Analıq Məzuniyyətində Işləmək Və Analıq Və əmək Haqqı Almaq Mümkündürmü

Qanun işəgötürəni əmək funksiyalarını tam şəkildə yerinə yetirmədən bir qadının işləmək istəyini qarşılamağa borcludur. Eyni zamanda, dövlət qayğısına qalma müavinətləri almaq hüququnu qoruyub saxlaya bilməsi üçün, ananın işləmək üçün deyil, vaxtının çox hissəsini uşağa baxmağa həsr etməsi lazım olan sosial standartlara riayət edilməlidir. Beləliklə, vacib olan part-time işin necə görünəcəyi.

VERGİLƏR

İşçinin analıq məzuniyyətinə çıxması, analıq məzuniyyəti ödənişinin hesablanması, müavinətlərin verilməsi ilə bağlı müəyyən suallar doğuran məqamlar var. Mövzuya iqtisadçı ekspert Anar Bayramov aydınlıq gətirir.

Əmək Məcəlləsinin “Hamiləliyə və doğuşa görə məzuniyyətlər” adlı 125- ci maddəsinə əsasən, hamiləlik dövründə və doğuşdan sonrakı dövr üçün işləyən qadınlara 126 təqvim günü (doğuşdan əvvəl 70 təqvim günü və doğuşdan sonra 56 təqvim günü) müddətində ödənişli məzuniyyət verilir.

Doğuş çətin olduqda, iki və daha çox uşaq doğulduqda isə doğuşdan sonrakı məzuniyyət 70 təqvim günü müddətində verilir.

Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 15 sentyabr 1998-ci il tarixli 189 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş “Məcburi dövlət sosial sığortası üzrə ödəmələrin və əmək qabiliyyətini müvəqqəti itirmiş işçilərə sığortaedənin vəsaiti hesabına ödənilən müavinətin hesablanması və ödənilməsi haqqında” Əsasnaməyə əsasən, analıq məzuniyyəti ödənişinin hesablanması zamanı işçinin məzuniyyətə çıxdığı dövrdən əvvəlki son 12 aydakı cəmi əməkhaqqı 12 ayda olan iş günlərinin sayına bölünür. Bir iş gününə düşən qazanc tapılır. Qazancın məbləği məzuniyyət dövründəki iş günlərin sayına vurulur. Hamiləliyə görə müavinət tam olaraq Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi tərəfindən ödənilir.

Misal 1: Fərz edək ki, işçi 2 aprel 2019-cu ildən hamiləliyə görə məzuniyyətə çıxıb və onun aprel 2018 – mart 2019-cu il (12 ay) müddətində əməkhaqqı 2640 manat olub. Şərti olaraq hesab edək ki, 12 ayda iş günlərinin cəmi sayı 248 gündür. İşçi təqdim etdiyi xəstəlik vərəqəsinə əsasən, 6 avqust 2019-cu il tarixində işə çıxmalıdır. Bu zaman işçiyə analıq məzuniyyəti hesablamaq üçün əvvəlcə hər iş gününə düşən orta qazanc məbləği tapılır:

2640:248 = 10,65 manat.

Sonra 2 aprel 2019-cu il tarixindən 06 avqust 2019- cu il tarixinə kimi neçə iş günü olduğunu müəyyənləşdirmək lazımdır. Tutaq ki, bu müddətdə 85 iş günü var. Bu halda cəmi analıq məzuniyyətini hesablamaq üçün gündəlik qazanc (10,65 manat) 85 iş gününə vurulur:

10,65 x 85 = 905,25 manat.

Deməli, işçiyə analıq (hamiləliyə və doğuma görə) məzuniyyətinə görə 905,25 manat düşür.

İcbari ödənişlərə gəlincə, Vergi Məcəlləsinin 102.1.4-cü maddəsinə əsasən, analıq məzuniyyətləri gəlir vergisinə cəlb edilmir. “Sosial sığorta haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 15-ci maddəsində isə göstərilir ki, analıq məzuniyyətinə məcburi dövlət sığorta haqqı hesablanmır.

Əsasnaməyə əsasən, hamiləliyə və doğuma görə müavinət almaq hüququ ən azı 6 ay sosial sığorta stajı olan şəxslərə şamil edilir. Qeyd edək ki, 6 aylıq müddət bir iş yerində yox, ümumilikdə nəzərə alınır.

Misal 2: Tutaq ki, “AA” MMC-nin işçisinin bir illik sosial sığorta stajı var, ancaq o, adı çəkilən təşkilatda 5 aydır çalışır. İşçi analıq məzuniyyətinə çıxması haqqında xəstəlik vərəqəsini işəgötürənə təqdim edir. Bəzi işəgötürənlər səhvən belə düşünürlər ki, işçinin təşkilatda işləməsi müddəti 6 aydan az olduğu üçün ona müavinət hesablanmamalıdır. Amma qeyd etdiyimiz kimi, bu zaman ümumi sosial sığorta stajı əsas götürülür. Misalımızdakı işçinin əvvəlki bir illik sosial sığorta stajı imkan verir ki, işəgötürən 5 ay müddətində çalışan işçiyə müavinət hesablasın.

Misal 3: İşçinin əvvəlki iş yerlərində cəmi 3 ay sosial sığorta stajı olub, son təşkilatda isə 4 aydır çalışır. İşçi xəstəlik vərəqəsi təqdim etdiyi halda, ümumi sosial sığorta stajı dövrü 7 ay (3 ay + 4 ay) olduğu üçün ona müavinət hesablanır.

Misal 4: İşçi analıq məzuniyyətinə çıxmazdan əvvəl əsas iş yerində 4 ay, bununla yanaşı, əlavə iş yerində də 3 ay çalışıb. Bu halda işçi əsas iş yerinə xəstəlik kağızı təqdim etsə də, ona müavinət hesablanmayacaq. Çünki işçinin ümumi sosial sığorta stajı dövrü 6 aydan azdır: o, əsas və əlavə iş yerlərində paralel dövrdə çalışdığından bu müddətlər toplanmır.

Təcrübədə rast gəlinən yanlışlardan biri də müavinət hesabanmayan işçinin məzuniyyətə göndərilməməsi halıdır. Misal üçün, tutaq ki, “AA” MMC-nin ümumi sosial sığorta stajı 3 ay olan işçisi analıq məzuniyyətinə çıxmaq üçün xəstəlik vərəqəsi təqdim edir. Şirkətin müavinət komissiyası işçinin cəmi sosial sığorta stajı 6 aydan az olduğuna görə işçiyə analıq məzuniyyətinə görə müavinət ödənilməməsi barədə qərar verir. Amma bu o anlama gəlmir ki, işçi analıq məzuniyyəti hüququndan istifadə etməyəcək. Bu halda işçi analıq məzuniyyətinə çıxır, ancaq ona hər hansı müavinət ödənilmir.

Analıq Məzuniyyətində Işləmək Və Analıq Və əmək Haqqı Almaq Mümkündürmü?

Video: Analıq Məzuniyyətində Işləmək Və Analıq Və əmək Haqqı Almaq Mümkündürmü?

Video: Əvəzetmə ilə işləyənlərin maaşı və hamiləliyə görə müavinətin hesablanması 2023, Bilər
2023 Müəllif: Sophia Winter | [email protected] . Son dəyişdirildi: 2023-05-24 12:32

İş yerinizdə part-time işə gedin.
Evdə olarkən iş görərək işəgötürəniniz üçün uzaqdan işləyin.
Əmək müqaviləsi ilə nəzərdə tutulmuş rəsmi vəzifələrinizə qayıtmayın, ancaq işin yerinə yetirilməsi və ya xidmətlərin göstərilməsi üçün GPC müqaviləsi bağlayın.
Uzaqdan işləyin (sərbəst).

Bu seçimlərin hər birinin üstünlükləri və mənfi cəhətləri var.

Qanun işəgötürəni əmək funksiyalarını tam şəkildə yerinə yetirmədən bir qadının işləmək istəyini qarşılamağa borcludur. Eyni zamanda, dövlət qayğısına qalma müavinətləri almaq hüququnu qoruyub saxlaya bilməsi üçün, ananın işləmək üçün deyil, vaxtının çox hissəsini uşağa baxmağa həsr etməsi lazım olan sosial standartlara riayət edilməlidir. Beləliklə, vacib olan part-time işin necə görünəcəyi.

Birincisi, iş saatları günlərlə deyil, saatlarla saxlanılmalıdır. İkincisi, gündəlik iş müddətini bir insanın aktiv oyanma vaxtı (gündə 14 saat) ananın vaxtının çox hissəsini uşağa həsr etməsi lazım olduğunu nəzərə alaraq hesablamaq lazımdır. Standart tam iş vaxtı standartını tətbiq edərək (5 günlük bir həftə üçün 8 saat) bir qadının yarım gün işinin 6 saat 30 dəqiqədən az olması, yəni gündəlik işin bir saat və ya yarım saat olması lazım olduğunu hesablamaq olar. natamam cədvəldən az hesab edilə bilməz. Və iş gününü dəqiqələrlə azaltmaq ümumiyyətlə bir uşağa baxmağa davam etməyinizə imkan verən bir tədbir və 4 günlük 8 saatlıq bir cədvəl kimi tanınmır. Tətil imtiyazlarını qorumaq baxımından natamam bir cədvəl üçün ən çox seçilən seçimlər (40 saatlıq 5 günlük iş həftəsi ilə) bunlardır: 5 saat davam edən gündəlik iş; həftənin 3 günü 8 saat işləyin. Bölgə sosial sığorta orqanlarında (yəni dövlət büdcəsindən müavinətlərin ödənilməsinə nəzarət edirlər) uşaqdan bir buçuk yaşına qədər fərmanı tərk edən qadınların işi qərəzli davranılır. Əlavə müavinət almaq hüququnu təyin edərkən aşağıdakı kriteriyanı tətbiq edirlər: iş vaxtının azaldılmasından alınan əmək haqqı itkisi alınan dövlət qrant məbləğindən çox olduqda, analıq müavinəti saxlanılır.

Mülki hüquq müqaviləsi üzrə işlərin görülməsi və ya xidmətlərin göstərilməsi qanunla qadağan edilməyib və analıq məzuniyyətində əlavə pul qazanmağın çox yayılmış bir yoludur. Bir qadın vaxtını özü planlaşdırmaqda sərbəstdir ki, iş uşaqla ünsiyyətin zərərinə dəyməsin. Buna görə hamiləlik müavinətlərini almağa davam edir. Bu cür fəaliyyətlər həm əsas iş yerində, həm də başqa bir təşkilatda həyata keçirilə bilər. Ancaq belə bir əməkdaşlıq ilə aşağıdakıları nəzərə almaq lazımdır. Podratçının iş yeri müqavilədə göstərilməlidir. Bu evdə iş varsa, hər şey düzgün şəkildə rəsmiləşdirilir. Müştərinin yerləşdiyi yerdə işləmək lazımdırsa, part-time cədvəlin qeydiyyatı üçün tələblər tətbiq olunur. İşəgötürəninizlə bağlanan bir GPC müqaviləsi heç bir şəkildə əmək müqaviləsini əvəz etməməlidir.

Analıq ödənişlərinin saxlanılması baxımından analar üçün ən faydalı olanı, uşağa sərf etdiyi vaxtı təsir etmədiyi üçün uzaqdan işləməkdir. İşəgötürənləri evdən çıxmadan işləmək imkanı təmin edəcək qadınlar üçün şanslıdır. Yan iş axtaracaq analıq işçiləri üçün problem, sərbəst iş bazarında çox sayda təklif arasından ən məqbul olanı necə seçməkdir.

Axı, ana üçün yalnız bir “boss” var və bu “hesablanmalıdır”.

2019-cu Ildə Analıq Kapitalı Necə Istifadə Edilə Bilər

Video: 2019-cu Ildə Analıq Kapitalı Necə Istifadə Edilə Bilər

Video: 40 полезных автотоваров с алиэкспресс, которые упростят жизнь любому автовладельцу #8 2023, Bilər

2023 Müəllif: Isaiah Gimson | [email protected] . Son dəyişdirildi: 2023-05-24 12:10

2007-ci ildən bəri, Rus ailələrini dəstəkləmək üçün dövlət ikinci (və ya sonrakı) uşaq üçün analıq kapitalı ödəyir. Ana kapital aktiv bir sosial proqramdır. Məqsəd: vaxtı artırmaq, demoqrafik çuxurdan çıxmaq. ana kapitalı

2019-cu ildə dəyişikliklər

28.12.2017-ci il tarixli 418-FZ saylı müqaviləyə görə, ehtiyacı olan ailələr bir uşaq üçün 1, 5 yaşına çatana qədər aylıq müavinət şəklində sertifikata uyğun vəsait alırlar. Cəm, yaşayış bölgəsində qurulmuş yarımçıq yay üçün yaşayış minimumuna bərabərdir.
Bu imkanlardan ailə 3 yaşa qədər bir uşağın xidmətlərini ödəyə bilər.

Dəyişikliklərin variantları Proqramın inkişafı hazırda iki mümkün şəkildə göstərilir:

2019-cu ildə təzə düzəlişlərin edilməsi və ana kapitalının alınması şərtlərinin dəyişdirilməsi.
Məsələn, yalnız aztəminatlı ailələrə ünvan yardımı göstərin. Ancaq bu vəziyyətdə dövlət belə bir vəziyyətdə bir mal alıcısını stimullaşdıracaq olan əsas insan olan müxaliflərimizdən
Hər gün bir düşüş olduğu bölgələrin sakinlərinə kömək göstərin. Ana kapitalında mümkün artım.
Medianı istifadə edə biləcəyiniz hədəflərin siyahısını genişləndirin.
Proqramın dəyişmədən davam etdirilməsi. Bu seçim çox güman ki, daha az qadın pozhat etməyə hazırdır. Ailəndə birdən çox uşağın doğulması vacibdir.
Ödənişlərin ləğvi.

2019-cu ildə analıq (ailə) kapitalı (MSC) indeksləşdirilməyib. Sertifikat miqdarının inflyasiyanın artması nəzərə alınmaqla mütəmadi olaraq artması, kapital kapitalı haqqında federal qanunla (6-cı maddənin 2-ci hissəsi) təmin olunsa da, ölkədəki iqtisadi böhran səbəbindən MSC 2016-2019-cu illərdə dondurulmuşdu.

2019-cu ildə doğum kapitalının ölçüsü

2019-cu ildə MSC sertifikatının məbləği 453.026 rubl təşkil edir. Kapital miqdarında daha da artım aşağıdakı kimi baş verəcək:

470.241 rubla qədər – 2020-ci ildə;
489.051 rubla qədər – 2021-ci ildə.

Nəyə xərcləyə bilərsən?

2019-cu ildə material xərcləmək üçün yeni sahələr əlavə edilmədi. Sertifikat vasitələrindən 2018-ci ildə olduğu kimi eyni məqsədlər üçün istifadə edə bilərsiniz:

Yaşayış şəraitinin yaxşılaşdırılması:

ev, mənzil və ya otaq almaq;
ev tikmək və ya təmir etmək.

Bir uşağın (uşaqların) təhsili üçün ödəniş:

pullu təhsil proqramlarında təlim;
təhsil təşkilatında oxuyarkən yataqxanaya görə ödəniş;
məktəbəqədər təhsil üçün ödəniş.
Ananın maliyyələşdirilən təqaüdünün formalaşması.
Əlil uşaqlar cəmiyyətində uyğunlaşma üçün malların alınması.
İkinci uşaq üçün aylıq müavinətin qeydiyyatı.

MSC hüququnun meydana gəlməsi ilə bir uşağın doğumundan (övladlığa götürülməsindən) 3 il sonra analıq kapitalını sərəncam edə bilərsiniz. Bununla birlikdə, sertifikat fondlarını bəzi sahələrə yönəltmək üçün bunların arasında 3 il gözləmək lazım deyil:

Mənzil alınması və ya tikilməsi üçün kreditlər və ya borclar (ipoteka daxil olmaqla) üzrə borcun ödənilməsi:

ilkin ödənişin ödənişi;
əsas borcun qaytarılması;
faiz ödənişi.
Bir uşağı bir uşaq bağçasında və ya uşaq bağçasında (özəl olanlar da daxil olmaqla) saxlamaq, habelə digər uşaq baxımı və uşaq xidmətləri üçün pul ödəmək.

1 yanvar 2018-ci il tarixdən etibarən dünyaya gələn (övladlığa götürülmüş) ikinci uşaq üçün aylıq müavinət. Ödənişlər yalnız adambaşına düşən gəlirləri müəyyən bir bölgədə əmək qabiliyyətli əhali üçün müəyyən edilmiş yaşayış səviyyəsinin bir buçağından çox olmayan ailələrə verilir. Müavinətin məbləği uşağın yaşayış minimumuna bərabərdir (bölgələrə görə cədvələ bax).

Fərdi reabilitasiya və uyğunlaşma proqramında (IPRA) qeyd olunan əlil uşaqlar üçün malların alınmasına (xidmətlərin ödənişi) xərclənən vəsaitlərin kompensasiyası. Sosial adaptasiya və cəmiyyətə inteqrasiya üçün, satın alınması üçün kapitalın pulundan istifadə edilməsinə icazə verilən mal və xidmətlərin siyahısı Hökümətin 30 aprel 2016-cı il tarixli 831-r nömrəli sərəncamında verilmişdir.