İspan dili | Qrammatika (1)

1-Əl ilə başlayan sözlər: kərpic hörücü, yataq otağı, kanalizasiya, xalça, yastıq, hamam, cəbr, spirt, alemik, qala, çavuş, divar çiçəyi, yonca, enginar, ərik, pambıq və digərləri.

Qramema

A qramema Sözün mənası leksik olmayan vahiddir. Qrammalar ümumiyyətlə sintaktik mənaları və ya qrammatik funksiyanı ifadə edir, məsələn cins, say və fel zamanları.

Bu mənada ənənəvi qrammatikada onun anlayışı qrammatik morfem anlayışına uyğundur. Və leksem və ya əsas morfemə qarşı çıxır: sözün əsas mənasını ehtiva edən hissəsi.

Beləliklə, hər iki vahid – leksemlər və qramemlər sözün morfem adlanan qurucu elementləridir. Birincisi, onun əsas mənasını, ikincisi isə sırf qrammatik funksiyanı yerinə yetirir.

Məsələn, “mahnılar” sözü “mahnı” leksemindən və “var” qrammasından ibarətdir. Bu vəziyyətdə, qramema çoxluğu ifadə edir.

İndi leksemlər asılı vahidlər ola bilər (com / er, com / ist və ya com / erá kimi başqa bir morfemlə əlaqəli olmalıdır) və ya müstəqil (məsələn, “günəş”). Eyni zamanda, qrammatikalar həmişə asılıdır.

Qramemanın növləri və nümunələri

Ümumiyyətlə, iki növ qramma var: nominal və şifahi.

• Nominal bir qram, isimlərə və sifətlərə uyğun olanıdır. İspan dilində bunlar cinsi (kişi və ya qadınlıq) və sayını (tək və ya cəm) qeyd edir.
• Digər tərəfdən, fel qrammatikaları fellərə xasdır. İspan dilinə gəldikdə, bunlar qrammatik qəzaları ifadə edir: sayı, zaman, şəxs və rejim.

Bu qrammatikaların hər biri aşağıda təsvir edilmişdir. Bəzi nümunələr də alınmış keçidlərlə birlikdə veriləcəkdir İncil.

Cins qrameması

Bu xüsusiyyət isimlərə xasdır və özünü sifətə uyğun olaraq göstərir. Digər tərəfdən, kişi üçün qramma “o”, qadınlar üçün “a” dir.

Misal

“Və torpaq-ə Qarışıq idim-ə və boşaltdım-əvə qaranlıq-əuçurumun üzündə idivə yavə Allahın Ruhu suların üstündən keçdi-əs “(Yaradılış 1: 2)

Qeyd etmək lazımdır ki, bəzi isimlərin sabit bir cinsi var. Misalda, bunu “(yer) və ya” (uçurum) sözləri ilə qeyd etmək olar.

“Su” adı xüsusi bir haldır. Bu kişi məqaləsini “the” götürür, amma qadınlıqdır: “ağ su”.

Ayrıca, bəzi isimlərin cinsi bir qramma ilə işarələmədiyi nəzərə alınmalıdır: üz və ruh. Bu hallarda “sıfır” morfeminin olduğu deyilir.

Digər tərəfdən, cümlədə cinslə bağlı isim-sifət razılaşması müşahidə edilə bilər. Beləliklə, nizamsız və boş “(yer) nizamsız və boşa” çevrilir.

Nömrə qrameması

Qrammatik qəza nömrə Tək (bir) və çoxlu (birdən çox) xüsusiyyətini ifadə etmək üçün isimlərdə, sifətlərdə və fellərdə istifadə olunur. Çoxluğu ifadə edən qramma “s“Və bir variantı var”bu”.

Təklik halında qeyd olunmur. Bu onu ifadə etmək üçün xüsusi bir yolun olmaması deməkdir. Daha sonra “sıfır” morfeminin olduğu deyilir.

Əlavə olaraq, sıfır morfeminin başqa bir hadisəsi, isimlərin tək və çoxluq üçün sabit bir formaya sahib olmasıdır (böhran, böhranlar).

Misal

“Çünki bizdə yoxdurs qan və ətə qarşı, amma knyazlığa qarşı mübarizə aparıns, hakimiyyətə qarşıbu, qubernatora qarşıbu qaranlıqdans bu əsrin ev sahibinə qarşıs mənəvibu bölgədəki pislikbu açıq mavis”. (Efeslilərə 6:12).

İsim cütlüklərinə diqqət yetirin: prinsipiallıq-bəylikləri, güc-qüdrəti, qubernator-qubernatorlar, qaranlıq-qaranlıq ev sahibi və bölgə bölgələri.

Həm də iki çoxluq sifəti (göy-göy və mənəvi-mənəvi) və bir fel (bizdə var) var.

Tək isimlər (işarələnməmiş) bunlardır: mübarizə, qan, ət, əsr və pislik.

Zaman qrameması

Zaman felin qrammatik qəzasıdır. Bu, hərəkətin həyata keçirildiyi anı göstərir. Üç əsas zaman var: indiki, keçmiş və gələcək. Bunlar da öz növbəsində sadə və ya mürəkkəb ola bilər.

Felin leksemasını müşayiət edən qramm dəstləri felin əsas formasının ar, er və ya ir ilə bitməsindən asılıdır.

Misal

“Ona dedivə ya: Nədirá qanunda yazılıb? Nece edimbu? ” (Luka 10:26)

“O, cavab verərək dedivə ya: Sevməkas bütün qəlbinizlə, bütün canınızla, bütün gücünüzlə və bütün ağlınızla Allahınız Rəbbə; və qonşunuz özün kimi “. (Luka 10:27)

Bu ayələrdə üç birləşmənin felləri təmsil olunur: ar (sevmək), er (oxumaq) və getmək (demək və yazmaq).

Beləliklə, indiki sadə (le / es), indiki mürəkkəb və ya mükəmməl (est / á yazılı), keçmiş (digit / o) və gələcəyin (amar / ás) qrafikləri.

Şəxsin qrameması

Qrammalar felin hərəkətini həyata keçirən qrammatik şəxsləri qeyd edir. Bunlar birinci şəxs (mən, biz), ikinci şəxs (sən, sən, sən, bizə, sən) və ya üçüncü şəxs (o, onlar) ola bilər.

Misal

“Amma məni dinləyən sənəbir onlara dedimvə ya: Amüzərində düşmənlərinizə etbir nifrət etdiyim kimsə yaxşıdırbir, xeyirbir kimə qarğış etdim?üzərindəvə yaüzərində kim tərəfindən təhqir edirəmbir”. (Luka 10: 27-28)

“Biri səni vursa-ə bir yanağımda təklif etdimvəo da digərini; və kimsə səni götürüb aparsa-ə papaq, icazə verin-ənə aldıvə həm də köynəyiniz ”. (Luka 10:29)

Bu ayələrdə qrammatikalar I (qazma / o), sən (təklif / e, burax / a), ona (mıx / a, çıx / a, daşı / e), sən (dinlə / an, am / tr) , et / an, xeyir -dua ver / və ya / en) və onlar (nifrət / an, lənət / en, təhqir / an).

Qeyd: “onu” ona təqdim et və onu inklitik etsin: bunlar ona verilən təkliflərə bərabərdir və ona buraxır.

Qramema rejimi

İspan dilində göstərici, subjunktiv və imperativ var. Rejim, danışanın danışdığı faktlara münasibəti ilə əlaqədardır.

Ümumiyyətlə, göstərici doğru olaraq verilən bir hərəkəti (məsələn, yedim, yeyəcəyəm), subjunktiv isə mümkün və ya hipotetik bir hərəkəti (yeyin, yeyin, yeyin) ifadə edir.

Digər tərəfdən, vacib əhval -ruhiyyə, danışanın bir şəxsin bir hərəkəti yerinə yetirmək və ya etməmək istəyini (yemək, yemək, yemək, yemək) göstərir. Bu rejimin fel vaxtları yoxdur və yalnız ikinci şəxs üçün qrammatikalar var.

Misal

Amma İsa dedivə ya: Dejreklam uşaqlara və onlara mane olmadıay mən nə gəlirəmbir Mənə görə, bu kimilərə görə Cənnət Padşahlığıdır. ” (Matta 19:14).

Bu nümunədə, qrammatikalar göstərici əhvalda (digit / o), subjunctive (imperative / áis, veng / an) və imperativ (dej / ad) şəklində müşahidə olunur. Ser (son, es) felinin iki forması da var, lakin bu nizamsız bir feldir və eyni qaydalara riayət etmir.

İstinadlar

1. Alonso Cortés, A. (2002). Dilçilik. Madrid: Kreslo.
2. Pikabea Torrano, I. (2008). Dil lüğəti. La Coruña: Netbiblo.
3. Camacho, H., Comparán, J. J. və Castillo, F. (2004). Yunan-Latın etimologiyası kitabı.
   Meksika D. F.: Redaksiya Limusa.
4. Schalchli Matamala, L. və Herrera Amtmann, M. (1983). Santiago de Chile: Andres Bello.
5. Hualde, J. I.; Olarrea, A və Escobar, A.M. (2001). İspan Dilçiliyinə Giriş.
   Cambridge: Cambridge University Press.
6. Müqayisə Rizo, J. J. (2002). İspan dili. Jalisco: Eşik Nəşrləri.
7. De la Peña, L. I. (2015). İspan dili qrammatikası. Meksika D. F.: Ediciones Larousse.

İspan dili | Qrammatika (1)

İspan dili haqqında ilk yazımı bir neçə ay bundan əvvəl hazırlayıb, paylaşmışdım. Həmim məqaləmdə ispan dili haqqında ümumi məlumat və bir neçə bəsit ifadələr haqqında yazmışdım. Yazını buradan oxuya bilərsiniz.
Bu dəfə isə ispan dilinin qrammatikasına nəzər yetirəcəyik. Qeyd edim ki, bu dili həvəskar şəkildə öyrənirəm.
Yazıdan istifadə zamanı mənbəni bildirməyi unutmayın. Başlayaq. ��

İspan dilinin geniş istifadə edildiyi ölkələr

İspan dilininin qrammatikasına əsasən, isimlər cins olaraq (qadın və kişi olmaqla) iki hissəyə bölünür.
İspan dilində isimlər, ədatlar ilə istifadə olunur ki, bu ədatlar həmin ismin hansı cinsə aid olduğunu bizlərə bildirir. Sizə qarışıq görünə bilər, amma əslində olduqca sadədir. İndi bunu, sadalayacağım nümunələr ilə daha da sadələşdirməyə çalışacam.

Müəyyən və qeyri-müəyyən təsvir ədatları

Müəyyən təsvir ədatı, ingilis dilində olan “the” ilə eyni funksiyanı daşıyır. Yəni əgər bizim, danışıqda istifadə etdiyimiz isim haqqında öncədən məlumatımız varsa, onu müəyyən təsvir ədatı ilə işlədirik. Bu ədat özü də cinslərə görə dəyişir.

Kişi cinsi üçün: Təkdə “El”, cəmdə isə “Los” olur.
Qadın cinsi üçün: Təkdə “La”, cəmdə isə “Las” olur.

Qeyri müəyyən təsvir ədatı isə ingilis dilində olan “a” ilə eyni funksiyanı daşıyır. Yəni əgər bizim danışıqda istifadə etdiyimiz isim haqqında öncədən məlumatımız yoxdursa, onu qeyri-müəyyən təsvir ədatı ilə işlədirik. Bu ədat da digər ədat kimi cinsə görə dəyişir.

Kişi cinsi üçün: Təkdə “Un”, cəmdə isə “Unos” olur.
Qadın cinsi üçün: Təkda “Una”, cəmdə isə “Unas” olur.

İndi isə yuxarıdakılara aid nümunələri görək;

____________________

Bu cümlədə haqqında danışdığımız kitab haqqında məlumatımız var. Bu səbəbdən kitabın (libro) qarşısında “El” (müəyyən təsvir) ədatını istifadə edirik.

Bu cümlədə isə hər hansı bir kitab haqqında danışdığımız üçün kitabın qarşısında “Un” (qeyri-müəyyən təsvir) ədatını istifadə etdik.

Əgər isim cəm halındadırsa, təsvir ədatı da cəm halında olmalıdır. (Əgər isimləri cəm halına necə salmağı unutmusunzsa, burada “Şəxs əvəzlikləri” hissəsini oxuyun.) Buna aid bir neçə nümunə göstərək;

Yuxarıda yazdıqlarım kişi cinsinə aid ədatlar haqqında idi. İndi isə eyni halı bir də qadın cinsli isim və ədatlar üçün görək. Ədatlar haqqında yazmağa yeni başlayanda qeyd etdiyim kimi, qadın cinsli (müəyyən təsvir) ədatlarının tək halı üçün “La“, cəm halı üçün isə “Las” istifadə edilir. Qeyri-müəyyən hal üçün isə müvafiq olaraq “Una” və “Unas”.
Nümunələrə nəzər yetirək:

*Hər hansı bir ev.

Bu dərs də bu qədər. Son olaraq bu video-dərslikdən istifadə etməyinizi tövsiyyə edirəm.
Ümid edirəm ki, bir yararı dəyəcək, istifadə zamanı mənbəni qeyd etməyi unutmayın. ��

Hörmətlə: Rasul Mammadli

İspan dilinin mənşəyi nədir?

The Kastiliya dilinin mənşəyi Roma İmperiyasında danışılan dil olan Latınla baş verir. Bu yeni dilin yaranmasına imkan verən vulqar Latın idi. Roma İmperiyasının süqutu ilə mədəni Latın təsir dairəsini itirdi.

Ədəbsizin danışdığı Latınca daha böyük əhəmiyyət qazandı. Vaxt keçdikcə natiqlər müxtəlif yerli dillərin yaranmasına imkan verən Latın mutasiyasını yaratmağa başladılar.

Bu yerli dillərdən biri, standart İtaliyanın yaranmasına səbəb olacaq olan Florensiya və daha sonra Castilian da daxil olmaqla günümüzdə mövcud olan İspan dilinin fərqli variantlarını meydana gətirən Köhnə İspan dili idi.

Ərəb istilaları ilə dil yenidən mutasiyaya uğradı və İspan dilindən çıxan romantik dillərinin: Aragonese, Galician və Castilian modallarının meydana gəlməsinə səbəb oldu.

İspan İspaniyanın orta əsrlərində, İspaniyanın Cantabria şəhərinin cənubunda yerləşən Castilla mahalında meydana gəldi. Latın, ərəb, bask və vestiqotların Alman dillərinin aspektlərini götürdü. Daha sonra, krallığın qalan hissəsi boyunca genişləndi və fəth sayəsində Amerikaya çatdı.

Roma imperatorluğunun süqutu

Kastiliya dili Roma imperiyasının süqutundan sonra meydana gəldi. Bu imperatorluğun təsiri Latın dilini Avropada hakim dil halına gətirdi. Bununla birlikdə, imperiya gücünü itirdikdə, eyni səviyyəyə enən mədəni Latın ilə də eyni oldu.

Barbar İnvaziyaları

5-ci əsrdə, barbar xalqların istilaları baş verdi, bunlar arasında Visiqotlar seçildi. Bu xalqlar İber Yarımadasına gəldilər və ünsiyyət qurmaq üçün Vulqar Latın dilinə keçməli oldular.

Miras olaraq, bu gün istifadə olunan və Almanizm adlanan bir sıra sözlər buraxdılar. Bunlara daxildir:

Ərəb istilaları

8-ci əsrdə ərəb istilaları baş verdi. Bu mədəniyyət İspaniya ərazisini təxminən səkkiz əsrdir fasiləsiz olaraq işğal etmişdir. Bu səbəbdən də, İspan dilində çox sayda ərəb mənşəli söz var, bunlar arasında aşağıdakılar diqqət çəkir:

1-Əl ilə başlayan sözlər: kərpic hörücü, yataq otağı, kanalizasiya, xalça, yastıq, hamam, cəbr, spirt, alemik, qala, çavuş, divar çiçəyi, yonca, enginar, ərik, pambıq və digərləri.

2-Zanbaq, portağal çiçəyi, kükürd, dam və kafel.

3-Şərbət və atlı.

4-Cup, bölmə və platforma

İspan təhsili

İspaniyanın şimal-mərkəzi hissəsində müəyyən xristian qrupları işğalçı ərəblərə qarşı çıxmağa başladı. Bu şəkildə, 13. əsr yazılarında istifadə edilən standart dil halına gələn Toledoda (Kastiliya) Latın dilinin bir variantı olan Köhnə Kastilya ortaya çıxmağa başladı.

İspan genişlənməsi

İspan dilinin genişlənməsinə təsir edən müxtəlif cəhətlər var idi. Hər şeydən ən əsası, Moorsla mübarizəyə rəhbərlik edən Kastiliyanın gücü və nüfuzu idi.

Reconquest (ərəbləri qovma hərəkatına verilən addır) ilə xristianların təsiri artdı, nəhayət ərəblər ərazini tərk etmək məcburiyyətində qaldı. Xristianlıqla yanaşı köhnə Kastiliya İspan dilinin istifadəsi yayılmışdır.

Beləliklə, bu dil ərazidə danışılan digər Romantik ləhcələri, məsələn İspan Yəhudilərinin danışdığı Ladino və Mozarabik dilləri, Romantika mənşəli dialektləri güclü ərəb təsiri ilə əvəz edirdi. XVI əsrdə bu kiçik ləhcələrin çoxu artıq itmişdi.

Kastiliya dilindəki yazılar bu dilin genişlənməsinə üstünlük verən digər vacib elementlər idi. Müxtəlif şeirlər, xüsusən də orta əsr qəhrəmanlarının hekayələrini nəql edən əməl mahnıları bəstələndi. Buna misal olaraq Mío Cidin şeiri verilmişdir.

İspan dilinin standartlaşdırılması

XIII əsrdə daha çox Alfonso el Sabio kimi tanınan Kastiliya Kralı X Alfonso, İspan dilinin yazılı dil kimi standartlaşdırılması istiqamətində ilk addımı atdı.

Bunu etmək üçün katibləri məhkəməsinə çağırdı və tarix, astronomiya, qanunlar və digər bilik sahələri kimi mövzularda İspan dilində mətnlər yazmağı əmanət etdi.

“İspan dilinin qrammatikası”

Antonio Nebrija bu dilin “Qrammatika kitabını“ yazdı.İspan dilinin qrammatikası”. 1492-ci ildə bu kitabı dili hegemonluğun qurulmasında vacib bir element hesab edən Kraliça Elizabethə təqdim etdi. Bu kitab İspaniya imperatorluğunun qurulmasında faydalı idi.

Amerikada Kastilian

15-16-cı əsrlər arasında İspanlar Amerikanın böyük bir hissəsini fəth etdilər və Kastilianı öz müstəmləkələrinə təqdim etdilər.

Bu gün Orta Amerikada, Cənubi Amerikada (Braziliya xaricində) və Kuba və Puerto Riko kimi bəzi Karib adalarında hələ də bu dildə danışılır.

Bununla birlikdə, hər bölgə bu dili uyğunlaşdırdı və tələffüzdə və lüğətdə bir sıra dəyişikliklərə səbəb oldu.

Buna əlavə olaraq Amerikanın müxtəlif bölgələrində danışılan İspan dilində Afrika dillərinin (bu xalqlar qitəyə İspan diliylə gəldiyindən) və ərazidə mövcud olan fərqli yerli ləhcələrin təsirini göstərir.

İspan Kral Akademiyası

The İspan Kral Akademiyası İspan dilinin tənzimlənməsi və normallaşdırılmasından məsul olan təməldir. Bu akademiya 1713-cü ildə qurulmuşdur.

1726 – 1739 illər arasında İspan Kral Akademiyası altı cilddə təqdim olunan ilk lüğətini nəşr etdirdi. 1771-ci ildə İspan dilinin ilk qrammatika kitabı təqdim edildi.

O vaxtdan bəri, dilin bir hissəsi kimi qəbul edilmiş söz və mənaların əlavə olunduğu, digər cəhətlər arasında İspan qaydaları yenidən yazıldığı yeni nəşrlər nəşr olundu.

İspan dilindəki digər dillərin təsiri

Artıq Visiqotların və ərəblərin dilinin İspan dilini təsir etdiyi deyildi, buna görə bu gün bu mənşəli minlərlə söz istifadə olunur.

Daha az dərəcədə Kelt dilləri də İspan dilinə daxil edildi. Kelt mənşəli sözlər arasında bunlar var: yol, avtomobil və pivə.

İstinadlar

1. İspan dilinin tarixi. 30 dekabr 2017-ci ildə salemstate.edu saytından alındı
2. Kastillian ləhcəsi. 30 dekabr 2017-ci ildə britannica.com saytından alındı
3. Castillian İspan. 30 dekabr 2017-ci il tarixində orbilat.com saytından alındı
4. Kastillian / İspan dili tarixi. 30 dekabr 2017-ci ildə antimoon.com saytından alındı
5. İspan dilinin tarixi. Wikipedia.org saytından 30 dekabr 2017-ci ildə alındı
6. İspaniyada İspan Dili Tarixi: Kastillian İspan. 30 dekabr 2017-ci il tarixində, trustedtranslations.com saytından alındı
7. İspan. 30 dekabr 2017-ci ildə alsintl.com saytından alındı
8. İspan dili. 30 dekabr 2017-ci il tarixində alındı