Kompyuter v informasiya kommunikasiya texnologiyaları nail allahverdiyeva

Texnologiya” fənnində müxtəlif sahələrə aid bir sıra texnologiyalarla tanış olmuşsunuz. İnformasiyanın yaradılması, emalı, saxlanması, istifadəsi, ötürülməsi və idarə olunması ilə bağlı texnologiyaları ifadə etmək üçün “informasiya texnologiyaları” (İT), yaxud “informasiya-kommunikasiya texnologiyaları” (İKT) terminindən istifadə olunur. Son zamanlar “informasiya texnologiyaları” dedikdə, adətən, “kompüter texnologiyaları” nəzərdə tutulur. İnformasiya-kommunikasiya texnologiyaları çox sürətlə həyatımızın bütün sahələrini əhatə edir. Məsələn, 20 il bundan öncə kompüterlərə yalnız iş yerlərində rast gəlinirdisə, indi, demək olar ki, hər bir evdə kompüter var. Bu gün elm, təhsil, səhiyyə, maliyyə, istehsalat və başqa sahələri kompüterlərsiz təsəvvür etmək çətindir. Hazırda ən kiçik müəssisələrdə də məktubların, məruzələrin, maliyyə sənədlərinin, hesabatların hazırlanması zamanı kompüterlərdən istifadə olunur.

Informatika hám informaciya texnologiyaları, 11 klas, Taylaqov N.I., Axmedov A.B., 2018

Informatika hám informaciya texnologiyaları, 11 klas, Taylaqov N.I., Axmedov A.B., 2018.

Учебник по информатике для 11 класса на каракалпакском языке.

Usi sabaqliq Ózbekstan Respublikasi Ministrler Kabinetinin 2017-jil 6-apreldegi «Uliwma orta hám orta arnawli, kásipóner biliminiň mám-leketlik bilimlendiriw standartlann tastiyiqlaw haqqinda»gi 187-sanli qaran menen tastiyiqlangan uliwma orta bilim beriwdi, mámleketlik bilimlendiriw standarti hám de uliwma orta bilim beriwdiň «Informatika hám informaciya texnologiyalan» páni boyinsha qánigelik talaplan tiykannda jaratilgan.
Bir sóz benen aytqanda, sabaqliqtagi bilimlerdi ózlestirip, siz sabaqlas túrde informatika hám informaciya texnologiyalari salasinda óz-ózinizdi intelektual rawajlandiriw, kamillikke umtiliw, kognitivlik kónlikpeleriňizdi óz betinshe turaqli túrde arttirip barasiz hám óz is-háreketlerinizdi bahalaw imkaniyatina iye bólasiz degen úmittemiz.

SÚWRETLENIW BÓLEGIN AJÍRATÍP ALÍWDÍŇ BASQA USÍLLARÍ.
Arqan túymesindegi úshinshi úskene Магнитное лассо (Magnitli arqan) dan shegarasmda fonnan keskin ajiralip turgan obyektlerdi ajiratip aliwda paydalamladi. Atamasinan da sol kórinedi, bul arqan magnit siyaqh obyekttin shegarasina jabisip qaladi hám obyektti ajiratip aliw aňsatlasadi.

Shegarani belgilewdi baslaw ushin omň qaysi bir noqatinda tishqanmň shep túymesi bir márte basiladi. Tishqandi shegara bóylab isirgan sayin shegarada jaňa tiyin noqatlar payda bola baslaydi.

Jaňa túyin noqat naduns túsip qalsa, om klaviaturadagi BackSpace (Bir belgi arqaga) túymesin basip, alip taslaymiz. Shegara amq bólmagan ormlarda kelesi túyin noqatlardi tishqanmň shep túymesin basiw menen májbiriy qoyip shigiw da múmkin.

MAZMUNÍ.
I ВАР. KOMPYUTER GRAFIKASI.
1-sabaq. Grafikaliq obyektler hám olardi kompyuterde súwretlew usillari.
2-sabaq. Eki hám úsh ólshemli kompyuter grafikasi túrleri.
3-sabaq. PhotoShop — rastrli grafikaliq redaktorinda islew tiykarlari. PhotoShop interfeysi.
4-sabaq. PhotoShoptiň úskeneler paneli hám palitralari.
5-sabaq. PhotoShopta grafikaliq obyekt fayllari menen islew.
6-sabaq. PhotoShopta súwretleniwdiri geometriyaliq figura kórinisidegi bólimin ajiratip aliw.
7-sabaq. Súwretleniw bólegin ajiratip aliwdiň basqa usillan.
8-sabaq. Súwretleniwlerdi kadrlaw hám olarda forma almastiriw ámellerin orinlaw.
9-sabaq. Qadagalaw jimisi.
10-sabaq. PhotoShopta qatlamlar hám olardan paydalaniw.
11-sabaq. PhotoShopta reň sistemalari.
12-sabaq. PhotoShopta reňler menen islew.
13-sabaq. Kanallar hám filtrler haqqinda maghwmat.
14-sabaq. Kist hám qálem menen islew.
15-sabaq. Súwretleniwge geometriyaliq figuralardi hám vektorli obyektlerdi jaylastiriw.
16-sabaq. Súwretleniwge tekst jaylastiriw.
17-sabaq. Qadagalaw jimisi.
II ВАР. WEB-DIZAYN TIYKARLARI.
18-sabaq. Web-bet, web-sayt hám web-dizayn túsinikleri.
19-sabaq. Web-dizayn hám oniií programmaliq támiyinleniwi. Macromedia Flash programmasi járdeminde web-bet jaratiw hám bezew.
20-sabaq. Web-betlerga súwretli, grafikaliq magliwmatlardi jaylastiriw hám bezew.
21-sabaq. Web-betlerde formalar jaratiw hám bezew.
22-sabaq. Web-betlerdegi animaciyalar hám olardi jaratiw.
23-sabaq. Ámeliy sabaq.
24-sabaq. Hawazli magliwmatlar hám olar menen islew.
25-sabaq. Web-betler arasinda baylanislardi ornatiw imkaniyatlari.
26-sabaq. Qadagalaw jimisi.
III BAP. INFORMACIYA SISTEMALARÍ.
27-sabaq. Informaciya qáwipsizligi túsinigi hám nátiyjelilik kórsetkishleri.
28-sabaq. Informaciya qáwipsizligi masqalalan. Informaciyalardi qorgawdiň quramliq bólimleri hám usillan.
29-sabaq. Aymaqliq hám global kompyter tarmagi hám oni qorgaw.
30-sabaq. Internette saqlawli turgan informaciya derekleriniň qáwipsizligi mashqalalari.
31-sabaq. Elektron húkimet.
32-sabaq. Elektron pochta xizmeti strukturasi.
33-sabaq. Kompyuter viruslari hám virustan qorgaw túrleri.
34-sabaq. Qadagalaw jimisi.

Бесплатно скачать электронную книгу в удобном формате, смотреть и читать:
Скачать книгу Informatika hám informaciya texnologiyaları, 11 klas, Taylaqov N.I., Axmedov A.B., 2018 – fileskachat.com, быстрое и бесплатное скачивание.

Скачать pdf
Ниже можно купить эту книгу по лучшей цене со скидкой с доставкой по всей России. Купить эту книгу

İnformasiya-kommunikasiya texnologiyaları

Texnologiya” fənnində müxtəlif sahələrə aid bir sıra texnologiyalarla tanış olmuşsunuz. İnformasiyanın yaradılması, emalı, saxlanması, istifadəsi, ötürülməsi və idarə olunması ilə bağlı texnologiyaları ifadə etmək üçün “informasiya texnologiyaları” (İT), yaxud “informasiya-kommunikasiya texnologiyaları” (İKT) terminindən istifadə olunur. Son zamanlar “informasiya texnologiyaları” dedikdə, adətən, “kompüter texnologiyaları” nəzərdə tutulur. İnformasiya-kommunikasiya texnologiyaları çox sürətlə həyatımızın bütün sahələrini əhatə edir. Məsələn, 20 il bundan öncə kompüterlərə yalnız iş yerlərində rast gəlinirdisə, indi, demək olar ki, hər bir evdə kompüter var. Bu gün elm, təhsil, səhiyyə, maliyyə, istehsalat və başqa sahələri kompüterlərsiz təsəvvür etmək çətindir. Hazırda ən kiçik müəssisələrdə də məktubların, məruzələrin, maliyyə sənədlərinin, hesabatların hazırlanması zamanı kompüterlərdən istifadə olunur.

Kompüterlər istehsalda geniş tətbiq olunur. Böyük zavodlarda istehsal prosesinin idarə olunması kompüterlər vasitəsilə aparılır. Eləcə də kompüterlər müxtəlif qurğuların normal işləməsinə, temperaturun və təzyiqin müəyyən olunmuş səviyyədə saxlanmasına nəzarət edir. Bəzi işlərin insan tərəfindən yerinə yetirilməsi çox təhlükəlidir, yaxud mümkün deyil. Bu işləri kompüterlərlə idarə olunan robotlar insanlar kimi, hətta onlardan da yaxşı görə bilir. Məsələn, kəskin istidə, yaxud şaxtada robotlar əvəzedilməzdir. Onlar təhlükəli kimyəvi maddələrlə həddən artıq çirklənmiş havada və tam qaranlıqda işləyə bilir.
Son vaxtlaradək xəstəxanalarda kompüterlərdən uçot və qeydiyyat məqsədilə istifadə olunurdu. İndi onlar xəstələrə qulluq göstərilməsində çox böyük rol oynayır. Müxtəlif sensorlar xəstənin orqanizmində baş verən dəyişiklikləri göstərə bilir. Xəstələrə diaqnoz qoyulması zamanı kompüter həkimlərin əsl yardımçısına çevrilir. Yekun qərarı həkim versə də, kompüterlər bu prosesi tezləşdirir və daha dəqiq diaqnoz qoyulmasına yardım edir.
Başqa sahələrlə müqayisədə təhsildə İKT-nin tətbiqinin bir sıra özəllikləri var. Belə ki, təhsil sahəsində kompüterlər bir neçə funksiyanı yerinə yetirir. İlk növbədə kompüterlər “İnformatika” fənninin tədrisində öyrənmə obyektidir. Burada kompüterin quruluşu, iş prinsipi, növləri, tətbiq sahələri, tarixi, proqram təminatı öyrənilir. Eyni zamanda, kompüterlər informatikanın əsasını təşkil edən alqoritmləşdirmə və proqramlaşdırmanın öyrənilməsində əvəzsiz vasitədir.
Son zamanlar tədris prosesində noutbuk, proyektor, interaktiv lövhə və başqa elektron avadanlıqlardan geniş istifadə edilir. Bu texnologiyalar müəllimlərin yeni bilikləri daha asan yolla çatdırmasında, şagirdlərin isə dərsləri daha əyani və rahat qavramasında böyük əhəmiyyət daşıyır.

Hazırda sağlamlıq imkanları məhdud olan insanların təhsilində də kompüterlərdən geniş istifadə olunmağa başlanılıb.

Müəllif: Ramin Mahmudzadə, İsmayıl Sadıqov, Naidə İsayeva

Mənbə: İnformatika 7 Ümumtəhsil məktəblərinin 7 — ci sinfi üçün İnformatika fənni üçün Dərslik

• Teqlər:
• informasiya
• , informasiya-kommunikasiya texnologiyaları
• , informasiya texnologiyaları

İnformasiya Texnologiyaları(İT) nədir?

İT, İnformasiya Texnologiyalarının qısaltmasıdır və ayrı hərflər kimi tələffüz olunur. İnformasiya texnologiyaları, xüsusən də böyük bir təşkilat və ya şirkət daxilində məlumatların idarə edilməsi və işlənməsinin bütün aspektləri ilə əlaqəli geniş bir mövzudur.

İnformasiya Texnologiyaları (İT) avadanlıq(hardware), proqram təminatı(software), telekommunikasiya və ümumi olaraq məlumat ötürülməsi və ya ünsiyyəti asanlaşdıran sistemlər ilə əlaqəli hər şey daxil olmaqla hesablama(computing) ilə məşğul olan bir iş sektorudur.

İT, KOMPÜTERLƏRDƏN VƏ ŞƏBƏKƏLƏRDƏN DAHA ÇOXUN İFADƏ EDİR

İT tez-tez kompüterləri və kompüter şəbəkələrini təsvir etmək üçün istifadə edilsə də, əslində fiziki avadanlıqdan əməliyyat sistemlərinə, tətbiqlərə, verilənlər bazalarına, saxlama sistemlərinə, serverlərə və s. qədər təşkilat daxilindəki bütün sistemlərin bütün təbəqələrini əhatə edir. Telekommunikasiya texnologiyaları, o cümlədən İnternet və İş telefonları da təşkilatın İT infrastrukturunun bir hissəsidir.

İT çox şeyi əhatə edir. Məsələn, bir şirkətdə İT departamentini götürək. Bu departamentdə Bir çox işi və müxtəlif məsuliyyətləri olan bir çox insan var. Bu vəzifələr sistemlərin və məlumatların təhlükəsizliyinin təmin edilməsindən tutmuş şəbəkələrin işlək vəziyyətdə saxlanmasına qədər dəyişir. Məlumat daxil edən insanlar, verilənlər bazalarını idarə edən insanlar və proqramlaşdırma ilə məşğul olan insanlar var. İT şöbəsinin necə işləyəcəyinə və hansı komponentlərin alınacağına qərar verən Baş İT-Menecerləri (Chief Information Officer(CIO) ) kimi qərar verənlər də var.

İT həm də mətn, səs, şəkil, audio və ya başqa formada olan məlumatların idarə edilməsini də əhatə edir. Bu, İnternetlə əlaqəli şeyləri də əhatə edə bilər. Bu, İnternetin öz sahəsi olduğundan İT-yə tamamilə yeni məna verir. İT məlumatların ötürülməsini nəzərdə tutur, buna görə də İnternetin İT-nin bir hissəsi olması məntiqlidir. İT gündəlik həyatımızın bir hissəsinə çevrildi və yeni sahələrə yayılmaqda davam edir.

İT ŞÖBƏLƏRİ

Kompüter sistemləri informasiyanın idarə edilməsində mərkəzi yer tutduğundan şirkətlər və universitetlər daxilindəki kompüter şöbələri çox vaxt İT departamentləri adlanır. Bəzi şirkətlər bu şöbəyə IS (Information Services( İnformasiya Xidmətləri) ) və ya MIS (Management Information Services( İdarəetmə Məlumat Xidmətləri ) adlandırılar.

İnformasiya Texnologiyaları(İT) Sertifikatları və İşləri

İT o qədər geniş bir mövzunu əhatə edir ki, İT ilə əlaqəli bir çox karyera var. İnformasiya Texnologiyaları sertifikatları, bir İT mütəxəssisinin hədəflənmiş İT sahələrində mütəxəssislik səriştəsini öyrətmək və obyektiv şəkildə qiymətləndirmək üçün nəzərdə tutulmuşdur. İT sertifikatları təhsil, təcrübə və ya müəyyən bir bilik vərdişlərinin qiymətləndirilməsi yolu ilə əldə edilə bilər. Bu gün müstəqil təşkilatlar və satıcılar vasitəsilə yüzlərlə sertifikat mövcuddur.

Müəllif

Salam dostlar! Mən Hacıyev Əyyub. 10 ildən artıqdır ki proqramlaşdırma ilə məş.