Koroğlu qəhrəmanlıq dastanıdır inşası haqqında ətraflı aşağıdan oxuya bilərsiniz

Eposun baş qəhrəmanı Koroğludur. O, xalqını, vətənini dərindən sevən igid və cəsur bir cəngavərdir. Onun mübarizəsi xalqın mübarizəsidir, xalqın azadlıq istəyindən doğan bir qəhrəmanlıq tarixidir. Koroğlunun mübarizəsi varlanmaq, yaxud səltənət sahibi olmaq fikirlərindən çox uzaqdır. Əksinə, o şahlara, sultanlara nitrət edir, onlardan xalqın başına gətirilən ağrıların, acısının qisasını almağa çalışır, alınan qəniməti də xalqa, imkansızlara paylayır. Koroğlunu ayağa qaldıran alovlandıran, coşduran el məhəbbəti xalq sevgisi, vətən eşqidir. Onun qəhrəmanlığının əsas ilhamçısı da həmin bu vətən məhəbbəti, el sevgisidir. Koroğlunun düşmənləri vətənin, elin düşmənləridir.

Koroğlu dastanının lüğti şhla hmdova

Azərbaycan xalqının nadir bədii söz incilərindən biri «Koroğlu» dastanıdır. Bu dastan xalqımızın mübarizələrlə dolu tarixi ilə bağlı qəhrəmanlıq eposudur. Bu əsərdə təsvir edilən hadisə və surətlər xalqımızın XVI-XVII əsrlər həyatı ilə yaxından səsləşir, daha dəqiq desək, eposdakı qəhrəmanlıq tarixi XVI əsrin sonu və XVII əsrin əwəllərində Azərbaycan və Türkiyə ərazisində meydana çıxan Cəlalilər hərəkatı ilə əlaqələndirilir. «Koroğlu» dastanı 18 qoldan ibarətdir. Əsərin ilk qolu giriş xarakteri daşıyır və bu hissədə Koroğlunun atası Alı kişinin başına gətirilən faciədən, onun oğlu Rövşənin əwəlcə atasının intiqamını almaq üçün mübarizə meydanına atılmasından, sonra isə bütün xalqın təəssübünü çəkən bir qəhrəman kimi tanınaraq Koroğlu adı ilə şöhrətlənməsindən danışılır. Dastanın sonrakı qollarında isə Koroğlunun və onun ayrı-ayrı silahdaşlarının -dəlilərinin igidliyindən söhbət açılır. Dastan sanki rəmzi xarakter daşıyır. Koroğlu və onun dəliləri xalqın qəhrəmanlıq ruhunu, Çənlibel isə vətəni, el-obanı təmsil edır.

Eposun baş qəhrəmanı Koroğludur. O, xalqını, vətənini dərindən sevən igid və cəsur bir cəngavərdir. Onun mübarizəsi xalqın mübarizəsidir, xalqın azadlıq istəyindən doğan bir qəhrəmanlıq tarixidir. Koroğlunun mübarizəsi varlanmaq, yaxud səltənət sahibi olmaq fikirlərindən çox uzaqdır. Əksinə, o şahlara, sultanlara nitrət edir, onlardan xalqın başına gətirilən ağrıların, acısının qisasını almağa çalışır, alınan qəniməti də xalqa, imkansızlara paylayır. Koroğlunu ayağa qaldıran alovlandıran, coşduran el məhəbbəti xalq sevgisi, vətən eşqidir. Onun qəhrəmanlığının əsas ilhamçısı da həmin bu vətən məhəbbəti, el sevgisidir. Koroğlunun düşmənləri vətənin, elin düşmənləridir.

Koroğlu mərd, igid bir qəhrəman olduğu kimi, həm də bacarıqlı bir sərkərdədir. O, düşmənə qarşı mübarizədə həmişə ağılla hərəkət edir, bəzən öz paltarını dəyişərək aşıq libasında düşmən içərisinə gedir, bəzən isə dəlilərinə əsl sərkərdə kimi başçılıq edərək onları ruhlandırır, əzmlə düşmən üzərinə aparır Koroğlu zülmə, zülmkara qarşı amansızdır, lakin həm də mərddir, məğlub olanı əzmir, aman istəyəni öldürmür.

Xalqın düşmənlərinə qarşı mübarizədə Koroğlu tək deyildir. Xalqın ən seçmə mərd və igid oğulları onun ətrafında birləşərək mübarizə aparırlar. Eyvaz, Dəmirçioğlu, Dəli Həsən, Bəlli Əhməd və başqa dəlillər igidlikdə heç də Koroğludan geri qalmırlar. Dəmirçioğlu ən çətin döyüş tapşırıqlarını dəyanətlə yerinə yetirən, meydana ər kimi girib ər kimi çıxan yenilməz bir igiddir. Koroğlunun və bütün dəlilərin arxası, köməyidir. Eyvaz «Koroğlunun Qars səfəri» qolunda Ərəb Reyhan kimi təcrübəli və hiyləgər bir ordu başçısı ilə təkbətək vuruşaraq qalib gələn bir el qəhrəmanı, el fədaisidir.

«Koroğlu» eposunda igidlər «dəli» adlandırılır. Bu söz indiki «xəstə, ağılsız» mənasından uzaq olub, «igid döyüşçü, cəngavər» anlamlarını daşıyır.

«Koroğlu» dastanında bir sıra qadın surətləri də iştirak edir. Bunlar, əsasən, paşa və xan qızları olsalar da, müsbət surətlərdir. Bu qadınlar saraylardakı daş hərəmxanalardan qurtularaq Çənlibelə gələn, azad sevgi əsasında ailə həyatı quraraq öz sevgililəri ilə çiyin-çiyinə düşmənə qarşı mübarizə aparan qadınlardır. Nigar xanım, Məhbub xanım, Telli xanım və başqaları ox atmağı, qılınc çalmağı, at oynatmağı heç də kişilərdən pis bacarmırlar.

«Koroğlu» eposu bədii ləyaqəti, dil və üslub gözəlliyi ilə seçilən nadir bir xalq abidəsidir. Bu əsər onu yaradan xalqın özü kimi ölməz və əbədidir.

“Koroğlu” qəhrəmanlıq dastanıdır inşası haqqında ətraflı aşağıdan oxuya bilərsiniz

Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatında qəhrəmanlıq dastanlarının xüsusi yeri var. Sevə-sevə mütaliə etdiyimiz və dinlədiyimiz «Koroğlu» dastanı da tarixi-qəhrəmanlıq mövzusundadır. Məlumdur ki, XVI əsrin sonlarında və XVII əsrin əvvəllərində Azərbaycanda və Türkiyədə tarixə Cəlalilər üsyanı kimi düşən kəndli hərəkatı baş vermişdir. «Koroğlu» dastanı bu üsyanda baş verən hadisələrin bədii inikasıdır. O dövrdə əllərində hər cür səlahiyyət olan hakimlər, paşalar rəiyyətlə çox amansız davranır, onların əkib-becərdikləri məhsulu talayır, özlərini ehtiyac içində yaşamağa məcbur edirdilər. Dastan yaradıcıları eposda daha bu istibdada baş əymək istəməyən xalqın qəhrəmanlıq əzmini, zülmkar xanlara, paşalara, bəylərə qarşı apardığı mübarizəni bədii lövhələrdə canlandırmağa nail olmuşlar. Dastan bütövlükdə elin, xalqın yenilməzliyini ifadə edir.
Dastanın əsas qəhrəmanı Koroğlu sadə xalqın içindən çıxmışdır. Onun əsl adı Rövşəndir. Həsən xan haqsızlıq edərək onun atasının gözlərini çıxartdırır. Bundan sonra el içində Rövşəni Koroğlu deyə çağırırlar.
Koroğlu işıq üzünə həsrət qalan atasının qisasını alacağına söz verir. illər ötdükcə onun qəlbindəki qisas hissi ictimai məzmun kəsb etməyə başlayır və xalqa zülm edən hökmdarlara qarşı üsyana çevrilir. O, el-obada mərdlikdə ad çıxaran igidləri başına toplayır, onlarla birlikdə dağlara çəkilir, Çənlibeldə məskən salır.
Dastan yaradıcıları Koroğlunun timsalında əsl xalq qəhrəmanının, daxili aləmi ilə fiziki məharəti bir-birini tamamlayan mahir sərkərdənin obrazını canlandırmışlar. Koroğlu çətinliklərdən qorxmur, daim düşmənlə açıq, üzbəüz döyüşlərə can atır. Biz onu gah at belində qılınc çalan, düşmənin başına od yağdıran qəhrəman kimi, gah da telli sazı dilə gətirib söz qoşan, şirin nəğmələr oxuyan el sənətkarı – aşıq kimi görürük. Çənlibeldə Dəli Həsənlə üz-üzə gələn Koroğlıı ona özünü belə təqdim edir.

Meydana girəndə meydan tanıyan,
Haqqın vergisinə mən də qanıyam.
Bir igidəm, igidlərin xanıyam,
Bu ətrafda hər yan mənimdi!

Oxucu, dinləyici dastan boyu Koroğlunun müxtəlif döyüşlərdə göstərdiyi misilsiz şücaətlərin şahidi olur. Dəniz cinsindən olan Qırat və Dürat, həmçinin ildırım parçasından hazırlanan Misri qılınc Koroğlunu daha da yenilməz edir. O, apardığı döyüşlərdən qələbə ilə çıxır. Əsl xalq qəhrəmanı kimi Koroğluya xas – cəhətlərdən biri onun mərdliyidir. O, düşmənlə mübarizədə heç vaxt hiyləyə əl atmır. Koroğlunun xarakterindəki mərdlik, dastanıın ayrı-ayrı qollarında müxtəlif vəziyyətlərdə üzə çıxır. «Həmzənin Qıratı qaçırması» qolunda Həmzə Toqata sevimli atını qaytarmağa gələn Koroğluya deyir: «Koroğlu, sən Qırat üçün gəlmişdin, onu da minmisən. Mən sənin yerinə olsam, səssiz-səmirsiz sürüb çıxıb gedərəm». Qıratın belində dayanan Koroğlunun cavabı belə olur: «Əgər atı səssiz-sədasız aparsam, mən də olaram Həmzə də. Onda sənlə mənim aramda day nə təfavüt qalar».
Koroğlunun başına yığılan dəlilər də mərd və qorxmazdırlar. Xalqın içindən çıxan bu igidləri Çənlibelə zülmkar hökmdarlara kəskin nifrət, Koroğlunun xalqın düşmənlərinə qarşı apardığı ədalətli mübarizəyə rəğbət cəm etmişdir. Koroğlu hər beş-on gündən bir libasını dəyişib səfərlərə çıxır və hər dəfə də Çənlibelə yeni bir igidlə qayıdır. Ancaq Koroğlu Çənlibelə gətirdiyi igidləri əvvəlcə sınaqdan keçirir, sonra öz dəstəsinə üzv qəbul edir. Koroğlu sınaqdan çıxardığı igidlərə inanır, etibar edir, həmçinin onlara böyük qayğı göstərir.
Dastanda Çənlibelə yeddi min yeddi yüz yetmiş yeddi dəli toplaşdığı bildirilir. Bu rəqəm xalqın yenilməzliyinin, onun gücünün tükənməzliyinin rəmzidir. Eposda işlədilən «dəli» sözü «igid», «qoçaq» mənasını verir. Sadə xalqın içindən çıxan Dəmirçioğlu, Bəlli Əhməd, Halaypozan, Dəlı Həsən və başqaları çətin anlarda Koroğluya əsl arxadırlar. Dəlilərin içində ən cavanı Eyvazdır. Yaşının az olmasına baxmayaraq, döyüş meydanlarmda şücaətlər göstərən bu gəncə Koroğlunun xüsusi rəğbəti var və onu oğulluğa götürmüşdür. Ümumiyyətlə, Koroğlu ilə onun dəliləri arasında səmimi dostluq münasibətləri hökm sürür. Onlar bir-birilərinə dərin hörmət bəsləyirlər.
Dastandakı qadın surətləri də eposun qəhrəmanlıq ruhunu tamamlayır. Nigar, Mərcan, Telli, Ruqiyyə, Məhbub varlı xotkar, paşa qızlan olsalar da, eyş-işrət içində keçən həyatdan bezərək Çənlibelə üz tutmuşlar. Buradakı çətin həyat onları əsla qorxutmur, əksinə onlar Koroğluya və onun dəlilərinə arxadırlar. Bu cəsur və geniş ürəkli qadınlar ömür-gün yoldaşlarına dəyərli məsləhətlər verir, lazım gəldikdə döyüş meydanlarına atılmaqdan çəkinmirlər.
Xalqımızın qəhrəmanlıq tarixinin salnaməsi olan «Koroğlu» dastanı gənc nəslin vətənpəıvərlik tərbiyəsində mühüm rol oynayır. Dahi Azərbaycan bəstəkan Ü.Hacıbəyov «Koroğlu» eposunun əsasında eyniadlı opera yazmışdır.

Koroğlu – Koroğlu dastanı/Koroğlunun Dərbənd səfəri (I hissə)

Dəmirqapı Dərbənddə bir Ərəb paşa var idi. Ərəb paşanın Möminə adlı bir gözəl qızı var idi.

Möminə xanım Koroğlunun adını, iyidlik tərifini eşitmişdisə də, ancaq üzünü görməmişdi.

Deyirdi görəsən bu paşaları, bəyləri zara gətirən, karvanlar vuran, tacirlər soyan Koroğlu necə iyiddi?

Möminə xanım görməzə-bilməzə Koroğluya aşıq olmuşdu. Möminə xanım bir gün Koroğluya belə bir namə yazdı:

Başına döndüyüm ay qoç Koroğlu,
Əyər iyid isən gəl apar məni.
Həsrətindən yoxdu səbrim, qararım,
İncidir sərasər ahı-zar məni.
Çənlibel üstündə əsrəmiş nərsən,
Düşmən qabağında dayanan ərsən,
Tamam dəlilərə iyit sərkərsən,
Axtarsan, taparsan düz ilqar məni.
Dəmirqapı Dərbənd əcəb tamaşa,
Batıb gözəlləri ala, qumaşa,
Adım Möminədi, atam Ərəb paşa,
İstərəm, özünə elə yar məni.
Möminə xanım naməni tamam elədi. Atasının İsa adlı bir nökəri
var idi. Qarabaşını göndərib nökər İsanı yanına çağırtdı. Naməni
nökərə verdi, dedi:
– Bu naməni apar, Çənlibeldə qoç Koroğluya ver.
İsa naməni götürüb yola düşdü. Gecə-gündüzə salıb özünü Çənlibelə
yetirdi. Möminənin naməsini Koroğluya verdi, qayıtdı.
Koroğlu namənin məzmunundan halı oldu. O saat Qıratı yəhərlətdi.
Dəlilər, xanımlar dedilər:
– Ay Koroğlu, haraya səfərin var?
Koroğlu dedi:
– Dəmirqapı Dərbənddə Ərəb paşanın qızı Möminə xanım boynuma
deyin salıb, gərək gedəm onu gətirəm.
Dəlilər dedilər, onda qoy biz də sənlə gedək. Koroğlu razı olmadı.
Özü tək atlanıb Dəmirqapı Dərbəndə yola düşdü. Hər yerdən keçib
gəldi Dərbəndə çatdı. Koroğlu Qırat da yedəyində bazarda gəzinirdi.
Camaat ona, atına baxıb mat qaldılar. Ərəb paşaya xəbər apardılar ki,
Dərbəndə bir adam gəlib, nə özü bizim yerin adamlarına bənzəyir, nə
atı bizim atlara. Ərəb paşa Koroğlunu yanına çağırtdırdı. Ərəb paşa
Koroğlunu görməmişdi, onu tanımırdı, ancaq adını eşitmişdi. Koroğluya
dedi:
– Haralısan, nəçisən?
Koroğlu dedi:
– Mən aşıqam, izin olsa sazla deyərəm.
Aldı Koroğlu:
Ərəb paşa, sənə bir ərz eləyim,
Yerim xəbər alsan, Muradbəyliyəm.
Yağı düşmən mənnən qovğa başlasa,
Əyri qılınc əldə düşmən qovlaram.
Bağ bəsləyib qızıl gülün dərməsən,
Dərib, dərib yaylaq üstə sərməsən,
Mətləbə gəlmişəm, mətləb verməsən
Sığal verib Misri qılınc tovlaram.
Çənlibeldən bu diyara gəlmişəm,
Yazdığınız o ilqara gəlmişəm.
Koroğluyam, nazlı yara gəlmişəm,
Gərək gözəlləri seçib boylayam.
Söz tamam oldu. Ərəb paşa Koroğlunu tanıdı, nə mətləbə gəldiyini
də bildi. Vəzirini yanına çağırdı, dedi:
– Vəzir, Koroğlu qızım Möminəni istəyir, bu barədə fikrin nədi?
Vəzir dedi:
– Paşa sağ olsun, Çənlibeldən buraya gəlib, gərək verəsən, verməsən
zorla aparıb hamımızı da qırar. Bir qızdan ötəri bu qədər qana
bais olmaq, mahalı talatmaq olmaz. Yaxşısı budu ki, qızını ver, özünü
də qoşuna sərkərdə elə.
Ərəb paşa vəzirinin məsləhətinə razı oldu. Toy eləyib, qızı Möminəni
Koroğluya verdi. Koroğlu burada xeyli qalası oldu. Ərəb paşanın
xahişinə görə döl üçün Qıratı ilxıya qatdılar. Qırat bir vaxt ilxının içində
oldu. Ancaq ondan kəhərnişan bir madyan döl tutdu, balaya qaldı.
Bu tərəfdən Koroğlu bir müddət Möminənin yanında qaldı.
Günlərin bir günü Çənlibel, dəlilər yadına düşdü. Möminəyə dedi:
– Mən gedirəm, Çənlibel yeyəsizdi, dəlilər yolumu gözləyir, al bu
bazubəndi saxla, qızım olsa onnan dolanar, oğlum olsa qoluna bağla,
gələr məni tapar.
Koroğlu bazubəndi Möminəyə verdi, onnan halallaşdı. Qıratı, gətirtdi,
yəhərlədi mindi, Çənlibelə yola düşdü. Koroğlu çoxdan idi ki, dəlilərdən,
xanımlardan ayrılmışdı, könlü onları çox istəyirdi. Qıratı yeldən
yeyin, sudan iti sürürdü. Qırat dağları, dərələri aşdı, yolları, yamacları
keçdi, Koroğlunu Çənlibelə yetirdi. Koroğlu dəlilərlə görüşdü, öpüşdü,
hallarını soruşdu. Nigar xanım gördü Koroğlu boş gəlib, dedi:
– Ay Koroğlu, Möminəni niyə gətirmədin?
Aldı Koroğlu:
Canım Nigar, gözüm Nigar,
Ağlar qaldı yar, nə deyim?
Sənə qurban özüm Nigar,
Könlümdə ah-zar, nə deyim?
Ayrılanda candan oldum,
Mən dindən, imandan oldum.
Həm huri-qilmandan oldum,
Dünya mənə dar, nə deyim?
Koroğluyam məlul oldum,
Qürbət eldə zəlil oldum,
Möminəyə dəlil oldum,
Tərlan olmaz sar, nə deyim.
Bunlar burada qalsınlar, sənə Dərbənddə Möminədən xəbər verim.
Doqquz ay, doqquz gün, doqquz saat tamam oldu. Möminənin Koroğludan
bir oğlu dünyaya gəldi. Uşağın adını Həsən bəy qoydular.
Həsən bəy böyüdü, on səkkiz yaşına çatdı. Oğlanın boyu buxunu, sürsüfəti,
xoy-xasiyyəti eynən Koroğluya oxşayırdı. Gözləri oyur-oyur
oynayırdı, heç dinc durmaqla işi yox idi. Bunu döyürdü, onu söyürdü,
hamını əlindən zara gətirmişdi. Bu dinc durmamağının üstündə əlləmayaq
olduğu üçün hamı ona Kürdoğlu deyirdi. Ərəb paşa bir neçə
dəfə onu yanına çağırıb öyüd, nəsihət verdi, başa gəlmədi. O yenə özü
bildiyini elədi. Bir gün oynadığı yerdə sözü çəpləşdi, bir keçəli bərk
döydü. Ağzının-burnunun qanını bir-birinə qatdı. Keçəl onun əlindən
qurtarıb bir yana çəkildi, dedi:
– Mən sənə nə eləmişəm, məni niyə döyürsən, ay atasından
xəbərsiz. Sənin atan yoxdu, kim bilir anan kimdən qazanıb.
Bu söz Kürdoğluna ox dəyən kimi dəydi, dağdan ağır gəldi. Kürdoğlu
oradan birbaşa anasının yanına yüyürdü, dedi:
– Ana, mənim atam kimdi?
Möminə xanım Koroğlunun oğlu olduğunu demək istəmədi. Gözünün
ağı-qarası bir oğlu idi. Yanından buraxmamaq üçün dedi:
– Oğul, sənin atan yoxdu.
Kürdoğlu dedi:
– Ana, de görüm, mənim atam kimdi? Doğrusunu deməsən səni
də, özümü de öldürərəm.
Axırda Möminənin əlacı kəsilib dedi:
– Oğul, sənin atan xanlara, bəylərə qan udduran, Çənlibeldə oylağı
olan sərkər qoç Koroğludu.
Kürdoğlu dedi:
– Bə indiyə kimi atam olmağını niyə məndən gizlətmişdin?
Möminə dedi:
– Qorxurdum gedib tapa bilməyəsən, düşmən əlinə düşəsən.
Kürdoğlu atasının yanına gedəsi oldu. Anasından rüsxət istədi.
Anası əzəl istədi rüsxət verməsin, gördü durası deyil, gedəcək. Axırda
əlacsız qalıb rüsxət verib dedi:
– Get babandan da rüsxət al.
Kürdoğlu oradan babasının yanına gəlib dedi:
– Baba, mənə rüsxət ver, Çənlibelə, atam Koroğlunun yanına
gedirəm.
Ərəb paşa dedi:
– Oğul, sən hara, Çənlibel hara, gedib atanı tapa bilməzsən, paşalar,
xanlar hamısı Koroğluya düşməndi, tutarlar səni öldürərlər. Getmə,
qal, yaşım keçib qocalmışam, mənim yerimdə paşa ol.
Kürdoğlu razı olmadı. Ərəb paşa gördü ki, Kürdoğlu qalmayacaq.
Axırda rüsxət verdi, dedi:
– Xəzinədən pul götür, ilxıdan özün bəyənən bir at tut, min elə get.
Kürdoğlu getdi xəzinədən pul götürdü, ilxının içinə gəldi, hansı atı
tutdu mindi, davam gətirə bilməyib beli qırıldı. Qıratdan maya tutmuş
kəhərnişan madyanın bir balası olmuşdu. Böyümüşdü, ilxının içində
idi. O zamandan bu zamana heç kimə tutulmurdu. Kürdoğlu kəmənd
atdı, həmin atı tutdu. Gətirdi güclə yəhəri belinə basıb mindi. Sürdü
Dərbənd bazarına çıxdı. Qılıncı yox idi. Fətəli adlı bir ustanın yanına
gəldi. Atdan düşdü, qılınc istədi. Fətəli ona bir neçə qılınc göstərdi.
Kürdoğlu qılıncları əlinə aldı, bir-bir basdı qırdı, o yana atdı. Usta
gördü, bu heç hır-zır qanmır, dedi:
– Ay oğul, mən bir kasıb adamam, bir böyük külfəti bununla dolandırıram,
niyə qılıncları qırdın, tökdün, mənim uşaxlarımı ac qoydun,
bəs sən nə istəyirsən, sənə necə qılınc lazımdı?
Kürdoğlu əzəl çıxartdı qırdığı qılıncların pulun verdi, sonra üzünü
ustaya tutub, görək nə dedi:
Canım usta, mənə bir qılınc qayır,
Nə uzun, nə gödək bir qərar ola.
Dəstəsi şirmayı, özü qoşa noy,
Vuranda ürəkdən xəbərdar ola.
Xorasan poladın yaxşısından seç,
Yaxşısı olmasa yamanından keç,
Hər nəyə vuranda dayanmaya heç,
Ya fil, ya kərkədən, ya da kəl ola.
İraqdı mənzilim, uzaqdı ara,
Suyu çox sərt ola, irəngi qara,
Yarı cılxa polad, yarı nalpara,
Qara əqrəb kimi zəhrimar ola.
Həsən bəy kamandar, ötürməz ovu,
Kimdi bu dünyada babamın babı?
Qayıtmaya ağzı, iti qılovu
Hər nəyə dəyəndə tarimar ola.
Usta mətləbi anladı. Kürdoğluna necə qılınc lazımdı bildi. O saat
Xorasan poladının yaxşısından seçib bir qılınc qayırdı, dedi:
– Al, bu sən istəyən qılıncdı.
Kürdoğlu qılıncı götürdü, belinə bağladı, ustanın haqqını verdi.
Atını mindi, Ərəb paşanın yanına gəldi, dedi:
– Baba, ilxıdan bu atı tutdum, xoşuna gəlirmi?
Ərəb paşa gördü Kürdoğlu tutduğu at Koroğlunun Qıratının balasıdı,
dedi:
– Oğlu, çox yaxşı atdı, yaxşı yol.
Kürdoğlu babası ilə halallaşıb anasının yanına gəldi. Aldı görək nə
dedi:
Canım ana, gözüm ana,
Rüsxət ver, mən gedər oldum.
Sənə qurban özüm ana,
Rüsxət ver, mən gedər oldum.
Möminə xanım:
Canım oğul, gözüm oğul,
Allaha tapşırdım səni.
Sənə qurban özüm, oğul,
Allaha tapşırdım səni.
Kürdoğlu:
Nəsihətlərin tutaram,
Qanın qanlara qataram,
Gedib atama çataram,
Rüsxət ver, mən gedər oldum.
Möminə xanım:
Koroğludu atan zatı,
Çənlibeldə var busatı,
Bazubənddi amanatı,
Allaha tapşırdım səni.
Kürdoğlu:
Şirin sözüm zülal elə,
Qara qaşın hilal elə,
Ana, südün halal elə,
Rüsxət ver, mən gedər oldum.
Möminə xanım:
Möminəyəm, sözüm zülal
Gözüm göyçək, qaşım hilal,
Südüm olsun sənə halal,
Allaha tapşırdım səni.