Miqrasiyanın 10 səbəbi və nəticələri

Əhalinin daimi olaraq, yaxud müəyyən müddət ərzində yaşamaq üçün bir yaşayış məntəqəsindən digər yaşayış məntəqəsinə köçməsinə miqrasiya deyilir. Miqrasiya latınca “köçüb getmək” deməkdir. Miqrasiya öz məqsədinə görə müxtəlif olur. Onu bir neçə qrupa bölürlər. Daxili və xarici, daimi, yaxud müvəqqəti, könüllü, yaxud məcburi miqrasiyalar bir-birindən fərqlənirlər.
Miqrasiya öz səbəblərinə görə iqtisadi, sosial, siyasi, dini, ekoloji xarakter daşıya bilər, istiqamətinə görə isə kənddən şəhərə, şəhərdən şəhərə, kənddən kəndə, şəhərdən kəndə miqrasiya ola bilər. Əhalinin müəyyən yerdən köçüb getməsinə emmiqrasiya, köçüb gəlməsinə isə immiqrasiya deyilir. İmmiqrasiya ilə emmiqrasiya arasındakı fərq bizə köçmə saldosunu verir. Əgər müəyyən zaman vahidində köçüb gələnlərin (immiqrantların) sayı köçüb gedənlərin
(emmiqrantların) sayından artıq olarsa, saldo müsbətdir və əhalinin mexaniki artımına səbəb olur. Əks təqdirdə saldo mənfidir və əhalinin mexaniki azalmasına səbəb olur.
Ağır tarixi keçmişinə baxmayaraq, könüllü miqrasiya Azərbaycan əhalisi üçün səciyyəvi deyildi. XIX əsrdən başlayaraq dünyada iqtisadiyyatın və sənayenin güclənməsi və urbanizasiya nəticəsində əhalinin miqrasiyası zəifləməyə başladı. Sonrakı dövrlərdə miqrasiya proseslərinə səbəb əsasən konfliktlər və müharibələr olmuşdur. XX əsrdə baş vermiş I və II Dünya müharibələri miqrasiyanın səviyyəsini və miqyasını yenidən genişləndirmişdir. XX əsrin 50-ci illərindən sonra miqrasiya saldosu daim mənfi qiymət almışdır. 1960-70-ci illərdə respublikadan 69,7 min nəfər adam getmişdir, bu da təbii artımın 5,3%-i qədərdir.
1976-80-ci illərdə miqrasiya saldosu -74,9 min nəfər, sonrakı 5 ildə 116,3 min
nəfər olmuşdur. XX əsrin 80-ci illərindən başlayaraq sovet rejimi zəifləməyə, separatçı meyllər isə yenidən güclənməyə başlandı. Bu hadisələr Azərbaycana öz təsirini daha tez göstərdi. Dağlıq Qarabağ ətrafında münaqişə qızışdığı bir dövrdə Ermənistan Respublikası öz ərazisində olan azərbaycanlıları kütləvi şəkildə deportasiya etməyə başladı və bu proses 1989-cu il dekabrın 8-ə qədər sona çatdırıldı. Nəticədə Azərbaycan Resplikası ərazisinə Ermənistandan 186 min azərbaycanlı, 18 min kürd-müsəlman, 3,5 min rus, xeyli digər qeyri-müsəlman millətlərin nümayəndəsi deportasiya olundu.
Buna əsasən yeni müəssisələrin tikilməsi, təsərrüfat sahələrinin yaradılması və bununla əlaqədar olaraq Azərbaycana çoxlu sayda işçi qüvvəsi və ixtisaslı kadrın gəlməsi səbəb olmuşdur.
İkinci Dünya müharibəsinə qədər Azəraycana xeyli miqdarda əhali köçmüşdür. Məhz 1921-1941-ci illərdə əhali artımının 473,5 min nəfəri və 34,4%-i mexaniki artım hesabına olunmuşdur. Bu dövrdə Bakı şəhərində respublikanın regionlarından gələnlər hesabına əhalinin sayı 304,2 min nəfər çoxalmışdır. 1939-cu ilin məlumatlarına görə, respublikada əhalinin xüsusi çəkisində ikinci yerdə ruslar dururdular. Bu dövrdə respublikaya 500 min nəfər rus miqrasiya etmişdir. Məhz bu ilin hesablamalarına diqqət yetirsək, respublika üzrə yalnız Abşeron əhalisinin sayında mexaniki artım hesabına artım müşahidə edilmişdir. Bu da qeyd
etdiyimiz kimi, neft sənayesi müəssisələrinin Abşeronda yerləşməsi ilə əlaqədardır.
XX əsrdə baş vermiş I və II Dünya müharibələri miqrasiyanın səviyyəsinə öz təsirini göstərmişdir. XX əsrin ikinci yarısından başlayaraq miqrasiya saldosu mənfi qiymət almışdır. 1988-ci ildən etibarən Ermənistanın Azərbaycana təcavüzü güclənmiş və nəticədə 186 min azərbaycanlı 18 min kürd müsəlman millətləri Azərbaycana deportasiya olunmuşdur. Gürcüstandan 1944-cü ildə Qazağıstana və Mərkəzi Asiyaya sürgün edilmiş mesxeti türklərinin bir hissəsi Azərbaycana gəlmişdir. Onlar əsasən Xaçmaz, Saatlı və Sabirabad rayonlarında məskunlaşmışdılar. 1970-ci ildən sonra Azərbaycanda kənd əhalisinin miqrasiyasında artım müşahidə edilmişdir. Bu əsasən iş və yaşayış şəraitinin aşağı düşməsi infrastruktur sahələrinin arzu olunmaz vəziyyətdə olması hesabına baş vermişdir. 1990-cı ildən respublikada miqrasiya gedişində bir sıra dəyişikliklər müşahidə olunmuşdur. Şəhər və kənd əhalisinin miqrasiyası azalmışdır.1990-cı ildən sonra Azərbaycanda miqrasiyanın gedişində bir sıra dəyişiklik olmuşdur. Təbii artımın azalması ilə eyni vaxtda şəhər və kəndlərdən əhalinin miqrasiyası azalmışdır. Eyni zamanda ölkədən MDB-dən kənar xarici ölkələrə miqrasiya artmışdır. 1991-1995-ci illərdə miqrasiya saldosu -87,2 min nəfər olmuş, sonrakı 6 ildə bu göstərici -35,2 min nəfərə enmişdir. Şəhər əhalisi arasında ölkədən gedənlərin sayı kənd əhalisinə nisbətən xeyli çoxdur. Ölkədən miqrasiya edənlərin sayı azalsa da təbii artımın kəskin şəkildə aşağı enməsi ilə əlaqədar əhalinin ümumi illik artımı getdikcə azalır.
Miqrasiya proseslərinin intensivliyi daha çox iki amildən-insanların həyat şəraitindəki fərqlərlə bağlı iqtisadi və yeni dövlətlərin yaranması, sərhədlərin dəyişməsi, digər ölkələrdən siyasi-iqtisadi dəyişikliklərlə əlaqədar siyasi amillərdən asılıdır.
Miqrasiya istiqamətinə görə xarici (qitələrarası və dövlətlərarası) və daxili (bölgədaxili və bölgələrarası) miqrasiyaya bölünür.
Daxili miqrasiyaya aşağıdakılar daxildir:
1.Mövsümi miqrasiyalar;
2.Məcburi köçürülmələr;
3.Əhalinin kənd yerlərindən şəhərlərə yer dəyişməsi;
4.Yeni torpaqların mənimsənilməsi və boş yerlərin məskunlaşması;
Ölkə əhalisinin 10%-i (800 min nəfər) məcburi köçkünə, qaçqına çevrilmişdir. Keçid dövründən on beş illik müddətin keçməsinə baxmayaraq, məcburi köçkünlər hələ də çətin vəziyyətdədirlər. Əvvəllər kənd yerlərində yaşamış məcburi köçkünlər indi yaşadıqları şəhər şəraitinə alışmaqda çətinlik çəkirlər. Məhdud iqtisadi imkanları olan və işsizliklə üzləşən məcburi köçkünlər əhalinin ən çox müdafiəyə ehtiyacı olan təbəqələri sırasındadır.
Xarici miqrasiya-əmək miqrasiyası Azərbaycanda vacib problemlərdən birinə çevrilmişdir. Başqa ölkələrə iş axtarmaq üçün köçən azərbaycanlılar əhalinin artım səviyyəsinə mənfi təsir göstərmişdir. Digər ölkələrdən insanların (sığınacaq axtaranların və ya qaçqınların) Azərbaycana miqrasiya etməsi onsuz da məhdud resursları bir qədər də məhdudlaşdırır. Yaxın keçmişdə hökumət inkişaf proqramı üzrə tərəfdaşların köməyi ilə çox vacib addımlar atmışdır (qaçqınlarla bağlı yeni qanunvericilik, qaçqın statusunun müəyyən edilməsi üzrə bölmənin yaradılması, vətəndaşlıq haqqında qanun, treninqlər və miqrasiya menecmentinin təkmilləşdirilməsi və s.). Bu addımlar sığınacaq axtaranlarla hökumət arasında
qarşılıqlı anlaşmanı asanlaşdırır və gərginliyi azaldır.
Azərbaycana gələn miqrantları məqsədlərinə görə üç qrupa ayırmaq olar.
1.Əməkçi miqrantlar;
2.Qaçqın statusu almaq üçün gələnlər;
3.Azərbaycandan tranzit ölkə kimi istifadə edənlər;

Əhalinin Miqrasiyası (Azərbaycan)

Əhalinin daimi olaraq, yaxud müəyyən müddət ərzində yaşamaq üçün bir yaşayış məntəqəsindən digər yaşayış məntəqəsinə köçməsinə miqrasiya deyilir. Miqrasiya latınca “köçüb getmək” deməkdir. Miqrasiya öz məqsədinə görə müxtəlif olur. Onu bir neçə qrupa bölürlər. Daxili və xarici, daimi, yaxud müvəqqəti, könüllü, yaxud məcburi miqrasiyalar bir-birindən fərqlənirlər.
Miqrasiya öz səbəblərinə görə iqtisadi, sosial, siyasi, dini, ekoloji xarakter daşıya bilər, istiqamətinə görə isə kənddən şəhərə, şəhərdən şəhərə, kənddən kəndə, şəhərdən kəndə miqrasiya ola bilər. Əhalinin müəyyən yerdən köçüb getməsinə emmiqrasiya, köçüb gəlməsinə isə immiqrasiya deyilir. İmmiqrasiya ilə emmiqrasiya arasındakı fərq bizə köçmə saldosunu verir. Əgər müəyyən zaman vahidində köçüb gələnlərin (immiqrantların) sayı köçüb gedənlərin
(emmiqrantların) sayından artıq olarsa, saldo müsbətdir və əhalinin mexaniki artımına səbəb olur. Əks təqdirdə saldo mənfidir və əhalinin mexaniki azalmasına səbəb olur.
Ağır tarixi keçmişinə baxmayaraq, könüllü miqrasiya Azərbaycan əhalisi üçün səciyyəvi deyildi. XIX əsrdən başlayaraq dünyada iqtisadiyyatın və sənayenin güclənməsi və urbanizasiya nəticəsində əhalinin miqrasiyası zəifləməyə başladı. Sonrakı dövrlərdə miqrasiya proseslərinə səbəb əsasən konfliktlər və müharibələr olmuşdur. XX əsrdə baş vermiş I və II Dünya müharibələri miqrasiyanın səviyyəsini və miqyasını yenidən genişləndirmişdir. XX əsrin 50-ci illərindən sonra miqrasiya saldosu daim mənfi qiymət almışdır. 1960-70-ci illərdə respublikadan 69,7 min nəfər adam getmişdir, bu da təbii artımın 5,3%-i qədərdir.
1976-80-ci illərdə miqrasiya saldosu -74,9 min nəfər, sonrakı 5 ildə 116,3 min
nəfər olmuşdur. XX əsrin 80-ci illərindən başlayaraq sovet rejimi zəifləməyə, separatçı meyllər isə yenidən güclənməyə başlandı. Bu hadisələr Azərbaycana öz təsirini daha tez göstərdi. Dağlıq Qarabağ ətrafında münaqişə qızışdığı bir dövrdə Ermənistan Respublikası öz ərazisində olan azərbaycanlıları kütləvi şəkildə deportasiya etməyə başladı və bu proses 1989-cu il dekabrın 8-ə qədər sona çatdırıldı. Nəticədə Azərbaycan Resplikası ərazisinə Ermənistandan 186 min azərbaycanlı, 18 min kürd-müsəlman, 3,5 min rus, xeyli digər qeyri-müsəlman millətlərin nümayəndəsi deportasiya olundu.
Buna əsasən yeni müəssisələrin tikilməsi, təsərrüfat sahələrinin yaradılması və bununla əlaqədar olaraq Azərbaycana çoxlu sayda işçi qüvvəsi və ixtisaslı kadrın gəlməsi səbəb olmuşdur.
İkinci Dünya müharibəsinə qədər Azəraycana xeyli miqdarda əhali köçmüşdür. Məhz 1921-1941-ci illərdə əhali artımının 473,5 min nəfəri və 34,4%-i mexaniki artım hesabına olunmuşdur. Bu dövrdə Bakı şəhərində respublikanın regionlarından gələnlər hesabına əhalinin sayı 304,2 min nəfər çoxalmışdır. 1939-cu ilin məlumatlarına görə, respublikada əhalinin xüsusi çəkisində ikinci yerdə ruslar dururdular. Bu dövrdə respublikaya 500 min nəfər rus miqrasiya etmişdir. Məhz bu ilin hesablamalarına diqqət yetirsək, respublika üzrə yalnız Abşeron əhalisinin sayında mexaniki artım hesabına artım müşahidə edilmişdir. Bu da qeyd
etdiyimiz kimi, neft sənayesi müəssisələrinin Abşeronda yerləşməsi ilə əlaqədardır.
XX əsrdə baş vermiş I və II Dünya müharibələri miqrasiyanın səviyyəsinə öz təsirini göstərmişdir. XX əsrin ikinci yarısından başlayaraq miqrasiya saldosu mənfi qiymət almışdır. 1988-ci ildən etibarən Ermənistanın Azərbaycana təcavüzü güclənmiş və nəticədə 186 min azərbaycanlı 18 min kürd müsəlman millətləri Azərbaycana deportasiya olunmuşdur. Gürcüstandan 1944-cü ildə Qazağıstana və Mərkəzi Asiyaya sürgün edilmiş mesxeti türklərinin bir hissəsi Azərbaycana gəlmişdir. Onlar əsasən Xaçmaz, Saatlı və Sabirabad rayonlarında məskunlaşmışdılar. 1970-ci ildən sonra Azərbaycanda kənd əhalisinin miqrasiyasında artım müşahidə edilmişdir. Bu əsasən iş və yaşayış şəraitinin aşağı düşməsi infrastruktur sahələrinin arzu olunmaz vəziyyətdə olması hesabına baş vermişdir. 1990-cı ildən respublikada miqrasiya gedişində bir sıra dəyişikliklər müşahidə olunmuşdur. Şəhər və kənd əhalisinin miqrasiyası azalmışdır.1990-cı ildən sonra Azərbaycanda miqrasiyanın gedişində bir sıra dəyişiklik olmuşdur. Təbii artımın azalması ilə eyni vaxtda şəhər və kəndlərdən əhalinin miqrasiyası azalmışdır. Eyni zamanda ölkədən MDB-dən kənar xarici ölkələrə miqrasiya artmışdır. 1991-1995-ci illərdə miqrasiya saldosu -87,2 min nəfər olmuş, sonrakı 6 ildə bu göstərici -35,2 min nəfərə enmişdir. Şəhər əhalisi arasında ölkədən gedənlərin sayı kənd əhalisinə nisbətən xeyli çoxdur. Ölkədən miqrasiya edənlərin sayı azalsa da təbii artımın kəskin şəkildə aşağı enməsi ilə əlaqədar əhalinin ümumi illik artımı getdikcə azalır.
Miqrasiya proseslərinin intensivliyi daha çox iki amildən-insanların həyat şəraitindəki fərqlərlə bağlı iqtisadi və yeni dövlətlərin yaranması, sərhədlərin dəyişməsi, digər ölkələrdən siyasi-iqtisadi dəyişikliklərlə əlaqədar siyasi amillərdən asılıdır.
Miqrasiya istiqamətinə görə xarici (qitələrarası və dövlətlərarası) və daxili (bölgədaxili və bölgələrarası) miqrasiyaya bölünür.
Daxili miqrasiyaya aşağıdakılar daxildir:
1.Mövsümi miqrasiyalar;
2.Məcburi köçürülmələr;
3.Əhalinin kənd yerlərindən şəhərlərə yer dəyişməsi;
4.Yeni torpaqların mənimsənilməsi və boş yerlərin məskunlaşması;
Ölkə əhalisinin 10%-i (800 min nəfər) məcburi köçkünə, qaçqına çevrilmişdir. Keçid dövründən on beş illik müddətin keçməsinə baxmayaraq, məcburi köçkünlər hələ də çətin vəziyyətdədirlər. Əvvəllər kənd yerlərində yaşamış məcburi köçkünlər indi yaşadıqları şəhər şəraitinə alışmaqda çətinlik çəkirlər. Məhdud iqtisadi imkanları olan və işsizliklə üzləşən məcburi köçkünlər əhalinin ən çox müdafiəyə ehtiyacı olan təbəqələri sırasındadır.
Xarici miqrasiya-əmək miqrasiyası Azərbaycanda vacib problemlərdən birinə çevrilmişdir. Başqa ölkələrə iş axtarmaq üçün köçən azərbaycanlılar əhalinin artım səviyyəsinə mənfi təsir göstərmişdir. Digər ölkələrdən insanların (sığınacaq axtaranların və ya qaçqınların) Azərbaycana miqrasiya etməsi onsuz da məhdud resursları bir qədər də məhdudlaşdırır. Yaxın keçmişdə hökumət inkişaf proqramı üzrə tərəfdaşların köməyi ilə çox vacib addımlar atmışdır (qaçqınlarla bağlı yeni qanunvericilik, qaçqın statusunun müəyyən edilməsi üzrə bölmənin yaradılması, vətəndaşlıq haqqında qanun, treninqlər və miqrasiya menecmentinin təkmilləşdirilməsi və s.). Bu addımlar sığınacaq axtaranlarla hökumət arasında
qarşılıqlı anlaşmanı asanlaşdırır və gərginliyi azaldır.
Azərbaycana gələn miqrantları məqsədlərinə görə üç qrupa ayırmaq olar.
1.Əməkçi miqrantlar;
2.Qaçqın statusu almaq üçün gələnlər;
3.Azərbaycandan tranzit ölkə kimi istifadə edənlər;

Əzizağa Əhmədov

Miqrasiyanın 10 səbəbi və nəticələri

Videonuz: Başladı! Planetimiz üçün təhlükə! Bizim iqlimimiz nədi?

MəZmun

• Miqrasiya səbəbləri
• 1. Siyasi sığınacaq
• 2. İnsani (və ya iqtisadi) sığınacaq
• 3. Mədəni köç
• 4. Ailə miqrasiyası
• 5. Hərbi səbəblərə görə miqrasiya
• 6. İnsani fəlakət səbəbindən miqrasiya
• Miqrasiyanın nəticələrinin növləri
• 1. Psixoloji
• Semptomlar
• 2. İqtisadi
• 3. Sosial-mədəni
• 4. Siyasətlər
• Biblioqrafik istinadlar:

Tarix boyu böyük miqrasiya hərəkətlərinin baş verdiyi bir çox hal olmuşdur.

Miqrantlar bir çox səbəbdən evlərini tərk edə bilərlər, yaşamaq və yaxşı bir gələcək təmin etmək üçün daha yaxşı bir yer tapmaq niyyəti ilə.

Miqrasiya səbəbləri

Kim ölkəsini geridə qoysa, bir şıltaqlıqda etməz. Müharibələr, təbii fəlakətlər, siyasi və etnik zülmlər və fürsətlərin olmaması köçəri hərəkatların səbəblərindən biridir və bunlar insanları çox fərqli şəkildə təsir edə bilər.

1. Siyasi sığınacaq

Bəzən bir dövlətin siyasi vəziyyəti, siyasi fikir ayrılıqlarına qarşı müəyyən dərəcədə repressiyaya səbəb ola bilər. Bu vəziyyətdə müxalif bir şəxs, repressiyalardan (həbs, işgəncə və s.) Qorxaraq ölkəni tərk etməyə qərar verə bilər. Bu, siyasi sığınacaq kimi tanınır..

2. İnsani (və ya iqtisadi) sığınacaq

Fərd yoxsulluqla əlaqəli səbəblərə görə mənşə ölkəsindən köç etmək qərarına gəldikdə, tez-tez humanitar və ya iqtisadi sığınacaq olaraq adlandırılır.

3. Mədəni köç

Bəzən miqrant daha yaxşı təhsil və ya daha yaxşı fürsət axtarmaq üçün mənşə ölkələrini tərk etməyə qərar verir.

4. Ailə miqrasiyası

Miqrant, başqa bir əyalətdə olan qohumları ilə birləşmək üçün ölkəsini tərk etmək qərarını verirsə, bu, ailəvi səbəblərdən tez-tez miqrasiya adlandırılır.

5. Hərbi səbəblərə görə miqrasiya

Bir ölkədə və ya bölgədə müharibə şəraitində bir qarşıdurma yaşandıqda, əhali müharibənin yaratdığı təhlükədən qaçmaq üçün evlərini tərk etməyə qərar verə bilər, yalnız sırf zorakı cəhətdən deyil, həm də səbəb olduğu qaynaqların azlığı səbəbindən.

6. İnsani fəlakət səbəbindən miqrasiya

Sunami və ya zəlzələ kimi bir təbii fəlakət bir bölgəni və ya bir ölkəni viran qoymuşsa, o yerdəki insanlar daha sabit bir ərazidə həyatlarını bərpa etmək üçün köç edə bilərlər.

• Tövsiyə olunan məqalə: “Qayıdış miqrasiyası və əks mədəniyyət şoku”

Miqrasiyanın nəticələrinin növləri

Bunun arxasındakı müxtəlif səbəbləri nəzərə alaraq, insan köçü mürəkkəb bir fenomendir və həm mənşə cəmiyyəti, həm də ev sahibi üçün çox müxtəlif təsir göstərir.

Gəlin köçün nəticələrinə baxaqhəm köçəri baxımından, həm də daha sosial və mədəni bir yanaşmadan.

1. Psixoloji

Böyüdüyünüz yerdən uzaqlaşmaq və bütün sevdiklərinizi geridə qoymaq çox şok ola bilər.. Bu, siyasi səbəblərdən və ya uçuşun həyat və ya ölüm vəziyyətini əhatə etdiyi bəzi təbii fəlakətlərdən qaynaqlanan ölkədən qaçarkən xüsusilə travmatik olur.

Normalda köç etmək məcburiyyətində qalan insanlar, əlaqələrin sabitliyinə ciddi bir zərbə vuracağını düşünərək ölkələrini tərk edən bir ortağı olan gənclərdir.

Yeni texnologiyalar məsafələrin qısaldılmasına kömək etdiyi qədər qucaqlaşmaq, öpmək və ya nəvaziş göndərilə bilən şeylər deyil. Ailə istiliyinin çatışmazlığı dərin kədər vəziyyətlərinə səbəb olan tənhalıq və ümidsizlik hissləri yarada bilər.

Bundan əlavə, həm qalanlar, həm də gedənlər bu məsafəni hiss edirlər ki, başlarına gələn hər şeyi bölüşmələrini mümkünsüz edir. Bütün məlumatlara sahib olmadığımız halda, hər iki tərəfin ən pis qorxduğu vəziyyətlər meydana gəlir.

Semptomlar

Miqrantlarda ümumi simptomlar kədər, ağlama, stres, özünə inamsızlıq hissi və yerli əhali tərəfindən rədd edilməsidir.

Miqrasiya prosesi bütün yaşları emosional olaraq təsir edir, lakin uşaqlar xüsusilə həssasdırlar.

Yalnız mühacirət etdilərsə, yetkinlik yaşına çatmayanlar tamamilə qorunmur, bu da onları yaşamaq üçün cinayət davranışları inkişaf etdirməyə təşviq edə bilər. Digər tərəfdən, ailələri ilə səyahət edərlərsə, yetkin inkişafı normal deyil, yaşına görə yetkin olan uşaqlar və ya uşaq davranışları olan yeniyetmələr.

Mənşə ölkədən ayrılmağın səbəbi bir müharibə və ya təbii bir fəlakətdirsə, həyati təhlükəsi ilə üzləşdikləri anların geri dönməsini yaşayan və TSSB xəstəliyindən əziyyət çəkən immiqrantları tapmaq qeyri-adi deyil. gündən günə böyük müdaxilə.

Bir çox immiqrant, Ulysses sindromundan əziyyət çəkir, köçəri layihənin plana uyğun inkişaf etmədiyi zaman meydana çıxan bir sıra duellər var.

2. İqtisadi

Köçəri hərəkatlar yalnız sona çatdıqları ölkədə deyil, həm də mənşə ölkəsində də müxtəlif reaksiyalara səbəb ola bilər. Bir çox hallarda insanlar kütləvi şəkildə köç edirlər, bu da ölkələrinin əhalisini xeyli azaldır.

Bu, bir çox miqrantın iş tapa bilmədiklərini və daha az iş rəqabətindən faydalandıqlarını gördükdə ölkələrini tərk etmək qərarına gəldiklərini nəzərə alaraq işsizliyin azalması deməkdir. Miqrantlar qohumlarına pul göndərir, ailə iqtisadiyyatında kömək edir və sağ qalmalarına imkan verir.

Ev sahibi ölkəyə gəldikdə, gənclərin gəlməsi yerli əhalinin etmək istəmədiyi işlərin doldurulmasına imkan verir, aşağı ixtisaslı və az maaş alan işlərə görə.

Bununla yanaşı, mənfi nəticələr də var. Mənşə ölkəsi onsuz da yoxsul idisə, iqtisadi cəhətdən aktiv insanların itkisi əlavə bir maneədir. Həm də əhali itirildikdə istehlak imkanları itir və ailələrə pul göndərilsə də, çox parçalanır və bu da onların yoxsulluqdan çıxmasına imkan vermir.

Ev sahibi ölkədə, aşağı ixtisaslı və çıxılmaz bir əhalinin gəlişi, az təlim görmüş yerli əhaliyə zərər verir. Sahibkarlar acınacaqlı gəlir əldə etmək üçün hər şeyə hazır olan əcnəbiləri seçirlər.

Əhali çox olduğu üçün hökumətlər yerli əhalinin maaşlarını azaltmaq məcburiyyətində qalırlar.

3. Sosial-mədəni

Miqrantların öz ənənələri, dili, dini və davranış tərzi varbu, ev sahibi cəmiyyətdən çox fərqli ola bilər. Bu, əcnəbilər və yerli sakinlər arasındakı qarşılıqlı əlaqədən asılı olaraq iki hadisəyə səbəb ola bilər.

Başqa mədəniyyətlərdən olan insanların gəlişi ev sahibi cəmiyyəti zənginləşdirə bilər, fərqli etnik qruplar birlikdə yaşadıqca daha açıq və çoxluq təşkil edir.

Digər tərəfdən, xaricilərin gəlişinin cəmiyyəti təhrif etdiyini, onları təhlükəli insanlar kimi gördüklərini və öz mədəniyyətlərini çirkləndirdiklərini və ya birbaşa onu yoxa çıxardıqlarını düşünən milli əhalidə ksenofob fikirlər yarana bilər.

Mənşə cəmiyyəti, xeyli sayda gənci itirərək qocalır, alıcı isə əks prosesi alır. Çünki miqrantların əksəriyyəti 25-35 yaş arasındadır ki, bu da yeni ölkədə çoxalma, doğum nisbətini və məhsuldarlığı artırır.

4. Siyasətlər

Mühacirlərin gəlişi, yabancılarla əlaqəli qanunların hazırlanmasına təkan verə bilərməsələn, digər ölkələrdən gələn ənənəvi geyimlərin istifadəsini qadağan edən və ya qeyri-qanuni vəziyyətdə olan insanlara qulluq etmək hüququnu inkar edənlər.

Ölkənin ehtiyaclarından asılı olaraq ən faydalı immiqrantları seçmək məqsədi daşıyan qanunlar da qəbul edilə bilər.

Məsələn, daha çox araşdırmaya ehtiyac olarsa, xarici elm adamlarına, texniklərə və ya müxtəlif fənlər üzrə ixtisaslaşmış vizalar verilə bilər. İnfrastrukturu daha ucuz qiymətə və daha sürətli qurmaq üçün ucuz işçi qüvvəsindən istifadə etmək üçün mühacirlər də daxil ola bilər.

Vətəndaşlar və xaricilər arasında yerli insanları getdikcə ekstremist ideologiyalara üstünlük verməyə vadar edən gərginlik ola bilər, yeganə istəyi ölkədən olmayanları qovmaq olan partiyalara səs verərək faydalanacaqları daha çox sosial siyasəti kənara qoyurlar. ev sahibi cəmiyyət.

Biblioqrafik istinadlar:

• Aruj, R. (2008). Latın Amerikasında miqrasiyanın səbəbləri, nəticələri, nəticələri və təsiri. Əhali sənədləri, 14 (55), 95-116.
• van Oorschot, W. (2010). Sosial dövlətin iqtisadi, əxlaqi, sosial və miqrasiya nəticələri barədə ictimai təsəvvürlər: sosial dövlətin qanuniliyinin empirik təhlili. Avropa Sosial Siyasəti Jurnalı, 20 (1), 19-31.

“Miqrasiyanın əsasları” adlı kitab çapdan çıxıb

Siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, politoloq Elşən Nəsibovun “Miqrasiyanın əsasları” adlı yeni əsəri çapdan çıxıb.

Lent.az-ın xəbərinə görə, kitabda miqrasiya prosesinin əsasları elmi-nəzəri baxımdan araşdırılır. Miqrasiya anlayışının konseptual məzmunu şərh olunur. Predmetin tərkib hissələri analiz obyektinə cəlb olunur, nəticə etibarilə tərkib komponentlər öyrənilir və sistemli qaydada oxuculara təqdim edilir.

Miqrasiya müxtəlif elmlərin öyrənmə obyekti olaraq, fənlərarası bir predmet kimi diqqətdən keçirilir, miqrasiologiya fənninin elmi-nəzəri əsasları qeyd olunur. Həmçinin miqrasiya proseslərinin forma və məzmunu, prosesin baş vermə səbəbləri elmi-tədqiqat obyektinə cəlb edilir. Bununla yanaşı, miqrasiyanın coğrafi-siyasi aspektləri, dünyanın miqrasiya mərkəzlərinin formalaşması əsasları elmi baxımdan təhlil olunur.

Kitab müvafiq istiqamətdə təhsil alan ali məktəb tələbələri, sosioloqlar, siyasətşünaslar, iqtisadçılar, o cümlədən beynəlxalq münasibətlər istiqaməti üzrə işləyən mütəxəssislər üçün faydalı ola bilər. Əsər miqrasiya xidməti əməkdaşları üçün də miqrasiyanın ümumi əsaslarını öyrənmək baxımından səmərəli ola bilər.