Azərbaycanın parlaq qələbəsi nəticəsində ikili standartlar siyasəti dəf edildi

Beləliklə, işğalçı Ermənistana təzyiq etmək, beynəlxalq hüquqdan irəli gələn sanksiyalar tətbiq etmək, təcavüzkarı sülhə məcbur etmək əvəzinə, beynəlxalq təşkilatlar və bəzi dövlətlər yalnız seyrçi mövqeyi tutmağa üstünlük vermişlər. Həmçinin qeyd etmək lazımdır ki, Ermənistanın silahlı qüvvələri tərəfindən çoxsaylı təxribatların törədilməsi müharibəni qaçılmaz etdi.

Münaqişlərə ikili standartlar

İkili standartlar nəticəsində Azərbaycandakı ictimai-siyasi reallıqlar beynəlxalq aləmdə yanlış ifadə olunur. Bundan istifadə edən bəzi qurumlar heç bir araşdırma, təhlil aparmadan ölkəmizə qarşı haqsız hücumlar edir ki, bu da süquta uğrayan ikili standartların məhsuludur. Görünən odur ki, ideoloji qarşıdurma dövrünün təsir formaları hələ də dəyişməyib, burada əsas məsələ insan hüquqları deyil, geosiyasi maraqlardır. Azərbaycandakı vəziyyət haqqında obyektiv təsəvvür yaratmaq üçün yalnız özlərinin inandığı və onları qane edən təşkilatların hesabatlarından yararlanırlar.

Halbuki Avropa dövlətləri dönüb keçmişlərinə baxsalar görərlər ki, demokratik və hüquqi dövlət qurmaq üçün onlar daha uzun vaxt sərf ediblər, nəinki postsovet məkanından çox keçməyən zaman ərzində ayrılmış və müharibə ilə üz-üzə qalan Azərbaycan. Bəzən transformasiya olunan cəmiyyətlərdə insan hüquqlarının ümumi vəziyyətini, demokratiyanı və ümumi inkişafı dəyərləndirərkən bu gerçəklikləri nəzərə almaqdansa, proseslərə ikili mövqedən yanaşır, yanlış fikir formalaşdırırlar. Son vaxtlar bu sahədə həddaşma və özbaşınalıq o dərəcəyə çatıb ki, avropalı deputatların bəziləri bu haqsızlığa qarşı çıxır, həmkarlarını bərabərhüquqlu dialoq aparmağa çağırırlar. Bir qrup avropalı deputatın heç bir beynəlxalq qanunlara və hüquq normalarına hörmət etmədən Dağlıq Qarabağa getməsi və separatçı qüvvələrlə görüşməsi, almaniyalı deputat sosialist Kristof Ştrasserin AŞ PA-da yenə Azərbaycanla bağlı qərəzli məruzə ilə çıxış etməsi buna misaldır. Xatırladaq ki, deputatların bu qanunsuz əməllərinə heç bir beynəlxalq təşkilat, ATƏT etirazını bildirmədi. Amma bütün beynəlxaq qurumlar Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıyır və Dağlıq Qarabağı nə Ermənistan ərazisi kimi, nə də müstəqil qurum kimi qəbul edirlər. Elə isə niyə bir təşkilatın etiraz səsini eşitmədik, hesabatlarında işğalçı Ermənistanın separatçı hərəkətləri pislənmədi.

Vəziyyət o yerə çatmışdı ki, almaniyalı deputat Katrin Verner bu haqsızlığa dözməmiş, bəzi alman siyasətçilərinin Azərbaycana münasibətdə nümayiş etdirdikləri ikili standartların sona yetməsini istəmiş, bu mövzuda geniş çıxış etmişdir. Deputatın çıxışını Rusiyanın “Vestnik Kavfkaza” nəşri çap edərək yaymışdır. Verner Ermənistanda və Gürcüstanda insan hüquqları sarıdan vəziyyətin ən azı Azərbaycandakından yaxşı olmadığı halda Azərbaycanın bu qədər tənqidinə üstünlük verilməsini yolverilməz hesab edir: “Bu səbəbdən elə təsəvvür yaranır ki, guya Azərbaycanda bəlkə də dünyada ən dəhşətli diktaturalardan biri hökm sürür və ona qarşı mübarizə aparmaq lazımdır. Bu üsullarla insan hüquqları məsələlərinə dair tənqidi dialoq aparmaq mümkün deyil. Ştresser öz məruzəsini Azərbaycana gəlmədən, yalnız QHT-lərin bloqlarında və hesabatlarında göstərilən materiallar əsasında tərtib etmişdir. Qərəzli siyasi yanaşma nümunəsi olan “Yaşıllar” və ASDP tərəfindən Bundestaqda dəstəklənmiş bu məruzə yalnız Azərbaycan üzərində cəmlənmişdir”. Bəziləri sanki bütün imkanlarını səfərbər edib ki, Azərbaycanın adı dünyada hüquq və azadlıqların qorunmadığı ölkə kimi tanınsın. Çünki ikili yanaşma qərəzdən bəhrələnən qiymətləndirmədir.

“. Enerji təhlükəsizliyi məsələsinə gəlincə, Azərbaycan Aİ-dən deyil, Aİ Azərbaycandan neft-qaz idxal edir” – deyən deputatın fikrincə, Azərbaycanı nöqsanlara görə tənqid etmək deyil, demokratiya zəminində qazandığı uğurlara görə tərifləmək lazımdır. “Qırmızı-yaşıl koalisiya”nın nümayəndələri iddia edirlər ki, bu ölkədə neft sektorundan başqa sənayenin demək olar ki, bütün sahələri iflic vəziyyətindədir. Əslində, hər şey əksinədir, Azərbaycanda iqtisadiyyat dinamik şəkildə inkişaf edir və təkcə enerji sektorunda deyil”.

Bundestaqın solçu fraksiyasının deputatı Almaniya parlamentinin deputatlarına xatırladır ki, Azərbaycanda əhalinin əksəriyyəti müsəlman olmasına baxmayaraq, o, yeni kilsələr və sinaqoqlar tikilməsinə icazə vermiş az sayda ölkələrdən biridir. Ölkədə geosiyasi vəziyyətin mürəkkəbliyinə və Azərbaycan ərazilərinin Ermənistan tərəfindən işğalının davam etməsinə baxmayaraq, Azərbaycan cəmiyyətinin dünyəvi xarakteri və müxtəlif dinlərin nümayəndələrinin dinc yanaşı yaşaması üçün multikultural mühit qorunub saxlanmışdır. Yunanıstanlı deputat Teodora Bakoyannis də Ştrasserin məruzəsindən hiddətlənərək bunu ədalətsiz hesab etmişdir: “Bu ölkədə xanımlar azad gəzə bilirlər, dini tolerantlıq var. Bu məsələdə Ştrasser ehtiyatlı olmalıdır. Bu, doğru olmayan qərəzli hesabatdır”.

Təəssüf ki, ABŞ Konqresinin Azərbaycana qarşı qəbul etdiyi “Azadlıq Aktı”na düzəliş 20 ildir ki, aradan qaldırılmır. Azərbaycan təcavüzə məruz qalmasına və torpaqlarının işğal olunmasına baxmayaraq, 907-ci düzəliş hələ də Azərbaycanı ittiham mövqeyindən çıxış edir. Bu ziddiyyət hələ də aradan qaldırılmır və düzəliş ləğv edilmir. Baxmayaraq ki, BMT, AŞ PA və İslam Konfransı Təşkilatı Ermənistanın Azərbaycan ərazilərini işğal etdiyini öz qətnamələrində təsdiq ediblər. Demokratiyadan danışan dünyanın Azərbaycan üçün ədalət meyarı 20 ildə Dağlıq Qarabağ münaqişəsinə olan etikasız münasibətidir. Problemin sülh yolu ilə və ədalətlə həll olunmasına çalışan ölkələrin deputatları Azərbaycanın haqq və hüquqlarına hörmət etmədən onun işğal altındakı torpaqlarında məskunlaşan düşmən güclə danışır və onlarla hər sahədə əlaqələrin genişlənməsi planlarını müzakirə edirlər.

AŞ PA-da Azərbaycan nümayəndə heyətinin rəhbəri Səməd Seyidov Avropa Şurasında dəyərlərin deqradasiyaya uğradığını bildirir: “Azərbaycana ikili standartla yanaşılır, bir hadisə baş verən kimi dərhal buna reaksiya verilir. Avropa Şurasının Nazirlər Komitəsinin sədri olacaq Ermənistanda prezidentliyə namizədi güllələyirlər, amma Avropa Şurasının baş katibi Tyorbyorn Yaqland bir dəfə də bəyanat vermir. Müstəqil və suveren Azərbaycan dövlətinin ərazisini işğal edən Ermənistan Avropa Şurasının Nazirlər Komitəsinə sədrlik etməməlidir”.

İnsan hüquqları ilə bağlı bütün cəmiyyətlərdə problem mövcuddur. Yalnız məsələ Azərbaycanın üzərinə gələndə Avropa Şurası ciddiləşir, hüquq, qanun gündəmə gətirilir, özü də qərəzli şəkildə, Ermənistana gəlincə, sükutla üzərindən keçilir.

Aydın olur ki, Azərbaycanın daimi öz milli maraqlarını hər şeydən yüksək tutması və onu qoruması xarici və içimizdəki bəzi qüvvələri rahat buraxmır.

Azərbaycanın parlaq qələbəsi nəticəsində ikili standartlar siyasəti dəf edildi

30 ilə yaxın bir müddətdə davam edən və artıq tarixə qovuşmuş Ermənistan – Azərbaycan münaqişəsinin illər öncə həll edilməsi üçün dövlətimiz diplomatik, dinc vasitələrə üstünlük versə də, uzun müddət ərzində beynəlxalq sülhü və təhlükəsizliyi təhdid edən, beynəlxalq hüquqa açıq-aşkar hörmətsizlik nümayiş etdirən, bəşəriyyəti sarsıdan ən ağır cinayətlər – soyqırım, insanlıq əleyhinə cinayətlər, müharibə cinayətləri törədən Ermənistana rəvac verən, onun işğalçılıq siyasətinə göz yuman beynəlxalq qurumlarin davranışı ikili standartların tətbiqinin bariz nümunəsi olmuşdur.

ATƏT-in Minsk qrupu heç bir əməli fəaliyyət nümayiş etdirməyib, Azərbaycanın milli maraqlarına cavab verməyən status kvonun saxlanılmasına, münaqişənin həlli üçün qarşılıqlı kompromislərin qaçılmaz olduğu haqqında əhəmiyyətsiz çağırışlar etməyə üstünlük verirdi. Bu qurumun hansı məqsədlərə xidmət etdiyi 14 mart 2008-ci ildə BMT-nin Baş Assambleyası tərəfindən “Azərbaycanın işğal edilmiş ərazilərində vəziyyət” adlanan 62/243 saylı qətnamənin qəbul edilməsi prosesində özünü qabarıq şəkildə göstərdi.

BMT-nin Dağlıq Qarabağla əlaqədar qəbul etdiyi dörd qətnamədə ölkəmizin suverenliyi və ərazı bütövlüyü təsdiq edilməsinə, beynəlxalq sərhədlərin toxunulmazlığı və ərazilərin əldə edilməsi üçün güc tətbiqinin yolverilməzliyinin vurğulanmasına baxmayaraq, 62/243 saylı qətnamənin qəbulu zamanı Minsk qrupunun həmsədr dövlətlərinin təmsilçiləri bu mühüm sənədin qəbulunun əleyhinə səs vermişlər. Təəcüb doğuran məqam ondan ibarət idi ki, Baş Assambleyada müzakirəyə təqdim olunan qətnamədə Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq sərhədləri çərçivəsində suverenliyin və ərazi bütövlüyünün dəstəklənməsi, BMT-nin Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrində göstərilən işğalçı qüvvələrin Azərbaycanın ərazisindən “dərhal, tamamilə və qeyd-şərtsiz çıxarılması”, heç bir dövlət tərəfindən işğal nəticəsində yaranmış vəziyyətin tanınmaması və belə vəziyyətin davam etməsinə səy göstərməməsi və s. mühüm məsələlər əksini tapmışdır.

Beləliklə, işğalçı Ermənistana təzyiq etmək, beynəlxalq hüquqdan irəli gələn sanksiyalar tətbiq etmək, təcavüzkarı sülhə məcbur etmək əvəzinə, beynəlxalq təşkilatlar və bəzi dövlətlər yalnız seyrçi mövqeyi tutmağa üstünlük vermişlər. Həmçinin qeyd etmək lazımdır ki, Ermənistanın silahlı qüvvələri tərəfindən çoxsaylı təxribatların törədilməsi müharibəni qaçılmaz etdi.

Belə şəraitdə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi altında qəhrəman Ordumuzun beynəlxalq hüquqa əsaslanan qətiyyətli cavabı dövlətimizin ərazi bütövlüyünün və suverenliyinin bərpasi ilə nəticələndi. De fakto və de jure beynəlxalq hüquq döyüş meydanında bərpa olundu, fəaliyyət qabiliyyəti nümayiş etdirməyən beynəlxalq təşkilatlar və beynəlxalq birlik ölkəmizin gücünə şahidlik etdi.

Nizami Səfərov,

Milli Məclisin Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu komitəsinin üzvü, hüquq elmləri doktoru

İkili standartlar: tərifi, nümunələri və nəticələri

The ikili standart Bir şəxs müəyyən bir vəziyyətə müəyyən qaydaları tətbiq etdikdə, digərində isə əksinə olduqda özünü göstərir. Bu davranış meydana gəldikdə, bəzi fərdlərə digərlərindən daha çox hərəkət sərbəstliyi verilir, bu da bir qrup insanı digərlərindən üstün tutur.

Bu gündəlik həyatda yayılmış bir tətbiq olsa da, qınanması lazım olduğu düşünülür, çünki qanun qarşısında bütün fərdlər eyni meyarlar altında və eyni şəkildə mühakimə olunmalıdırlar.

İkiqat standartlar müxtəlif səviyyələrdə baş verə bilər: gündəlik xırda-xuruşluqlardan tutmuş bəzən ortaya çıxan bir şeyə görə kimisə mühakimə etməkdən tutmuş vergidən yayınma və ya qanunsuz işçilərin işə götürülməsi kimi vergi məsələlərinə qədər.

Evdə dəyərlər erkən yaşlarda aşılandığı kimi, ikili standartlar da zəif təhsilin nəticəsi kimi özünü göstərə bilər.Qərəz meyarları altında böyüdülən bir uşaq, fürsət düşən kimi bənzər qərarlar verməyə meyllidir.

Tərif

İkili standartlar əsaslandırılmadan qaydaların qismən tətbiqi kimi müəyyən edilə bilər; başqa sözlə, bir qrup insana eyni vəziyyətlərdə digərinə münasibətdə fərqli münasibət göstərdikdə aydın olur.

Bu təcrübə, müxtəlif meyarlara görə mühakimə olunduqları üçün haqsızlığı və təsirə məruz qalan insanlara qarşı qərəzsizliyi təmsil etdiyi üçün etik dəyərlərə ziddir.

Digər bir ikili standart anlayışı, kimsə bir vəziyyət və ya məsələ ilə əlaqədar müəyyən bir mövqedə olduğunu iddia etdikdə və bunun tam əksini göstərən hərəkətlər etdikdə sübut olunur.

Pis niyyət ola bilər və ya olmaya da bilər

İkili standartlar müxtəlif səbəblərdən yarana bilər və bütün hallarda bunu tətbiq edənlər tərəfindən pis niyyətlər olmamalıdır, baxmayaraq ki bu onun tətbiq edilməsinə əsas vermir.

Məsələn, bir qayda tətbiq etməsi lazım olan biri, qarşıdurma olduğu başqa bir insanın əksinə qiymətləndirdiyi birini müsbət hesab edə bilər. Bəzən bu meylin hətta şüurlu deyil, sırf fərdin subyektivliyinə söykənməsi mümkündür. Lakin, zəif və qərəzli bir meyarın əksidir.

Bir şəxs ikili standartların tətbiqində olduqda, onları əhatə edən sosial dairədən və cəmiyyətin qalan hissəsindən tənqid almamaq üçün hərəkətlərinə haqq qazandırmağa çalışan münasibətlər göstərməyə meyllidirlər.

Bu da ola bilər ki, bu adam tənqid oluna biləcəyi vəziyyətləri deyil, yalnız ona üstünlük verən vəziyyətləri xatırlayır.

Nümunələr

Gündəlik həyatda ikili standartların mövcud olduğu vəziyyətləri tapmaq çox asandır, çünki tətbiqi müxtəlif ümumi ssenarilərdə baş verə bilər. Aşağıdakı bəzi nümunələri təsvir edəcəyik:

– İnsanın etdiyi bir işə görə kimisə mühakimə et. Məsələn, bir fərd digərini xəyanət etdiyinə görə tənqid edir: hər iki tərəf də vicdansızlıq etdilər, lakin tərəflərdən biri digərini aldatdığına görə tənqid edərsə, özünə aid olmayan meyarlardan istifadə edərək onu mühakimə edir.

– İstehlakçılığa qarşı olduğunuzu söyləyin, lakin tez-tez baş verən bütün texnologiyaları yeniləyin, hər buraxılışda elektron cihazları dəyişdirin və ya lazımsız əşyalara pul xərcləyin.

– Müəyyən bir cinsdən birini dəstəkləyin, cinsi cəhətdən çox açıq olduqlarını və çox sayda ortağının olduğunu alqışlayın və tam olaraq eyni şeyi etdikdə qarşı cinsi tənqid edin.

– Pornoqrafiya sahəsindəki aktyor və aktrisaları tənqid edin, amma bunun daimi istehlakçısı olun.

– Ətraf mühitin təkrar emalı və qayğısına qalmağın tərəfdarı olduğunu söyləyin və bunu prioritet hesab etməyən başqa bir insanı tənqid edin və eyni zamanda zəmini yerə atın və ya gəzinti və ya çimərliyə gəzinti kimi açıq hava işləri edərkən tullantı qoyun. .

– Vergidən yayınma barədə hakim qərar verin, lakin mühasibat “fəndləri” və ya uyğun olandan daha aşağı bəyannamələr vermək və daha çox fayda əldə etmək üçün hər hansı bir manevr etmək üçün bir yol tapın.

– Mənşə ölkəsinə gələn və qeyri-qanuni işləyən immiqrantların əleyhinə olun və eyni zamanda, hüquqi statuslarına görə, ölkə vətəndaşı sənədləri ilə alacağından daha aşağı maaş almağa razı olan xarici işçiləri işə götürməyə qarşı olun. qaydada.

– Bir insanın həyata keçirdiyi müəyyən bir praktikanı tənqid edin və tam olaraq eyni işi görən sevilənə haqq qazandırın və dəstəkləyin. Məsələn, başqalarının övladlarının davranışlarını tənqid edən bir ana, özləri də bənzər bir şəkildə davranır.

– Ən möhtaclara və pul ianələrinə dəstək olmağın tərəfdarı olduğunu iddia etmək, ancaq öz pulları ilə eqoist olmaq və gəliri yalnız şəxsi zövqləri ödəmək üçün ayırmaq.

Nəticələr

Bir cəmiyyətdə ikili standartların olması həm onu ​​tətbiq edən şəxs üçün, həm də digər tərəflər üçün ciddi nəticələrə səbəb ola bilər.

Kim öz ikili standartını göstərən bir hərəkət həyata keçirirsə, ümumiyyətlə cəmiyyət tərəfindən etik və dəyərlərlə əlaqəli bir günah hesab edildiyi üçün güclü bir şəkildə tənqid olunur.

Eyni şəkildə, kimsə bir anda ikili standart mühakimə göstərsə, cəmiyyət tərəfindən rədd edilə bilər və insanların hörmət və etibarını itirə bilər; Bu, ziddiyyətli davranışların nümayişi və bu səbəbdən ədalətsiz olan az sayda qərəzsizlik meyarının tətbiqi sayəsindədir.

Eynilə, bir qayda olaraq bəzi insanlara tətbiq olunan qaydalar, tətbiq olunan qaydalar tərəfindən zərər görənlərdən inciklik və qəzəb yarada bilər.

Bu insanlar öz narahatlıqlarını ümumiyyətlə faydalanan insanlar qrupuna və əsasən qərəzsiz qərarı çıxaran şəxsə yönəldirlər.

Bir qrup üzvləri arasında yarana biləcək qıcıqlanma və inciklik çox dərinləşə bilər və nəticədə qrupun bölünməsinə, birlik və qardaşlıq və hörmət münasibətlərinin pozulmasına səbəb ola bilər.

İstinadlar

1. Klaus, P. (2010). Qadınlar və ikili standart ofis davranışı. 14 Mart The New York Times-dan alındı: nytimes.com
2. Damiano, F. (2012). Fəaliyyətdə ikili standartlar: gələcək işçilərin bədəninin sosial mübahisəsinə eksperimental yanaşma. 14 Martda Kosta Rika Universitetindən alındı: ts.ucr.ac.cr
3. Vilchez, Y. (2012). Mənəvi və etik. 14 mart tarixində Dialnet Fondundan alındı: dialnet.unirioja.es
4. Caballero, N. (2018). İkili standartlar və onların mənşəyi. 14 Martda La Prensa’dan alındı: prensa.com
5. Yujeong, K., Eunmi, L., Haeyoung, L. (2019). Cənubi Koreyadakı Universitet Tələbələri arasında Cinsi İkili Standart, Tanışlıq Zorakılığının Tanınması və Cinsi Şəxsiyyət. 14 Mart tarixində Asiya Tibb bacısı Araşdırması: asian-nursingresearch.com saytından alındı