Mədəniyyətlərarası məna
Bunun əvəzinə müddət mədəniyyətlərarası Bu aiddir bərabərlikli yanaşmadan qarşılıqlı təsir bir cəmiyyətin fərqli mədəniyyətləri və ya sektorları arasında münasibət. Yəni bu əlaqəli bir termindir.
Mədəniyyətlərarası menecment
�Mədəniyyətlərarası dialoqun və çeşidliliyin təşviqində korporativ sektorun rolu �
Mayın 31-də İkinci Ümumdünya � Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu çərçivəsində “Mədəniyyətlərarası dialoqun və çeşidliliyin təşviqində korporativ sektorun rolu ” mövzusunda plenar iclas keçirilmişdir .
İclasda dünyanın müxtəlif ölkələrində mədəni müxtəlifliyin qorunması probleminin elmi-nəzəri dərki, qloballaşma proseslərinin inkişafı şəraitində mədəniyyətlərarası və dinlərarası ziddiyyətlərin kəskinləşməsi, konfessiyalararası əlaqələrin axtarışı və tolerantlılığın təbliği məsəl ələri müzakirə edilmişdir .
AzərTAc xəbər verir ki , sessiyanın moderatoru Britaniyanın Koventri Universitetinin icraçı direktoru , professor Mayk HARDİ olmuşdur . O, müasir dünyada şirkətlərin irəliləməsində korporativ mədəniyyətin əhəmiyyətindən danışmışdır .
Sessiyada ABŞ- ın “Weyerhaeuser” şirkətinin nümayəndəsi Effenus HENDERSON və Britaniyanın “EF Education First” şirkətinin icraçı direktoru Karl- Yohan VESTRİNQ çıxış etmişlər .
Effenus Henderson keyfiyyətli təhsil , o cümlədən demokratiya , insan və vətəndaş hüquqları ilə bağlı təhsil imkanlarının təmin olunmasından , hər xalqın öz mədəniyyətinə dair � bilikləri əldə etməsindən və başqa xalqların mədəniyyətini və ənənələrini mənimsəməsindən , habelə korporasiya və şirkətlərdə müxtəlif millətlərdən və dinlərdən olan insanların fəaliyyətindən danışmışdır .
Onun sözlərinə görə , � qloballaşma şirkət rəhbərləri qarşısında yeni vəzifələr qoyur . Liderlər � müasir çoxşaxəli dünyada müxtəlif millətlərdən və dinlərdən olan insanlarla əlaqələr qurmağı və onlara rəhbərlik etməyi bacarmalıdırlar . Şirkətin irəliləməsi ilə bağlı � ideyaların həyata keçirilməsi onun bütün əməkdaşları ilə � razılaşdırılmalıdır .
Bildirilmişdir ki , işgüzar mədəniyyətlər arasında əlaqələrin qanunauyğunluqlarının � nəzəri baxımdan dərk edilməsinə � İkinci Dünya müharibəsindən sonra başlanmışdır . Əsl � həqiqətdə və � praktikada isə mədəniyyətlərarası menecment problemləri , yəni işgüzar ünsiyyət proseslərinin idarə olunması iqtisadiyyatın özü qədər qədimdir . İşgüzar kommunikasiya həmişə , bütün zəmanələrdə və bütün xalqlarda dünyaya milli baxışa , milli mədəniyyətlərə və milli , o cümlədən iqtisadi mentalitetə söykənir .
Tədqiqatçıların əksəriyyəti hesab edir ki , bu , � ilk növbədə , müharibədən sonrakı bərpa dövründə beynəlxalq iqtisadi əlaqələrin kəskin şəkildə genişlənməsi ilə bağlıdır . Ötən əsrin 60-70-ci illərində bir qrup ABŞ alimi zamanın yeni çağırışlarına cavab verərək praktiki , psixoloji və strateji tövsiyələr işləyib � hazırlamağa başlamışdır . Həmin tövsiyələr transmilli şirkətlərin yaradılması və ABŞ- ın iqtisadi maraqlarının � ön plana � çəkilməsi zamanı itkiləri minimuma endirməli idi . ” Korporativ mədəniyyət termini” XIX əsrdə yaranmışdır . Bu termin alman feldmarşalı Moldke tərəfindən yaradılmış � və tətbiq edilmişdir . Moldke həmin termindən zabitlərin qarşılıqlı münasibətlərini səciyyələndirərkən istifadə etmişdir .
Effenus Hendersen bildirmişdir ki , adətən , təşkilatlarda mövcud olan korporativ mədəniyyət kollektivin bütün üzvləri tərəfindən sübutsuz qəbul edilən və ümumi davranış çərçivələrini nəzərdə tutan mürəkkəb təkliflər kompleksidir .
Müasir rəhbərlər öz təşkilatlarının mədəniyyətinə onun bütün bölmələrini və ayrı-ayrı şəxsləri ümumi məqsədlərə istiqamətləndirməyə , əməkdaşların təşəbbüslərini səfərbərliyə almağa və onlar arasında səmərəli ünsiyyəti asanlaşdırmağa imkan verən güclü strateji vasitə kimi baxırlar . Onlar hər bir təşkilatın � özünəməxsus mədəniyyətini yaratmağa çalışırlar ki , bütün qulluqçular onu başa düşüb dəstəkləsinlər . Müasir təşkilatlar bir qayda olaraq çoxmədəniyyətli qurumu təmsil edirlər .
“EF Education First ” � şirkətinin icraçı direktoru Karl- Yohan Vestrinq şirkətin fəaliyyətinə həsr olunmuş təqdimatdan sonra qurumun müxtəlif � xalqların nümayəndələrindən olan əməkdaşlarının işindən danışmışdır .
Karl- Yohan Vestrinq demişdir ki , müasir dünyada qloballaşma prosesi zamanı � baş verən siyasi-iqtisadi və mədəni inteqrasiya faktını bu gün heç kəs şübhə altına qoya bilməz . Ölkələr və xalqlar həyatın bütün sahələrində – � istər siyasi , istər iqtisadi , istərsə də mədəni sahələrdə � şəxsi ünsiyyətdən tutmuş beynəlxalq görüşlərədək bütün səviyyələrdə informasiya texnologiyalarının son nailiyyətlərindən ( telekörpülər , kompyuter şəbəkələri , internet) yararlanaraq fəal əməkdaşlıq edir və qarşılıqlı fəaliyyət göstərirlər .
Bir çoxları bu müxtəlif və çoxsəviyyəli əlaqələri dəstəkləmək üçün ingilis dilini öyrənir , çünki beynəlxalq ünsiyyətdə məhz bu dildən geniş istifadə olunur . Onlar istənilən əcnəbi dili öyrənməyə başlayan kimi � sırf dilçilik normaları və qaydaları ( fonetika , qrammatika və sintaksis ) ilə bərabər , � başqa mədəniyyətin norma və qaydalarını da mənimsəməli olurlar . ” Mədəniyyət ” anlayışı � bütövlükdə bütün dünyada , � ayrıca götürülmüş ölkənin daxilində insanların davranışını � başa düşmək � üçün vacibdir . Mədəniyyət və ya insanların mədəni əhatəsi mahiyyət etibarilə mövcud fiziki və bioloji mühitə uyğunlaşmaq üsuludur . Hər bir xalq mövcud olması və inkişaf etməsi üçün zəruri olan adət-ənənələrini , � hamı tərəfindən qəbul edilmiş normalarını nəsildən-nəslə ötürür .
Karl-Yoxan Vestrinq vurğulamışdır ki, biz əldə olunmuş mədəniyyətlərarası ünsiyyət təcrübəsi sayəsində dünyaya daha geniş baxır və başqa insanların mədəni müxtəlifliyinə dözümlü yanaşırıq.
Azərbaycan.-2013.- 1 iyun.- S.5.
Mədəniyyətlərarası məna
Mədəniyyətlərarası mədəniyyət iki və ya daha çox mədəniyyət arasında mədəni dəyərlərin mübadiləsini təşviq edən düşüncə və ya doktrina xəttinə aiddir. Bu, buna görə mədəni qarşılıqlı əlaqəni nəzərdə tutur. Bu doktrinin əsas götürdüyü dəyər adlanır mədəniyyətlərarası.
Mədəniyyətlərarası söz prefikslə əmələ gəlmişdir interbu, ‘arada’ və ya ‘fasilələrlə’ mənasını verir; həm də sözlə əmələ gəlir mədəniyyət, kökündə ‘əkin’ və nəhayət, şəkilçi ilə işarə edən ism, bu ‘doktrinanı’ göstərir.
Mədəniyyətlərarası düşüncə doktrinası olaraq, dini və etnik fərqlilik kimi mədəni fərqlərə və bunlarla əlaqəli elementlərə qarşılıqlı hörmət göstərməyi hədəfləyir. Həm də qarşılıqlı böyümək məqsədi ilə müxtəlif mədəniyyətlərin qrupları arasında sağlam birlikdə yaşamağa imkan verən qarşılıqlı əlaqə və ünsiyyət üçün fəzaların açılmasının aktiv prinsipini əhatə edir.
Mədəniyyətlərarası dərin mənada, məzmunu ilə demokratik və dialoq xarakterli bir doktrinadır. Sadəcə “dözümlülük” dən kənara çıxaraq həqiqi bir fərdi və sosial görüşə ehtiyacın olduğunu vurğulayır.
Mədəniyyətlərarası prinsiplər
- Vətəndaşlıq prinsipi.
- Xalqların mədəni kimliyinə hörmət prinsipləri.
- Qanun qarşısında bərabərlik prinsipi və fərq hüququnun tanınması.
Mədəniyyətlərarası və multikulturalizm arasındakı fərq
Hər iki termin ekvivalent görünür, lakin onlar belə deyil. Multikulturalizm çoxsaylı mədəniyyətlərin ortaq məkanda birgə yaşamasını çətin hesab edir, lakin bu, mütləq aralarındakı qarşılıqlı əlaqəni nəzərdə tutmur. Mədəniyyətlərin qarşılıqlı əlaqədə olduğu və paylaşılan biliklərin öyrənilməsi üçün dialoq körpüləri qurduğu bir dövrdə mədəniyyətlərarası münasibətdən danışırıq.
Mədəniyyətlərarası məna
Mədəniyyətlərarası sözə istinad edilir fərqli mədəniyyət qrupları arasında bərabərlik mübadiləsi və ünsiyyət əlaqələri digərləri arasında etnik, din, dil və ya milliyet kimi meyarlara diqqət yetirmək.
Prinsipcə, bu termin çoxluq və azlıq münasibətlərindən asılı olmayaraq bir mədəniyyətin digərindən üstünlüyünü tanımır.
Mədəniyyətlərarası fərqli qruplar arasındakı mənimsəmə və yenidən işləmə rejimlərini görmə, təsvir və bərabər qiymətləndirərək daha demokratik bir cəmiyyət qurmağı hədəfləyir.
Bu aiddir müxtəlif mədəniyyət qrupları arasında məlumat, kodlar, nümunələr və dəyərlərin qarşılıqlı əlaqəsi və ünsiyyət prosesləri, mövcud olduğunu başa düşmək subyektlər arasında bərabərliksistemdəki mövqelərindən asılı olmayaraq.
Unesco veb saytında bu konsepsiyaya “insanlar, icmalar, ölkələr və mədəniyyətlər arasında bərabər münasibət qurmaq” kimi müraciət edir.
Bu tərifin aktuallığı tarixən əksəriyyətin və ya dominant sektorun özünü “üstün bir mədəniyyət modeli” kimi göstərməyə çalışdığı müstəmləkəçi perspektivin ağırlığını daşıyan mövcud qloballaşan cəmiyyətlər çərçivəsində əsaslandırılır.
Bu çərçivədə əksəriyyət və ya azlıq sözləri bir qrupu təşkil edən şəxslərin sayına deyil, gücün həyata keçirilməsinə aiddir. Beləliklə, mədəni hegemonluğu həyata keçirən qrup “çoxluq”, gücə sahib olmayan qrup isə “azlıq” olacaqdır.
Bu terminin başqaları arasında tarixi, siyasi, mədəni, antropoloji, ekoloji tipli dəyişənlərə diqqət yetirərək mədəni fərqi doğrulamaq və başa düşmək məqsədi daşıdığı aydındır.
Mədəniyyətlərarası prinsiplər
Mədəniyyətlərarası, bunu mürəkkəb bir anlayış halına gətirən bir sıra prinsiplərin tətbiq edilməsini əhatə edir. Aralarında biz var:
- Vətəndaşlığın tanınması.
- Xalqların orijinal kimliyini həyata keçirmək hüququnun tanınması.
- Hegemon mədəniyyətin tətbiqetmə formalarının rədd edilməsi və azlıq mədəniyyətinin kənarlaşdırılması.
- Mədəniyyətlərin dinamik hadisələr kimi başa düşülməsi.
- Üfüqi rabitə.
Mədəniyyətlərarası mərhələlər
Qərb mədəniyyəti nisbətən yaxınlarda mədəniyyətlərarası anlayışdan xəbərdar oldu. Bu səbəbdən yenidən təhsil tələb olunur. Bütün təhsil metodikasına malikdir. Mədəniyyətlərarası münasibətlər də davam etməlidir, təxminən, məqsədə çatmaq üçün bir sıra mərhələlər. Bunlar:
- The qarşılıqlı hörmət: mübadilə ssenarisində özünü bərabər saymaq, başqasını tanımaq, həyata keçirmək və sərbəst ifadə etməyə imkan vermək və bir-birimizi necə dinləyəcəyimizi bilməyi nəzərdə tutur.
- The üfüqi dialoq: bərabər imkanlarla münasibət qurmağı, birinin baxış nöqtəsini nisbi hala gətirməyi nəzərdə tutur.
- The qarşılıqlı anlaşma: başqalarını başa düşmək üçün empatik düşüncəyə aiddir.
- The sinerji: müxtəlifliyin gücləndiyi nəticələrin hədəflənməsinə yönəlmişdir.
Təhsildə mədəniyyətlərarası
Mədəniyyətlərarası termin daha ədalətli sosial münasibətlərin qurulması üçün dövlət siyasətinin tərifində yer qazanmaqdadır. Bu mənada dəyərlərin formalaşması üçün təməl vasitə olan təhsil sahəsində fərqli təşəbbüslər var.
Mədəniyyətlərarası təhsil birləşdirilməli olan iki strategiyaya istinad edir:
- Dominant olmayan, öz dillərinə sahib olan sektorların öz dillərində təhsil almasına icazə verildiyi iki dilli mədəni təhsil (Latın Amerikasının yerli icmaları maraq mərkəzindədir).
- Mədəniyyətlərarası yanaşmadan məzmunu, təhsil planları, müəllim hazırlığı, məktəb mədəniyyəti, icma mübadiləsi və daha çox şeyin nəzərdən keçirilməsini əhatə edən təhsildə dövlət siyasətinin kəsikli yenidən qurulması.
Mədəniyyətlərarası, multikulturalizm yoxsa multikulturalizm?
Mədəniyyətlərarası termini asanlıqla multikulturalizm və ya multikulturalizm ilə qarışdırmaq olar. Semantik baxımdan əlaqəli olsalar da, eyni mənanı ifadə etmirlər.
Şərtlər multikulturalizm və ya multikulturalizm fərqli mədəniyyətlərin bir arada yaşadıqları və hətta bir-birlərinə təsir etdikləri vəziyyətə istinad edirlər, lakin bu, qarşılıqlı tanınmadan və hətta insanların bir-biri ilə əlaqəli olmasından asılı olmayaraq baş verə bilər. Fərqli mədəni qruplar bir zaman məkanında üst-üstə düşə bilər, ancaq aralarındakı ünsiyyət olmadan.
Bunun əvəzinə müddət mədəniyyətlərarası Bu aiddir bərabərlikli yanaşmadan qarşılıqlı təsir bir cəmiyyətin fərqli mədəniyyətləri və ya sektorları arasında münasibət. Yəni bu əlaqəli bir termindir.
Siz həmçinin bəyənə bilərsiniz:
- Multikulturalizm
- Pluriculturality
- Bərabərlik
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.