Harmonyanın mənası

İçində ədəbiyyatHarmoniya, istifadə olunan hecaların, səslərin və bəndlərin uyğun birləşməsi ilə həm şeirdə həm də nəsrlə nəticələnən xoş səslər, fasilələr və tədbirlər adlanır.

N bağırov harmoniya

Milli harmoniya problemi ilk dəfə dahi Ü.Hacı-bəyov tərəfindən onun sanballı �Azərbaycan xalq musiqisinin əsasları� nəzəri işində qoyulmuşdur. Ü.Hacıbəyovun ideyaları, düşüncələri, nəzəri fikirləri Azərbaycan musiqişünaslarının elmi işlərində, məqalələrində davam və inkişaf etdirilmiş-dir: I.V.Abezqauz, E.A.Abasova, V.Ş.Əlixanova-Şərifova, M.S.Ismayılov, N.A.Əliyeva, N.H.Ba-ğırov, R.F.Zöhrabov, B.M.Məmmədova, T.A.Yaqu-bova və bu sətirlərin müəllifi.

Ü.Hacıbəyovun yaradıcılıq axtarışları, nəzəri düşüncələri onun dahiyanə �Koroğlu� operasında öz təcəssümünü tapmışdır.

Cəsarətlə təsdiq etmək olar ki, Ü.Hacıbəyovun bütün əsərlərinin musiqi dili novator kəşfləri ilə səciyyələnir.

I.Abezqauzun �Ü.Hacıbəyovun �Koroğlu� operası� işində dahi bəstəkarın milli harmoniya sahəsində bədii tapıntıları dəqiq konkret ifadə edilib. Bu işdə Ü.Hacıbəyovun novatorluğu harmoniya ilə yanaşı, həmçinin, melodiya, ritm, musiqi formasının sintakisisi və digər sahələrində də açılır.

�Lad melosu və harmoniya� fəsli dərin və nəzəri əsaslanmiş fikirləri ilə diqqəti cəlb edir. I.Abezqauz Ü.Hacıbəyovun yaradıcılığında Azərbaycan ladlarının diatonikliyini sübutlu əsasla təsdiq etdi və dahi bəstəkarın �Ümumi birləşdirilmiş harmonik fundamenti altına onların əlvanlığını gətirməyi� cəhdini incəliklə qeyd etdi. Görkəmli alim konkret musiqi nümunələri əsasında Ü.Hacı-bəyovun yaradıcılığında milli harmoniyanın orijinal xüsusiyyətlərini vurğulayır (IV pərdədən Nigarın monoloqu, �Təlxəyin� mahnısı, �Çənlibel� xoru, �Aşıq triosu�, �Azərbaycan SSR himni�).

I.Abezqauzun qeyd etdiyi kimi, �baxmayaraq ki, Hacıbəyov milli harmoniyanın ifadəli imkanlarını dərinləşdirdi və genişləndirdi (mənim tərəfimdən qeyd olunub � I.Ə.), onun çoxsəsliliyi� keyfiyyətcə yeni və sırf bəstəkarlıq təzahürü idi1�. Beləliklə, Hacıbəyov harmoniyalarının intonasiya-məzmun mənası onda cəmlənir ki, dahi bəstəkarın harmo-niyası Azərbaycan ladlarının intonasiyasından �hörülmüş� ekspressiv üsulların sərbəst blokunda formalaşır və ifadəliliyin konkret faktoru olur.

V.Ş.Əlixanova-Şərifovanın bir çox elmi işlərində milli harmoniyanın problemləri ən dərin elmi əsaslanmasını tapır. Milli musiqinin bədii qanu-nauyğunluqları və major-minor sisteminin ümumav-ropa ənənələri sintezi kontekstində Q.Qarayevin, F.Əmirovun, C.Hacıyevin, S.Hacıbəyovun mərhələ əsərlərinin təhlili verliən �Azərbaycan bəstəkar-arının yaradıcılığında milli harmoniyanın xüsusiy-yətləri� adlı elmi tədqiqatı dəyərli əhəmiyyətə malikdir. Özünün işində V.Əlixanova-Şərifova qeyd olunan hər bir bəstəkarın harmo-niyasının milli xüsusiliyini və fərqli-orijinal üslubunu qeyd edir.

Milli harmoniyanın və milli musiqinin ənənələri V.Ş.Əlixanova-Şərifovanın digər işlərində də təhlil edilir: �Q.Qarayevin �Üçüncü simfoniyası�2 və başqaları.

Folklor genezisi və milli harmoniyanın bir sıra problemləri M.F.Əhmədovanın �Azərbaycan bəstəkarlarınan uşaq mahnılarında milli mənbələr� adlı dissertasiyasında professional və elmi səviyyədə araşdırılır. (Bakı, 2002).

M.A.Qəhrəmanovanın magistr dissertasiya-sında T.Quliyevin yaradıcılığında melodiya və harmoniyanın milli xüsusiliyi təhlil edilir. N.H.Bağırovun məşhur �Harmoniya dərsliyi� kitabında, xüsusilə �Azərbaycan musiqisinin bəzi xüsusiyyətləri� bölməsində çoxsəsliyin mənbəyi, onun inkişafının xarakter prinsipləri yüksək professional səviyyədə təhlil olunur. Nəzəri əsaslanma ilə N.Bağırov müasir harmoniyanın xarakter cizgilərini və onun Azərbaycan bəstəkar-larının yaradıcılığında istifadə olunmasını təhlil edir. Təhlil olunan hər bir bəstəkarın əsərlərində milli mənbələr vurğulanır.

Materiallarla bütövlükdə tanış olmaq üçün jurnalın çap variantına müraciət edə bilərsiniz.

Harmonyanın mənası

Harmoniya və ya harmoniya Latın dilindən gəlir harmoniyaYunan dilindən qaynaqlanır ἁρμονία, Bunun mənası nədi razılaşma, uzlaşma, birləşməvə feldən ἁρμόζω (harmozo) deməkdir tənzimləmək, qoşulmaq.

Harmoniya a olduqda meydana gəlir Balans və bəzi şeylərin başqaları ilə uyğun və adekvat bir nisbət, razılaşma və yazışmalar və uyğun olduğu yerlərdə, hisslər, məsələn, rənglər kimi gözlərə xoş gəlir. Uyğun bir şey ümumiyyətlə bir şeydir həqiqətən gözəl, xoşbəxt, xoş, rahat və sakitməsələn, musiqidə gərginlik yaradan və ya uyğunsuzluq yaradan bir harmoniya da olsa.

İçində musiqiHər şeydən əvvəl qərb musiqisində ahəngdir müxtəlif səslərə qoşulma və birləşmə sənəti, eyni zamanda eyni zamanda çıxan akorlar və qulağa xoşdur.

Buna da deyilir harmoniya üçün elm, texnika və intizam həm formalaşmasına, həm varisliyinə, həm də modulyasiyasına imkan verir akkordlar (eyni vaxtda və ya arpejda səslənən üç və ya daha çox fərqli notanın birləşməsi), bunları zəncirləmə və musiqi kompozisiyasına birləşdirmək.

Harmoniya bir və ya daha çox melodiyanın müşayiəti, çərçivəsi və əsası kimi fəaliyyət göstərir.

Musiqi haqqında da oxuyun.

İçində ədəbiyyatHarmoniya, istifadə olunan hecaların, səslərin və bəndlərin uyğun birləşməsi ilə həm şeirdə həm də nəsrlə nəticələnən xoş səslər, fasilələr və tədbirlər adlanır.

‘İlə uyğunlaşmaq’ və ya ‘mükəmməl bir ahəng içində yaşamaq’ ifadəsi a sahib olmaq mənasını verə bilər razılaşma, yaxşı bir dostluq və ya münasibət, dinc münasibətlər, yaxşı ünsiyyət və yaxşı yazışmalar və ya kimsə ilə və ya bir qrupla fikir və hərəkət uyğunluğu.

Bununla birlikdə, harmoniya anlayışı hər bir mədəniyyətə və hər zamana bağlıdır, yəni ikinci əsrdə harmoniya nədir, iyirminci əsrdə olmaya bilər və Çində harmoniya nədir, İspaniyada olmaya bilər.