Быстрое нанесение размеров

E.ə. 2100-1900-cü illərdə şumerdilli mətnlərdə “Su adamlarının ölkəsi” ifadəsi yer almağa başlayır. Bu ifadə elamlıların yaratdığı konfederativ quruluşlu Simaşki ölkəsinin rebuslu yazılış forşası olmuşlar. 6 vilayət və iri yaşayış məskənlərinin (Ahar, Zabşali, Lulubim, Siqris, Sisirtum və s.) konsolidasiyasından yaranan Simaşkinin ərazisi Elamın hüdudlarından “Yuxarı dənizədək” (=Urmiya gölü) uzanırdı.

TARİX İNSTİTUTU

Aratta şəhər-dövlət Azərbaycanın tarixi cənub torpaqlarında mövcud olmuş siyasi qurumların ən qədimidir. Aratta Orta Asiyadan Mesopotamiyaya uzanan mühüm karvan yolları üzərində şumerlilərin yaratdığı mərkəzləşdirilmiş boşaltma məntəqəsi olduğundan mərhum tarixçimiz Y. B. Yusifov, dünya tarixşünaslığında ilk dəfə olaraq, onu Azərbaycanın tarixi torpaqlarında, Sənəndəclə Zəncan arasında yerləşdiyini elmi dəlillərlə əsaslandıra bilmişdir. Belə lokalizasiyanı əsaslandıran başlıca amil kimi Aşşur çarı II Sarqonun “Tanrı Aşşura məktub”unda Mannanın ərazisində axan “Arattanın çayı” haqqında məlumat göstərilir. Digər əhəmiyyətli arqument Urartu çarı I Arqiştinin Xorxor kitabəsində Mannada yerləşən Alateye adlı dağın xatırlanmasıdır. Şumer dastanlarının məlumatına görə Arattaya aparan yollardan biri Zabua ölkəsinin Hurrum dağlarından, digəri isə Elam dövlətinin qərb torpaqlarından keçirdi.

İndiki Süleymaniyyə-Sənəndəc zolağından Urmiya gölünə qədər uzanan ərazilərdə (qədim Zabu, Zamua) lullubi tayfaları məskunlaşmışlar; Lullubilərin yaratdığı ikinci güclü dövlətin – Simurrunun (və ya Şimurrum) adı Kerha çayının mənbəyindəki geniş düzənliyin müasir adında ̶ “Seymərrə” (və ya “Seynmərre”) formasında qalıb.

Qutilərin qərb qrupunun siyasi birliyi Kutmuhi Anadolunun şərqində Tur-Abdin dağları rayonunda (qədim Kaşiyari) yerləşirdi. Aşşurlular Kutmuhini “Şubaru ölkələri” kimi daha geniş coğrafi anlayışa daxil edirdilər. Qutilərin əksər hissəsi Cənubi Azərbaycanda, eləcə də İran və İraqın kürdlər yaşayan həmhüdud bölgələrində məskunlaşmışlar. İraqın şimal-şərqindəki Raniyə düzündə onlar turukkularla, Süleymaniyyədən şərqdəki qədim Zamuadan Avromandağ silsiləsinə qədər uzanan ərazidə lullubilərlə qonşuluqda yaşayırdılar. Luristandakı dağlıq ərazilərdən isə qutilərin elamlılar və kaşşularla təmas xətti keçirdi.

E.ə. 2100-1900-cü illərdə şumerdilli mətnlərdə “Su adamlarının ölkəsi” ifadəsi yer almağa başlayır. Bu ifadə elamlıların yaratdığı konfederativ quruluşlu Simaşki ölkəsinin rebuslu yazılış forşası olmuşlar. 6 vilayət və iri yaşayış məskənlərinin (Ahar, Zabşali, Lulubim, Siqris, Sisirtum və s.) konsolidasiyasından yaranan Simaşkinin ərazisi Elamın hüdudlarından “Yuxarı dənizədək” (=Urmiya gölü) uzanırdı.

Aşşur mənbələrinin məlumatına görə e.ə. 1800-1300-cü illərdə Urmiya gölündən cənub-qərbdə və Raniyə düzündə (Şərqi Subartu) turukkular yaşayırdılar. Onlar bölgənin hurrilərəqədərki substrat etnosu hesab olunur, turukkuları türk mənşəli hesab edənlər də var. Mərkəzləşmiş dövlət yaratmasalar da, özünüidarə sistemi ilə fəaliyyət göstərən vilayət və şəhərləri (Ahazum, Utem, Burullum, Kakkulatim, Şikşambum və s.) olub.

Konfederativ əsaslarla yaranmış Mannanın (e.ə. 843-595) şimal vilayətləri (Uşkaya, Uişdiş) Təbriz-Mianə xətti boyunca Urartu ilə sərhəddə bufer bölgə kimi fəaliyyət göstərirdi. Manna ilə Urartunun təmas xətti indiki İranın Qaradağ (və ya Arazbaran) mahalından keçirdi. Şərqdə Mannanın hüdudları Qızılüzən və Zəncan çaylarınadək uzanırdı. Mannanın şimal-şərq istiqamətində ən kənar vilayəti Andiya idi; Ərdəbili də əhatə edən bu vilayət “Gündoğan dənizin” (=Xəzər) sahillərinə qədər uzanırdı. Andiyadan qərbdə inzibati mərkəzə Parda olan Ziqirtu vilayəti yerləşirdi. Ziqirtunun torpaqlarında Hellin dövründə Atropatena dövləti yarandı.

Mannanın şərq hüdudu sayılan Qizilbunda (=Qizilbuda) Madanın qərbindəki Abdadana ilə sərhədlənirdi. Mesu (=Misi) və Karalla (=Lullume) vilayətləri Mannanın Parsua ilə sərhəd zolağını təşkil edirdi. Surikaş və Sumbi vilayətləri indiki Sərdəştlə Rəvandüz arasında yerləşərək Urartu ilə sərhəd zolağının mühüm komponentini təşkil eridilər. Deyilənlərdən məlum olur ki, Manna dövləti təkcə Cənubi Azərbaycanın deyil, eyni zamanda İran Kürdüstanının çox hissəsini də (xüsusilə ostanın mərkəzi və şərq hissələri) əhatə edirdi.

E.ə. 323-cü ildə Mada vilayətinin şimal-qərb torpaqlarında satrap Atropat müstəqil dövlətini yaradaraq, yunan-Makedoniya imperiyasının tərkibindən çıxır. Bu dövlət Atropatın iqamətgahının yerləşdiyi şəhərin adına – Antarpatian (“Yollar ortası”), əsasən “Atropatena” adlanırdı. Arazdan cənubdakı tarixi torpaqlarımızda yaranan dövlət kimi Atropatena İran yaylasının şimal-qərb küncündə, indiki İran İslam Respublikasının Qərbi və Şərqi Azərbaycan ostanlarının ərazisini əhatə edirdi. Onun coğrafi hüdudları erkən orta əsr ərəb müəlliflərinin məlumatına görə şimaldan Araz çayı, şərqdə Gilan, cənub-şərqdə Zəncan, cənub-qərbdə Hulvan-Şəhrizur düzənliyi ilə hüddulanırdı, qərbdə Kürdüstan silsiləsi onu Anadoludan ayırırdı. Strabonun məlumatına görə Atropatena Armeniyadan şərqdə, “Böyük Madadan” qərbdə, hər iki siyasi qurumdan şimalda yerləşirdi, Araz çayının qolu Ağçay və Matiena gölü (=Urmiya) Atropatenanı Armeniyadan ayırırdı. Antik müəlliflər Atropatena şahlarının qış (Vera) və yay (Qanzaka və ya Qazaka) iqamətgahları haqqında məlumat verirlər. Mənbələrdə digər şəhərlər də (Aqanzana, Tiqrana, Arsakiya, Fraaspa və s.) xatırlanır.

E.ə. IV əsrin ortalarında Arazdan şimaldakı tarixi torpaqlarımızda məskunlaşan türk, Qafqaz və İran mənşəli fərqli tayfaların konsolidasiyası nəticəsində Albaniya dövlətinin təməli qoyulur. Bu dövlət indiki Azərbaycan, Ermənistan respublikalarının ərazisini və Gürcüstanın şərq rayonlarını, Dərbənd ətrafı torpaqları əhatə edirdi. Antik müəlliflər Albaniyada onlarla vilayətin (Kaspiana, Utiya, Paytakaran, Sakasena, Kambisena və s.) şəhərin (Telayba, Gelda, Albana, Qaytara, Taqoda, Bakxiya, Sanua, Deqlana, Niqa, Mamexiya, Ossika, Sioda, Baruka, Xabala, Xabota, Boziata, Misiya, Xadaka, Alam və s.) və kəndin olduğunu qeyd edirlər.

Быстрое нанесение размеров

Команда QDIM обеспечивает быстрое нанесение размеров. Она вызывается из падающего меню Dimension ? Quick Dimension или щелчком на пиктограмме Quick Dimension на панели инструментов Dimension.

Запросы команды QDIM:

Select geometry to dimension: – выбрать объекты для нанесения размеров

Select geometry to dimension: – выбрать объекты для нанесения размеров

Select geometry to dimension: – нажать клавишу Enter для завершения выбора объектов

Specify dimension line position, or [Continuous/Staggered/Baseline/Ordinate/Radius/Diameter/datumPoint/Edit/SeTtings]: – запрос позволяет указать положение размерной линии

Команда QDIM запрашивает лишь указание контуров, на которые необходимо проставить размеры, и требует выбрать тип проставляемых размеров путем установки соответствующего ключа.

Данный текст является ознакомительным фрагментом.

Продолжение на ЛитРес

Читайте также

Быстрое нанесение размеров

Быстрое нанесение размеров Команда QDIM обеспечивает быстрое нанесение размеров. Она вызывается из падающего меню Dimension ? Quick Dimension или щелчком на пиктограмме Quick Dimension на панели инструментов Dimension.Запросы команды QDIM:Select geometry to dimension: – выбрать объекты для нанесения

Быстрое нанесение размеров

Быстрое нанесение размеров Команда QDIM обеспечивает быстрое нанесение размеров. Она вызывается из падающего меню Dimension ? Quick Dimension или щелчком на пиктограмме Quick Dimension на панели инструментов Dimension.Запросы команды

Нанесение линейных размеров

Нанесение линейных размеров Инструмент Dimension (Размер), расположенный в разделе Document (Документ) палитры инструментов и предназначенный для простановки линейных размеров, вызывается нажатием кнопки Информационная палитра при активизации этого инструмента имеет

Нанесение радиальных размеров

Нанесение радиальных размеров Кнопка инструмента построения радиальных размеров Radial Dimension (Радиальный размер) по умолчанию отсутствует на палитре инструментов. Вызвать этот инструмент можно командой главного меню Document ? Documenting Tools ? Radial Dimension (Документ ? Инструменты

Нанесение угловых размеров

Нанесение угловых размеров Для нанесения угловых размеров предназначен инструмент Angle Dimension (Угловой размер). Кнопка этого инструмента как и кнопка инструмента построения радиальных размеров, по умолчанию отсутствует на палитре инструментов. Вызвать этот инструмент

Нанесение отметок возвышений на разрезы/фасады

Нанесение отметок возвышений на разрезы/фасады Инструмент построения отметок возвышений (уровней) на разрезах/фасадах (кнопка находится в составе окна настройки параметров линейных размеров. При активизации данного инструмента окно настройки параметров линейных

Нанесение отметок возвышений на план этажа

Нанесение отметок возвышений на план этажа Для отображения отметок возвышений на планах этажей в ArchiCAD имеется отдельный инструмент, вызываемый нажатием кнопки Level Dimension (Отметки уровня) палитры инструментов. При его активизации на информационной палитре появляются

Быстрое нанесение размеров

Быстрое нанесение размеров Команда QDIM обеспечивает быстрое нанесение размеров. Она вызывается из падающего меню Dimension ? Quick Dimension или щелчком на пиктограмме Quick Dimension на панели инструментов Dimension.Запросы команды QDIM:Select geometry to dimension: – выбрать объекты для нанесения

Пример. Быстрое нанесение размеров

Пример. Быстрое нанесение размеров Проставьте размеры на деталь (рис. 10.14). Рис. 10.14. Быстрое нанесение размеровЗапустите команду QDIM, вызвав ее из падающего меню Dimension ? Quick Dimension или щелчком на пиктограмме Quick Dimension на панели инструментов Dimension. Ответьте на запросы:_QDIMSelect geometry

Нанесение размеров

Нанесение размеров Одной из наиболее трудоемких работ по оформлению чертежей является нанесение размеров. В данном разделе изучим имеющиеся в ArchiCAD инструменты, помогающие облегчить нанесение линейных, угловых, радиальных размеров, создание выносных надписей, а также

1.4.1. Нанесение размеров

1.4.1. Нанесение размеров Размеры выражают основные геометрические характеристики объектов. Размеры бывают четырех основные типов: линейные, угловые, диаметральные, радиальные. Линейные размеры делятся на горизонтальные, вертикальные, параллельные, повернутые. Различают

4.1. Изображение плоской детали. Нанесение размеров

4.1. Изображение плоской детали. Нанесение размеров Рассмотрим задание 1, в котором необходимо завершить изображение плоских деталей по представленным половинкам, ограниченным осью симметрии, а также нанести размеры и указать их количество. Перед выполнением задания

4.7. Нанесение размеров разных типов

4.7. Нанесение размеров разных типов В системе КОМПАС реализован режим полуавтоматического нанесения размеров. В этом режиме пользователю необходимо указать нужный элемент и установить размерное число в требуемую точку. На основе этих данных система автоматически

Быстрое скачивание

Быстрое скачивание Через 10 лет после завершения юридического института, Нэд Рэсин видел своих одноклассников, живущих в маленьких миленьких домах с лужайками перед домом, членов различных клубов, играющих в гольф 2 раза в неделю, по-прежнему работая с копеечными делами

1.10.6. Быстрое переключение пользователей

1.10.6. Быстрое переключение пользователей Функция быстрого переключения пользователей позволяет, не завершая работы учетной записи одного пользователя, производить регистрацию от имени другого. Активизация этой функции происходит в окне Учетные записи (Accounts) при

Yeni dövr fəlsəfəsi

XVII əsrdən başlayaraq fəlsəfənin inkişafında yeni dövr adlandırılan mərhələ başlamışdır. Yeni dövr fəlsəfəsində təcrübəvi təbiətşünaslıqdan irəli gələn güclü materialist meyl xarakterik cəhətdir. lakin bu materializm mexaniki, metafizik materializmi idi. Təbiətin öyrənilməsində bu cür yanaşma metodu F.Bekon olmuşdur. O, öz fəlsəfi əsərində antik dövrün idealizmini və orta əsrlər dövrünün idealizmini və orta əsrlər dövrünün sxalastikasini kəskin tənqid edərək fəlsəfənin vəzifəsini elmdən istifadə etməsini göstərmişdir. Onun fikrincə, bu işdə yeni idrak metodu mühüm rol oynamalıdır, çünki «bilik qüvvədirsə, metod ona aparan yoldur, yoçunun yolunu işıqlandıran fanardır».
Təbiəti, materiyanı ilkin hesab edən F.Bekona görə onlar dərk ediləndirlər. İdrakın əsasını maddi aləm təşkil edir və o, duyğulardan başlayır.
Görkəmli Fransız təbiətşünası və filosofu R.Dekart burjua fəlsəfəsinin banisi olmuşdur. Dekart köhnə fəlsəfi ənənəni tənqid edərək özü sıfırdan başlamır, o, öz fəlsəfəsinin çıxış prinsipi kimi zəkznı, onun daxili impulsu olan özünü dərk etməni əsas götürür: «Düşünürəm deməli mövcudam» prinsipi də həmin çıxış nöqtəsini yığcam şəkildə ifadə edir. O, «Fəlsəfənin əsasları» adlı əsərində öz dualist təlimini şərh etmişdir. O, bir-birindən asılı olmayaraq mövcud olan «Düşünən» və «yertutan» substansiyasını ilkin əsas kimi götürmüşdür. Onun fikrincə, bu iki substansiya paralel şəkildə mövcud olurlar. Onlardan birinci ilə, yəni ruhi substansiya ilə «metafizika», maddi substansiya ilə «fizikz» məşğul olur. Hər iki substansiyanı ali substansiya olan Allah yaratmış, lakin onları yaratdıqdan sonra onların işinə qarışmır. Maddi substansiyanın atributu yer tutmaqdır, məkandır, ruhi substansiyanın atributu isə təfəkkürdür.
Hollandiya filosofu B.Spinoza idrak nəzəriyyəsində, idrakın 3 növünün olmasını qey etmişdir. Birinci növ idrak rəy və təsəvvürlərdən, özgə adamlardan əldə edilən fikirlərdən təşkil olunduğundan, onlar həqiqi bilik verə bilmir. İkinci növ idrak, zəkznın bilavasitə fəaliyyətindən ibarətdir. Üöüncü növ idrak intellektual intuisiya ilə şeylərin mahiyyətinin dərk edilməsindən ibarətdir. Bu cür idrak insanın ən yüksək və ali idrak qabiliyyətidir.
Klassik fəlsəfənin ideal nümunəsi olan alman fəlsəfəsi çox ziddiyyətli, mürəkkəb ictimai-siyasi və nəzəri şəraitdə meydana gəlib forməlaşməşdır. Klassik alman fəlsəfəsi başlıca olaraq materializm və idealizmin ziddiyyətli yolları ilə irəliləmiş və fikir tarixinə daxil olmuşdur, İ.Kant, G.Hengel, L.Feyerbax tərəfindən təmsil olunmuşdur. Adları çəkilən filosoflardan hər birisi ideya və konsepsiyalar zənginliyi ilə bir-birindən fərqlənən fəlsəfə sistemi yaratmışlar.
Kantın fikrincə, insanın şüurundan asılı olmayan şeylər aləmi mövcuddurlar, onlar insanların hiss üzvlərinə təsir edərək onlarda duyğular əmələ gətirir. Kant ənənəvi məntiqi təsnifatdan şıxış edərək, onlara müəyyən düzəlişlər edərək mühakimələri hər birisi üç növdən ibarət olmaqla dörd qrupa ayrılır:
1) kəmiyyət;
2) keyfiyyət;
3) münasibət;
4) modallıq.
Buna uyğun olaraq o, dörd qrup kateqoriyaları fərqləndirir:
1) kəmiyyət (vəhdət, çoxluq, bütövlük);
2) keyfiyyət (reallıq, inkar, məhdudlaşdırma);
3) münasibət (məxsusluq və müstəqil mövcudluq, səbəb və nəticə, ünsiyyət və qarşılıqlı təsir);
4) modallıq (imkan və imkansızlıq, mövcudluq və qeyri-mövcudluq, zərurət və təsadüf).
Klassik Alman fəlsəfəsinin sonuncu görkəmli nümayəndəsi L.Feyerbaxdır. O, öz fəlsəfi əsərlərində göstərir ki hiss üzvləri fəlsəfənin əsasıdər. Din insanlara ölümdən sonra xilas olmanı vəd edir, fəlsəfə isə dinin vəd etdiyini bu dünyada yerinə yetirməlidir. Onun fikrincə, təfəkkürün varlığa münasibəti məsələsi insanın mahiyyətindən ibarətdir. Çünki yalnız insan düşünə bilər. Feyerbaxın fikrincə «varlıq», «təbiət», «materiya», «gerçəklik», «reallıq» eyni anlayışdır. Təbiət əbədidir. Məkan və zaman hər cür varlığın əsası şərtidir, o, hər cür təfəkkür və fəaliyyətin, nailiyyət və tərəqqinin əsasıdır. Məkan və zamandan kənarda heç bir reallıq olmadığı kimi, təbiətsiz də məkan və zaman yoxdur.

• Teqlər:
• fəlsəfə
• , fəlsəfə tarixi
• , alman fəlsəfəsi