Rusça – Azərbaycanca lüğət

дееприч.

–
деепричастие
–
feli
bağlama
ед.

–

Rusca-azərbaycanca lüĞƏT

ÖN
SÖZ
Geniş oxucu
kütləsinin diqqətinə təqdim olunan bu lüğət öz qarşısına rus
dilini
öyrənənlərə,
habelə
rus dilindən Azərbaycan dilinə tərcümə işi ilə məşğul olanla­
ra
kömək
etmək
məqsədi daşıyır. Eyni
zamanda Lüğət Azərbaycan dilini öyrə­
nənlərə
də yardımçı olacaqdır.
Bu lüğət 1956-1959-cu illərdə
çap olunmuş ikicildli və sonrakı illərdə işıq
üzü
görmüş üçcildli “Rusca-azərbaycanca lüğəf
’in yenidən işlənmiş və təkmilləşdi­
rilmiş 6-cı
nəşridir.
Həmin
lüğətlər isə məlum olduğu kimi, 1940-1946-cı illərdə
prof.
Heydər
Hüseynovun redaktəsi ilə çap olunmuş dördcildli “Rusca-azərbaycanca
lüğət”in
əsaslı
surətdə
işlənmiş yeni
nəşrlərindən ibarət
idi.
Lüğətin hazırkı
nəşri

də əvvəlki üç (3-5) nəşrdə olduğu kimi üç cilddə buraxılır.
Lüğətin
3-5-ci nəşrlərinin sözlüyü müasir
rus dilinin
izahlı lüğətlərinə, başlıca
olaraq
keçmiş SSRİ Elmlər Akademiyasının Rus Dili İnstitutu tərəfindən hazırla­
nıb
buraxılmış (1957-1961; təkrar nəşr:
1981-1984) “Rus dilinin lüğəti”nin sözlü­
yünə əsasən bir

çox yeni
söz və ifadələr hesabına təkmilləşdirilmişdir.
Lüğətin
terminoloji leksika
hissəsi Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının
Rəyasət
Heyəti yanında Terminologiya Komitəsi tərəfindən təsdiq olunub
bura­
xılmış terminologiya
lüğətlərinə əsasən verilmişdir.
Lüğətdə
sözlərin azərbaycanca müvafiq qarşılığı, qarşılıq olmadıqda isə
izahlı
şəkildə
tərcüməsi verilmişdir. Burada idiomatik ifadələr
və ffazeoloji tərkiblər,
sabit
söz
birləşmələri
də geniş təmsil olunmuşdur.
Bütün
rus sözlərinin yanında nitq hissələrini, isimlərin cins və kəmiyyətini,
fellərin tərzini
göstərən qrammatik işarələr, habelə, lazım gəldikdə, sözlərin hansı
sahədə
işləndiyini
göstərən üslubi və sair işarələr qoyulmuşdur.
Lüğət
əsasən
tərcümə lüğətidir. Lakin eyni zamanda onda izahlı lüğət ele­
mentləri
də saxlanmışdır.
Bu,
başlıca olaraq siyasi, elmi, fəlsəfi, tarixi və s. ter­
minlərə
aiddir.
Əvvəlki (3-5) nəşrlərə daxil
edilmiş
yeni söz və ifadələrin toplanması
və
tərcüməsi,
habelə lüğətin çapa hazırlanması
onun redaktoru filologiya elmləri
doktoru,
prof.
Əlihcydər
Orucovun rəhbərliyi altında Azərbaycan MEA
Nəsimi
adına
Dilçilik
İnstitutunun elmi

əməkdaşı
Zəmigar Tağıyeva tərəfindən yerinə ye­
tirilmişdir.
Lüğətin təkmilləşdirilmiş
indiki
nəşri əvvəlki nəşrlərdən keyfiyyətcə əhə­
miyyətli
dərəcədə fərqlənir. Belə
ki. Lüğətin bundan əvvəlki (5-ci) nəşrinin işıq
üzü
görməsindən
keçən dövr ərzində Azərbaycanın
ictimai-siyasi, sosial-iqtisadi
və
mədəni həyatında köklü dəyişikliklər baş
vermiş. Respublikamız demokratiya
yolu
ilə inamla addımlayan müstəqil bir dövlətə çevrilmişdir. Bu dəyişikliklər rus
4
və
Azərbaycan dillərinin inkişafına və zənginləşməsinə, onlarda yeni
söz və
ifadələrin
yaranmasına, xeyli sayda leksik vahidlərin semantik
məzmununun
dəyişməsinə

və
nəhayət, bir sıra sözlərin passiv lüğət fonduna tarixizmlər və
köhnəlmiş
ictimai-siyasi terminlər
sırasına keçməsinə güclü təkan vermişdir. Bu
səbəbdən
də Lüğətdə rus sözlərinin
azərbaycanca qarşılıqları yuxanda göstərilən
dəyişikliklər
nəzərə alınmaqla

verilmiş, bununla belə onun sözlüyü əvvəlki həcm­
də
saxlanmışdır (yeri
gəlmişkən, Lüğətin sözlüyü D.N.Uşakovun “Rus dilinin
izahlı
lüğəti”nə (1935-1940) əsaslandığından orada köhnəlmiş, məhəlli və digər
qeyri-ədəbi
sözlər üstünlük təşkil edir).
Lüğətin
hazırkı
nəşrində aşağıda qeyd olunan işlər görülmüşdür ki. bu da
sözlər

haqqında verilmiş məlumatlan
xeyli genişləndirir
və onlan oxucu üçün daha
münasib şəkildə
təqdim
edir:
– sovet gerçəkliyi və
kommunizm ideologiyası ilə bağlı və bəzi digər sözlərə
aid
lüğət
məqalələri bir daha nəzərdən keçirilmiş,
yenidən işlənib təkmilləşdiril­
mişdir.
Bu qisimdən olan sözlərə verilmiş illüstrativ materiallar (misallar) ya
tamam
çıxarılmış,
ya da başqaları ilə əvəzlənmiş və onların çoxu “/ar.” (“tarixi”)
və
ya “köhn.” (“köhnəlmiş”) kursivlə verilmiş;
– bir sıra fellərin növ və tərz səciyyələri
daha mükəmməl işlənmiş və xeyli
sayda
pfiksal fellərin
məna çalarlan, söz və ifadələrin ümumkateqorial mənaları
dəqiqləşdirilmiş;
– müəyyən miqdarda sözlərin, ifadə və frazeoloji
vahidlərin daha dəqiq
qarşılığı
verilmiş;
– xeyli sayda söz və ifadələrin
üslub səciyyəsi müəyyənləşdirilmiş və onlar
müvafiq işarələrlə təchiz
edilmiş və nəhayət, Lüğətdə təsadüf edilən mətbəə
xətaları
aradan qaldırılmışdır.
Bir

sözlə. Lüğətin hazırkı
nəşri elmi baxımdan daha mükəmməl işlənmişdir və
heç

şübhəsiz, geniş oxucu
kütləsinin tələbatını ödəyəcəkdir.
İlyas
Aydınov
İdris
Kərimov
Bakı
Slavyan Universiteti
5

LÜĞƏTİN
QURULUŞU HAQQINDA
1.

əlifba sırası
ilə düzülmüşdür.
2. Bütün
baş sözlərdə
(təkhecalılardan başqa)
vurğu qoyulmuşdur.
Eyni söz
iki vurğu ilə işləndikdə həmin sözün üstündə müvafiq
surətdə iki
vurğu qoyulur.
Məsələn:
ИЕРОГЛИФ
м.
ОБУХ

m
.
3.
İsimlər
bir qayda
olaraq tək şəklində verilir. Əgər söz
daha çox cəm şəklin­
də
işlənirsə, o zaman onun cəm şəkli
baş söz kimi verilir. Belə
hallarda sözün tək
şəkli
mötərizədə
göstərilir.
Məsələn:
БЕГУНКИ

мн.

(ед.
бегунбк)
БОТИНКИ
ж

(ед.
ботинок)
Əgər
söz cəm şəklində, yaxud ancaq tək şəklində işlənirsə, o zaman bu xü­
susda
müvafiq
işarə qoyulur: ед. нет (tək şəkli yoxdur), yaxud мн. нет. (cəm
şəkli
yoxdur). Məsələn:
САНИ

ед.

нет
ГЕРОЙЗМ мн.

нет
Toplu
isimlərdə собир. işarəsi
qoyulur. Məsələn:
АППАРАТУРА

ж
мн.

нет

собир.
БЕДНОТА

ж

мн.
нет

собир.
4. Cəm şəkli adi qaydadan xaric bir şəkildə düzələn sözün yanında mötərizədə
həmin
sözün cəm şəkli verilir. Məsələn:
БОЕЦ

.
и (мн.
бойцы)
БРАТ
.и
(.ии.
братья)
КОТЁНОК
м

(мн.
котята)
5. isimlərin
yanında
onların cinsini göstərən işarələr qoyulur: .и (мужской
род
– kişi cinsi),
ж (женский род – qadın cinsi), ср (средний род – orta cins).
İsimlər
həm kişi,
həm qadın cinsində işlənirsə, o zaman iki işarə qoyulur: м и ж
Məsələn:
СИРОТА

м
и

ж
ЖАДИНА
м и

ж
6.
İsimlərin
kiçiltmə
və oxşama formaları müstəqil sözlər kimi (əsasən
tərcüməsiz)
verilir
və
onların müvafiq isimlərin kiçiltmə və ya oxşama forması
olduğu
göstərilir (bu o
deməkdir
ki, həmin sözlərin qarşılığını bilmək üçün əsas
sözlərə
müraciət etmək lazımdır). Məsələn:
БАБКА

III
ж

1.
баба III
söz

kiç.
БАБУСЯ
ж

бабушка söz oxş.
7. Hallara salına
bilməyən isimlərin yanında
нескл.
işarəsi qoyulur.
Məsələn:
МЕТРО

ср.

нескл.
ПАЛЬТО

ср.

нескл.
8.
Omonimlər (formaca
və tələffuzcə bir, mənaca müxtəlif olan sözlər) ayrı-
ayrı
verilir və rum rəqəmləri ilə işarə olunur. Məsələn:
ВАЛ

I

m

səngər.
ВАЛ

II

m

güclü
ləpə.
ВАЛ
III ж
1. val

(fırlanan silindr);

2.

Azərbaycan
dilində sifət kimi formalaşmış qarşılığı
olmayan nisbi sifətlərin,
habelə çoxmənalı
sifətlərin
yanında həmin sözün müvafiq isimdən düzəlmiş sifət
olduğu
göstərilir.
Məsələn:
БАШЕННЫЙ башня söz. sif.
БЕНЗИНОВЫЙ

бензин

söz.

sif.
Rusca
nisbi sifətlərin qarşılığını vermək üçün yuxarıdakı üsulu tətbiq etmək
mümkün olmayan
hallarda bunlar azərbaycanca yiyəlik birləşməsi şəklində
veri­
lərək,
bunun formal əlamətləri
göstərilir: -i(-ı), -u(-ü). Məsələn:
ВЕРХОВОЙ
прил.
1. minik

-i(-ı);
верховая

лошадь

ininik

atı.
ВОЕННО-МОРСКОЙ прил.

-u(-ii); военно-морской

флот
hərbi-dəniz

Rusca
sifətin azərbaycanca qarşılığı (öz forması etibarilə də) sifət olduqda
sözün
yanında
sadəcə
прил.
işarəsi qoyulur.
10.

Felin
bitmiş və
bitməmiş tərzləri lüğətdə müstəqil, tərcüməsi isə bitmiş
tərzdə
verilir.
Bitməmiş
tərzli feldə isə bitmiş tərzə müraciət etmək lazım gəldiyi
göstərilir.
Məsələn:
БРОСАТЬ

несов.
bax.
бросить.
ВОДРУЖАТЬ

несов.
bax.

водрузить.
Əgər
rus
dilində felin ən
çox bitməmiş tərzi işlənirsə, o zaman sözün tərcü­
məsi
bu tərzdə verilir.
Felin
məchul
forması
onun bitməmiş tərzində və ancaq ən çox işlənən məna­
larında
verilir və bu
xüsusda heç bir işarə qoyulmur.
11.

Hər
iki
tərz mənasında olan fellər сов. и несов. işarələri ilə qeyd olunur.
Məsələn:
АСФАЛЬТИРОВАТЬ
сов.

и
несов.
АССИГНОВАТЬ

сов.

и

несов.
12.
Lüğətdə ən
çox işlənən feli sifətlər, zərflər və tək-tək hallarda feli
bağla­
malar
da verilir.
13.

Baş
sözün
bir neçə mənası olduqda hər məna rəqəmlərlə ayrılır. Lazım
gəldikdə,
aydın
olmaq üçün sözün bu və ya digər mənasına dair cümlə və ya söz
birləşmələri
şəklində
müvafiq
misallar verilir.
14.
Əgər
rusca söz ancaq tərkib
şəklində işlənirsə, baş sözdən
sonra iki nöqtə
qoyulur
və həmin
tərkib verilir. Məsələn:
ВИСОКОСНЫЙ:

високосный

год.
ИМЕНИТЕЛЬНЫЙ:
именительный
падеж.
15.

Bütün
idiomatik ifadələr və sabit söz birləşmələri mənaların axırında
0
(romb) işarəsindən sonra verilir. Bəzən sözün heç bir mənasına uyğun gəlməyən
ifadələr
də həmin romb
işarəsindən
sonra verilir.
16.

Baş
sözlərin qrammatik
kateqoriyasını göstərən işarələr rusca, elmi və
xüsusi
terminlər, habelə
sözü
üslubi və s. cəhətdən xarakterizə edən işarələr isə
azərbaycanca verilir
(şərti
ixtisarlar cədvəlinə
bax).
ŞƏRTİ
İXTİSARLAR
Azərbaycanca
ixtisarlar
aqr.

–

aqronomiya
anat.

antr.

–
antropologiya

arxeol.

– arxeologiya

astronomiya
aşp.

–

aviasiya
bakt.
–
bakteriologiya
bayt.

–

baytarlıq
biol.

–

biologiya
bot.

–
botanika

coğr.
–
coğrafiya

dəft.
– dəftərxana

dənizçilik
dilç.
–
dilçilik
dipl.

–

diplomatiya
d.
y.

elek.
–
elektrotexnika

etn.
etnoqrafıya
ədəb.
–

fiz.
–
fizika
fıziol. —
fiziologiya
folk.

– folklor
fot.

fotoqrafıya
geod.

–

geodeziya
geol.

–

geologiya
hüq.
–

xüs.
–
xüsusi

termin
idm.
– idman

incəsən.
– incəsənət
inq.
əv.
–
1917-ci

əvvəl
isteh.

iqtisadiyyat
kim.
–

kinayə
ilə
deyilən

söz
köhn.
–

–
kənd
təsərrüfatı
qəd.
–

qədim
söz
qram.

– qrammatika
mal.

–
maliyyə
termini
tex.
–
texnika
meteor.

meteorologiya
meşəç.
–
meşəçilik
məc.

–

söz
mətb.

–
mətbəə

termini
mif. —

mifologiya
mikrobiol.
–

mikrobiologiya
miner.
–

mineralogiya
mus.
– musiqi

— ovçuluq
paleon.
–

ped.

–
pedaqogika

poliqrafiya
psixol.
–

psixologiya
rad.
—
radiotexnika
rəs.

–
rəsmi dildə

sənətşünashq
. söz.

kiç.
–

forması
.

söz.
sif.
–

.

sifət
.

söz
oxş.

-. sözünün
oxşama

şahmat
şair.
– şairanə
ifadə
tar.

–

texnika
tənt.

–
təntənəli

ticarət
toxuc.

–

və ilaxır
vulq.
–
vulqar
(qeyri-ədəbi)

söz
zar.

—
zarafat
zool.

– zoologiya
8
9

А
АБО
Rusca

ixtisarlar
безл.
–
безличная
форма

вводное
слово – ara

söz
в знач.

сказ,

значении
сказуемого
xəbər
mənasında

дееприч.

–
деепричастие
–
feli
bağlama
ед.

–

qadın
cinsi
м
–
мужской

Rusça – Azərbaycanca lüğət

Üç cildli rusca azerbaycanca lüğət kitabı kiril əlifbasl ilə azerb.dilində yazılıb.Əlaqə üçün whatsappa yazin.

Bakı 1 Oktyabr 2019 1453 dəfə Mənbə: tap.az
S

Satıcl

Məhsul satılmışdır
Seçilmişlərə əlavə et

Oxşar Elanlar

Lüğət dəftəri

1.50 16 Fevral

Clopos Restoran Sistemi

Clopos Reklam

Alman dili dərsliyi (1970-ci illər)

7 25 Fevral

Толковый словарь

13 11 Mart

Mikrofon alətlər üçün

20 22 Aprel 2021

İngilis dili lüğət kitabı

6 13 Mart

Danışıq əsaslı ingilis dili dərsləri

80 11 Mart

Danışıq əsaslı ingilis dili dərsləri

80 11 Mart

e-reader PocketBook 633 Color Moon Silver

399 12 Mart

Rus dili kursu

55 22 Yanvar

İngilis dili kursu

70 22 Yanvar

Ödənişli xidmətlər

Elanınızı Premium edin, ana səhifədə hərkəs görsün!

Ödənişli xidmətlər

Elanınızı irəli çəkin, ana səhifədə hərkəs görsün!

Elanı sil

Azərbaycanda yeni və işlənmiş məhsul elanları, onlayn alış veriş. Əmlak Telefon Aksesuar Maşın Mebel Geyim

Telefon: (012) 566-74-58

Haqqımızda

Yardımçı linklər

Saytın rəhbərliyi yerləşdirilmiş elanların məzmununa görə məsuliyyət daşımır

© UcuzTap bir şirkət məhsuludur

�������� Азербайджанско-русский словарь 2.0.2.4

�������� Азербайджанско-русский словарь APK we provide on this page is original, direct fetch from Google Store. It is compatible with all android devices (required Android 5.0+) and can also be able to install on PC & Mac, you might need an android emulator such as Bluestacks, Andy OS, KOPlayer, Nox App Player, .

�������� Азербайджанско-русский словарь has been published by Hasanaga Mammadov, latest version is 2.0.2.4, released on 2023-02-06. It’s listed in Books & Reference category of Google Play Store, getting more than 100000 installs, overall rating is 4.6 (base on 3.088 reviews).

• Логин пользователя/Регистрация
• Синхронизировать данные на нескольких устройствах
• Автоматическое резервное копирование
• Раздел «Больше приложений» обновлен
• Некоторые ошибки были исправлены
• Некоторые изменения в интерфейсе

Русско-азербайджанский и азербайджанско-русский бесплатный офлайн словарь с легким и функциональным интерфейсом, охватывающим более 150.000 слов

Характеристика:
• Очень эффективный, быстрый и с хорошей производительностью.
• возможность высокоскоростного поиска
• Фильтры поиска – поиск суффикса, префикса (начинается/ заканчивается)
• Распознавание голоса (Text-to-speech engine)

• Вы можете добавлять отмеченные слова в список избранных.
• Возможность создания закладки и добавления слова в закладки.
• Сохранение просмотренных слов в истории (за день, месяц . )
• Возможность создания закладки и добавления слова в закладки
• Возможность делиться в других приложениях
• Озвучивание слова или выделенного текста

Окно описания открывается при клике на слово. Вы можете завернуть и развернуть окно описания с функцией swipe.
• Опция поиска, озвучивания и возможности делиться отмеченным словом в окне описания.

– Настройки
• Опция изменения размера текста
• Опция изменения цвета интерфейса
• Опция очистки списков Закладок, Избранных, Истории
• Вы можете изменить цвет интерфейса двойным щелчком по кнопкам увеличения/уменьшения громкости
• Вы можете изменить цвет интерфейса двойным щелчком по кнопкам увеличения/уменьшения громкости

Azərbaycanca-rusca və rusca-azərbaycanca offlayn lüğət app-ı – “Azərbaycanca-rusca lüğət” (Dörd cilddə, Bakı, “Şərq-Qərb”, 2006, M.T.Tağıyev) və Русско-азербайджанский словарь (под ред. А. Оруджева). nəşri əsasında hazırlanmışdır.

App-da 150 min sözün tərcüməsi verilmişdir.

Tətbiq tamamilə yenilənib.
Özəllikləri:
• Offline işləmə rejimi – lugeti internet olmadan istifadə edə bilərsiniz.
• Sürətli axtarış
• Axtarış filterləri: Axtarış sözü ilə başlayan və bitən
• Seçilmişlər siyahısı (Favorite) – bəyəndiyiniz sözü “ürək” düyməsini basmaqla bu siyahıya əlavə edə bilərsiniz.
• Bookmark – Bəyəndiyiniz sözü lüğətdə müxtəlif qruplarda saxlaya bilərsiniz.
• Sözün izah pəncərəsində hər hansı sözü seçməklə (üzərində tutub saxlamaqla) lüğətdə axtarışa verə bilmək imkanı (long press)
• Tarixçə – Baxdığınız sözlərin tarixçəsi
• Azərbaycan hərfləri üçün virtual klaviatura
• Tablet dəstəyi
Tənzimləmələr bölməsi
• İnterfeysin rəngini dəyişdirmək imkanı
• Mətnin ölçüsünü dəyişdirmək imkanı
• Landscape modunda məlumat pəncərəsinin yerinin təyini
• Məlumatları silmək imkanı

Mövzuyla bağlı müzakirə qrupu – Azərbaycan rusca offline lüğəti – müzakirə qrupu
https://www.facebook.com/groups/972252922817073/

Açar sözlər: rusca luget, azerbaycan rus lugeti, Азербайджанско русский словарь tercume

Russian-Azerbaijani and Azerbaijani-Russian free offline dictionary with easy and functional interface, covering more 150.000 the words

Characteristics:
• Very efficient, fast and with a good performance.
• High speed search
• Search filters – Search suffix, prefix (start / end)
• Voice Recognition (Text-to-speech engine)

• You can add the marked word in the favorites list .
• Ability to create bookmarks and add a word to the Bookmarks .
• Save scanned words in the History (for the day, month . )
• Ability to create bookmarks and add a word to the Bookmarks
• Ability to share in other applications
• Sound word , or the selected text

description window opens when you click on the word. You can wrap and unwrap the description window function swipe.
• Search option, the audio and the possibility to share a word selected in the Description window.

– Settings
• Option changes Text Size
• Changes option color interface
• Cleaning option lists Bookmarks, Favorites, History
• You can change the display color by double-clicking on the buttons to increase / decrease the volume
• You can change the display color by double-clicking on the buttons to increase / decrease the volume

Azərbaycanca-rusca və rusca-azərbaycanca offlayn lüğət app-ı – “Azərbaycanca-rusca lüğət” (Dörd cilddə, Bakı, “Şərq-Qərb”, 2006, M.T.Tağıyev) və Russian-Azerbaijani Dictionary (edited by A. Orujov.). nəşri əsasında hazırlanmışdır.

App-da 150 min sözün tərcüməsi verilmişdir.

Tətbiq tamamilə yenilənib.
Özəllikləri:
• Offline işləmə rejimi – lugeti internet olmadan istifadə edə bilərsiniz.
• Sürətli axtarış
• Axtarış filterləri: Axtarış sözü ilə başlayan və bitən
• Seçilmişlər siyahısı (Favorite) – bəyəndiyiniz sözü “ürək” düyməsini basmaqla bu siyahıya əlavə edə bilərsiniz.
• Bookmark – Bəyəndiyiniz sözü lüğətdə müxtəlif qruplarda saxlaya bilərsiniz.
• Sözün izah pəncərəsində hər hansı sözü seçməklə (üzərində tutub saxlamaqla) lüğətdə axtarışa verə bilmək imkanı (long press)
• Tarixçə – Baxdığınız sözlərin tarixçəsi
• Azərbaycan hərfləri üçün virtual klaviatura
• Tablet dəstəyi
Tənzimləmələr bölməsi
• İnterfeysin rəngini dəyişdirmək imkanı
• Mətnin ölçüsünü dəyişdirmək imkanı
• Landscape modunda məlumat pəncərəsinin yerinin təyini
• Məlumatları silmək imkanı

Mövzuyla bağlı müzakirə qrupu – Azərbaycan rusca offline lüğəti – müzakirə qrupu
https://www.facebook.com/groups/972252922817073/

Açar sözlər: rusca luget, azerbaycan rus lugeti, Azeri Russian Dictionary tercume

Package name: info.hasanaga.azerus
Updated: 2 years ago
Compatibility: Android 5.0+
Developer Name: Hasanaga Mammadov
Category: Books & Reference
File MD5: B590445397C6D068FDD38EF355B2F239
File SHA1: -1