Düzgün Karyera Planlaması Necə Edilməlidir? – 2023 ƏN YENİ

Hədəf sizin üçün uyğun deyilsə, motivasiyanız azalacaq və hədəfə çatmaq çox çətin olacaq. Özünüzə aşağıdakı suallları verməklə hədəfinizin sizə uyğun olub olmadığını müəyyən edə bilərsiniz.

Karyera planlaması

Karyera planlaması və inkişafı işin və peşəkar inkişafın ən vacib motivasiyası olan karyera olması baxımından çox aktualdır. Hər birimiz özümüzü qurur, yalnız məqsədimiz, arzumuz və əhəmiyyəti olan mövqelərimizə sahib olan, təşkilati reallıq içərisində və xaricində olan xüsusiyyətlərə yönəldirik. Kariyerinizi qurmağa başlamazdan əvvəl, karyera növlərini və alınması lazım olan addımları anlayasınız və onu idarə edə biləcəyinizi də başa düşməlisiniz.

Karyera planlaması və mərhələləri

1. Karyera peşəkar. Bu, bilik, bacarıq və bacarıqların inkişaf etdirilməsinə yönəlmişdir. Professional karyera tez-tez müəyyən bir ixtisaslaşma sahəsində (yolun başlanğıcında seçilmişdir) və daha az, bu sahədə alətlərin mənimsənilməsi, digər insan təcrübəsi sahəsinin inkişafıdır.
2. Təşkilat içində karyera. Əsasən, təşkilatın tərkibində olan kariyerada nağd bir şəxsin təşviqi ilə əlaqəli, bu istiqamətdə gedə bilər:

• şaquli karyera xətti (işin təşviqi);
• yatay karyeranın xətti (bir iyerarxiyanın müxtəlif bölmələrində işlərin təşviqi);
• mərkəzləşdirilmiş karyera xətti (idarəetmə mərkəzinə təşviq və idarəetmə və qərar qəbuletmə prosesinə qoşulmaq).

İşə götürmə menecerləri həmişə karyera mərhələsini nəzərə alırlar. Bu, “gələn” işçilərdir, çünki bu, peşəkar fəaliyyətin məqsədi və dinamikası, iş üçün motivasiya təyin edir. Bundan sonra sizin diqqətiniz, fəaliyyətinizi tənzimləmək üçün sizə yardım edəcək bir peşə karyerasını planlaşdırma mərhələsinə təqdim olunur.

Karyera Planlaşdırma Texnikaları

1. Özünü təşkil . Karyeranı planlaşdırma və idarə etmə üsulu özünüzü başa düşmək, məqsədlərinizi və ehtiyaclarınızı, güclü və zəif tərəflərinizi müəyyən etmək lazımdır. Hərəkət istiqamətində bir şeyə nail olmaq mümkün deyil.
2. Maraqların və bacarıqların uyğunluğu istiqamətində seçim . Sevdiyiniz əyləncə zamanı istənilən yüksəkliklərə çata bilərsiniz. Birinin potensialı və marağının nisbəti yüksək məhsuldarlıq faktoru gətirməkdir.
3. Özünü təqdim etmə . Bəzən yalnız sağ təqdimat işinizin uğurlu təqdimatı üçün kifayətdir, əksinə, bir vasat özünü təqdimat parlaq bir işçinin karyerasını “məhv edə bilər”.
4. Informal məsləhətləşmə . Bir şirkətə rəhbərlik etmək istəyənlər üçün aparılır, bu zaman işçilərin karyera inkişafı ilə bağlı suallarına cavablar verilir.
5. Formal məsləhətləşmə . Çox şirkət karyera perspektivləri mövzusunu hər cür inkişaf mərkəzlərinə köçürür, bunun mahiyyəti münaqişələrin həlli və problemləri təhlil etmək, kommunikasiya qurmaq və s.

Beləliklə, mövcud vəziyyətinizin bəzi aspektlərini müəyyənləşdirmək və inkişafınızın bu mərhələsində nə etməyə dəyər olduğunu düşünmək çətindir. Yeni biliklər əldə etmək, bacarıq əldə etmək və müvəffəqiyyət və firavanlıq yolunda yeni bir addımı atmaqda sizə uğurlar!

Düzgün Karyera Planlaması Necə Edilməlidir? – 2023 ƏN YENİ

Karyera-iş həyatında şəxsin müəyyən hədəfə çatmaq üçün əməklə özünü ifadə etmək yoludur. Həyatın hər bir sahəsində olduğu kimi, karyerada da müəyyən hədəflərə çatmaq, istədiklərimizi reallaşdırmaq və potensialımızı üzə çıxartmaq üçün şəxs qarşına hədəflər qoymalarıdır. Bu hədəflər toplusu isə Karyera Planlamasıdır. Bütün bunların reallaşması üçün xatırlamamız gərəkən ən vacib amillər isə çalışma, iradə və düzgün planlamadır. Karyera planlaması iş həyatında uğur əldə etmək istəyən hər bir şəxs tərəfindən edilməlidir.

Karyera Planlamasına Nə Vaxt Başlamalı?

Siz yanlış ixtisas seçimi ilə 4 ilinizi itirə bildiyiniz halda, yanlış karyera seçimi ilə illərinizi hətta bütün ömrünüzü sərf edə bilərsiniz. Bu yanlışı etməmək üçün ilk növbədə düzgün ixtisas seçimi etməli və bu seçimi “Universitetə qəbul balım hara uyğundursa o ixtisasa qəbul olaram” düşüncəsinə, müəllimlərinizə və hətta valideynlərinizə belə həvalə etməməlisiniz. Potensialınıza və bacarığınıza əsasən, həvəs və istəyiniz hansı ixtisasa uyğun gəlirsə o ixtisası da seçməlisiniz. Bir nüansada diqqət etməlisiniz ki, əmək bazarında hansı ixtisaslar aktualdır və seçəcəyiniz ixtisasın gələcəyi nədir.

Əlbəttə ola bilsin ki, siz artıq ixtisasınızı seçmisiniz və təəssüfki gələcəkdə o ixtisası icra etmək istəmirsiniz. Karyera planlaması hər yaşda, istənilən zamanda yenidən edilə bilər. Yeter ki özünüzə inanın və seçəyiniz ixtisası icra etməkdən yorulmayasanız. Bəs düzgün ixtisas seçimində və karyera planlamasında nələrə diqqət etməliyik?

Özünüzü Tanıyın! – bu amil ixtisas seçimində və düzgün karyera planlamasında ən vacib rol oynayır. “Mənim bacarıqlarım və qabiliyyətlərim nələrdir? İş həyatında özümü harda görürəm? İş həyatından gözləntilərim nələrdir? Hansı işi görməkdən zövq alıram və onu icra etməkdən yorulmuram?” Bu sualları özünüzə verin və səmimi şəkildə öz istəklərinizə uyğun, heç kimin gözləntilərini qarşılamadan cavablandırın. Və təbii olaraq bu sualların cavabına bir anda cavab verə bilməzsiniz, lakin zamanla, tələsmədən səbrlə qəlbinizin səsini dinləyərək cavablamağa çalışın. Əsas odur ki, verəceyiniz hər bir qərardan əmin olun və kiçik addımlarla başlayın. Seçəcəyiniz sahəyə uyğun təcrübə proqramlarına və könüllü işlərə qoşulun. Artıq bunları edərkən özünüzə olan inamınız və zamanla təcrübəniz artacaqdır.

Əmək Bazarını Araşdırın! – ilk addımı artıq atdınız özünüzü tanıdız və ixtisasınızı seçdiniz. İkinci əsas addım isə əmək bazarını öyrənmək və əmək bazarının tələblərini bilməkdir. Bunun üçün isə oxuduğunuz və yaxud seçdiyiniz ixtisasa uyğun iş sahələrini və perspektivlərini araşdırmaq və vakansiyalarla yaxından tanış olmaq lazımdır. İş saytlarında mövcud olan bütün vakansiyalara baxa və tələbləri öyrənə bilərsiniz. Məsələn siz Marketinq ixtisasını seçmisiniz. Əmək bazarında bu sahəyə çox böyük tələbat vardır və günü-gündəndə artmaqdadır. Digital dünyanın həyatımızdakı təsiri artmaqlada marketingə olan tələbatla əmək bazarında mütəxəssislərə və menecerlərə olan ehtiyacda artmışdır. Digital Marketing Meneceri və bu sahənin ixtisaslaşmiş SMM Meneceri, Reklam və PR meneceri olaraqda sahələrində freelancer olaraq ofisə getmədən çalışa bilərsiniz. Kifayət olan odur ki, ingilis dil bilikləriniz bu iş sahələrində tələb olunan səviyyədə olsun.

Portfolionuzu və Fəaliyyət Planınızı Hazırlayın! – yəni təhsil, ixtisas, bacarıq, təlim, təcrübə və s. harda və necə iştirak etməyiniz lazımdırsa onu mükəmməl şəkildə hazırlayın və lazımi ünvanlara və şəxslərə müraciət edin. Karyeranız boyu bütün bunlar sizə işıq tutacaq və çatmaq istədiyiniz zirvəyə, hədəfə və nöqtəyə bir o qədər tez çatacaqsınız. Hal-hazırda çalışdığınız ixtisasda daha da irəli getmək üçün lazımi olan bilik və bacarıqlara, texniki detalları bilməyə olan həvəs və zamanınız nə qədər çoxdursa həmin detallarda sizə bir o qədər üstünlük qazandıracaqdır.

Yekun olaraq sizlərə QəbulOl şirkəti adından iş həyatınızda və karyera planlamanızda uğurlar arzu edirəm!

Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.

Trlan nzrov karyera planlama v inkişafı

“Sən saydığını say, gör bir fələk nə sayır”

Uzun və ya qısa-müddətli hədəflər, planlamalar sizə mənasız gəlir? Yuxarıdakı atalar sözündə deyildiyi kimi, biz hədəflər təyin etsək də, həyatın nə gətirəcəyini bilmirik. Məsələn, karantindən əvvəl qısa və uzun müddətli hədəflər müəyyən edən şirkətlər, fərdlər istiqamətlərini dəyişməli və yeni hədəflər təyin etməli oldular.

Hədəflərə həmişə çatmaya bilərik, amma çata bilmədiyimiz hədəflər sayəsində belə, bir şey əldə edirik. Məsələn, TƏCRÜBƏ.

Belə bir söz də var:

“Hədəfi olmayan gəmiyə heç bir külək yardım etməz”

Hədəflər təyin etmədən yaşam çox xaotik olmazmı?

İş axtarmaq, iş tapmaq, işinizdə uğur qazanmaq. Bütün bunların ilk addımı karyeranız üçün düzgün hədəflərlə təyin etməkdən keçir.

Hədəflərin müəyyənləşdirilməsi karyera planlaşdırma prosesinin əhəmiyyətli bir hissəsidir.

Karyera planınızda həm uzun, həm də qısamüddətli hədəfləri olmalıdır. Hər birinə çatmaq üçün atacağınız addımları və sizə mane ola biləcək maneələri aşmağın yollarını da təyin etmək vacibdir.

Bəzən, üç aydan az bir müddətdə qısa müddətli bir hədəflərinzə çata bilərsiniz və uzunmüddətli bir hədəfin tamamlanması beş ildən çox ola bilər. Hər bir uzunmüddətli hədəfə çatmaq üçün əvvəlcə həm qısamüddətli hədəflər təyin edilməlidir.

Hədəflərinizin həyata keçirilməsini təmin etmək üçün beş əsas elementi nəzərdən keçirməlisiniz. Bu beş elementin nəzərə alınaraq təyin edildiyi hədəflər “SMART hədəf” adlanır. SMART ingiliscə specific (dəqiq), measurable (ölçülə bilən), achievable (əldə oluna bilən), relevant (uyğun), time-bound (vaxt çətçivəsində) sözlərinin baş həriflərindən yaranan ifadədir. Bu o deməkdir ki, hədəflər spesifik, ölçülə bilən, sizə uyğun, müəyyən vaxt çərçivəsində həyata keçirilə bilən və əldə edə biləcəyiniz real hədəflər olmalıdır.

Keçmişdə həddindən artıq qeyri-müəyyən olduğu üçün hədəflərinizə çatmamış ola bilərsiniz. Zəif planlanmış bir hədəfə doğru getmək əlçatmaz görünə bilər. SMART hədəflərinin yaradılması bu problemləri həll etməyə kömək edə bilər. İstər şəxsi, istərsə də peşə hədəfləri təyin etməyinizdən asılı olmayaraq, SMART hədəf üsulunu istifadə edərək uğur qazanmaq üçün güclü bir zəmin yarada bilərsiniz.

Şəxsi həyata dair hədəflər

Şəxsi həyatınız üçün hədəflər qoymaq şəxsi nailiyyətlər əldə etməyinizə kömək edəcəkdir. Hobbi, sağlamlıq və ya təhsil kimi mövzularda həyatınızda bir neçə sahəni inkişaf etdirmək üçün şəxsi hədəflər təyin edə bilərsiniz. Şəxsi hədəflər qoymaq, karyeranızda da uğur qazanmağınıza da kömək edə bilər.

Hobbilərinizi, təcrübə və ya inkişaf etdirmək istədiyiniz bacarıqları artırmaq iş həyatınıza da təsir edə bilər. Müraciət etdiyiniz işlərlə əlaqəli olduqda, bunlar CV-inizə əlavə edə biləcəyiniz bacarıqlara çevrilə bilər.

Bir neçə şəxsi həyat hədəfi nümunəsi:

• Hər hansı musiqi alətində bilikərə yiyələnmək və ya idman oynamaq kimi hobbilərinizi inkişaf etdirmək
• Diksiya və ya natiqlik kimi bacarıqların artırılması
• Müəyyən bir mövzu və ya təhsil sahəsi haqqında məlumatlarınızı artırmaq
• Əlaqələrin qurulmasına və ya yaxşılaşdırılmasına diqqət etmək

Karyera inkişafı üçün hədəflər

Peşəkar hədəflər müəyyənləşdirmək həm müəyyən tapşırıqları, ya da layihələri başa çatdırmaqda, həm də karyera hədəflərinizə çatmaqda kömək edə bilər.

Bir neçə peşəkar hədəf nümunəsi:

• Müəyyən bir vəzifəyə yüksəlmək
• Böyük bir layihə tamamlamaq
• Texniki bacarıqların artırılması
• Karyera dəyişikliyi

SMART hədəfi necə təyin edə bilərsiniz?

Spesifik

Hər şeydən əvvəl hədəfin xüsusiyyətləri mümkün qədər aydın şəkildə müəyyənləşdirməlisiniz. Məqsəd konkret olmalıdır, müəyyənləşdirilməmiş detallar olmamalıdır. Bunun üçün özünüzə aşağıdakı suallları verə bilərsiniz.

• Nə etmək istəyirəm?
• Bu nə üçün vacibdir?
• Hansı mənbələr və ya məhdudiyyətlər var?

Ölçülə bilən

İrəliləmənizi izləmək və motivasiyadan düşməmək üçün ölçülə bilən hədəflərə sahib olmağınız vacibdir. Bu əməyinizi qiymətləndirməyə, diqqətinizi cəmləşdirməyə kömək edir. Ölçülə bilən hədəf təyin edərkən aşağıdakı sualları verə bilərsiniz.

• Hədəfinizə çatdığınızı hansı dəlillər sübut edəcəkdir?
• Uğurlu olduğunuzu necə biləcəksiniz?
• Nə qədər vaxta bu hədəfə çata biləcəksiz?
• Başqa hansı rəqəmləri daxil edə bilərsiniz?

Bu rəqəmləri təyin edərkən realistik olun. Məsələn, ingilis dili öyrənəcəksinizsə, hal-hazırki səviyyənizi müəyyən edin. Başlanğıc səviyyədə olub “3 aya ingilis dilini öyrənəcəm” deməyiniz real deyil.

Əldə oluna bilən

Hədəfiniz həm də real və əldə edilə bilən olmalıdır. Bu o demək deyil ki, sizi çətinə salmayacaq hədəflər müəyyən etməlisiniz.

Əldə edilə bilən bir hədəf qarşınıza qoyduğunuzda, daha əvvəl nəzərdən qaçırılan imkanları və ya onu sizə yaxınlaşdıran mənbələri müəyyənləşdirə bilərsiniz. Əldə edilə bilən hədəf təyin edərkən aşağıdakı sualları cavablandıra bilərsiniz:

• Bu hədəfə necə nail ola bilərəm?
• Bu hədəfə çatmaq üçün əlinizdə nə var?
• Hədəf maliyyə amilləri kimi digər məhdudiyyətlərə əsaslanaraq nə qədər realdır?

Uyğun

Hədəf sizin üçün uyğun deyilsə, motivasiyanız azalacaq və hədəfə çatmaq çox çətin olacaq. Özünüzə aşağıdakı suallları verməklə hədəfinizin sizə uyğun olub olmadığını müəyyən edə bilərsiniz.

• Buna ehtiyac varmı?
• Niyə indi bu hədəfi seçirəm?
• Bu hədəfə çatsam həyatımda nə dəyişikliklər olacaq?
• Mövcud vəziyyətə bu hədəf uyğundurmu?

Müəyyən vaxt daxilində

Hədəfə çatmaq üçün son tarixi müəyyən etməlisiniz. Belə oluqda “Sabah edərəm”, “Hələ çox vaxt var” fikirlərlə təxirə salmaları azalda bilərsiniz.

• Hədəfə nə vaxt çatacam? Bu tarix nə qədər realdır?
• Altı aydan sonra nə edə bilərəm?
• Altı həftə sonra nə edə bilərəm?
• Bu gün nə edə bilərəm?

Niyə SMART hədəflərindən istifadə etməli?

SMART hədəf çərçivəsini istifadə etmək atacağınız addımları, o hədəfə çatmaq üçün lazım olan mənbələri və bu yolda irəliləməni göstərən mərhələləri müəyyənləşdirir. SMART hədəf üsulu ilə hədəfinizə səmərəli şəkildə çatma ehtimalı daha yüksəkdir.

• hellojobaz
• iş elanları
• şəxsi inkişaf
• karyera inkişafı
• hellojob bloq
• karyera hədəfləri
• SMART hədəflər
• Hədəf qoymaq