Rpələng Uçuran Xalid Huseyni

– Əlyazmalarınızı redaktora yollamazdan öncə kimsə oxuyub dəyərləndirirmi? Ümumiyyətlə, ilk oxucunuz adətən kim olur?

Xalid Hüseyni bütün SİRLƏRİNİ AÇDI: “Röya ilə hər zaman bunu danışıram” – MÜSAHİBƏ

Publika.az son dövrlərin ən reytinqli yazıçısı Xalid Hüseyninin theguardian.com saytına verdiyi müsahibəni təqdim edir:

– Xalid Hüseyni kimdir?

– Mən 1965-ci ildə Əfqanıstan müharibəsinin qızğın dövründən əvvəl Kabilda doğulmuşam. Uşaqlığım da, orada keçib. Valideynlərimin hər ikisi ali təhsilli insanlar olub. Anam fars idi və qızlar üçün olan ali məktəbdə tarix müəlliməsi işləyirdi. Atam isə Xarici İşlər Nazırliyində diplomat idi.

Həmin dövrdə əfqan xalqı sülh içərisində yaşayırdı. Uşaqlığımın o illərə təsadüf etdiyi üçün, özümü şanslı hesab edirəm.

– Bəs Əfanıstanı tərk etməyinizin səbəbi nə idi?

– 1976-cı ildə atam Parisdə yerləşən əfqan səfirliyinə diplomat kimi dəvət olundu. Biz 4 il orada yaşadıq. Əfqanıstanın üzərinə qara buludlar da həmin illərdə çökdü. Sovet Ordusu vətənimizə daxil oldu və müharibə başladı. İnsanlar nəyin bahasına olursa-olsun öz ölkələrini tərk etməyə başladılar. Xalqımız cox ağır günlər yaşadı, döyüldü, təhqir olundu, qətl edildi. Bunu xatırlamaq dəhşətdir.

1980-ci ildə atamın səfirlikdəki iş müqaviləsi bitdi. Bizi müharibə alovuna geri qaytarmamaq üçün o, ABŞ-a köçməyə qərar verdi. Həmin vaxtdan bugünədək Kaliforniyada yaşayıram.

– Kaliforniyadakı həyatınızın ilk illərini necə xatırlayırsınız?

– Cəmi 15 yaşım var idi. İngilis dilində 1 söz də bilmirdim. Yaşıdlarım arasında yadplanetli kimi dolaşırdım. Təsəvvür edirsinizmi mənə necə çətin idi?!

O zamanlar fərqinə varmırdım, böyüdükcə anlayıram ki, valideynlərim üçün ikiqat ağır imiş. Digər tərəfdən isə düşünürəm ki, bizim bəxtimiz gətirmişdi. Həmin illərdə digər əfqanlar Pakistan və digər öklələrdə səfillik içərisində qaçqın həyatı sürərkən, biz bu əziyyətləri çəkmədik.

– Deyirsiniz ki, Birləşmiş Ştatlara köçəndə ingilis dilində bir söz də, bilmirdiniz. Dili öyrənmək çox çətin oldu?

– Kaliforniyaya yerləşən kimi məktəbə yazıldım. Çətin də olsa, insanlarla ünsiyyət qurmağa çalışırdım. Ətrafda hər kəs eyni dildə danışanda öyrənmək daha asan olur. Radio dinləyirdim, televizor izləyirdim ki, dili və aksenti qavraya bilim. 1 il sonra ingilis dilində mükəmməl danışmağa başladım.

– Bu gün dünya sizin “Çərpələng uçuran” əsərinizdən danışır, hətta bu roman əsasında film də, çəkilib. Bu süjet xətti necə yarandı?

– 1999-cu il idi, televiziyada dünya xəbərləri izləyirdim. Birdən Taliban ordusunun Kabilda dinc əhalinin başına gətirdiyi müsibətlər haqda xəbər gördüm. Süjet boyunca ekranda çərpələng ucuran iki balaca oğlan görünürdü. Həmin gecə çox təsirləndim. Bu kitabı yazmağa qərar verdim.

– İxtisasınız həkimdir. “Çərpələng uçuran” əsərini yazanda işləyirdiniz, üstəlik iki uşağınız var. Gündəlik ailə qayğılarından və məsuliyyətli işinizdən kitab yazmağa necə vaxt tapdınız?

– “Çərpələng uçuran” əsərini yazanda hər səhər saat 5-də oyanmalı olurdum. Saat 8-ə qədər bir neçə sətir yazıb, işə hazırlaşırdım. Yəni hər günümün üç saatını bu kitabı yazmağa sərf edirdim. İndi düşünürəm ki, bir daha özümdə bu iradəni tapa bilmərəm.

– Bestsellerə çevrilən kitabınızdan sonra ikinci oxunaqlı əsərinizi “Min möhtəşəm günəş”i yazdınız. Biraz da bu haqda danışaq.

– Əsərimi bitirəndən sonra dəqiq bilirdim ki, ikinci kitab da, yazacam. Bu səfər isə, baş qəhrəman qadın olacaq. Çünki 2003-cü ildə Əfqanıstana səfər etmişdim. Qadınların faciəvi taleyi qəlbimi yandırmışdı. Axı bu qadın mənim vətənimin anası, övladıdır. Niyə bu məşəqqətə dözməlidir? Gücüm çatdığı qədər dünyanın nəzərini ölkəmin qadının acı taleyinə yönəltmək istədim.

– Əlyazmalarınızı redaktora yollamazdan öncə kimsə oxuyub dəyərləndirirmi? Ümumiyyətlə, ilk oxucunuz adətən kim olur?

– Həyat yoldaşım Röya. O, yazıçı deyil, amma çox dünyagörüşlü və savadlı qadındır. Hər zaman kitablarım haqda qərəzsiz fikir söyləyir və düzgün proqnoz verir. Yazılarımın qaralamasını oxuyub, mənə hansı dəyişiklik etməli olduğumu tövsiyə edir. Daha sonra birgə müzakirə edib, redaktora göndəririk.

– Tənqidlə aranız necədir? Əsərlərinizi tənqid edəndə münasibətiniz necə olur?

– Sizə səmimi deyim ki, heç kim tənqid sevmir. Təsəvvür edin, bir işə əmək sərf edirsiniz, kimsə gəlib deyir ki, mən sənin zəhmətinin bəhrəsini bəyənmədim. Təbii ki, bu adamı məyus edir. Bir də etiraf edirəm ki, mən tənqidi fikirlərdən tez yoruluram. Tənqid olsa belə, düşündürən və əsaslı olmalıdır. Bəzən insanlar bu anlayışı sarkazmla səhv salırlar. Bax, o zaman, qəzəblənirəm.

– Yaradıcılığınızla bağlı ən çox eşitdiyiniz sual hansıdır?

– İnsanlar çox vaxt düşünürlərki, mənim kitablarım avtobioqrafik xarakter daşıyır. Bilmirəm bu sevindirici haldır yoxsa yox, bildiyim tək şey var ki, mənim personajlarımın şəxsi həyatımla əlaqəsi yoxdur.

– Sonda nə demək istəyirsiniz?

– Mənim ana vətənim 30 ildən artıqdır ki, müharibə şəraitində yaşayır. Mədəniyyətimiz, tariximiz silinmək təhlükəsi ilə üz-üzədir. Arzu edirəm ki, hər bir əfqan bir səhər möhtəşəm günəşin şəfəqlərinə oyansın.

Leyla Sarabi

Əvvəlki xəbər

Azərbaycanlı hakim UEFA-dan təyinat aldı

Çərpələng Uçuran Xalid Huseyni

Xalid Hüseyninin bu debüt romanını artıq yeni əsrin baş romanı, müəllifini isə canlı klassik hesab eləyirlər. ‘Çərpaləng uçuran’ bu an yaşanan müstəmləkəçilik sonrası yeni müstəmləkəçilik (neokolonial), qloballaşma, mədəniyyətlərarası savaş, vətəndaş müharibəsi və miqrasiya kimi mövzulara bədii baxış açısı gətirir. Bundan əlavə, müəllif xatirələr, aydınlatma, cinsi ilişkilər kimi qavrayışlara da toxunur. Kitab sözün əsl mənasında dostluq, sədaqət, xəyanət, günahlardan arınma haqqındadır və Xalid Hüseyninin bu incə, canayaxın, ironik və sözün yaxşı mənasında sentimental romanı doymadan və göz çəkə bilmədən baxdıqca baxılan möhtəşəm bir rəsm əsərinə bənzəyir. Müəllif, əsərin adından da göründüyü kimi, Əfqan uşaqlarının çərpələng uçurmaq əyləncəsini yada salır. Bu yarışlardan birində əsərin qəhrəmanlarından biri – Həzara (Xəzər) oğlu Həsənin başına dəhşətli hadisə gəlir, o bu hadisəyə dostu bildiyi Əmirin naminə razı olur, ancaq onu kədərləndirmək haqda düşünmür. Həmin dost isə, bu dəhşəti kənardan görür, lakin gizlənib səsini çıxarmır. Bununla da faciə böyüyür, getdikcə davam edir. Öz qorxaqlığından çıldıran Əmir ayılanda artıq gec olduğunu düşünür. Haçansa gec olurmu?

Author	Khaled Hosseini
Page	448
Language	Azerbaijani

Xalid huseyni çərpələng uçuran yukle

Корзина пуста

İstəklər siyahısı boşdur

• Категории

• Компьютеры и планшетыПланшетыНоутбукиНастольные компьютеры и моноблокиКлавиатуры и мышиАксессуары для iPad/TabletБольше → →
• Телефоны и аксессуарыМобильные телефоныСмарт-часыЗапчасти для мобильных телефоновНаушникиАксессуары для телефоновБольше → →
• TV, видео и аудиоПроигрыватели DVD и Blue-RayВнутренние аудио-панелиВнутренняя автоматизацияПортативные аудио устройства и аксессуарыТелевизоры и аксессуарыБольше → →
• Фото и видеотехникаБинокли и телескопыЦифровые видеокамерыDSLR камерыЦифровые фотокамерыОбъективы и фильтрыБольше → →
• Портативная электроника и системы безопасностиБезопасность и наблюдениеЭлектронные книгиРадио и видеоняни
• Батарейки и аккумуляторы
• Печатающие устройства и технологииПринтеры и сканерыКартриджиЛаминирующие устройства
• Носители информации
• DJ оборудование и аксессуарыDJ контроллерыCD/USB-проигрывательDJ-микшерDJ комплектыВиниловые проигрывателиБольше → →
• Музыкальные инструментыГитарыГитарные аксессуары и оборудованиеКлавишные инструменты и синтезаторыDJ-оборудованиеУдарныеБольше → →
• Товары для вейпингаVeypinq ehtiyyat hissələri və aksesuarlarıVeypinq mayeləri
• Сеть и серверСетьСправочный центрPOS-системыСерверыСерверные стойкиБольше → →
• ВидеоигрыВиртуальная реальностьГеймпады, джойстики, рули
• Электронные компонентыМикроконтроллерыДатчикиКомпонентыЭкраныМонохромные компьютерыБольше → →

• Большая бытовая техникаХолодильники и морозильные камерыСтиральные машиныПосудомоечные машиныВытяжкиВарочные панелиБольше → →
• Для климатаОбогревателиУвлажнители воздухаОчистители воздухаВентиляторыКондиционирование и вентиляцияБольше → →
• Для домаБытовые аксессуарыПылесосыШвейные машины и аксессуарыУтюги и отпаривателиВесыБольше → →
• Для кухниЧайникиБлендеры и миксерыКофеваркиКухонные весыЭлектрические плитыБольше → →
• Товары для личного уходаФеныВыпрямители и щипцы для волосЭлектробритвыТриммерыЭпиляторыБольше → →

• Женская одеждаБлузкиБрюкиВерхняя одеждаДжемперы и кардиганыДжинсыБольше → →
• Мужская одеждаБрюкиВерхняя одеждаДжемперы и кардиганыДжинсыКомплектыБольше → →
• Детская одеждаБлузкиБоди/песочникБрюкиЮбкиШортыБольше → →
• АксессуарыНаручные часыКарманные часыСумкиКошелькиГоловные уборыБольше → →
• Спортивная одеждаЖенскаяМужскаяДетская спортивная одеждаОбувь
• ToyGəlin üçünBəy üçün
• ОбувьЖенская обувьМужская обувьДетская обувь
• Печать на одежде и тканевых поверхностяхСвитшотыПарные футболкиПолоДетские бодиПодушкиБольше → →
• Одежда для беременныхБлузкиБрюкиВерхняя одеждаКомбинезоныПлатья и сарафаныБольше → →
• Эротическое бельеКорсетыБоди
• Zoo MağazaAksessuarlarGeyimlər

• ПарфюмерияЖенская парфюмерияМужская парфюмерия
• Декоративная косметикаМакияж
• Маникюр и педикюр
• Уход за кожей
• Личная гигиенаМылоГигиена полости ртаВата и ушные палочкиОдеколоныСредства для депиляцииБольше → →
• Профессиональная косметика
• Уход за волосамиСредства по уходу за волосамиСредства для стайлингаОкрашивание и химическая завивкаПарики и пряди
• Наборы
• Аппаратная косметология
• Контактные линзы и очки
• Массажная техника
• Медицинская продукцияЛекарственные средстваГигиенические товарыВитамины и минералыМедицинская техникаТовары медицинского назначенияБольше → →
• АксессуарыДля волосАксессуары для макияжаДля маникюра и педикюраДля ванны и душаПрочее
• Бритье и депиляцияМужские средства для бритья и уход за бородойЖенские средства для депиляции и бритья
• Zoo MağazaBaytarlıqGigiyena

• ИгрушкиКуклыМягкие игрушкиПластилинКонструкторыИгрушечные пистолетыБольше → →
• ОборудованиеДетские коляскиАвтокреслаШатры для детей
• ОборудованиеКупаниеСлюнявчикиНаколенники
• Детская комнатаДетская мебельТекстильПредметы интерьераКлимат в комнатеБезопасность ребенкаБольше → →
• Средства по уходу за детьмиПодгузникиДетские салфеткиКаршок
• Обучение и развитие
• Хобби и творчество
• Для младенцев
• Uşaq bayramı

• Декор и аксессуарыРучная работаСувенирыЧасыКартиныОбоиБольше → →
• МебельСтолыСтульяДиваны и креслаКухонная мебельДетская мебельБольше → →
• КухняПосуда для приготовленияКонтейнерыСтоловые приборыПосудаПосуда для чая и кофеБольше → →
• Ванная и туалетАксессуары для туалетаСантехникаМебель для ваннойАксессуары для ванн и душаКоврикиБольше → →
• Товары для домаСредства для очисткиХранение и организацияПриборы и оборудованиеДругие
• Домашний текстильКомплекты бельяПокрывалаПодушкиОдеялоПледБольше → →
• ОсвещениеЛюстрыСветильникиНастольные лампыТоршерыЛампыБольше → →
• Дача и садТехника для дачиТовары для поливаСеменаСадовый декорМебель для отдыхаБольше → →
• Ремонт и строительствоДвериПаркетЭлектрические приборыМебель и интерьерМеталлические строительные материалы и изделияБольше → →
• ЗоомагазинЛежаки, домики для собакМиски, контейнерыДомашние животные
• Вентиляционные установки

• Школьные принадлежностиРанцы, рюкзаки и сумкиБутылки для напитковПеналыДневникиОбложкиБольше → →
• Офисные принадлежностиКалькуляторыСкрепки, кнопки и зажимыСтеплеры и дыроколыСкобы для степлеров и антистеплерыНожи и ножницыБольше → →
• Бумажная продукцияТетрадиБлокноты и записные книжкиЦветная бумага и картонБумага для черченияАльбомы для рисованияБольше → →
• Письменная принадлежностьРучкиШтрих корректорыКарандашиГрифель для карандашаЛастикиБольше → →
• Чертежные принадлежностиГеометрические принадлежностиЦиркулиТубусы и портфели
• Оборудование для презентацийДоскиАксессуары для доскиПроекторы