Шамхорский район

Şəmkir rayonunda 2007-ci il ərzində rayonda əhalinin sağlamlığını qorumaq məqsədilə 350 həkim və 1109 orta tibb işçisi çalışır. 22 xəsətəxana, 48 ambulator poliklinika müəssisələri fəaliyyət göstərmiş rayon əhalisinin hər 10000 nəfərinə 18,9 həkim, 60 orta tibb işçisi 89 xəstəxana çarpayısı düşür. Əhalinin xəstələnmə halları arasında ötən il tənəffüs orqanlarının, ürək qan dövranı sisteminin, həzm orqanları, şiş və endokirin xəstəlikləri üstünlük təşkil etmişdir.

Шамкирский район

Шамкирский район (азерб. Şəmkir rayonu ) — административная единица на западе Азербайджана. Административный центр — город Шамкир. Прежнее название — Шамхорский район.

История [ править ]

Район был образован в 1930 году на территории бывшего Шамхорского уезда Елизаветпольской губернии, созданного в 1920 году.

Политическое устройство [ править ]

Главой Шамкирского района является Глава исполнительной власти. Главы исполнительной власти: [2]

• Мамедов Б. А. — до 11 августа1993
• Асланов, Аслан Али оглы — с 11 августа1993 по 11 апреля2005
• Веисов, Назим Вейс оглы — с 11 апреля2005

См. также [ править ]

Примечания [ править ]

1. ↑Численность населения Шамкирский район
2. ↑ГЛАВА ШАМКИРСКИЙ РАЙОН, Всемирный исторический проект.

Ссылки [ править ]

• На сайте Azerbaijan
• Сайт города Шамкир
• ШАМХОРСКИЙ РАЙОН (1970 г.)

Шамхорский район

Шамкирский район (азерб. Şəmkir rayonu ) — административная единица на западе Азербайджана. Административный центр город Шамкир. Прежнее название — Шамхорский район.

География

История

Район был образован в 1930 году на территории бывшего Шамхорского уезда Бакинской губернии, созданного в 1920 году.

Административное устройство

Ссылки

Wikimedia Foundation . 2010 .

• Афанасьева, Елена
• Stormwitch

Полезное

Смотреть что такое “Шамхорский район” в других словарях:

• Шамкирский район — Şəmkir rayonu Страна Азербайджан Статус район Входит в Гянджа Казахский экономический район Включает … Википедия
• Кобустанский район — Гобустанский район Qobustan rayon Страна Азербайджан Статус район Входит в Экономический район Горный Ширван Включает 26 муниципалитетов Административный центр Гобустан Дата образования 1990 Население ( … Википедия
• Хызынский район — Xızı rayonu Страна Азербайджан Статус район Входит в Апшеронский экономический район Включает 13 муниципалитетов Административный центр Хызы Дата образования 1990 Население (2005 … Википедия
• Аджигабульский район — Hacıqabul rayonu Страна Азербайджан Статус район Входит в Аранский экономический район Включает 23 муниципалитета Административный центр Кази Магомед Дата образования 1990 Население ( … Википедия
• Ханларский район — Гёйгёльский район Göygöl rayonu Страна Азербайджан Статус район Входит в Гянджа Казахский экономический район Включает 30 муниципалитетов Административный центр Гёйгёль Дата образования 1930 Глава района … Википедия
• Загатальский район Азербайджана — Закатальский район Zaqatala rayon Страна Азербайджан Статус район Входит в Шеки Закатальский экономический район Включает 31 муниципалитета Административный центр Закаталы Дата образования 1930 Официальные языки … Википедия
• Закатальский район Азербайджана — Закатальский район Zaqatala rayon Страна Азербайджан Статус район Входит в Шеки Закатальский экономический район Включает 31 муниципалитета Административный центр Закаталы Дата образования 1930 Официальные языки … Википедия
• Абшеронский район — Апшеронский район Abşeron rayon Страна Азербайджан Статус район Входит в Апшеронский экономический район Включает 15 муниципалитетов Административный центр Хырдалан Дата образования 1963 Глава района … Википедия
• Губинский район — Кубинский район Quba rayonu Страна Азербайджан Статус район Входит в Куба Хачмасский экономический район Включает 101 муниципалитет Административный центр Куба Дата образования 1930 Население (2005 … Википедия
• Губинский административный район — Кубинский район Quba rayonu Страна Азербайджан Статус район Входит в Куба Хачмасский экономический район Включает 101 муниципалитет Административный центр Куба Дата образования 1930 Население (2005 … Википедия

• Обратная связь: Техподдержка, Реклама на сайте

• �� Путешествия

Экспорт словарей на сайты, сделанные на PHP,
WordPress, MODx.

• Пометить текст и поделитьсяИскать в этом же словареИскать синонимы
• Искать во всех словарях
• Искать в переводах
• Искать в ИнтернетеИскать в этой же категории

Semkir Rayonu – Wikipedia

Şəmkir rayonu — Azərbaycanın Qərbində yerləşir. “Şəmkir”adı ərazidə yerləşən Şəmkir adlı qala ilə bağlıdır. Bu qala V-VI əsrlərdə Əhəmənilər tərəfindən inşa edildiyi söylənilir. Bu qalanın qalıntılarını Muxtariyyat kəndindədir. Muxtariyyat kəndinin adı keçmişdə “Qala kəndi” idi. İndi isə Qədimqaladır. Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin 7 fevral 1991-ci il tarixli, 54-XII saylı Qərarı ilə Şamxor rayonunu Şəmkir rayonu adlandırılmışdır. [3]

Mündəricat

• 1 Ümumi məlumat
• 2 Şəhər və iri qəsəbələrin adları
• 3 Sərhəd rayonlar
• 4 Əhali
• 5 Ərazi
• 6 Tarix
• 7 Memarlıq abidələri
• 8 Səhiyyə
• 9 Mədəniyyət
• 10 Bələdiyyələr
• 11 İqtisadiyyat
• 12 Dövlət və şəxsi müəssisələr
• 13 Mətbuat
• 14 İstirahət və turizm zonaları, idman kompleksləri
• 15 Avtomobil və dəmir yolları
• 16 Görkəmli şəxsləri
• 17 Qalereya
• 18 Xarici keçidlər
• 19 Mənbə
• 20 Mənbə
• 21 İstinadlar

Ümumi məlumat

Kəndlərin sayı	60
Qəsəbələrin sayı	7
İri və orta müəssisələrin sayı	59
Məktəbəqədər uşaq müəssisələrinin sayı	53
Ümumtəhsil məktəblərinin sayı	78
Texniki, orta ixtisas və peşə məktəblərinin sayı	1
Xəstəxanalar və tibb müəssisələrinin sayı	71
Mədəniyyət ocaqlarının sayı	156

Şəhər və iri qəsəbələrin adları

Şəmkir rayonunda 1 şəhər, 7 şəhər tipli qəsəbə, 60 kənd vardır.

Sərhəd rayonlar

Əhalinin ümumi sayı	221,372+
Şəhər əhalisinin sayı	67721 nəfər
Kənd əhalisinin sayı	132423 nəfər
Əhalinin orta sıxlığı	113.49 nəfər/km 2
Əhalinin cins qrupları üzrə sayı (kişilər)	49.58 %
Əhalinin cins qrupları üzrə sayı (qadınlar)	50.42 %
Əhalinin yaş qrupları üzrə sayı (uşaqlar)	11.26 %
Əhalinin yaş qrupları üzrə sayı (18 yaşa qədər)	33.18 %
Əhalinin yaş qrupları üzrə sayı (18-dən 55–60-a)	57.86 %
Əhalinin yaş qrupları üzrə sayı (təqaüdçülər)	13.59 %
Ali təhsilli əhalinin sayı	5.79 %
Orta təhsilli əhalinin sayı	56.10 %
Məskunlaşmış qaçqınların sayı	12240
Məskunlaşmış məcburi köçkünlərin sayı	1897

Ümumi ərazi	1660.00 km 2
Məhsuldar torpaqların ümumi sahəsi	1245.00 km 2
Kənd təsərrüfatına yararsız torpaqların sahəsi	415.00 km 2
Heyvandarlıq üçün otlaqların sahəsi	827.00 km 2
Əkilmiş torpaqların ümumi sahəsi	388.00 km 2
Meyvə bağlarının ümumi sahəsi	27.70 km 2

Şəmkir rayonu ərazisindən aşkarlanmış üzərində zoomorf təsvirlər və svastika olan gil küpə. e.ə. XVI-XV əsrlər (Tunc dövrü), Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyi

Şəmkir toponiminin mənası haqqında müxtəlif mülahizələr mövcuddur. Orta əsr ərəb və fars mənbələrində Şəmkür, türk mənbələrində isə Şəmkür, Şəmkir kimi göstərilmişdir. 1924-cü ildə İstanbulda “Müxtəsər Azərbaycan tarixi” kitabını çap etdirən Zeynaloğlu bu adı aşağıdakı kimi izah etmişdir. Şəms-Günəş-Kür-Tapınan, yəni Günəşə tapınanlar yurdu deməkdir. Dilçi alim Cahangirov isə bu adı “Şamkür”, yəni “Kür qırağı” kimi izah etmişdir. Şəmkir erkən orta əsr şəhərlərindəndir. Qədim Şəmkir şəhərinin xarabalıqları Şəmkir çayının sol sahilindədir. Şəhərin qala yerinin sahəsi 20 hektar olmuşdur. Şəhər qala yeri çayın sağ sahilində iki körpü vasitəsilə birləşmişdir. Bu körpünün qalıqları indi də qalmaqdadır. VII əsrin ortalarında Şəmkir ərəblər tərəfindən işğal olundu. Ərəb xəlifəsi Mütəvəkkilin şərəfinə Mütəvəkkilliyə adlandırıldı. Şəhərin adı sonralar özünə qaytarıldı. Şəmkir haqqında yazan bütün tədqiqatçıların yekdil fikri belədir ki, şəhərin çiçəklənmə dövrü IX–XII əsrləri əhatə edir. Bu dövrdə Şəmkir səlcuqlar tərəfindən işğal olundu. X–XII əsrlərdə Şəmkir özünün yüksəliş dövrünü keçirirdi. XII əsrdə Eldəgizlərin hakimiyyəti dövründə Şəmkirə xüsusi diqqət yetirildi. XIII əsrdə monqol işğalçılarına qarşı qanlı döyüş gedən Azərbaycan şəhərlərindən biri Şəmkir olmuşdur. Şəhər əhalisi Bəhram hakimiyyətindən işğalçılara qarşı ciddi müqavimət göstərməyi tələb etmişdir. XVI əsrin əvvəllərindən Şəmkir mahalı Azərbaycanın Zülqədəz tayfa başçısının irsi hakimiyyətinə keçdi. Azərbaycanda xanlıqlar dövründə Şəmkir, Gəncə xanlığının tərkibində olmuşdur. 1803-cü ildə çar qoşunları tərəfindən tutulan Şəmkir Rusiyaya birləşdirildi. 1826–1828-ci illərdə, yəni sonuncu Rusiya-İran müharibəsinin qanlı səhifələrindən biri də Şəmkir yaxınlığında olmuşdur. 1826-cı il sentyabrın 3-də Şəmkir yaxınlığında baş vermiş döyüşdə çar qoşunları İran ordusunu məğlub etdi. XIX əsrin I yarısında çar hökumətinin icazəsi ilə Zaqafqaziyaya köçürülmüş alman kalonistlərindən bir qrupu Şəmkirdə məskunlaşdı. Həmin dövrdən Şamxor Anino adlandırıldı. 1918-ci il yanvarın 8–10-da Şamxor (indiki Şəmkir) stansiyası yaxınlığında Türkiyə cəbhəsindən geri qayıdan Rusiya hərbi hissələri tərk-silah edilmiş və bir çoxu güllələnmişdir. Bu hadisə tarixdə Şamxor hadisəsi kimi yadda qalıb. 1938-ci ildə şəhərin köhnə adı bərpa edildi. 1991-ci ildə isə yenidən Şəmkir şəhəri adlandırılmışdır.

Memarlıq abidələri

Şəmkir rayonu ərazisində IX–XI əsrlərə aid Şəmkir şəhər xarabalıqları, IX–XI əsrlərə aid Şəmkir körpüsü, Şəmkir qalası (Qədimqala kəndi), XI–XII əsrlərə aid Baydar şəhər xarabalıqları (Bayramlı kəndi), XI–XII əsrlərə aid Qız qalası (Seyfəli kəndi), XVI–XVII əsrlərə aid məscid (Abbaslı kəndi), XI əsrə aid Qız qalası (Tatarlı kəndi), XVI–XVII əsrlərə aid körpü (Təhnəli kəndi), XVII əsrə aid Divan bürcü (Yeni Həyat kəndi), XVI–XVII əsrlərə aid Koroğlu qalası (Şəmkir (şəhər)), dəmir dövrünə aid Qalaboynu qalacası (Atabəy kəndi), erkən orta əsrlərə aid Pir (Kilsə) (Dağ-Daşbulaq), 1909-cu ildə tikilmiş Alman kilsəsi (Şəmkir (şəhər)), XI–XII əsrlərə aid oğuz qəbiristanlığı (Yeni Seyfəli kəndi), XVI–XVII əsrlərə aid körpü (Zəyəm çayı üzərində) mövcuddur. Şəmkir şəhərində 1975-ci ildə inşa edilmiş Qələbə kompleksi, Düyərli kəndində 1975-ci ildə tikilmiş məscid binası, Çinarlı qəsəbəsində 1980-ci ildə inşa edilmiş Qələbə kompleksi, Şəmkir şəhərində, şəhərin Sərxan hissəsində və Naxırçılar hissəsində 1990-cı ildə qoyulmuş “20 Yanvar” abidələri, 1991-ci ildə şəhərdə ucaldılmış Aşıq Hüseyn Şəmkirlinin heykəli, Əliağa Şıxlinskinin büstü, Keçili kəndində 1992-ci ildə tikilmiş məscid, Qədimqala kəndində 1993-cü ildə ucaldılmış Koroğlunun abidəsi, Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Zaur Sarıyevin büstü, Şəhidlər parkı, İrmaşlı kəndində 1998-ci ildə inşa edilmiş məscid, Şəmkir şəhərində 1998-ci ildə inşa edilmiş Heydər Əliyev bulağı, 2001-ci ildə qoyulmuş 31 mart soyqırım abidəsi və Qurtuluş bulağı, Əliyaqublu kəndində 1998-ci ildə tikilmiş məscid, Qapanlı kəndində 2001-ci ildə inşa edilmiş 31 mart soyqırım abidəsi, Dəllər-Cırdaxan kəndində 2001-ci ildə ucaldılmış Yəhyabəy Dilqəmin abidəsi, Çənlibeldə 1997-ci ildə ucaldılmış Aşıq Ələsgərin heykəli kimi memarlıq abidələri var.

Şəmkir rayonunda 2007–2008-ci tədris ilinin əvvəlinə 81 dövlət gündüz ümumtəhsil məktəblərində 35488 nəfər təhsil alan şagird olmuş, onların 29,1 faizi II və III növbədə oxuyanlardır. Ümumtəhsil məktəblərini 2883 nəfər bitirmiş və 2877 ümumi orta təhsil haqqında attestat almışdır. Dövlət ümumtəhsil məktəblərində şagirdlərin təlim tərbiyəsi ilə 4664 nəfər müəllim məşğul olur. Dövlət məktəbəqədər müəssisələrin sayı 53, bunlarda uşaqların sayı 2875 nəfər olmuşdur. Məktəbəqədər müəssisələrdə yerlərin sayı 3254, hər 100 yerə düşən uşaqların sayı 88 nəfər olmuşdur..

Şəmkir rayonunda 2007-ci il ərzində rayonda əhalinin sağlamlığını qorumaq məqsədilə 350 həkim və 1109 orta tibb işçisi çalışır. 22 xəsətəxana, 48 ambulator poliklinika müəssisələri fəaliyyət göstərmiş rayon əhalisinin hər 10000 nəfərinə 18,9 həkim, 60 orta tibb işçisi 89 xəstəxana çarpayısı düşür. Əhalinin xəstələnmə halları arasında ötən il tənəffüs orqanlarının, ürək qan dövranı sisteminin, həzm orqanları, şiş və endokirin xəstəlikləri üstünlük təşkil etmişdir.

Mədəniyyət

Şəmkir rayonunda 2007-ci ildə Şəmkir rayonunda kütləvi kitabxanaların sayı 96 ədəd, onlarda olan kitab fondu 513,4 min nüsxə, orta hesabla hər 1000 sakinə 2738 nüsxə, klub müəssisələrinin sayı 68 ədəd, muzeylərin sayı 3 ədəd onlara gələnlərin sayı 8,4 min nəfər, əhalinin hər 1000 nəfərinə 44,8 nəfər olmuşdur.

Bələdiyyələr

Şəmkir rayonunda bələdiyyələr ilk dəfə 1999-cu ildə yaranmışdır. Rayonun 64 yaşayış məntəqəsində 57 bələdiyyə fəaliyyət göstərir. 1 şəhər, 4 qəsəbə, 52 kənd bələdiyyələri yerli özünüidarəetmə orqanı kimi şəhər, qəsəbə və kəndlərin idarə olunmasında iştirak edir.