Əmənzadə bütöv mühit mexanikası
Nyutonun 1-ci qanunu:
Klassik Mexanika
Mexanika fizikanın ilk yaranmış qoludur. Tərifə əsasən, mexanika cisimlərin hərəkətini və onlara təsir edən qüvvələri öyrənən elmdir. Klassik və kvant mexanikası olaraq ikiyə ayrılır. Orta məktəbdə tədris olunan klassik mexanikadır. Kvant Dünyası olaraq sizlərə kvant mexanikasından və onun tətbiqindən söz açırıq. Klassik mexanika aşağıdakı qollara ayrılır:
- Axışqanlar Mexanikası: Mayelərin hərəkətini öyrənir.
- Akustika : Səsi, və onun bərk, maye və qazlarda hərəkətini öyrənir.
- Analitik Mexanika: Nyuton Mexanikasının şəkilləndirilmiş halı.
- Hamilton Mexanikası: Enerjinin saxlanma qanunu əsas götürülür.
- Laqranj Mexanikası: Minimum Təsir Prinsipinə əsaslanır.
- Kinematika: Cisimlərin hərəkətini öyrənir
- Dinamika: Cisimlərə təsir edən qüvvələri öyrənir
Klassik Mexanikanın Tarixi:
Qədim dövrlərdən günümüzə qədər mexanika həm çox ad dəyişib, həm də çox inkişaf edib. Fizikanın banisi Aristotel olduğuna görə, mexanikanın ilkin forması Aristotel Mexanikası adlanır. Burada, hərəkətin başlanğıc analizləri, efir və daha çox fəlsəfi anlayışlar yer almaqdadır. Bu üslub Hipparx tərəfindən inkişaf etdirilib və Hipparx Mexanikası da adlanır.
Orta əsrlər, klassik mexanika üçün böyük kəşflərin başlanğıcı olub. Hipparx və ondan sonra Filoponun əsərlərində üfüqə nəzərən bucaq altında atılmış cismin hərəkət analizi yer alır. Bu öz növbəsinə, kütlə, ətalər, sürət və təcil anlayışlarını elmə gətirib. Daha sonralar, Tomas Bradvardin tərəfindən hündürlükdən düşən cisimlər hərəkəti ilə bağlı yeni qanunlar ortaya atılıb. Yəhudi əsilli Ərəb alimi Əl-Bağdadi tərəfindən ilk dəfə, sabit qüvvənin sabit təcil yaratdığı qeyd edilib. Sonralar, 14-cü əsrə kimi təcilli hərəkət düsturları meydana çıxıb.
Qalileo Qaliley və İsaak Nyuton tərəfindən klassik mexanikaya çox önəmli töfhələr verilib. Piza Qülləsindən aşağı cisimlər ataraq sərbəst düşməni Qaliley öyrənmişdi. Nyuton isə törəməni inkişaf etdirib, riyazi analiz və inteqralı kəşf edərək o vaxta kimi bilinən bir çox anlayışları vahid riyazi-fiziki sistemə salıb. Özünün üç qanunu və Ümumdünya Cazibə Qanunu hal-hazırda ən məşhur və ən əhəmiyyətli qanunlardır. İndi bu anlayışlar Nyuton Mexanikası adlanır.
Kopernikus ilk dəfə olaraq Yerin deyil Günəşin mərkəzdə olduğunu və planetlərin onların ətrafında dövr etdiyini irəli sürdü. İohan Kepler isə bu ideyanı təkmilləşdirərək öz qanunları hazırladı.
Müasir dövrdə Nyuton Mexanikası şəkilləndirilməyə başladı. Fərqli baxış bucaqları yarandı. Laqranj məsələyə minimum təsir üzərindən baxdığı halda, Hamilton enerjinin saxlanma qanunu əsas götürdü. Mexanikanın yuxarıda adı çəkilən digər sahələri yaranmağa və inkişaf etdirilməyə başlandı. Ən böyük triumf mexaniki hesablamalarla Neptunun kəşfi oldu. Albert Eynşteynin Nisbilik Nəzəriyyəsi relyativist mexanikanın başlanğıcı oldu. Elə həmin illərdə kvant mexanikası yarandı və alimlər o istiqamətə yönəldilər.
Hal-hazırda klassik mexanikada daha dəqiq təcrübələr aparılaraq bilinən modellər daha təkmilləşdirilir.
Nyutonun 1-ci qanunu:
Elə hesablama sistemləri var ki,cismə digər cisimlər təsir etmədikdə,və ya ona edilən təsirlər bir-birini tarazılaşdırdıqda o, sükunətdədirsə sükunət halını,düzxətli bərabərsürətli hərəkətdədirsə düzxətli bərabərsürətli hərəkət halını saxlayar
Nyutonun 2-ci qanunu:
Cismə təsir edən qüvvə onun kütləsi ilə tərs, təcili ilə düz mütənasibdir. F = ma
Nyutonun 3-cü qanunu:
Qüvvələr cüt-cür yaranırlar. Lakin, fərqli cisimlərə tətbiq olunduqlarından bir-birilərini tarazlaşdırmırlar.
Nyutonun Ümumdünya Cazibə Qanunu:
Aralarındakı məsafə R, kütlələri m1 və m2 olan cisimlər bir-birilərini aralarındakı məsafə ilə tərs. onların kütlələri hasili ilə düz mütənasib olan qüvvə ilə cəzb edir.
Keplerin 1-ci qanunu
Hər planet fokuslarının birində Günəş yerləşən ellips boyunca hərəkət edir
Keplerin 2-ci qanunu
Hər bir planetin radius vektoru bərabər zaman fasilələrində bərabər sahələr cızır
Keplerin 3-cü qanunu
Planetlərin Günəş ətrafında siderik dolanma periodlarının kvadratları onların orbitlərinin böyük yarımoxlarının kubları ilə mütənasibdir.
Əmənzadə bütöv mühit mexanikası
Azərbaycan Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü Yusif Əmən oğlu Əmənzadə Azərbayçan Sənaye İnstitutunun (indiki Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyası) neft-mədən fakultəsini fərqlənmə diplomu ilə qurtarıb və həmin institutda assistentlikdən kafedra müdiri vəzifəsinə qədər yüksəlmişdir. Bu illər ərzində Y.Ə. Əmənzadə elmlər namizədi və elmlər doktoru dərəçələrini almışdır. 1959-çi ildən ömrünün axırına qədər Bakı Dövlət Universitetində “Nəzəri mexanika” kafedrasının müdiri vəzifəsində çalışmışdır. 1968-çi ildə Y.Ə. Əmənzadə Azərbaycan EA-nın müxbir üzvü seçilmişdir. 1972-çi ildə SSRİ-nin “Mexanika” üzrə Milli komitəsinin üzvü olmuşdur. Bakı Dövlət Universitetində deformasiya olunan bərk çisim mexanikasının əsasını Azərbaycan EA-nın müxbir üzvü, Y. Ə. Əmənzadə qoymuşdur. Y. Ə. Əmənzadənin elmi marağı əsasən hissə-hissə bircins elastiki mühitdə gərginlik deformasiya vəziyyətinin tədqiqi və elastiklik nəzəriyyəsinin kontakt məsələləri ətrafında toplanmışdır. Bu sahədə onun tərəfindən əsaslı nəticələr alınmış, yeni həll üsülları tapılmış və bu məsələlərin ədədi həlli verilmişdir. Y.Ə. Əmənzadə, N.İ. Musxelişvili və D.İ. Şermanla birlikdə məsələlərin həlli prosesində xətti cəbri tənliklərin sonsuz sistemlərinin kvazitəkrarlanmasını sübut edən ilk Azərbaycanlı alim olmuşdur. Onun tərəfindən boşluğa malik tirin əyilmə mərkəzinin koordinatları bir burulma funksiyası vasitəsi ilə verilmişdir. Boşluğa malik yarımmüstəviyə ştampın təsiri məsələsi onun tərəfindən qoyulmuş və həll edilmişdir. O, sonlu mühitdə çat məsələsinin analitik həlli üsülunu vermiş və laylı müxtəlif cinsli elastiki çisimlər üçün analitik həll üsülunu inkişaf etdirmişdir. Onun axırıncı tətqiqatları elastiki örtüklərin variasiya üsulu ilə həllinə həsr edilmişdir.
Y.Ə. Əmənzadə “Elastiklik nəzəriyyəsi” (rus dilində və ingilis dillərində), “Nazik elastik örtüklər nəzəriyyəsi üzrə ümumi kurs”, “Elastiklik nəzəriyyəsinin hamarlılıq məsələsi” dərsliklərinin müəllifi və həmçinin “SSRİ-də elastiklik nəzəriyyəsinin əlaqə məsələrinin həlli” monoqrafiyasının həmmüəllifi olmuşdur. O, 150-dan çox elmi məqalə çap etdirmişdir. Y.Ə. Əmənzadə 40-dan çox elmlər namizədi və 5 elmlər doktoru yetişdirmişdir.
Rafael Əmənzadə
Əmənzadə Rafael Yusif oğlu 1943 -ci il dekabrın 31-də Bakı şəhərində anadan olub. 1950-1960-ci illərdə 49 saylı Bakı şəhər orta məktəbində oxuyub 1960-1966-cı illərdə BDU-nun Mexanika-riyaziyyat fakültəsinin Mexanika şöbəsində təhsil alıb. Azərbaycanda təhsilin və elmin inkişafındakı xidmətlərinə görə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 30 oktyabr 2009-cu il tarixli Sərəncamı ilə “Əməkdar müəllim” fəxri adı verilmişdir. Ailəlidir, üç övladı var.
Aprelin 21-də müalicə olunduğu klinikada vəfat etmiş, Aprelin 23-də Bakıda IQurd qapısında dəfn olunmuşdur.
Təhsili, elmi dərəcə və elmi adları
- 1960-1966,tələbə,Mexanika-riyaziyyat fakültəsi, Bakı Dövlət Universiteti.
- 1966-1969, M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin «Plastiklik nəzəriyyəsi» kafedrasında akad. Y.N. Rabotnovun rəhbərliyi altında aspirant olub.
- 1970, f.-r.e.n., «Nazikqalinlıqlı konstruksiya elementlərinin qabarma məsələlərinin variasiya usulu ilə həlli».
- 1980, f.-r.e.d., «Maye ilə doldurulmuş örtukdə dalğaların yayılması».
Əmək fəaliyyəti
- 1982 – h/h , kafedra müdiri, Nəzəri mexanika və bütöv mühit mexanikası kafedrası, Mexanika-riyaziyyat fakültəsi, BDU.
- 1972-1982, baş müəllim, Funksiyalar nəzəriyyəsi və funksional analiz kafedrası, Mexanika-riyaziyyat fakültəsi, BDU.
- 1969-1972, assistent, Nəzəri mexanika kafedrası, Mexanika-riyaziyyat fakültəsi, BDU.
- Apardığı dərslər: Bütöv mühit mexanikası, Çoxfazalı sistem mexanikası.
- 150 elmi məqalənin və iki kitab müəlifidir.
Tədqiqat sahəsi
- Deformasiya olunan bərk çisim mexanikası, Hidromexanika.
Beynəlxalq seminar, simpozium və konfranslarda iştirakı
- 1999- Nijni Novqorod,Rusiya: «Örtüklər və lovhə nəzəriyyəsi» XIX Beynəlxalq konfrans.
- 2002- Nijni Novqorod ,Rusiya: «Örtüklər və lovhə nəzəriyyəsi» XX Beynəlxalq konfrans.
- 2006- Riqa, Latviya: «Kompozit materiallar mexanikası» XIV Beynəlxalq konfrans.
- 2008- Riqa, Latviya: «Kompozit materiallar mexanikası» XV Beynəlxalq konfrans.
- 2008- Kazan,Rusiya: «Qeyri-xətti örtüklər mexanikasının müasir problemleri» Beynəlxalq elmi seminar.
- 2008- Moskva, Rusiya: «Qeyri struktur materialların möhkəmliyi» IV Avroasiya elmi-praktiki konfrans.
- 1995- Riqa, Latviya: «Kompozit materiallar mexanikası» IX Beynəlxalq konfrans.
Seçilmiş əsərləri
- Variasiya prinsipindən qalinliğına görə qeyri-bircins qeyri-xətti halqanın qabarma məsələsində istifadə olunmasi.-1995
- İdeal maye yerləşən örtukdə dalğa xarakteristikalarına sürüşmə yerdəyişmələrinin təsirinin asimptotik analizi.-1996
- Maye yerləşən ortotrop örtüyün dalğa xarakteristikalarına axının təsiri.- 1999
- Qeyri-xətti elastiki materialdan hazırlanmış uzun silindrik örtüyun qabarması.-2002
- Sərt bərkidilmiş qeyri-xətti elastiki çox laylı çubuğun limit halı.-2006
- Uzun coxtəbəqəli özlü elastik örtüyün böhran zamanı.-2007
- Sürüşmənin mayeli coxlaylı silindrik örtüyün dalğa xarakteristikalarına təsirinin asimptotik analizi.- 2007
- Qeyribircins elastiki örtüyün həndəsi qeyri-xətti nəzəriyyəsinin variasiya üsulu.-2008
- Özlu elastiki mayenin daralma effekti olan elastiki boruda dalğavarı axını haqqında məsələnin həlli.- 2008
- Mexanikadan laboratoriya praktikumu (dərs vəsaiti).-1973
- Bütöv mühit mexanikasının əsas anlayışları və tənlikləri.-1987
- http://e-qanun.az/files/framework/data/18/f_18551.htm 2014-11-09 at the Wayback Machine
- http://mechmath.bsu.edu.az/az/content/rafael_mnzad_368
- http://www.imm.az/exp/dissertasiya-surasinin-t%C9%99rkibi/
September 12, 2021
Ən son məqalələrKlio
Klisson qalası
Klipperton adası
Klirinq evi
Klitor
Kliv Qrendjer
Klivaj
Klivden Sekondari Məktəbi
Klivlend
Klivlend Kavalers
Ən çox oxunan
Nazimçarx
Nazimülislam Kirmani
Nazimə Sultan
Nazino faciəsi
Naziat surəsi
rafael, əmənzadə, fizika, riyaziyyat, elmləri, doktoru, professor, azərbaycanın, əməkdar, müəllim, 2009, fathers, doğum, tarixi, dekabr, 1943doğum, yeri, bakı, şəhəri, azərbaycanvəfat, tarixi, 2015, 21vəfat, yeri, bakielmi, dərəcəsi, riyaziyyat, elmləri, dokto. Rafael Emenzade Fizika riyaziyyat elmleri doktoru professor Azerbaycanin Emekdar muellim i 2009 Rafael EmenzadeAt fathers car GAZ 21 Dogum tarixi 31 dekabr 1943Dogum yeri Baki seheri AzerbaycanVefat tarixi 2015 04 21Vefat yeri BakiElmi derecesi riyaziyyat elmleri doktoru professorIs yeri Baki Dovlet UniversitetiTehsili M V Lomonosov adina Moskva Dovlet Universiteti BDUMukafatlari Emekdar muellim 2009 Mundericat 1 Heyati 2 Tehsili elmi derece ve elmi adlari 3 Emek fealiyyeti 4 Tedqiqat sahesi 5 Beynelxalq seminar simpozium ve konfranslarda istiraki 6 Secilmis eserleri 7 Kitablar 8 MenbeHeyati RedakteEmenzade Rafael Yusif oglu 1943 ci il dekabrin 31 de Baki seherinde anadan olub 1950 1960 ci illerde 49 sayli Baki seher orta mektebinde oxuyub 1960 1966 ci illerde BDU nun Mexanika riyaziyyat fakultesinin Mexanika sobesinde tehsil alib Azerbaycanda tehsilin ve elmin inkisafindaki xidmetlerine gore Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 30 oktyabr 2009 cu il tarixli Serencami ile Emekdar muellim fexri adi verilmisdir Ailelidir uc ovladi var Aprelin 21 de mualice olundugu klinikada vefat etmis Aprelin 23 de Bakida IQurd qapisinda defn olunmusdur Tehsili elmi derece ve elmi adlari Redakte1960 1966 telebe Mexanika riyaziyyat fakultesi Baki Dovlet Universiteti 1966 1969 M V Lomonosov adina Moskva Dovlet Universitetinin Plastiklik nezeriyyesi kafedrasinda akad Y N Rabotnovun rehberliyi altinda aspirant olub 1970 f r e n Nazikqalinliqli konstruksiya elementlerinin qabarma meselelerinin variasiya usulu ile helli 1980 f r e d Maye ile doldurulmus ortukde dalgalarin yayilmasi Emek fealiyyeti Redakte1982 h h kafedra mudiri Nezeri mexanika ve butov muhit mexanikasi kafedrasi Mexanika riyaziyyat fakultesi BDU 1972 1982 bas muellim Funksiyalar nezeriyyesi ve funksional analiz kafedrasi Mexanika riyaziyyat fakultesi BDU 1969 1972 assistent Nezeri mexanika kafedrasi Mexanika riyaziyyat fakultesi BDU Apardigi dersler Butov muhit mexanikasi Coxfazali sistem mexanikasi 150 elmi meqalenin ve iki kitab muelifidir Tedqiqat sahesi RedakteDeformasiya olunan berk cisim mexanikasi Hidromexanika Beynelxalq seminar simpozium ve konfranslarda istiraki Redakte1999 Nijni Novqorod Rusiya Ortukler ve lovhe nezeriyyesi XIX Beynelxalq konfrans 2002 Nijni Novqorod Rusiya Ortukler ve lovhe nezeriyyesi XX Beynelxalq konfrans 2006 Riqa Latviya Kompozit materiallar mexanikasi XIV Beynelxalq konfrans 2008 Riqa Latviya Kompozit materiallar mexanikasi XV Beynelxalq konfrans 2008 Kazan Rusiya Qeyri xetti ortukler mexanikasinin muasir problemleri Beynelxalq elmi seminar 2008 Moskva Rusiya Qeyri struktur materiallarin mohkemliyi IV Avroasiya elmi praktiki konfrans 1995 Riqa Latviya Kompozit materiallar mexanikasi IX Beynelxalq konfrans Secilmis eserleri RedakteVariasiya prinsipinden qalinligina gore qeyri bircins qeyri xetti halqanin qabarma meselesinde istifade olunmasi 1995 Ideal maye yerlesen ortukde dalga xarakteristikalarina surusme yerdeyismelerinin tesirinin asimptotik analizi 1996 Maye yerlesen ortotrop ortuyun dalga xarakteristikalarina axinin tesiri 1999 Qeyri xetti elastiki materialdan hazirlanmis uzun silindrik ortuyun qabarmasi 2002 Sert berkidilmis qeyri xetti elastiki cox layli cubugun limit hali 2006 Uzun coxtebeqeli ozlu elastik ortuyun bohran zamani 2007 Surusmenin mayeli coxlayli silindrik ortuyun dalga xarakteristikalarina tesirinin asimptotik analizi 2007 Qeyribircins elastiki ortuyun hendesi qeyri xetti nezeriyyesinin variasiya usulu 2008 Ozlu elastiki mayenin daralma effekti olan elastiki boruda dalgavari axini haqqinda meselenin helli 2008Kitablar RedakteMexanikadan laboratoriya praktikumu ders vesaiti 1973 Butov muhit mexanikasinin esas anlayislari ve tenlikleri 1987Menbe Redaktehttp e qanun az files framework data 18 f 18551 htm Arxivlesdirilib 2014 11 09 at the Wayback Machine http mechmath bsu edu az az content rafael mnzad 368 http www imm az exp dissertasiya surasinin t C9 99rkibi Menbe https az wikipedia org w index php title Rafael Emenzade amp oldid 6078181, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.