Niyə mənim facebook bildirişim onu ​​necə yox edə biləcəyimi göstərir?

Artıq Məhərrəm ayı girmişdi. Kəraf adlı məntəqəyə çatdıqda tanınmış sərkərdə Hürrün başçılıq etdiyi Kufə ordusu gəlib onlara yetişir. Onlar İmam Hüseynin qarşısını kəsərək Mədinəyə qayıtmasına mane olurlar. Bu zaman hələ ki su İmam və onun dəstəsinin ixtiyarında idi. İmam sədaqətli səhabələrindən düşmənə su verilməsini və ümumiyyətlə hər hansı bir qarşıdurmaya yol verilməməsini istəyir. Lakin İmamın əsgərləri yollarına davam etdikcə bu dəfə su düşmən əlinə keçir. Fərat çayını nəzarət altına alan ordu Peyğəmbər ailəsinə su verməkdən imtina edir.

Kərbəla faciəsi niyə və necə baş verib

Həzrət Məhəmməd peyğəmbərin (s) sevimli nəvəsi İmam Hüseyn (ə) 626-cı ildə Mədinə şəhərində dünyaya göz açır. İslam peyğəmbərinin tərbiyəsilə böyüyüb boya-başa çatmış İmam Hüseyn öz parlaq həyatı ilə insanlığa iftixar gətirən, qəhrəmanlıq nümunəsi olan bir öndər kimi bəşər tarixinə düşür.

İmam Hüseyn “Mənim mübarizəmin məqsədi cəddim Məhəmmədin ümmətini haqq yoluna yönəltməkdir. “ deyərək mübarizəyə qalxır, islam dinini gələcək nəsillərə olduğu kimi çatdırmaq, zülmkarlığı ifşa edib cəmiyyətdə ədaləti bərqərar etmək, Allahın haramlarını haram, halal buyurduqlarını halal bilsinlər deyə öz yaxınlarıyla böyük bir ordu ilə üz-üzə dayanır.

O zamanlar Əməvi xilafətinin bünövrəsini qoymuş Muaviyə özündən sonra oğlu Yezidi hakimiyyətə gətirmək qərarına gəlir. Tarixdən məlum olduğu kimi, Yezid İslam dininin buyuruqlarına zidd olan işlərə yol verir, içki içir və müsəlmana, xüsusilə də xəlifəyə yaraşmayan əxlaqsız hərəkətlər edirdi. Əlbəttə ki, İmam Hüseyn Yezid kimi bir insanın müsəlmanlara xəlifəlik etməsinə razı ola bilməzdi.

İmam “Əgər Yezid kimi bir adam ümmətin rəhbərliyini ələ alarsa, onda İslamın fatihəsini oxumaq, matəm saxlamaq lazımdır” deyə buyurmuşdur.

Muaviyə hicri tarixi ilə 60-cı ildə vəfat edir. Onun ölümündən sonra Yezid əmisi oğlu Vəlidə məktub yazıb İmam Hüseyndən beyət almasını tələb edir. Əks təqdirdə İmamın başını kəsib ona göndərməsini istəyir. Yezidin planlarından xəbər tutan İmam Hüseyn Mədinədən Məkkəyə yola düşür. Bunu eşidən kufəlilər ona məktub yazaraq rəhbərlik üçün İmamı Kufəyə dəvət etdilər. İmam Hüseyn öz əmisi oğlu Müslimi Kufəyə göndərir. Kufəlilər İmama beyət etmək üçün Müslimin yanına gəlirlər. Beyət aldıqdan sonra Müslim, İmamı məktub vasitəsilə Kufəyə dəvət edir.

Yezid bu xəbəri eşidən kimi öz adamları vasitəsilə camaatı var-dövlət və qorxu ilə ələ alır, Müslimi isə öldürtdürür. Beləliklə, Yezidin yaxın silahdaşlarından olan İbn Ziyad Kufəni tam nəzarət altına alaraq şəhərə gələn yolları bağlayır.

Bu zaman İmam Məkkədə olduğundan Müslimin ölümündən xəbərsiz olur və artıq əvvəlcədən planlaşdırdığı kimi Kufəyə yola düşür. Karvan Sələbiyyə məntəqəsinə çatanda İmam Hüseyn Müslimin şəhid olması xəbərini eşidir. Baş verən hadisədən xəbər tutan İmam gələcəkdə nələrin ola biləcəyini anlayaraq hamını bir yerə toplayır və onlara Mədinəyə qayıtmağı təklif edir. İnsanların bəziləri dağılışır və İmam Hüseyn ən yaxın səhabələri ilə birlikdə öz yoluna davam edir.

Artıq Məhərrəm ayı girmişdi. Kəraf adlı məntəqəyə çatdıqda tanınmış sərkərdə Hürrün başçılıq etdiyi Kufə ordusu gəlib onlara yetişir. Onlar İmam Hüseynin qarşısını kəsərək Mədinəyə qayıtmasına mane olurlar. Bu zaman hələ ki su İmam və onun dəstəsinin ixtiyarında idi. İmam sədaqətli səhabələrindən düşmənə su verilməsini və ümumiyyətlə hər hansı bir qarşıdurmaya yol verilməməsini istəyir. Lakin İmamın əsgərləri yollarına davam etdikcə bu dəfə su düşmən əlinə keçir. Fərat çayını nəzarət altına alan ordu Peyğəmbər ailəsinə su verməkdən imtina edir.

Xatırladaq ki, İmamın kiçik dəstəsi içərisində qadınlar, hətta kiçik yaşlı uşaqlar belə var idi.

Beləliklə, çətinlik, əzab-əziyyət, məşəqqətlə dolu 9 gün arxada qalır. Məhərrəm ayının 9-u Kufə ordusu İmam Hüseynə ya təslim olaraq Yezidə beyət etməyi, ya da döyüşməyi təklif edir. İmam Hüseyn şəhid olmağı Yezid kimi bir şərəfsizə beyət etməkdən üstün tutur və “Bizim kimilər Yezid kimilərə beyət etməz” deyə buyurur. İmam gecəni yaxınları ilə birlikdə ibadət etmək üçün qoşundan bir günlük möhlət istəyir. Səhabələr gecəni səhərədək namaz qılır, dua edir, bir sözlə Allahı zikr etməklə başa vururlar.

Aşura günü (Məhərrəmin 10-u) zahirən iki müsəlman dəstə qarşı-qarşıya dayanır. Hər iki tərəfdən “Allahu Əkbər” sədaları ucalsa da, dəstələrdən biri İslama xəyanət edərək ziyana uğrayanlar, digəri isə Peyğəmbərin haqq yolunun keşiyində dayananlar idi. Bir tərəfdə Allah aşiqləri öz sevdikləri Allaha sevgilərini bəyan edir, digər tərəfdə isə İslamın həqiqi prinsiplərinə qarşı çıxaraq Peyğəmbər ailəsini qətlə yetirməyə hazır olan münafiqlər dəstəsi dayanırdı.

Döyüşdən əvvəl İmam Hüseyn son dəfə olaraq Peyğəmbərin əbasını geyinib düşmənə tərəf yollanır və özünün son xütbəsini oxuyur. Bu xütbədən sonra kufəlilərin tanınmış sərkərdəsi olan Hürr yanlış yolda olduğunu anlayır. O, öz əməlindən peşman olaraq İmam Hüseyn tərəfinə keçir və bu döyüş meydanında ilk şəhid də elə Hürr Riyahi olur.

Bu döyüşdə İmamın bütün sadiq səhabələri bir-bir şəhid edilir. Hətta düşmən tərəf İmamın qucağındakı südəmər körpə – Əli Əsğəri belə öldürməkdən çəkinmədilər. Onlar İmam Hüseynin başını kəsərək nizəyə taxdılar və təhqiramiz şəkildə Şam şəhərinə xəlifə Yezidin hüzuruna apardılar.

Döyüş bitdikdən sonra ordu xeymələrə hücum çəkdi, onları talan edərək od vurub yandırdılar. O qanlı faciədən sonra Peyğəmbər ailəsinin sağ qalan üzvlərini əsir götürərək əl-qolları zəncirli Şama gətirdilər. Lakin Şamda baş verən hadisələr Yezidin düşündüyü nəticəni almasına mane olur. İmamın bacısı Zeynəb, oğlu İmam Səccad yolboyu kufəlilər qarşısında xütbələr söyləyir, Yezidin Kərbəlada törətdiyi qanlı faciəni xalqa çatdırırdılar. İş o yerə çatmışdır ki, dünən İmama müxalif mövqedə duranlar indi ona matəm saxlayırdılar.

Kərbəlada baş verən bu qanlı faciənin müsəlmanlar üçün böyük nəticələri oldu. İmam Hüseyn kiçik bir dəstə ilə böyük bir şər imperiyasının qarşısında “yox” deməyi bacardı. İmam haqq uğrunda, İslam uğrunda mübarizəyə qalxdı, bu yolda malından, canından keçdi, ən yaxın silahdaşlarını itirdi, ailəsinin əsir düşməsinə razı oldu, lakin öz əqidəsindən dönmədi. O, azadlıq məktəbinin bünövrəsini qoydu və öz qanıyla əbədi olaraq azadlıqsevər insanların qəlbinə azadlıq toxumunu səpdi.

Niyə mənim facebook bildirişim onu ​​necə yox edə biləcəyimi göstərir?

Müşayiət məktubu və yaxud ingiliscədən “Cover Letter” özünüzü daha fərdi və yaddaqalan formada təqdim etmək üçün vakansiyaya müraciət ərizənizə əlavə edəcəyiniz sənəddir. Yaxşı yazılmış müşayiət məktubunda CV-dəki məlumatların üzərindən keçərək onları daha dərin ifadə edib karyeranızdakı fəaliyyətinizdən və uğurlarınızdan bəhs edə bilərsiniz.

İstənilən müşayiət məktubunu yazmağa başlayarkən məsləhətdir ki, müraciət etdiyiniz vakansiyanın məzmunu ilə tanış olub ona uyğun olaraq məktubun mətnini tərtib edəsiniz.

Bu yazımızda sizə müşayiət məktubunun nə olduğunu və necə yazılmalı olduğunu izah edəcəyik.

Müşayiət məktubu nədir?

Əgər CV-də haqqınızdakı faktları qeyd edirsinizsə, müşayiət məktubunda özünüz barədə məlumat verə bilirsiniz. Müşayiət məktubunun məqsədi özünüzü işə götürənə təqdim etməyinizdir və bunun kifayət qədər yadda qalan olması lazımdır. Bu o deməkdir ki, siz hazır formalardan istifadə etməməlisiniz. Hər bir məktub unikal olmalı, şirkətə və vakansiyaya görə yazılmalıdır.

Müşayiət məktubu üçün rəsmi bir forma yoxdur. Lakin təbii ki, məktub düzgün tərtib edilməlidir. Uğurlu müşayiət məktubu aşağıdakı kimi təsvir edilə bilər:

1. Yadda qalan təqdimat.
2. Görülən işlərin və həll olunan problemlərin konkret nümunələri.
3. Hərəkətə keçirəcək cümlə ilə son mülahizə.

Müşayiət məktubuna nələr daxil edilməlidir

Əlbəttə ki, müşayiət məktubuna bütün karyeranızdakı və həyatınızdakı anları və uğurları yazmamalısınız. Müşayiət məktubuna xüsusi və uyğun gələn məlumatları daxil etmək daha düzgündür. Bu məlumatlar oxucuya sizin karyeranızdakı və həyatınızdakı işlər və nailiyyətlər barədə informasiya verməli və sizin vəzifə üçün niyə mükəmməl namizəd olduğunu izah etməlidir. Bəzi araşdırmalara görə müşayiət məktubunuzda 3 məlumat zəruridir:

• Namizədin iş təcrübəsi iş tələblərinə necə cavab verir
• Namizədin bacarıqları iş tələblərinə necə cavab verir
• Namizəd niyə məhz bu təşkilatda işləmək istəyir

Müşayiət məktubunuz oxucuya bu məlumatları verməli və onu əmin etməlidir ki, siz ən doğru namizədsiniz. Buna nail olmaq üçün isə işin təsvirini diqqətlə oxumalı və məktubun mətnini buna uyğun tərtib etməlisiniz.

Problemləri necə həll edə biləcəyinizi izah edin

Sadəcə şirkətdəki bəzi vəzifələri icra etmək və bunda mükəmməl olduğunuzu söyləmək kifayət deyil. Sözsüz ki, CV-də artıq vəzifə üçün lazımlı bacarığı qeyd etmisiniz. Lakin, müşayiət məktubu sizin üçün şansdır ki, orada bu baracarığı necə tətbiq etdiyinizi və necə uğur qazandığınızı təsvir edəsiniz. Hansı fəaliyyətlərlə və təcrübələrlə şirkətə fayda qatacağınızı aydın şəkildə izah etməlisiniz.

Müvafiq bir ton seçin

Hər bir yazının səs və tonu vardır. Səs və ton sizin yazınızın tərzini və özünüzü ifadə şəklini təsvir edir. Bundan əlavə spesifik rollar və sahələr yazıda xüsusi intonasiya tələb edə bilər. Məsələn, start-up biznes vəzifələrinə seçdiyiniz yazı tonu ilə hüquq vəzifələrinə seçdiyiniz yazı tonu arasında sözsüz ki, fərqlər olacaq.

Öz hekayənizi danışın

Karyeranız boyunca öyrəndiyiniz təcrübələrdən öz hekayənizi danışmaq işə götürənlərin diqqətini çəkəcək. Unutmamaq lazımdır ki, bunu edərkən səmimi olmaqla yanaşı hekayənizi şirkətin tələblərinə uyğun olaraq şəkilləndirməlisiniz. İstifadə etdiyiniz hansı bacarıqların həmin şirkət və vəzifə üçün uyğun olduğuna baxın. Bu bacarıqları kəşf etdikdən sonra buna uyğun hekayənizi təsvir edə bilərsiniz. Unutmayın ki, öz hekayənizi yazarkən yalnız nə etdiyinizi və öyrəndiyinizi deyil, bu öyrəndiklərinizi şirkətdə necə tətbiq edəcəyinizi də izah etməlisiniz. İş axtarmaq prosesi bizim özümüzə qatacağımız dəyərdən çox digərlərinə necə dəyər qatacağımız düşüncə ilə də irəliləməlidir.

Məsələn, marketinq meneceri vəzifəsinə müraciət edirsinizsə tələblərdə “yüksək təqdimat bacarığı” və “müştərilərlə yüksək ünsiyyət qabiliyyəti” qeyd oluna bilər. Siz öz müşayiət məktubunuzda sadəcə qeyd edə bilərsiniz ki, bu cür bacarıqlarınız var və bunları hər-hansı iş və layihələrdə inkişaf etdirmisiniz.

Tamamilə səmimi olmağa çalışın

Sizdə olmayan bacarıqları və yaxud etmədiyiniz bir işləri qeyd etsəniz bu sizə bəzən baha başa gələ bilər. Müsahibə və yaxud testlər zamanı reallıq ortaya çıxa bilər. Hər bir halda düzgünlük ən doğru siyasətdir.

Unikal olun

“Mən 2 il təcrübəli sosial media marketinq meneceriyəm və kreativ kontentlər yaradıram. Bu səbəbdən əminəm ki, sizin şirkət üçün ən uyğun namizədəm” yazmaq çox qeyri unikal səslənə bilər. Çox güman ki, digər namizədlər də, özünü ən yaxşı formada təqdim etməyə çalışacaqlar.

Məktubu sizinlə əlaqə qurmaq üçün səbəblər ilə sonlandırın.

Məktubun sonunda, daha çox məlumat verməyə hazır olduğunuzu və onlarla danışmağı səbirsizliklə gözlədiyinizi söyləyən bir cümlə ilə bitirməyiniz nəzakətli və həvəsli olduğunuzu göstərə bilər. Bu hissədə işəgötürəni sizi müraciətiniz növbəti pilləsinə irəliləməyə çağırmalısınız.

Yazınızı korrektə etməyi unutmayın

Məktubunuzu hər zaman hər-hansı səhvlərdən yoxlayın və tanışlarınızdan onu oxuyub məsləhətlərini bölüşməyi xahiş edin. Bununla həm səhvləri aradan qaldıra bilir, həmçinin, kənar fikirləri ala bilərsiniz.

Müşayiət məktubunu necə unikal yazmaq olar?

Müşayiət məktubunuzun unikal olması üçün aşağıdakıları nəzərə alın:

• Yazınızı və tərzinizi unikal etməlisiniz və oxucuya fərdi olaraq kim olduğunuzu göstərməlisiniz.
• İş elanı ilə birbaşa əlaqəli təcrübə və bacarıqları daxil etməlisiniz.

Bunlar bir-birinə zidd ifadələr kimi görünə bilər, lakin müvəffəqiyyətli bir məktub yazmaq üçün hər ikisini nəzərə alın.

Düzgün və səmimi bir məktub yazdığınıza əmin olduqdan sonra artıq onu müraciətinizə əlavə edə bilərsiniz. Unutmayın ki, məktubunuzdakı ən əsas nüanslar odur ki, tamamilə unikal, şirkət və vəzifəyə uyğun bir mətn tərtib etməlisiniz. Hazır formatlar və yaxud kənar informasiyalar sizi qeyri-ciddi təqdim edə bilər. Səmimi və müvafiq informasiyalarla dolu bir məktub yazdığınızdan əmin olun.

İstinad: Glasdoor portalı

• cv
• vakansiya
• cv hazırlamaq
• cv hazırlama
• müsahibə sualları
• müşayiət məktubu
• işə müraciət
• coverletter
• Vakansiyaya müraciət qaydası

Mələkxanım Əyyubova: “Yoldaşım çox qısqanc idi, onu. ” – MÜSAHİBƏ + FOTO

Bu sözləri Kulis.az-a müsahibəsi zamanı xanəndə, muğam ifaçısı, Xalq artisti Mələkxanım Əyyubova deyib.

– Siz İncəsənət Universitetinin aktyorluq fakültəsini bitirmisiniz. Çoxları bunu bilmir…

– Musiqili-komediya aktyorluğunu bitirmişəm. Onuncu sinfi bitirdikdən sonra xanəndəlik üzrə Asəf Zeynallı adına musiqi məktəbinə getmək istədim. Evdə o vaxt dedilər ki, o universitet sayılmır, universitetə get. Mən də sənədlərimi universitetə verdim. Qəbul imtahanına gələndə gördüm ki, muğam şöbəsindən başqa hər şey var.

– Estrada da yox idi?

– Yox. Estrada sonradan açıldı. Sonra artıq geri dönüş yox idi. İmtahanda etüd göstərməli idim. Təsəvvür edin ki, ağlaya-ağlaya hazırlaşdım. Çünki muğamlarımızı oxumağa hazırlaşırdım. O qədər əziyyət çəkmişdim. Muxtar İmanov, kafedra müdiri gözəl vokalist Rəhilə Cabbarova, Aslan Aslanov, xanəndə Qulu Əsgərov bizdən imtahan götürürdülər. “Arşın Mal Alan” filmindən “Gülçöhrənin ariyası”nı elə oxudum ki.

– Özləri istədilər, yoxsa siz təklif etdiniz?

– Mən demişdim. Bu, ən zil diapazonda olan bir ariya idi. Bundan o yana not yox idi. 3-4 dəfə təkrar oxutdurdular. Xoşlarına gəldiyi üçün hər imtahanda cavab verə bilməsəm də, məni oxutdururdular.

– Aktyorluqla yanaşı musiqi təhsili də aldınız?

– Fakültədə tələbələr ancaq müəllimləri ilə birgə vokalla məşğul olurdular. Mən də dərslərə çox həvəssiz gedirdim. Muğam oxumaq istəyirdim. 5 il burada nə edəcəyimi düşünürdüm. Yoldaşımın qohumları hələ biz onunla yeni tanış olduğumuz vaxtlarda mənə universitetə girməli olduğumu deyirdilər. Mən isə muğam oxumaq istəyirdim. Bir gün öz çarəmi özüm tapdım. Kafedraya gəlib Qulu müəllimi tapdım. Dedim ki, mənim səsim var, oxumaq istəyirəm.

Soruşdu ki, nə oxuya bilirsən? “Qatar” oxudum. “Qatar”da səs zilə qalxdığı üçün səsim bütün universiteti götürmüşdü. Bu vaxt təsadüfən dəhlizdən Aslan Aslanov keçirmiş. Ayaq saxlayıb fikirləşib ki, axı belə tələbə qəbul etməmişik. Qapını açıb içəri girəndə donub qaldı. Dedi, ay qızım, bu nə oxumaqdır? Sən bunları da bilirsən? Ağlamağa başladım. Dedim, Aslan müəllim, mən elə bunları oxuyuram. O gündən məni vokaldan azad etdilər. Qulu müəllim yeganə muğam tələbəsi kimi mənimlə məşğul olmağa başladı. Beləliklə, beş il onun tələbəsi oldum. Vokalla məşğul olsaydım, muğam potensialımı itirə bilərdim.

Tələbəlik illərimi də tələbə kimi keçirə bilmədim. Çünki elə həmin ildən “İrs” folklor ansamblı yarandı və Qulu müəllimin köməyi ilə orada yeganə ifaçı kimi fəaliyyət göstərdim. Heç kimə tanış olmayan səs və sima axtarırdılar. Bunu da məndə tapdıqları üçün məni öz aralarına aldılar. Birinci kursdan “İrs” ansamblı ilə efirlərə çıxmağa, xarici ölkələrə səfərlərə getməyə başladım.

– Qulu müəllimdən başqa, gənc müğənni kimi digər sənətkarlar tərəfindən necə qarşılanırdınız?

– 1979-cu ildə bizdə qadın sənətkarlarımızın, Tükəzban xanımın, Sara (Qədimova) xanımın, Şövkət (Ələkbərova) xanımın yaşlarının gözəl vaxtları idi. Zeynəb Xanlarova, Elmira Rəhimova səhnədə idilər. O vaxt hər kəs qızını səhnəyə buraxmırdı. Mən də “İrs” folklor ansamblında ilk dəfə milli paltar geyindim. Qədim mahnılar ifa etməyə başladım. Sırf muğam burada da yox idi. Muğamlardan kiçik parçalar ifa olunurdu. Ansambllar çox idi. Onlarda da xalq mahnıları çox oxunmurdu. Milli ruhlu ifalar az idi.

Xalq Çalğı Alətləri Orkestrimiz var idi. “İrs”də bir il oxuduqdan sonra Süleyman Ələsgərov səsimə görə məni bura gətirdi. Səsim həm opera, həm muğama uyğun idi. “Gülçöhrənin ariyası”nı oxuyanda heç kim inanmazdı ki, mən həm də klassik bəstəkarlarımızın lirik əsərlərini oxuya bilərəm. Orkestrə gələndə Yalçın Rzazadə, Şövkət Ələkbərova, Gülağa Məmmədov, Elmira Rəhimova ilə birlikdə işləməyə çalışırdım. Onlar da hər adamı özlərinə yaxın buraxmırdılar. Bugünkü gündə həmin orkestrin solistiyəm.

Bəstəkarlarla işləməyə yeni-yeni mahnılar ifa etməyə başladım. Bir neçə ildən sonra universiteti bitirdim. “İrs” folklor ansamblı müəyyən səbəblərə görə dağıldı. Trio ilə məşğul olmağa başladım.

– Neçənci ildə?

– 1980-ci il olardı. O vaxt çox muğam konsertləri olmurdu. Əmir Hüseyn Məcidovun dövlət televiziyasında klassik irsimizdən bəhs edən verilişi var idi. Gənc ifaçı kimi orada həm ifa edir, həm də dəflə özümü müşayiət edirdim. Bayaq adlarını çəkdiyim xanım sənətkarlarımızdan heç biri özünü dəfdə müşayiət etmirdi. Uşaqlıqdan ritm duyumum güclü idi. Trioda çalışanda dəflə nağaraya ehtiyac qalmırdı. Özüm özümü müşayiət edirdim.

– Əsas fəaliyyətə 80-ci illərdə başladınız ?

– Sırf 1993-cü ildən. Çünki 1988-ci ildən 1993-cü ilə qədər ölkəmizdə müharibə şəraiti idi. Ancaq trio ilə gedib konsertlər verirdik. Kiçik heyət ansamblla mümkün deyildi. Trio ilə ilk dəfə cəbhə bölgələrində konsertlər verirdik. Ondan sonra da 1993-cü ildə musiqi mədəniyyətimizlə bağlı böyük bir tədbir keçirildi. Orada çıxış etdim. 1995-ci ildə YUNESKO-da da trio ilə çıxış etdim. Məhəmməd Füzulinin 500 illik yubileyi ilə əlaqədar İraqda da tədbirimiz oldu.

– Gözümüzü açandan Mələk xanım Eyyubova deyəndə, Möhlət Müslümov yadımıza düşüb. O trio həmişə gözümüzün qabağına gəlib.

– Möhlət Müslümov məndən əvvəl trioda işləyib. Amma yadda qalmaq məsələsi var. Mən sonra başqa triolarla çalışmışam. Əhməd Bakıxanovla də birgə işlərimiz olub. Konsertlərdə iştirak etmişik.

– Səkinə xanımla söhbət edəndə, demişdi ki, Nəzakət xanım ona çox dəstək olub. Bəs sizə qadın həmkarlarınızdan kim kömək olub? Yoxsa belə bir dəstəyə ehtiyacınız olmayıb?

– O vaxt mənim dəstəyə, daha çox mənəvi dəstəyə ehtiyacım var idi. Bu, hər bir gəncdə belədir. Adam böyük sənətkarların ürək-dirək verməsini istəyir. O baxımdan orkestrdə çalışanda həmişə Şövkət xanım yanımda olub. Ona suallar verirdim, çox gözəl cavablar alırdım. O, səhnəyə çıxmamış hələ adı çəkiləndə böyük alqış gəlirdi. Bu, məni təəccübləndirirdi. Düşünürdüm, görəsən, mən də elə ola biləcəyəm? Tamaşaçılar onun tək səhnədə oxumağını yox, yerişinə, xanımlığına valeh olurdular. Bunları müşahidə edib özümə də arzulayırdım. Şövkət xanımda həmişə həyəcan hiss edirdim. Deyirdi ki, bu, məsuliyyətdən yaranır…

Sara xanımla da çox qastrol səfərlərində olmuşuq. O qədər gözəl insan idi ki. Uşaq kimi qəlbi var idi. Hiss etmirdim ki, yanımda məndən yaşca böyük biri var. Rübabə xanımla isə toyda olmuşam.

– Rübabə xanım ciddi və sərt qadın olub deyirlər.

– O ciddiliyin içində yumor da var idi.

– Çəkinirdiniz ondan?

– Gənclikdə özünü gözə soxmaq istəyirsən. Mən də mikrofon görən kimi götürüb oxuyurdum ki, məni tanısınlar.

Üstündən 40 il keçməsinə baxmayaraq Səkinə xanımla bağlı yadımda daha çox şey qalıb. Yaş fərqimiz az idi. Mən ondan 5-6 il sonra səhnəyə gəlmişdim. Səkinə xanım öz qohumu ilə ailə qurmuşdu. Mənim taleyim onun həyatı ilə oxşar idi. Hər dəfə həyat yoldaşı ilə gəlirdi. Qış, qar, çovğun demədən yoldaşı onu gözləyirdi. O vaxt qohumum məni istəyəndə, Səkinə xanımdan məsləhət alırdım. Həmin adam qısqanc idi.

Ondan soruşurdum necə olacaq? Ona “hə” desəm səhnə ilə bağlı problem yaşayacağam? Səkinə xanım bildirirdi ki, əvvəl bir az çətinlik çəkəcəksən, qısqanclıq olacaq, sonra isə inam-etibar yaranacaq, keçib gedəcək. O, mənə çox mənəvi dəstək olurdu. Səkinə xanım geyimlərimə də yaxşı mənada çox müdaxilə edirdi. Deyirdi paltarlarını özün tikdir. Belə olanda o paltardan ancaq səndə olacaq, bu səni fərqli göstərəcək. Beləcə modelyerlə işləməyə başladım. Geyimlərimdə və repertuarımda fərqliliyi sevirəm.

– Amma sizin bir klassik obrazınız var. Bu, dəyişməz olaraq qalır.

– O dəyişməməlidir. Yoxsa mən Mələkxanım olmaram.

– İndi bir çox xanımlar estetik əməliyyat etdirib bir-birinə bənzəyirlər. Sizdə isə bunu görmürəm.

– Desəm ki, üzümdə botoks yoxdur, inanmayacaqlar. Gərək bunu görmək üçün sizin kimi mənimlə üzbəüz otursunlar. Mən daha çox təbii maskalardan istifadə etməklə dərimə qulluq edirəm.

Hərənin bir üslubu var. Əməliyyat etsəm, görünər də. Əleyhinə də deyiləm. İstəsəm də, edə bilmərəm. Çünki zil diapazonda ifa edirəm. Üzümün ifadəsi görünməlidir axı.

– İfa zamanı üz ifadəsi önəmlidir?

– Əlbəttə. Güc tətbiq edirsən, səsi beyinə verirsənsə, üz ifadən dəyişməlidir. Tamaşaçı bunu görməlidir.

– Gənclik illərinizə baxanda, ovaxtkı enerjinizə həsəd aparırsınız?

– O vaxt da yorulurdum, tanınmaq üçün əziyyət çəkirdim, özünü təsdiqləmə məsələsi var idi. Enerjim çatmırdı bəzən. Çox zəif, arıq, çəlimsiz bir qız idim. Ayaq üstə yatırdım. Yolum şəhərə uzaq idi. O vaxt taksi ilə getməyə də pis baxırdılar.

– Pul qazanan xanımın üstünlüyü nədir?

– Uşaqlıqdan pul qazanan olmuşam. Rayona getmişəm, hansısa toyda oxuyanda xoşlarına gəlib, pulu töküblər başımdan. Və yaxud hansısa qonaqlıqda oxumuşam, bəyənib pul veriblər. Mənim üçün maddiyyat problemi olmayıb. Ayda 30 toy oxuyurdum. Bir gün iki toya gedirdim. Amma qazandığım pulu istədiyim kimi xərcləyə bilmirdim. Cavan qız uşağı olduğum üçün ev, maşın ala bilməzdim. Məcbur qalıb ancaq pal-paltara verirdim.

– Pulunuz olması sizdə özünə inam yaradırdı?

– Bəli. Sənətçinin pul sıxıntısı olmamalıdır. Yaxşı geyinməli, özünə baxmalıdır. 1980-ci illərdə xaricə gedirdim. Oradan rahatlıqla özümə geyimlər, bəzək əşyaları alırdım. Heç vaxt maddi korluq çəkməmişəm. Həm də Allahın verdiyi istedadla bərabər insanda naxışın da olması yaxşıdır. Qarşıma həmişə yaxşı insanlar çıxıb.

– O vaxt sizin nəsil çox saf olub. Ancaq sənətlə məşğul olublar.

– Biz elə indi də safıq. Sənətçi başqa nə etməlidir? Oturub qeybət qırası deyildik ki. Bildiyimizi bir-birimizə öyrədirdik. İndinin özündə də gedib məndən sonra bu sənətə gələn kimisə dindirsəniz, deyəcək Mələkxanımın bizə hansısa dəstəyi olub. Heç vaxt paxıllıq etməmişəm, əlimi uzatmışam. Gənclərə, tələbələrimə də bunu öyrətməyə çalışıram.

– İndi gələn uşaqlar necədirlər?

– Təəssüf ki, indi sənətə gələn gənclərimiz ilk növbədə maddiyyat düşünürlər. Yadıma gəlir, o vaxt biz dövlət sənətçisi olduğumuz üçün toylara gedəndə utanırdıq. Bir var pul sənətə görə lazım olsun, bir də var sənət pula görə. İkincini seçən adamlar heç vaxt irəli gedə bilməzlər. Ona görə gərək yarıbayarı olsun.

Siz balansı qoruyursunuz?

– Əlbəttə. Hər efirə də getmirəm. 40 ildir sənətdəyəm, hər dəfə efirə çıxanda xüsusi hazırlaşıram. Efirə həmişə eyni tərzdə çıxmaq həm özünə, həm də tamaşaçıya hörmətsizlikdir. Bir gün hiss etsəm ki, səhnədə monoton görünürəm, deməli, o gün bitmişəm. Hər detala fikir verirəm. Bəzən bir şəklimi maksimum yaxınlaşdırıb baxıram. Qızım Nərgiz deyir ki, bəsdir, bu qədər xırdalığa getmə.

– Gənclər bundan yorulmurlar?

– Yox, əksinə, onlar başa düşürlər ki, məsuliyyətdən belə edirəm. Yüzlərlə insanın qarşısına çıxmaq üçün bu vacibdir.

– Həyatınızda sevginizin rolu necədir? Sevgi sizə nə verir?

– Sevgisiz yaşaya bilmərəm. Məni ailəmin, övladlarımın, xalqın sevgisi yaşadır. O enerjini almasam, ötürə bilmərəm.

– Xanım nə qədər güclü olsa da, güclü bir kişiyə ehtiyacı olur. O gücü hiss etmisiniz?

– Bəli. Hiss etməsəydim, indi gördüyünüz Mələkxanım ola bilməzdim. Sənətlə birlikdə evi də idarə etmək, dörd uşağı böyütmək, onlara təhsil vermək bunların hamısı onun sayəsində olub.

– Qısqanclıq olub aranızda?

– Mənimki Səkinə xanımın yoldaşından da çox qısqanc idi. Onu yavaş-yavaş yola gətirmişəm.

– Necə yola gətirdiniz?

– İnam qazanmaqla. 40 ildir səhnədəyəm. 34 ildir ki, evliyik. Bu heç də az müddət deyil. 34 il problem olmayıbsa, bundan sonra da olmaz. Hər ikimiz evə pul gətirmişik. Qadın gərək pul qazansa da, mənəm-mənəm deməsin. Biz həmişə əl-ələ vermişik.

– Mənim pulum söhbəti olmayıb?

– Heç vaxt. Əgər olsa, o, ailə deyil. Həmişə deyirəm, ailə elə bir şeydir ki, Allah ata-anaya yox, kiçik övlada ruzi verə bilər.

– Evdəki Mələkxanımla səhnədəki arasında hansı fərqlər var?

– Evdə kaprizim yoxdur. Təki hamının könlü xoş olsun, kefi açılsın prinsipi ilə hərəkət edirəm. Ailəmdə bir az özümü qurban verməyi seçirəm. Qohumcanlı biriyəm.

– Vasvasısınız?

– Çox. Evdəkilər əlimdən bezirlər. Çox vaxt küsürlər.

– Sonuncu dəfə nə vaxt mətbəxdə xörək bişirmisiniz?

– Elə bu gün. İmkan olan kimi özüm bişirirəm.

– Şirvan, Qarabağ, Bakı muğam məktəbi. Bu bölgü ilə razısınızmı?

– Bəli. Hamısı bir məktəbdir. Hərəsinin də öz koloriti var.

– Kimlərlə dostluq edirsiniz?

– Dostlarım səhnədə sənət yoldaşlarımdır. Nitq mərkəzi var. Onun rəhbəri Təranə xanımla, sənət yoldaşlarımdan Səkinə xanımla, Simarə, Aybəniz, Gülyazla illərin dostuyam. Ailəvi dostlarımız da var.

– Sənət dostlarınız həm də ailəvi dostunuz ola bilirlər, yoxsa məsafə var?

– Məsafə var. Ola bilər bu məsafəni onların özləri də yaradırlar. Mən yaratmıram. Düşünürəm ki, onlar rəqabətə görə yaradırlar. Mənim üçünsə fərqi yoxdur. Sənət yoldaşlarımla daha çox kənarda bir araya gəlirik.

– “Leyli və Məcnun”da Alim Qasımovla tərəf müqabili olmusunuz. Neçə il Leyli olmusunuz?

– Niyə bir dəfə?

– “İrs”də oxuyanda məni dəvət etdilər. Orkestr onlara lazım olduğumu bildirib buraxmadılar. Məndən başqa orkestrdə ola biləcək gənc də yox idi.

– Qulu Əsgərov yadınızda necə qalıb?

– Heç yadımdan çıxmır. Hər beş ildən bir yubileyini keçirmişəm. Möhlət müəllim də mənə dəstək olub. Bunu müəllimimə hörmət naminə etmişəm. Ailə qurandan sonra bir il səhnədən uzaqlaşdım. Qulu müəllim də həmin ərəfədə dünyasını dəyişdi. Ailəsi ilə indi də yaxınam.

– Ədəbiyyata münasibətiniz necədir?

– Oxuduğum qəzəllərin hamısını özüm seçirəm.

– Kitab oxuyursunuz?

– Evdə kitab çoxdur. Zəlimxan Yaqubu, Füzulini, Seyid Əzimi, “Quran”ı, “İncil”i də oxuyuram. Uşaqlara da məsləhət görürəm ki, əlinizə keçəni oxuyun.