Qan qrupları haqqında bilməli olduğunuz MARAQLI FAKTLAR

6. Qan qrupları üzrə uyğunluq
1-ci qrup 1-cidən qan qəbul edə bilər, lakin hamı üçün universal donordur.
2-ci qan qrupu 2-ci və 1-ci qrupdan qan ala bilər, 2-ci və 4-cü qrup üçün donor ola bilər.
3-cü qrup 3-cü və 1-ci qrupdan qan qəbul edir, habelə 3-cü və 4-cü qrup üçün donor ola bilər.
4-cü qan qrupu digər bütün qan qruplarından qan alır, ancaq öz qrupundan olana donor ola bilər.

Belə bir şey necə ola bilər?

Telekanallarda tərbiyəsiz, sinik, bisavad, birtərəfli mövqe tutan, qeyri-peşəkar aparıcılar, telejurnalistlər görmüşəm. Amma ilk dəfədir ki, milli telekanalda nasist düşüncəli aparıcı ilə rastlaşıram. İlk dəfədir ki, efirdən insanın şəxsiyyətini məhz əlillik əlamətinə görə alçaldan, sosial ayrı-seçkilik edən, onların cəmiyyətə lazımsızlığını norma kimi bəyan edən birini görürəm.

Söhbət ARB kanalında yayımlanan “Elgizlə izlə” proqramının aparıcılarından biri Pərvanə Tahirqızının son dərəcə qeyri-etik davranışından gedir. Təbii ki, problem təkcə P.Tahirqızının davranışında yox, ümumiyyətlə, başdan ayağa qanun pozuntusu olan proqramın alçaldıcı mahiyyətindədir.

“Elgizlə izlə” proqramının həmin buraxılışına təsadüfən-Nərmin Quliyeva hadisəsi ilə bağlı jurnalistikamızın necə davranması məsələsini araşdıranda rastladım. Buraxılışda Xaçmaz rayonunda tövlədə yaşayan çoxuşaqlı ailə studiyaya dəvət olunur və onların taleyini aparıcılar (digər aparıcı Elgiz Əkbər-S.S.) qonaqlarla müzakirə edir. Ancaq necə bir müzakirə?!

Ailə ilə elə davranılır ki, onlar sanki hansısa naməlum planetdə tapılmış qəribə məxluqlardır. Studiyaya yığışanlar isə ailə üzvlərinə heyrətlə, dəhşətlə baxaraq, onların fiziki-əqli keyfiyyətlərini tədqiq-təhqir edir və bununla da ARB kanalı televiziya məkanına yeni bir alçaltma növünü gətirirdi.

Aparıcılar da daxil olmaqla qonaqlar mütəxəssis rəyi olmadan, ictimai şəkildə bütün ailə haqda əqli inkişaf məhdudiyyəti olan şəxslər kimi hökm çıxarırlar. Üstəlik, fikirlərini köməksiz, çarəsiz insanların üzünə aqressiya, ittihamla, hikkə və nifrətlə çırpırlar. Onlar ailəni pintilikdə günahlandırır, heyvandan aşağı statusa qoyur (ki, hətta heyvanlar sizin kimi çirkli şəraitdə yaşamaz), təkidlə niyə “psixoloji problemli, xəstə” uşaq dünyaya gətirdiklərini soruşur, ananın hamiləliyini müzakirə edirlər. Absurd-sürreal tamaşa balaca uşaqların gözü qarşısında baş verir. Psixoloji basqıdan karıxan, duruxan qadıncığaz isə nə deyəcəyini bilmir, suallara cavab verərkən ağlayır. Elgiz çox rahatlıqla balacaların yanında anaya ”uşaqlarınızı uşaq evinə verək?” sualını ünvanlayır. Uşaqlardan biri kövrələrək ”Bəstini yox” (çox güman ki, ananın qucağında yatan körpəni nəzərdə tutur) deyir. Bütün ölkəyə ağsaqqal nəsihəti verən Elgizə xatırladım ki, belə sualı birdən birə, özü də efirdə uşağa ünvanlamaq cahillikdir, mədəniyyətsizlikdir. Bu məsələlər psxioloq yardımı ilə reallaşmalı, qanunla tənzimlənməli və proses qapalı aparılmalıdır.

Verilişin ən dramatik epziodlarından biri də Pərvanə Tahirqızının üzündə soyuq, sinik ifadə ilə ataya müraciətidir. Aparıcı əlini başına apararaq (yəni sənin də başın xarabdır-S.S) “sizdə də problem var” deyir və davam edir: ”Cəmiyyətə xəstə uşaqlar lazım deyil, cəmiyyətə sağlam uşaqlar lazımdır”.

Nasistlərin əsaslandığı irqi gigiyena konsepsiyasına görə- içki düşkünləri, əqli inkişaf məhdudiyyəti olan şəxslər, irqi xəstəlik daşıyıcısı olanlar natamam hesab edilir və onların məhvi, ya sterilzasiyası məqbul sayılırdı. Pərvanə Tahirqızı təbii ki, bunu bilmir. Çünki savad baxımdan əlildir. Çünki dünyagörüşü əlildir. Çünki etika və tərbiyə əlilliyi var. Pərvanə onu da bilmir ki (həmçinin verilişin heyəti), əlliliyi olan şəxsləri “xəstə” adlandırmaq etik sayılmır və dövlət, qeyri-dövlət sektorları tərəfindən onların cəmiyyətə inteqrasiyasını, sosial iştirakını aktivləşdirən layihələr həyata keçirilir.

Heç olmasa Google-da axtarış verib, “Əlilliyi olan şəxslərlə ünsiyyətin etik prinsipləri” haqda oxuyun.

Biz normal cəmiyyətdə yaşasaydıq, belə bir verilişə görə kanal rəhbərliyi ictimaiyyətdən üzr istəməli, peşə etikasını pozan aparıcılar efirdən uzaqlaşdırlmalı, qonaqlar isə bütün telekanallar üçün persona non qrata elan olunmalıydılar.

Dövlətin ailəyə kiçik məbləğdə sosial yardımını (283 manat) onların başına vurmaq mənəvi naqislikdir. Sosial şəraiti pis olan vətəndaşının qayğısına qalmaq və onu daim nəzarətində saxlamaq dövlətin ən vacib vəzifələrindən biridir.

Qan qrupları haqqında bilməli olduğunuz MARAQLI FAKTLAR

Dörd qrup qan var və onlara əsasən insan orqanizmi haqqında çox maraqlı məlumatlar öyrənmək olar.

Milli.Az bu yazıda oxucuları qan qrupu haqqında bilməli olduğu faktlarla tanış edir. Bu məlumatlar sizə orqanizminizi daha yaxından tanımağa kömək edəcək.

1. Faydalı məhsullar
1-ci qan qrupu: Ət, balıq və tərəvəz. Süd məhsulları, emal edilmiş qidalardan imtina edin.
2-ci qan qrupu: Vegetarian yeməklər, balıq, toyuq və yoqurt. Paxlalı, kəskin məhsullar və qəhvədən uzaq olun.
3-cü qan qrupu: Süd məhsulları, mal əti, balıq, tərəvəz və çay. Alkoqollu içkilərdən və konserv məhsullarından istifadə etməyin.
4-cü qan qrupu: Təzə, ekoloji cəhətdən təmiz məhsullar. Enerjinizi tükədən qızardılmış yeməkdən imtina edin.

2. Şəxsiyyət tipi
1-ci qan qrupu: Praktik, inadlı, diqqətli, həssas.
2-ci qan qrupu: Rəhmli, mütəşəkkil, təsiredici, lider.
3-cü qan qrupu: Meditativ, çevik, mehriban, nəticəyə köklənən.
4-cü qan qrupu: Ağıllı, sakit, güclü, liberal.

3. Stress reaksiyası
1-ci qan qrupu: Alovlu qəzəb genetik ötürülür. Vizual mənzərələr və xoş bir şeyin görüntüsü sakinləşməyə kömək edir.
2-ci qan qrupu: Yüksək həssaslıq, stressdən çıxmaq üçün çox vaxt tələb olunur. Çoxlu içki sakitləşməyə kömək edəcək.
3-cü qan qrupu: Əsasən sakit, lakin bəzən emosiyalara nəzarət etmək mümkün olmur və siz özünüzdən çıxırsınız. Asta-asta nəfəs almaq daxili harmoniyaya qayıtmağa kömək edəcək.
4-cü qan qrupu: Stressin öhdəsindən çox yaxşı gəlirsiniz, tarazlığınızı pozmaq olduqca çətindir. Fəallıq və fiziki yükləmələr gərginliyi aradan qaldırmağa kömək edir.

4. Kökəlmə səbəbləri
1-ci qan qrupu: Qeyri-müntəzəm qidalanma artıq piylənməyə gətirib çıxarır.
2-ci qan qrupu: Ət və şirniyyat məhsulları bədəndə yağ toplanmasına səbəb olur.
3-cü qan qrupu: Çörək və qızardılmış yeməyi pis həzm edir.
4-cü qan qrupu: Hərəkətsizlik.

5. Rezus faktoru
Əhəmiyyətinə görə qan qrupunun rezus faktoru (RH) müsbət və ya mənfi ola bilər.
Müsbət rezus faktorunda D-antigen var, mənfidə isə yoxdur.
Əgər ananın qanı mənfi, atanın müsbətdirsə, onda müəyyən fəsadlar törədən təhlükəli rezus yaranır.
Hemolitik xəstəlik – eritrositlərin dağılması;
Dölün eritroblastozisi – fetusda inkişaf etməmiş eritrositlərin istehsalı.
Düzgün müalicə və müəyyən profilaktik tədbirlər hamiləliyi qorumağa kömək edir. Qadın hamiləliyin 28-ci həftəsində və uşağın doğumundan sonra 72 saat ərzində anti-cisimlərin inkişafının və onların uşağa keçməsinin qarşısını almaq üçün qan plazması inyeksiyanı etmək lazımdır.

6. Qan qrupları üzrə uyğunluq
1-ci qrup 1-cidən qan qəbul edə bilər, lakin hamı üçün universal donordur.
2-ci qan qrupu 2-ci və 1-ci qrupdan qan ala bilər, 2-ci və 4-cü qrup üçün donor ola bilər.
3-cü qrup 3-cü və 1-ci qrupdan qan qəbul edir, habelə 3-cü və 4-cü qrup üçün donor ola bilər.
4-cü qan qrupu digər bütün qan qruplarından qan alır, ancaq öz qrupundan olana donor ola bilər.

7. Plazma üzrə uyğunluq
4-cü qrup plazmanı yalnız 4-cü qrupdan ala bilər və istənilən qan qrupu üçün də universal plazma donorudur.
2-ci qan qrupu 2-ci və 4-cüdən ala bilər, amma yalnız 2 və 1 üçün donor ola bilər.
3-cü qrup 3-cü və 4-cüdən ala, 3-cü və 1-ci qan qrupu üçün donor ola bilər.
1-ci qrup da universaldır, bütün qruplardan qəbul edə bilir, amma plazmanı yalnız 1-ci qrupa verə bilər. (publika.az)

Milli.Az