Necə pilot olmaq olar

Mənzillər harada olacaq?

Kirayə mənzilləri necə almaq olar? – Bütün suallara CAVAB

BAKU.WS xəbər verir ki, bununla bağlı iqtisadçı-ekspert Vüqar Bayramov geniş izah verib.

İpoteka və Kredit Zəmanət Fondunun yaydığı məlumata görə, dekabrın ikinci yarısından kirayə mənzillərə müraciət başlayacaq.

V.Bayramov qeyd edib ki, mexanizmə əsasən, vətəndaşlar mənzili kirayə götürdükdən sonra ona sahib də ola biləcəklər:

“Mənzili kirayə edən vətəndaşmızın aylıq ödənişləri evin xərcindən çıxılacaq. Müqavilə bağlanandan 3 il sonra isə kirayəçi mənzilin sahibinə çevrilmək imkanı qazanacaq. Bu zaman o, daha çox ödəniş etməklə müqaviləyə vaxtından əvvəl xitam verib mənzilə sahib olar. Və ya ödənişi davam etdirib 25 il ərzində ona sahib ola bilər”.

Ekspert gələn aydan müraciət etmək mümkün olacaq kirayə mənzillər ilə bağlı ən vacib 30 məqamı aşağıdakı kimi sıralayıb:

Müraciət edən şəxs elektron və Asan imzaya malik olmaqla özünə elektron kabinet yaratmalıdır. Kabinet yaradan zaman o özü ilə bağlı məlumatları elektron daxil edə biləcək. Bunu müraciət başlayan zaman ASAN xidmətə müraciət etməklə qısa zaman həll etmək olar. Bu prosesi keçən və müsbət cavab alan vətəndaş fonda şəxsiyyət vəsiqəsinin surəti (onunla birgə kirayə götürüləcək yaşayış sahəsində yaşayacaq ailə üzvləri varsa, həmçinin onların şəxsiyyət vəsiqələrinin surətləri) və gəlirlərini təsdiq edən sənədləri təqdim etməlidir. Qaydalara əsasən, rəsmi əmək müqaviləsi olmayan, amma fərdi sahibkarlıqla məşğul olan vətəndaşlar da evlərə müraciət edə biləcək. Bu zaman onlar Sahibkarın vergi orqanlarında qeydiyyatdan keçdiyi barədə şəhadətnamənin surətini və Vergi orqanları tərəfindən qəbul olunmuş gəlir vergisi və ya sadələşdirilmiş vergi bəyannaməsini təqdim etməlidirlər. Fond müraciətə müsbət cavab verdikdən sonra sonuncu mərhələ müqavilənin bağlanmasıdır.

1. Kirayə evlərə necə müraciət etmək olar?

Kirayə evlərə ASAN xidmət və ya elektron ipoteka portalı vasitəsi ilə müraciət etmək mümkün olacaq.

1. Kimlər kirayə mənzilə sahib ola bilər?

Mənzilə sahib olanların Azərbaycan vətəndaşı olması şərtdir. Kirayə mənzil üçün müraciət edənin vaxtı keçmiş öhdəlikləri (bank kreditləri və digər məcburi ödənişlər üzrə) olmamalıdır. Məhkumluğu olmaması da şərtlər siyahısındadır.

1. Kirayə evə müraciət üçün ailəli olmaq şərtdirmi?

Fondun elan etdiyi şərtlərdə ailəli olmaq şərt kimi qeyd olunmur. Bu isə o deməkdir ki, ailəli olmayan vətəndaşlarımız da müraciət edə biləcəklər.

1. Hansı hallarda ev kirayəçidən geri alına bilər?

Bu hallarda mənzilin geri alınması nəzərdə tutulur: aylıq ödənişlər 60 gün və daha çox müddətdə ödənilmədikdə; kirayə müddətində kirayəçi vəfat etdikdə və kirayə müqaviləsi üzrə hüquq və vəzifələr kirayəçinin vərəsələrinə keçmədikdə; yaşayış sahəsi məhv olduqda və ya zədələnmə nəticəsində yaşayış sahəsi öz birbaşa təyinatı üzrə istifadə edilə bilməyəcək dərəcədə dəyişdikdə (bu hal baş verdikdə əldə olunan sığorta ödənişi kirayə müqaviləsi üzrə alış qiymətinin kirayəçi tərəfindən ödənilmiş hissəsi ilə alış qiymətinin ödənilməli olan qalıq məbləğinin nisbətinə müvafiq olaraq Fond ilə kirayəçi arasında bölüşdürülür); Kirayəçi yaşayış sahəsini üçüncü şəxsin qeyri-hüquqi istifadəsinə verdikdə, həmçinin kirayə müqaviləsi üzrə üzərinə götürdüyü digər vəzifələri icra etmədikdə.

Bizdə olan məlumata görə, mənzillər daha çox Bakının mərkəz ətrafı rayonlarındadır. İlkin məlumata görə, Qara Qarayev, Neftçilər, Əhmədli metrosu ətrafında daha çox mənzil təklif olunacaq.

1. Yaşayış sahəsinin qiyməti necə müəyyənləşəcək?

Mənzilin xərci müqavilə müddətindəki ayların sayına bölünərək aylıq ödəniş məbləği müəyyənləşəcək. Məsələn, mənzilin xərci 120 min manat və müqavilə müddəti 25 ildirsə, o zaman 120 000 manat / ( 25 il X 12 ay) = 400 manat kimi müəyyənləşəcək.

1. Kirayə hansı müddətə bağlana bilər?

Kirayə müqaviləsi 3 ildən 25 ilədək müddətə bağlanmalı və notariat qaydasında təsdiqlənməlidir.

1. Kirayəçi mənzilə ən tezi hansı müddətdən sonra sahib ola bilər?

Müqavilə bağlandıqdan ən azı 3 il müddətdən sonra kirayəçi mənzilə sahib olmaq hüqqunq malikdir. 3 ildən sonra isə növbəti 22 il müddətində istənilən zaman evin xərcini ödəməklə çıxarış (kupça) ala bilər.

İlkin ödəniş nəzərdə tutulmayıb. Amma kirayə mənzilə sahib olmaq istəyən şəxs kirayə müqaviləsi bağlanıldıqdan sonra aylıq ödənişin ən azı 12 mislini qabaqcadan ödəməlidir. Yəni 1 illik kirayə haqqı öncədən ödənilməlidir.

1. Kirayəçi mənzili rəsmi olaraq başqa şəxsə ötürə bilərmi?

Qaydalar kirayəçiyə belə hüquq verir. Fondun yazılı razılığı ilə kirayəçinin kirayə müqaviləsi üzrə öz hüquq və vəzifələrini başqa şəxsə ötürə bilər. Sadəcə kirayəçi bunu kirayə müqaviləsi bağlanan gündən 3 ildən sonra edə bilər. Məsələn, kirayə müqaviləsi bağlanandan 3 il sonra kirayəçi ödəniş etməkdə çətinlik çəkirsə və ya evlə bağlı planları dəyişirsə o zaman fondun razılığı ilə müqaviləni başqasının adına keçirə bilər. Mənzilə mülkiyyət hüququ kirayəyəverəndən başqa şəxsə keçdikdə, kirayənin qüvvədə qalması baş verir. Bu hal kirayə müqaviləsində də qeyd olunacaq.

1. Kirayəçi dünyasını dəyişəndə müqavilə şərtləri necə icra olunur?

Kirayəçi vəfat etdikdə, kirayə müqaviləsi üzrə hüquq münasibətlərinin kirayəçinin vərəsələrinə keçir.

1. Fond hansı mənzilləri təklif edəcək?

Fond öz vəsaiti hesabına aldığı və ya onun mülkiyyətinə keçən mənzilləri kirayə kimi təklif edə bilər. Mənzillər tam təmirli, habelə elektrik enerjisi, qaz və su ilə tam təchiz olunmuş olmalıdır.

1. Kirayə mənzillər ilə bağlı məlumatı haradan əldə etmək mümkün olacaq?

Fond satmaq öhdəliyi ilə kirayəyə verdiyi yaşayış sahələrinə dair məlumatları (binanın və ya yaşayış evinin ünvanı, yaşayış sahəsinin sayı, yerləşdiyi mərtəbə, mənzilin sahəsi, otaqların sayı və s.) rəsmi internet saytında və “Elektron ipoteka və kredit zəmanət” sistemində yerləşdiriləcək.

1. Kirayə mənzilə sahib olmaq üçün necə müraicət etmək mümkün olacaq?

Təsdiq olunmuş qaydalara görə, müraciətlər elektron sistemlə həyata keçiriləcək. Müraciətlər növbəlilik əsasında qeydiyyata alınıb baxılacaq. Fond beş iş günü müddətində kirayə müqaviləsinin bağlanmasına dair razılıq və ya əsaslandırılmış imtina barədə qərar qəbul edəcək, 10 iş günü müddətində isə kirayə müqaviləsinin rəsmiləşdirilməsi yekunlaşacaq. Bundan sonra üç iş günü müddətində kirayəçi aylıq ödənişin ən azı 12 mislini əvvəlcədən Fondun hesabına ödəməli olacaq. Bu məbləğ Fondun hesabına ödəndiyi andan kirayə müqaviləsi qüvvəyə minəcək.

1. Fondun razılıq verdiyi müqaviləyə nə zaman xitam verilə bilər?

Fond razılıq barədə qərarını elektron sistemdə yerləşdirdiyi gündən 10 iş günü müddətində kirayə müqaviləsinin rəsmiləşdirilməsi həyata keçirilmirsə, o zaman müqaviləyə xitam verilir.

1. Kirayə müqaviləsinin bağlanılmasından imtina edilmiş şəxs yenidən müraciət edə bilərmi?

Kirayə müqaviləsi bağlamaqdan imtina edilən şəxs yenidən müraciət etmək hüququna malikdir.

1. Aylıq ödənişin məbləği necə hesablanacaq?

Fond aylıq ödəniş məbləğini fondun satın aldığı qiymət, habelə yaşayış sahəsinin satın alınması ilə bağlı digər xərclər, bu məqsədlər üçün cəlb etdiyi vəsaitin dəyəri, kirayə müqaviləsi üzrə mümkün ola biləcək zərərlərin qarşılanması məqsədilə yaradılan ehtiyatlar üzrə ayırmalar və yaşayış sahəsini Fondun saxlaması, sığortalaması və idarə etməsi ilə bağlı bütün xərclərə əsasən hesablanacaq.

1. Ödənilmiş aylıq ödənişlər geri qaytarıla bilərmi?

Qaydalara əsasən, fonda ödənilmiş aylıq ödənişlər Fondun gəliri hesab olunur və geri qaytarılmır.

1. Aylıq ödənişlər sabit rəqəm olacaqmı?

12 aylıq ilkin ödənişdən sonra kirayə müqaviləsi üzrə aylıq ödəniş hər ay bərabər hissələrlə ödəniləcək.

1. Kirayə mənzildə yaranan xərcləri kim ödəyir?

Kirayəçinin istifadəsinə verildikdən sonra yaşayış sahəsinin təmir səviyyəsinin yaxşılaşdırılması və əlavə təmirlə bağlı xərclər kirayəçinin vəsaiti hesabına həyata keçirilir. Yaşayış sahəsində yenidənqurma və ya yenidənplanlaşdırma, habelə əsaslı təmir işləri yalnız Fondun yazılı razılığı ilə həyata keçirilə bilər. Kommunal xərcləri və digər məcburi ödənişləri də kirayəçi ödəyir.

1. Sığort hadisəsi baş verəndə vəsait necə bölüşdürülür?

Sığorta ödənişi kirayəçi ödədiyi vəsait ilə ödənilməmiş qalıq məbləğinin nisbətinə uyğun olaraq Fond ilə kirayəçi arasında bölüşdürülür.

1. 3 ildən sonra vətəndaş mənzilin bütün xərcini ödəsə güzəşt olacaqmı?

Əgər kirayəçi kirayə müqaviləsi bağlandıqdan 3 il sonra alış qiymətinin qalıq hissəsini birdəfəyə bağlamaq istəsə, o zaman Fond tərəfindən qalıq məbləğin müəyyən hissəsi güzəşt edilir. Güzəştlər barədə məlumat müqavilədə əks olunacaq.

1. Kirayəçi həmin evdə qeydiyyata düşə bilərmi?

Satmaq öhdəliyi ilə kirayə müqaviləsində nəzərdə tutulur ki, kirayəçi və onunla birgə yaşayan ailə üzvləri (ər-arvad, ata-ana, övladlar) Fondun yazılı razılığı ilə kirayə ünvanı üzrə pasport qeydiyyatına düşə bilərlər.

1. Müqavilə müddətində maksimum yaş müddəti neçədir?

Son ödəniş tarixinə yaş 63 yaşdan çox olmamalıdır, yəni müqavilə öhdəliyinə həmin yaşadək xitam verilməlidir. Bu isə o deməkdir ki, müraciət anında yaş 60-dan yuxarı olmamalıdır.

1. Hansı binalarda mənzillər təklif olunacaq?

2013-cü ilin yanvarın 1-dən sonra inşa edilən və dövlət qeydiyyatında olan binalarda olan mənzillər təklif olunacaq.

Ödəniş manatla olacaq.

1. Xaricdə və xüsusən də Rusiyada yaşayan azərbaycanlıların öz ailələrinə göndərdikləri pul gəlir mənbəyi kimi göstərilə bilərmi?

İstənilən rəsmi gəlir nəzərə alınacaq. Əgər Rusiya yaşayan vətəndaşımı öz ailəsinə bankla aylıq pul göndərirsə, o da gəlir kimi qəbul olunacaq.

1. Rayonlarda qeydiyyatda olan vətəndaşlar Bakıda kirayə evə müraciət edə bilərlərmi?

Rayonda yaşayan vətəndaşımız da paytaxtda kirayə evə müraciət edə biləcək.

1. Gəlirini rəsmi sənədlə təsdiq edə bilməyənlər müraciət edə biləcəklərmi?

Şərtlərə görə müraciətə baxıldığı zaman yalnız vergi qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş qaydada qeydiyyata alınmış şəxsi biznesinizdən gələn gəlirlər təhlil ediləcək. Bu isə o deməkdir ki, gəlirin rəsmi olması vacibdir.

Necə pilot olmaq olar

Pilot olmaq uzun illər təlim, təhsil və lisenziya tələb edir. Erkən hazırlıq nə gözlədiyinizi bilməyə və karyera kartınızı əvvəlcədən planlaşdırmağa kömək edir. Ən yüksək maaşlı pilot karyerası üçün, uyğun olmaq üçün ən azı on illik təcrübəniz olmalıdır. Pilot karyerasının tələblərinə cavab vermək üçün çox çalışın və tez-tez məşq edin.

addım

3-cü hissənin 1-ci hissəsi: Təhsil almaq

1. Ali məktəbi bitirmək. ABŞ-da (və yəqin ki, başqa yerlərdə, məsələn, Avstraliyada) uçuş məktəbinə daxil olmaq üçün liseyinizdən istifadə etməlisiniz. Məktəbdə çox oxuyun və özünüzü erkən hazırlamaq üçün fizika və ya riyaziyyatdan keçməyi düşünün. Orta məktəbiniz yoxdursa, GED (Ümumi Təhsilin İnkişafı) sertifikatı qazanmalısınız.
   • Bəzi uçuş təlimatçıları 16 yaşında yeniyetmələr üçün uçuş kursları təklif edirlər. Siyasətlərinin nə olduğunu soruşmaq üçün yerli uçuş təlimatçılarına zəng edin. Ola bilsin ki, məşqinizdə bir başlanğıc əldə edə bilərsiniz.

• ABŞ ordusunun üzvü olmaq üçün ən azı 18 yaşınız olmalıdır. 17 yaşınız varsa, valideyn razılığı ilə iştirak edə bilərsiniz.

• Kollecdə olarkən liberal incəsənət və ya humanitar elmlər kursları keçin. Uçuş məktəbi ofisləri balanslaşdırılmış təhsili olan abituriyentləri axtarır.

• Nəzərə alın ki, lisenziyalaşdırma böyük təcrübə tələb edir və sizin geniş təlimlə keçmə ehtimalınız daha çoxdur.

3-cü hissənin 2-ci hissəsi: Lisenziya almaq

1. Həkim sertifikatınızı alın. Fiziki müayinədən keçmək bir neçə hissə tələb edir. Əvvəlcə onlayn ərizə doldurun və demoqrafik və tibbi tarixçənizlə bağlı məlumatlara cavab verin. Sonra fiziki sağlamlığınızı bir neçə aspektdə (hündürlük / çəki, görmə, psixi sağlamlıq və digər sahələr daxil olmaqla) təsdiqləyə bilən həkimə müraciət etməlisiniz.
   • Birinci sinif, ikinci sinif və ya üçüncü dərəcəli tibbi müayinə üçün müraciət etmək arasında seçiminiz var. Gələcək təyyarə pilotları üçün birinci sinif tələb olunur. Kommersiya pilotları üçün ikinci dərəcəli tələb olunur. Üçüncü sinif ən az məhdudlaşdırıcıdır və tələbə lisenziyaları üçün tələb olunur.
   • Əgər fiziki müayinədən keçməsəniz, hər şey itirilmir. Müalicə ilə bunu təşkil edə bilərsiniz. Məsələn, radio rabitəsi tələb edən təyyarələr istisna olmaqla, kar pilotlar uçuş sertifikatı ala bilərlər. Digər əlilliyi olan insanlar məhdud lisenziya üçün uyğun ola bilər.
2. Tələbə pilot kartınızı alın. Tibbi arayışınızı aldıqdan sonra siz tələbə pilot lisenziyasına uyğun ola bilərsiniz.Bu, sizə təlimatçı ilə daha az məhdudlaşdırıcı vəziyyətlərdə uçmağa və tam lisenziyaya doğru işləməyə imkan verir.
   • Tələbə pilotlar digər pilotların radio zənglərinə cavab vermək üçün ingilis dilini oxumağı, yazmağı və başa düşməyi bacarmalıdırlar. İngilis dili ikinci dilinizdirsə, müraciət etməzdən əvvəl dili hərtərəfli öyrənməlisiniz.
3. Uçuş saatlarını əldə edin. Lisenziya qazanmaq üçün təlimdə olan pilot ən azı 250 saat uçuş vaxtı qazanmalıdır. Bu saatları uçuş məktəbi, hərbi təlim və ya FAA tərəfindən təsdiq edilmiş təlimatçı ilə təcrübə vasitəsilə daxil edə bilərsiniz.
   • Lisenziyanız olduqdan sonra bir çox pilot işinə (məsələn, kommersiya aviaşirkətində işləmək kimi) uyğun gəlməzdən əvvəl əlavə uçuş saatlarına ehtiyacınız olacaq. Bir çox pilot məzun olduqdan sonra daha çox uçuş saatı əldə etmək üçün uçuş təlimatçısı kimi işləyir.
4. Yazılı imtahandan keçin. Lisenziyalı pilot olmaq üçün siz təhlükəsizlik məlumatları və bacarıq testini özündə əks etdirən yazılı imtahandan keçməlisiniz. Yazılı imtahanınız FAA tərəfindən sertifikatlaşdırılmış təlimatçı tərəfindən müşahidə olunur. Əvvəlcədən araşdırın və bir gecə əvvəl bol yatın ki, imtahan tarixiniz gələndə hazır olasınız.
5. Əlavə sertifikatlaşdırmaya davam edin. Pilot kimi məqsədlərinizdən asılı olaraq, xüsusi işlərə uyğun olmaq üçün əlavə sertifikata ehtiyacınız ola bilər. FAA bir sıra sahələrdə sertifikatlaşdırma təklif edir, məsələn, uçuş təlimatçısı sertifikatı və ya təyyarənin çox mühərrikli sertifikatı. ABŞ hərbi pilotları aviasiya nişanı alırlar ki, bu da xüsusi sertifikat və sıralama deməkdir.

3-cü hissə: İş tapmaq

1. Müxtəlif iş imkanları axtarın. Uçuş məktəblərinin məzunları üçün neçə uçuş saatını bitirdiyinizdən asılı olaraq geniş iş yerləri mövcuddur. Siz xilasetmə xidmətləri, hava şouları, yanğınsöndürmə və ya meşə təsərrüfatı təşkilatlarında və ya dərslərinizi alarkən uçuş təlimatçısı kimi işləyə bilərsiniz.
   • Fərqli pilot işləri daha çox və ya daha az saat və təcrübə tələb edir. Hansı növ pilot işi istədiyinizi bilirsinizsə, bu işi əldə etmək üçün tələb olunan tələbləri və ixtisasları bilməlisiniz.
   • Bəzi pilotlar da hava yollarında mühəndislik işləri görürlər. Əgər maraqlanırsınızsa, müvafiq biliklər əldə etmək üçün mühəndisliyi bakalavr kimi oxuyun. Siz həmçinin kommersiya hava yolları ilə işləmək üçün ayrıca mühəndislik lisenziyası almalısınız.
2. Ordu ilə məşğul olmağı düşünün. ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrində hər biri fərqli ixtisas tələb edən 150-dən çox uçuş karyerası mövcuddur. Hansı karyeraya uyğun olduğunuzu öyrənmək üçün Silahlı Xidmətlərin Peşə Qabiliyyəti Batareyasını (ASVAB) götürün.
   • Əgər iş tapmağa tələsirsinizsə, “sürətli gəmi” siyahısına salınmağı xahiş edin. Hər hansı bir işə qəbul edilənlər işdən çıxsa, onların yerini tutmağa çağırılacaqsınız.
3. Bir olmaq üçün kifayət qədər saat əldə edin kommersiya hava pilotu. Bir çox pilotlar üçün əsas məqsəd kommersiya hava yollarında işləməkdir. Ticarət hava yolu şirkəti tərəfindən işə götürülmək üçün sizə 1500 saat uçuş vaxtı lazımdır, lakin əksər böyük hava yolları ən azı 3000 saata üstünlük verir.
   • Əksər aviaşirkətlər də öz ərizəçilərindən psixoloji və kəşfiyyat imtahanından keçmələrini tələb edəcəklər.
   • Yeni aviasiya pilotları tez-tez regional hava yollarında aparıcı zabitlər kimi işə başlayırlar, burada onlar istənilən hava şəraitində sərnişinlərin uçması təcrübəsi qazana bilərlər. Daha sonra, daha yaxşı və daha yüksək maaşlı vəzifələrə uyğun ola bilərsiniz.
4. Daha çox seçim üçün iş stajına nail olun. Əksər aviaşirkət işlərində irəliləyiş stajdan asılıdır. 1-5 ildən sonra pilotlar birinci zabit vəzifələrinə uyğun ola bilərlər. 5-15 ildən sonra birinci zabitlər daha sonra kapitanlığa keçə bilərlər. İş stajı sevimli uçuş tapşırıqlarını əldə etməyə və həftə sonları və ya bayramlarda istirahət etməyə kömək edir.
   • Təcrübəli pilotlar kapitanla yanaşı, işlədikləri yerdən asılı olaraq baş pilot, aviasiya direktoru və digər vəzifələrə də yüksələ bilərlər.

İcma sualları və cavabları

Hər kəs 20 yaşında və üç aylıq təlimdən sonra pilot ola bilərmi?

Asılıdır. Pilot olmaq üçün ilk növbədə ölkənizin yaş tələblərinə cavab verməlisiniz. Sonra tələb olunan saatlara cavab verin. Nəhayət, uçuş testindən keçməlisiniz. 20 il ərzində pilot olmaq mümkündür.

Görmə qabiliyyətimi düzəltmək üçün eynək taxsam, pilot işə müraciət etmək hüququm varmı?

Əlim sınmışdı, amma əməliyyat olunsa yaxşıdır. Pilot olmaq hüququm varmı?

Kommersiya pilotu olmaq istəyirəmsə, 10-cu sinifdən sonra hansı kursları bitirməliyəm?

Pilotlara orta məktəbdə fizika elmləri lazımdırmı?

Aviasiya ilə məşğul olmaq üçün coğrafiya lazımdırmı?

Hələ uşaq idimsə, pilot olmağa necə hazırlaşıb oxuya bilərdim?

Eynək taxsam, yenə də pilot ola bilərəmmi?

Pilot işi üçün riyaziyyat tələb olunurmu?

10-cu sinifdən sonra özəl pilot hazırlığına başlaya bilərəmmi?

Məsləhətlər

• Zəif görmə sizi pilot olmaqdan məhrum etmir. Eynək və ya kontaktlarla yaxşı görə bildiyiniz müddətcə tibbi müayinədən keçə bilərsiniz. Vəziyyətinizə uyğun gələrsə, göz əməliyyatı etməyi də düşünə bilərsiniz.
• Uzun müddət evdə olmamaq pilotların işinin bir hissəsidir. Xüsusilə ailənizdən uzaqda daha çox vaxt keçirməkdə çətinlik çəkirsinizsə, bunu unutmayın.
• Pilot olmaq stresli bir işdir, çünki sərnişinlərinizin təhlükəsizliyini əlinizdə saxlayırsınız. Daimi məşq və imtahan, narkotik və alkoqol testi, çətin saatlar və böyük məsuliyyət daşımalı olacaqsınız. Bu peşəni seçməzdən əvvəl düşünün.
• Bu məqalədə ilk növbədə ABŞ-da pilot olmaq prosesinə diqqət yetirilir. Etməli olduğunuz addımlar, olduğunuz ölkədən asılı olaraq dəyişə bilər.

Hər gün saat Sizi daha təhlükəsiz, daha sağlam və ya rifahınızı yaxşılaşdıran daha yaxşı həyat yaşamağınıza kömək edəcək təlimat və məlumat əldə etmək üçün çox çalışırıq. Hazırkı ictimai sağlamlıq və iqtisadi böhranların ortasında, dünya dramatik şəkildə dəyişdikcə və hamımız gündəlik həyatda dəyişiklikləri öyrəndik və onlara uyğunlaşdıq, insanların hər zamankindən daha çox ehtiyacı var. Dəstəyiniz daha ətraflı təsvirli məqalələr və videolar yaratmağa və etibarlı brend təlimat məzmunumuzu dünya üzrə milyonlarla insanla paylaşmağa kömək edir. Bu günə töhfə verməyi düşünün.

Kirayə mənzillərə müraciət başlayır – DETALLAR

Gələn ayın ikinci yarısından kirayə mənzillərə müraciət başlayacaq. Bu barədə İpoteka və Kredit Zəmanət Fondu açıqlama yayıb. Mexanizmə əsasən, vətəndaşlar mənzili kirayə götürdükdən sonra ona sahib də ola biləcəklər.

Oxu.Az-ın məlumatına görə, bunu iqtisadçı-ekspert Vüqar Bayramov bildirib.

Onun sözlərinə görə, mənzili kirayələyən vətəndaşımızın aylıq ödənişləri evin xərcindən çıxılacaq.

“Müqavilə bağlanandan üç il sonra isə kirayəçi mənzilin sahibinə çevrilmək imkanı qazanacaq. Bu zaman o daha çox ödəniş etməklə müqaviləyə vaxtından əvvəl xitam verib mənzilə sahib olar. Və ya ödənişi davam etdirib 25 il ərzində ona sahib ola bilər”, – deyə V.Bayramov əlavə edib.

Ekspert kirayə mənzillərlə bağlı ən vacib məqamları da sadalayıb.

Müraciət edən şəxs elektron və “Asan imza”ya malik olmaqla özünə elektron kabinet yaratmalıdır. Kabinet yaradan zaman o özü ilə bağlı məlumatları elektron daxil edə biləcək. Bunu müraciət başlayan zaman “ASAN xidmət”ə müraciət etməklə qısa zaman həll etmək olar.

Bu prosesi keçən və müsbət cavab alan vətəndaş fonda şəxsiyyət vəsiqəsinin surəti (onunla birgə kirayə götürüləcək yaşayış sahəsində yaşayacaq ailə üzvləri varsa, həmçinin, onların şəxsiyyət vəsiqələrinin surətləri) və gəlirlərini təsdiq edən sənədləri təqdim etməlidir.

Qaydalara əsasən, rəsmi əmək müqaviləsi olmayan, amma fərdi sahibkarlıqla məşğul olan vətəndaşlar da evlərə müraciət edə biləcək. Bu zaman onlar sahibkarın vergi orqanlarında qeydiyyatdan keçdiyi barədə şəhadətnamənin surətini və vergi orqanları tərəfindən qəbul olunmuş gəlir vergisi və ya sadələşdirilmiş vergi bəyannaməsini təqdim etməlidirlər.

Fond müraciətə müsbət cavab verdikdən sonra sonuncu mərhələ müqavilənin bağlanmasıdır.
Kirayə evlərə “ASAN xidmət” və ya elektron ipoteka portalı vasitəsilə müraciət etmək mümkün olacaq.

Mənzilə sahib olanların Azərbaycan vətəndaşı olması şərtdir. Kirayə mənzil üçün müraciət edənin vaxtı keçmiş öhdəlikləri (bank kreditləri və digər məcburi ödənişlər üzrə) olmamalıdır. Məhkumluğu olmaması da şərtlər siyahısındadır.

Kirayə evə müraciət üçün ailəli olmaq şərtdirmi?

Fondun elan etdiyi şərtlərdə ailəli olmaq şərt kimi qeyd olunmur. Bu isə o deməkdir ki, ailəli olmayan vətəndaşlarımız da müraciət edə biləcəklər.

Mənzil hansı halda geri alınır?

Aylıq ödənişlər 60 gün və daha çox müddətdə ödənilmədikdə, kirayə müddətində kirayəçi vəfat etdikdə və kirayə müqaviləsi üzrə hüquq və vəzifələr kirayəçinin vərəsələrinə keçmədikdə, yaşayış sahəsi məhv olduqda və ya zədələnmə nəticəsində yaşayış sahəsi öz birbaşa təyinatı üzrə istifadə edilə bilməyəcək dərəcədə dəyişdikdə (bu hal baş verdikdə əldə olunan sığorta ödənişi kirayə müqaviləsi üzrə alış qiymətinin kirayəçi tərəfindən ödənilmiş hissəsi ilə alış qiymətinin ödənilməli olan qalıq məbləğinin nisbətinə müvafiq olaraq Fond ilə kirayəçi arasında bölüşdürülür), kirayəçi yaşayış sahəsini üçüncü şəxsin qeyri-hüquqi istifadəsinə verdikdə, həmçinin, kirayə müqaviləsi üzrə üzərinə götürdüyü digər vəzifələri icra etmədikdə.

Mənzillər harada olacaq?

Məlumata görə, mənzillər daha çox Bakının mərkəz ətrafı rayonlarındadır. İlkin məlumata görə, “Qara Qarayev”, “Neftçilər”, “Əhmədli” metrostansiyası ətrafında daha çox mənzil təklif olunacaq.

Yaşayış sahəsinin qiyməti necə müəyyənləşəcək?

Mənzilin xərci müqavilə müddətindəki ayların sayına bölünərək aylıq ödəniş məbləği müəyyənləşəcək. Məsələn, mənzilin xərci 120 min manat və müqavilə müddəti 25 ildirsə, o zaman 120 000 manat / ( 25 il X 12 ay) = 400 manat kimi müəyyənləşəcək.

Kirayə müqaviləsi üç ildən 25 ilədək müddətə bağlanmalı və notariat qaydasında təsdiqlənməlidir.

Müqavilə bağlandıqdan ən azı üç il müddətdən sonra kirayəçi mənzilə sahib olmaq hüququna malikdir. Üç ildən sonra isə növbəti 22 il müddətində istənilən zaman evin xərcini ödəməklə çıxarış (kupça) ala bilər.

İlkin ödəniş tələb olunurmu?

İlkin ödəniş nəzərdə tutulmayıb. Amma kirayə mənzilə sahib olmaq istəyən şəxs kirayə müqaviləsi bağlanıldıqdan sonra aylıq ödənişin ən azı 12 mislini qabaqcadan ödəməlidir. Yəni bir illik kirayə haqqı öncədən ödənilməlidir.

Kirayəçi mənzili rəsmi olaraq başqa şəxsə ötürə bilərmi?

Qaydalara görə, kirayəçiyə belə hüquq verir. Fondun yazılı razılığı ilə kirayəçinin kirayə müqaviləsi üzrə öz hüquq və vəzifələrini başqa şəxsə ötürə bilər. Sadəcə kirayəçi bunu kirayə müqaviləsi bağlanan gündən üç ildən sonra edə bilər.

Məsələn, kirayə müqaviləsi bağlanandan üç il sonra kirayəçi ödəniş etməkdə çətinlik çəkirsə və ya evlə bağlı planları dəyişirsə o zaman fondun razılığı ilə müqaviləni başqasının adına keçirə bilər.

Mənzilə mülkiyyət hüququ kirayəyəverəndən başqa şəxsə keçdikdə, kirayənin qüvvədə qalması baş verir. Bu hal kirayə müqaviləsində də qeyd olunacaq.

Kirayəçi vəfat etdikdə, kirayə müqaviləsi üzrə hüquq münasibətlərinin kirayəçinin vərəsələrinə keçir.

Fond hansı mənzilləri təklif edəcək?

Fond öz vəsaiti hesabına aldığı və ya onun mülkiyyətinə keçən mənzilləri kirayə kimi təklif edə bilər. Mənzillər tam təmirli, habelə elektrik enerjisi, qaz və su ilə tam təchiz olunmuş olmalıdır.

Kirayə mənzillərlə bağlı məlumatı haradan əldə etmək mümkün olacaq?

Fond satmaq öhdəliyi ilə kirayəyə verdiyi yaşayış sahələrinə dair məlumatları (binanın və ya yaşayış evinin ünvanı, yaşayış sahəsinin sayı, yerləşdiyi mərtəbə, mənzilin sahəsi, otaqların sayı və s.) rəsmi internet saytında və “Elektron ipoteka və kredit zəmanət” sistemində yerləşdiriləcək.

Təsdiq olunmuş qaydalara görə, müraciətlər elektron sistemlə həyata keçiriləcək. Müraciətlər növbəlilik əsasında qeydiyyata alınıb baxılacaq. Fond beş iş günü müddətində kirayə müqaviləsinin bağlanmasına dair razılıq və ya əsaslandırılmış imtina barədə qərar qəbul edəcək, 10 iş günü müddətində isə kirayə müqaviləsinin rəsmiləşdirilməsi yekunlaşacaq.

Bundan sonra üç iş günü müddətində kirayəçi aylıq ödənişin ən azı 12 mislini əvvəlcədən Fondun hesabına ödəməli olacaq. Bu məbləğ Fondun hesabına ödəndiyi andan kirayə müqaviləsi qüvvəyə minəcək.

Fondun razılıq verdiyi müqaviləyə nə zaman xitam verilə bilər?

Fond razılıq barədə qərarını elektron sistemdə yerləşdirdiyi gündən 10 iş günü müddətində kirayə müqaviləsinin rəsmiləşdirilməsi həyata keçirilmirsə, o zaman müqaviləyə xitam verilir.

Kirayə müqaviləsinin bağlanılmasından imtina edilmiş şəxs yenidən müraciət edə bilərmi?

Kirayə müqaviləsi bağlamaqdan imtina edilən şəxs yenidən müraciət etmək hüququna malikdir.

Kirayə mənzildə yaranan xərcləri kim ödəyir?

Kirayəçinin istifadəsinə verildikdən sonra yaşayış sahəsinin təmir səviyyəsinin yaxşılaşdırılması və əlavə təmirlə bağlı xərclər kirayəçinin vəsaiti hesabına həyata keçirilir. Yaşayış sahəsində yenidənqurma və ya yenidənplanlaşdırma, habelə əsaslı təmir işləri yalnız Fondun yazılı razılığı ilə həyata keçirilə bilər. Kommunal xərcləri və digər məcburi ödənişləri də kirayəçi ödəyir.

Sığorta hadisəsi baş verəndə vəsait necə bölüşdürülür?

Sığorta ödənişi kirayəçi ödədiyi vəsait ilə ödənilməmiş qalıq məbləğinin nisbətinə uyğun olaraq Fondla kirayəçi arasında bölüşdürülür.

Üç ildən sonra vətəndaş mənzilin bütün xərcini ödəsə güzəşt olacaqmı?

Əgər kirayəçi kirayə müqaviləsi bağlandıqdan üç il sonra alış qiymətinin qalıq hissəsini birdəfəyə bağlamaq istəsə, o zaman Fond tərəfindən qalıq məbləğin müəyyən hissəsi güzəşt edilir. Güzəştlər barədə məlumat müqavilədə əks olunacaq.

Kirayəçi həmin evdə qeydiyyata düşə bilərmi?

Satmaq öhdəliyi ilə kirayə müqaviləsində nəzərdə tutulur ki, kirayəçi və onunla birgə yaşayan ailə üzvləri (ər-arvad, ata-ana, övladlar) Fondun yazılı razılığı ilə kirayə ünvanı üzrə pasport qeydiyyatına düşə bilərlər.

Müqavilə müddətində maksimum yaş müddəti neçədir?

Son ödəniş tarixinə yaş 63 yaşdan çox olmamalıdır, yəni müqavilə öhdəliyinə həmin yaşadək xitam verilməlidir. Bu isə o deməkdir ki, müraciət anına yaş 60-dan yuxarı olmamalıdır.

Hansı binalarda mənzillər təklif olunacaq?

2013-cü ilin yanvarın 1-dən sonra inşa edilən və dövlət qeydiyyatında olan binalarda olan mənzillər təklif olunacaq.

Xaricdə və xüsusən Rusiyada yaşayan azərbaycanlıların öz ailələrinə göndərdikləri pul gəlir mənbəyi kimi göstərilə bilərmi?

İstənilən rəsmi gəlir nəzərə alınacaq. Əgər Rusiya yaşayan vətəndaşımı öz ailəsinə bankla aylıq pul göndərirsə, o da gəlir kimi qəbul olunacaq.

Rayonlarda qeydiyyatda olan vətəndaşlar Bakıda kirayə evə müraciət edə bilərlərmi?

Rayonda yaşayan vətəndaşımız da paytaxtda kirayə evə müraciət edə biləcək.

Gəlirini rəsmi sənədlə təsdiq edə bilməyənlər müraciət edə biləcəklərmi?

Şərtlərə görə,müraciətə baxıldığı zaman yalnız vergi qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş qaydada qeydiyyata alınmış şəxsi biznesinizdən gələn gəlirlər təhlil ediləcək. Bu isə o deməkdir ki, gəlirin rəsmi olması vacibdir.

Aqşin Kərimov