Yaraları düzgün təmizləyin

Müalicə həkim və ya tibb bacısının nəzarəti altında aparılır.

Yataq yaraların növü və müalicə üsulları

Yataq yaraları – davamlı və təkrar təzyiq nəticəsində dəri və dərialtı toxumaların zədələnməsi, toxumaların işemiyası və nekrozu deməkdir. Yataq yarasının yaranma ehtimalı təzyiqin təsir gücü və zamanından asılıdır – təzyiq nə qədər güclü və uzun olarsa, yataq yarası ehtimalı o qədər yüksəkdir

Sağlam insanlarda davamlı təzyiq ağrı törədir və, bədənin vəziyyətini dəyişmək ehtiyacı oyadır. Huşsuz və hərəkətsiz pasiyentlərdə bədənin təzyiqə məruz qalan hissələrinin yükünü azaltmaq və qan dövranını yaxşılaşdırmaq imkanı yoxdur, odur ki, onlar yataq yaralarına görə yüksək ehtimallı risk qrupuna daxildir.

Yataq yaralarının yaranma patomexanizmi:

• bir tərəfdən, sümüyün, digər tərəfdən yatağın yumşaq toxumalara davamlı təzyiqi;
• bədən səthinin yataq ağlarına sürtünməsi, o cümlədən, xəstənin vəziyyətini yanlış üsul ilə dəyiən zaman;
• birbaşa xəstənin bədəninə təsir edən yan dartıcı qüvvələr.

Risk qrupları

Huşsuz və hərəkətsiz, yəni, fiziki aktivliyi məhdud, çox vaxtını çarpayıda yaxud əlil arabasında keçirən şəxslərdə yataq yaralarının yaranma ehtimalı daha yüksəkdir. Yataq yaralarının risk amilləri aşağıdakılardır:

• yaş;
• bədən çəkisi;
• qidalanma;
• sidik və nəcisqaçırma;
• huşun vəziyyəti;
• diabet;
• onurğa və baş beyini travmaları və xəstəlikləri;
• hormonal terapiya.

Əlamətlər

Xəstəliyin inkişaf mərhələsindən asılı olaraq, yataq yaraları 5 dərəcəyə ayrılır:

• IDƏRƏCƏ – dəri örtüklərinin tamlığı pozulmayıb. Təzyiq kəsildikdən sonra keçməyən davamlı dəri hiperemiyası (qızartısı), mikrosirkulyasiya hələ pozulmayıb.
• II DƏRƏCƏ – dəri örtükləri tamlığının səthi (dərin olmayan) pozulması, dərialtı piy təbəqəsinin prosesə cəlb edilməsi. Davamlı dəri hiperemiyası, mikrosirkulyasiya pozulub, vizual olaraq toxumaların iltihabı və ödemi aşkar edilir.

III DƏRƏCƏ – dəri örtüklərinin əzələ qatına qədər, əzələyə sirayət etməklə zədələnməsi. Qovuqların əmələ gəlməsi, yara kənarları hamardır, şişkinlik və qızartı var. Bütün yumşaq toxumaların zədələnməsi. Nekroz və yoluxma olmaya bilər, təmiz, qranulyasiyalı yara. Bəzi hallarda dərialtı piy təbəqəsinin və yaxın toxumaların nekrozu mövcuddur. Yara dibi nekrotik kütlələrlə örtülüb.

IV DƏRƏCƏ – nekroz, alt toxumaların üstünü açan (vətərlər, sümüyə qədər) boşluğun olması – pis qoxu və çoxlu miqdarda irinli ekssudat, yara boşluğunda parçalanma və nekroz mərhələsində olan toxumalar aşkar edilir.

Yerləşmə (lokalizasiya)

Yataq yaraları dərinin yataqla təmasda olduğu vaxt ən böyük təzyiq yerlərində əmələ gəlir. Bu, əsasən, oma sümüyü, büzdüm, sağrı, dabanlar və bud nahiyyələridir.

Şəkildə, xəstənin çarpayıda müxtəlif vəziyyətlərdə olarkən yataq yaralarının yarandığı yerlər göstərilib.

Yardım üçün kimə müraciyət etmək?

Yataq yaralarının müalicəsi həkim ya tibb bacısının nəzarəti altında aparılır. Bəzən, yaralar cərrahi müalicə tələb edir. Yataq yaralarının müalicəsi çətin və uzun prosesdir, onun daha az xərc tələb etməsi və səmərəli olması üçün intensiv, peşəkar terapiya ilə yanaşı həkim ilə pasiyentin sıx əməkdaşlığı lazımdır.

Müalicə qaydası

Müalicə həkim və ya tibb bacısının nəzarəti altında aparılır.

Müealicə yerli üsulla,sarğı vasitəsi ilə aparılır. Eyni zamanda, həkim təyinatı ilə medikamentoz və, zəruriyyət yarandığı halda, cərrahi müalicə də aparılır.

Müalicənin ən vacib şərti pasiyentə qulluqdur:

• yataq vəziyyətinin dəyişməsi – pasiyent yara üzərində uzanıqlı qalmamalıdır;
• xüsusi yataq yarası əleyhinə döşəklərin istifadəsi;
• yataq yarası əmələ gələ biləcək nahiyyələrin xüsusi vasitələrlə dayaqlanması;
• xəstənin düzgün qidalanması və dərisinin nəmləndirilməsi;
• yanaşı gedən xəstəliklərə nəzarət

Yataq yaralarının ən səmərəli müalicə üsulu nəm mühitdə yaraların sağalması üçün şərait yaratmaq məqsədi ilə xüsusi sarğılardan istifadə etməkdir.

Müvafiq effektli sarğının seçimi yara daxilində gedən proseslərin düzgün təyin edilməsinə əsaslanır. Bu işi asanlaşdırmaq üçün yaraların rəngli təsnifat matrisasından istifadə etmək olar. Həmin təsnifat növbəti sağalma mərhələsində baş verən proseslərə müşahidəyə əsaslanır.

Yaraların rəngli təsnifat matrisası:

Qara yaralar

Qara nekrozlu yaralara qulluq tələbləri:

• nəm mühitin yaradılması;
• yaranın sağalmasına təkan vermək üçün nekrotik toxumaların təmizlənilməsi

Qalın nekroz qatı altında sağalma baş tutmayacaq, odur ki, nekrotik toxuma təmizlənilməlidir. Bunun iki üsulu təklif edilir:

• yaranın cərrahi təmizlənilməsi – nekrotik toxumanın mexaniki təmizlənilməsi, sağlam toxumalara yolun açılması;

interaktiv sarğıların istifadə edilməsi – autoliz, yəni, yaranın təbii təmizlənmə prosesini canlandıran xüsusi sarğının qoyulması. Bu halda yaranın sağalması zədələnmiş toxuma hüceyrələrinin hasil etdiyi fermentlərin təsiri altında keçir. Bu baxımdan, ən effektiv sarğılar Medisorb G kimi hidrogel sarğılardır.

Qara yaralar üçün tövsiyyə olunan sarğılar:
Medisorb G – hidrogel sarğı
Sarı yaralar

Nekroz sahəsi yayılmış sarı yaralara qulluq tələbləri:

• nəm mühitin saxlanılması;
• nekrotik kütlələr qalıqları ilə birlikdə artıq ekssudatın hopdurulması

Nekroz sahəsi yayılmış yaralarda ifrazat çox əmələ gəlir. Yara dibindəki nekrotik toxuma yumşaq, duru vəziyyətdədir. Belə yaralar mikroorqanizmlərin inkişaf etməsi üçün çox münbit bir mühitdir, o səbəbdən, əksər hallarda infeksiyaya yoluxur. Sarğının qoyulması mümkün qədər çox ekssudat və nekrotik toxuma hopdurmaq, quru nekrozu nəmləndirmək, yaranı nəm saxlamaq, ikincili zədələnmədən qorumaq.

Sarı yaralar üçün tövsiyyə olunan sarğılar (ekssudatın miqdarı və yaranın dərinliyindən asılı olaraq):

• Medisorb A – kalsium-alginat tərkibli sarğı – orta ya çox miqdarda ekssudatlı səthi və ya dərin yaralar üçün
• Medisorb P – hopduran sarğı – orta ya çox miqdarda ekssudatlı səthi yaralar üçün

Qırmızı yaralar
Nəzərə çarpan qranulyasiya zonalı qırmızı yaralara qulluq tələbləri:

• nəm mühitin saxlanılması;
• ikincili yoluxmadan qorumaq;
• ekssudatın ifrazat dərəcəsinə nəzarət

Nəm mühitin saxlanılmasından başqa, belə yaraları mexaniki zədələnmə təhlükəsindən qorumaq lazımdır. Bu, çox vacib şərtdir, çünki, qranulyasiya qan damarları ilə əhatə olunub və, zədələnməyə asanlıqla məruz qala bilər ki, bu da sağalma prosesini ləngidir və infeksiyaya şərait yaradır. Ikinci vacib amil lazımi temperaturun saxlanılmasıdır (bədən temperaturuna yaxın) ki, yeni hüceyrələr tez inkişaf etsin.

Qırmızı yaralar üçün tövsiyyə olunan sarğılar (ekssudatın miqdarı və yaranın dərinliyindən asılı olaraq):

• Medisorb A – kalsium-alginat tərkibli sarğı – orta ya çox miqdarda ekssudatlı səthi və ya dərin yaralar üçün

• Medisorb P – hopduran sarğı – orta ya çox miqdarda ekssudatlı səthi yaralar üçün

Medisorb H – hidrokolloid sarğı – orta ya çox miqdarda ekssudatlı səthi yaralar üçün

Çəhrayı yaralar

Epitelizasiya fazazının çəhrayı yaralarına qulluq tələbləri:

• nəm mühitin saxlanılması;
• zərif toxumaların qorunulması

Yara epitelləşməyə başlayanda qurumadan, sürtülmədən və, təzə toxumanın təkrar zədələnməsinə səbəb ola biləcək başqa təsirlərdən qorunulmalıdır.

Çəhrayı yaralar üçün tövsiyyə olunan sarğılar (ekssudatın miqdarından asılı olaraq):

• Medisorb H – hidrokolloid sarğı – orta ya çox miqdarda ekssudatlı səthi yaralar üçün

• Medisorb F – pərdəli sarğı – az miqdarda ekssudatlı yaralar üçün

Yaraların sağalma mərhələsinin təhlili göstərir ki, müxtəlif mərhələdə yaranın uğurlu sağalması üçün tələb olunan şərtlər fərqlidir. Sağalma mərhələsindən başqa, yaranın dərinliyi, nekrotik toxumanın olması və ifrazatın miqdarı da nəzərə alınmalıdır. Məhz bu baxımdan hər bir yara fərdi sarğı, bəzən, müalicə dövründə dəyişən bir neçə sarğı tələb edir.

Aşağıdakı cədvəldə yaranın sağalmasını ləngidən səbəblər göstərilib.
Cədvəl
Yaranın sağalmasını ləngidən amillər
Profilaktika
Əsas profilaktik qaydalar:

• Hər 2 saatdan bir mütəmadi qaydada bədənin yataq vəziyyəti dəyişir, yataq yaraları əmələ gələcək yerlərə təzyiq azalır – yataq yarası əleyhinə döşək istifadə edilir;
• Düzgün qidalanma;
• Müvafiq “havalandıran” vasitələrdən – böyüklər üçün bezlər, xüsusi sarğılar – poliuretan pərdəli sarğılar, habelə, dəriyə qulluq vasitələrindən istifadə etməklə dərini qorumaq
• Xəstəliyin gedişatına və əlamətlərinə nəzarət

Saytda baxım məhsullarını linkə daxil olmaqla və ya (055) 515-83-05 telefonu ilə sifariş edə bilərsiniz:

Yaraları düzgün təmizləyin

Yaraların necə düzgün müalicə olunacağını bilmək onların sağalmasına böyük təsir göstərə bilər. Düzgün təmizlənmiş və sarğı ilə örtülmüş kiçik bir yara adətən ağırlaşmalar olmadan sağalır. Bununla belə, natəmiz yara yoluxa bilər və peşəkar müalicə tələb edir. Buna görə də yaranın necə təmizlənməsini öyrənmək və tibbi yardıma ehtiyacınız olduqda mühakimə yürütmək çox faydalı ola bilər. Xoşbəxtlikdən, çətin deyil.

hərəkət kurs

1-ci hissə Yaranı təmizləyin

• Qan miqdarı. İnsan nə qədər qanaxır? Yaradan qan bərabər axır, yoxsa pulsasiya edir?
• Yarada yad cisimlər. Yad cisimlər yaranın əsl səbəbi ola bilər, məsələn, balıq ovu və ya qırıq şüşə.
• Yaranın ətrafındakı kir və ya digər kir.
• Sümük çıxıntısı, sümük üzərində şişlik və ya ətrafı hərəkət etdirə bilməmə kimi sınıq əlamətləri. Xüsusilə yaralı bir şəxs yaralanıbsa, bu cür əlamətləri axtarın.
• Şişkinlik, bənövşəyi dərinin geniş sahələri və ya qarın ağrısı kimi daxili qanaxma əlamətləri.
• Əgər bu bir heyvan infeksiyası idisə, dişləmə yaraları və daha çox xəsarət axtarın. Zəhərli ilanların olduğu bir ərazidə yaşayırsınızsa, ilan sancmasının necə olduğunu bilmək faydalı olardı.

• Yaranız güclü qanaxır və qan pulsasiya edir və/yaxud qanaxma dayandırıla bilməz.
• Yaranın dərinliyi 1 sm-dən çoxdur. Dikilmiş ola bilər.
• Ciddi kəllə-beyin travması var.
• Sümük qırıqları və ya daxili qanaxma əlamətləri var.
• Yara çirklidir və yaralının indiki tetanus peyvəndi yoxdur. Yara paslı bir metal obyektdən qaynaqlanırsa, bu xüsusilə vacibdir.
• Tanınmış şəxsin qan durulaşdırıcı dərman qəbul etməsi məlumdur. Bu, şəxs kəllə-beyin travması aldıqda xüsusilə vacibdir.

• Zədələnmiş ərazini qaldırmaq, yaraya qan axını və buna görə də qanaxmanı azaldır.
• Yara 10-15 dəqiqədən sonra qanaxmanı dayandırmazsa, dərhal həkimə müraciət edin.

• Əgər varsa, sterilizə edilmiş cımbızdan istifadə edin.
• Böyük əşyalar yaradan çıxarılmamalıdır. Bu, yaranı genişləndirə və qanaxmanı artıra bilər.
• Şiddətli çirklənmə varsa və yara da çox böyükdürsə (məsələn, “Küçə Çirkləri” yaralanmaları), həkimə müraciət edin. Belə çirkləndiricilərin çıxarılması ağrılı ovma tələb edə bilər və yerli anesteziya uyğun olardı.

• İsti kran suyu və ya şoran məhlulu ilə doldurulmuş bir top şprisi (əksər apteklərdə mövcuddur) istifadə edin (lazım olduqda, kontakt linzalar üçün böyük bir şüşə şoran məhlulu istifadə edin). Mayeni yaraya yeridin. Bunu iki litrə qədər su ilə dəfələrlə edə bilərsiniz. Üz və ya baş dərisindəki zədələri təmizləmək üçün çox mayeyə ehtiyacınız yoxdur. Bu nahiyələrdə çoxlu damarlar var və yara təbii olaraq qanaxma ilə təmizlənir.
• IV kateter ucu olan 60 ml şpris həcm və təzyiq baxımından yaxalamaq üçün optimaldır. Yaraları məqsədyönlü şəkildə yaxalamaq üçün istifadə edilə bilər və hələ də dəri qapaqlarının altına / arxasına və ya digər çətin bölgələrə girə bilərsiniz. Əgər bir həkim yaranı müalicə etsəydi, o, tam olaraq bunu edərdi.
• Siz həmçinin yaranı axan isti su altında yaxalaya bilərsiniz. Böyük bir plastik şüşənin içinə ən azı iki litr tökün. Bütün yara sahələri çirklənməyincə və bütün dəri qapaqlarının altında/arxasında olan sahələr təmizlənənə qədər davam edin.
• Yanıqlar temperaturu aşağı salmaq üçün soyuq su ilə səxavətlə təmizlənməlidir. Kimyəvi yanıqlarda su kimyəvi maddəni sulandırır və toxumaların zədələnməsini azaldır.

• Həqiqi yaradan bir qədər böyük olan bir sarğı istifadə edin.
• Ticarətdə mövcud olan bütün sarğı materialları əksər yaralar üçün uyğundur. Yaranın ölçüsündən asılı olaraq yuvarlanan və ya 2×2 və ya 4×4 ölçülərində torpaq əsas təşkil edir.
• Yanıqlar, skrablar və ya qeyri-bərabər kənarları olan yaralar yapışqan olmayan yara sarğı ilə örtülməlidir, çünki qurudulmuş qan və sağalmış dəri əks halda yara sarğısına yapışa bilər.
• Yod ilə isladılmış yara sarğıları, abses və ya bıçaq yaraları kimi açıq saxlanılması lazım olan yaralar üçün ən yaxşısıdır.

2-ci hissə Yaraya qulluq

• Əgər sarğı yaraya yapışıbsa və onu çıxarmaq mümkün deyilsə, onu ilıq suda isladın.
• Bandaj çıxarıldıqdan sonra yaranı yoxlayın və infeksiya əlamətlərini axtarın. İnfeksiya yaranın ətrafındakı dəri qırmızı olduqda və ya ətrafdakı qızartı yuxarıya doğru yayıldıqda baş verir. Yaşıl-sarı irin ifrazatlarına baxın.
• Yara sahəsini hiss edin və dərinin isti və/yaxud şişkin hiss edib-etmədiyini müəyyənləşdirin. Xüsusilə dəri qırmızıya çevrilirsə, bunlar xəbərdarlıq əlamətləridir.
• İnsanın bədən istiliyini ölçün. Bədən istiliyi 38 ° C-dən yüksəkdirsə, bu həyəcan siqnalıdır və dərhal həkimə müraciət edin.
• Dərinin altında infeksiya yaranarsa, həkim yaranı yenidən aça bilər. Bəzi yoluxmuş yaralar antibiotiklər və ya hətta ümumi anesteziya tələb edir. Bu, adətən düzgün yuyulmamış yaralarda baş verir.

• Yaranın ətrafını və yaranın açılmayan hissələrini sabun və su ilə təmizləyin. Yara səpərkən ad günü mahnısını iki dəfə oxuyun və hərtərəfli iş görmüsünüz!

• Bu, hərtərəfli təmizləmə və yaxalamaq üçün əvəzedici deyil. Məlhəmi az miqdarda tətbiq edin. Yara islanırsa, məlhəmi tətbiq etməzdən əvvəl qurumasına icazə verin.

• Yara sağalana qədər hər gün yara müayinəsini təkrarlayın.
• Bədənin yaranın yerləşdiyi hissəsini mümkün qədər tez-tez qaldırın, lakin ən azı ilk bir neçə gündə. Bu ağrı və şişkinliyi azaldır.

Məsləhətlər

• Yara tikişlidirsə və ya tibbi yardıma ehtiyacı varsa, həkiminizin göstərişlərinə əməl edin.

xəbərdarlıqlar

• Yara yoluxmuş olarsa, dərhal həkimə müraciət edin.
• Bilin ki, HİV və ya digər xəstəliklər qan vasitəsilə ötürülə bilər. Başqasının yaralarını təmizləyərkən, qanla birbaşa təmasdan qaçmaq üçün lateks əlcəklər geyin.

Pide çörəyində bir shawarma sarğı necə?

Shaurma, isti itlər və pies ilə birlikdə fast food ilə ən çox əlaqəli bir əlaqəyə sahibdir. Və hamı bilir ki, fast food həm insan üçün həzm sistemi, həm də rəqəm üçün zərərlidir. Amma shawarma hazırlayan maddələrə baxırsınızsa, onda heç bir zərər yoxdur. Yağda qızardılmış pies kimi deyil. Pide çörəklərindən istifadəsi səbəbi ilə ən az karbohidratlar ehtiva edir. Dolum çox sayda tərəvəz və ət ehtiva edir, tez-tez qızardı və pişirilmir. Buna görə şaurma gün içində çox yaxşı bir qəlyanaltıdır və indi özünüzü necə bişirəcəyinizi və onu necə sarılacağınızı söyləyəcəyik.

Shawarma Recipe

Aşağıdakı miqdarda maddələrdən iki shawarma istehsal olunacaq və bir saatdan çox vaxt sərf etməyəcəksiniz. Kompozisiya ilə həm tərəvəz, həm də sousu ilə sınaq edə bilərsiniz. Həm də bu resept çərçivəsində, oval lavaşda şovmanın düzgün bir şəkildə necə sarılacağını təsvir edirik.

• pomidor – 1 ədəd;
• xiyar – 1 ədəd;
• Koreya yerkökü – 100 g;
• toyuq filesi – 200 q;
• lavas nazik oval – 1 ədəd;
• ketçup – 110 q;
• mayonez – 110 q;
• ədviyyatlar və otlar.

Fileto mənim də yaxşıdır, qurudulur, lazımsız filmləri qurtarır və kiçik parçalara kəsilir.

Soğanlar da bir az çırpın və qızartın, toyuq əlavə edin.

Hazırlanana qədər ədviyyatlara və qızardmağa əlavə edin, amma söndürmək vacibdir, əks halda ət quru olacaqdır.

Xiyar dilimləri kəsilir və pomidor yarım loblu olur. Yeşillik, sevən kimsə kimi özbaşına kəsiləcək. Mayonez, bərabər hissələrdə ketçup ilə qarışdırılır və sarımsaq və ya soğan əlavə etmək istəyən homojen qədər qarışdırılır.

Artıq bütün məhsullar hazır, ikisi yara ilə lövaş və sous ilə bir tərəfdən yağı kəsilir.

Biz toyuqdan yaşıllığa yaydıq. Doldurmağın üst və altındakı kənarları sarımaq. Şövmeyi sağ qısa kənarından başlayaraq bir rollə çevirə bilərik.

Beləliklə, hər iki tərəfdə bağlanan bir rulonuzu ala bilərik ki, yolda və ya gəzinti ilə götürə bilərsiniz. Və ya sadəcə soyuducuda, ayrı-ayrı paketlərdə saxlayır, əgər bir neçə parça hazırlasanız və sonra mikrodalğada istifadəsiniz. Daha yaxşı bir qabda, bir az yağ əlavə edir. Yəni doldurulma ısınacaq və lavaş tost və qıvıqlı olacaq.

Evdə yuvarlaq bir lavaşda şaviyanı bişirmək və saraşdırmaq üçün necə?

Belə bir evdə hazırlanmış şovarma üçün hər hansı bir ət, bu vəziyyətdə bir toyuq, uyğun. Onun artı ki, tez hazırlayır və hamımız bildiyimiz kimi, şirniyyat hələ də fast food üçün tətbiq olunur. Həm də kələm, pendir və s. Tərkibini əlavə edə bilərsiniz. zövqünüzə.

• toyuq əti – 120 g;
• lavaş – 1 ədəd;
• pomidor – 1 ədəd;
• salyangozlu xiyar – 1 ədəd;
• xardal – 20 g;
• mayonez – 60 g;
• xama – 60 q;
• soğan qırmızı – 15 g;
• sarımsaq – 2 diş;
• barbekü sousu – 10 g;
• bitki yağı, duz, köri, göyərti.

Ət incə dilimlərə kəsilmiş və tez bir az yağ əlavə, isti bir qızartmaq pan ildə qızartmaq. Sonda, səxavətlə duz və ədviyyatlı köri ilə səpin. Pomidor və xiyar kiçik bir kub ilə kəsilir, soğan ən kiçik parçalara bölünür və tərəvəzlərin qalan hissəsi ilə bərabər qarışdırılır. Həm də göyərti ilə gəlir və bütün tərəvəzləri qarışdırırıq. Mayonezdə sarımsağı sıxırıq, qaymaqlı xardal və barbekü sousunu əlavə edirik, diqqətlə sousları qarışdırın ki, bütün zövqlər qarışdırılsın. Pide çörəyini yaydıq, sarımsaq mayonezlə yağlayırıq.

Ətin üstünə bitki qarışığı qoyun və qaymaq sousunu doyun. Pide çörəyini kənarlardan qatdıqda, qısa tərəfi doldurun və rulonda yuvarlayın.

Qızıl qəhvəyi olana qədər hər iki tərəfə yağı və qızartması ilə pan panjara sürün. Belə bir shawarma masa bir qəlyanaltı kimi xidmət üçün, çapraz kəsmək, göyərti ilə bəzəyəcək və müxtəlif souslar ilə xidmət edir.