Yay menyusu – hansı yeməklərdən qaçınmaq lazımdır
Hamıya bəllidir ki, D vitaminin ən böyük qaynağı günəş olduğu üçün çimərlik üzünə həsrət qalan insanlar bu vitamindən də məhrum oldu, bu isə qış və yaz aylarında koronavirusun daha da geniş yayılmasına səbəb yaratdı.
Pandemiyada çimərlik – Yayda necə istirahət edəcəyik? – AÇIQLAMA
2020-ci ilin yay mövsümünün demək olar ki, ən çox hissəsi çimərlik qadağası ilə keçdi. Regionlara yollar bağlandı və təbiiətlə təmas mümkün olmadı.
Hamıya bəllidir ki, D vitaminin ən böyük qaynağı günəş olduğu üçün çimərlik üzünə həsrət qalan insanlar bu vitamindən də məhrum oldu, bu isə qış və yaz aylarında koronavirusun daha da geniş yayılmasına səbəb yaratdı.
Hazırda yay mövsümünün yaxınlaşması insanlar arasında bu bəzi qadağaların yenidən tətbiq olunacağı barədə təşviş yaradır.
Bəs, post-pandemiya dövründə daha təhlükəsiz istirahət necə planlanmalıdır? Bununla bağlı, turizm sahəsinin mütəxəssislərinin mövqeyini öyrənməyə çalışdıq.
Bu sahə üzrə mütəxəssis Samir Dübəndinin fikrincə, bu dönəmdə ən əsası insanlarda səyahətə maraq yaratmaq üçün alternativ yollardan istifadə olunmalıdır.
“Pandemiya dövründə ən çox zərər çəkən sektorlardan biri də turuzim sektoru oldu. Hər zaman yay fəsli truzim sahəsi üçün yüksəliş mövsum hesab edilir. İlboyu çalışan insanlar məzuniyyətləri zamanı planlar qurmağa başlayırlar. Bu aylar bizə fürsət verir ki, daxili turizim sahəsində insanların təhlükəsizliyini, maraq dairələrini düşünüb əlverişli turizim növlərini inkişaf etdirək”.
Ekspert həmçinin bildirib ki, pandemiya müddətində istirahət məkanları Nazirlər Kabinetinin, Turizm Agentliyinin və AQTA – nın müvafiq qərarlarına əməl edərək təhlükəsiz istirahət təşkil etməlidir. Bu insanları istirahət zamanı özlərini güvənli hiss etməklərinə kömək edəcək.
Bundan əlavə Samir Dübəndinin fikrincə, insanların sağlamlığı üçün ölkədə ekoturizmi daha da inkişaf etdirmək doğrudur.
“Mən post pandemiya dövründə insanların sağlamlığı üçün ekoturizimi inkişaf etdirməyi əsas faktor hesab edirəm. Çünki qapalı mühitdən çıxan insanlara mütləq şəkildə təbii oksigen, təbiətin qoynunda dincəlmək daha vacibdir. Bunun üçün düşünürəm ki, xüsusi olaraq turizm sahəsində çalışanlar müxtəlif proqramlar, layihələr təqdim etməlidir”.
Mütəxəssis pandemiyanın davam etməsi turizm strategiyasının müəyyənləşməsində də çətinlik yaratdığını vurğulayıb.
İndi hamını turizm sektorunun hansı addımlar atacağını, özünü qısa zamanda necə toplayacağı maraqlandırır. Hazırda bir çox insanı qiymətlərdə müşahidə olunacaq bahalaşma maraqlandırır. Pandemiyanın vurduğu ziyanlar istirahətlər qiymətlərinə öz təsirini necə göstərəcək.
Turizm eksperti bu məsələ barədə yaranan söz-söhbətlərə də aydınlıq gətirib:
“Çox güman ki, müqayisədə qiymətlərdə artım müşahidə olunmayacaq. Əksinə azalma olacağı gözlənilir. Otellər yüksək qiymətlər tətbiq etməyəcəklər. Çünki pandemiya ilə əlaqədar işlər demək olar ki, iflic vəziyyətinə düşüb və müəssisələr müştərilərin və işin olması üçün qiymətləri münasib edəcəyini düşünürəm”.
Bəs, çimərliklər bu il necə qapadılacaqmı?
Həkim Rasif Bağırovun fikrincə, yay truziminin təhlükəsiz təşkil etmək üçün Avropa təcrübəsindən istifadə etmək lazımdır. O, qeyd edib ki, yay mövsümündə çimərliklərin açılması insan orqanizmi üçün çox vacibdir.
“Əhalinin 90 %- də D vitamini çatışmazlığı var. Nəticədə immun sisteminin müqaviməti zəifləyir və müxtəlif xəstəliklərin yaranmasına gətirib çıxarır. Elə bu səbəb görə insan orqanizmi üçün yay aylarında bollluca günəş şüası qəbul etmək vacibdir.
Düşünürəm ki, əgər hər bir insan çimərliklərdə bütün qaydalara əməl etsə, sosial məsafəni qorusa, heç bir qapadılmaya ehtiyac qlmaz. Bu xüsusda çimərliklərin xüsusi qaydalar tətbiq olunmaqla açılması vacibdir”, – deyə Rasif Bağırov bildirib.
Vüsalə Balayeva, Bizim.Media
© Materiallardan istifadə edərkən hiperlinklə istinad olunmalıdır.
Mətndə səhv varsa, onu qeyd edib ctrl + enter düyməsini basaraq bizə göndərin.
Yay menyusu – hansı yeməklərdən qaçınmaq lazımdır?
30 dərəcə istiliklə bədənimizin performansı əhəmiyyətli dərəcədə aşağı düşür. Ağır yeməklər yeyirsinizsə və ya spirtli içki qəbul edirsinizsə, bu daha da aşağıdır. İsti günlərdə hansı qidalardan uzaq durmalı olduğunuzu və onları necə əvəz edəcəyinizi öyrənin.
İstilik qarınqululuğu təbliğ etmirlər. Temperatur 30 dərəcəyə çatdıqda, ilk növbədə, sözdə. pəhriz bombaları. Onlar bizi letargik edir, diqqətimizi cəmləməkdə problem yaşayırıq və bədən daha tez yorulur. Dietoloqların yay qadağalarının qara siyahısına aşağıdakılar daxildir: ızgara ət, rennet pendirləri, tam yağlı süd məhsulları, həmçinin çipslər, paxlalılar və hətta çoxlu qatıq və ya südlə hazırlanmış məşhur smoothies və dondurulmuş kokteyllər.
– Əksinə, gedək mövsümi məhsullarqarpız, pomidor və moruq kimi və meyvə piroqlarını desertə qənaət edin. Meyvələr çox su ehtiva edir. Qızardılmış hər şeyi qril və ya qaynadılmış ilə əvəz edin. Qaynadılmış qarğıdalı, brokoli və gül kələm kimi tərəvəzləri diyetə daxil edək, Katowicedəki FRAIS İnstitutunun tibbi qidalanma mütəxəssisi Dorota Zdomblars-Mrozek məsləhət görür.
Yayda kalorilərin hesablanması
30 dərəcə istidə müəyyən qidaları yemək orqanizmi yormur, həm də buna səbəb ola bilər kilolu – yüksək temperatur sürətli yanmağa kömək etmir.
– İlk növbədə bütün qızardılmış qidalardan imtina etmək lazımdır. Populyar yay pəhrizindən də istisna edirik fast food – kabablar, burgerlər və hot-doqlar. Bu kalori bombalarıbiz çox uzun və həzm etmək çətin olacaq. Digər tərəfdən, diyetə əvəzedici məhsullar daxil edə bilərik, məsələn, qızardılmış toyuq əvəzinə – qızardılmış, çörəkli balıq əvəzinə – buxarda və ya qaynadılmış balıq, dəniz məhsulları, Dorota Zdomblars-Mrozek izah edir.
Kaloriləri də hesablayırıq. Belə yüksək temperaturda orqanizmimiz onlara daha az ehtiyac duyur. Əgər onları saya bilmiriksə, ənənəvi yeməklərimizi tərəvəzlə əvəz edək.
– Onlar xam, qaynadılmış, qızardılmış və ya qril ola bilər. Gəlin onlardan salatlar hazırlayaq. Onları “isti” də yeyə bilərik – badımcan və ya balqabaq qızardın. Qatıq və ya vinaigrette kimi ənənəvi salat soslarını bir neçə damcı zeytun yağı və ya təzə ilə əvəz edin. sıxılmış limon suyu. İndi təzə gül kələminin, çuğundurun, ağ kələmin və qulançarın mövsümüdür, gəlin mətbəxdə istifadə edək, – diyetoloq deyir.
Bilmək yaxşıdır: Meyvə kokteylləri, yoxsa yayda necə sərinləmək olar?
Nə içmək olar və nəyi içmək olmaz?
İçkiləri də unutmayaq. Bu, ilk növbədə qocalara, uşaqlara, eləcə də əziyyət çəkən insanlara aiddir diabet, ürək-damar xəstəlikləri və s.Gün ərzində ən azı 2-3 litr qazsız su içməliyik. Bədən istiliyinin hər 1 dərəcə artması ən azı 500 ml su içməyi tələb edir.
Bədəndə suyu uzun müddət saxlamaq istəyiriksə, içək ətirli sular və meyvə şirələri, çünki onların tərkibindəki şəkər bədəndə suyu saxlayır və orqanizmin bu qiymətli mayedən çox tez xilas olmasına mane olur. Bundan başqa meyvə şirələri isti havalarda çox asanlıqla itirdiyimiz lazımi vitamin və minerallarla bədənimizi tamamlayacaqlar.
Ancaq “maye” olan şey yayda həmişə faydalı deyil.
– Alkoqolsuz içkilər kimi reklam olunur. smoothies, şirinləşdirilmiş buzlu qəhvə, buzlu çay və qazlı içkilər yaxşı fikir deyil. istilik. Onlar nəinki yüksək kalorilidirlər və buna görə də bədəni boş və ağır kalorilərlə təmin edirlər, həm də yüksək şəkər tərkibinə görə susuzluğu yatırmır və bədənin suya olan ehtiyacını ödəmirlər. Bunun əvəzinə biz onları təqdim edə bilərik tərəvəz və meyvələr tərkibində çoxlu su olan (məsələn, qarpız, qovun və ya yaşıl xiyar), Dorota Zdomblarz-Mrozek deyir.
Yayda diqqətli yemək
İsti havalarda pəhriz tələlərindən – yalnız yüngül görünən və ya susuzluğumuzu yatıran qida və içkilərdən də ehtiyatlanmalıyıq. Bunlar hər cür pendir tərkibli salatlardır, qax, Fındıq, Avokado, Qatıq Sousu, Makaron Salatları – bunlar 740 ilə 1300 kalori arasında ola bilər. Eyni şey karbohidrat bombalarına, yəni soyuq ağ sendviçlərə və rulonlara aiddir. Baxmayaraq ki, onlar yay pəhrizi üçün hazırlanmış kimi görünürlər – ispanaq, pomidor, qaynadılmış toyuq ilə doldurulur, lakin bədəni ağırlaşdırırlar. Xüsusilə hər kəs isti gün ofisdə keçiririk.
Gəlin də pivədən qaçaq, onu axtaraq alkoqollu içkilər işıq və ya əlavə işıq. Unutmayın ki, spirtli içkilər təkcə “boş kalori” mənbəyi deyil, həm də bədənimizi susuzlaşdırır.
Bir pinti pivə çox vaxt bütöv bir çörək yeməklə müqayisə edilir.
Bəzi tərəvəzlərdən, xüsusən də paxlalılardan da çəkinməliyik. Çöldə hava 30°C olduqda lobya və ya noxud şorbası və ya noxud salatı yaxşı fikir deyil.
Təkcə nə yediyimizə deyil, nə qədər tez-tez yediyimizə də diqqət edək. Daimi və kiçik hissələrdə yeyək, özümüzü çox yükləməyək, çəkinin gecə qəlyanaltı, hər yemək kifayət qədər ağır yeməklərin həzminə kömək edəcək bol su ilə əlavə edilməlidir. Gəlin meyvələrə çataq, onlar bizi mükəmməl şəkildə əvəz edəcəklər konfet. Diyetoloq məsləhət görür ki, işlənmiş qidalardan uzaq durun.
Tövsiyə edirik: Yaşlı insanlar niyə su içməlidirlər?
mənbə: İnstitutun mətbuat xidməti FRAI/mk
İsti yay səhhətimizi necə dəyişir – Yay fəslinin orqanizmə əks təsirləri
İsti, günəşli yay fəslini gözləyən, sevən, sevinən insanlar çoxdur. Biz daha çox qışda, soyuqda xəstələnib zəiflədiyimizi düşünürük. Amma elə insanlar var ki, isti yay onların səhhətinə mənfi təsir edir. Ümumiyyətlə, isti havanın orqanizmə öz əks-təsiri var.
Medicina.az yayda orqanizmdə nə kimi dəyişikliklər baş verə biləcəyini araşdırıb.
– Xroniki xəstəliklər kəskinləşə bilir
Ürək-damar, ağciyər, endokrin, nevroloji sisteçin xəstəlikləri kəskinləşir, maddələr mübadiləsi pozulur. Yüksək hərarət bu insanlar üçün fatal sonluq ola bilər. 2003-cü ildə İtaliyada ekstremal istilər zamanı 65-75 yaş arası insanlar arasında ölüm halları 25% artmışdı.
Xüsusən yayın başlanğıcında orqanizm istilərə adaptasiya olmağa başlayanda fəsadlar qabarır. Yayın sonuna yaxın isə bütün yay boyu kəskinləşən simptomlar müalicə olunmadıqda, ölüm faizini artırır. Statistikaya görə, hətta yaydan sonra belə yayın fəsadlarına uğramış insanların payızda ağırlaşması və həyatını itirməsi riski qalır.
– İnsan arıqlayır, piy ehtiyatını itirir
Heç bir pəhriz və həyat tərzi dəyişmədən, günəş işığı və istidən çirkad ritmlər dəyişir, hormonlar və bioloji proseslər ayrı ritmlə işləməyə başlayır. Bu da bədən çəkisinə təsir edir. İnsan gün ərzində nə qədər çox gün işığı alıb, istidə olursa, bir o qədər çəki itirir. Piy hüceyrələri getdikcə azalır, zəifləyir. Çimərlikdə çox olan insan dəri altındakı piy toxumasını qısa müddətdə əridib buxarlandıraraq itirir. Cavan insanda bu elə də fəsad vermir. Amma xəstə, ahıl, yaşlı insanlarda piy təbəqəsində azalma bir çox problemlərə gətirib çıxarır.
– Allergiya artır
Bütün yay allergiklər üçün cəhənnəm əzabıdır. May ayından başlayan allergiya iyun-iyulda paxlalıların tozlanması ilə artır, avqustda isə otların tozu ilə kəskinləşir. Xüsusən bağ, dağ, orman gəzintisində belə insanlar əziyyət çəkir. Allergik insan yalnız şəhərdə özünü normal hiss edə bilər.
– Yayda soyuqdəymə və iltihab daha çox olur
Entereviruslar daha çox mədə-bağırsaq, həzm traktını pozur. Çox vaxt da qışdakı kimi qızdırma, burun axması, titrətmə, burun-boğaz tutulması simptomları da verir. Amma yayda bunlara diareya, qarın işləməsi, ürəkbulanma, qusma da qoşulur. Bu xəstəlik uşaq-böyük fərqləndirmir. Entevirusla olan xəstəlik öz-özünə 1 həftəyə keçir. Sadəcə çoxlu maye qəbul etmək lazımdır.
– Çimərlikdə qaralma dəri xərçəngi riskini artırır
Melanoma və xalların bədxassəliyə çevrilməsi prosesi çox vaxt başlanğıcını yaydan götürür. Hələ də insanlar hansı xalların, hansı dərinin, ləkənin gündən necə qorunmasını bilmir.
Yayın orqanizmə bir faydası da libidonun artmasıdır. Intim hisslər çoxalır, cinsiyyət hormonları aktivləşir, həm kişi, həm qadınlarda seksual hormonlar artır. Qadın cinsiyyət hormonu estrogenin pik həddi iyunda olur.
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.