Qaz maskası necə hazırlanır

Sirkə ilə doymuş bir parça toz və gözyaşardıcı qazla kömək edir.

Sızdırmazlıq halqasının qaz şistindən necə asanlıqla çıxması

Dövlət Proqramı çərçivəsində dövlət sifarişi ilə mərhələli şəkildə ilk növbədə təbii qazdan istifadə etməyən yaşayış məntəqələri və yeni yaşayış massivləri qazlaşdırılır.

Mia.az xəbəır verir ki, bu, “Azəriqaz” İstehsalat Birliyinin açıqlamasında bildirilib.

Qeyd olunub ki, bununla yanaşı, fərdi qaydada vətəndaşların öz sifarişləri ilə də qazlaşdırma işləri aparılır. Küçə xətti mövcud olduqda ilk növbədə vətəndaş ərizə və mülkiyyəti təsdiq edən sənədlə bu sahəyə xüsusi icazəsi, lisenziyası olan podratçı təşkilata müraciət etməlidir:

“Müraciət etdikdən sonra podratçı təşkilatın sorğusu əsasında “Azəriqaz” İstehsalat Birliyinin mütəxəssisləri fərdi yaşayış evinə baxış keçirirlər. Qaz təchizatı mənbəyi müəyyən olunur, qazlaşma sxemi və sorğu blankı tərtib olunur. Həmin sənədlər əsasında vətəndaşın sifarişi ilə lisenziyası olan podratçı təşkilat tərəfindən fərdi yaşayış evinin qazlaşdırılması layihəsi hazırlanır.

Vətəndaşla podratçı təşkilat arasında bağlanmış müqavilə əsasında fərdi yaşayış evinin qaz xətlərinin çəkilməsi işləri aparılır və müvafiq qaydada istismara qəbul olunur. Bu işlər tamamlandıqdan sonra podratçının müraciəti əsasında “Azəriqaz” İB tərəfindən ödənişsiz olaraq qaz sayğacının quraşdırılması həyata keçirilir, abonent kodu açılır, vətəndaş ilə müvafiq qaydada qazın alqı-satqısı müqaviləsi bağlanır və təbii qazın verilməsi təmin olunur. Küçə xətti mövcud olmadıqda isə vətəndaş ilk növbədə küçə xəttinin çəkilməsi üçün texniki şərtin alınması məqsədi ilə “ASAN Kommunal” və ya “ASAN xidmət” mərkəzlərinə müraciət etməlidir. Həmin mərkəzlər vasitəsi ilə “Azəriqaz” İB tərəfindən tam ödənişsiz olaraq küçə xəttinin çəkilməsi texniki şərti vətəndaşa təqdim olunur. Texniki şərtləri əldə etdikdən sonra vətəndaş yenə də müraciət edir bu sahədə xüsusi icazəsi olan podratçı təşkilata. Podratçı təşkilat tərəfindən küçə xəttinin layihəsi hazırlanır, vətəndaşların öz sifarişləri və öz vəsaitləri hesabına küçə xətləri çəkilir, müvafiq qaydada istismara qəbul olunur. Həmin küçə xəttinə “Azəriqaz” İstehsalat Birliyi tərəfindən təbii qazın verilməsi təmin olunur, sonra isə yenə də vətəndaşlar fərdi qaydada podratçı təşkilata müraciət etməklə fərdi qazlaşma işlərini həyata keçirir.

Xüsusi ilə qeyd etmək lazımdır ki, fərdi qazlaşma ilə bağlı hər hansı bir dövlət rüsumu yoxdur. “Azəriqaz” İB tərəfindən hər hansı bir ödəniş tələb olunmur və vətəndaşlara da müraciət edirik ki, bu hallarda diqqətli olsunlar, kimsə “Azəriqaz” İB-nin adından hansısa formada sui-istifadə edə bilər. Yenə də qeyd edirik ki, hansısa bir vəsait tələb olunmur. İşlərin görülməsi, işlərin qiyməti yalnız müstəqil sahibkarlıq subyekti olan podratçı təşkilat arasında olan müqavilə ilə tənzimlənir. Bu qayda ilə ötən illərdə – 2020 və ondan qabaqki illərdə orta hesabla ölkə ərazisində 30-35 minə yaxın fərdi yaşayış evi qazlaşdırılıb.

Vətəndaşlar “ASAN Xidmət” və ya “ASAN Kommunal” mərkəzlərində podratçı təşkilatların əlaqə nömrələri, ünvanları ilə tanış ola bilərlər. Həmin podratçı təşkilatlarla danışıqlar apararaq görüləcək işlərin qiymətini təyin edirlər. “ASAN Kommunal” və ya “ASAN xidmət” mərkəzlərində hansısa ödənişin olması nəzərdə tutulmur. Yalnız podratçı təşkilatla müqavilə şərtlərinə uyğun olaraq qiymətlər müəyyən olunur və həmin o ödənişlər podratçı təşkilatın bank hesabına ödənilir.

Nə düşünürsən?

• Bunlara da bax
• Kanalın digər videoları

Qaz maskası necə hazırlanır

Özünüzü apokalipsisdən və ya bir sıra polis gözyaşardıcı qazından qorumaq istəsəniz, öz qaz maskanız sizi qarşılaşa biləcəyiniz hər hansı hava kimyəvi maddələrə hazırlamışdır. Peşəkar qaz maskaları daha etibarlı olsa da, bir çimdiklə öz maskanızı yaratmaq asandır. Sizi hər şeydən qoruya bilməz, ancaq evdə hazırlanmış qaz maskası fövqəladə vəziyyətdə üzünüzü və ağciyərlərinizi qorumağa kömək edə bilər.

addım

3-cü hissənin 1-ci hissəsi: Qaz maskasının yaradılması

• Vulkanların zəhərli külləri, gözyaşardıcı qazlar və tozların hamısı hissəcikli çirkləndiricilərdir.

• Ehtiyacınız olduğunu düşündüyünüzdən daha kiçik başlayın – daha sonra həmişə daha çox kəsə bilərsiniz.
• Şüşə üzünüzə yaxın oturmalıdır, çünki bu, qazın gözlərinizə girməsinin qarşısını alır.

• Kauçuk köpüyü onlayn və ya böyük hardware mağazalarında ala bilərsiniz.
• Kauçuk köpüyü tuta bilmirsinizsə, kənarları ətrafında bir neçə təbəqə lent istifadə edin və ya köhnə köynəkdən parça soyun.

• Havanın maskadan yan keçməməsi üçün maskanın kənarını şüşəyə yapışqanla bağlayın.

3-cü hissənin 2-ci hissəsi: Maskanız üçün hava filtrinin yaradılması

1. Bəzi qazlardan qorunmaq üçün maskanıza evdə hazırlanmış hava filtrasiya sistemi əlavə edin. Bu sistem hərbi hava maskası qədər güclü olmasa da, bəzi toksinləri, eləcə də gözyaşardıcı qaz kimi bütün hissəcikli çirkləndiriciləri uğurla süzə bilir.
2. 1 litrlik şüşənin üst hissəsini kəsin. Şüşənin üst hissəsini kəsmək üçün ülgücdən istifadə edin və açıq silindr buraxın. İstənilən növ plastik şüşədən istifadə edə bilərsiniz, lakin 2 litrlik butulka adətən böyük və əlverişsiz olur.
3. Şüşənin altını 7,6-10 sm aktivləşdirilmiş kömürlə doldurun. Aktivləşdirilmiş karbon havadan tüstü və qazları udur və qazlara qarşı effektiv maneə yaradır. Mükəmməl olmasa da, kömür xlor və karbon əsaslı kimyəvi maddələri süzə bilər.
4. Başqa bir 1 litrlik şüşənin altını kəsin. Bu, əvvəlki kimi eyni ölçülü şüşə içində olmalıdır. Aşağıdan 2,5-5,1 sm 1-2 sm aşağı kəsin, yuxarıdan mümkün qədər çoxunu buraxın.
   • Qapağı açıq buraxın.
5. Şüşənin üst hissəsini 3-4 düymlük yastıqla doldurun. Bu, havanızdan toz, kül və ya gözyaşardıcı qaz kimi fiziki çirkləndiriciləri təmizləyir. Köhnə köynəklərin, corabların və ya pambıq topların zolaqlarından da istifadə edə bilərsiniz.
   • Şüşələri bir-birinə sıxın və bağlayın. Eyni ölçülü şüşələrdən istifadə etmisinizsə, birini digərinə sürüşdürüb möhür yarada bilərsiniz. Şüşələri bir-birinə yapışdırın ki, onlar bağlı qalsın. Bu sizin hava filtrinizdir!
6. İstifadəyə hazır olduğunuz zaman filtrinizin taxta top ucuna 6-7 deşik qoyun. Havanın daxil olması üçün filtrin altındakı delikləri kəsmək üçün ülgücdən istifadə edin.
   • Aktivləşdirilmiş karbon, örtülməsə, havadan nəm çəkir və onu yararsız hala gətirir, buna görə də deşikləri yalnız filtrə ehtiyacınız olduqda kəsin.
7. Hava maskanızın altını filtrinizə birləşdirmək üçün rezin şlanqdan istifadə edin. Filtrinizi qaz maskanıza qoşmağın ən asan yolu köhnə vakuum şlanqıdır. Onu sabun və su ilə təmizləyin, sonra filtr və qaz maskasının uclarına lentlə bərkidin.
   • Kömür havadan nəm çəkə və yararsız hala düşə bildiyindən, yalnız ehtiyac duyduğunuz zaman qapağı filtrdən çıxarın.
8. Hər istifadədə aktivləşdirilmiş kömürünüzü dəyişdirin. Aktivləşdirilmiş karbon kimyəvi maddələri və rütubəti udur və dolduqda onu yararsız edir. Hər istifadədən və ya uzun müddət havaya məruz qaldıqdan sonra onu yeni kömürlə əvəz edin.

3-cü hissə: Qazlara və kimyəvi maddələrə məruz qalmanın müalicəsi

1. Başqa qoruyucu vasitəniz yoxdursa, burnunuzu və ağzınızı köynəklə bağlayın. Bir köynək həqiqətən sizi toz və ya gözyaşardıcı qaz kimi böyük hissəciklərdən qoruya bilər, lakin mükəmməl deyil. Sviteri burun və ağız üzərində saxlamaq üçün hər iki əlinizlə mümkün qədər mükəmməl bir möhür yaratmağa çalışın.
   • Bandanalar, dəsmallar və yorğanlar fövqəladə hallarda oxşar qoruma təmin edir.
   • Sadə bir parça parça vulkan püskürməsi nəticəsində həyatınızı küldən və tozdan xilas edə bilər.
2. Dərhal zəhər nəzarətinə zəng edin. Əgər siz və ya tanıdığınız biri kimyəvi maddə ilə tənəffüs etdikdən sonra başgicəllənmə, ürək bulanması və ya qıcolma və ya huşunu itirmə hiss edirsinizsə, kimyəvi maddəni qeyd edin və dərhal zəhərlə mübarizə aparmağa çağırın.
   • Birləşmiş Ştatlarda zəhər nəzarəti 1-800-222-1222-də əldə edilə bilər.
3. Dərhal təmiz havaya çıxın. Qurban hərəkət edə bilirsə, mümkün qədər tez təmiz havaya çıxın. Kimyəvi mənbədən uzaq durun.
4. Huşunu itirmiş qurbanları üzlərini aşağı çevirərək yanlarına çevirin. Buna “bərpa mövqeyi” deyilir. Huşunu itirmiş insanları yuxarı ayaqları ilə dəstəkləmək üçün yanlarına yuvarlayın. Ağızlarının aşağı baxdığından əmin olun ki, yuxarıya çıxan hər şeyi asanlıqla çıxara bilsinlər. Xilasetmə xidmətlərini gözləyin və onların göstərişlərinə əməl edin.

İcma sualları və cavabları

Kömürdən başqa istifadə edə biləcəyim başqa bir şey varmı?

Sirkə ilə doymuş bir parça toz və gözyaşardıcı qazla kömək edir.

Bu məni radiasiyadan qoruyacaqmı?

Qaz sızması zamanı o qaz maskası xarab olsa nə olar?

Zəhərli dumanları nəfəs alsam nə etməliyəm?

Sızdırmazlıq üçün köpük yerinə isti yapışqan istifadə edə bilərsinizmi?

Kömür əvəzinə düyü istifadə edə bilərəmmi?

Güman ki, insan normal nəfəs alırsa, yeni filtrin oksigen üçün nə qədər vaxtı var?

Bu məni xardal qazı, xlor qazı və ya saf oksigen kimi ölümcül qazlardan qoruyacaqmı?

Üzümdə sidik kimi yumşaq bir parça qazı dayandırarmı?

Bu qaz maskası asbesti dayandıracaqmı?

Məsləhətlər

• Çirklənmiş havanın inhalyasiyasının qarşısını almaq üçün maskanızın, filtrinizin və şlanqınızın mümkün qədər möhkəm bağlandığından əmin olun.
• Gözyaşardıcı qazdan tez qorunmaq üçün bir bandananı sirkə ilə islatmaq olar, baxmayaraq ki, onun effektivliyi bəzi tədqiqatçılar tərəfindən müzakirə edilmişdir.

Xəbərdarlıqlar

• Zarin kimi orqanofosfatlar kimi bəzi maddələr tənəffüs yolu ilə olduğu kimi dəri vasitəsilə də sorulur və qaz maskası onlara qarşı təsirli olmaya bilər.
• İstifadədən sonra aktivləşdirilmiş karbonu dəyişdirməyi unutmayın, çünki o, kimyəvi maddələri uduqda yararsız hala düşür.
• Bu DIY maskasıdır etmir hərbi və ya kommersiya qaz maskasını əvəz edir və yalnız məhdud effektivliyə malikdir.

Qızdırma zamanı xalq təbabəti üsulları

Adətən uşağın hərarəti yüksələndə böyüklər qorxuya düşür və ona qızdırma salan dərmanlar verməyə tələsirlər.

Əslində hərarət virus infeksiyası fonunda yüksəlir. Xəstəlik çox vaxt orqanizmdə hərarətinin artması ilə başlayır, bir qədər sonra digər əlamətlər özünü biruzə verir. Hərarətin yüksəlməsi orqanizmin infeksiya ilə mübarizəyə başladığını, yüksək hərarət isə orqanizmin bunun öhdəsindən yaxşı gəldiyini göstərir.

Hərarət orqanizmin xəstəliyə reaksiyasıdır və immunitetin sağlam olmasına dəlalət edir, yəni qorxu hissi keçirmək lazım deyil. Lakin onun süni şəkildə salınması orqanizmin müdafiə qabiliyyətini zəiflədə bilər, ona görə də ciddi səbəb olmadan, yəni termometrin göstəricisi 38,5 dərəcəni keçmədikdə dərman verməyə ehtiyac yoxdur.

Qızdırmanı salmaq üçün bəsit tədbirlərdən başlamaq daha yaxşıdır. Əvvəlcə uşağı soyundurmaq lazımdır, çünki temperatur bəzən uşağın geyimi qalın olduğuna görə 1-2 dərəcə yüksəlir.

Südəmər körpənin hərarəti yüksələndə ilk növbədə onun əynindəki bezi çıxarmaq lazımdır, çünki o dərinin istilikvermə sisteminin işini və temperatur tənzimini pozur. Sonra bəzi müalicəvi tədbirlər görülməlidir.

1 litr ilıq suya 1 xörək qaşığı üzüm sirkəsi əlavə etmək və həmin məhlulla bədəni ovxalamaq olar. Yaxşı olar ki, əvvəlcə uşaq çimizdirəndən sonra bədənini qurulamadan dəsmala və ya qətifəyə büküb havası dəyişdirilmiş otağa gətirilsin. Lakin su prosedurları və ovxalama zamanı suyun temperaturu bədənin hərarətindən 1 dərəcədən çox aşağı olmamalıdır, əks halda təzadlı temperatur damarlarda spazma əmələ gətirir. Uşaq qızdırmadan titrəyirsə, onu çimizdirmək və ovxalamaq olmaz.

Hərarət qalxanda maye rejimi gözlənilməlidir. Südəmər uşaqları əmizdirmək, nisbətən böyük uşaqlara çoxlu maye, xüsusən də təbii tərlədici vasitələr – bal və ya moruq mürəbbəsi əlavə edilmiş cökə, Teaqrip və İmmunotea çayları içizdirmək lazımdır. Həmin məhlullar orqanizmi tərlədir, tərləmə isə hərarəti aşağı salır. Tərləmiş uşağı qurulamaq yox, paltarını dəyişdirmək lazımdır.

Lakin həkim göstərişi olmadan uşağı özbaşına müalicə edənlər arasında yeri gəldi-gəlmədi antibiotiklərdən qızdırma salan vasitə kimi istifadə etməyə meyilli olanlar var. Bu, yanlış təsəvvürdür, çünki antibiotiklərin istifadəsi üçün xüsusi göstərişlər var və orqanizmin hərarətinin yüksəlməsi həmin göstərişlərə daxil deyil. Antibiotiklər bakterial infeksiyaların müalicəsi üçün nəzərdə tutulub və viruslu xəstəliklərdə onlar nəinki faydasızdır, hətta zərərlidir.

Qızdırmanı salmağın təbii yolları:

– Moruq mürəbbəsinin müsbət təsiri haqda demək olar ki, hər kəsin məlumatı var. Bu meyvələrin tərlədici və qızdırmasalıcı təsiri tərkibində külli miqdarda asetil-salisil turşusunun – təbii aspirinin olmasıdır. Sən demə aspirin moruğun budaq və yarpaqlarında daha çoxdur. Sintetik aspirindən fərqli olaraq təbii asetil-salisil turşusu uşaqlar üçün zərərsizdir, mədənin selikli qişasını qıcıqlandırmır, qanı durulaşdırmır. 2 xörək qaşığı qurudulub xırdalanmış moruq budaqları 1 stəkan qaynar suda dəmlənir, gün ərzində qurtum-qurtum içilir.

– Qızdırmanı salmaq üçün ən yaxşı vasitələrdən biri də portağaldır. Onun da tərkibində təbii asetil-salisil turşusu var. 4 dilim portağalın şirəsi sıxılır, üzərinə 1/4 stəkan ilıq su tökülür və dərhal içilir. Bu dadlı dərmanı gündə 3-4 dəfə içmək olar.

– Daha bir faydalı qızdırmasalıcı bişirməni əncir meyvəsinin qurusundan hazırlamaq olar. Bunun üçün 5 ədəd quru əncirin üzərinə 1 stəkan su əlavə olunur və 5 dəqiqə qaynadılır. Alınan bişirmə axşam yatmazdan əvvəl içilir. Uşaqlara məhlulun yarısını içirtmək olar. Əgər qızdırma ilə yanaşı öskürək də narahat edirsə, ənciri süddə bişirmək olar.

– Təbiətdə tərkibində aspirin olan bitkilər çoxdur. Məsələn, söyüd qabıqlarının belə bir xüsusiyyəti var. Qızdırmanı salır, baş ağrısını, oynaq və əzələ ağrılarını aradan qaldırır. Söyüd budaqları toplanır, yuyulur, qabığı soyulur və qurudulur. 1 litr qırmızı şəraba 50 qram qurudulmuş söyüd qabığı qarışdırılır, və 3 həftə dəmlənir. Qrip və qızdırma zamanı gündə 2 dəfə 1/4 stəkan qəbul olunur.

– Qızdırmanın kəskin yüksəldiyi zaman Teaqrip və İmmunotea çayları birlikdə dəmlənir və gün ərzində qəbul olunur. Müalicəvi çayların belə kombini həm qızdırmanı salır, həm də orqanizmin bakteriya və viruslara qarşı müqavimətini artırır.

– Qara gəndalaşın çiçəkləri də tez bir zamanda qızdırmanı salır. 1 xörək qaşığı çiçəklərin üzərinə 1 stəkan qaynar su əlavə olunur və 15 dəqiqə su hamamında dəmlənir. İlıq halda gündə 3 dəfə yarım stəkandan qəbul edilir. Uşaqlara yaşından asılı olaraq 1-3 xörək qaşığı verilir.

Mənbə: Herba Flora jurnalı

Saglamolun.Az