Mühazirə otağı/Cədvəl Azərbaycan tarixi

10.*N. Cəfərov, D. Osmanlı. Azərbaycan: Heydər Əliyevdən İlham Əliyevə, Bakı, 2004.

Azərbaycan

Dunyada ilk insanlar 2,5-3 milyon il bundan evvel yashamishlar. Ilk insan qaliqlarina Serqi Afrikada-Keniya ve Tanzaniyada tesaduf olunmushdur. Azerbaycanda ise ilk insanlar 1,5 milyon il bundan evvel yashamishlar..

ibtidai icma qurulushu emek aletlerinin hazirlanma materialina ve texnologiyasina uyshun olaraq 3 merheleye bolunur:
1. Dash dovru
2. Tunc dovru.
3. Demir dovru.
Dash dovrunun ozu 3 merheleye ayrilir.
1. Qedim dash dovru (Paleolit)-b.e.e. 1,5 milyon il -12-ci minillik.
2. Orta dash dovru (Mezolit)-b.e.e. 12 -8-ci minillikler.
3. Yeni dash dovru (Neolit)-b.e.e. 7 -6-ci minillikler.

Paleolit de oz novbesinde 3 merheleye bolunur:
1.Alt paleolit – b.e.e. 1,5 mln. il –b.e.e. 100-cu minilliyedek. Azerbaycanda alt paleolit dovrune Azix masharasi (350-400 min il bundan qabaq) tesaduf edir. Qarabashda (Tashlar), Naxçivanda (Qazma), Qazaxda (Dashsalahli, Damcili) ve bashqa yerlerde de bele masharalara ract gelmek olar.
2.Orta paleolit – b.e.e. 100 min il bundan evvel-b.e.e. 40-ci minilliyedek. (Qarabash, Naxçivan, Qazax.)
3. ust paleolit – 40 min il bundan evvel -b.e.e. 12 minilliyedek. (Qarabash, Naxçivan, Qazax.)
Dash dovrunun sonu-metal esrinin bashlanshici Eneolit (Mis-dash dovru) dovru adlanir, b.e.e. VI-IV minillikleri ehate edir.
Eneolitin sonu Tunc dovrune keçid dovrudur. Tunc dovrune aid Xaçmazda Serkertepe, Qazaxda Babadervish, Naxçivanda Kultepe yashayish meskenleri ashkarlanmishdir. Tunc dovru ozu 3 merheleye bolunur:
1. Erken Tunc dovru – b.e.e. 4-cu minillik -b.e.e.3-cu minilliyin sonu.
2. Orta Tunc dovru – b.e.e. 3 minilliyin axiri –b.e.e. 2-ci minilliyin ortalari.
3. Tunc dovrunun sonu – b.e.e. XIV-XII esrler.
Demir dovru ise — b.e.e. 9-8-ci esrleri ehate etmishdir.

Qedim dovrde Azerbaycan erazisinde Lullubi, Kuti dovlet qurumlari, Manna, Atropatena, Albaniya dovletleri movcud olmushdur.
B.e.e. III m.i. -b.e.e. II m.i. yarisindaAzerbaycanin cenubunda Urmiya golunden cenubda Lullubi tayfa ittifaqi yaranmishdir. B.e.e XXIII esrde bu ittifaq dovlete çevrildi.
B.e.e. III m.i.-b.e.e. II m.i. yarisindaUrmiya golunden qerbde ve cenub-qerbde Kuti dovlet qurumu yaranmishdir. B.e.e. XXII esrde kutiler Mesopotomiyaya hucum ederek Akkad dovletini ve shumerleri meshlub etdiler. Etrafli Azerbaycan dovletleri

Sumer dovleti Mesopotomiyada (Mesopotomiya yunan dilinde 2 çay arasi demekdir.) Decle, Ferat çaylarinin kesishmesinde yerleshmishdir. Mesopotomiyanin cenubu Sumerler olkesi adlanirdi.
Sumer turk dilli dovlet olmushdur. Sumerler b.e.e. 6 minillikde Altay dashlarindan ve Merkezi Asiyadan gelmishler. B.e.e. III minilliyin I yarisinda burada Ur, Uruk, Nippur, Laqash sheher dovletleri meydana gelmishdir. B.e.e. XXI esrde Ur sheherinde Ay allahi mebedi shumerlerin memarliq numunesidir. Aypara hemin dovrden turkçuluyun remzi olaraq qalmishdir.
Onun erazisi Urmiya golunden iran korfezinedek uzanirdi. III minilliyin sonunda qiyamlar neticesinde Kuti dovleti suquta ushradi. Kutilerin suqutundan sonra Mesopotomiyada hakimiyyet shumerlerin eline keçdi ve turukkiler Mesopotomiya uzerine yurush etmeye bashladilar.

B.e.e. XIV esrde Mesopotomiyada Assuriya dovleti guclenmeye bashladi ve Azerbaycan erazisinde yashayan tayfalari ozunden asili veziyyete saldi. Ashshur dovleti-Babilden shimalda yaranmishdir. Bu dovlet b.e.e. VIII-VII esrlerde guclu dovlet olmushdur. Babil, Suriya, Felestin erazileri Ashshur terefinden ishshal olunmushdur. B.e.e. 605-ci ilde Ashshur dovleti Babil ve Midiya terefinden suquta yetirildi ve torpaqlari iki dovlet terefinden bolundu.

B.e.e. IX esrde Manna dovleti meydana geldi. Paytaxti izurtu sheheri idi. Manna Assuriya ile ittifaq yaratmishdir. Urartu b.e.e. VIII esrde Mannanin bir sira torpaqlarini ishshal etdi. Assuriya b.e.e. VIII esrin I yarisinda Urartunun uzerinde qelebe qazandi ve bundan istifade eden Manna oz torpaqlarini geri qaytardi. Mannanin hokmdari iranzu bundan sonra merkezleshme siyasetini heyata keçirdi. Urartu hokmdari I Rusa yeniden Manna dovletinde ishshalçiliq siyasetine bashladi. B.e.e. 719-cu ilde Mannada qiyam bashlayir ve Assuriya hokmdari II Sarqonun komekliyi ile Manna dovleti qiyami yatirir. Iranzunun olumunden sonra onun oshullari hakimiyyet ushrunda mubarize aparmasha bashladilar. Lakin bundan sonra Assuriya Urartunu yene meshlub edir ve artiq Urartu Mannanin ishine qarishmir. Bununla da Manna b.e.e. VII esrin evvellerinde qudretli dovlete çevrilir. Hemin dovrde Manna hokmdari Ulusunu Assuriya hokmdari II Sarqona abide qoydurur.
B.e.e. VII esrin I rubu skif, sak ve kimmer tayfalari Manna ve Urartu arasinda mesken salirlar. Bu erefede Manna Assuriya ile ittifaqi pozur. Manna hokmdari Ahsheri (b.e.e. 675-650-ci illerde) musteqil xarici siyaset yeritmeye bashlayir. B.e.e. 650-ci ilde
Assuriya Mannaya hucum edir ve onu ishshal edir. Buna gore de Manna ehalisi usyan ederek Ahsherini oldurur. Onun yerine gelen oshlu Ualli Assuriya ile ittifaqi (b.e.e. 650-630-ci illerde) berpa edir. Hetta b.e.e. 616-ci ilde yeni Babil ve Midiyaya qarshi muharibede o, Assuriyanin muttefiqi olur.

B.e.e. II m.i. evvelerinde sheher dovletlerinden biri de Babil idi. Babilistan Decle ve Feratin qovushmasi yaxinlishinda (shumerlerden shimalda) yerleshmishdir. Akkadlar (Mesopotomiyada sheher-dovlet) onu “Bab-ili” (Allahin qapisi) adlandirirdilar. Babil sheher-dovleti sonradan (b.e.e. XIX esrde) Babilistan dovletine çevrildi.

Midiya iranin merkezinde yaranmishdir, yeni Mannadan cenub-sherqde yerleshirdi. Midiya ozu b.e.e. VII esrin ortalarinda skiflerin hokmranlishi altina keçmish, b.e.e. 625-ci ilde bu hokmranlisha son qoyulmushdur. Midiya dovleti b.e.e. 550-ci ilde fars hakimi II Kir terefinden suquta yetirilmish ve Ehemeni imperiyasi yaradilmishdir. Midiya b.e.e. 605-ci ilde Assuriyani, b.e.e. 590-ci ilde Mannani ishshal edir ve neticede Manna suquta ushrayir. B.e.e. VII esrde Azerbaycan erazisinde Skif padshahlishi da yaranmishdir.

Skifler b.e.e. VIII esrin sonu VII esrin evvellerinde Qara denizin shimalindan on Asiyaya koç etdiler. Onlarla birlikde saklar ve kimmerler de geldiler. Onlar b.e.e. VII esrde Urmiyadan shimalda ve qerbde mesken saldilar. Skifler bir muddet Manna ile muttefiq olmush, 28 il Midiyada ashaliq etmishler. Midiya hokmdari Kiaskar Midiyada skif ashalishina b.e.e. 625-ci ilde son qoydu. B.e.e. IV esrin ortalarinda Don çayi ve Dunay arasinda Skif (Sak) dovleti yarandi. B.e.e. II esrde makedoniyalilar skifleri meshlub etdiler.
Skifler Krimdan ve Qara deniz sahillerinden saklar ve kimmerlerle birlikde gelmishler. Skifler Urmiyadan shimalda ve qerbde yerleshirdiler. Saklar ise Arazla Kurun qovushmasinda yashayirdilar. Midiya Mannani suquta yetirdikden sonra skifleri de meshlub edir ve Mannanin skif padshahlishinin hokmranlishinda olan torpaqlarini da Midiyanin erazisine qatir. Lakin b.e.e. 550-ci ilde Midiya erazisinde Ehemeni imperiyasinin yaranmasi ile Azerbaycan torpaqlari Ehemeni imperiyasinin terkibine keçdi.

Ehemeni dovleti Ari tayfalari, elamlar b.e.e. II m.i. axirlarinda iran erazisine Serqi Avropadan geldiler. Ehemeniler sulalesinin rehberi Ehemen olmushdur. Bu sulale fars tayfa ittifaqina rehberlik edirdi. Fars tayfa ittifaqi b.e.e. VIII esrde yaranmishdir. Bu tayfalar evvel Ashshurun ve Midiyanin terkibinde idiler. B.e.e. 550-ci ilde II Kir terefinden Ehemeni imperiyasi yaradildi. Ekbatan onun paytaxti oldu. B.e.e. 530-cu ilde II Kir Massaget hokmdari Tomris terefinden olduruldu. Kirin oshlu II Kambiz hakimiyyete geldi. B.e.e. 525-ci ilde Kambiz terefinden Misir ordusu meshlub edildi ve Misir fironu olduruldu. Bundan sonra Ehemeniler dovletinin erazisi Misirden Hindistana qeder uzandi.
B.e.e. 522-ci ilde Bardi adinda bir kahin ozunu II Kirin oshlu kimi qeleme verib tax-taca sahib oldu. O, Midiyalilarin hakimiyyetini berpa etmek isteyirdi. Bu zaman I Dara ona sui-qesd etdi ve hemin il (b.e.e. 522-ci ilde) I Dara hakimiyyeti ele aldi. Ehemeni dovleti b.e.e. V esrde erazice çox boyuk dovlet idi. Onun serhedi Misirden Hindistana qeder uzanirdi ve Çinle hemserhed idi. B.e.e. 331-ci ilde Makedoniyali isgender III Darani meshlub edib Ehemeni dovletinin erazisini oz erazisine qatdi.

Çin sozu Sin sulalesinin adi ile bashlidir. Çin erazisinde ilk defe San dovleti b.e.e. XIV esrde yaranmishdir. B.e.e. 221-ci ilde Sin padshahi Çini birleshdirib ozunu Sin imperatoru elan etdi. B.e.e. 214-cu ilden etibaren Çinde Hun hucumlarina qarshi çin seddinin inshaasina bashlandi. (Tikintisi min ilden çox davam eden bu seddin uzunlushu 4 min kilometr, hundurluyu on metrdir.) B.e.e II esrde Boyuk ipek yolu salindi ve ticaret uçun istifade olundu.

B.e.e. III m.i.de Hindistan erazisinde qedim sheherler olmushdur. Burada dravid ve protodravid tayfalari yashamishlar. B.e.e. II minillikde hemin tayfalar hindistan erazisine gelen ari tayfalari ile qarisharaq hind xalqi yaranmishdir. B.e.e. I m.i-de Hindistanda ilk dovlet yarandi. B.e.e. VI esrde dovlet Ehemeniler dovletinin terkibine qatildi. B.e.e. 317-ci ilde hind hokmdari isgenderin qohumu ile evlenerek ozunu hind padshahi elan etdi. Sonra Hindistan vahid dovlete çevrildi.

Mühazirə otağı/Cədvəl Azərbaycan tarixi

1. *Azərbaycan tarixi (uzaq keçmişdən 1870-ci illərə qədər). Red. Prof. Süleyman Əliyarlı. Bakı, 1996.

2. *Azərbaycan tarixi, I cild (Ən qədim zamanlardan XX əsrədək). Z. Bünyadovun və Y. Yusifovun redaktəsi ilə. Bakı, 1994, 2005.

3. *İsmayıl Məmmədov. Azərbaycan tarixi. Bakı, 2005

4. *Süleyman Məmmədov. Azərbaycan tarixi. Bakı, 2007.
Əlavə dərsliklər, vəsaitlər və elmi monoqrafiyalar:

5. Azərbaycan tarixi. Red. İqrar Əliyev. Bakı, 1993.

6. Qafqazda Sovet totalitarizmi (1920-30-cu illərdə). Elmi Konfrans. Xəzər Universitəsi, 1998.

7. M.Ə.Rəsulzadə və ictimai-siyasi ideallar. Bakı, Xəzər Universitəsi, 2005.

8. Tadeuş Svyatoçovski. Rusiya və Azərbaycan . Bakı, Xəzər Universitəsi, 2000.

9. *Oqtay Əsədov. Heydər Əliyev. Bakı, 2008.

10.*N. Cəfərov, D. Osmanlı. Azərbaycan: Heydər Əliyevdən İlham Əliyevə, Bakı, 2004.

Kitabları Universitetin kitabxanasından və “Tarix və Arxeologiya departamenti”ndən əldə etmək olar.

İnternet saytları

mühazirələr
mövzu ətrafında müzakirələr
xəritələr, video və digər əyani materiallardan istifadə
müəyyən mövzularla əlaqədar olaraq muzey və qoruqlara ekskursiyaların təşkil edilməsi (Azərbaycan tarixi muzeyi, Şirvanşahlar sarayı, İncəsənət muzeyi və s.)

Azərbaycan tarixi muzeyinə ekskursiya və bu barədə esse –2 bal;
Dərs müddətində diskusiyalarda iştirak – 3 bal;
Prezentasiya mövzusu ilə çıxış etmək (mövzuların siyahısı əlavə olunur) – 5 bal.

Azərbaycan qədim abidələr diyarıdır.
Azərbaycanda orta əsr sənətkar birlikləri: əxilər.
Qaraqoyunlu hökmdarı Cahanşah Həqiqi: şair, sərkərdə və dövlət xadimi.
Azərbaycan tarixi baxımından Nadir şah Əfşarın şəxsiyyətinin dəyərləndirilməsi.
Kürəkçay müqaviləsinin təhlili.
Müsəlman Şərqində ilk demokratik respublika: Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti
Azərbaycanda sovet totalitarizmi və repressiya qurbanları.
Ermənilərin Azərbaycan xalqına qarşı soyqırımı siyasəti.
Əcnəbi müəlliflərin gözü ilə Azərbaycan tarixi.
XX əsrdə Güney Azərbaycanda milli hərəkat.

Azərbaycan tarixi kursu qədim zamanlardan son günlərədək vətən tarixini əhatə edir. Son illər konseptual dəyişmələr baş verdiyindən, bir sıra məsələlərə baxış əvvəlkindən kəskin şəkildə fərqlənir. Bəzi tarixi hadisələr yeni faktlarla zənginləşib, müəyyən dövrlərdəki boşluqlar doldurulmaqdadır. Tədris proqramının tərtibi zamanı bütün bu amillər nəzərə alınmış, tarixin qaranlıq səhifələrinə diqqət artırılmışdır. İş planı Azərbaycan tarixi barədə bitkin və dolğun təsəvvürün formalaşmasına imkan verir.

Azərbaycan tarixi haqqında bitkin, dolğun və obyektiv təsəvvür yaranacaq
Azərbaycanın qədim dünya sivilizasiyasının ocaqlarından biri və Şərq dünyasının ayrılmaz hissəsi olmağı haqda məlumatları daha da genişlənəcək
Azərbaycan etnosunun təkraredilməz və avtoxton olduğuna dair geniş təsəvvür yaranacaq
Vətən tarixinə, mədəniyyətinə, mənəvi dəyərlərinə sevgi və hörmət hissini daha da artıracaq və vətənpərvərlik ruhunu daha da yüksəldəcəkdir

tarixi hadisələrin analizi
tarixi hadisələrə tənqidi və obyektiv yanaşma
Azərbaycanın mədəni-tarixi inkişaf mərhələlərinin araşdırılması və Azərbaycanın müasir dövrdə dünya miqyasında rolu və yerinin müəyyənləşdirilməsi.

Tələbələrin bütün dərslərdə iştirakı vacibdir. Tələbələr müəyyən səbəblərdən dərslərin buraxılması (xəstəlik, ailə vəziyyəti və s.) haqqında məlumatı fakültə dekanlığına təqdim etməlidirlər. 20%-dən artıq dərs buraxan tələbələr imtahana buraxılmır.

Dərsə gecikmələr və ya digər dərs pozuntuları

Dərsə 5 dəqiqədən artıq gecikən tələbə dərsə buraxılmır. Buna baxmayaraq, tələbə ikinci dərs saatına buraxıla bilər.

Yoxlama işi

Müəllimə və dekanlığa qabaqcadan məlumat verilən səbəblərdən yoxlama işində iştirak etməyən tələbə yoxlama işini növbəti həftədə yaza bilər.

Tələbənin imtahanda iştirakı və ya imtahanın buraxılması ilə bağlı bütün məsələlər fakültə rəhbərliyi tərəfindən həll olunur.

Aralıq və yekun imtahanı mövzuları tələbələrə imtahandan öncə verilir. Aralıq imtahanının sualları yekun imtahanında təkrarlanmırlar.

İmtahan qaydalarının pozuntuları

Aralıq və yekun imtahanları vaxtı tələbə tərəfindən imtahanın gedişini pozmaq və köçürülmələr qadağandır. Bu qaydaya riayət etməyən tələbələrin imtahan işi ləğv olunur və tələbə 0 (sıfır) qiymət ilə imtahandan kənarlaşdırılır.

Fənni bitirmək qaydası

Universitənin qaydalarına müvafiq olaraq kursu bitirmək üçün ümumi müvəffəqiyyət faizi 60% və yuxarı hesab edilir. Kəsiri olan tələbə bu fənni növbəti semestr və ya növbəti il təkrarən götürə bilər.

Tələbələrin davranış qaydaları

Dərs zamanı dərs prosesini pozmaq və etik qaydaları pozmaq qadağandır. Həmçinin tələbələr arasında icazəsiz müzakirələr və mobil telefonlardan istifadə qadağandır.

Azərbaycanda ibtidai-icma dövrü. Azərbaycanın etnosiyasi xəritəsi. Azərbaycan ərazisində erkən cəmiyyət, ilk dövlətlərin, qurumların yaranması (Aratta, Lullubi, Kuti). Manna dövləti.

[2, fəsil 1-2, s.20-125];

[3, fəsil 1-2, s.4-32];

Atropatena və Alban dövlətləri ( siyasi tarix, təsərrüfat, mədəniyyət). Azərbaycan erkən orta çağda, yeni ictimai münasibətlər. Alban dövləti III-VII əsrlərdə. Sasani işğalı və hökmranlığı. Siyasi tarix. Mədəniyyət. [1, bölüm 4-5, s.77-129];

[3, fəsil 4-5, s.40-68];

Azərbaycanda xilafət ağalığı və ona qarşı mübarizə. Xürrəmilər hərəkatı.

Etnogenez problemi. Azərbaycan xalqının formalaşması.IX-cu yüzilliyin ikinci yarısı – XI yüzilliyin birinci yarısında Azərbaycan feodal dövlətləri. Şirvanşahlar dövləti. Saci və Salari dövlətləri, Rəvvadi və Şaddadi dövlətləri.

[3, fəsil 6-7, s.69-105];

Azərbaycan Monqol ağalığı dövründə.

[3, fəsil 8-10, s.106-165];

Qaraqoyunlu dövləti. Ağqoyunlu dövləti. Sosial- iqtisadi vəziyyət, xarici siyasət.

[2, fəsil 11, s.362-408];

[3, fəsil 11, s.166-207];

Azərbaycan XVI yüzillikdə. Mərkəzləşdirilmiş Azərbaycan Səfəvi dövlətinin yaranması. Daxili və xarici siyasət. Azərbaycan XVI yüzilliyin sonu – XVII yüzilliyin əvvələrində. Şah Abbas hakimiyyəti. Mədəniyyət.

Azərbaycan Səfəvi dövlətinin zəifləməsi və Azərbaycanın beynəlxalq rəqabət meydanına çevrilməsi (XVII yüzilliyin sonu – XVIII yüzilliyin 20-30-cu illəri).

[3, fəsil 12-15, s.208-275];

Azərbaycanda dövlət müstəqilliyi uğrunda mübarizə. Azərbaycan xanlıqlarının yaranması, idarəçilik sistemi, təsərrüfat həyatı, xarici siyasəti.

[3, fəsil 16, s.276-309];

Azərbaycan beynəlxalq münasibətlərdə (XVIII əsrin sonu – XIX əsrin əvvəli). Azərbaycanın Rusiya və İran arasında bölüşdürülməsi. Gülüstan və Türkmənçay müqavilələri.

XIX-cu yüzilliyin birinci yarısında Şimali Azərbaycanda ictimai – siyasi həyat. İqtisadi durum. Müstəmləkə zülmünə qarşı üsyanlar. Cənubi Azərbaycan.

[3, fəsil 17-18, s.310-325];

Şimali Azərbaycan XX əsrin əvvəllərində. Demokratik və milli hərəkatın başlanması. Güney Azərbaycanda demokratik hərəkat.

Azərbaycan Birinci dünya müharibəsi illərində. Azərbaycan Rus inqilabı illərində (fevral – oktyabr 1917-ci il).

Azərbaycan SSR. Azərbaycan 1920-1930-cu illərdə. Azərbaycan SSR-in ZSFSR və SSRİ-yə daxil edilməsi. Sovet hakimiyyətinin qurulması. Sosialist təsərrüfatçılığın yaranması. Mədəni inqilab. İctimai və siyasi vəziyyət. Azərbaycanda Sovet totalitarizmi. 30-cu illərin repressiyaları.

Azərbaycan SSR İkinci Dünya müharibəsi illərində.

Güney Azərbaycan İkinci Dünya müharibəsi illərində.

Milli azadlıq hərəkatı – 21 Azər.

Azərbaycan SSR müharibədən sonrakı illərdə (1946-1980-ci illərin ortaları). Sosial-iqtisadi vəziyyət. Totalitar rejimin möhkəmlənməsi. Azərbaycanlıların Ermənistan SSR-dən deportasiyası. M.C.Bağırov hakimiyyətinin devrilməsi.

İ.Mustafayev. V.Axundov. Azərbaycan SSR rəhbərliyində dəyişikliklər. H.Əliyev. Respublika “yenidənqurma” yolunda.

Azərbaycanıların Ermənistandan deportasiyası. Daxili vəziyyətin kəskinləşməsi. 1990-cı il 20 Yanvar faciəsi.

Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyinin bərpa edilməsi. Müstəqil Azərbaycan Respublikasının inkişaf problemləri. Daxili və xarici vəziyyət.

Xalq hərəkatının yüksəlişi. Elçibəy – AXC iqtidarı. Siyasi və iqtisadi islahat təşəbbüsləri. Gəncə qiyamı (1993, 4 iyun). AXC iqtidarının devrilməsi.

Prezident səlahiyyətlərinin Heydər Əliyevə verilməsi; 1993-cü il prezident seçkiləri. Heydər Əliyevin yeni siyasi kursu. Siyasi sabitliyə doğru. Azərbaycan – Ermənistan münasibətləri. Atəşkəs. Neft siyasəti. Əsrin müqaviləsi. Heydər Əliyevin 5 illik prezidentlik fəaliyyətinin yekunları.

Yeni prezident seçkiləri (1998-ci il). Heydər Əliyevin əvvəlki kursunun davam etdirilməsi. Beynəlxalq münasibətlərin genişlənməsi. Daxili və xarici siyasət. Azərbaycan dövlətçiliyi.

Azərbaycan Respublikasının neft strategiyası.

VIII sinif. Azərbaycan tarixi. KSQ № 3 (2022-23)

Внимание! Все тесты в этом разделе разработаны пользователями сайта для собственного использования. Администрация сайта не проверяет возможные ошибки, которые могут встретиться в тестах.

VIII sinif şafirdləri Azərbaycan tarixi fənnindən öz biliklərini yoxlaya bilərlər.

Список вопросов теста

Вопрос 1

1727-ci ildə Şamaxı şəhəri yaxınlığında, Nabur kəndində imzalanmış müqaviləni hansı dövlətlər imzalamışdı?

Варианты ответов

A) Səfəvi- Rusiya
B) Rusiya – İngiltərə
C) Rusiya- Osmanlı
D) Səfəvi -Osmanlı
E) Heç biri

Вопрос 2

Səfəvi dövlətinin sərhədlərini bərpa etdi:

Варианты ответов

A) I Pyotr
B) Nadir xan Əfşar
C) Hacı Davud
D) Qazıqumuxlu Surxay xan
E) II Təhmasib

Вопрос 3

1731-ci ildə Kirmanşah sülhü hansı dövlətlər arasında imzalandı:

Варианты ответов

A) Rusiya ilə Osmanlı
B) Səfəvi-Osmanlı
C) Səfəvi-Rusiya
D) Osmanlı-İngiltərə
E) Rusiya – İngiltərə

Вопрос 4

Nadir neçənci ildə faktiki olaraq Səfəvi dövlətində hakimiyyəti öz əlinə almışdı?

Варианты ответов

A) 1730
B) 1732
C) 1735
D) 1724
E) 1747

Вопрос 5

Bağdad sülhü imzalandı:

Варианты ответов

A) 1730
B) 1732
C) 1735
D) 1724
E) 1733

Вопрос 6

Rəşt müqaviləsini imzalayan dövlətlər:

Варианты ответов

A) Rusiya ilə Osmanlı
B) Səfəvi-Osmanlı
C) Səfəvi-Rusiya
D) Osmanlı-İngiltərə
E) Rusiya – İngiltərə

Вопрос 7

Borçalı mahalını Kartli hakiminin tabeliyinə verdi:

Варианты ответов

A) II Təhmasib
B) III Şah Abbas
C) I Şah ismayıl
D) Şah Sultan Hüseyn
E) Nadir xan Əfşar

Вопрос 8

Nadir xan Əfşarın uğur əldə etmə səbəbi:

Варианты ответов

A) Rusların kömək etməsi
B) Osmanlıların kömək etməsi
C) Güclü ordu yaratması
D) kəndlilərin onun tərəfini saxlaması
E) ingilislərin köməyi

Вопрос 9

Şərqin Napaleonu adlandırılırdı:

Варианты ответов

A) Şah II Təhmasib
B) Şah III Abbas
C) Nadir xan Əfşar
D) Şah Sultan Hüseyn
E) Əhməd xan Dürrani

Вопрос 10

Варианты ответов

A) piyada qoşun
B) atlı qoşun
C) yüngül artilleriya
D) tüfəngçilər
E) Şah qvardiyası

Вопрос 11

“Yeni Şamaxı” şəhəri adlanır:

Варианты ответов

A) Təbriz
B) Bakı
C) Ağsu
D) Zəncan
E) Gəncə

Вопрос 12

II Sam Mirzə xalqın rəğbətini qazanmaq üçün:

Варианты ответов

A) Nadir xanı edam etdirdi
B) Ağır vergiləri ləğv etdi
C) ruslara kömək etdi
D) Hacı Davudu Şirvana hakim təyin etdi
E) Azərbaycan torpaqlarını azad etdi

Вопрос 13

Azərbaycanda ilk müstəqil xanlıq yaradıldı:

Варианты ответов

A) 1743-cü ildə, Şəkidə
B) 1741-ci ildə, Şirvanda
C) 1738-ci ildə, Carda
D) 1727-ci ildə, Şamaxıda
E) 1735-ci ildə, Gəncədə

Вопрос 14

XVIII əsrin 40-cı illərinə aid deyil:

Варианты ответов

A) Nadir şah Əfşarın öldürülməsi
B) III Sam Mirzə üsyanının baş verməsi
C) İlk müstəqil Azərbaycan xanlığının yaranması
D) Qəsri-Şirin müqaviləsinin bağlanması
E) Hacı Çələbi üsyanının baş verməsi

Вопрос 15

XVIII əsrin 20-ci illərində bağlanmış sülh müqavilələri:

Варианты ответов

A) 1,2
B) 1,4
C) 3,4
D)2,3
E) 2,4

Вопрос 16

Suqovuşan qurultayı üçün səciyyəvidir:

1.Nadirin şah elan edilməsi

2.Səfəvilər sülaləsinin hakimiyyətinə son qoyulması

3.Peterburq müqaviləsinin təsdiqlənməsi

4.II Təhmasibin şah elan edilməsi

Варианты ответов

Вопрос 17

Səfəvi dövlətinin sonuncu paytaxtı olmuşdur:

Варианты ответов

A) Qəzvin
B) İsfahan
C) Təbriz
D) Naxçıvan
E) Marağa

Вопрос 18

Xronoloji ardıcıllığı müəyyən edin:

2. Gəncə müqaviləsi

3. Peterburq müqaviləsi

Варианты ответов

A) 1,2,3
B)2,1,3
C)3,1,2
D)1,3,2
E)3,2,1

Mühazirə otağı/Cədvəl Azərbaycan tarixi

Azərbaycan

Mühazirə otağı/Cədvəl Azərbaycan tarixi

VIII sinif. Azərbaycan tarixi. KSQ № 3 (2022-23)

Список вопросов теста

Вопрос 1

Варианты ответов

Вопрос 2

Варианты ответов

Вопрос 3

Варианты ответов

Вопрос 4

Варианты ответов

Вопрос 5

Варианты ответов

Вопрос 6

Варианты ответов

Вопрос 7

Варианты ответов

Вопрос 8

Варианты ответов

Вопрос 9

Варианты ответов

Вопрос 10

Варианты ответов

Вопрос 11

Варианты ответов

Вопрос 12

Варианты ответов

Вопрос 13

Варианты ответов

Вопрос 14

Варианты ответов

Вопрос 15

Варианты ответов

Вопрос 16

Варианты ответов

Вопрос 17

Варианты ответов

Вопрос 18

Варианты ответов

Похожие статьи

Related posts: