Cinayət prosessual məcəlləsi 2019

Bu baxımdan Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu bir daha vurğulayır ki, cinayət hüquq normalarının dəqiqliyi, aydınlığı, birmənalılığının ümumhüquqi meyarları hamının qanun və məhkəmə qarşısında bərabərliyi prinsipindən irəli gəlir və bu meyarlar Cinayət Məcəlləsinin qanunçuluq prinsipinin təmin edilməsinə xidmət edir. Belə ki, hamının qanun və məhkəmə qarşısında bərabərlik və qanunçuluq prinsiplərinin təmin edilməsi yalnız cinayət hüquq normalarının bütün hüquq tətbiq edən orqanlar tərəfindən vahid anlaşılması və şərhi nəticəsində mümkündür. Əksinə, qanunçuluq prinsipi baxımından hüquq normalarının məzmununun qeyri-müəyyənliyi hüquq tətbiqetmə prosesində hədsiz mülahizələrə və özbaşınalığa gətirib çıxarmaqla bərabərlik, qanunun aliliyi prinsiplərini pozmuş olar.

Rusiya Federasiyasının Cinayət Prosessual Məcəlləsi. Qərar vermə

Videonuz: SHOCK! Chechen thief-in-law Ahmed Shalinsky cooperates with special services?

MəZmun

• Tərif
• Qərar dəyəri
• Hərəkətin əlamətləri
• Hökmün çıxarılmasının ümumi qaydası
• Suallar məhkəmə tərəfindən həll edilir
• Nüanslar
• Səsvermənin xüsusiyyətləri
• Bəraət
• Günah hökmü
• Vacib məqamlar
• Cümlənin qurulmasının ümumi qaydaları
• Həll strukturu
• Giriş hissəsi
• Təsviri və motivasiya hissəsi
• Əməliyyat hissəsi

Məhkəmə icraatında hökmün çıxarılması son mərhələdir. O, birinci və ya apellyasiya instansiyası məhkəməsində həyata keçirilir. Məhkəmə hökmünün hökmünün xüsusiyyətlərini daha ətraflı nəzərdən keçirək.

Tərif

Yekun akt – hökm – şəxsin təqsirli və ya təqsirsizliyi, cinayət tənbehi təyin edilməsi və ya cəzadan azad edilməsi haqqında qərardır.

Konstitusiya, vətəndaşın federal qanunla müəyyən edilmiş qaydada təqsiri sübuta yetirilməyənə qədər cinayət törətməkdə təqsirli bilinməməsi və qanuni qüvvəyə minmiş məhkəmə hökmü ilə müəyyən edilmədiyi bir müddəanı təsbit edir. Bu qayda iş üzrə yekun qərarın ən mühüm akt olduğunu göstərir və məhkəmələri qanunun tələblərinə ciddi əməl etməyə məcbur edir.

Qərar Rusiya Federasiyası adından çıxarılır.

Qərar dəyəri

Məhkəmənin hökmün, hətta şəxsə cəza təyin etmədən də çıxarması, bir tərəfdən, cinayətdə iştirak edən vətəndaşın dövlət qınaqının (məhkumluğunun) möhkəmləndirilməsinə yönəlib. Digər tərəfdən, təqsirləndirilən şəxsin təqsiri sübuta yetirildikdə, yekun aktda əməlin ağırlığının, şəxsin təqsirinin dərəcəsinin və xarakterinin qiymətləndirilməsi müəyyən edilir. Məhz buna görə də hökm dövlət adından həyata keçirilən məcburi və inzibati hərəkətə malik yeganə prosessual sənəd kimi çıxış edir.

Hərəkətin əlamətləri

Hökmün hökmü (xüsusən də təqsirkar) qanuni, ədalətli və əsaslı olmalıdır. Akt qəbul edilərkən Cinayət-Prosessual Məcəllənin tələblərinə əməl edildikdə və cinayət qanunvericiliyinin müddəaları, habelə digər hüquq sahələrinin normaları düzgün tətbiq edilərsə, hüquq normalarına uyğun hesab edilir.

Qərarın etibarlılığı məhkəmənin tərtib etdiyi nəticələrin işin faktiki hallarına uyğunluğunu nəzərdə tutur.Orqan öz rəyini icraat zamanı tədqiq edilmiş və qiymətləndirilmiş obyektiv və etibarlı sübutlara əsaslandırmalıdır.

Cəza təyin edilməsində ədalətlilik tələbi sanksiyaların ölçüsü və növü ilə bağlı qərarların səciyyələndirilməsinə aiddir. Sənətə görə. Cinayət Məcəlləsinin 60-cı maddəsinə əsasən, məhkəmə cəza təyin edərkən cinayətin təhlükəlilik dərəcəsini və xarakterini, təqsirkarın şəxsiyyət xüsusiyyətlərini, məsuliyyəti yüngülləşdirən və sərtləşdirən faktları nəzərə almalıdır. Sanksiyanın günahkarın islahına və ona yaxın olan insanların (ailə üzvlərinin) həyat şəraitinə təsiri az əhəmiyyət kəsb etmir.

Cinayət-Prosessual Məcəlləsinin 389.19-cu maddəsinin müddəalarına əsasən, vətəndaşa törətdiyi əmələ qeyri-mütənasib, təqsirləndirilən şəxsin şəxsiyyətinə uyğun olmayan, habelə olmasa da, cəza təyin edilmiş hökm ədalətsiz hesab edilməlidir. cinayət maddəsi ilə müəyyən edilmiş çərçivəni aşan, lakin ölçüsü və növü ilə həddindən artıq yumşaqlıq və ya şiddət qüvvəsi ədalətsizdir.

Hökmün çıxarılmasının ümumi qaydası

Məhkəmə iş üzrə yekun qərarı müşavirə otağında çıxarır. Onun məzmunu tərtib edilərkən yalnız işin icraatında iştirak edən hakimlər iştirak edə bilərlər.

Məhkəmə icraçısı hökm çıxarılarkən müşavirə otağına nəzarət edir, məhkəmənin işinin müəyyən edilmiş qaydasına əməl olunmasını təmin edir. Yad adamları otağa buraxmamağa borcludur. Beləliklə, görüşün məxfiliyi təmin edilir. Məxfiliyin pozulması ilə qəbul edilmiş yekun qərarın MPM-in 389.19-cu maddəsinin 8-ci bəndinin 2-ci bəndinin müddəalarına uyğun olaraq ləğv edilməli olması təmin edilir.

Gün ərzində və onun sonunda hakimlər fasilə verib müşavirə otağını tərk edə bilərlər. Eyni zamanda, onlar müzakirə və hökm çıxarılarkən səslənən hökmləri açıqlamamalı, iclasın konfidensiallığını başqa şəkildə pozmamalıdırlar.

Suallar məhkəmə tərəfindən həll edilir

Cinayət-Prosessual Məcəlləsinin 299-cu maddəsinin 1-ci hissəsinə uyğun olaraq, hökm çıxarılarkən aşağıdakı hallar müəyyən edilir:

1. Vətəndaşın ittiham olunduğu əməlin həqiqətən də baş verdiyi sübuta yetirilibmi?
2. Hərəkətin cavabdeh tərəfindən törədildiyi sübuta yetirilibmi?
3. Əməlin cinayət kimi tanınıb-tanınmaması, Cinayət Məcəlləsinin hansı bəndi, hissəsi, norması ilə ona cəza müəyyən edilir.
4. Vətəndaşın cinayətdə təqsirli olub-olmaması.
5. Təqsirləndirilən şəxs cəzalandırılmalıdır.
6. Hər hansı ağırlaşdırıcı və ya yüngülləşdirici hallar müəyyən etmisinizmi?
7. Şəxsin Cinayət Məcəlləsinin 15-ci maddəsinin 6-cı hissəsinə uyğun olaraq, törətməkdə təqsirləndirilən şəxsin az ağır kateqoriyaya yenidən aid edilməsi üçün hər hansı əsaslar (əsaslar) varmı?
8. Təqsirləndirilən şəxsə hansı cəza təyin edilməlidir.
9. Cinayət Məcəlləsinin 72.1-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş qaydalara əsasən azadlıqdan məhrum etmənin məcburi əmək ilə əvəz edilməsi üçün əsaslar varmı?
10. Cəza təyin etmədən hökm çıxarmaq və ya sanksiyalardan azad etmək üçün əsaslar varmı?
11. Hansı islah müəssisəsi və orada qalma rejimi cavabdeh tərəfindən müəyyən edilməlidir. Bu məsələ o halda həll olunur ki, şəxs azadlıqdan məhrumetmə ilə cəzalandırılsın.
12. Mülki iddia təmin edilməlidirmi, nə dərəcədə və kimin xeyrinə.
13. Cinayət yolu ilə qiymətlilərin əldə edilməsi və ya müsadirə edilməli olan əmlakın qanunsuz məqsədlər üçün, o cümlədən terrorizmin, cinayətkar birliyin, mütəşəkkil dəstənin maliyyələşdirilməsi və s. üçün istifadə edilməsi sübuta yetirilibmi?
14. İddia və ya müsadirəni təmin etmək üçün həbs edilmiş əmlakın taleyini necə müəyyənləşdirmək olar.
15. Toplanmış sübutlarla nə etmək lazımdır.
16. Hüquqi xərcləri necə bölüşdürmək olar.
17. Cinayət Məcəlləsinin 48-ci maddəsi ilə müəyyən edilmiş hallarda məhkəmənin vətəndaşı hərbi, fəxri və ya xüsusi rütbədən, dövlət təltiflərindən və ya sinif rütbəsindən məhrum etməsinə ehtiyac varmı?
18. Cinayət Məcəlləsinin 99-cu maddəsi ilə müəyyən edilmiş hallarda tibbi xarakterli məcburi tədbirlərin tətbiq edilməsinə əsas varmı?
19. Sənətdə nəzərdə tutulmuş qaydada tərbiyəvi tədbirlərdən istifadə etmək mümkündürmü? 90-91 Böyük Britaniya.
20. Həbs-qətimkan tədbirinin ləğv edilməsi və ya dəyişdirilməsinin zəruri olub-olmaması.

Şəxs bir neçə əməldə ittiham olunarsa, məhkəmə MPM-in 299-cu hissəsinin 1-7-1-ci bəndlərində göstərilən məsələləri onların hər biri üzrə ayrıca həll edir.

Bir neçə vətəndaş cinayətdə təqsirləndirilirsə, hər bir şəxsə münasibətdə müvafiq məsələlər ayrıca həll edilir. Bu halda təqsirləndirilən şəxslərin əməldə rolu və iştirak dərəcəsi müəyyən edilməlidir.

Nüanslar

Ali Məhkəmənin “Hökm haqqında” 2016-cı il 29 noyabr tarixli 55 nömrəli Qərarında verilən izahatlara əsasən, icraat zamanı baxılan, məhkəmənin gəldiyi nəticəni təsdiq edən və ziddiyyət təşkil edən bütün sübutların qiymətləndirilməsi zəruridir. onlar. Yekun qərarda qanunvericiliyin tələblərinə uyğun olaraq bəzi faktların etibarlı hesab edilməsi, digərlərinin isə rədd edilməsinin səbəbləri göstərilməlidir.

Yuxarıda qeyd olunan “Hökm haqqında” Sərəncamın müddəalarına əsasən, ibtidai istintaq zamanı və ya məhkəmə araşdırması zamanı təqsirləndirilən şəxsin ağlı başında olub-olmaması barədə sual yaranarsa, məhkəmə məcburi tədbirlərin tətbiqinin məqsədəuyğunluğu və mümkünlüyü barədə qərar qəbul etməlidir. tibbi tədbirlər. Təqsirləndirilən şəxsin əməlin törədilməsi zamanı dəli olması və ya cinayət törətdikdən sonra onda psixi pozğunluğun yaranması, nəticədə davranışının təhlükəsini və xarakterini dərk etmək və ona nəzarət etmək imkanından məhrum olması müəyyən edildikdə; yekun qərar Cinayət-Prosessual Məcəllənin 51-ci fəslində təsbit edilmiş qaydalara uyğun olaraq qəbul edilir.

Səsvermənin xüsusiyyətləri

Hökm çıxarmaq üçün müəyyən edilmiş qaydada işə kollegial baxılarkən müşavirə otağında sədrlik edən Cinayət-Prosessual Məcəllənin 299-cu maddəsində nəzərdə tutulmuş qaydada həll edilməsi üçün suallar verir. Səsvermə zamanı iki hal istisna olmaqla, hakimlər bitərəf qala bilməzlər.

Bəraət hökmünün lehinə səs verən və azlıqda qalan hakim cinayət hüququ normalarının tətbiqi ilə bağlı qərar qəbul edərkən bitərəf qalmaq hüququ qazanır. Hakimlərin əməlin və ya məsuliyyət tədbirinin qiymətləndirilməsi ilə bağlı rəyi fərqli olduqda, Cinayət Məcəlləsinin əməlin tövsif edilməsi üçün verilmiş səsə təqsirləndirilən şəxsə bəraət verilməsi üçün verilmiş səs əlavə edilməlidir. daha yüngül cəza nəzərdə tutur.

Hökmlə bağlı xüsusi rəyi olan hakimin müşavirə otağında bunu yazılı şəkildə bildirmək hüququ vardır. Eyni zamanda, müzakirə zamanı səslənən hökmlər, məhkəməyə daxil olan hakimlərin mövqeyi barədə məlumatları göstərə və ya iclasın məxfiliyini başqa şəkildə poza bilməz.

Bəraət

O, aşağıdakı hallarda verilir:

1. Cinayət hadisəsi müəyyən edilməyib.
2. Təqsirləndirilən şəxsin əməldə təqsirsizliyi sübuta yetirilib.
3. Əməldə cinayət tərkibi yoxdur.

Hökm çıxarılarkən şəxsin qəsbdə iştirakının olmamasının müəyyən edilməsi istintaq zamanı toplanmış bütün sübutların araşdırılması yolu ilə həyata keçirilir. Bəraət üçün əsaslardan asılı olmayaraq, belə qərar vətəndaşı tam reabilitasiya edir və Cinayət-Prosessual Məcəllənin 18-ci fəslində təsbit edilmiş prosedurun tətbiqi üçün əsas rolunu oynayır.

Günah hökmü

1. Məhkumun çəkməli olduğu cəzanın təyin edilməsi ilə.
2. Sanksiya yoxdur.
3. Cəza təyin edilməklə, müttəhim azadlığa buraxılır.

Sonuncu növ hökmün çıxarılması üçün əsas aşağıdakılardır:

1. Amnistiya aktı, ona əsasən məhkum edilmiş şəxs cəza ilə təyin edilmiş sanksiyadan azad edilir.
2. Müvafiq iş üzrə təqsirləndirilən şəxsin həbsdə olduğu vaxta qədər sanksiyanın qəbul edilməsi. Bu zaman Cinayət Məcəlləsinin 72-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş cəzaların əvəzləşdirilməsi qaydaları tətbiq edilir.

Məhkəmənin hökmü ilə bağlı Ali Məhkəmənin Fərmanında əks olunmuş göstərişə əsasən, məhkumun çəkməli olduğu cəza təyin edilməklə təqsirli bilinən hökm çıxarılarkən, məhkəmə cəzanın növünü, onun məbləğini və başlanmasını dəqiq müəyyən etməlidir. müddət ərzində.

Vacib məqamlar

Ali Məhkəmənin 55 saylı qərarında göstərildiyi kimi, məhkumluq fərziyyələrə əsaslana bilməz. O, yalnız o şərtlə edilməlidir ki, icraat zamanı vətəndaşın cinayətdə iştirakı öyrənilmiş sübutların məcmusu ilə təsdiq edilsin.

Məhkəmə ittiham aktını etibarlı məlumat əsasında qəbul etməlidir. Bütün mümkün versiyaları araşdırmaq, bütün ziddiyyətləri aşkar edib qiymətləndirmək lazımdır.

Vətəndaşın təqsirini boynuna alması, əgər bu, sübut bazası ilə təsdiqlənməzsə, ittiham xarakterli qərarın qəbul edilməsi üçün əsas deyil.

Ali Məhkəmə öz Qərarında vurğulayır ki, prosesdə təqsirsizlik prezumpsiyası prinsipinə riayət edilməlidir. Buna uyğun olaraq, şəxsin əməldə iştirakına dair MPM-də nəzərdə tutulmuş qaydada aradan qaldırılması mümkün olmayan bütün şübhələr onun xeyrinə həll edilir. Bu zaman vacib bir məqamı nəzərə almaq lazımdır. Cinayət-prosessual normaların məzmunundan çıxış edərək, təkcə onun bütövlükdə cinayətdə iştirakına dair şübhələr təqsirləndirilən şəxsin xeyrinə deyil, həm də ittihamın ayrı-ayrı epizodları, təqsirinin forması, cinayətin xarakteri və dərəcəsi ilə bağlı olanlar da şərh edilir. cinayətdə iştirak, cəzanı yüngülləşdirən və ağırlaşdıran hallar və s.

Cümlənin qurulmasının ümumi qaydaları

Qərar icraat zamanı istifadə olunan dildə tərtib edilir. Hökm hakimlərdən biri tərəfindən əl yazısı və ya kompüterdə yazılır. Bütün hakimlər, o cümlədən fərqli rəyi olanlar hökmü imzalayır. Qərara edilən bütün düzəlişlər elandan əvvəl müzakirə edilir və imzalarla təsdiqlənir.

Prosesin gedişində şahidin, zərər çəkmiş şəxsin və prosesdə iştirak edən digər şəxslərin şəxsiyyəti barədə məlumatlar açıqlanmamışdırsa, hökmdə onların təxəllüsləri göstərilir.

Həll strukturu

Hökmdə giriş, təsvir, həvəsləndirici və şərti hissələr olmalıdır. Birincinin məzmunu bu tip bütün aktlar üçün standartdır. Təsviri, həvəsləndirici və əməliyyat hissələrinin məlumatı cəzanın hansı növündən – bəraət və ya məhkumluqdan asılı olacaq.

Giriş hissəsi

O, aşağıdakı məlumatları ehtiva edir:

1. Rusiya Federasiyası adından qərarın qəbul edilməsi haqqında.
2. Çatdırılma yeri və tarixi.
3. İşə baxan məhkəmənin adı, məhkəmənin tərkibi, iclasın katibi, prokuror, müdafiəçi, zərərçəkmiş, mülki cavabdehlər/iddiaçılar haqqında məlumatlar.
4. Cavabdehin tam adı, doğum yeri və tarixi, iş və yaşayış yeri, məşğuliyyəti, təhsili və icraata aid olan digər məlumatlar.
5. Cinayət Məcəlləsinin maddəsi, onun konkret hissəsi və vətəndaşın əli olmaqda təqsirləndirilən əmələ görə məsuliyyət müəyyən edən bənd.

Təsviri və motivasiya hissəsi

1. Yükün mahiyyəti.
2. Məhkəmədə müəyyən edilmiş işin halları.
3. Müttəhimin bəraət qazanması üçün əsaslar, onları təsdiq edən sübutlar.
4. Prokurorun təqdim etdiyi sübutların rədd edilməsinin səbəbləri.
5. Mülki prosesdə qərarın səbəbləri.

Bəraət hökmünə şəxsin təqsirsizliyinə şübhə yaradan ifadələr daxil edilə bilməz.

İttihamverici qərar qəbul edilərkən təsviri və həvəsləndirici hissəyə aşağıdakılar daxil edilməlidir:

1. Cinayətin təsviri, icraat zamanı sübuta yetirilmişdir. Eyni zamanda, onun törədilməsi vaxtı, üsulu, təqsir forması, əməlin məqsədləri, motivləri və nəticələri göstərilir.
2. Məhkəmənin gəldiyi nəticənin əsasını təşkil edən sübutlar, digər faktların rədd edilməsinin səbəbləri.
3. Ağırlaşdırıcı və yüngülləşdirici halların göstəricisi. Hər hansı hissədə ittiham əsassız hesab edildikdə və ya cinayətin yanlış kvalifikasiyası müəyyən edildikdə, ittihamın dəyişdirilməsinin səbəbləri və əsasları göstərilir.
4. Cəza təyin etmə, cəzadan azad etmə və ya onun çəkilməsi və digər tədbirlərin tətbiqi ilə bağlı məsələlərin həlli zamanı məhkəmənin rəhbər tutduğu hallar.
5. Müsadirə edilməli olan sərvətlərin qanunsuz hərəkətlər nəticəsində əldə edilməsi və ya cinayət yolu ilə əldə edilmiş əmlakdan istifadədən əldə edilən gəlirlər kimi tanınması barədə məhkəmənin qənaətinə gəlmək üçün əsas olan sübutlar;və ya terrorizmi, cinayətkar birliyi və s. maliyyələşdirməyi nəzərdə tuturdu.
6. Cinayət-Prosessual Məcəllənin 299-cu maddəsində sadalanan digər məsələlər üzrə qərarların qəbul edilməsi üçün əsaslar.

Əməliyyat hissəsi

İlk növbədə cavabdehin tam adını göstərmək lazımdır. Bundan əlavə, operativ hissədə aşağıdakılar üzrə qərarlar göstərilir:

1. Cinayətdə əli olmayan şəxsin tanınması. Həmçinin onun təqsirsiz elan edilməsi üçün əsaslar da göstərilir.
2. Seçilmiş həbs-qətimkan tədbirinin ləğvi.
3. Müvəqqəti tədbirlərin görüldüyü təqdirdə ləğv edilməsi.

Məhkəmə cinayət təqibi ilə bağlı dəymiş zərərin ödənilməsi qaydası ilə bağlı da aydınlıq gətirir.

Təqsirləndirilən şəxs haqqında hökm çıxararkən qərardadda deyilir:

1. Vətəndaşın təqsirli olması barədə qərar.
2. Cinayət Məcəlləsinin konkret norması, onun hissəsi və əmələ görə cəza təyin edən bənd.
3. İştirakı sübuta yetirilən hər bir əmələ görə sanksiyanın növü və məbləği.
4. Cinayət Məcəlləsinin 69-72-ci maddələrinə uyğun olaraq vətəndaşın çəkməli olduğu son hökm.
5. İslah müəssisəsinin adı, orada qalma rejimi.
6. Sınaq müddətinin müddəti, təqsirləndirilən şəxsə şərti cəza təyin edilibsə, bununla bağlı onun üzərinə düşən vəzifələr.

Əməliyyat hissəsində bu iş üzrə qəbul edilmiş digər qərarlar da göstərilir.

Cinayət prosessual məcəlləsi 2019

14.02.19 Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 333-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş “gün” anlayışına dair

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI ADINDAN

Azərbaycan Respublikası

Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun

Q Ə R A R I

Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 333-cü maddəsində

nəzərdə tutulmuş “gün” anlayışına dair

14 fevral 2019-cu il Bakı şəhəri

Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu Fərhad Abdullayev (sədr), Sona Salmanova, Südabə Həsənova, Rövşən İsmayılov, Ceyhun Qaracayev, Rafael Qvaladze, İsa Nəcəfov (məruzəçi hakim) və Kamran Şəfiyevdən ibarət tərkibdə,

məhkəmə katibi Fəraid Əliyevin,

maraqlı subyektlərin nümayəndələri Azərbaycan Respublikası Baş Prokurorluğunun Dövlət ittihamının müdafiəsi üzrə idarəsinin rəisi, III dərəcəli dövlət ədliyyə müşaviri İlqar Cəfərov, Azərbaycan Respublikası Hərbi Prokurorluğunun İstintaqa nəzarət şöbəsinin prokuroru, ədliyyə mayoru Fərəc Sayılov və Azərbaycan Respublikası Milli Məclisi Aparatının İnzibati və hərbi qanunvericilik şöbəsinin məsləhətçisi Kəmalə Paşayevanın,

ekspert Bakı Dövlət Universitetinin Cinayət hüququ və kriminologiya kafedrasının dosenti, hüquq üzrə fəlsəfə doktoru Kəmalə Nəzərovanın,

mütəxəssis Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsinin hakimi İnqilab Nəsirovun iştirakı ilə,

Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 130-cu maddəsinin IV hissəsinə müvafiq olaraq xüsusi konstitusiya icraatı qaydasında açıq məhkəmə iclasında Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 333-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş “gün” anlayışının hansı müddəti ehtiva etməsinin şərh edilməsinə dair Azərbaycan Respublikası Prokurorluğunun sorğusu əsasında konstitusiya işinə baxdı.

İş üzrə hakim İ.Nəcəfovun məruzəsini, maraqlı subyektlərin nümayəndələrinin və mütəxəssisin çıxışlarını, ekspertin rəyini dinləyib, iş materiallarını araşdırıb müzakirə edərək, Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu

MÜƏYYƏN ETDİ:

Azərbaycan Respublikasının Prokurorluğu Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsinə (bundan sonra – Konstitusiya Məhkəməsi) sorğu ilə müraciət edərək, Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin (bundan sonra – Cinayət Məcəlləsi) 333-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş cinayətin subyektlərinin hərbi hissəni və ya xidmət yerini özbaşına tərk etmələri və ya üzrlü səbəblər olmadan xidmət yerinə vaxtında gəlməmələri halları üzrə həmin maddədə göstərilən “gün” anlayışının hansı müddəti ehtiva etməsinin şərh edilməsini xahiş etmişdir.

Sorğu onunla əsaslandırılmışdır ki, Cinayət Məcəlləsinin 333-cü maddəsində nəzərdə tutulan cinayətin subyektlərinin hərbi hissəni özbaşına tərk etmə və ya xidmət yerinə vaxtında gəlməmələrinin günlərlə hesablandığı hallarda onların əməllərinə cinayət hüquqi qiymət verilməsi ilə bağlı məhkəmə təcrübəsində ziddiyyətlər yaranmışdır. Belə ki, məhkəmələr tərəfindən əksər hallarda Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun “Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 333.1-ci maddəsinin şərh edilməsinə dair” 2005-ci il 18 iyul tarixli Qərarına istinad edilərək hərbi qulluqçular hərbi hissəni və ya xidmət yerini tərk etdikləri və xidmət yerinə gəlmədikləri andan növbəti gün eyni saatadək olan müddət 1 gün kimi hesablanmaqla Cinayət Məcəlləsinin 333-cü maddəsi ilə təqsirli bilinərək məhkum edilirlər.

Lakin bəzi məhkəmələr bu müddətin hesablanması ilə bağlı fərqli mövqeyə əsaslanaraq göstərmişlər ki, Cinayət Məcəlləsinin 333-cü maddəsində müddətlər saatlarla deyil, günlərlə göstərildiyinə görə, həmin maddədə nəzərdə tutulmayan vaxt ölçüsü kimi saata istinad edilməsi və şəxsin cinayət məsuliyyətinə günün deyil, saatın keçməsi ilə bağlı cəlb edilməsi hüquqi müəyyənlik prinsipinin tələblərinə ziddir. Bu halda məhkəmələr Azərbaycan Respublikası Cinayət-Prosessual Məcəlləsinin (bundan sonra – Cinayət-Prosessual Məcəlləsi) 202.1-ci maddəsinə istinad edərək belə nəticəyə gəlirlər ki, cinayət mühakimə icraatı zamanı həmin Məcəllə ilə müəyyən edilmiş müddətlər saatlar, günlər, aylar, illərlə hesablanır və Cinayət Məcəlləsinin 333-cü maddəsində göstərilən müddət günün bitməsi və növbəti günün başlaması kimi gecə saat 12:00-dan sonra hesablanmalıdır.

Göstərilənlərə əsasən sorğuverən hesab edir ki, məhkəmələr tərəfindən Cinayət Məcəlləsinin 333-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş “gün” anlayışına cinayət-prosessual qanunvericiliyinə istinad olunmaqla cinayət hüquqi qiymət verilməsi həmin maddənin tətbiqi sahəsində ziddiyyətlər yaradır.

Sorğu ilə bağlı Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu aşağıdakıların qeyd olunmasını zəruri hesab edir.

Cinayət Məcəlləsinin 333.1-ci maddəsinə əsasən, çağırış üzrə hərbi xidmətdə olan hərbi qulluqçunun öz hərbi hissəsini və ya xidmət yerini özbaşına tərk etməsi və ya üzrlü səbəblər olmadan öz xidmət yerinə vaxtında gəlməməsi üç gündən artıq, lakin on gündən çox olmadıqda və ya üç gündən az olsa belə, eyni əməllər altı ay ərzində təkrar törədildikdə bir ilədək müddətə intizam xarakterli hərbi hissədə saxlama ilə cəzalandırılır.

Cinayət Məcəlləsinin qeyd olunan maddəsində nəzərdə tutulan cinayətin ictimai təhlükəliliyi ondan ibarətdir ki, həmin əməlin törədilməsi ilə hərbi qulluq keçmənin qanunla müəyyən edilmiş qaydalarına qəsd edilməsi Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələrində intizamın aşağı səviyyəyə düşməsinə, ordunun döyüş qabiliyyətinin zəifləməsinə səbəb olur. Qeyd olunan cinayətin obyekti hərbi xidmət keçmənin qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydasıdır. Cinayət Məcəlləsinin 333.1-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş cinayət tərkibinin obyektiv cəhəti aşağıdakı əlamətlərdən ibarətdir:

– hərbi hissəni və ya xidmət yerini özbaşına tərk etmə və üzrlü səbəb olmadan öz xidməti yerinə vaxtında gəlməmə;

– həmin əməlin 3 gündən artıq, lakin 10 gündən çox olmamaqla davam etməsi, yaxud həmin əməllərin 3 gündən az olsa da, 6 ay ərzində təkrar törədilməsi.

Göstərilən cinayətin obyektiv cəhətinin zəruri əlamətlərindən biri özbaşına tərk etmənin və ya vaxtında gəlməmənin müddətləridir. Qeyd olunan əməllərin cinayət məsuliyyətinə səbəb olması üçün özbaşına tərk etmə və ya vaxtında gəlməmə 3 gündən 10 günədək olmalı, yaxud 3 gündən az olsa belə, 6 ay ərzində təkrar törədilməlidir.

Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu hesab edir ki, Cinayət Məcəlləsinin 333-cü maddəsində göstərilən cinayətin subyektlərinin hərbi hissəni və ya xidmət yerini özbaşına tərk etmələri və ya üzrlü səbəblər olmadan xidmət yerinə vaxtında gəlməmələri halları üzrə həmin maddədə göstərilən “gün” anlayışının hansı müddətləri ehtiva etməsinin dəqiq müəyyən edilməsi həmin cinayətin obyektiv cəhətinin müəyyənləşdirilməsi üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Bunun düzgün müəyyən olunmaması həmin əməlin cinayət məsuliyyətinə səbəb olub-olmamasının araşdırılmasında səhv nəticələrə gətirib çıxara bilər.

Qeyd olunmalıdır ki, Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu Cinayət Məcəlləsinin 333-cü maddəsinin şərh edilməsi ilə bağlı bir neçə qərar qəbul edərək mühüm hüquqi mövqelər formalaşdırmışdır.

Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu “Hərbi qulluqçuların statusu haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 2-ci maddəsinin birinci hissəsinin və 3-cü maddəsinin, Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 333-cü maddəsinin şərh edilməsinə dair” 2001-ci il 26 oktyabr tarixli Qərarında göstərmişdir ki, “Hərbi qulluqçuların statusu haqqında” Qanunun 2-ci maddəsinin birinci hissəsində göstərilən şəxslər öz hərbi hissəsini və ya xidmət yerini özbaşına tərk etməsinə və ya üzrlü səbəblər olmadan öz xidmət yerinə vaxtında gəlməməsinə görə Cinayət Məcəlləsinin 333-cü maddəsi ilə cinayət məsuliyyəti daşıyırlar.

Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu “Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 333.1-ci maddəsinin şərh edilməsinə dair” 2005-ci il 18 iyul tarixli Qərarında bu maddənin obyektiv cəhətini nəzərə alaraq belə qənaətə gəlmişdir ki, həmin maddədə göstərilən müddətlərin əvvəli hərbi qulluqçunun öz hərbi hissəsini və ya xidmət yerini özbaşına tərk etdiyi andan və ya üzrlü səbəblər olmadan öz xidmət yerinə müəyyən edilmiş müddətdə gəlmədiyi vaxtdan hesablanır.

Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun “Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 333.1 və 333.3-cü maddələrinin şərh edilməsinə dair” 2017-ci il 2 iyun tarixli Qərarında da göstərildiyi kimi, həmin maddələrin dispozisiyasında əməlin müəyyən müddət ərzində təkrar törədilməsi hərbi hissəni özbaşına tərk etmə cinayətinin obyektiv cəhətinin tərkib əlaməti kimi nəzərdə tutulmuşdur. Belə ki, hərbi hissəni və ya xidmət yerini özbaşına tərk etməyə görə Cinayət Məcəlləsinin 333.1-ci maddəsi ilə cinayət məsuliyyəti o zaman yaranır ki, hərbi hissəni və ya xidmət yerini özbaşına tərk etmə və ya üzrlü səbəblər olmadan öz xidmət yerinə vaxtında gəlməmə müddəti üç gündən artıq, lakin on gündən çox olmasın, yaxud üç gündən az olsa da, eyni əməllər altı ay ərzində təkrar törədilmiş olsun.

Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu hesab edir ki, Cinayət Məcəlləsinin 333-cü maddəsində göstərilən “gün” anlayışı şərh edilərkən məhz həmin Məcəllənin vəzifə və prinsipləri, hüquqi müəyyənlik prinsipi, eləcə də Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun bu maddə ilə bağlı Qərarlarında formalaşdırdığı hüquqi mövqelər əsas götürülməlidir.

Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun hüquqi müəyyənlik prinsipi ilə bağlı formalaşdırdığı hüquqi mövqeyə görə, hüquqi müəyyənlik prinsipi hüququn aliliyinin əsas aspektlərindən biri kimi çıxış edir. Hər bir qanunun və ya onun hər hansı bir müddəasının hüquqi müəyyənlik prinsipinə cavab verməsi olduqca vacibdir. Bunun təmin edilməsi üçün hüquq normaları birmənalı və aydın olmalıdır. Bu öz növbəsində hər kəsə onun hüquq və azadlıqlarını müdafiə edəcəyinə, hüquq tətbiq edənin hərəkətlərinin isə proqnozlaşdırıla bilən olacağına əminlik verməlidir (“Azərbaycan Respublikasında hərbi xidmətə çağırışın əsasları haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 21-ci maddəsinin və Azərbaycan Respublikasının Cəzaların İcrası Məcəlləsinin 180.3-cü maddəsinin müddəalarının şərh edilməsinə dair” 2008-ci il 22 sentyabr tarixli Qərar).

İnsan Hüquqları üzrə Avropa Məhkəməsi bir çox qərarlarında göstərmişdir ki, əsas hüquqların məhdudlaşdırılması yalnız o halda qanunla müəyyən olunmuş hesab edilə bilər ki, şüurlu şəxs norma ilə tanış olaraq və hüquqşünasın yardımına və ya məhkəmə təcrübəsinə müraciət etmədən öz hərəkətlərinin nəticələrini kifayət qədər dəqiq dəyərləndirə bilsin. Məhkəmə həmçinin hesab etmişdir ki, baxılan aspektdə hüquqi müəyyənlik üçün əsas təhlükəni hədsiz ümumi ifadələr, əsas terminlərin açıqlanmaması və ya eyni terminlərin müxtəlif qanunlarda müxtəlif şərhlərinin mövcudluğu yaradır (Landvreugd Hollandiyaya qarşı iş üzrə 2002-ci il 4 iyun tarixli; Brumarescu Rumıniyaya qarşı iş üzrə 1999-cu il 28 oktyabr tarixli Qərarlar).

Bu baxımdan Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu bir daha vurğulayır ki, cinayət hüquq normalarının dəqiqliyi, aydınlığı, birmənalılığının ümumhüquqi meyarları hamının qanun və məhkəmə qarşısında bərabərliyi prinsipindən irəli gəlir və bu meyarlar Cinayət Məcəlləsinin qanunçuluq prinsipinin təmin edilməsinə xidmət edir. Belə ki, hamının qanun və məhkəmə qarşısında bərabərlik və qanunçuluq prinsiplərinin təmin edilməsi yalnız cinayət hüquq normalarının bütün hüquq tətbiq edən orqanlar tərəfindən vahid anlaşılması və şərhi nəticəsində mümkündür. Əksinə, qanunçuluq prinsipi baxımından hüquq normalarının məzmununun qeyri-müəyyənliyi hüquq tətbiqetmə prosesində hədsiz mülahizələrə və özbaşınalığa gətirib çıxarmaqla bərabərlik, qanunun aliliyi prinsiplərini pozmuş olar.

Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu hesab edir ki, Cinayət Məcəlləsində “gün” anlayışına açıqlama verilmədiyi üçün bu anlayışa izah vermək məqsədi ilə həmin qanunvericiliyə daha yaxın olan və cinayət-hüquqi tədbirlərin tətbiq edilməsinin hüquqi prosedurlarını müəyyən edən Cinayət-Prosessual Məcəlləsinə müraciət olunmalıdır.

Bununla bağlı qeyd olunmalıdır ki, cinayət qanunvericiliyi onun qarşısında duran üç vəzifəni müəyyən edir. Bu, ilk növbədə, cinayət qanunvericiliyində göstərilən obyektləri cinayətkar qəsdlərdən qorumaq; sülhü və bəşəriyyətin təhlükəsizliyini təmin etmək; cinayətlərin qarşısını almaqdır. Həmin vəzifələri həyata keçirmək üçün Cinayət Məcəlləsinin cinayət məsuliyyətinin əsaslarını və prinsiplərini, şəxsiyyət, cəmiyyət və dövlət üçün təhlükəli olduğuna görə cinayət sayılan əməllərin dairəsini və həmin cinayətlərin törədilməsinə görə tətbiq edilən cəzaların növlərini, həddini və həcmini, habelə digər cinayət-hüquqi xarakterli tədbirləri müəyyən edir.

Cinayət-prosessual qanunvericiliyi isə cinayət əlamətlərini əks etdirən əməllərin cinayət olub-olmamasını, cinayət törətməkdə təqsirləndirilən şəxsin təqsirli olub-olmamasını, habelə cinayət qanunu ilə nəzərdə tutulmuş əməlləri törətməkdə şübhəli və ya təqsirləndirilən şəxsin cinayət təqibinin və müdafiəsinin prosedurlarını müəyyən edir (Cinayət-Prosessual Məcəlləsinin 1.1-ci maddəsi).

Cinayət-Prosessual Məcəlləsinin təyinatı cinayət hesab edilən hər bir hadisənin açılmasına, cinayət törətmiş şəxslərin ifşa və məhkum edilməsinə, təqsirsiz şəxslərin təqib və məhkum edilməsinin qarşısının alınmasına xidmət edir. Başqa sözlə, Cinayət- Prosessual Məcəlləsi cinayət hüquq normalarının tətbiq edilməsi üçün prosessual vasitələri müəyyən edir.

Cinayət-Prosessual Məcəlləsinin normaları Cinayət Məcəlləsinin normalarına dəyişikliklər və ya düzəlişlər edə bilməz, onlar yalnız Cinayət Məcəlləsinin normalarının reallaşdırılmasına istiqamətlənməlidir. Buna görə, normalar arasında kolliziyalar müəyyən edildikdə, ilk növbədə, Cinayət Məcəlləsinin müvafiq normalarının müddəaları aydınlaşdırılmalı, daha sonra isə Cinayət-Prosessual Məcəlləsinə müraciət edilməlidir (Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun “Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 18 və 83.1-ci maddələrinin şərh edilməsinə dair” 2010-cu il 6 sentyabr tarixli Qərarı).

Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun bu Qərarındakı yanaşma belə nəticəyə gəlməyə imkan verir ki, Cinayət Məcəlləsində nəzərdə tutulmayan hər hansı anlayışın cinayət-prosessual qanunvericiliyində müəyyən edilmiş açıqlaması Cinayət Məcəlləsinin məqsəd və vəzifələrinə, prinsiplərinə, eləcə də hüquqi müəyyənlik prinsipinə uyğun gəldiyi halda cinayət hüquq normasının tətbiqi zamanı nəzərə alına bilər.

Cinayət-Prosessual Məcəlləsinin 202-ci maddəsində prosessual müddətlərin hesablanması qaydasından bəhs olunur. Həmin maddəyə əsasən, cinayət mühakimə icraatı zamanı bu Məcəllə ilə müəyyən olunmuş müddətlər saatlar, günlər, aylar və illərlə hesablanır. Cinayət mühakimə icraatı zamanı müddətlər günlərlə hesablanarkən müddət birinci gün gecə saat 12-də başlayır və müddətin sonuncu günü gecə saat 12-də qurtarır.

Göründüyü kimi, qanunverici bu maddədə gün anlayışının başlanğıcını və qurtarmasını 24 saat (sutka) çərçivəsində müəyyən etmişdir.

Bununla bağlı Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu hesab edir ki, Cinayət Məcəlləsində “gün” anlayışının izahı verilmədiyi üçün həmin Məcəllənin 333-cü maddəsində göstərilən “gün” anlayışı məhz cinayət-prosessual qanunvericiliyində işlədilən 24 saatlıq müddət (sutka) mənasında başa düşülməlidir. Bu baxımdan qeyd olunmalıdır ki, Cinayət Məcəlləsinin 333-cü maddəsində göstərilən müddətlər çağırış üzrə hərbi xidmətdə olan hərbi qulluqçunun öz hərbi hissəsini və ya xidmət yerini özbaşına tərk etdiyi və ya üzrlü səbəblər olmadan öz xidmət yerinə vaxtında gəlmədiyi andan bir günün 24 saat olması nəzərə alınmaqla hesablanmalıdır (məsələn, hərbi qulluqçu öz hərbi hissəsini səhər saat 9:00-da tərk etdikdə tərk etmənin bir günü növbəti gün səhər saat 9:00-da bitir). Belə yanaşma Cinayət Məcəlləsinin məqsəd və vəzifələri, prinsipləri ilə ziddiyət təşkil etmir, hüquqi müəyyənlik prinsipindən irəli gəlir və Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun yuxarıda qeyd olunan hüquqi mövqelərinə uyğundur.

Konstitusiya Məhəməsinin Plenumu Konstitusiyanın Preambulasını rəhbər tutaraq qeyd edir ki, Cinayət Məcəlləsinin 333-cü maddəsində qeyd olunan “gün” anlayışına belə şərh verilməsi ölkəmizin suverenliyini və ərazi bütövlüyünü qorumaq və hərbi intizamı möhkəmləndirmək, Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin döyüş hazırlığını yüksəltmək məqsədinə xidmət etmiş olur.

Konstitusiyanın Preambulasında Azərbaycan xalqının Azərbaycan dövlətinin müstəqilliyini, suverenliyini və ərazi bütövlüyünü qorumaq niyyəti bəyan edilmişdir. Bu niyyətin həyata keçirilməsi məqsədi ilə dövlət vətəndaşlara münasibətdə vəzifələr müəyyən etmişdir.

Konstitusiyanın IV fəslində nəzərdə tutulan vətəndaşların əsas vəzifələrindən biri də vətəni müdafiədir. Konstitusiyanın 76-cı maddəsinin I hissəsinə görə, vətəni müdafiə hər bir vətəndaşın borcudur. Qanunla müəyyən edilmiş qaydada vətəndaşlar hərbi xidmət keçirlər.

Hərbi xidmət keçmənin qaydaları “Hərbi vəzifə və hərbi xidmət haqqında” və “Hərbi qulluqçuların statusu haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunları, “Hərbi xidmətkeçmə haqqında” Əsasnamə, Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin İntizam Nizamnaməsi və digər qanunvericilik aktları ilə müəyyən olunur. Hərbi qulluqçular Azərbaycan Respublikasının qanunlarında və hərbi nizamnamələrdə müəyyən olunmuş hərbi intizama ciddi riayət etməlidirlər. Hərbi intizama ciddi riayət olunmaması cinayət qanunu ilə mühafizə olunan ictimai münasibətlərin pozulması ilə nəticələnir.

Yuxarıda göstərilənləri nəzərə alaraq, Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu belə nəticəyə gəlir ki, Cinayət Məcəlləsinin 333-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş “gün” anlayışı 24 saatlıq müddəti ehtiva edir.

Həmin maddədə göstərilmiş müddətlər çağırış üzrə hərbi xidmətdə olan hərbi qulluqçunun öz hərbi hissəsini və ya xidmət yerini özbaşına tərk etdiyi və ya üzrlü səbəblər olmadan öz xidmət yerinə vaxtında gəlmədiyi andan bir günün 24 saat olması nəzərə alınmaqla hesablanmalıdır.

Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 130-cu maddəsinin IV hissəsini, “Konstitusiya Məhkəməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 60, 63, 65-67 və 69-cu maddələrini rəhbər tutaraq, Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu

QƏRARA ALDI:

1. Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 333-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş “gün” anlayışı 24 saatlıq müddəti ehtiva edir.

Həmin maddədə göstərilmiş müddətlər çağırış üzrə hərbi xidmətdə olan hərbi qulluqçunun öz hərbi hissəsini və ya xidmət yerini özbaşına tərk etdiyi və ya üzrlü səbəblər olmadan öz xidmət yerinə vaxtında gəlmədiyi andan bir günün 24 saat olması nəzərə alınmaqla hesablanır.

1. Qərar dərc edildiyi gündən qüvvəyə minir.

3. Qərar “Azərbaycan”, “Respublika”, “Xalq qəzeti”, “Bakinski raboçi” qəzetlərində, “Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin Məlumatı”nda dərc edilsin.

4. Qərar qətidir, heç bir orqan və ya şəxs tərəfindən ləğv edilə, dəyişdirilə və ya rəsmi təfsir edilə bilməz.

Sədr Fərhad Abdullayev

Cinayət-Prosessual Məcəlləsinə bu dəyişikliklər edilir – SİYAHI

Milli Məclisin növbədənkənar sessiyasının bu gün keçirilən plenar iclasında Cinayət-Prosessual Məcəlləsinə dəyişiklik layihəsi birinci oxunuşda müzakirəyə çıxarılıb.

“Report” xəbər verir ki, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin «Məhkəmə-hüquq sistemində islahatların dərinləşdirilməsi haqqında» 2019-cu il 3 aprel tarixli Fərmanında verilən tövsiyə və tapşırıqlara uyğun olaraq hazırlanan sənədə layihəsinə aşağıdakı dəyişikliklərin edilməsi təklif olunur:

– “Elektron məhkəmə” informasiya sisteminin tətbiqi ilə əlaqədar təklif edilən dəyişikliklər;

– müasir informasiya-kommunukasiya texnologiyalarının üstünlüklərindən istifadə edilməklə, habelə xüsusi hallarda cinayət prosesinin videokonfrans əlaqə vasitəsilə davam etdirilməsini təmin edən dəyişiklikləri nəzərdə tutan yeni maddələrin əlavə edilməsi;

– məhkəmə icraatının obyektivliyini daha dolğun şəkildə təmin etmək üçün bütün məhkəmə iclaslarının fasiləsiz audioyazısının aparılması və protokolun məhkəmə iclasının audioyazısına uyğun tərtibi tələbinin müəyyən edilməsi.

Qeyd edilən istiqamətlər üzrə Cinayət-Prosessual Məcəlləyə təklif edilən dəyişikliklər bütövlükdə cinayət mühakimə icraatında innovativ üsullardan istifadə etməklə obyektivliyin və effektivliyin yüksəldilməsi, habelə məhkəməyə müraciət imkanlarının genişləndirməsi məqsədi ilə hazırlanıb.

Qanun layihəsində dəyişikliklərin ikinci istiqaməti cinayət mühakimə icraatında kassasiya şikayəti icraatının təkmilləşdirilməsindən ibarətdir. Eyni zamanda qeyd edilməlidir ki, layihə hazırlanarkən bütövlükdə Cinayət-Prosessual Məcəlləsinin hüquq normalarında dəqiqləşdirilmələr və uyğunlaşdırılmalar da aparılıb.

Qanun layihəsində dəyişikliklərin üçüncü istiqamətinə uyğun olaraq Cinayət-Prosessual Məcəlləyə Xarici dövlətlərin məhkəmələrinin hökmlərinin və ya digər yekun qərarlarının tanınması üzrə icraatın prosessual qaydalarını ehtiva edən yeni 59-cu fəslin əlavə edilməsi təklif edilir.

Bu Məcəlləyə dəyişikliklərin 2020-ci il iyul ayının 1-dən qüvvəyə minməsi nəzərdə tutulub.

Məcəlləyə dəyişiklik müzakirələrdən sonra səsverməyə çıxarılaraq birinci oxunuşda qəbul edilib.

• Etiket
• Cinayət Prosessual Məcəlləsi
• Qanun