Fiziki və hüquqi şəxs anlayışı nədir

2. мат. переменная величина, меняющаяся в зависимости от изменения другой величины (аргумента). Triqonometrik funksiyalar тригонометрические функции, funksiyanın qrafiki график функции

hüquqi

1) такой, который имеет официальное право на что-л. Mülkün hüquqi sahibi юридический владелец имения; hüquqi şəxs юридическое лицо (учреждение, предприятие или организация как носитель гражданских прав и обязанностей)

2) относящийся к изучению правоведения, юриспруденции. Hüquqi təhsil юридическое (правовое) образование

3) связанный с правовыми нормами, правовым законодательством. Hüquqi məsələlər юридические (правовые) вопросы, hüquqi yardım юридическая помощь

4) соответствующий законам, праву, требованиям законодательства. Məsələnin hüququ tərəfi юридическая сторона вопроса, hüquqi nöqteyi-nəzərdən с юридической точки зрения; hüquqi dövlət правовое государство (государство, обеспечивающее верховенство закона во всех сферах жизни)

прил. неправомерный (совершаемый не по праву). Qeyri-hüquqi hərəkət неправомерный поступок, qeyri-hüquqi iddialar неправомерные притязания

прил. юрид. международно-правовой. Beynəlxalq-hüquqi protokol международно-правовой протокол
прил. политико-правовой. Siyasi-hüquqi qiymət политико-правовая оценка

1. физическая энергия человека и животного. Qolunun qüvvəsi kimin сила руки чьей, əzələ qüvvəsi мышечная сила, atın qüvvəsi сила лошади, hədsiz qüvvəyə malik olmaq обладать непомерной силой, qeyri-adi qüvvəsi olmaq иметь необыкновенную силу, qüvvəsini sınamaq проверить силу, qüvvələrini sınamaq померяться силами, qüvvəsini itirmək лишиться сил, qüvvəsi çatmır не хватает сил

2. духовная энергия человека. İradə qüvvəsi сила воли, yaradıcı qüvvə творческая сила, mənəvi qüvvə моральная сила, daxili qüvvə внутренняя сила, qüvvəsini göstərmək проявить силу, показать силу, var qüvvəsini toplamaq собраться с силами, qüvvəsini itirmək терять силы, bütün qüvvəsini sərf etmək применить все вилы

3. могущество. Həlledici qüvvə решающая сила, qüvvəsinə inanmaq быть уверенным в силе кого-л., чего-л.; qüvvəsinə qarşı durmaq kimin, nəyin противостоять силе кого, чего

4. способность влиять, воздействовать на кого-л., что-л. Sözün qüvvəsi сила слова, dəlillərin qüvvəsi сила доказательств, sirli qüvvə таинственная сила, gözəlliyin qüvvəsi сила красоты, incəsənətin qüvvəsi сила искусства

5. интенсивность, степень проявления чего-л. Vulkanın qüvvəsi сила вулкана, partlayışın qüvvəsi сила взрыва, zərbənin qüvvəsi сила удара

6. величина, являющаяся мерой механического взаимодействия тел. Mərkəzdənqaçma qüvvəsi центробежная сила, mərkəzəqaçma qüvvəsi центростремительная сила, ağırlıq qüvvəsi сила тяжести, cazibə qüvvəsi сила притяжения, elastiki qüvvə упругая сила, sabit qüvvə постоянная сила, dəyişən qüvvə переменная сила, qarşılıqlı qüvvə взаимная сила

7. материальное начало, которое может быть источником какой-л. энергии. İşçi qüvvəsi рабочая сила, məhsuldar qüvvələr производительные силы, canlı qüvvə живая сила

8. правовая действенность, правомочность. Qanuni qüvvəsini almaq приобрести законную силу, qüvvəsini itirmək потерять силу, hüquqi qüvvə юридическая сила, sübutedici qüvvə доказательная сила, icra qüvvəsi исполнительная сила; hüquqi qüvvəsini itirmiş hesab etmək считать утратившим (потерявшим) правовую силу

9. обычно во мн. ч. часть общества, которая отличается какими-л. характерными признаками или направленностью своей деятельности. Qabaqcıl qüvvələr передовые силы, demokratik qüvvələr демократические силы, sülhsevər qüvvələr миролюбивые силы, mürtəce qüvvələr реакционные силы, təcavüzkar qüvvələr агрессивные силы

10. обычно во мн. ч. войска. Hərbi dəniz qüvvələri военно-морские силы, hərbi hava qüvvələri военно-воздушные силы, yeni qüvvələr свежие силы, düşmən qüvvələri силы противника, вражеские силы, birləşmiş silahlı qüvvələr объединенные вооруженные силы, üstün qüvvələr превосходящие силы

прил. физ. силовой:

1. преобразующий электрическую энергию. Qüvvə qurğusu силовая установка, qüvvə transformatoru силовой трансформатор

2. передающий электрическую энергию. Qüvvə kabeli силовой кабель

3. связанный с проявлением магнитных, электрических и т.п. сил. Qüvvə sahəsi силовое поле, qüvvə xətti силовая линия

◊ at qüvvəsi физ. лошадиная сила; qüvvə almaq черпать силы, var qüvvəsilə изо всей силы, изо всех сил, всеми силами, qüvvədən düşmək терять, потерять силу:

1. лишиться сил, выбиться из сил

2. стать недействительным; qüvvədə qalmaq быть в силе, оставаться в силе; qüvvəsini itirməmək оставаться в силе; qüvvədə olmaq (qanun, qərar haqqında) быть в силе, иметь силу; qüvvədə saxlamaq (qoymaq) nəyi оставить в силе что; qüvvəyə minmək войти в силу, вступить в силу; qüvvəyə mindirmək ввести в силу; qüvvə yığmaq накапливать, накопить силу

сущ. геогр.
1. страна света (одна из четырёх сторон горизонта: восток, запад, север, юг)

1) пространство, расположенное в каком-л. направлении от чего-л., а также само это направление. Üfüqün cəhətləri стороны горизонта, dörd cəhətdən со всех четырех сторон

2) составная часть, элемент чего-л., отдельные черты, особенности. Məsələnin mənəvi cəhəti духовная сторона вопроса, işin hüquqi cəhəti юридическая сторона дела, məsələnin qaranlıq cəhəti тёмная сторона вопроса, faydalı cəhəti nəyin выгодная сторона чего, məruzənin güclü və zəif cəhətləri сильные и слабые стороны доклада; çatışmayan cəhətlər недостающие стороны

3. черта, особенность. Zəruri (vacib) cəhəti существенная (важная) черта чего-л., başlıça cəhəti главная черта кого-л., чего-л., gözəl cəhəti kimin, nəyin прекрасная черта кого, чего, mənfi cəhət отрицательная черта (сторона), müsbət cəhət положительная черта, положительная сторона; oxşar cəhətlər сходные черты, fərqli cəhətlər отличительные особенности (черты), səciyyəvi cəhətlər характерные черты

4. устар. причина. Nə cəhətə по какой причине
сущ. функция:
1. явление, зависящее от другого и изменяющееся по мере изменения другого явления

2. мат. переменная величина, меняющаяся в зависимости от изменения другой величины (аргумента). Triqonometrik funksiyalar тригонометрические функции, funksiyanın qrafiki график функции

3. биол. работа, производимая органом, организмом, как проявление его жизнедеятельности. Orqanizmin funksiyası функция организма, ürəyin funksiyası функция сердца

4. перен. обязанность, круг деятельности. İctimai funksiya общественная функция, hüquqi funksiyalar юридические функции

5. значение, назначение, роль. экон. Pulun funksiyaları функции денег
прил. функциональный. мат. Funksiyalar sırası функциональный ряд

1. цена. Biletin qiyməti цена билета, dövlət qiyməti государственная цена, экон. qiymət miqyası масштаб цен, qiymət indeksi индекс цен

2. значение:
1) значимость, важность кого-л., чего-л. Öz qiymətini saxlamaq сохранять своё значение

2) оценка физической величины в виде некоторого числа принятых для неё единиц. “X”ın verilmiş qiymətləri мат. заданные значения “х”

3. оценка, расценка. Qiymət vermək дать оценку, yüksək qiymət высокая оценка
4. отметка (за успеваемость). İmtahandan yaxşı qiymət almaq получить хорошую отметку на экзамене

5. такса (установленная расценка товаров или норма оплаты чего-л.). Yüklərin daşınma qiyməti такса на перевозку грузов

6. ценность. Qiyməti göstərilmiş banderol бандероль с объявленной ценностью

7. стоимость (денежное выражение ценности вещи). Alınmış şeyin qiyməti (dəyəri) стоимость купленной вещи

1. экон. ценностный. Qiymət göstəricisi ценностный показатель, qiymət ölçüsü ценностный измеритель

2. оценочный. Qiymət komissiyası оценочная комиссия; qiymətdədir в цене; высоко ценится; qiyməti yoxdur kimin, nəyin цены нет:

1. чему-л (об очень дорогой по цене вещи)

2. кому-л., чему-л. (о ком-л. или о чем-л., имеющем большое значение, ценном в каком-л. отношении); qiymət vermək: 1. давать, дать оценку, оценивать, оценить; 2. ценить. Adamlara dilinə (sözünə) görə yox, işinə görə qiymət vermək lazımdır людей надо ценить не по словам, а по делам; qiymət qoymaq1 nəyə назначать, назначить цену ч ему; qiymət qoymaq2 (hörmət göstərmək) kimə ценить кого-л. по достоинству; qiymət qoymamaq kimə, qiymətini bilməmək kimin не знать цены к ому, не ценить, не уважать кого, не считаться с кем; ucuz qiymətə satmaq дёшево продавать, продать; дёшево ценить, оценить кого, что; qiymət danışmaq торговаться, сторговаться, договариваться, договориться о цене, насчёт цены; qiymətdən düşmə обесценение; qiymətdən düşmək обесцениваться, обесцениться; qiymətdən salınmaq обесцениваться, быть обесцененным, qiymətinə görə мал по цене и товар; qiyməti üstündə: 1. на лбу написана цена; 2. в цене; qiymətini qaldırmaq, babasının qiymətini üstünə qoymaq набивать, набить цену на что, заломить цену; qiymətini itirmək обесцениваться, обесцениться, терять, потерять значение; qiymət kəsmək установить, определить цену; qiymətdən salmaq обесценивать; qiymətini aşağı salmaq снизить цену; qiymətləri şişirtmək взвинтить цены; qiymətə minmək вздорожать, подняться в цене; öz qiymətinə за свою цену, по своей цене; bu təcavüz öz hüquqi və siyasi qiymətini almalıdır эта агрессия должна получить свою правовую и политическую оценку

1) отдельный человек в обществе; личность, индивидуум. Vəzifəli şəxs должностное лицо, rəsmi şəxslər официальные лица, müşayiət edən şəxslər сопровождающие лица, cavabdeh şəxs ответственное лицо, kənar şəxslər посторонние лица, юрид. anlaqlı şəxs вменяемое лицо, anlaqsız şəxs невменяемое лицо, səlahiyyətli şəxs компетентное лицо, fiziki şəxs физическое лицо, hüquqi şəxs юридическое лицо (предприятие т. п.), təhtəlhesab şəxs подотчетное лицо, müdafiə edilən şəxs подзащитное лицо, müvəkkil edilmiş şəxs уполномоченное лицо

2) персонаж. İştirak edən şəxs (pyesdə) действующее лицо (в пьесе)

3) лингв. категория, обозначающая отношение действия к его производителю. Felin şəxslərə görə dəyişməsi изменение глагола по лицам

2. персона (важная, значительная особа). дипл. Arzuolunmaz şəxs персона нон грата, arzuolunan şəxs персона грата

3. человек (кто-л., кто-то, некто), субъект. Bir şəxs sizi görmək istəyir один человек хочет видеть вас; biz belə şəxs tanımırıq мы такого человека не знаем; hər bir şəxs каждый человек

4. индивид, индивидуум (отдельный человек, личность). Cəmiyyət şəxslərdən (fərdlərdən) ibarətdir общество состоит из индивидуумов

прил. личный (выражающий грамматическую категорию лица). лингв. Şəxs əvəzliyi личное местоимение, şəxs sonluqları личные окончания

◊ şəxsində kimin в лице кого; sizin şəxsinizdə в вашем лице

сущ. учреждение, институт (совокупность норм права в какой-л. области общественных отношений, та или иная форма общественного устройства). Demokratik təsisatlar демократические институты (учреждения), siyasi təsisat политическое учреждение, hüquqi təsisat правовой институт

прил. учредительский. экон. Təsisat vekseli учредительский вексель, təsisat mənfəəti учредительская прибыль, təsisat səhmi учредительская акция

См. также в других словарях:

• hüquqi — sif. <ər.> 1. Hüquqa əsaslanan, hüquq normalarına uyğun olan. Hüquqi münasibətlər. Hüquqi qayda. – Qanımızı tökənə bundan sonra yenə də; Biz inanaq, ay Allah? Budurmu yaratdığı təzə hüquqi dövlət? B. V.. 2. Hüquq normaları, hüquq qanunları… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• hüquqi — ə. hüquqa aid olan … Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti
• üstqurum — is. Cəmiyyətin siyasi, hüquqi, dini, bədii, fəlsəfi görüşləri və onun iqtisadi quruluşunun – bazisinin bunlara müvafiq olaraq yaratdığı siyasi, hüquqi və s. təsisatların məcmusu … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• Black’s Law Dictionary — is the most widely used law dictionary for the law of the United States. It was founded by Henry Campbell Black. It has been cited as legal authority in many Supreme Court cases (see Secondary authority). The latest editions, including abridged… … Wikipedia
• Arabische Hochsprache — Arabisch (العربية) Gesprochen in Ägypten, Algerien, Bahrain, Dschibuti, Irak, Israel, Jemen, Jordanien, Katar, Kuwait, Libanon, Libyen, Mali, Marokko, Mauretanien … Deutsch Wikipedia
• Arabische Sprache — Arabisch (العربية) Gesprochen in Ägypten, Algerien, Bahrain, Dschibuti, Eritrea, Irak, Israel, Jemen, Jordanien, Katar, Kuwait, Libanon, Libyen, Mali, Marokko, Ma … Deutsch Wikipedia
• Fus´ha — Arabisch (العربية) Gesprochen in Ägypten, Algerien, Bahrain, Dschibuti, Irak, Israel, Jemen, Jordanien, Katar, Kuwait, Libanon, Libyen, Mali, Marokko, Mauretanien … Deutsch Wikipedia
• Hocharabisch — Arabisch (العربية) Gesprochen in Ägypten, Algerien, Bahrain, Dschibuti, Irak, Israel, Jemen, Jordanien, Katar, Kuwait, Libanon, Libyen, Mali, Marokko, Mauretanien … Deutsch Wikipedia
• Nabati — Arabisch (العربية) Gesprochen in Ägypten, Algerien, Bahrain, Dschibuti, Irak, Israel, Jemen, Jordanien, Katar, Kuwait, Libanon, Libyen, Mali, Marokko, Mauretanien … Deutsch Wikipedia
• Black’s Law Dictionary — Saltar a navegación, búsqueda 7ma ediciçon del Black s Law Dictionary, 7th edition Black s Law Dictionary (Diccionario de Derecho de Black) es un diccionario de derecho para el derecho de los Estados Unidos. Fue fundado por Henry Campbell Black.… … Wikipedia Español
• Юридический словарь Блэка — Black s Law Dictionary … Википедия

Fiziki və hüquqi şəxs anlayışı nədir?

Xəbər verdiyimiz kimi, Azərbaycanda karantin rejimi dövründə tənəffüs yollarını qoruyan fərdi vasitələrdən istifadə ilə bağlı tələblərin pozulmasına görə cərimə tətbiq edilməsi barədə qanunvericiliyə edilən dəyişiklik bu gündən qüvvəyə minib. Qərara əsasən, epidemiya əleyhinə, sanitariya-gigiyena və karantin rejimləri dövründə tənəffüs yollarını qoruyan fərdi vasitələrdən istifadə ilə bağlı müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilən tələblərin pozulmasına, habelə vəzifəli şəxslər tərəfindən həmin tələblərin pozulmasının qarşısının alınmamasına görə fiziki şəxslər 50 manat, vəzifəli şəxslər 100 manat, hüquqi şəxslər 200 manat məbləğində cərimə ediləcək. Ancaq bəzi vətəndaşlar “fiziki şəxs” və “hüquqi şəxs” anlayışlarını bir-birindən fərqləndirməkdə çətinlik çəkirlər.

E-huquq.az məsələnin aktuallığını nəzərə alaraq, oxucular üçün həmin ifadələrin izahını təqdim edir:

Mülki Məcəllənin 24-cü maddəsinə əsasən, fiziki şəxs hüquq münasibətlərində öz adından iştirak edən insan fərdidir. Azərbaycan Respublikasında bütün vətəndaşlar, Azərbaycan Respublikasının ərazisində daimi yaşayan və ya müvəqqəti qalan әcnәbilәr və vətəndaşlığı olmayan şəxslər fiziki şəxslərdir.

Məcəllənin 43-cü maddəsinə əsasən isə hüquqi şəxs qanunla müəyyənləşdirilən qaydada dövlət qeydiyyatından keçmiş, xüsusi yaradılmış elə bir qurumdur ki, mülkiyyətində ayrıca əmlakı vardır, öz öhdəlikləri üçün bu əmlakla cavabdehdir, öz adından əmlak və şəxsi qeyri-əmlak hüquqları əldə etmək və həyata keçirmək, vəzifələr daşımaq, məhkəmədə iddiaçı və ya cavabdeh olmaq hüququna malikdir. Hüquqi şəxsin müstəqil balansı olmalıdır. Hüquqi şəxslər bir fiziki və ya hüquqi şəxs tərəfindən, yaxud fiziki və hüquqi şəxslərin toplusu tərəfindən yaradıla bilər, üzvlüyə əsaslana bilər, üzvlərin olmasından asılı ola və ya asılı olmaya bilər, sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul ola və ya məşğul olmaya bilər. Azərbaycan Respublikası mülki hüquq münasibətlərində eynilə digər hüquqi şəxslər kimi iştirak edir. Bu hallarda Azərbaycan Respublikasının səlahiyyətlərini onun hüquqi şəxslər olmayan orqanları həyata keçirirlər.

Hüquqi şəxslər fəaliyyətinin əsas məqsədi mənfəət götürməkdən ibarət olan (kommersiya hüquqi şəxsləri) və ya əsas məqsədi mənfəət götürməkdən ibarət olmayan və götürülən mənfəəti iştirakçıları arasında bölüşdürməyən (qeyri-kommersiya hüquqi şəxsləri), habelə ümumdövlət və (və ya) ictimai əhəmiyyət daşıyan fəaliyyətlə məşğul olan (publik hüquqi şəxslər) qurumlar ola bilər.

Qeyri-kommersiya qurumları olan hüquqi şəxslər ictimai birliklər, fondlar, hüquqi şəxslərin ittifaqları formasında, habelə qanunvericilikdə nəzərdə tutulan digər formalarda yaradıla bilər.

Fiziki və hüquqi şəxslər kimlərdir?

Şəxslər dedikdə fiziki şəxslər və hüquqi şəxslər nəzərdə tutulur. Mülki Məcəllənin (MM) 24-cü maddəsində qeyd edildiyi kimi, fiziki şəxs hüquq münasibətlərində öz adından iştirak edən insan fərdidir. Azərbaycan Respublikasında bütün vətəndaşlar, Azərbaycan Respublikasının ərazisində daimi yaşayan və ya müvəqqəti qalan әcnәbilәr və vətəndaşlığı olmayan şəxslər fiziki şəxslərdir.

İlk öncə fiziki şəxslərin mülki hüquq və fəaliyyət qabiliyyətinə nəzər salaq. Belə ki, fiziki şəxsin mülki hüquq qabiliyyəti insanın mülki hüquqlara malik olmaq və mülki hüquq vəzifələri daşımaq qabiliyyətidir. Bütün fiziki şəxslərin mülki hüquq qabiliyyəti eyni dərəcədə tanınır. Fiziki şəxsin hüquq qabiliyyəti onun doğulduğu an əmələ gəlir və ölümü ilə xətm edilir. Beyinin fəaliyyətinin dayanması ölüm anı sayılır. Fiziki şəxsin vərəsə olmaq hüququ maya bağlandığı andan əmələ gəlir, bu hüququn həyata keçirilməsi isə yalnız doğumdan sonra mümkündür. Fiziki şəxs hüquq qabiliyyətindən məhrum edilə bilməz.

Fiziki şəxsin mülki hüquq fəaliyyət qabiliyyəti isə şəxsin öz hərəkətləri ilə mülki hüquqlar əldə etmək və həyata keçirmək, özü üçün mülki vəzifələr yaratmaq və icra etmək qabiliyyətidir. Fiziki şəxsin mülki hüquq fəaliyyət qabiliyyəti, o, yetkinlik yaşına, yəni on səkkiz yaşına çatdıqda tam həcmdə əmələ gəlir. 7 yaşınadək olan yetkinlik yaşına çatmayanların (azyaşlılar) fəaliyyət qabiliyyəti yoxdur. 7 yaşından 18 yaşınadək olan yetkinlik yaşına çatmayanların məhdud fəaliyyət qabiliyyəti vardır. On altı yaşı tamam olmuş yetkinlik yaşına çatmayan əmək müqaviləsi üzrə işləyirsə və ya valideynlərinin, övladlığa götürənlərin və ya himayəçinin razılığı ilə sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olursa, tam fəaliyyət qabiliyyətli sayıla bilər. Hər iki valideynin, övladlığa götürənlərin və ya himayəçinin razılığına əsasən qəyyumluq və himayəçilik orqanının qərarı ilə, belə razılıq olmadıqda isə məhkəmənin qərarı ilə yetkinlik yaşına çatmayan tam fəaliyyət qabiliyyətli sayılır (emansipasiya). On səkkiz yaşına çatanadək nikaha girməyə qanunun yol verdiyi halda, on səkkiz yaşına çatmamış fiziki şəxs nikaha girdiyi vaxtdan tam həcmdə fəaliyyət qabiliyyəti əldə edir. Nikah bağlanması nəticəsində əldə edilmiş fəaliyyət qabiliyyəti nikahın on səkkiz yaşına çatanadək pozulduğu halda da tam həcmdə saxlanılır. Nikah etibarsız sayıldıqda məhkəmə yetkinlik yaşına çatmayan ərin (arvadın) tam fəaliyyət qabiliyyətini məhkəmə tərəfindən müəyyənləşdirilən andan itirməsi barədə qərar qəbul edə bilər. Ağıl zəifliyi və ya ruhi xəstəlik nəticəsində öz hərəkətlərinin mənasını başa düşməyən və ya öz hərəkətlərinə rəhbərlik edə bilməyən şəxslər də məhkəmə tərəfindən fəaliyyət qabiliyyəti olmayan sayıla bilər. Onlar üzərində qəyyumluq müəyyənləşdirilir.

Fiziki şəxslərdən başqa digər bir qrup da hüquqi şəxslərdir. Hüquqi şəxs qanunla müəyyənləşdirilən qaydada dövlət qeydiyyatından keçmiş, xüsusi yaradılmış elə bir qurumdur ki, mülkiyyətində ayrıca əmlakı vardır, öz öhdəlikləri üçün bu əmlakla cavabdehdir, öz adından əmlak və şəxsi qeyri-əmlak hüquqları əldə etmək və həyata keçirmək, vəzifələr daşımaq, məhkəmədə iddiaçı və ya cavabdeh olmaq hüququna malikdir. Hüquqi şəxsin müstəqil balansı olmalıdır. Hüquqi şəxslər bir fiziki və ya hüquqi şəxs tərəfindən, yaxud fiziki və hüquqi şəxslərin toplusu tərəfindən yaradıla bilər, üzvlüyə əsaslana bilər, üzvlərin olmasından asılı ola və ya asılı olmaya bilər, sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul ola və ya məşğul olmaya bilər. Hüquqi şəxslər fəaliyyətinin əsas məqsədi mənfəət götürməkdən ibarət olan (kommersiya hüquqi şəxsləri) və ya əsas məqsədi mənfəət götürməkdən ibarət olmayan və götürülən mənfəəti iştirakçıları arasında bölüşdürməyən (qeyri-kommersiya hüquqi şəxsləri), habelə ümumdövlət və (və ya) ictimai əhəmiyyət daşıyan fəaliyyətlə məşğul olan (publik hüquqi şəxslər) qurumlar ola bilər.

Qeyri-kommersiya qurumları olan hüquqi şəxslər ictimai birliklər, fondlar, hüquqi şəxslərin ittifaqları formasında, habelə qanunvericilikdə nəzərdə tutulan digər formalarda yaradıla bilər. Qeyri-kommersiya hüquqi şəxsləri sahibkarlıq fəaliyyəti ilə yalnız o hallarda məşğul ola bilərlər ki, bu fəaliyyət onların yaradılması zamanı qarşıya qoyulmuş məqsədlərə nail olmağa xidmət etsin və bu məqsədlərə uyğun gəlsin. Publik hüquqi şəxslərin fəaliyyəti Mülki Məcəllə və “Publik hüquqi şəxslər haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə tənzimlənir.

Hüquqi şəxs dövlət qeydiyyatına alındığı andan mülki hüquqlara malikdir və mülki vəzifələr daşıyır. Hüquqi şəxs müvafiq icra hakimiyyəti orqanında dövlət qeydiyyatına alınmalıdır. Dövlət qeydiyyatının məlumatları, o cümlədən kommersiya təşkilatları üçün firma adı ümumi tanışlıq üçün açıq olan hüquqi şəxslərin dövlət reyestrinə daxil edilir. Hüquqi şəxsin hüquq qabiliyyətinə onun ləğvinin başa çatdığı an xitam verilir. Kommersiya hüquqi şəxsləri qanunla qadağan edilməyən istənilən fəaliyyət növlərini həyata keçirmək üçün zəruri mülki hüquqlara malik ola və mülki vəzifələr daşıya bilərlər. Siyahısı qanunvericiliklə müəyyənləşdirilən ayrı-ayrı fəaliyyət növləri ilə hüquqi şəxslər yalnız xüsusi icazə (lisenziya) əsasında məşğul ola bilərlər. Hüquqi şəxsin hüquqları yalnız qanunla nəzərdə tutulan hallarda və qaydada məhdudlaşdırıla bilər. Hüquqi şəxs öz hüquqlarının məhdudlaşdırılması haqqında qərardan məhkəməyə etiraz verə bilər.