Akademik z.m.bünyadov adına şrqşünaslıq institutu

İ nstitutun ilk direktoru , g ö rk ə mli m ə nb əşü nas v ə m ə tn şü nas alim , akademik Ə.Ə.Ə lizad ə (1958-1963) olmu ş dur . Sonralar instituta akademik Ə. S . Sumbatzad ə (1963-1970), akademik H . M . Arasl ı (1970-1981), akademik Z . M . B ü nyadov (1981-1986, 1988-1991, 1992-1997), professor A . N .İ manquliyeva (1991-1992) kimi g ö rk ə mli aliml ə r ba şçı l ı q etmi ş l ə r . Hal-hazırda institutun direktoru professor, müxbir üzv G.B.Baxşəliyevadır.

File : Akademik Z.M.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutu-loqo.jpg

This work is not an object of copyright according to the law of Azerbaijan Republic No.: 115-1Q of 5 June 1996 on Copyright and Neighbouring right; this image is in the public domain worldwide (details).

Article 5. Scope of Copyright

3. Ideas, methods, processes, systems, means, concepts, principles, discoveries and fact may not be protected by

Article 7. Works Which are not Objects of Copyright
The following are not subjects of copyright:

a) official documents (laws, court decisions, other texts of legislative, administrative or judicial character) and official translations thereof; b) State emblems and official signs (flags, armorial bearings, decorations, monetary signs and other State symbols and official signs); c) works of folklore, which have no signs of Article 5 of this Law; d) communications concerning events and facts that have informational character.

Comment – According to interstate and international compacts the Azerbaijan Republic is the legal successor of the Azerbaijan Democratic Republic and Azerbaijan Soviet Socialist Republic, therefore this license tag is also applicable to official symbols and formal documents of the ADR and Azerbaijan SSR.

Warning – This license tag cannot be applied to proposed official symbols and drafts of the formal documents, which can be copyrighted.

File history

Click on a date/time to view the file as it appeared at that time.

Date/Time	Thumbnail	Dimensions	User	Comment
current	10:48, 8 December 2015	150 × 150 (56 KB)	Cekli829 (talk \| contribs)	User created page with UploadWizard

You cannot overwrite this file.

File usage on Commons

There are no pages that use this file.

Metadata

This file contains additional information such as Exif metadata which may have been added by the digital camera, scanner, or software program used to create or digitize it. If the file has been modified from its original state, some details such as the timestamp may not fully reflect those of the original file. The timestamp is only as accurate as the clock in the camera, and it may be completely wrong.

Orientation	Normal
Horizontal resolution	150 dpi
Vertical resolution	150 dpi
Software used	Adobe Photoshop CS2 Windows
File change date and time	15:07, 17 April 2014
Color space	Uncalibrated
Image width	150 px
Image height	150 px
Date and time of digitizing	20:06, 17 April 2014
Date metadata was last modified	20:07, 17 April 2014
IIM version	2

AMEA Şərqşünaslıq İnstitutu

Akademik Z.M.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutu — Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının strukturuna daxil olan elmi təşkilat. Direktor: Filologiya elmləri doktoru, Gövhər Baxşəli qızı Baxşəliyeva.

Mündəricat

1 Tarixi
2 Fəaliyyət istiqamətləri
3 Elmi nəticələr
4 Strukturu
5 Həmçinin bax
6 Xarici keçidlər

AMEA-nın Şərqşünaslıq İnstitutu [1958]-ci ildə Az.SSR Nazirlər Sovetinin qərarı ilə EA-nın digər institutlarında fəaliyyət göstərən müvafiq şöbə və qrupların əsasında yaranmışdır.

Şərqşünaslıq İnstitutunun mövcud olduğu illər ərzində Yaxın və Orta Şərq ölkələrinin tarixi, bu region xalqlarının ictimai-mədəni inkişafı və Azərbaycanla çoxəsrlik mədəni-tarixi əlaqələri institut əməkdaşları tərəfindən tədqiq edilmişdir. İndiyədək institut əməkdaşlarının 400-dən artıq elmi kitabı və bir neçə min elmi məqaləsi çap edilmişdir.

Fəaliyyət istiqamətləri

Şərq ölkələrinin ictimai-siyasi, iqtisadi və mədəni inkişafı;
Şərq ölkələri ilə Azərbaycanın münasibətləri, Azərbaycanın və Azərbaycana aid orta əsrlər dövrü yazılı Şərq abidələrinin tədqiqi, islamın tarixi, müasir dövrdə dinin vəziyyəti, Azərbaycan-ərəb, Azərbaycan-fars, Azərbaycan-türk filoloji əlaqələri.

Elmi nəticələr

Son beş ildə İnstitut əməkdaşlarının 50-dən çox elmi kitabı və 400-ə yaxın elmi məqaləsi çapdan çıxmışdır. Bu kitabların ən mühümləri aşağıdakılardır:

Şihabəd-din an-Hacabu. Cizneopisanie Dcalal ad-Dina Mankburnı. Ərəbcədən tərcümə, ön söz, qeydlər və şərhlər akad. Z.M.Bünyadovundur
Əbdi bəy Şirazi. Təkmilət-ül-əkbar. Fars dilindən tərcümə, müqəddimə və şərhlər Ə.Rəhimovundur
G.Baxşəliyeva. Əbül-Fərəc əl-İsfahaninin “Nəğmələr kitabı” və klassik Azərbaycan ədəbiyyatı
Orta əsrlər Şərqi. Akademik Z.M.Bünyadovun xatirəsinə həsr olunmuş məqalələr toplusu
Ş.Tağıyeva, Ə.Rəhimli, S.Bayramzadə Güney Azərbaycan
1728-ci il Tiflis əyalətinin müfəssəl dəftəri. Giriş və tərcümənin müəllifi t.e.n. Ş.Mustafayev
V.Mustafayev. Cənubi Azərbaycanlıların milli şüuru

Türkiyə tarixi və iqtisadiyyatı şöbəsi
İran tarixi və iqtisadiyyatı şöbəsi
Ərəb ölkələrinin tarixi və iqtisadiyyatı şöbəsi
Ərəb filologiyası şöbəsi
İran filologiyası şöbəsi
Türk filologiyası şöbəsi
Din və ictimai fikir tarixi şöbəsi
Mənbəşünaslıq və yazılı abidələrin tədqiqi və nəşri şöbəsi
Şərq-Qərb şöbəsi

Həmçinin bax

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası
Ziya Bünyadov
Gövhər Baxşəliyeva
Solmaz Tohidi
Şahin Mustafayev

Xarici keçidlər

Аzərbaycan Milli Elmlər Akademiyası
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Akademik Z.M.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutu 2007-03-21 at the Wayback Machine

Oktyabr 22, 2021
Ən son məqalələr

Yonqarın yaranmasi

Yogyakarta Indonesia Prambanan-temple-complex-02

Yokohama Garden4editHueSat

Yokohama National University logo

Yol (film, 1981)

Yol yoldaşım (film, 2017)

Yollar

Yorkshire Pudding

Yosef Shagal 2015 (cropped)

Yoshi tomigoro

Ən çox oxunan

Rhodanthe corymbosa

Rhodanthe corymbiflora

Rhodanthe cremea

Rhodanthe diffusa

Rhodanthe fuscescens

amea, şərqşünaslıq, institutu, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələr, əlavə, edib, vikipediyanı, zənginləşdirə, bilərsiniz, oktyabr, 2. Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz oktyabr 2021 Akademik Z M Bunyadov adina Serqsunasliq Institutu Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin strukturuna daxil olan elmi teskilat Direktor Filologiya elmleri doktoru Govher Baxseli qizi Baxseliyeva AMEA Serqsunasliq InstitutuUmumi melumatlarOlke AzerbaycanTipi elmi tedqiqat institutuDiger melumatlarDirektor Govher BaxseliyevaUnvan AZ1073 Azerbaycan Respublikasi Baki s H Cavid pr 115Sayt orientalstudies az Mundericat 1 Tarixi 2 Fealiyyet istiqametleri 3 Elmi neticeler 4 Strukturu 5 Hemcinin bax 6 Xarici kecidlerTarixi RedakteAMEA nin Serqsunasliq Institutu 1958 ci ilde Az SSR Nazirler Sovetinin qerari ile EA nin diger institutlarinda fealiyyet gosteren muvafiq sobe ve qruplarin esasinda yaranmisdir Serqsunasliq Institutunun movcud oldugu iller erzinde Yaxin ve Orta Serq olkelerinin tarixi bu region xalqlarinin ictimai medeni inkisafi ve Azerbaycanla coxesrlik medeni tarixi elaqeleri institut emekdaslari terefinden tedqiq edilmisdir Indiyedek institut emekdaslarinin 400 den artiq elmi kitabi ve bir nece min elmi meqalesi cap edilmisdir Fealiyyet istiqametleri RedakteSerq olkelerinin ictimai siyasi iqtisadi ve medeni inkisafi Serq olkeleri ile Azerbaycanin munasibetleri Azerbaycanin ve Azerbaycana aid orta esrler dovru yazili Serq abidelerinin tedqiqi islamin tarixi muasir dovrde dinin veziyyeti Azerbaycan ereb Azerbaycan fars Azerbaycan turk filoloji elaqeleri Elmi neticeler RedakteSon bes ilde Institut emekdaslarinin 50 den cox elmi kitabi ve 400 e yaxin elmi meqalesi capdan cixmisdir Bu kitablarin en muhumleri asagidakilardir Sihabed din an Hacabu Cizneopisanie Dcalal ad Dina Mankburni Erebceden tercume on soz qeydler ve serhler akad Z M Bunyadovundur Ebdi bey Sirazi Tekmilet ul ekbar Fars dilinden tercume muqeddime ve serhler E Rehimovundur G Baxseliyeva Ebul Ferec el Isfahaninin Negmeler kitabi ve klassik Azerbaycan edebiyyati Orta esrler Serqi Akademik Z M Bunyadovun xatiresine hesr olunmus meqaleler toplusu S Tagiyeva E Rehimli S Bayramzade Guney Azerbaycan 1728 ci il Tiflis eyaletinin mufessel defteri Giris ve tercumenin muellifi t e n S Mustafayev V Mustafayev Cenubi Azerbaycanlilarin milli suuruStrukturu RedakteTurkiye tarixi ve iqtisadiyyati sobesi Iran tarixi ve iqtisadiyyati sobesi Ereb olkelerinin tarixi ve iqtisadiyyati sobesi Ereb filologiyasi sobesi Iran filologiyasi sobesi Turk filologiyasi sobesi Din ve ictimai fikir tarixi sobesi Menbesunasliq ve yazili abidelerin tedqiqi ve nesri sobesi Serq Qerb sobesiHemcinin bax RedakteAzerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Ziya Bunyadov Govher Baxseliyeva Solmaz Tohidi Sahin MustafayevXarici kecidler RedakteAzerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin Akademik Z M Bunyadov adina Serqsunasliq Institutu Arxivlesdirilib 2007 03 21 at the Wayback Machine Menbe https az wikipedia org w index php title AMEA Serqsunasliq Institutu amp oldid 5962497, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.

Orientalstudies.az

Azərbaycan şərqşünaslığı dərin tarixi köklərə malikdir. Onun təşəkkülü və inkişafı islam sivilizasiyası, türk dünyası, Yaxın və Orta Şərq ölkələrinin mədəniyyəti ilə sıx əlaqədə olan Azərbaycan mədəniyyətinin tarixi təkamülü ilə bağlı olub.

Böyük Azərbaycan mütəfəkkir və alimləri Bəhmənyar, Xətib Təbrizi, Şəhabəddin Sührəvərdi, Nizami Gəncəvi, Mahmud Şəbüstəri, Məhəmməd ibn Hinduşah Naxçıvani, Seyid Yəhya Bakuvi, Həsən bəy Rumlu, Hacı Zeynalabdin Şirvani və digərləri öz qiymətli əsərləri ilə Şərq xalqlarının tarix, ədəbiyyat, fəlsəfə, coğrafiya və etnoqrafiyasının inkişafına və ümumiyyətlə, dünya elminə əvəzsiz töhfələr vermişlər.

XIX yüzillikdə çoxəsrlik milli mədəniyyətin təməlində və Avropa elminin təsiri ilə Azərbaycanda şərqşünaslığın inkişafına təkan vermiş bir sıra parlaq alim və ədiblər meydana çıxmışdır. Həmin dövrdə yaşamış Abbasqulu ağa Bakıxanov, Mirzə Fətəli Axundov, Mirzə Kazım bəy, Mirzə Cəfər Topçubaşov kimi mütəfəkkir və alimlərimizin Azərbaycanın elm və mədəniyyətinin inkişafındakı xidmətləri misilsizdir. Eyni zamanda, onların Rusiyada və Avropa ölkələrində şərqşünaslıq elminin təşəkkül və inkişafında mühüm rolu olmuşdur.

Sovet dövründə, 1935-ci ildə SSRİ EA-nın Azərbaycan filialının, 1954-cü ildə isə Tarix İnstitutu nəzdində Xarici Şərq ölkələri tarixi şöbəsinin yaradılması ilə Azərbaycanda Şərqin sistemli şəkildə tədqiqi başlandı.

Azərbaycan MEA Şərqşünaslıq İnstitutu (1967-1984-cü illərdə Yaxın və Orta Şərq xalqları institutu ) 1958- ci ild ə Respublika Nazirl ə r Sovetinin q ə rar ı il ə EA – n ı n dig ə r institutlar ı nda f ə aliyy ə t g ö st ə r ə n m ü vafiq şö b ə v ə qruplar ı n ə sas ı nda yarad ı lm ış d ı r . H ə min vaxtdan etibar ə n Az ə rbaycan şə rq şü nasl ığı n ı n iki ş af ı nda keyfiyy ə tc ə yeni d ö vr ba ş land ı, co ğ rafi region v ə ə sas t ə dqiqat istiqam ə tl ə ri m üə yy ə nl əş di . İ nstitutun qar şı s ı nda duran ba ş l ı ca v ə zif ə Yax ı n v ə Orta Şə rq ö lk ə l ə rinin tarixi , ictimai – siyasi , iqtisadi v ə m ə d ə ni inki ş af ı n ı n qanunauy ğ unluqlar ı n ı v ə x ü susiyy ə tl ə rini t ə dqiq v ə t ə hlil etm ə kidi . Eyni zamanda , Az ə rbaycan ı n Yax ı n v ə Orta Şə rq ö lk ə l ə ri il ə ç ox ə srlik m ə d ə ni – tarixi ə laq ə l ə rini n ə z ə r ə alaraq, Respublika üçü n konkret t ə tbiqi ə h ə miyy ə ti olan aktual t ə dqiqatlara da ö n ə m verilirdi .

İ nstitutun y ü ks ə k ixtisasl ı kadrlar ı n ı n v ə elmi potensial ı n ı n artmas ı n ə tic ə sind ə t ə dric ə n şə rq şü nasl ığı n tematikas ı geni ş l ə ndi v ə z ə nginl əş di . Kollektivin s ə yi ə sas ə n Yax ı n v ə Orta Şə rq ö lk ə l ə rinin tarixi , iqtisadiyyat ı, ictimai – siyasi fikri v ə filologiyas ı n ı n aktual probleml ə rinin kompleks şə kild ə ö yr ə nilm ə sin ə, Şə rq xalqlar ı n ı n yaz ı l ı abid ə l ə rinin t ə dqiqi v ə n əş rin ə, h ə m ç inin Az ə rbaycan xalq ı n ı n ə r ə b dilli v ə farsdilli abid ə l ə rinin t ə rc ü m ə v ə ara ş d ı r ı lmas ı na y ö n ə ldi .

Az ə rbaycan m ü st ə qillik ə ld ə ed ə n ə q ə d ə r respublikam ı zda şə rq şü nasl ı q elmi b ü t ö vl ü kd ə ke ç mi ş sovet şə rq şü nasl ığı n ı n t ə rkib hiss ə si kimi inki ş af edirdi . Bel ə ki , institutda apar ı lan elmi ara ş d ı rmalar ı n tematikas ı, x ü susil ə Şə rq ö lk ə l ə rinin m ü asir ictimai – siyasi v ə ideoloji probleml ə ri il ə ba ğ l ı bir s ı ra m ö vzular , hakim marksizm t ə liminin t ə l ə bl ə rin ə uy ğ un şə kild ə t ə dqiq edilir v ə Sovet İ ttifaq ı n ı n şə rq siyas ə tinin h ə yata ke ç irilm ə sin ə xidm ə t edirdi . Lakin eyni zamanda , ke ç mi ş İ ttifaq ı n apar ı c ı şə rq şü nasl ı q m ə rk ə zl ə ri il ə daimi s ı x ə laq ə, elmi t ə cr ü b ə m ü badil ə si , m ü xt ə lif elmi v ə elmi – informativ m ə lumatlar ı n ə ld ə edilm ə imkan ı Az ə rbaycanda bu sah ə nin inki ş af ı na g ü cl ü t ə kan vermi ş dir . T ə sad ü fi deyil ki , ke çə n ə srin 70-80- ci ill ə rind ə Az ə rbaycan şə rq şü nasl ı q elmi ke ç mi ş İ ttifaqda apar ı c ı m ö vqel ə rd ə n birini tutmu ş v ə d ü nyada bu sah ə nin m ü t ə x ə ssisl ə ri aras ı nda layiqli şö hr ə t qazanm ış d ı r . Az ə rbaycan şə rq şü nasl ığı n ı n beyn ə lxalq n ü fuzu akademikl ə r Ə bd ü lk ə rim Ə lizad ə, Ə lis ö hb ə t Sumbatzad ə, H ə mid Arasl ı, Ziya B ü nyadov , m ü xbir ü zv B ö y ü ka ğ a H ü seynov , professorlar R ü st ə m Ə liyev , Aida İ manquliyeva , Ə kr ə m C ə f ə r , Rauf Seyidov v ə bir ç ox dig ə r apar ı c ı aliml ə rin yorulmaz ə m ə yi il ə yarad ı lm ış d ı r .

1991- ci ild ə Az ə rbaycan ı n ö z i stiqlaliyy ə tini b ə rpa etm ə si v ə m ü st ə qil Az ə rbaycan Respublikas ı n ı n yaranmas ı institutun ö n ü nd ə yeni ü f ü ql ə r a ç d ı v ə qar şı s ı nda yeni v ə zif ə l ə r qoydu .

Yeni şə raitd ə Az ə rbaycan şə rq şü nasl ığı n ı n m ə qs ə d v ə problematikas ı ə sasl ı şə kild ə yenid ə n i ş l ə nmi ş dir . Xarici siyas ə t x ə ttini m ü st ə qil sur ə td ə m üə yy ə n ed ə n Az ə rbaycan Respublikas ı üçü n Şə rq ö lk ə l ə ri il ə iqtisadi , siyasi v ə m ə d ə ni ə laq ə l ə rin geni ş l ə ndirilm ə si hal – haz ı rda olduqca m ü h ü m bir m ə s ə l ə dir . Az ə rbaycan ı n xarici siyas ə t strategiyas ı bax ı m ı ndan Yax ı n v ə Orta Şə rq ö lk ə l ə rinin ictimai – siyasi v ə iqtisadi v ə ziyy ə tinin ö yr ə nilm ə sin ə ciddi ehtiyac vard ı r .

M ə lumdur ki , Yax ı n Şə rq bu g ü n d ü nyan ı n ə n g ə rgin v ə b ö hranl ı regionlar ı ndan birin ə ç evrilmi ş dir . Burada m ö vcud olan z ə ngin neft ehtiyatlar ı v ə dig ə r t ə bii s ə rv ə tl ə r b ö y ü k d ö vl ə tl ə rin v ə beyn ə lxalq g ü c m ə rk ə zl ə rinin diqq ə tini daim b ö lg ə y ə c ə lb edir . Davam ed ə n İ srail – F ə l ə stin qar şı durmas ı, İ raq m ü harib ə si , bir s ı ra ə r ə b ö lk ə l ə rind ə ba ş ver ə n ictimai – siyasi hadis ə l ə r , m ü xt ə lif ö lk ə l ə rd ə ö z ü n ü g ö st ə r ə n etnik m ü naqi şə l ə r , dini – fundamentalist c ə r ə yanlar , beyn ə lxalq terrorizm t ə hl ü k ə si v ə s . probleml ə r b ü t ü n d ü nyada bu regiona mara ğı art ı r ı r . T ə sad ü fi deyil ki , son ill ə rd ə Amerika v ə Avropada yeni – yeni “Şə rq ara ş d ı rmalar ı m ə rk ə zl ə ri ” yaran ı r , region il ə ba ğ l ı n əş rl ə rin say ı art ı r . Elmi v ə siyasi ə d ə biyyatda geni ş m ü zakir ə edil ə n AB Ş-ı n “ B ö y ü k Yax ı n Şə rq ” layih ə si yax ı n g ə l ə c ə kd ə bu regionda g ə rginliyin artmas ı n ı n g ö zl ə nildiyind ə n x ə b ə r verir . M ü st ə qil Az ə rbaycan ı n milli v ə d ö vl ə t maraqlar ı burada ba ş ver ə n v ə g ə l ə c ə kd ə ba ş ver ə bil ə c ə k hadis ə l ə ri ciddi t ə hlil edib n ə zar ə td ə saxlama ğı t ə l ə b edir .

Eyni zamanda , bazar iqtisadiyyat ı na ke ç id d ö vr ü nd ə Az ə rbaycan üçü n iqtisad i islahatlar v ə ö z ə ll əş dirm ə, habel ə bir s ı ra t ə bii ehtiyatlar ı n istismar ı v ə istehsal ı sah ə sind ə qon ş u Yax ı n Şə rq ö lk ə l ə rinin t ə cr ü b ə sind ə n ö yr ə nilm ə sin ə ehtiyac duyulur . Bu sah ə d ə Avropa il ə yana şı, mentalitet v ə milli – m ə n ə vi d ə y ə rl ə r bax ı m ı ndan biz ə daha yax ı n olan Şə rq ö lk ə l ə rinin t ə cr ü b ə sinin m ü sb ə t v ə m ə nfi t ə r ə fl ə rinin t ə dqiqi aktuall ı q k ə sb edir . Bundan ə lav ə, T ü rkiy ə, İ ran v ə ə r ə b ö lk ə l ə ri il ə iqtisadi ə m ə kda ş l ığı geni ş l ə ndir ə n respublikam ı z üçü n bu sah ə nin prioritet istiqam ə tl ə rini ayd ı nla ş d ı rmaq laz ı md ı r .

B ü t ü n bunlarla ə laq ə dar , m ü st ə qillik d ö n ə mind ə institutun elmi f ə aliyy ə t dair ə si daha da geni ş l ə nmi ş, bir s ı ra yen i istiqam ə tl ə r m üə yy ə nl əş dirilmi ş dir . Haz ı rda institutda elmi t ə dqiqat i ş l ə ri , ə sas ə n , a ş a ğı dak ı istiqam ə tl ə r ü zr ə apar ı l ı r :

· Şə rq ö lk ə l ə rinin ictimai – siyasi , iqtisadi , m ə d ə ni inki ş af ı n ı n qanunauy ğ unluqlar ı n ı n ö yr ə nilm ə si ;

· Şə rq xalqlar ı n ı n tarixi , filoloji , dini – f ə ls ə fi irsinin t ə dqiqi ; yaz ı l ı abid ə l ə rin ara ş d ı r ı lmas ı, t ə rc ü m ə si v ə n əş ri ;

· Şə rq – Q ə rb sivilizasiyalararas ı m ü nasib ə tl ə rinin ö yr ə nilm ə si ;

· Az ə rbaycan v ə Şə rq xalqlar ı n ı n tarixi – m ə d ə ni ə laq ə l ə rinin t ə dqiqi ;

· M ü st ə qil Az ə rbaycan Respublikas ı il ə Şə rq ö lk ə l ə ri aras ı nda siyasi , iqtisadi , diplomatik v ə m ə d ə ni m ü nasib ə tl ə rin ara ş d ı r ı lmas ı v ə onlara dair proqnoz v ə t ö vsiy ə l ə rin i ş l ə nib haz ı rlanmas ı.

İ nstitutun ilk direktoru , g ö rk ə mli m ə nb əşü nas v ə m ə tn şü nas alim , akademik Ə.Ə.Ə lizad ə (1958-1963) olmu ş dur . Sonralar instituta akademik Ə. S . Sumbatzad ə (1963-1970), akademik H . M . Arasl ı (1970-1981), akademik Z . M . B ü nyadov (1981-1986, 1988-1991, 1992-1997), professor A . N .İ manquliyeva (1991-1992) kimi g ö rk ə mli aliml ə r ba şçı l ı q etmi ş l ə r . Hal-hazırda institutun direktoru professor, müxbir üzv G.B.Baxşəliyevadır.

Azərbaycanda mətnşünaslıq elminin yaranması akad. Ə.Ə.Əlizadənin adı ilə bağlıdır. O, Nizami Gəncəvi, Fəzlullah Rəşidəddin, Məhəmməd ibn Hinduşah Naxçıvaninin irsinin toplanması, əsərlərinin elmi-tənqidi mətnlərini tərtib etməklə Azərbaycan elminə əvəzsiz xidmət göstərmişdir.

Özünün bütün yaradıcılıq qüvvəsini, çoxcəhətli istedadını Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığının inkişafına və klassik ədəbi irsin öyrənilməsinə sərf edən akad. H.Araslının elmi-tədqiqat fəaliyyətində Azərbaycan və Şərq xalqları ədəbiyyatının orta əsrlər dövrünə aid problemləri həmişə mərkəzi yer tutmuşdur. Alimin Azərbaycan ədəbiyyatı tarixinin yaradılmasındakı xidmətləri xüsusi qeyd olunmalıdır.

Akad. Z.M.Bünyadovun elmi əsərləri Azərbaycanın və Yaxın Şərq ölkələrinin Ərəb xilafəti və orta əsrlər dövrü tarixinin tədqiqinə həsr edilmişdir. Azərbaycan elm və mədəniyyəti tarixində dərin iz qoymuş görkəmli alim orta əsr müəlliflərinin Azərbaycan, Yaxın və Orta Şərq xalqlarının tarixinə, elm və mədəniyyətinə dair əsərlərinin öyrənilməsi, şərhli tərcüməsi və nəşri işi ilə də məşğul olmuşdur.

F.ü.e.d., prof. A.N.İmanquliyeva Azərbaycanda ərəb ədəbiyyatşünaslığı məktəbinin yaranmasında müstəsna xidmətlər göstərmişdir. Keçmiş Sovet İttifaqında ərəb “məhcər” ədəbiyyatının aparıcı tədqiqatçısı olmuş A.N.İmanquliyeva fundamental araşdırmaları ilə Azərbaycan ərəbşünaslığını xeyli zənginləşdirmiş və inkişaf etdirmişdir.

Hal-hazırda instituta rəhbərlik edən AMEA-nın müxbir üzvü, f.ü.e.d., prof. G.B.Baxşəliyeva ərəb ədəbiyyatının müxtəlif məsələlərinə və Azərbaycan-ərəb ədəbi əlaqələrinə dair 3 monoqrafiya, 11 kitab və 180-dən artıq elmi məqalənin müəllifidir. G.B.Baxşəliyeva elmi və təşkilatçılıq fəaliyyəti ilə yanaşı ölkənin ictimai-siyasi həyatında da yaxından iştirak edir. O, 2001-ci il parlament seçkilərində Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinə üzv seçilir.

İnstitutun kollektivi öz elmi fəaliyyətini şərqşünaslığın ən aktual problemlərini tədqiq etməyə yönəltmişdir. Türkiyə, İran və ərəb ölkələrinin tarixi, ictimai-siyasi və iqtisadi inkişafı, Şərq xalqlarının filologiyası, islam tarixi, müasir Yaxın Şərqdə din və ictimai fikir cərəyanları və digər sahələr institut əməkdaşlarının diqqət mərkəzindədir. Son illər xüsusi aktuallıq kəsb edən Güney Azərbaycanın iqtisadi, ictimai və mədəni inkişaf problemləri, habelə islam fundamentalizmi və s. bu kimi məsələlərin tədqiqi də daha geniş vüsət almışdır.

Ötən müddət ərzində institutda 600-dən çox monoqrafiya, məqalələr məcmuəsi və kitab və yeddi mindən çox elmi məqalə nəşr edilmişdir.

1998-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin fərmanı ilə Şərqşünaslıq İnstitutuna akad. Z.M.Bünyadovun adı verilmişdir.

Hazırda akad. Z.M.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutunda çalışan elmi əməkdaşların sayı 96 nəfərdir. Bunlardan 2 nəfəri AMEA-nın müxbir üzvü, 8 nəfəri elmlər doktoru, 52 nəfəri isə fəlsəfə doktorlarıdır.

İnstitutda 11 şöbə fəaliyyət göstərir: Türkiyə tarixi və iqtisadiyyatı, İran tarixi və iqtisadiyyatı, Ərəb ölkələrinin tarixi və iqtisadiyyatı, Türk filologiyası, İran filologiyası, Ərəb filologiyası, Mənbəşünaslıq və yazılı abidələrin tədqiqi və nəşri, Din və ictimai fikir tarixi, Cənubi Azərbaycan, Şərq-Qərb, Mərkəzi Asiya və Uzaq Şərq ölkələri şöbələri.

İnstitut əməkdaşları Azərbaycan şərqşünaslığını bir çox beynəlxalq konqres, konfrans və simpoziumlarda, o cümlədən şərqşünasların XXIV, XXV, XXIX, XXXI, XXXII və XXXVII Beynəlxalq konfranslarında (AFR, SSRİ, Avstraliya, Fransa, Yaponiya, Rusiya), Türk Tarix Qurumunun konqreslərində və s. təmsil etmiş, Amerika Birləşmiş Ştatları, Almaniya, Avstriya, Böyük Britaniya, Fransa, Hollandiya, Rusiya, Çin, Cənubi Koreya, Türkiyə, İran, Misir, Malayziya, İsrail, Hindistan, Gürcüstan, Özbəkistan, Qazaxstan, Qırğızıstan, Tacikistan, Türkmənistan və s. ölkələrdə keçirilən şərqşünaslığın müxtəlif problemlərinə həsr edilmiş konfrans və simpoziumlarda iştirak etmişlər.

İnstitutun hazırda Türkiyə, Rusiya, Almaniya, Hollandiya, İran, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Misir Ərəb Respublikası və s. ölkələrin universitet və elmi mərkəzləri, habelə Türk Tarix Qurumu ilə sıx elmi əlaqələri vardır. Həmçinin institut UNESCO-nun dəstəyi ilə fəaliyyət göstərən Beynəlxalq Mərkəzi Asiya Araşdırmaları İnstitutunun Azərbaycan üzrə əlaqələndiricisidir. Müstəqillik illərində İnstitut bir sıra mühüm beynəlxalq elmi konfrans və simpoziumların təşkilatçısı olmuşdur: Mustafa Kamal Atatürkün anadan olmasının 110 illiyinə həsr olunmuş Beynəlxalq elmi konfrans (Bakı, 1991), Hollandiyanın Utrext Universiteti ilə birlikdə “Azərbaycan və qonşu ölkələrdə XX əsrin əvvəllərində ictimai-siyasi fakir və ideoloji reallıqlar” mövzusunda Beynəlxalq elmi konfrans (Bakı, 1997), Türkiyə Respublikasının yaranmasının 75 illiyinə həsr olunmuş Beynəlxalq konfrans (Bakı, 1998), “Qafqazda islam sivilizasiyası” adlı Beynəlxalq simpozium (Bakı, 1998), Osmanlı dövlətinin yaranmasının 700 illiyinə həsr olunmuş Beynəlxalq elmi konfrans (Bakı, 1999), Böyük İran şairləri Hafiz Şirazi və Sədi Şiraziyə həsr olunmuş Beynəlxalq elmi-ədəbi konfranslar (Bakı, 2002; Bakı, 2003), Mirzə Kazım bəyin 200 illiyinə həsr olunmuş Beynəlxalq elmi konfrans (UNESCO ilə birlikdə, Bakı, 2003), “Qloballaşma və islam” mövzusunda Beynəlxalq elmi konfrans (Bakı, 2004; Bakı, 2005), “İranda Məşrutə inqilabı – 100” mövzusunda Beynəlxalq elmi konfrans (Bakı, 2005), “Şərq və Qərb arasında dialoq” mövzusunda Beynəlxalq elmi konfrans (Rumıniyanın Kluj-Naboka şəhəri, 2010), “Şərq xalqlarının Bakı qurultayı – 1920: tarix və reallıqlar” mövzusunda Beynəlxalq elmi konfrans (Bakı, 2010), “Müasir şərqşünaslığın actual problemləri” mövzusunda Beynəlxalq elmi konfrans (Bakı, 2011), Akademik Ziya Bünyadovun 90 illiyinə həsr olunmuş “Orta əsrlər Şərqinin tarixşünaslığı və mənbəşünaslığı” mövzusunda Beynəlxalq elmi simpozium (Bakı, 2012), “Nizami Gəncəvi və Şərq ədəbiyyatları” mövzusunda Beynəlxalq elmi konfrans (Bakı, 2012), “Türk dünyasını işıqlandıranlar: M.Akif Ersoy, Hüseyn Cavid” mövzusunda Beynəlxalq elmi konfrans (Bakı, 2013), akademik Vasim Məmmədəliyevin anadan olmasının 70 illiyinə həsr olunmuş “Azərbaycan Şərqşünaslıq elminin inkişaf yolları” mövzusunda beynəlxalq elmi konfrans (Bakı, 2013), “Türkiyə Cümhuriyyəti-90” mövzusunda Beynəlxalq elmi konfrans (Bakı, 2013) və s.

İnstitut alimlərindən bir nəfəri Azərbaycan Dövlət mükafatına, üç nəfəri H.Z.Tağıyev adına mükafata, bir nəfəri A.A.Bakıxanov adına mükafata layiq görülmüşlər. Üç nəfərə Azərbaycanın əməkdar elm xadimi fəxri adı verilmişdir.