Avestanın mzmunu

Extract from Yasna 45.I (www.avesta.org/yasna/y43to46.htm) provided by Ian James

Avestanın mzmunu

Məhsul kodu: 4152

17 AZN

13.6 AZN

Qısa məzmun

Avestanın dili haqqında M.Müin yazır: Sasani dövründə tərirb edilib,bizə gəlib çatan Avestanın məzmunu Zərdüştün dini ayinlərinin külliyyatından ibarətdir. Avestanın yazıldığı dil isə Avesta dili adı ilə məşhurdur.

İlkin Avestanın yazıldığı dil Sasanilər, habelə Parfiya dövründə artıq işlənmirdi. Dilçilərin tədqiqatına görə Avestanın dili İran dilləri qrupuna daxildir. M.Müin Avestanın dilini Bəlx, Midiya və Skif dili adlandıranların nəzəriyyələrini rədd edir və onu Avesta dili adlandırır. Sonrakı tədqiqatlar M.Müinin bu münasibətinin haqlı olduğunu sübut etdi. Belə ki ,aparılan kompleks tədqiqatlar nəticəsində Midiya dili (madayların dili) və skif dilinin qədim türk dillərindən olması və madayların və skiflərin dəqim türk etnosları olmasını sübut etdi.

M.Müin Avestanın dövrü haqqında bildirir ki, Avestanın qədim dövrünü düzgün təyin etmək üçün Zərdüştün yaşadığı dövrü düzgün müəyyənləşdirmək lazımdır. Lakin Zərdüştün dövrü dəqiq müəyyənləşdirilmədiyinə görə Avestanın da dövrü dumanlıdır. O,yazır: Avestanın dövrünü təqribən eramızdan əvvəl VII əsr (660-cı il) götürmüş olsaq, belə bir nəticəyə gəlmək olar ki, bu kitab hindlilərin Riqvida və yəhudilərin Tövratından sonra dünyanın ən qədim kitablarından biridir.

M.Müin Bartolomeyə istinad edərək göstərir: Qatların dili, onda olan dövrün izləri bir daha sübut edir ki, Avesta ilə Riqvidanın yazılmış olduğu dövr arasında o qədər də fasilə olmamışdır. İkinci bir tərəfdən qatların dili və üslubu da onun qədim olduğunu göstərən əsas faktdır. Lakin bu heç də o demək deyil ki, Avestann digər hissələri qədim dövrün abidələri deyil.

Avestada dəfələrlə madayların adı çəkilsə də farsların adına təsadüf edilmir. Avestada İran ölkəsi Ariya adlandırılır. Ariya ölkəsi yalnız Hörmüz körfəzi (Fars körfəzi) ətrafı ərazini əhatə edirdi və arilər (irandillilər) də yalnız bu ərazidə yaşayırdılar. Onların məskun olduğu yerlərdən Şimalda isə Azərbaycan türklərinin ulu əcdadları olan müxtəlif türk mənşəli etnoslar yaşayırdılar. Arilər həmin dövrdə mübadilə (dəyişmə) üsulu ilə ticarət edir,hələ də sikkə pulun nə olduğunu bilmirdilər. Bununla bərabər onlar yerli əhalinin mədəniyyətini və adət-ənənələrini mənmsəməyə çalışrdılar. Arilərdə odu müdafiə edənlərin (atrobanların) haqqı isə natural şəkildə ödənilirdi.

Avestanın bizə gəlib çatmış hissələri aşağıdakılardan ibarətdir:

Getha (Qatlar)
Yəsna
Vidivdad (Vəndidad)
Yəşt
Xurda Avesta
Məzdəkilər hərəkatının banisi Zərdüşt ilk dəfə öz ideologiyasını və onun qayda-qanunlarını şer formasında təriqətçilərin və müridləri arasında yayaraq onları təbliğ etməyə başlamışdır.Öz növbəsində təriqətçilər və habelə şagirdlər də onun nəğmə və dualarına oxşar dualar və nəğmələr hazırlamışlar.

Nə qədər dini xarakter daşısa da Avesta Azərbaycan eləcə də bir çox Şər ölkələrinin qədim tarixi haqqında ən mühüm tarixi mənbələrdən biri, nəhəng ədəbi abidədir.

Çatdırılma şərtləri

Metrodaxili 2 AZN Şəhərdaxili 3 AZN Sumqayıt və ətraf ərazilər 5 AZN Bölgələr Bir kitab : 3.5 AZN İki kitab : Hər kitaba görə 2.5 AZN Üç və dörd kitab : Hər kitaba görə 1.8 AZN Beş – yeddi kitab : Hər kitaba 1.5 AZN Səkkiz və on kitab : Hər kitaba görə 1 AZN On bir və daha artıq kitab : Hər kitaba görə 0.7 AZN

Avestan

The Avestan alphabet was created in the 3rd and 4th centuries AD for writing the hymns of Zarathustra (a.k.a Zoroaster), the Avesta. Many of the letters are derived from the old Pahlavi alphabet of Persia, which itself was derived from the Aramaic alphabet. Greek influence, in the form of the full representation of vowel sounds, is also present.

The Avestan alphabet was replaced by the Arabic alphabet after Persia converted to Islam during the 7th century AD. The Parsi or Zoroastrian community in India uses the Devanagari or Gujarati alphabets for Avestan.

Notable Features

• Type of writing system: alphabet
• Writing direction: right to left in horizontal lines
• Used to write: Avestan, an extinct Eastern Iranian language related to Old Persian and Sanskrit, which was used as a sacred language of Zoroastrian worship long after it ceased to be used as an everyday spoken language. Avestan is also written with the Devanagari alphabet.

Avestan alphabet

Devanagari alphabet for Avestan

Sample texts in Avestan

Extract from Yasna 45.I (www.avesta.org/yasna/y43to46.htm) provided by Ian James

Transliteration

at fravaxshyâ nû gûshôdûm nû sraotâ ýaêcâ asnât ýaêcâ dûrât ishathâ nû îm vîspâ cithrê zî mazdånghô-dûm nôit daibitîm dush-sastish ahûm merãshyât akâ varanâ dregvå hizvå âveretô.

Translation

I will speak forth: hear now and hearken now, ye from near and ye from far that desire (instruction). Now observe this in your mind, all of you, for he is revealed. Never shall the false Teacher destroy the Second Life, the Liar, in perversion by his tongue into evil belief.

क्ष᳝थ़्राइश् युजॕन् करपनो कावयस्-चा।
अकाइश् श्यऒथ़नाइश् अहूम् मॅरॅꣳगॅद्याइ मषीम् ।।
यॕꣳग् ख़्वॕ उर्वा ख़्वअे-चा ख़्रऒदत़् दअेना ।।
ह्यत़् अइबी-गॅमॅन् यथ्रा चिन्वतो पॅरॅतुश् ।।
यवोइ वीस्पाइ द्रूजो दॅमानाइ अस्तयो ।।

IPA Transcription

xaθraːiʃ juːdʒɚːn karpano kaːwajas-tʃaː
akaːiʃ ʃjaoθanaːiʃ ahuːm mərəⁿɡəidjaːi maʃiːm
jɚːⁿɡ xʷɚː urwaː xʷaeː-tʃaː xraodat daeːnaː
hjat aibiː-ɡɚːmɚːn jaθraː tʃiːnwatoː pɚrɚːtuʃ
jawoːi wiːspaːi druːdʒoː dəmaːnaːi astajoː

Translation

During their regimes, the Karpans [a type of priest] and the Kavis [a princes] yoked (us) with evil actions in order to destroy the world and mankind. But their own soul and their own conception [daena] did vex them when they reached the Bridge of the Judge, (there to become guests in the House of Deceit forever.

Details supplied by Biswajit Mandal (biswajitmandal[dot]bm90[at]gmail[dot]com)

Авеста

Русское название сборника «Аве́ста» вслед за западноевропейским восходит к принятому у персидскому اَوِستا (совр. произношение [ævestɒ́]). Последнее в свою очередь представляет собой особое, « [1] , обозначавшего в среднеперсидском канон зороастрийских книг. В самих сохранившихся авестийских текстах это слово не встречается, его Заратуштры)».

В самих авестийских текстах эти названия неизвестны. В Хом-яште (Y 9.22) встречается слово naska- — Традиционная история [ ]

Согласно пехлевийским источникам, откровение, полученное Заратуштрой от Ахура Мазды, было собрано его царственным покровителем Вологез I , I в. н. э.) с помощью Ардашире , основателе Шапур I разместил Авесту вместе с выполненными при нём переводами греческих, индийских и иных научных трудов в хранилище Гандж-и Шаспиган.

Верховный дастур Адурбад Махраспандан, величайший апологет и наставник зороастрийской религии, при Зандом (Зендом) — от авест. zainti- «знание», «толкование», откуда происходит распространённое название сборника «Зенд-Авеста» (то есть «Толкование и Канон»).

Конечная редакция Зенда была составлена при Хосрове I Аноширване (VI в. н. э.) [2] .

Современная Авеста [ ]

Письмо и манускрипты [ ]

Авеста традиционно записывается особым письмом, называемом по-персидски دین دبیره [3] , в свою очередь восходящей к так называемому «Сасанидскому архетипу» — существовавшей при Сасанидах образцовой копии.

Манускрипты традиционно делятся на Зенд-Авесту (авестийские тексты с переводом на среднеперсидский), Зенд (только перевод) и Саде («чистый», авестийские тексты без перевода, применяемые в литургических целях.

Состав современной Авесты: [ ]

Сохранившаяся Авеста традиционно делится на 5 «книг» и несколько не входящих в них других частей и фрагментов (рядом с названием указан сокращённый индекс книги):

• Гаты, наиболее почитаемая часть всего авестийского собрания, метрические гимны, посвящённые Ахура Мазде, авторство которых традицией и большинством учёных приписывается самому пророку Заратуштре.
• Афрингана (A., Āfrinagān — «благословение»)
• Африн-и Зардушт (Az., Āfrīn ī Zardušt), Сасанидская Авеста [ ]

• Гасаниг (Gāsānīg) или Гатиг — Гаты и комментарии к ним.
• Хадаг-мансриг (Hadag-mansrīg) или Хада-мантрик — священные Наски Авесты согласно [ ]

Gāsānīg (Гатические)

Название	Сохранившиеся части	Содержание
1. Stōd-yasn	Y. 14-16, 22-27, 28-54, 56, Vr. (полностью)	Гаты, части Ясны, Висперед
2. Sūdgar	Отдельные фрагменты? подробное описание в Денкарде 9.1.	Комментарии к Гатам
3. Warštmānsr	Подробное описание в Денкарде 9.2	Комментарии к Гатам
4. Bag	Y.19-22, подробное описание в Денкарде 9.3	Комментарии к Гатам
5. Waštag	Утрачен	Неизвестно
6. Hādōxt	Y. 58, Yt. 11, Az., H. 1-2	Описание религиозного главенства, праздников, правил поведения и путей достижения праведности и др.
7. Spand	Отдельные фрагменты	Жизнеописание Заратуштры

• Старшая Авеста, с более архаичным языком: ГатыЗаратуштры, Ахуна Ваирья, [4] . Древнейшие тексты Младшей Авесты (Ясна, большинство Яштов) датируются эпохой до [5] : Старшая Авеста 1. Изначальный текст Гат, Ясны Хаптангхаити и других молитв 2. Изменения в произношении из-за речитативного чтения 3. Изменения при передаче носителями младоавестийского диалекта 4. Продолжение трансляции текстов вместе с Младшей Авестой Младшая Авеста 1. Составление младоавестийских текстов на правильном языке, предположительно в Зенда) 5. Копирование рукописи, положенной в основу всех сохранившихся манускриптов (IX—X вв.)

Авеста и Запад [ ]

Хотя магами, а Гермипп утверждал, что ему известно о двух миллионах стихотворных строк, сочинённых Зороастром [6] , реальные сведения о древнеиранской религиозной литературе на Западе были очень скудны, и до XVIII в. об Авесте в Европе ничего не было известно. Впервые авестийский текст Видевдад-саде попал в Примечания [ ]

1. ↑ ср. بستاه، البستاه، ابستا، الابستا، الابساق в ранней ↑ Краткое изложение традиционной истории содержится в 4-ё книге ↑P.O. Skjærvø. Introduction to Zoroastrianism
2. ↑J. Kellens. AVESTA the holy book of the Zoroastrians.
3. ↑K. Hoffmann. AVESTAN LANGUAGE
4. ↑ Плиний Старший. Естественная история XXX 2, 3

Related posts:

1. 1-ci sinif riyaziyyat metodik vəsait pdf
2. 10 cu sinif yeni tarix kitabi pdf
3. Adobe photoshop cs6 dərslik
4. Afaq məsud