Müəllim üçün metodik vəsait Azərbaycan dili

Müstəqil sözlə köməkçi söz, söz birləşməsi yaratmır: evə tərəf.

Azərbaycan dilinin qrammatikası – incə məqamlar

3) -da, -də bağlayıcısı aid olduğu sözdən ayrı yazılır.

Sən də, mən də bunu bilirik.

1) -ki bağlayıcısından sonra vergül qoyulur.

Məsələn: Düşünürəm ki, bu ədəbiyyatdır.

2) -ki ədatından sonra vergül qoyulmur.

Məsələn: Bu ki ədəbiyyatdır!

Diqqət! “o ki, qaldı ədəbiyyata” yox, “o ki qaldı ədəbiyyata, … ” olmalıdır.

3) -ki şəkilçisindən sonra vergül qoyulmur.

Məsələn: Dünənki hadisə …

-mı, -mi, -mu, -mü ədatı aid olduğu sözə bitişik yazılır.

Məsələn: Gəldinmi? Gördünmü?

-mı, -mi, -mu, -mü ədatı yalnız -da, -də ədatından sonra gəldikdə ayrı yazılır.

Məsələn: Sən də mi gəldin?

Share this:

Bunu bəyən:

Bəyən Yüklənir.

Oxşar

Öğretmenim növbəti dərsimiz nə vaxt olacaq?
sadə adların qaydası necedir
Sadə adlar? Bu kateqoriya ilə tanış deyiləm. Bəlkə “mürəkkəb adlar”ı nəzərdə tutursunuz?

Torpaq uğrunda ölən varsa Vətəndir şerin bu misrasındakı vergüllər haqda həmişə mübahisə edirdik sinif yoldaşlarımla. Mənim versiyam: Torpaq, uğrunda ölən varsa, Vətəndir – idi. Yəni, – Uğrunda ölən varsa, torpaq Vətən olur. uşaqlar iddia edirdilər ki, Torpaq uğrunda ölən varsa, Vətəndir – mən bu versiyanı belə başa düşürəm, kim torpaq uğrunda ölsə O vətəndir. Sizcə bəs?

İkivuriki, senin versiyanda torpaqdan sonra vergul qoyulub bu da onu xitaba chevirir. “Torpagh”in xitab olmasinda bir problem yoxdu o halda ki, “Veten” sozu “Vetensen” yazilsin. Yeni: “Torpaq, ughrunda olen varsa Vetensen!” Oxshar cumle ile desek: Natiq, ughrunda olen varsa oghulsan!” ves. Amma Torpaq ughrunda olen varsa, Vetendir!” Achilishi torpaghin ughrunda olen varsa, Vetendir (Vetene chevrilir)… Umumi cumlenin menasi bosh torpaq parchasi ile Fexr edilen Veten sozlerinin ferqinden behs edir… Ona gore de, duzgun versiya seni chadirmasin! Yeni burda torpaq ughrunda olen adam veten olmur, hemin adam öıüb torpaghi Veten chevirir. Umid edirem komek oldu…
Ureyim achildi lap. ��

Salam. Xeyr, mənim versiyamda “Torpaq” xitab deyil.
Uğrunda ölən varsa, Torpaq Vətəndir. İndi Torpaq sözünü önə keçirsək, gərək cümlələri bir-birindən ayıraq…. Amma götürsək ki, torpaq uğrunda ölən (adam) Vətən olur, onda düzdür �� hərçənd ki, hər torpaq uğrunda ölən də vətən olmur :)))

Torpaq uğrunda ölən varsa,vətənrir Şair burda ,məncə, demək istəyir ki, torpağı vətən edən şəhid qanıdır.Şair torpağa XİTAB etməyib. -SA felin şərt şəklinin şəkilçısındən istıfadə edib .

Müəllim üçün metodik vəsait “Azərbaycan dili”

Müəllimlər üçün metodik vəsait satılır. Azərbaycan dili fənni üzrə. Bakıda montində yerləşir.
300 müxtəlif elanlarım var. Baxmaq üçün nömrə altında “İstifadəçinin bütün elanları” klikləyin. Həmçinin Wats Up var yaza bilərsiz.

Bakı 28 İyun 2018 7364 dəfə Mənbə: tap.az
T

Tariyel

Məhsul satılmışdır
Seçilmişlərə əlavə et

Oxşar Elanlar

Azərbaycan dili hazırlığı

50 3 Mart

Clopos Restoran Sistemi

Clopos Reklam

Azərbaycan dili və İnglis dili 10 cu sinif testi

8 13 Fevral

Azərbaycan dili və ədəbiyyat müəlliməsi

30 6 Fevral

Azərbaycan dili kursu

60 6 Fevral

Azərbaycan dili hazırlığı kursu

45 22 Yanvar

Sizin üçün-ALMAN dili kursları.

100 1 Fevral

İngilis dili hazırlığı

40 Dünən

İbtidai sinif şagirdləri üçün hazırlıq

30 5 Mart

Azərb/ingilis dili qrammatikasının əsasları

3 25 Fevral

Gizli Platforma Azərbaycan üçün

Abituriyent hazırlığı

150 22 Yanvar

Yeni başlayanlar üçün onlayn İvrit dili kursu

100 28 Fevral

İşgüzar İvrit dili kursu

150 25 Fevral

İngilis dili hazırlığı

100 Bu həftə

Webmoney/Qiwi/Yandex Azərbaycan

1 22 Fevral

Azərbaycan dili onlayn abituriyent hazırlığı

35 6 saat əvvəl

Səyahət edənlər üçün İngilis dili kursu

70 27 Yanvar

İntensiv Rus dili kursu

70 27 Fevral

Alman dili

90 6 Fevral

Alman dili kursu

45 Dünən

Rus dili müəllimi

50 8 saat əvvəl

Ingilis dili qrammatikasının əsasları

3 4 Fevral

Alman dili

90 12 Fevral

Ödənişli xidmətlər

Elanınızı Premium edin, ana səhifədə hərkəs görsün!

Ödənişli xidmətlər

Elanınızı irəli çəkin, ana səhifədə hərkəs görsün!

Elanı sil

Azərbaycanda yeni və işlənmiş məhsul elanları, onlayn alış veriş. Əmlak Telefon Aksesuar Maşın Mebel Geyim

Telefon: (012) 566-74-58

Haqqımızda

Yardımçı linklər

Saytın rəhbərliyi yerləşdirilmiş elanların məzmununa görə məsuliyyət daşımır

© UcuzTap bir şirkət məhsuludur

Kayzen

Söz birləşməsi iki və daha artıq müstəqil sözün məna və qrammatik cəhətdən birləşməsidir: daş hasar.

Müstəqil sözlə köməkçi söz, söz birləşməsi yaratmır: evə tərəf.

SÖZ, SÖZ BİRLƏŞMƏSİ VƏ CÜMLƏ

Söz: səslərdən ibarətdir, leksik vahiddir, ümumi və geniş mənaya malikdir.

Söz birləşmələri: sözlərdən yaranır, sintaktik vahiddir və mənanı konkretləşdirir.

Zərf | Nitq hissəsi

• Azərbaycan dili
• 4 dekabr 2019, 21:32

Hərəkətin tərzini, zamanını, yerini, miqdarım və s. bildirir və felə aid olur.

Sualları: necə? (nə cür?), nə zaman? (haçan?), nə vaxt?, hara?, nə qədər?, nə üçün?, niyə? və s.

Sözün tərkibi. Söz yaradıcılığı

• Azərbaycan dili
• 4 dekabr 2019, 22:10

Sözün mənalı hissələri kök və şəkilçidir. Kök sözün ayrılıqla işlənə bilən və əsas mənanı ifadə edən hissəsidir.
Şəkilçi sözün ayrılıqda işlənə bilməyən və yalnız kökə qoşulmaqla müəyyən məna daşıyan hissəsidir. Azərbaycan dilində kök əvvəl, şəkilçi sonra gəlir.

Şəkilçilər iki cür olur: leksik və qrammatik şəkilçilər.

Leksik şəkilçilər qoşulduqları söz köklərdən yeni sözlər düzəldir: dəmir — dəmir+çi

Qrammatik şəkilçilər isə sözün ancaq formasını dəyişdirir. Qrammatik şəkilçilərin hamısı bizim dilimizə məxsusdur. Onlar söz birləşmələri və cümlələrdə sözləri bir-birinə bağlamağa xidmət göstərirlər.

Azərbaycan dilinin leksikası

• Azərbaycan dili
• 4 dekabr 2019, 21:36

Söz dilin əsas vahididir. Dildəki sözlərin hamısı birlikdə dilin lüğət tərkibini, yəni leksikasını təşkil edir. Dilin lüğət tərkibindən bəhs edən bölmə leksikologiya adlanır.

Sözün ifadə etdiyi məna onun leksik mənasıdır. Yəni həmin sözü deyərkən nəyi başa düşməyimizdir.

Sözün qrammatik mənası da olur. Qrammatik məna sözün hansı nitq hissəsinə aid olması və həmin nitq hissəsinə aid xüsusiyyətləri daşımasıdır.

«İzin» sözü: icazə almaq leksik mənası, isim və adlıq halda olması qrammatik mənasıdır.

Durğu

• Azərbaycan dili
• 8 iyul 2018, 16:02

Mənalı səslənmənin fasilələr halında təzahür edən növünə durğu deyilir.
Durğu ifadənin tərkibindəki sözlər arasında, cümlənin üzvüləri arasında,mürəkkəb cümləni təşkil edən cümlələr arasında ,nəhayət, cümlənin sonunda müxtəlif məna ilə,məqsəd və pisixoloji hal ilə sıx surətdə bağlı olan çox mürəkkəb bir prosesdir.
Doğrudur,durğu hadisəsinin az bir qismi yazıda,xüsusən durğu işarələri adlandırılan şərti əlamətlərlə ifadə olunur.Məsələn, nöqtə, sual işarəsi,nida işarəsi .
Çox nöqtə ,üç nöqtə, hətta bir nöqtə fasiləsindən bəzən daha davamlı fasiləni bildirdiyi kimi ,eyni zamanda hiss və həyacanla bağlı olaraq nitq axınının məna bitkinliyi olmadan qırıldığını ,parçalandığını da ifadə edir,
Davamı →

Azərbaycan dilinin orfoqrafiyası

• Azərbaycan dili
• 24 fevral 2018, 16:36

Saitlərin yazılışı

1. O saitli alınma sözlər a və ya o ilə deyilməsindən asılı olmayaraq o ilə yazılır: avtomat, biologiya, velosiped, ensiklopediya, kollektiv, kombinat, laborant, obyekt, poeziya, poema, poçtalyon, problem, professor, solist, motor, polkovnik.
2. Ü saitli alınma sözlər ü ilə də yazılır: alüminium, bülleten, büro, jüri.
3. Aşağıdakı sözlər ədəbi tələffüzdə olduğu kimi, iki heca ilə yazılır:qəbir, qədir, eyib, ətir, zehin, isim, nəsil, ömür, səbir, sətir, sinif, fəsil, fikir, şəkil, heyif, meyil, əsil, şeir.
4. Əslində sonu a ilə bitən alınma sözlərdən aşağıdakılar a-sız yazılır: anket, aptek, armatur, atmosfer, vitrin, qəzet, idiom, kayut, kaset, kontor, konfet, lent, maşın, perspektiv, pyes, planet, reklam, sistem, sitat.
Davamı →

İsmin halları

• Azərbaycan dili
• 23 aprel 2016, 13:38

İsimlər cümlədə başqa sözlərlə əlaqəyə girərkən müəyyən qrammatik şəkilçilər qəbul edərək dəyişirlər. İsmin belə dəyişməsinə ismin hallanması deyilir. İsmin altı halı var və həmin hallar suallara görə müəyyənləşir.

1) Adlıq hal

Bu halda olan isimlər əşyanın adını bildirir, şəkilçisi olmur, kim? nə? hara? suallarından birinə cavab olur. Bütün lüğətlərdə isimlər adlıq halda (başlanğıc formada) verilir. Məs: dəmir, dəmirçi, dəmirçilik, ev, evcik, daş, dağ, dağlıq, yazı, yazıçı, yazıçılıq və s.
İsimlər adlıq halda cəm və mənsubiyyət şəkilçiləri ilə də işlənə bilir. Məs: bacı (başlanğıc formada); bacılar (cəm şəkilçisi ilə); bacım (mənsubiyyət şəkilçisi ilə); bacılarım (cəm və mənsubiyyət şəkilçisi ilə).
Davamı →

Tamamlıq

• Azərbaycan dili
• 17 iyul 2014, 08:14

Tamamlıq cümlədə əşya məzmunu bildirir, adlıq və yiyəlik hallarından başqa, qalan halların suallarına cavab verir. Tamamlıq kimi? nəyi? nə? kimə? nəyə? kimdə? nədə? kimdən? nədən? kim ilə? nə ilə? kim üçün? nə üçün? kim haqqında? nə haqqında? nə barədə? suallarından birinə cavab verir. Məsələn: Uşağı (kimi) çağır. Kitabı (nəyi?) aldım. Müəllimdə (kimdə?) maraqlı kitablar var. Biz onunla (kim ilə?) fəxr edirik Milli qəhrəmanlar haqqında (kim haqqında?) nə bilirsiniz? və s.
Tamamlıq daha çox isim və əvəzliklərlə ifadə olunur. Məsələn: Anar Turala dedi. Biz onu tanıyırıq və s. Məsdərlər və isimləşmiş başqa nitq hissələri də cümlədə tamamlıq olur. Məsələn: Yaşamağı atalardan öyrənin (məsdərla). Yaxşını pisdən ayırın (sifətlə). Gələnləri qarşılayın (feli sifətlə) və s.
Davamı →

Zərflik

• Azərbaycan dili
• 17 iyul 2014, 08:17

Zərflik hərəkətin icrasını müxtəlif cəhətdən izah edən ikinci dərəcəli üzvdür.
Zərfliklər, əsasən, cümlənin feli xəbərlərinə aid olur və yanaşma əlaqəsi ilə onlara bağlanır. Məsələn: Şagirdlər imtahanlara ciddi hazırlaşırlar. Uşaqlar həyətdə oynayırlar. Axşam bizə gələrsən. Əsgərlər irəli cumdular. Xəstə olduğu üçün uşağın rəngi sapsarı idi və s. Bu cümlələrdəki ciddi zərfliyi işin icra tərzini, həyətdə və irəli zərflikləri iş və hərəkətin icra olunduğu yeri, axşam zərfliyi iş və hərəkətin icra zamanını bildirir. Bu zərfliklərin hamısı feli xəbərə aiddir. Sonuncu cümlədəki xəstə olduğu üçün zərfliyi isə əlamətin yaranma səbəbini bildirir və ismi xəbərə aiddir.
Davamı →

Cüttərkibli və təktərkibli cümlələr

• Azərbaycan dili
• 20 may 2014, 23:58

Baş üzvlərin iştirakına görə sadə cümlə iki növə bölünür: cüttərkibli cümlələr, təktərkibli cümlələr. Hər iki baş üzvün iştirak etdiyi cümlələrə cüttərkibli cümlələr deyilir.
Məsələn: Zəng vurulur. Dərs başlanır. Müəllim sinfə daxil olur. Şagirdlər ayağa qalxırlar və s. I və II şəxslərin tək və cəmində mübtədası nəzərdə tutulub, lakin buraxılan cümlələr də cüttərkibli cümlələr sayılır. Belə cümlələlərin mübtədasını xəbərdəki şəxs sonluqlarına əsasən asanlıqla bərpa etmək olur. Məsələn:
Dərslərimi oxudum. Kim? Mən.
Evə gedirsən? Kim? Sən.
Sabah bizə gələrsiniz Kim? Siz.
Dəniz sahilində dincəlirik Kim? Biz.

Похожие статьи

• Azerbaycan dili qaydaları

  Azərbaycan dilinin orfoqrafiya qaydaları 30 6 Fevral Nida. Azərbaycan dili Ay- Həm isim ( Ay və Yer birlikdə Günəş ətrafında ildə bir tam dövr edirlər.),…

• Azerbaycan dili qayda kitabi hedef yukle

  Azerbaycan dili Hedefin qayda kitabi Azərbaycan və rus bölmələri üçün rus dili fənnindən online hazırlıq. Abituriyentlər, məktəblilər və dili öyrənmək…

• Azerbaycan dili bsq

  X azərbaycan dili bsq -2 1-3 –cü suallar mətnlə bağlıdır Azərbaycan ədəbi dilinin ÜSLUBLARI Ədəbi dilin xarakterik cəhətlərindən biri də onun müxtəlif…

• Azerbaycan dili ve nitq medeniyyeti səidə abbasova

  Azərbaycan dili və nitq mədəniyyəti kitabı Nitq mədəniyyəti dedikdə özünü dəqiq, konkret, yığcam, əlçatan, təmiz, bacarıqlı, mənalı və aydın ifadə etmək…

• Azərbaycan dili 6 müəllim üçün metodik vəsait

  İDRAK MƏKTƏBİ Nəyi dəyişdik ? Nəyə dəyişdik? Fənn: Azərbaycan dili Sinif: VI mövzu Standartlar: 4.1.2. Sözün qrammatik mənasını kontektsə uyğun izah…