Azerbaycan musiqi ədəbiyyatı

Onu məşhur vokal ifaçısı Fyodor Şalyapin dinləyib, səs imkanlarını yüksək qiymətləndirmiş, rus poyeziyasının incilərindən olan Sergey Yesenin isə Bakıda olarkən ifasına qulaq asdıqdan sonra çox təsirlənərək, öz heyrətini belə ifadə etmişdi: O (C.Qaryağdı) şərq musiqisinin peyğəmbəridir.
2021-ci il ölməz sənətkar, Azərbaycan muğam ifaçılığının ən parlaq nümayəndələrindən olan muğamatımızın mahir bilicisi, ifaçısı və xalq mahnısı adı ilə məşhur olan yüzlərlə mahnı və təsnifin müəllifi Cabbar Məşədi İsmayıl oğlu Qaryağdının anadan olmasının 160 illiyinə təsadüf edir.
Davamı →

Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyi

Azәrbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyi 1967-ci ildә yaradılıb. Muzeyin fəaliyyətinin əsas məqsədi və vəzifələri Azərbaycan musiqi tarixi ilə bağlı materialların toplanması, saxlanması, araşdırması və təbliğidir. Muzeyin fondunda 60 minə yaxın çox eksponat toplanmışdır. Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyi 1967-ci ildən 1996-cı ilə qədər İçərişəhərdə, Karvansarayda, Həqiqət Rzayeva küç., 9, 1996-cı ildən 2015-ci ilə qədər Rəşid Behbudov küç., 7 ünvanında fəaliyyət göstərmişdir. 2015-ci ildə Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyi Muzey Mərkəzinə, Neftçilər prospekti, 49 ünvanına köçmüşdür.

Muzeyin zəngin kolleksiyalarında 60 minə yaxın eksponat saxlanılır.

Muzeydə cəmi 297 ədəd musiqi aləti qorunub saxlanılır. Bunlardan 211-i Azərbaycan, 86-i isə qeyri-Azərbaycan alətidir. Bundan əlavə, 12 ədəd nadir musiqi qutusu mühafizə olunur. Bununla yanaşı muzeydə Keçəçioğlu Məhəmmədin, Xan Şuşinskinin qavalları, Şirin Axundovun, Qurban Pirimovun, Məmmədağa Muradovun, Bəhram Mansurovun, Həbib Bayramovun, Səid Rüstəmovun, Qasım Qasımovun, Kamil Əhmədovun, Ramiz Quliyevin,Valid Fərzəliyevin tarları, Aşıq Hüseyn Saraclının, Aşıq Xanların, Pənah Qurbanovun, Rəhilə Həsənovanın sazlarını, Qılman Salahovun kamançası və s. saxlanılır.

Muzeydə 800-dən çox şəxsi arxiv var. Bunlar Azərbaycan bəstəkarlarından Soltan Hacıbəyovun, Cövdət Hacıyevin, Qara Qarayevin, Niyazinin, Fikrət Əmirovun, Zakır Bağırovun, Əşrəf Abbasovun, Hacı Xanməmmədovun, Tofiq Quliyevin, Süleyman Ələsgərovun, Şəfiqə Axundovanın, Oqtay Zülfüqarovun, Xəyyam Mirzəzadənin və başqa mədəniyyət xadimlərinin arxiv materiallarıdır.

Muzeydə toplanan bu zəngin arxiv materialları Azərbaycanın musiqi tarixini daha da dərindən öyrənilməsinə və araşdırılmasına imkan yaradır.

Muzeyin 4 filialı var:

– Niyazinin Mənzil Muzeyi

– Vaqif Mustafazadәnin Ev-Muzeyi

– Qara Qarayevin Ev-Muzeyi

– Xalq çalğı alətləri şöbəsi

Muzeyin nәzdindә 15 musiqiçini özundә birlәşdirәn Qәdim Musiqi Alәtlәri Ansamblı fәaliyyәt gostәrir.

Azerbaycan musiqi ədəbiyyatı

Musiqi ədəbiyyatı

Azərbaycan musiqi mədəniyyətinin ətraflı tədqiqi xalqın zəngin tarixinin , bütövlükdə mədəniyyətinin öyrənilməsi deməkdir . Xalqımız əsrlər boyu zəngin maddi və mənəvi mədəniyyət yaratmışdır .

Ötən yüzillikdə Azərbaycan bütün Şərq aləmində ilk opera yaratdı , teatr və dramaturgiyamız yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoydu . Əsası Üzeyir Hacıbəyli tərəfindən qoyulmuş Azərbaycan bəstəkarlıq məktəbinin istedadlı nümayəndələri öz dəyərli əs ərləri ilə musiqi sənətimizi həm respublikamızda , həm də xarici ölkələrdə məharətlə nümayiş etdirdilər .

Ali və orta ixtisas musiqi məktəblərində incəsənətimizin bu mühüm sahəsinin öyrədilməsi yolunda son illər uğurlu addımlar atılır , araşdırmalar aparılır , yeni dərsliklər yaradılır . Bu baxımdan ” Adiloğlu ” nəşriyyatı tərəfindən çap edilmiş ” Azərbaycan musiqi ədəbiyyatı ” ikihissəli dərsliyin çapı təqdirəlayiqdir .

Yeni nəşrin birinci hissəsinin müəllifi Solmaz Qasımovadır . Təqdim olunmuş musiqi ədəbiyyatı dərsliyi Təhsil Nazirliyinin təsdiq etdiyi proqram əsasında hazırlanıb . Burada Azərbaycan musiqi mədəniyyəti tarixinin əsas inkişaf mərhələlərinin şərhi və qısa icmalı verilib . Dərslikdə görkəmli bəstəkarlar – Ü. Hacıbəylinin , M.Maqomayevin , Ə. Bədəlbəylinin , A. Zeynallının , Q.Qarayevin , F. Əmirovun , C. Hacıyevin həyat və yaradıcılıqları işıqlandırılıb . Müəllif Azərbaycan şifahi musiqi mədəniyyətinin janrlarına da toxunaraq mahnı , rəqs , muğam , zərbi-muğamlar , eləcə də aşıq sənətindən söz açır .

” Azərbaycan musiqi ədəbiyyatı ” dərsliyinin ikinci hissəsinin müəllifi Zemfira Abdullayevadır . Bu nəşrdə də XX əsr Azərbaycan musiqi mədəniyyətinin ümumi şərhi verilib və Niyazi , S. Hacıbəyov , C.Cahangirov , A. Məlikov , V. Adıgözəlov , X. Mirzəzadə , S. Rüstəmov , T.Quliyev və R. Hacıyevin həyat və yaradıcılıqları monoqrafik prinsip əsasında təqdim olunub . Müəllif göstərir ki , XX əsri Azərbaycan incəsənəti tarixində yeni yüksəliş dövrü kimi səciyyələndirmək olar . Çünki məhz bu əsrdə hər iki dərslikdə adları qeyd olunan sənətkarlar təkcə Azərbaycan incəsənətinə deyil , ümumilikdə bəşər mədəniyyətin ə böyük töhfələr veriblər .

Hər iki dərsliyin redaktoru fəlsəfə elmləri doktoru , əməkdar incəsənət xadimi , professor Gülnaz Abdullazadədir .

Azərbaycan.- 2010.- 25 may.- S. � 14.

böyük musiqiçilər

1938-ci ildə Bakıda Azərbaycanda özfəaliyyət kollektivlərinin baxış müsabiqəsi keçirilirdi. Həmin vaxt müsabiqə iştirakçıları arasında olan 16 yaşlı yeniyetmə qız da çıxış üçün öz növbəsini həyəcanla gözləyirdi. Ürəyi əsim-əsim əsir, ilk dəfə səhnədə nəhəng ustadların — Üzeyir bəy Hacıbəylinin, Hüseynqulu Sarabskinin, Yavər Kələntərlinin, Əhməd Bakıxanovun, Qurban Pirimovun, Zülfü Adıgözəlovun qarşısında çıxış edəcəyi, imtahan verəcəyi üçün həyəcandan doğan narahatlıqla var-gəl edirdi..

Azərbaycanlı şair, bəstəkar Onegin Hacıqasımov haqqında

• böyük musiqiçilər
• 29 dekabr 2022, 11:29

Onegin Yusif oğlu Hacıqasımov 1937-ci ildə Bakıda qatı dindar ailəsində anadan olub. Anası Mahtaban xanım rus ədəbiyyatı vurğunu olduğu üçün Puşkinin ölümünün 100-cü ilində dünyaya gələn oğluna dahi rus şairinin qəhrəmanı Yevgeni Oneginin şərəfinə Onegin adını verir. 5 ildən sonra bu cütlüyün bir uşaqları da dünyaya gəlir. Ona Nizami adını verirlər. Həmin il, 1942-ci ildə dahi Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvinin anadan olmasının 800 illiyi idi.

Səxavət Məmmədov haqqında

• böyük musiqiçilər
• 18 dekabr 2022, 21:32

1. Səxavət Əmirxan oğlu Məmmədov Səxavət Məmmədov 1953-cü il oktyabr ayının 23-də Ağdam rayonunun Abdal-Gülablı kəndində anadan olub. Uşaq vaxtından qarmonda ifa etməyi bacarırdı, ancaq toylara getməyə utanırdı.
Asəf Zeynallı adına musiqi texnikumunda təhsil alır. Orda ustad xanəndə, xalq artisti Hacıbaba Hüseynovdan muğamı mükəmməl səviyyədə öyrənir. Bu ərəfələrdə Səxavəti əsgər aparırlar. Üstündən bir xeyli vaxt keçir, jurnalistlər Hacıbaba Hüseynovdan “ən yaxşı tələbəniz kimdir” deyə soruşanda məşhur xanəndə deyir: “Ən yaxşı tələbəm əsgərlikdədir”.

Aşıq Ədalət haqqında

• böyük musiqiçilər
• 11 dekabr 2022, 20:01

1. Bir dəfə ona verilişlərin birində belə bir sual verirlər:
“Ədalət əmi, səni uşaqlığına qaytarsalar, gedərsən?
O, deyir:
“Yox. Ona görə ki, indi doyunca çörək yeyə bilirəm, uşaqlıqda çox aclıq çəkmişik.
2. Uşaq olanda müharibənin ən pis və aclıq vaxtlarında qonşunun bağına şəftəli oğurluğuna gedirlər. Ev yiyəsi gələndə hamı qaçır, Ədalət qalır. Adamlar onu döyməsin deyə yerə yıxılıb özünü ölülüyə vurur.

Şövkət Ələkbərova | Həyatı sınaqlarda keçən sənətkar

• böyük musiqiçilər
• 14 noyabr 2022, 20:37

Həyatı sınaqlarda keçən sənətkar

1922-ci il oktyabrın 20-də Bakı şəhərində dünyaya gəlib. Şan-şöhrət mənasını daşıyan Şövkət adını veriblər ona. Atası Feyzulla kişi fəhlə idi. Zəhmətlə qazanıb gətirirdi ailəsinin, övladlarının ruzisini. O, musiqi sənətinə nabələd deyildi. Azərbaycanın xalq musiqisinə, muğamlarına, aşıq musiqisinə ürəkdən bağlı idi. Anası Hökumə xanım isə qızlardan ibarət orkestrdə tar çalırdı. Evlərindən tez-tez Hökumə xanımın tarda ifa etdiyi musiqi sədaları eşidilirdi.

Xan Şuşinskinin Cabbar Qaryağdı haqqında XATİRƏLƏRİ

• böyük musiqiçilər
• 1 dekabr 2021, 02:33

Onu məşhur vokal ifaçısı Fyodor Şalyapin dinləyib, səs imkanlarını yüksək qiymətləndirmiş, rus poyeziyasının incilərindən olan Sergey Yesenin isə Bakıda olarkən ifasına qulaq asdıqdan sonra çox təsirlənərək, öz heyrətini belə ifadə etmişdi: O (C.Qaryağdı) şərq musiqisinin peyğəmbəridir.
2021-ci il ölməz sənətkar, Azərbaycan muğam ifaçılığının ən parlaq nümayəndələrindən olan muğamatımızın mahir bilicisi, ifaçısı və xalq mahnısı adı ilə məşhur olan yüzlərlə mahnı və təsnifin müəllifi Cabbar Məşədi İsmayıl oğlu Qaryağdının anadan olmasının 160 illiyinə təsadüf edir.
Davamı →

Xəyyam Mirzəzadə | İldırımtək çaxıb gedən bəstəkar

• böyük musiqiçilər
• 17 avqust 2021, 01:13

Bir var sadəcə baxıb gedəsən, bir də var – Xəyyam Mirzəzadə demişkən “ildırımtək çaxıb” gedəsən.
Azərbaycanın görkəmli bəstəkarı Xəyyam Mirzəzadə də özü demiş «ildırımtək çaxıb» getdi.
Azərbaycan musiqi mədəniyyətinin görkəmli nümayəndəsi, zamanının canlı əfsanəsi, Dövlət mükafatı laureatı, Xalq artisti, professor, “Şöhrət” və “Şərəf” ordenli Xəyyam Hadı oğlu Mirzəzadə.

Niyazi haqqında maraqlı faktlar

• böyük musiqiçilər
• 3 avqust 2021, 01:05

1. Niyazi Zülfüqar oğlu Tağızadә 1912-ci il avqustun 20-də Tiflisdə ziyalı ailəsində doğulub. Anası Böyükxanım ixtisasca həkim olub. Atası Zülfüqar Hacıbəyov Azərbaycanda musiqili teatrın banilərindən və dahi Azərbaycan bəstəkarı Üzeyir Hacıbəyovun qardaşı idi. Niyazinin dayısı Heydərəli Tağızadə inqilabçı olub. Dayısının faciəli qətlindən sonra Niyazi onun soyadını daşımağı özünə borc bilir. Beləliklə Tağızadə-Hacıbəyov soyadını götürür. Lakin daha çox Niyazi adı ilə tanındı.

Masonların sirrini açan bəstəkarın sirli ölümü

• böyük musiqiçilər
• 26 mart 2021, 00:46

Miloş Formanın 1984-cü ildə ekranlaşdırdığı “Amadey” britaniyalı dramaturq Piter Şefferin eyniadlı pyesi əsasında lentə alınıb. Şefferin pyesi Motsart və Antonio Salyerinin münasibətlərinin sərbəst yozumuna əsaslanır. Eyni zamanda müəllif Puşkinin “Motsart və Salyeri”, Nikolay Rimski-Korsakovun eyniadlı operasından təsirlənib.
Film Salyerinin (F.Myurrey Abraham) uğursuz intihar cəhdi ilə açılır və o, Motsartı (Tom Hals) öldürdüyünü deyir. Bundan sonra bəstəkar ruhi xəstəxanaya yerləşdirilir. Gənc rahib bəstəkarın yanına gedir və Salyeri ona öz həyat hekayəsini danışır.

Üzeyir Hacıbəyli – Taleyi tarixlə birləşik dahi

• böyük musiqiçilər
• 21 okyabr 2020, 15:45

Bu gün, 18 sentyabr, böyük bəstəkarımız, Qarabağın yetirdiyi dahilərdən biri, bəlkə də ən birincisi, akademik musiqimizin tarixini başladan bəstəkarın, maarifçi, xeyriyyəçi, təkcə Azərbaycanın deyil, bütün Qafqazın ən görkəmli şəxsiyyətlərindən biri Üzeyir Hacıbəyovun doğum günüdür.
Azərbaycanın sənət tarixində bütün taleyi – dünyaya gəlişindən tutmuş ölümünə, yaradıcılığına qədər bütün ömrü öz ölkəsinin, daha sonra yaşadığı regionun və hətta dünya tarixi ilə bu qədər bağlı, birləşik ikinci şəxsiyyət tapmaq çətindir. On doqquzuncu əsrin sonları, iyiriminci əsrin ortalarına qədər Azərbaycanı cənginə almış bütün siyasi proseslər, regionun müqəddəratını müəyyən edən taleyüklü hadisələr Üzeyir Hacıbəylinin də taleyində öz əksini taparaq, bu böyük şəxsiyyətin həyatının axarını müəyyən edib.

Похожие статьи

• Azerbaycan musiqi dbiyyatı

  Musiqi tarixi 2002-ci ildə A.Əlizadənin A.Dümanın əsəri əsasında “Qafqaza səyahət” baletinin ilk tamaşası oldu. Bu illərdə T.Bakıxanovun “Xeyir və şər”…

• Azərbaycan musiqi ədəbiyyatı

  AZƏRBAYCAN MUSİQİSİ Azərbaycan caz musiqisinin inkişafında bəstəkar və pianoçu V.Mustafazadənin müstəsna rolu olmuşdur. V.Mustafazadə təşkil etdiyi…

• Azerbaycan sifahi xalq ədəbiyyatı

  Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatı Paşa Əfəndiyev (аудиокнига) Редкостная хрень, наполненная самолюбованием автора и повторением Солжевских страшилок об…

• Azerbaycan musiqi edebiyyati

  Azerbaycan musiqi edebiyyati 30-cu illərin əvvəllərində simfonik orkestr üçün (Ü.Hacıbəyov “Təntənəli marş”, M.Maqomayev “Azərbaycan çöllərində”, “Azad…

• Azerbaycan tarixi 7 cildde

  Azerbaycan tarixi 7 cildde Azərbaycan iki böyük dövlət arasında qanlı müharibələr meydanına çevrildi. Azerbaycan tarixi 7 cildde Şimaldan – Baş Qafqaz…