Azerbaycan tarixinde alman sehifeleri

Bildirilib ki, sərgidəki sənədlər “Azərbaycan tarixində alman səhifələri”nin sovet dövrünü əks etdirir və ilk dəfə olaraq almanların Cənubi Qafqazdan deportasiyasına start verən SSRİ-nin daxili işlər komissarı Beriyanın Azərbaycan SSR daxili işlər naziri Yaqubova göndərdiyi 1941-ci il 11 oktyabr tarixli, 001487 saylı əmr və deportasiyanın həyata keçirilməsi üçün təlimat, 1945-ci il mayın 8-dən 1950-ci il yanvarın 5-dək əsirlikdə olmuş Villi Deşin gündəliyi və İkinci Dünya müharibəsində alman millətindən əsir düşmüş şəxslərlə bağlı sənədlərdən bir sıra nümunələr nümayiş olunub.

Azerbaycan’da Almanlar – Germans in Azerbaijan

Almanlar içinde yaşadı Azerbaycan 1810’lardan beri, bir zamanlar ülkenin batı kesiminde büyük bir konsantrasyon ile bulundu. Topluluk, Alman yerleşimciler tarafından kurulan iki orijinal yerleşim yerinden büyüdü. Württemberg 1819’da buraya yerleşen. Dünya Savaşı II, o sırada Azerbaycan’ı yöneten Sovyet hükümeti, ilerleyen ordusuna potansiyel olarak sempati duyan etnik Almanlara karşı ihtiyatlı hale geldiği için varlığını neredeyse sona erdirdi. Üçüncü Reich ve onları sınır dışı etti Orta Asya 1942’de.

İçindekiler

Tarih

Daha fazla bilgi: Kafkasya Almanları
Kurtarıcı Kilisesi bir Alman kilisesi Bakü, Azerbaycan

Topraklarındaki Alman yerleşimlerinin tarihi Azerbaycan Alman köylüleri Württemberg Güney Kafkasya’ya, şimdi Azerbaycan olan topraklarda yeniden yerleştirildi. İki Alman kolonisi – Helenendorf ve Annenfeld – daha sonra Elisabethpol Uyezd Daha sonra, yirminci yüzyılın başlarında Alman yerleşimlerinin sayısı artarak sekize ulaştı, yani Helenendorf, Annenfeld, Georgsfeld, Alexejewka, Grünfeld, Eichenfeld, Traubenfeld, ve Jelisawetinka. [1] [2]

Ekonomi

Alman sömürgeciler Azerbaycan’da bağcılık ve bağcılık alanında çalıştılar. Vohrer ve Hummel aileleri şarap imalathaneleri işletiyordu ve birkaç çiftliğe sahipti. Bira ve konyak fabrikaları Helenendorf’ta Vohrer kardeşlerin firması tarafından inşa edildi. Tarım ve çeşitli sanat türleri de gelişti. 1922’de burada “Concordia” adında devlete ait bir şarap imalathanesi kuruldu ve 1930’larda kolhozlar faaliyete geçti. [3]

Eğitim

Alman toplumunun kültürel yaşamında eğitim ve kültür büyük önem taşıyordu. 1842’de ilk okul binası Helenendorf’ta inşa edildi. 1920’lerin ortalarından itibaren Azerbaycan’ın Alman köylerinde toplam sekiz okul, Bakü’de ise bir okul faaliyet gösteriyordu. 1920’nin sonunda mühendislik okulu ve 1930’larda asma yetiştirme ve şarapçılık okulu Helenendorf’ta faaliyete geçti.

Kültür

Lutheran kiliseleri 1854’te Helenendorf’ta ve 1909’da Annenfeld’de kuruldu. Alman mimarlar Eichler ve Lehmkuhl tarafından tasarlandı. Bir Lutheran kilisesi 1899’da Bakü’de açıldı.

1918-1920’de Lorenz Kuhn, Alman halkının Parlamentosundaki temsilcisiydi. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti. O dönemde 9 Haziran 1919’da Azerbaycan’da Alman yaşamının önemli tarihi olaylarından biri, Almanların yerleşiminin ve Helenendorf kolonisinin 100. yıldönümü kutlandı. [2]

Sovyet yönetiminin kurulmasının ardından Azerbaycan’da Almanca “Bauer und Arbeiter” ve “Lenins Weg” gazeteleri yayınlandı. 1928’de, arkeolog Hummel’in girişimiyle Helenendorf’ta bir Etnoloji Müzesi açıldı. Helenendorf’ta bir tiyatro, spor dernekleri, bir orkestra, bir koro ve bir kütüphaneden oluşan bir kültür kulübü düzenlendi. [2]

Sürgün

1941–1942’de, II.Dünya Savaşı sırasında, Azerbaycan dahil SSCB’de yaşayan Almanlar, Sovyet liderliğinin kararıyla Orta Asya ve Sibirya’ya sürüldü. Sovyetler Birliği’nde nüfus transferi.

Bugün

Bakü’de Kapellhaus Alman-Azerbaycan Kültür Derneği tarafından kültürel etkinlikler, konserler, sergiler düzenlenmektedir. Azerbaycan’da Alman mimari projelerine göre inşa edilen binalar korunmaktadır. [2] [4] [5]

Ayrıca bakınız

Azerbaycan tarixinde alman sehifeleri

Noyabrın 12-də Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsinin Siyasi Sənədlər Arxivində “Azərbaycan tarixində alman səhifələri” mövzusunda sərgi keçirilib.

AZƏRTAC xəbər verir ki, qurumun direktoru Elmira Ələkbərova sərgidə çıxış edərək bildirib ki, ulu öndər Heydər Əliyev Azərbaycanda multikulturalizmin inkişafına hər zaman xüsusi diqqət ayırıb. Bu gün Prezident İlham Əliyev ümummilli lider Heydər Əliyevin siyasi xəttini uğurla davam etdirir. Prezident İlham Əliyevin 2016-cı il avqustun 30-da imzaladığı “Cənubi Qafqaz regionunda alman məskənlərinin salınmasının 200 illiyi haqqında” Sərəncam bu diqqət və qayğının bariz göstəricisidir. Siyasi Sənədlər Arxivi də bu Sərəncamdan irəli gələn məsələlərlə bağlı müxtəlif tədbirlər həyata keçirir. Bugünkü sərgi arxivdə qorunub saxlanılan, alman kolonistlərinin iqtisadi-sosial vəziyyətini əks etdirən sənədlərlə, kitablarla yanaşı, Alman-Azərbaycan Cəmiyyətinin təqdim etdiyi fotoşəkillər əsasında təşkil edilib.

Bildirilib ki, sərgidəki sənədlər “Azərbaycan tarixində alman səhifələri”nin sovet dövrünü əks etdirir və ilk dəfə olaraq almanların Cənubi Qafqazdan deportasiyasına start verən SSRİ-nin daxili işlər komissarı Beriyanın Azərbaycan SSR daxili işlər naziri Yaqubova göndərdiyi 1941-ci il 11 oktyabr tarixli, 001487 saylı əmr və deportasiyanın həyata keçirilməsi üçün təlimat, 1945-ci il mayın 8-dən 1950-ci il yanvarın 5-dək əsirlikdə olmuş Villi Deşin gündəliyi və İkinci Dünya müharibəsində alman millətindən əsir düşmüş şəxslərlə bağlı sənədlərdən bir sıra nümunələr nümayiş olunub.

Sərgidə respublikanın tanınmış ziyalıları, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsinin Prezident Kitabxanasının elmi katibi Kəmalə Sarıcalinskaya, Azərbaycan Respublikası Əsir və itkin düşmüş, girov götürülmüş vətəndaşlarla əlaqədar Dövlət Komissiyasının İşçi Qrupunun rəhbərinin müavini Eldar Səmədov, Azərbaycan İlahiyyat İnstitutunun rektoru Ceyhun Məmmədov, Prezident yanında Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin şöbə müdiri Araz Qurbanov, professorlar Çingiz Abdullayev, Güllü Yoloğlu, tanınmış tarixçi alimlər Firdovsiyə Əhmədova, İkram Ağasiyev, Abbas Seyidov, Məhəbbət Paşayeva, Təvəkkül Əliyev, Ülviyyə Hacıyeva iştirak ediblər.

Azerbaycan tarixinde alman sehifeleri

Azerbaycan’da Almanlar – Germans in Azerbaijan

İçindekiler

Tarih

Ekonomi

Eğitim

Kültür

Sürgün

Bugün

Ayrıca bakınız

Azerbaycan tarixinde alman sehifeleri

Похожие статьи

Related posts: