Azərbaycan dilinin morfologiyasi

1. устанавливаемый нормативом. Normativ vaxt нормативное время, normativ yük нормативная нагрузка, normativ xassə нормативная характеристика, экон. normativ maya dəyəri нормативная себестоимость, normativ dəyər нормативная стоимость, normativ vergiqoyma нормативное обложение, normativ xərclər нормативные расходы

Azərbaycan dilinin morofologiyası

Dil haqqında elmin bölmələrindən biri qranımatikadır. Qrammatikada (yunanca qranıma – hərf, işarə deməkdir) sözlərin dəyişməsi və cümlədə birləşməsi qaydaları öyrənilir. Qrammatika iki hissədən ibarətdir: morfolorfya, sintaksis. Morfologiyada (yunanca morfe —forma, loqos elm, söz deməkdir) sözlərdən nitq hissələri kimi bəhs olunur, onların quruluşu və dəyişmə xüsusiyyətləri öyrənilir. Siııtaksisdə söz birləşmələri və cümlə öyrənilir. Sözlərin müstəqil mənalarına və qrammatik xiisusiyyətlərinə görə qruplaşmasına nitq hissələri deyilir. Dilimizdə 11 nitq hissəsi var. Bunlar iki yerə bölünür: Əsas nitq hissələri – isim, sifət, say, əvəzlik. fel, zərf; Köməkçi nitq hissələri – qoşma, bağlayıcı, ədat, modal sözlər, nida. Əsas və köməkçi nitq hissələri bir-birindən miiəyyən xüsusiyyətlərinə görə fərqlənirlər. Əsas nitq hissələrinin həm leksik, həm də qrammatik mənaları olduğu halda, köməkçi nitq hissələrinin leksik mənası yoxdur, onlar yalnız qrammatik məna daşıyır. Əsas nitq hissələri cümlədə bu və ya digər cümlə üzvü vəzifəsində işlənir, suala cavab verir, köməkçi nitq hissələri isə cümlə üzvü vəzifəsində işlənə bilmir, heç bir suala cavab vermir. Ancaq qoşmalar qoşıılduqları sözlə birlikdə cümlə üzvü olur və suala cavab verir. Əsas nitq hissələrinə aid olan sözlərdən yeni sözlər yaratmaq olur, köməkçi nitq hissələrindən isə yeni sözləı yaratmaq olmur. Əsas nitq hissələrinin özünəməxsus bir sıra kateqoriyaları (hal, kəmiyyət, mənsubiyyət, zaman və s.) olduğu halda, köməkçi nitq hissələrinin isə belə kateqoriyaları yoxdur.

Əgər mətndə orfoqrafik səhv aşkar etmisinizsə, o zaman Ctrl+Enter düymələrini sıxaraq bizə göndərin.

morfologiya

сущ. норматив (экономический или технический показатель норм, в соответствии с которыми производится работа). Əmək məhsuldarlığının normativləri нормативы производительности труда, texniki normativlər технические нормативы

прил. нормативный:

1. устанавливаемый нормативом. Normativ vaxt нормативное время, normativ yük нормативная нагрузка, normativ xassə нормативная характеристика, экон. normativ maya dəyəri нормативная себестоимость, normativ dəyər нормативная стоимость, normativ vergiqoyma нормативное обложение, normativ xərclər нормативные расходы

2. определяющий норму (нормы) чего-л. Normativ uçot нормативный учёт; лингв. normativ qrammatika нормативная грамматика, normativ morfologiya нормативная морфология; normativ aktlar юрид. нормативные акты

См. также в других словарях:

• morfologiya — <yun. morphe – forma və logos – təlim> 1. Orqanizmlərin, mineral maddələrin, torpaqların quruluşu haqqında elm. 2. dilç. Hər hansı bir dildə söz formalarının dəyişməsi sistemi, habelə qrammatikanın sözlərin formalarını öyrənən şöbəsi.… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• Gagausische Sprache — Gagausisch (Gagauz dili) Gesprochen in Moldawien, Türkei, Bulgarien, Russland, Rumänien, Ukraine, Griechenland Sprecher 250.000 Linguistische Klassifikation … Deutsch Wikipedia
• Vladímir Propp — Vladímir Yákovlevich Propp. Vladímir Yákovlevich Propp (en ruso: Владимир Яковлевич Пропп), (San Petersburgo; 29 de abril de 1895 Leningrado; 22 de agosto de 1970) fue un erudito ruso dedicado al análisis de los componentes básicos de los cuentos … Wikipedia Español
• narratology — [nar΄ə täl′ə jē] n. the theory and critical study of narrative forms in literature * * * ▪ literary theory in literary theory, the study of narrative structure. Narratology looks at what narratives have in common and what makes one… … Universalium
• Acmaeoderella — mimonti … Википедия
• sərf(iyyat) — ə. dilçilikdə: morfologiya … Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti
• morfoloq — <yun.> Morfologiya mütəxəssisi … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• qrammatika — is. <yun.> 1. Dilçilik elminin söz və cümlənin quruluşunu öyrənən və buna müvafiq olaraq iki hissədən – morfologiya və sintaksisdən ibarət olan bölməsi. Müqayisəli qrammatika. Tarixi qrammatika. 2. Hər hansı bir dilə xas olan sözlərin… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

Похожие статьи

• Azərbaycan dilinin tarixi qrammatikası

  Azərbaycan dilinin tarixi qrammatikası Yuxarıdakı türkcə şeirlərdə səyyahın dilinin hələ tam təkmilləşmədiyi hiss olunur. Azərbaycan dilinin tarixi…

• Azərbaycan dilinin üslubiyyatı

  Azərbaycan dilinin üslubiyyatı Publisistik üslub milli ictimai təfəkkürü ifadə edən nitq forması olub, mətbuatda funksionallaşır, müxtəlif mövqe və…

• Azərbaycan məktəbində rus dilinin tədrisi

  Azərbaycan məktəbində rus dilinin tədrisi “Azərbaycanda ümumitəhsil müəssisələrində əsas xarici dil və ikinci xarici dil tədris olunur. Üç xarici dil…

• Azərbaycan dilinin lüğət tərkibi

  Fonetik norma. Leksik norma m əs.: barmaqça (üzük), çalkeçir (məhəccər), köynəkcək (çılpaq), salaca (xərək), qulan (dayça), tirbənd (hasar), keçənəcək…

• Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti yüklə

  ILüğət – Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti на компьютер Bluestacks считается самым популярным эмулятором для компьютеров под управлением Windows. Кроме…