Azərbaycan Respublikasının fiziki coğrafiyası

150. Azərbaycandan şimal-qərb istiqamətdə yerləşən ölkələr qrupu:
A) Braziliya, Meksika, Misir
B) Polşa, Norveç, Kanada
C) Ukrayna, Yaponiya, Hindistan
D) Liviya, İran, Özbəkistan
E) Avstraliya İttifaqı, CAR, ABŞ

Azerbaycanin Fiziki Cografiyasi (M.Museybov) PDF

12 comments on “ Azerbaycanin Fiziki Cografiyasi (M.Museybov) PDF ”

yukluye bilmedim Beğen Beğen

acilan sehifede yuxarda sag kuncde 5 saniyelik reklam var onun bitmesini gozle sonra skip advetaisment vur yuklenecek… Beğen Beğen

ela Beğen Beğen
LINK YENILENDI. Beğen Beğen
coox sag ol.cox kömeyin deydi.Allah da senin kömeyin olsun. Beğen Beğen
deymez xosdu. Beğen Beğen
cox sag olun Beğen Beğen
cox sagolun isime yaradi Beğen Beğen
xosdu buyrun Beğen Beğen
salam men yukleye bilmirem bunu Beğen Liked by 1 kişi

pdf yukleni vurduqdan sonra acilan pencerede reklamin bitmesini gozleyin yuxarida sag kuncde 5 saniyelik. Sonra reklami kec e klikle ve kitab acilacaq Beğen Beğen

Bir Cevap Yazın Cevabı iptal et

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

FULL tarifleri Exchange Teklifi

Kategoriler

• Derslikler (87)
• Nar Dünyası (7)
• Ordan-Burdan (9)
• Proqramlar (3)
• Video Derslikler (2)
• Xeriteler (1)

Son Yazılar

• Narda “Çevir” təklifi
• Full 19 tarifi
• Full 14 tarifi
• Full 9 tarifi
• Cografiyanin tedrisi metodikasi

Popüler Yazılar

• Narda “Çevir” təklifi
• Narda serfeli İnternet paketleri
• Full 19 tarifi
• Azerbaycan xeriteleri
• Narda reklam tipli mesajlar

Online Söhbet Xidmeti

Blog İstatistikleri

• 1.170.085 ziyaretçi

Azərbaycan Respublikasının fiziki coğrafiyası

4. Kür-Araz və Xəzər sahilində neft-qaz yataqların zəngin olmasının səbəbi:
A) çayların gətirdiyi alluvial süxurlar
B) səthin vulkanik süxurlarla örtülü olması
C) iqlimin isti və quru keçməsi
D) səthin çökmə mənşəli süxurlarla örtülü olması
E) ekzogen proseslərin zəif olması

12. Naxçıvanda buludsuzluğun hökmran olması nəticələnir:
A) İllik temperatur amplitudası cüzi olur.
B) Qış mülayim, yay sərin keçir.
C) Ekzogen proseslər zəif olur.
D) Düz radiasiyanın kəmiyyəti böyük olur.
E) Səpələnən radiasiyanın kəmiyyəti böyük olur.

17. Görkəmli Azərbaycan səyyahı H.Z.Şirvaninin səyahət etdiyi regionlar:
A) Qərbi Asiya, Şimali Amerika
B) Şimali Afrika, Şimali Asiya
C) Şimali Afrika, Cənub-Şərgi Asiya
D) Cənubi Asiya, Şimali Avropa
E) Cənub-qərbi Asiya, Cənub-şərqi Afrika

20. Lənkəran düzənliyində il ərzində buludlu günlərin sayının çox olmasının nəticəsi:
A) Düz radiasiyanın qiyməti böyük olur.
B) Qış ayları quru və şaxtalı keçir.
C) Səthin əks olunan radiasiyasının qiyməti artır.
D) Səpələnən radiasiyanın kəmiyyəti üstün olur.
E) İllik temperatur amplitudasının qiyməti böyük olur.

28. Kiçik Qafqaz dağlarında filiz faydalı qazıntıların zəngin olmasının səbəbi:
A) mütləq hündürlüyün aşağı olması
B) səthin püskürülmüş süxurlarla ortülü olması
C) Tetis okeanının dibinin qalxması
D) səthin maqmatik süxurlarla örtülü olması
E) ekzogen proseslərin zəif olması

36. Azərbaycanın şimal-şərqində relyef amplitudasının böyük olması nəticələnir:
A) Çayların sürəti zəif, dərəsi enli olur.
B) Ən yuxarı və ən aşağı məntəqələr arasında temperatur fərqi az olur.
C) Ekzogen proseslər zəif olur.
D) Çayların düşməsi böyük, meylliyi çox olur.
E) Bitki və heyvanat aləmi zəif olur.

44. Azərbaycanın düzənlik ərazilərində yeraltı suların səthə yaxın yerləşməsi nəticələnir:
A) Səhra və yarımsəhra landşaftı formalaşır.
B) Qrunt sularının səviyyəsi düşür.
C) Meşə landşaftı məhv olur.
D) İntrazonal landşaft yaranır.
E) Mümkün buxarlanmanın qiyməti çoxalır.

52. Kür-Araz ovalığında suvarmanın düzgün aparılmaması nəticələnir:
A) Mədəni bitkilərin məhsuldarlığı artır.
B) Endogen proseslər zəifləyir.
C) Mineral bulaqların yaranması sürətlənir.
D) Ərazinin şoranlaşması artır.
E) Şirin sulu göllərin yaranması üçün şərait yaranır.

75. Dag-meşə landşaftı ilə əhatələnmişdir
A) Sarısu B) Candar C) Böyuk Alagöl
D) Tufan E) Göygöl

89. Yarımsəhra və çöl landşaftı geniş yer tutur.
A) Böyük Qafqaz B) Kiçik Qafqaz
C) Lənkəran D) Kür-Araz
E) Zaqatala-Lahıc

118. Bakıdan şimal-şərq, cənub-şərq və cənub-qərb istiqamətlərində yerləşən şəhərləri müvafiq ardıcıllıqla düzün:
A) Dehli, Sinqapur, Pariş
B) Astana, Bombey, Qahirə
C) Alma-Ata, Mexiko, Sidney
D) Madrid, Rio-de-Janeyro, Ufa
E) Həştərxan, Riqa, London

126. Bakıdan cənub-qərb, şimal-şərq, cənub-şərq istiqamətlərində yerləşən şəhərləri müvafiq ardıcıllıqla düzün:
A) Sidney, Həştərxan, Mexiko
B) Rio-de-Janeyro, Novosibirsk, Sinqapur
C) London, İrkutsk, Roma
D) Tehran, Pekin, Dehli
E) Ankara, Varşava, Berlin

132. Lənkəran ovalığında yayılmış iqlim tipi:
A) yayı quraq keçən mülayim-isti
B) qışı soyuq keçən mülayim-isti
C) qışı mülayim keçən yarımsəhra və quru çöl iqlimi
D) yayı quraq keçən dağ-soyuq iqlim
E) yagıntıları bərabər paylanan dağ soyuq iqlim

133. Azərbaycandan cənub-qərb istiqamətində yerləşən ölkələri müəyyən edin.
A) Hindistan, Avstraliya İttifaqı, Laos
B) Misir, Əlcəzair, Braziliya
C) İtaliya, Fransa, Kanada
D) ABŞ, Böyük Britaniya, Polşa
E) Səudiyyə Ərəbistanı, Filippin, CAR

144. Naxçıvanın düzənlik hissəsində yayılmış iqlim tipi.
A) qışı soyuq keçən yarımsəhra və quru çöl
B) qışı quraq keçən dağ soyuq
C) qışı quraq keçən mülayim-isti
D) bərabər rütubətli mülayim-isti
E) yayı rütubətli keçən yarımsəhra və quru çöl

145. Respubilkamızda dağ-mədən sənayesi inkişaf etmişdir
A) Ağdaşda B) Qubada C) Dəvəçidə
D) Yardımlıda E) Daşkəsəndə

150. Azərbaycandan şimal-qərb istiqamətdə yerləşən ölkələr qrupu:
A) Braziliya, Meksika, Misir
B) Polşa, Norveç, Kanada
C) Ukrayna, Yaponiya, Hindistan
D) Liviya, İran, Özbəkistan
E) Avstraliya İttifaqı, CAR, ABŞ

156. Heç bir xarici ölkə ilə həmsərhəd olmayan iqtisadi rayon:
A) Quba-Xaçmaz B) Lənkəran-Astara
C) Şəki-Zaqatala D) Gəncə-Qazax
E) Dağlıq Şirvan

157. Samur-Dəvəçi ovalığında yayılmış iqlim tipi:
A) qışı mülayim keçən yarımsəhra və quru çöl
B) qışı soyuq keçən mülayim isti
C) qışı quraq keçən dağ-soyuq
D) yagıntıların bərabər paylanan mülayim-isti
E) qışı soyuq keçən yarımsəhra və quru çöl

164. Azərbaycandan cənub-qərb, cənub-şərq və şimal-qərb istiqamətlərində yerləşən ölkələri müvafiq ardıcıllıqla düzün:
A) Əfqanstan, Səudiyyə Ərəbistanı, CAR
B) Misir, Hindistan, Norveç
C) Avstraliya İttifaqı, Kipr, Laos
D) CAR, İsveç Çexiya
E) Polşa, Misir, Vyetnam

Azərbaycan fiziki coğrafiyası

Azərbaycan Respublikası Qafqazın cənub-şərqində və İran yaylasının şimal-qərbində Avropa və Asiya qitələrinin təmas zonasında yerləşən qədim bir ölkədir.

Respublikanın coğrafi mövqeyi istər təbii şəraiti baxımından, istərsə də geopolitik baxımdan olduqca əlverişlidir.

Azərbaycan Respublikasının ərazisi 38 0 24 ’ və 41 0 54 ’ şimal en dairələri ilə 44 0 46 ’ və 50 0 50 ’ şərq uzunluğu dairələri arasında yerləşir. Paytaxtı Bakı şəhəridir. Tərkibində 1 Muxtar respublika (Naxçıvan MR), 66 rayon, 13 şəhər rayonu, 77 şəhər, 257 qəsəbə, 1719 kənd ərazi dairəsi, 4260 kənd yaşayış məntəqəsi var. Ölkədə 1718 bələdiyyə yaradılmışdır.

1995-ci ildə qəbul edilmiş konstitusiyaya görə Azərbaycan demokratik respublikadır. Ölkənin başçısı olan prezident ümumxalq səsverməsi yolu ilə 5 il müddətinə seçilir. Qanunverici hakimiyyəti 5 il müddətinə seçilən 125 deputatdan ibarət birpalatalı Milli Məclis həyata keçirir. İcraedici hakimiyyət prezident tərəfindən təyin edilən, Milli Məclisdə təsdiq edilən Hökümətə məxsusdur, onun başçısı baş nazirdir. Məhkəmə hakimiyyətini Ali Məhkəmə həyata keçirir.

Respublika şimalda Rusiya Federasiyası, şimal-qərbdə Gürcüstan Respublikası, qərbdə Ermənistan və Türkiyə Respublikası, cənubda İran İR ilə həmsərhəddir. Şərqdən isə Xəzər dənizinin suları ilə sahillər yuyulur. Dəniz vasitəsilə sərhəd olan ölkələr isə RF, Qazaxıstan, Türkmənistan, İİR-dır.

Həmsərhəd ölkə	Sərhəddin uzunluğu (km)
Rusiya	390
Gürcüstan	480
Ermənistan	1007
Türkiyə	15
İran	765
Xəzər dənizi	780

Azərbaycan Respublikasının sahəsi 86600 km 2 –dir. Şimaldan cənuba Azərbaycan ərazisinin maksimal eni 390 km-ə, minimal eni 175 km-ə, qərbdən şərqə maksimal uzunluğu 470 km-ə, minimal uzunluğu 300 km-ə bərabərdir.

Ölkə əhalisinin ümumi sayı 9356.5 min (2013-cü il) nəfərdir. Əhalinin 53.1 %-i şəhər əhalisidir. Əhalinin milli tərkibinə görə azərbaycanlılar üstünlük təşkil edir (91,6 %). Ruslar, ləzgilər, talışlar, avarlar, tatarlar, tatlar, udinlər, kürdlər, yəhudilər və s. kimi xalqlar respublika ərazisində yaşayırlar. Ölkə ərazisində əsas yayılmış din İslam dinidir.

Azərbaycan ərazisi düzənlik və dağlıq relyefə malik olmaqla, yüksəklik amplitudu (-28) m-lə (Xəzərsahili) 4466 m (Bazardüzü zirvəsi) arasında dəyişir. Ölkə ərazisində əsas relyef strukturları Böyük və Kiçik Qafqaz dağları, Talış dağları və Kür-Araz ovalığıdır. Şimal-şərqdə yerləşən Böyük Qafqaz silsiləsində Baş Qafqaz (Bazardüzü d. 4466m; Tufan d. 4191m), Yan silsilə (Şahdağ d., 4243m), Qovdağ (Qovdağ d., 2437m) və Nialdağ (Yelligədik d., 2322m) silsilələri ayrılır. Qərbdə yerləşən Kiçik Qafqaz dağlarında Qarabağ (Böyük Kirs d., 2725m), Murovdağ (Gamış d., 3724m), Şahdağ (Şahdağ d., 2901m), Şərqi Göyçə (Keti d., 3399m) və Qarabağ yaylası (Dəlidağ d., 3616m) ayrılır. Naxçıvan MR-da Zəngəzur (Qapıcıq d., 3904m) və Dərələyəz (Kükü d., 3120m) silsilələri yerləşir. Cənubda İran ilə sərhəd boyu Talış dağları yüksəlir (Kömürgöy d., 2493m). Dağlar Talış, Peştəsər və Burovar silsilələrindən ibarətdir. Ölkənin ən böyük ovalığı olan Kür-Araz ölkənin mərkəzi və şərq hissələrini əhatə edir. Ovalıqda Şirvan, Cənub-Şərqi Şirvan, Mil, Muğan, Qarabağ düzləri ayrılır. Şimal şərqdə Xəzər dənizinin sahilləri boyu ensiz zolaq şəklində Samur-Dəvəçi ovalığı, cənub-şərqdə Lənkəran ovalığı yerləşir.

Təbii sərvətlərlə (nəm yeraltı, həm də yerüstü) olduqca zəngin bir ölkədir. Əsas faydalı qazıntıları neft, qaz, dəmir filizi, alunit, qızıl, mis, polimetal tikinti materialları və s.-dir.

Ərazisindən axan ən böyük çaylar Kür, Araz, Qanıx, Qabırrı, Samur, ən böyük gölləri isə Sarısu, Ağgöl, Ağzıbirçala, Mehman, Böyükşor və s.-dir.

Ölkə iqtisadiyyatının əsasını neft-qaz sektoru təşkil edir. 2012-ci ildə 13,2 mln m 3 qaz və 43,3 min ton neft hasil edilmişdir. Ölkənin ÜDM 2012-ci ildə 68,7 mlrd ABŞ dolları həcmində olmuşdur.

İstinad:
Müseyibov M. “Azərbaycanın Fiziki coğrafiyası”, 1998
“Coğrafiya Ensiklopediyası” II kitab, 2012
Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi

Похожие статьи

• Azərbaycan respublikasının fiziki coğrafiyası

  Azərbaycan Respublikasının coğrafiyası. I cild: fiziki coğrafiya (2014) Kiçik Qafqaz vilayəti fəal seysmik zonaya daxildir. Maqmatik süxurların səthə…

• Azerbaycanin fiziki cografiyasi yukle

  Azerbaycanin fiziki cografiyasi yukle 126. Bakıdan cənub-qərb, şimal-şərq, cənub-şərq istiqamətlərində yerləşən şəhərləri müvafiq ardıcıllıqla düzün: A)…

• Azərbaycan respublikası fiziki coğrafiyası lər

  Azərbaycan respublikası fiziki coğrafiyası lər You are using an outdated browser. Please upgrade your browser to improve your experience and security….

• Azərbaycan qəhrəmanlıq dastanlarında fiziki tərbiyə məsələləri

  Fiziki tərbiyənin mahiyyəti və məqsədi, Fiziki tərbiyənin vəzifələri, Fiziki tərbiyənin vasitələri Məsələn, müntəzəm olaraq müvazinət hərəkətləri ilə…

• Azərbaycan tarixi və coğrafiyası

  Azərbaycan tarixi və coğrafiyası Antarktida materiki 1820-ci ilin yanvarında rus səyyahları F. Bellinshauzen və M. Lazarev tərəfindən kəşf edilmişdir….