Jahon tarixi, Milodiy V asr oxiridan-XV asr oxirigacha, 7 sinf, Salimov T. O‘, Sultonov F. E, 2017
Kitabın 1, 2 və 4-cü cildləri 1998, 3-cü cildi 1999, 5 və 6-cı cildləri 2001, 7-ci cildi isə 2003-cü ildə nəşr edilmişdir.
Azərbaycan Tarixi (Yeddi cilddə)
Azərbaycan Tarixi (Yeddi cilddə) — AMEA Tarix İnstitutu tərəfindən ilk dəfə 1998-2003-cü illərdə nəşr edilmiş və Azərbaycan tarixinin ən qədim zamanlardan 2002-ci ilə qədər olan dövrünü əhatə edən 7 cildlik kitablar seriyası.
Mündəricat
Məzmun [ redaktə | mənbəni redaktə et ]
Xəbərdarlıq: Yazının davamı əsərin məzmunu haqqında məlumat ehtiva edir.
Azərbaycan dünyanın ən qədim insan məskənlərinden və sivilizasiya mərkəzlərindən biridir. Yeddicildlik “Azərbaycan tarixi”nin I cildi Azərbaycan tarixinin ən qədim zamanlardan başlayaraq eramızın III əsrinin birinci rübü ilə başa çatan böyük bir dövrünü əhatə edir.
Kitabda arxeoloji mənbələr və yazılı abidələr əsasında ölkəmizdə ibtidai insan cəmiyyətinin mərhələləri, mənəvi həyatı, onun dağılması, ilkin sinifli cəmiyyətin və dövlətlərin meydana gəlməsi, onların taleyi, şəhər həyatı, mədəniyyəti, xalqın yadelli işğalçılarla mübarizəsi, etnik məsələlər və s. açıqlanır.
Yeddi cildlik “Azərbaycan tarixi”nin II cildində III əsrdən tutmuş XIII yüzilin I rübünədək olan dövrü tədqiq edilmiş, sasanilərin və ərəblərin hakimiyyətləri zamanı baş verən siyasi-ictimai, iqtisadi-mədəni dəyişikliklər aşkarlaşdırılmışdir. Xilafətin zəifiədiyi dövrdə təşəkkül tapan Azərbaycan feodal dövlətlərinin tarixi, səlcuq yürüşü və onun nəticələri, Azərbaycan Atabəyləri dövlətinin yaranması və süqutu, eləcə də dövrün ictimai, iqtisadi, mədəni həyatı və maddi mədəniyyəti bu cilddə geniş şərh olunmuşdur.
Azərbaycan Elmlər Akademiyası Tarix İnstitutu və digər institut əməkdaşlarının uzun illər boyu apardıqları axtarışların yekunu olan bu cilddə Vətənimizin orta əsrlər tarixinin XIII əsrdən başlayaraq son dövrü işıqlandırılmış, monqol əsarəti və onun nəticələri, burada təşəkkül tapan Azərbaycan dövlətlərinin tarixi, onların yaranması və süqutu, xanlıqlar dövrü, xalqımızın xarici işğalçıların təcavüzünə qarşı azadlıq mübarizəsi, eləcə də dövrün ictimai-iqtisadi, mədəni həyatı ətraflı şərh olunmuşdur.
Cilddə XIX əsr Azərbaycan tarixinin əsas sahələri əhatə olunmuşdur. XIX əsrin başlanğıcında çar Rusiyası Şimali Azərbaycanı istila etdi, yurdumuzun şimal torpaqları Rusiya imperiyasının tərkibində qaldı. Cilddə istilanın gedişi, çar Rusiyasının Şimali Azərbaycanı ucqar müstəmləkəyə çevirməsi siyasəti, xalqın ona qarşı mübarizəsi, ölkənin sosial-iqtisadi, siyasi və mədəniyyət tarixi, əsrin son rübündə burada kapitalist münasibətlərinin qərarlaşması, bununla əlaqədar sənayenin, kənd təsərüfatının inkişaf xüsusiyyətləri. Soisal dəyişikliklər, siyasiictimai hadisələr, eləcə də xalqımızın millət kimi təşəkkül tapması, milli şüurun yüksəlişi, Azərbaycan dili və mədəniyyətinin inkişaf mərhələləri işıqlandırılmışdır.
“Azərbaycan tarixi” çoxcildliyinin V cildində XX yüzilliyin son dərəcə mühüm hadisələrlə zəngin olan ilk iki onilliyi işıqlandırılmışdır.
Azərbaycan xalqının bütün həyat sahələrini əhatə edən köklü dəyişiklik-lərin baş verdiyi həmin dövrdə kapitalist istehsal münasibətlərinin iqtisadiy yatda aparıcı mövqe tutması, maarifçiliyə əsaslanan milli özünüdərk və ictimai şüurun milli dövlətçiliyi bərqərar tməklə nəticələnən böyük bir inkişaf mərhələsi keçməsi, ədəbiyyat və mədəniyyətin coşqun inkişafı, sosial-iqtisadi təkamül, cəmiyyətin digər mühüm proses və hadisələri bu cilddə diqqət mərkəzinə çəkilmişdir.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurulması ilə nəticələnən milli-azadlıq hərəkatından geniş bəhs olunan bu cilddə Cümhuriyyətin müxtəlif sahələrdəki fəaliyyəti və onun süqutuna səbəb olan amillərlə yanaşı, milli dövlət quruculuğunda mühüm tarixi-siyasi əhəmiyyəti də şərh edilir.
Bu cilddə Vətən tarixinin mürə kkəb və ziddiyyətli dövrlərindən biri olan 20-30-cu illərin uğurlu və məşəqqətli tarixi hadisələri nəzərdən keçirilir. Sovet hakimiyyətinin qurulması, “milli” dövlət quruculuğu, sənayeləşdirmə və kollektivləşdirmə, mədəni həyat, idarəetmənin zorakılıq, görünməmiş cəza tədbirləri ilə müşayiət olunan inzibati-amirlik sistemi, eləcə də yeni cəmiyyət qurmağın bütün ağırlıqlarını çiyinlərində daşıyan milyonlarla zəhmətkeşin gərgin əmək fəaliyyəti indiyədək öyrənilməmiş arxiv sənədləri və dövri mətbuat materialları əsasında tamvə hərtərəfli şərh olunur.
“Azərbaycan tarixi”nin VII cildi Azərbaycanın 1941-ci ilin iyun ayından 2002-ci ilədək olan mürəkkəb, ziddiyyətli tarixi dövrünü əhatə edir. Kitab üç bölmədən ibarətdir. I bölmədə Azorbaycanın İkinci dünya müharibəsi dövrü tarixi, II bölmədə 1945-1991-ci illərdə, xüsusən 1970-ci illərdə və 1980-ci illərin birinci yarısında iqtisadi və mədəni yüksəliş, 80-ci illərin sonlarında başlanan milli oyanış, demokratik hərəkat, III bölmədə isə respublikanın suverenliyinin bərqərarlaşdırılması, müstəqil dövlətçiliyin qurulması və möhkəmləndirilməsi, ölkənin iqtisadi, siyasi, mədəni inkişafı arxiv sənədləri, dövri mətbuat materialları və mövcud elmi ədəbiyyat əsasında şərh olunur.
Xəbərdarlığın sonu.
Nəşr [ redaktə | mənbəni redaktə et ]
Kitabın 1, 2 və 4-cü cildləri 1998, 3-cü cildi 1999, 5 və 6-cı cildləri 2001, 7-ci cildi isə 2003-cü ildə nəşr edilmişdir.
1, 2, 3 və 4-cü cildlər 2007, 5, 6 və 7-ci cildlər isə 2008-ci ildə təkrar nəşr olunmuşdur.
Siyahı [ redaktə | mənbəni redaktə et ]
Cild № | Dövr | Məsul redaktor | Şəhər | Nəşriyyat | İl | Səhifə | ISBN | Oxu | Yüklə | Arxiv |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
I | Ən qədimdən – b.e. III əsri | İqrar Əliyev | Bakı | Elm | 2007 | 520+40 | ISBN 978-9952-448-36-8 | [1] | [2] | |
II | III-XIII əsrin I rübü | Nailə Vəlixanlı | Bakı | Elm | 2007 | 608+24 | ISBN 978-9952-448-34-4 | [3] Arxivləşdirilib 2015-08-02 at the Wayback Machine | [4] | [5] |
III | XIII-XVIII əsrlər | Oqtay Əfəndiyev | Bakı | Elm | 2007 | 692+56 | ISBN 978-9952-448-39-9 | [6] Arxivləşdirilib 2017-02-16 at the Wayback Machine | [7] | [8] |
IV | XIX əsr | Mahmud İsmayılov | Bakı | Elm | 2007 | 504+48 | ISBN 978-9952-448-37-5 | [9] Arxivləşdirilib 2017-02-16 at the Wayback Machine | [10] | [11] |
V | 1900-1920-ci illər | Mahmud İsmayılov Nigar Maksvell |
Bakı | Elm | 2008 | 696+40 | ISBN 978-9952-448-41-2 | [12] Arxivləşdirilib 2017-02-16 at the Wayback Machine | [13] | [14] |
VI | Aprel 1920 – iyun 1941 | Cəmil Quliyev | Bakı | Elm | 2008 | 568+48 | ISBN 978-9952-448-44-03 | [15] Arxivləşdirilib 2016-03-05 at the Wayback Machine | [16] | [17] |
VII | 1941-2002-ci illər | Tahir Qaffarov | Bakı | Elm | 2008 | 608+80 | ISBN 978-9952-448-48-1 | [18] Arxivləşdirilib 2017-02-16 at the Wayback Machine | [19] | [20] |
İstinadlar [ redaktə | mənbəni redaktə et ]
Həmçinin bax [ redaktə | mənbəni redaktə et ]
- Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
- Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
Jahon tarixi, Milodiy V asr oxiridan-XV asr oxirigacha, 7 sinf, Salimov T.O‘., Sultonov F.E., 2017
Jahon tarixi, Milodiy V asr oxiridan-XV asr oxirigacha, 7 sinf, Salimov T.O‘., Sultonov F.E., 2017.
Учебник по истории для 7 класса на узбекском языке.
Siz 6-sinfda «Jahon tarixi»ning qadimgi davrini o‘rgandingiz. Qadimgi davrda odamlar qanday yashagani, Qadimgi Sharq, Yunoniston va Rim davlatlarining ravnaqi va inqirozlari haqida bilib oldingiz.
7-sinfda esa o‘rta asrlar davri tarixini o‘qib-o‘rganasiz. Bu davr jahon tarixining milodiy V asr oxiridan – XV asrning oxirigacha bo‘lgan davrini, ya’ni qadimgi zamon bilan yangi zamon o‘rtasidagi 10 asrni qamraydi.
FRANKLAR. FRANKLAR DAVLATINING TASHKIL TOPISHI.
Frànk qàbilàlàri. Buyuk ko‘chishlar boshlanishiga qadar german qabilalariga mansub franklar Reyn daryosi quyi oqimidagi hududlarda yashaganlar. Ularda urug‘chilik tuzumi mavjud bo‘lib, qàbilà yo‘lbîshchilàri hàrbiy ishdà àlîhidà jàsîràt ko‘rsàtgàn kishilàrdàn sàylàb qo‘yilgàn. Rim-gallar bilan yaqin qo‘shnichilik munosabatlarida bo‘lgan franklarning tashqi ko‘rinishi ham boshqa german qabilalaridan ancha farqlangan. Franklar gotlar va langobardlar kabi hayvon terisidan emas, matodan kiyim-bosh kiyishgan va soch-soqollarini olib yurishgan. Franklarda faqat qirol oilasiga mansub kishilargina uzun soch bilan yurishlari mumkin bo‘lgan.
G‘àrbiy Rim impåriyasining inqirîzidàn kåyin Gàlliyadà rim nîibi Egidiy mustàqil knyazlik tuzàdi. Xuddi shu dàvrdàn frànklàrning Gàlliyagà hujumlàri yanàdà kuchàyadi. Ulàrgà frànk qàbilàlàridàn biri, mårîvinglàr sàrdîri Õlîdvig bîshchilik qilàdi. Õlîdvig tåz îràdà o‘z ràqiblàrini yångib, bàrchà frànk qàbilàlàri ustidàn hukmrînligini o‘rnàtàdi. 486-yilda Õlîdvig frànklàr dàvlàtigà àsîs sîlàdi.
MUNDARIJA.
Muàlliflardàn.
Kirish.
I BOB. O‘RTA ASRLARNING ILK DAVRI.
1-§. German qabilalari va Rim imperiyasi.
2-§. Franklar. Franklar davlatining tashkil topishi.
3-§. Franklar imperiyasi.
4-§. Britaniyadan Angliyaga.
5-§. Muqaddas Rim imperiyasi.
6-§. Vizantiya: G‘arb va Sharq orasida.
7-§. Slavyanlar va ularda davlatlarning tashkil topishi.
8-§. Sharqiy slavyanlar. Kiyev Rusi.
9-§. Yevropa xalqlari madaniyati.
II BOB. ILK O‘RTA ASRLARDA OSIYO.
10-§. Arabiston ilk o‘rta asrlar boshida.
11-§. Arab xalifaligi.
12-§. Hindiston.
13-§. Xitoy (IV–X asrlarda).
14-§. Osiyo mamlakatlari madaniyati.
III BOB. JAHON XALQLARI O‘RTA ASRLARNING RIVOJLANGAN DAVRIDA (XI–XV ASRLAR).
15-§. Yevropada o‘rta asr shaharlari.
16-§. O‘rta asrlarda tovar ishlab chiqarishning yuksalishi. Bozor va yarmarkalar.
17-§. Osiyo mamlakatlarining o‘rta asr shaharlari.
18-§. O‘rta asrlarda xristianlik.
19-§. Salib yurishlari.
20-§. Dastlabki salib yurishlari.
21-§. Keyingi salib yurishlari.
IV BOB. YEVROPADA MARKAZLASHGAN DAVLATLARNING TASHKIL TOPISHI.
22-§. Fransiyada markazlashgan davlatning tashkil topishi.
23-§. General shtatlar.
24-§. Yuz yillik urushning boshlanishi va uning dastlabki davri.
25-§. Fransiyada mutlaq monarxiya.
26-§. Angliyada markazlashgan davlatning tashkil topishi.
27-§. Angliya o‘rta asrlar so‘ngida.
28-§. Germaniya.
29-§. Rus knyazliklari.
30-§. Ruslarning bosqinchilarga qarshi kurashi.
31-§. Rus knyazliklarida markazlashish jarayonlari.
32-§. Yevropa madaniyati.
33-§. Yevropada me’morchilik, san’at va adabiyot.
V BOB. OSIYO, AMERIKA VA AFRIKA XALQLARI.
34-§. Saljuqiylar davlati.
35-§. Usmonli turklar davlati.
36-§. Mo‘g‘ullar davlati.
37-§. Oltin O‘rda xonligi.
38-§. Xitoy.
39-§. Yaponiya.
40-§. Koreya.
41-§. Hindiston.
42-§. Amerika o‘rta asrlarda.
43-§. Afrika xalqlari o‘rta asrlarda.
44-§. Osiyo, Amerika va Afrika xalqlari madaniyati.
Muhim taixiy sanalar.
Бесплатно скачать электронную книгу в удобном формате, смотреть и читать:
Скачать книгу Jahon tarixi, Milodiy V asr oxiridan-XV asr oxirigacha, 7 sinf, Salimov T.O‘., Sultonov F.E., 2017 – fileskachat.com, быстрое и бесплатное скачивание.
Скачать pdf
Ниже можно купить эту книгу по лучшей цене со скидкой с доставкой по всей России. Купить эту книгу
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.