Beynəlxalq ticarət və investisiya – dr. elşən baĞirzadƏ. ±ndakı inflyasiya və faiz

#inteqrasiya nədir? #inteqrasiya sözünün mənası #inteqrasiya nə deməkdir? #inteqrasiya sözünün izahı #inteqrasiya sözünün yazılışı #inteqrasiya necə yazılır? #inteqrasiya sözünün düzgün yazılışı #inteqrasiya leksik mənası #inteqrasiya sözünün sinonimi #inteqrasiya sözünün yaxın mənalı sözlər #inteqrasiya sözünün əks mənası #inteqrasiya sözünün etimologiyası #inteqrasiya sözünün orfoqrafiyası #inteqrasiya rusca #inteqrasiya inglisça #inteqrasiya fransızca #inteqrasiya sözünün istifadəsi #sözlük

inteqrasiya sözü azərbaycan dilində

Sözün tezliyi – sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.

Ümumi • 60.14 dəfə / 1 mln.

2002	••••••••	54.82
2003	••••••••••	66.14
2004	••••••••••••••••••••	140.14
2005	•••••••••••••••••	118.09
2006	•••••••••••••	86.49
2007	••••••••••••••••	108.04
2008	•••••••••••••	88.92
2009	••••••••••	63.51
2010	•••••••	44.21
2011	••••••••	55.25
2012	•••••••••	60.49
2013	••••••	39.53
2014	•••••••	47.19
2015	•••••••••	57.67
2016	•••••••••	59.35
2017	••••••••	49.59
2018	•••••••	47.19
2019	••••••••	49.52
2020	•••••••	43.23

inteqrasiya sözünün leksik mənası və izahı

1 is. [lat.] Əlahiddə hissələrin tamda birləşməsi haqqında sistemlər nəzəriyyəsi anlayışı və bu nəzəriyyənin obyekti olan təbii və ya ictimai proseslər. Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

inteqrasiya sözünün rus dilinə tərcüməsi

1 сущ. интеграция: 1. мат. нахождение интеграла данной функции 2. экон. объединение в одно целое каких-л. частей. Sənaye inteqrasiya sı интеграция промышленности, iqtisadi inteqrasiya экономическая интеграция, beynəlxalq təşkilatlara inteqrasiya интеграция в международные организации Azərbaycanca-rusca lüğət

inteqrasiya sözü azərbaycan dilinin lüğətlərində

Fəlsəfə terminlərinin izahlı lüğəti

Etnik proseslərin xarakterini müəyyənləş-dirmək üçün əksər hallarda inteqrasiya, konsolidasiya və assimil-yasiya kimi latın terminlərindən istifadə olunur. İnteqrasiya hərfi mənada ayrı-ayrı hissələrin vahid bir tamda birləşməsi deməkdir. Bu müxtəlif etnik mədəniyyətlərin qarşılıqlı əlaqəsi zəmnində mədəniyyətlərin yaxınlaşmasına aiddir. Müstəqil xalqların və ya onların böyük qruplarının böyük etnoslar şəklində birləşməsinə konsolidasiya deyilir. Adətən bu cür birləşmələrin vahid dili və mədəniyyəti olur. Assimilyasiya isə artıq formalaşmış etnosların qarşılıqlı təsiredici əlaqə prosesidir. Bu cür etnoslar əksər hallarda mənşə, dil və mədəniyyət cəhətcə müxtəlif olurlar.

“inteqrasiya” sözü ilə başlayan sözlər

• inteqrasiyası
• inteqrasiyasını

Oxşar sözlər

#inteqrasiya nədir? #inteqrasiya sözünün mənası #inteqrasiya nə deməkdir? #inteqrasiya sözünün izahı #inteqrasiya sözünün yazılışı #inteqrasiya necə yazılır? #inteqrasiya sözünün düzgün yazılışı #inteqrasiya leksik mənası #inteqrasiya sözünün sinonimi #inteqrasiya sözünün yaxın mənalı sözlər #inteqrasiya sözünün əks mənası #inteqrasiya sözünün etimologiyası #inteqrasiya sözünün orfoqrafiyası #inteqrasiya rusca #inteqrasiya inglisça #inteqrasiya fransızca #inteqrasiya sözünün istifadəsi #sözlük

Obastan-ın layihəsi
Sözlük © 2020

beynəlxalq ticarət və investisiya – dr. elşən baĞirzadƏ . ±ndakı inflyasiya və faiz.

© 2012 Pearson Education, Inc. XII MÖVZU Beynəlxalq ticarət Beynəlxalq ticarət və investisiya və investisiya Hazırladı: Hazırladı: dos. Elşən Bağırzadə dos. Elşən Bağırzadə UNEC Beynəlxalq iqtisadiyyat kafedrası UNEC Beynəlxalq iqtisadiyyat kafedrası

Post on 09-May-2018

Documents

• 2012 Pearson Education, Inc. XII MVZU Beynlxalq ticart Beynlxalq ticart v investisiyav investisiya Hazrlad: Hazrlad: dos. Eln Barzaddos. Eln Barzad UNEC Beynlxalq iqtisadiyyat kafedrasUNEC Beynlxalq iqtisadiyyat kafedras
• 2 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Mqsdlr Mqayisli stnlk d daxil olmaqla, beynlxalq ticart v faktor axnlarnn nzri saslarn rh etmk, Tariflr, kvotalar v qeyri-tarif baryerlri kimi ticart baryerlrinin tsirlrini izah etmk, Birbaa xarici investisiyalarn dinamikalarn tqdim etmk, Valyuta kurslarnn tsirlri d daxil olmaqla, beynlxalq ticartin maliyyldirilmsini baa salmaq, Kartellr, Dnya Ticart Tkilat v regional ticart sazilri kimi ticart tkilatlarnn rolunu yrnmk.
• 3 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. AB, Bellefontaine Ohio-da Yapon avtomobil fabriki. Bu, birbaa xarici investisiyann qlobal modellrini, xsusil d beynlxalq kapitaln rifah v yoxsulluq corafiyalarn dyidirmk n mkl nec birldiyini gstrir.
• 4 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Giri II Dnya mharibsindn bu yana dnyann n inkiaf etmi iqtisadiyyatlar z aralarnda daha ox inteqrasiya olunmular Beynlxalq biznes mallarn, xidmtlrin, informasiyann, kapitaln trlmsini hat edir XX srin sonlarnda dnya iqtisadiyyatndak dyiikliklr Snayelmi lklrin inkiaf yavalad Snayelmi lklr arasnda rqabt kimsi artd Qlobal maliyy bazarlar dramatik kild dyidi Nhng geosiyasi yenidnqurmalar ba verdi
• 5 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Beynlxalq ticart Beynlxalq ticart kapitalizmin mrkzidir v dnyann mxtlif regionlarn bir-birin balayan mhm faktordur stehsal faktorlar mk, kapital, texnologiya, insan kapital v bacarqlar, sahibkarlq v xammallar da hat edn torpaq lkdn lky dyiir nflyasiya, mal v xidmtlrin mumi sviyysinin artmas, hr hans bir lknin daxild v xaricd rqabt qabiliyyti baxmndan zrrli ola bilr
• 6 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Beynlxalq ticart (davam) KL 12.1 Dnya ixracnn artm, 19652005. Burada tqdim ediln dvr rzind dnya ixracnn stabil formada artdn grsk d, hazrda dnya ticartinin artm qarsnda myyn problemlr yaranmdr.
• 7 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Beynlxalq ticart (davam) Barter v pulla ticart Barterdigr mal v xidmtlr n birbaa mal v xidmt mbadilsi Hl d lklr arasnda qalmdr, ms, ran v Nigeriya Beynlxalq mbadilni realladrmann tin yolu Pul hm lk daxilind, hm d lklr arasnda mbadil vticarti sadldirir Valyuta kurslar il bal problemlr
• 8 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Mqayisli stnlk Mqayisli stnlk: regionlar v ya lklr bzi mal v xidmtlrin istehsalnda v ixracnda ixtisasladqda David Ricardo (on doqquzuncu sr iqtisads) Tlbi nzr almayan mk-dyr nzriyysi [maln dyri onun istehsalna srf olunan ictimai zruri myin zaman miqdarna brabrdir] Tsirlr Ticartv mbadil yerli istehsal sistemlrini formladrr xtisaslama mcmu istehsal xrcini azaldr Byk bazarlar kiik bazarlarla mqayisd daha ox ixtisaslamaya imkan verir
• 9 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. KL 12.2 David Ricardo (17721823) iqtisadi fikir tarixind n tsiredici fiqurlardan biri olmudur. Adam Smitin mtlq stnlk konsepsiyasn inkiaf etdirrk beynlxalq ticartin v regional inkiafn thlili n nzri saslar tkil edn mqayisli stnlk konsepsiyasn formaladrd.
• 10 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Mqayisli stnlk (davam)
• 11 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Mqayisli stnlk (davam) Nqliyyat xrclri v mqayisli stnlklr Ticartsiz ixtisaslama, nqliyyatsz ticart yoxdur KL 12.3 Nqliyyat xrclrinin mqayisli stnly tsiri. xracn danma xrci iki lk arasnda mhsullarn bazar qiymtlri frqindn daha ox olduqda ticart ba tutmur. Bununla yana, azalan danma xrclri dnya miqyasnda mqayisli stnlklr geni imkan yaratmdr.
• 12 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Mqayisli stnlk (davam) Heckscher-Ohlin ticart nzriyysi lk onun qt istehsal resursundan n az istifad edn mhsul istehsal zr ixtisaslamaldr lk istehsaln tkil etmk n zruri resurslara malik olmad mallar ld etmk n ixtisaslad mallar ixrac etmlidir. Birdn ox mhsulun istehsalna imkan vern tlbi nzrd tutur Bu ticart yekunda lklr arasnda faktor qiymtlrinin brabrlmsini dourur
• 13 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Mqayisli stnlk (davam) Ticart nzriyylrinin yetrsizliklri ox vaxt universallqlarn mhdudladran frziyylr saslanrlar ox vaxt miqyas iqtisadiyyatlar v nqliyyat xrclri kimi amillri nzr almrlar Beynlxalq ticart imkanlarnn mkmml formada bilindiyini frz edirlr Mhsullarn homogenliyini, rqabtin mkmmlliyini, istehsal faktorlarnn qeyri-mobilliyini v hkumt tsirlrinin olmamasn frz edilr n mhm yetrsizlik Transmilli Korporasiyalar (TMK) aqlaya bilmmlridir Ticart qrarlar mikro sviyyd TMK menecerlri trfindn alnr, makro sviyyd hkumt trfindn deyil TMK-lar milli deyil, transmilli perspektivl hrkt edirlr Firmalararas ticart: eyni lknin mxtlif firmalar arasnda ba vern beynlxalq ticart
• 14 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Mqayisli stnlk (davam) Azad ticartin daltliliyi Azad ticart smrlilik baxmndan n yaxdr nkiaf etmi v inkiaf etmkd olan lklr arasnda qeyri- brabr ticart mnasibtlri nzr alndqda azad ticartin daltliliyindn danmaq olar m? ngilis koloniyalizmi daltsiz qlobal mk blgs yaratd: ngiltr n yax olan, dnya n d yaxdr. Snayelm liderliyindn irli glrk ngiltrnin ilkin stnly vard ngiltr 1849-cu ild bazarlarn ad v digr lklri d buna tviq etdi ngiltr manufaktura mhsullar istehsal etdi; digrlri xammal v yarmfabrikat istehsal etdi ngiltr daha ox qazand AB, Almaniya, Fransa krp snayelrini inkiaf etdirmk mqsdil 1870-ci illrd proteksionist siyastlr yrtd II Dnya mharibsindn sonra bzi zif inkiaf etmi lklr ixrac ynml snayelmy baladlar (orta inkiaf etmkd olan lklr n mhsul istehsal)
• 15 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Mqayisli stnlk (davam) Ticart hddlrinin pislmsi Ticart hdlri: ixrac qiymtlri il idxal qiymtlrinin nisbti sasn zif inkiaf etmi lklr xammal v yarmfabrikatlar ixrac edirlr (aqrar mhsullar v minerallar) Xammal v yarmfabrikatlar aa v orta glirli lklrin ixracnn mvafiq olaraq 70 %-i v 47%-i tkil edir (in v Hindistan xaric olmaqla) 1990-c illrin sonunda zif inkiaf etmi lklr xammal v yarmfabrikat qiymtlrindki azalma v emal mhsullar qiymtlrindki artma sbbindn ticart hdlrinin pislmsi il zlmidir Zif inkiaf etmi lklr xarici maliyy mnblrin x yolu il ticart ksrlrinin davamlln yaratd nkiaf etmi texnologiyalar snayelmi iqtisadiyyatlara aadaklar tmin edir: Son mhsullarn xammal v yarmfabrikat komponentlrini azaltmaq Daha az dyrli v ya aa keyfiyytli aralq mhsullardan yksk keyfiyytli son mhsullar istehsal etmk Mvcud aralq mhsullarn alternativlrini istehsal etmk
• 16 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc.
• 17 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Mqayisli stnlk (davam) Ticart hddlrinin pislmsi (davam) KL 12.4 Filiz, minerallar v qeyri-dmir metallar n ticart hdlrinin pisldiyi dvrlr, 19802008.
• 18 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Rqabt stnly Michael Porterin rqabt stnly nzriyysi Biliy saslanan iqtisadiyyatda innovasiyann sosial yaradcl zrind fokslanr ki mifdn bhs edilir: ucuz mk v bol resurslar zruri stnlklrdir (Almaniya, Yaponiya bunlarsz uur qazanmdr) Mhsuldarlqdak artm uurun aardr Mhsuldarlqda artm srvti artrr Mhsuldarlqda artm i qvvsinin thsil v bacarqlar, kapital v texnologiya, hkumt siyastlri v infrastruktur v miqyas effektindn asldr Milli inkiaf strategiyalar yksk multiplikator effekti il yksk lav dyrli, yksk mnftli, yksk mk haqql sektorlara keid zrind dayanmaldr Rqabt stnlynn determinantlar: (1) ixtisasl mk; (2) aqlomerasiya effekti; (3) yeniliyin mkafatlandrlmas; (4) daxild rqabtli bazarlar; (5) yetrli maliyyldirm; (6) aradrma da daxil olmaqla mhsuldarlqda artm tviq edn dvlt siyastlri
• 19 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Rqabt stnly (davam) Faktor rtlri Rqabt stnly n be faktor nmlidir nsan resurslar kmiyyt, keyfiyyt v xrc Fiziki resurslar xammal-materiallar, xrclr, istifad Kapital resurslar pul tklifi v istifad edilm imkannn btn aspektlri Biliy saslanan resurslar Aradrma v tkmilldirm, elmi v texniki mkdalq nfrastruktur mqayisli stnly tmin edn rtlri tviq edn btn dvlt xidmtlri Tlb rtlri lkd el bazar rtlridir ki, daha yax, daha ucuz mhsullar, miqyas effektini ld etmy v keyfiyyt, xidmt v dayanqlqda daha yksk standartlara nail olmaa yardm edir.
• 20 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Beynlxalq pul v kapital bazarlar Kapital bazarlar: uzunmddtli maliyy bazarlar Maliyy sisteminin qlobal yaylmasnn komponentlri; aadaklarn beynlmilllmsi. Valyutalar: 1973-c ildn valyuta kurslar srbstldirilmy balandqdan sonra beynlxalq valyuta bazarlar inkiaf etdi Banklq: beynlxalq banklq yz illrdir mvcuddur (Medici, Rothschilds); AB banklar, 1960-c illrd, Yaponiya v Avropa banklarn 1970-ci illrd beynlmilllmy balamdr Kapital bazarlar (Avrobazarlar): Bahamlar, Panama, Sinqapur, Bhreyn daxil olmaqla ofor banklar
• 21 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Valyuta kurslar v beynlxalq ticart Beynlxalq ticartd alc lk ixrac edn lknin pul vahidi n mhsulun dyrin nisbtl pul vahidini dyimlidir Bir valyutann digr bir lknin valyutas il mqayisd dyri valyuta kursu adlanr; xarici pul vahidinin alnmasna srf ediln digr pul vahidinin miqdardr Valyuta kurslarnn myyn edilmsi Valyuta kurslar stabil deyil, zamanla davaml dalalanr v ixrac v idxal qiymtlri zrind mhm tsirlr yaradr
• 22 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Valyuta kurslar v beynlxalq ticart (davam) KL 12.5 AB dollar v Meksika pesosu arasnda mbadil kursunun myyn edilmsi. kil peso devalvasiya edildikc peso v dollar arasnda dyin mnasibti gstrir.
• 23 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Valyuta kurslar v beynlxalq ticart (davam) Valyuta kurslar n n dalalanr1. lk znginldikc sasn daha ox mal idxal edir. Bu valyuta kursunun ykslmsin sbb olur. 2. lkd yksk inflyasiya olduqda pul vahidi dyrdn dck v ticart partnyoru lklrin mallarn daha clbedici edck 3. dxal mallara (xsusi mallar) daxili tlb onlarn qiymtinin ykslmsin v nticd valyutann dyrinin artmasna sbb olur 4. Daxili faiz drclri ykslrs lknin pul vahidi dyr qazana bilr 5. Valyuta spekulyasiyas valyuta kurslarna tsir gstrir Valyuta kurslar n n dalalanr
• 24 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Valyuta kurslar v beynlxalq ticart (davam) KL 12.6 Dollarin beynlxalq dyri, 19732009. Dollarn digr pul vahidlri qarsnda dyri AB-n ixrac v idxal qiymtlri zrind mhm tsir malikdir. Dollarn dyri ticart partnyorlar arasndak inflyasiya v faiz drclri, valyuta bazarlarndak spekulyativ axnlar v hkumt siyasti kimi bir ox faktor trfindn myyn edilir.
• 25 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. AB-n ticart ksrlri AB dnyann bu gn qdr olan n byk milli iqtisadiyyatdr AB 1976-c il qdr ticart profsiti vermidir AB ticart ksrinin sbblri Hdsiz dyrli dollar idxal ucuz v ixrac bahal edir Amerikal istehlaklarn ox vaxt istehlak borcundan irli gln idxal mhsullara byk tlbi AB ticart ksirinin nticlri dxal hcminin artmas lk daxilind istehsal ediln mhsullarn qiymtlrini aa salr AB kreditor olmaq vzin byk bir debitordur Amerikan istehlaklar subvensiya edildi, nk lkdn xandan daha ox mt v xidmt lky daxil oldu AB-n mcmu daxili aktivlrinin 26%-i hazrda xarici investorlara aiddir
• 26 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc.
• 27 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. AB-n ticart ksrlri (davam) KL 12.7 AB mt ticarti ksiri, 19602008. dxal ixracdan ox olduundan AB ild txminn 800 milyardan ox ticart ksiri verir.
• 28 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Kapital axnlar v birbaa xarici investisiya Birbaa xarici investisiya (FDI): daretm v istehsala nzart mqsdil xarici lkd firmalara investisiya qoymaqdr Birbaa xarici investisiya n motivasiya v mhdudiyytlr Motivlr: Tbii v ya insan resurslar Bazarlara nfuz mliyyat smrliliyini artrmaq Mhdudiyytlr nvestisiyann qeyri-myynliklri, xarici mkanda faliyyt Mxtlif yerlrd mxtlif istehlak zvqlri Biznes etikas v protokollarda mdni frqliliklr Hkumt frqlri
• 29 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Kapital axnlar v birbaa xarici investisiya (davam) KL 12.8 Beynlxalq avtomobil: Ford Focus (Avropa) n komponent bksi
• 30 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Kapital axnlar v birbaa xarici investisiya TMK-larn dnya investisiyalar TMK-lar dnyann nd gln xarici investisiya mnblridir TMK-lar qloballamann n mhm aspektidir ksr TMK-lar v birbaa xarici investisiyalar iqtisadi baxmdan inkiaf etmi lk mnlidir Baxmayaraq el mumi fikir var ki, TMK-lar hmi inkiaf etmkd olan lklr investisiya qoyurlar, ancaq statistika gstrir ki, birbaa xarici investisiyalarn ksr hisssi inkiaf etmi dnyaya ynlmidir AB firmalar birbaa xarici investisiyalarda liderdir, ancaq onlarn mumi investisiyalardak paylar getdikc azalr
• 31 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Kapital axnlar v birbaa xarici investisiya (davam) KL 12.9 Transmilli korporasiyalarn tarixi koloniyalizmin yayld dvr qdr uzanr, ancaq saylar XX sr boyu srtl artmdr.
• 32 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Kapital axnlar v birbaa xarici investisiya (davam) KL12.10 Qlobal pul axnlar v TMK-lar trfindn birbaa xarici investisiyalar qat-qat artmdr.
• 33 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Kapital axnlar v birbaa xarici investisiya (davam) KL 12.11 1980-c illrin vvllri il mqayisd dnyann TMK-larnn xarici aktivlri, satlar v ixrac mhm drcd artmdr.
• 34 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Kapital axnlar v birbaa xarici investisiya (davam) KL 12.12 Birbaa xarici investisiyalarn qlobal axnlar. TMK-larn bribaa xarici investisiyalar AB, Yaponiya, Birlmi Krallq, Almaniya v Fransa mnlidir.
• 35 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Kapital axnlar v birbaa xarici investisiya (davam) AB-da xarici TMK-lar trfindn investisiya Xarici firmalar AB v digr inkiaf etmi iqtisadiyyatlara z daxili bazarlarna girmk v proteksionist tdbirlrdn yaynmaq mqsdil investisiya qoyurlar Ticart ksirlri v birbaa xarici investisiyalar arasnda yaxn laq vardr AB-da birbaa xarici investisiyalarn corafiyas investor lky gr dyiir.
• 36 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. KL 12.13 Sakit okean blgsind AB firmalar trfindn birbaa xarici investisiya hr yerd olan McDonalds da hat edir.
• 37 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Kapital axnlar v birbaa xarici investisiya (davam) AB-da xarici TMK-larn investisiyas (davam) KL 12.14 AB-da mn regionlara gr birbaa xarici investisiyalar, 2007.
• 38 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Kapital axnlar v birbaa xarici investisiya (davam) AB-da xarici TMK-larn investisiyas (davam) KL 12.15 AB-da birbaa xarici investisiya, 2005.
• 39 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. KL 12.16 Birbaa xarici investisiya. Britaniyada Ford Motor Firmasnn ba qrargah. Ford 30 lkd 330000 iisi olan TMK-dr. Baxmayaraq ki, Ford v digr TMK-lar inkiaf etmkd olan lklrd yerli i qvvsini istismar etmkd gnahlandrlr, ancaq onlar hmin iqtisadiyyatlar canlandrr v onlara xarici glir mnbyi tmin edir.
• 40 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. KL 12.17 Avropada AB Ford zavodu. Ford 5 milyondan ox istehsal etdiyi avtomobilin 2/3-i xaricd istehsal edir.
• 41 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Kapital axnlar v birbaa xarici investisiya (davam) Birbaa xarici investisiyann tsirlri ki ks bax TMK-lar iqtisadi inkiaf prosesin kmk etmsi baxmndan byk potensial dayr: Kapitaln artrlmas, investisiya edilmsi v yenidn bldrlmsi Qurumlar yaratma v idar etm Yenilik v texnologiya transferti Mhsulun bldrlmsi v.s Karyera seimlri il elitlrin tmini Mavi yaxal v a yaxal i qvvsin tlim keilmsi v onlarn gclndirilmsi Yerli ym v vergilrin mnbyi TMK-lar inkiafa mnfi tsir gstrir Yerli istehsallar mflis olur Mnft lkdn xarlr
• 42 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Beynlxalq ticart v investisiya baryerlri Menecment baryerlri: mhdud ambisiya, imkan drk etmmk, yetrsiz bacarq, qorxu, talt Firmalar mmnun qalandroptimaln altnda qalrlar Firmalar beynlxalq olan arzu edirlrbeynlxalq biznesin mrkkbliyi mane olur Hkumt baryerlri He bir hkumt tam srbst ticart axnna icaz vermir Tariflrsrhdlri ken mhsullara gr vergilr v rsumlar Qeyri-tarif baryerlrikvotalar, subsidiyalar, lisenziyalar v.s Ticart v Tariflr zr Ba Sazi (GATT)tarif v kvotalarn transmilli azaldlmalar
• 43 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Tariflr, kvotalar v qeyri-tarif baryerlri: Qeyri-tarif baryerlrinin n sadsi kvotadrmiqdar mhdudiyyti xrac mhdudladrmas sazilriixrac mhdudladrmaq n mcburi knll sazi Digr formalar bunlardr: myyn lisenziya standartlar, etiketlm v mn sertifikatlar, paketlm tlblri Tarif v kvotlarn tsirlri Smrsiz sektorlarn inkiaf v genilndirilmsi Tariflr dnya ticarti v smrliliyini azaldr Tarif kvotadan daha yax glir tmin edir Hkumt stimulladrclar Beynlxalq ticart v investisiya baryerlri (davam)
• 44 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Beynlxalq ticart v investisiya baryerlri (davam) KL 12.18 AB-n orta tarif drclri, 18202000. Tarixn GATT ortaya xmadan nc 1930-cu illrin ortalarnda AB-n tarif drclri zirvd olmudur.
• 45 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Beynlxalq ticart v investisiya baryerlri (davam) KL 12.19 Tarif v kvotalarn iqtisadi tsirlri
• 46 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Ticart baryerlrinin azaldlmas Tariflr v Ticart zr Ba Sazi (GATT) II Dnya mharibsindn sonra dnyann yenidn bir araya glmsin kmk etmk mqsdil 1947-ci ild quruldu 100-dn ox imza ednlr Qaydalar yeni qeyri-tarif baryerlri il mbariznin yetrsiz olduunu sbut etdi Xidmtlr (mbadilnin 30%- qdr) hat edilmirdi Balca problem AB v Avropann aqrar subsidiyalarn azaldlmas v mrhlli hala gtirilmsin mxalif olmas idi Dnya Ticart Tkilat (WTO) GATT-n son raundunda quruldu (1995) lklr arasnda anlamazlqlar hll edn nc trf arbitraj Miqdar mhdudiyytlri artq qeyri-leqaldr ntellektual mlkiyyt hquqlarpatentlri, mlliflik hquqlarn v.s qoruma nzrd tutur Ekoloji standartlar yoxdur
• 47 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Ticart baryerlrinin azaldlmas (davam) KL 12.20 DTT (WTO) zvlri, DTT(WTO) mahidilri v DTT(WTO) zv olmayanlar, 2009.
• 48 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Ticart baryerlrinin azaldlmas (davam) stehsal-faktor axnlarna qar hkumt bareyerlri Kapital, mk v texnologiyann srbst hrktin mane olan amillr beynlxalq idaretm azadln mhdudladrr mmiqrasiya tnzimlmlrimharibdn sonra iilrin yoxsul lklrdn zngin lklr hrkt etmsi Texnologiya siyasi v hrbi mqsdlrl tnzimlnir Transmilli iqtisadi tkilatlar BMT, Dnya Shiyy Tkilat, Beynlxalq mk Tkilat qlobaldr ASEAN, NATO, NAFTA, OPEC regional v ya funksionaldr GATT v OECD mzakir forumlardr
• 49 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Ticart baryerlrinin azaldlmas (davam) Beynlxalq maliyy institutlar BVF(IMF): zv lklr qsa v orta mddtli kreditlr tmin edn beynlxalq mrkzi bank BVF (IMF) v Dnya Bank 1930-cu illrd ba vern dnya miqyasl depresiyann tkrarlanmamas n yaradld BVF (IMF) v Dnya Bankndan borclanan lklr neoliberal siyastlri (tml infrastrukturun zlldirilmsi, yoxsullara yardmn azaldlmas, tarif v kvotalarn azaldlmas) qbul etmlidirlr. O siyastlri ki, onlarn ox vaxt zif inkiaf etmi lklrin problemlrini pisldirdiyini BVF da qbul edir. ki Dnya Bank trmsi: Beynlxalq Maliyy Korporasiyas (IFC) Beynlxalq nkiaf Assosiasiyas (IDA) Kredit rtlri daha asandr
• 50 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. KL 12.21 Dnya Ticart Tkilat leyhin nmayi
• 51 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. KL 12.22 Vainqton DC-d BVF ba qrargahnn girii
• 52 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. KL 12.23 Vainqton DC-d Dnya Bank ba qrargah
• 53 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Regional iqtisadi inteqrasiya Regional inteqrasiya Suveren lklrin vahid iqtisadi region formaladrmaq mqsdil beynlxalq qruplamas qtisadi inteqrasiyann 4 sviyysi Azad ticart zonaszvlr z aralarnda ticart baryerlrini aradan qaldrmaa razlarlar Gmrk ittifaqlav olaraq zv lklr qar vahid ticart manelri yaradlr. mumi bazarzv lklrd istehsal amillrinin srbst hrktin icaz verilir qtisadi ittifaqlav olaraq ortaq valyuta v ortaq beynlxalq iqtisadi siyast ttbiq edilir
• 54 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Regional iqtisadi inteqrasiya (davam) KL 12.24 Regional iqtisadi inteqrasiya tiplri
• 55 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Regional iqtisadi inteqrasiya (davam) KL 12.25 Dnyada regional ticart tkilatlar
• 56 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Regional iqtisadi inteqrasiya (davam) Avropa ttifaq 1957-ci ild 6 zvl balamdr: Belika, Niderland, Lksemburq, Fransa, Almaniya, taliya 2009-da 27 zv 500 milyon hali Dnyann n byk vahid ticart bloku Beynlxalq ticartin 40%-i hat edir Myyn edilmi 6 hdf dxalda vahid tarif sistemi zv lklr arasnda tarif, kvota v.s aradan qaldrlmas Balca iqtsiadi mslr vahid siyastlr Kapital, mk v pulun srbst hrkti v onlara srbst x Srhdlrdn kerkn mallarn, xammaln v insanlarn yoxlanmas yoxdur Vahid valyuta
• 57 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Regional iqtisadi inteqrasiya (davam) KL 12.26 Avropa ttifaq, 2009. Txminn yarm milyard insan v iklnmi iqtisadiyyatlar, qlobal iqtisadiyyatda balca oyunulardan biri
• 58 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. KL 12.27 Avro. Vahid valyuta Avropa ttifaqnda hamsn deyil ksr milli valyutalar vzldi
• 59 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Regional iqtisadi inteqrasiya (davam) KL12.28 Avro – dollar nisbti, 19992009.
• 60 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. KL 12.29 London. Avropanin n byk hri, dnyann balca maliyy mrkzlrindn biri, valyuta mbadilsinin n byk mrkzi v istehsal xidmtlrinin balca hab.
• 61 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Regional iqtisadi inteqrasiya (davam) imali Amerika Azad Ticart Sazii – NAFTA (1992) AB, Kanada, Meksika Avropa ttifaqndan frqli olaraq NAFTA inkiaf etmkd olan lkni d hat edir sas tnqid ediln trfiaa ixtisasl montaj v emal ilrini Meksikaya trmkdir Dstklynlrin arqumentiazad ticart AB, Kanada v Meksikann mqayisli stnlklrini znginldirck, Meksikada adambana dn gliri artracaq, Meksikann AB v Kanada mhsulalrna tlbi yksldckdir 17 il sonra: Meksika il ticart v investisiya artd Amerika idxal ixracndan daha srtl artd, meksika il ticartd olan profsiti, ksir evrildi Immiqrasiya hl d problem olaraq qalr
• 62 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Regional iqtisadi inteqrasiya (davam) NAFTA (davam) Kanada v NAFTA Kanadann performans Meksikadan daha yax oldu v AB-da digrlrindn daha ox avtomobil satr NAFTA-n 34 lk il Amerikalarn Azad Ticart Saziin (FTAA) evirm chdlri
• 63 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Regional iqtisadi inteqrasiya (davam) OPEC Kartelneft istehsallar arasnda qiymtlri sni olaraq artrma hdflyn kartel sazii kimi qurulmudur 1960-c ild quruldu 12 zv: Venesuela, Ekvador, Sudiyy rbistan, ran, Kveyt, Liviya, Nigeriya, Anqola, raq, lczair, Qtr, Birlmi rb mirliklri Dnya neft qiymtlri tlbi artracaq yenidn iqtisadi artmn balamasndan asldr Hazrda OPEC dnya istehsalnn 50%-dn oxunu hyata keirir
• 64 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Regional iqtisadi inteqrasiya (davam) OPEC (davam) KL12.30 Neft xrac Edn lklrin Tkilat (OPEC).
• 65 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. sas anlaylar Mtlq stnlk (absolute advantage) s.315 Kapital bazarlar (capital markets) s.321 Kartel (cartel) s.343 mumi bazar (common market) s.337 Mqayisli stnlk (comparative advantage) s.315 Rqabt stnly (competitive advantage) s.319 Gmrk ittifaq (customs unions) s.337 qtisadi ittifaq (economic union) s.337 Avro (euro) s.339 Avropa ttifaq (European Union – EU) s.338 Valyuta kursu (exchange rate) s.321 xrac-mhdudladrmas sazii (export-restraint agreement), s.332
• 66 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. sas anlaylar (davam) xrac subsidiyalar (export subsidies) s. 333 Birbaa xarici investisiya (foreign direct investment – FDI) s.324 Azad ticart zonas (free-trade area) s.337 Ticart v Tariflr zr Ba Sazi (General Agreement on Tariffs and Trade -GATT) s.332 Krp sektor (infant industry) s.331 ntellektual mlkiyyt hquqlar (intellectual property rights) s.334 Beynlxalq valyuta bazarlar (international currency markets) s.321 Beynlxalq Valyuta Fondu (International Monetary Fund – IMF) s. 333 Firmadaxili ticart (Intracorporate trade) s. 317 Qeyri-tarif baryerlri (nontariff barriers) s.331 imali Amerika Azad Ticart Sazii (North American Free Trade Agreement -NAFTA) 340 Neft xrac Edn lklr Tkilat (Organization of the Petroleum Exporting Countries – OPEC) s. 343 Proteksionizm (protectionism) s.331 Kvota (quota) s.332 Regional iqtisadi inteqrasiya (regional economic integration) s. 337
• 67 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. sas anlaylar (davam) Tarif (tariff) s.331 Vergi-cnnti lk (tax-haven country) s.321 Ticart hddlri (terms of trade) s.317 Ticart ksiri (trade deficit) s.323 Transmilli korporasiyalar (transnational corporations -TNCs) s.324 Qeyri-brabr mbadil (unequal exchange) s.317 Dnya Bank (World Bank) s.333 Dnya Ticart Tkilat (World Trade Organization – WTO) s. 334
• 68 Stutz & Warf; The World Economy, 6th Edition 2012 Pearson Education, Inc. Mzakir suallar 1. Beynlxalq ticart n n mvcuddur? 2. Mvcud ticart nzriyysinin yetrsizliklri hanslardr? 3. Ticart hddlri n demkdir? Onlar n n ksr nc Dnya lksi n azalmdr? 4. Bankln beynlmilllmsini douran amillr hanslardr? 5. Valyuta kurslar ticart nec tsir gstrir? 6. AB-n nhng ticart ksirinin sbbi ndir? 7. Birbaa xarici investisiya ndir? Onun tsirlri hanslardr? 8. AB-n birbaa xarici investisiya balans zaman kedikc nec dyiir v n n? 9. Beynlxalq biznes n sas bariyerlr hanslardr? 10. Proteksionizmin balca arqumentlri hanslardr? 11. Tariflr, kvotlar v qeyri-tarif baryerlri ndir? 12. GATT ndir v DTT ndir? 13. BVF v Dnya Bank n n yaradlmdr? 14. Regional iqtisadi inteqrasiya ndir v n n ortaya xr? 15. Avropa ttifaq v NAFTA-n mqayis edin v frqlndirin. Slide 1Slide 2Slide 3Slide 4Slide 5Slide 6Slide 7Slide 8Slide 9Slide 10Slide 11Slide 12Slide 13Slide 14Slide 15Slide 16Slide 17Slide 18Slide 19Slide 20Slide 21Slide 22Slide 23Slide 24Slide 25Slide 26Slide 27Slide 28Slide 29Slide 30Slide 31Slide 32Slide 33Slide 34Slide 35Slide 36Slide 37Slide 38Slide 39Slide 40Slide 41Slide 42Slide 43Slide 44Slide 45Slide 46Slide 47Slide 48Slide 49Slide 50Slide 51Slide 52Slide 53Slide 54Slide 55Slide 56Slide 57Slide 58Slide 59Slide 60Slide 61Slide 62Slide 63Slide 64Slide 65Slide 66Slide 67Slide 68