Beynlxalq münasibtlr sistemind prosesi

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

pedaqogika esas maket

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

PEDAQOGKA ELM –NZR – METODK JURNAL Ylmaa verilmidir : 25.02.2017 Çapa imzalanmdr : 03.03.2017 Kaz format :70×100 1/16. Çap vrqi : 6,5. Tiraj : 300 ____________________ “TOFQ-M” nriyyat 2017

• Page 2 and 3: ————— ELM-NZR-METODK JURN
• Page 4 and 5: ————— ELM-NZR-METODK JURN
• Page 6 and 7: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 8 and 9: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 10 and 11: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 12 and 13: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 14 and 15: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 16 and 17: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 18 and 19: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 20 and 21: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 22 and 23: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 24 and 25: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 26 and 27: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 28 and 29: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 30 and 31: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 32 and 33: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 34 and 35: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 36 and 37: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 38 and 39: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 40 and 41: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 42 and 43: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 44 and 45: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 46 and 47: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 48 and 49: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 50 and 51: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 52 and 53: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 54 and 55: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 56 and 57: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 58 and 59: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 60 and 61: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 62 and 63: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 64 and 65: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 66 and 67: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 68 and 69: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 70 and 71: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 72 and 73: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 74 and 75: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 76 and 77: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 78 and 79: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 80 and 81: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 82 and 83: ———————– PEDAQOGKA –
• Page 84: ———————– PEDAQOGKA –

Dünya istehsalı və beynəlmiləlləşmə prosesi

Hələ XIX əsrin ortalarında bütün dünyada yerli istehsal və lokal bazarlar üstünlük təşkil edirdi.O vaxt bütün əmtəə və xidmətlərin 90%-ə yaxını 200 km radiuslu məsafədən olan xammal və materiallardan hazırlanırdı və elə həmin hüdudlarda da məhsulların əksəriyyəti satılırdı.Bu gün inkişaf etmiş sənaye ölkələrində orta hesabla məhsul, xammal və materialların yarısı importdan alınır və ya xaricdəki filiallarda və törəmə şirkətlərdə istehsal olunur.Bu,sahibkarlıq fəaliyyətinin beynəlmiləlləşməsidir.İstehsalın beynəlmiləlləşməsinin tarixi mübadilə sferasından başlanmışdır.Xarici iqtisadi əlaqələrin müntəzəm dərinləşməsi yerli bazarları qlobal dünya bazarlarına çevirmişdir. Beynəlxalq ticarətin əsas inkişaf bazası ayrı-ayrı ölkələr arasında əmək bölgüsüdür.Ölkələrin beyəlxalq əmək bölgüsündə (BƏB)iştirakı təbii coğrafi faktorlardan ,istehsalın miqyasındakı fərqlərdən, məhsuldar qüvvələrin inkişaf səviyyəsindən asılıdır.Müasir dövrdə BƏB-dəki dərinləşmənin ağırlıq mərkəzi,sahələrarasından istehsalın sahədaxili ixtisaslaşmasına keçid edir.Hər sahədə müəssisə məmulatların müəyyən edilmiş növünü,detalları seçir.Hansı ki,öz güclərini bu istiqamətdə konsentrasiya edirlər.Bu məmulatlar eksporta göndərilir,elə həmin sahə üçün zəruri məmulatlar import olunur.Kooperasiya şəraitində beynəlxalq ticarət qabaqcadan razılaşdırılmış əmtəələrin göndərilməsi üzərində qalır.

Bu halda ticarət müstəqil fəaliyyət sahəsi kimi deyil,əksinə istehsal prosesinin ayrılmaz elementi olur.Hazırda beynəlxalq kooperativ göndərmələri inkişaf etmiş Qərb ölkələrinin bir çox sənaye sahələrinin məhsulunun dəyərinin 50-60%-nə çatır.Beləliklə,beynəlxalq ixtisaslaşma və kooperativləşmənin dərinləşməsi milli kapitalın əmtəə və pul formasında əhəmiyyətli hissəsinin tam dövriyyəsini beynəlxalq əsaslarla həyata keçirir.Öz növbəsində,BƏB-nün inkişafı sahibkarlıq kapitalının birbaşa və portfel investisiya formalarında,dünya səviyyəsindəki hərəkətinə gətirib çıxarır.Əksər ölkələrin iqtisadiyyatına dərin surətdə tətbiq olunan xarici kapital,onların təkrar istehsal prosesinin tərkib hissəsi olmuşdur.İstehsalın beynəlmiləlləşməsi təkcə sahibkar kapitalının hərəkəti ilə deyil,həm də xarici iqtisadi əlaqələrin digər formaları ilə də bağlıdır.Bu,Transmilli korporasiyaların (TMK),işin yerinə yetirilməsi və ya ayrı-ayrı əmtəələrin göndərilməsi üçün xarici şirkətlərlə bağladıqları müqavilələri əhatə edən beynəlxalq subkontraktasiyasıdır;TMK-lara xarici şirkətlərin işində iştiraka imkan verən və patentdən istifadəyə görə gəlir alan lisenziya sazişləridir. İstehsalın bəynəlxalq bəynəlmiləlləşməsinin yeni keyfiyyətli inkişaf mərhələsi beynəlxalq iqtisadi inteqrasiyadan ibarətdir.Xarici iqtisadi mübadiləni və istehsal sferasını əhatə etməklə,o,ayrı-ayrı ölkələrin milli təsərrüfatlarının qarşılıqlı əlaqəsinə və qarşılıqlı asılılığına gətirib çıxarır,vahid regional təsərrüfat komplekslərinin yaradılmasına kömək edir.Müasir dövrdə iqtisadi inteqrasiya regional xarakterə malikdir.Məsələn,Qərbi Avropa ölkələrinin Avropa Şurasında (AŞ) birləşməsi, Şimali Amerikanın-Şimali Amerika azad ticarət assosasiyasında (NAFTA) birləşməsi, Latın Amerikasının-Latın Amerika azad ticarət assosasiyasında (ZAFTA) birləşməsi və s. Beləliklə, dünyanın iqtisadi prosesləri kapitalın, beynəlxalq şəbəkəsində, əmək bölgüsünün dərinləşməsində, inteqrasiya proseslərinin inkişafında özünü əks etdirərək müxtəlif ölkələrin təsərrüfat həyatının beynəlmiləlləşməsinə gətirib çıxartmışdır.

• Teqlər:
• beynəlmiləlləşmə prosesi.