Hesabatı necə yazmalı

Dəyişikliklərə mənfəət və zərər haqqında hesabat, işin davamlılığı, qeyri-maliyyə aktivlərinin və icarələrin dəyərsizləşməsi daxildir.

Maliyyə Hesabatlarının Beynəlxalq Standartları – COVID-19 ilə əlaqəli uçot aspektləri

Pandemiya həm miqyasına, həm də müddətinə görə artdıqca, subyektlər ümumi iqtisadi tənəzzüllə bağlı şərtləri hiss edirlər. Bura, maliyyə bazarının dəyişkənliyi və eroziyası, kreditləşmənin pisləşməsi, likvidlik problemləri, dövlət müdaxiləsinin daha da gücləndirilməsi, işsizliyin artması, istehlakçıların diskresion xərclərinin əhəmiyyətli dərəcədə azaldılması, ehtiyatların səviyyəsinin artırılması, tələbatın azalması, işdən çıxarılma və məzuniyyət və digər restrukturizasiya tədbirləri daxildir. Bu halların qorunub saxlanması müəssisənin maliyyə nəticələrinə uzunmüddətli mənfi təsir göstərə biləcək daha geniş iqtisadi tənəzzülə səbəb ola bilər. Hazırda Maliyyə Hesabatlarının Beynəlxalq Standartları fokusunda mühasibat uçotunun bir sıra əsas aspektləri müzakirə olunur. Bu da COVİD-19 pandemiyası nəticəsində baş verə bilər.

Əsas dəyişikliklərə aralıq hesabatlar, qiymətləndirmələrin həssaslığının açıqlanmasının hesabat tarixindəki şərtlərə (ayrıca açıqlanması, lazım olduqda, hesabat tarixindən sonrakı hadisələrin təsiri barədə) hissiyatlılığı, gec çatdırılan cərimələrin uçotu ilə bağlı izahatlar, icarəçinin dəyərsizləşmə barədə xatırlatması da daxil olmaqla dəyişiklikləri necə nəzərdən keçirməsi və əlavə izahatlar daxildir.

Dəyişikliklərə mənfəət və zərər haqqında hesabat, işin davamlılığı, qeyri-maliyyə aktivlərinin və icarələrin dəyərsizləşməsi daxildir.

Əsas dəyişikliklər alternativ fəaliyyət göstəriciləri, pul vəsaitləri və pul ekvivalenti, borc xərcləri və valyuta məzənnələrinin kapitallaşdırılmasına dair yeni bölmələri əhatə edir. Mühasibat uçotu siyasətində hesabat gecikmələri və ardıcıllığı aradan qaldıran konsolidasiyaya alt bölmə əlavə edilib. İcarə haqqındakı bölmə Maliyyə Hesabatlarının Beynəlxalq Standartları risk hesabatı layihəsinin yayımlanmasını əks etdirmək üçün yenilənib.

Eləcə də müştərilərlə bağlanmış müqavilələrdən əldə olunan gəlir, dövlət yardımı, gəlir vergisi və aralıq maliyyə hesabatları bölmələrində də dəyişiklik edilmişdir.

Hesabatı necə yazmalı??

Ərəb mənşəli «hesabat» sözünün mənası “hesab” sözünün cəmi olub, verilən tapşırığın yerinə yetirilməsi, görülmüş işin nəticəsi haqqında məsul şəxsə, kollektivə, təşkilata, ictimaiyyətə yazılı şəkildə və ya şifahi verilən rəsmi məlumatdır.

Hesabat idarə və təşkilatın, habelə mülki şəxslərin yuxarı təşkilatlar və ya vəzifəli şəxslər qarşısında götürdükləri cari, illik və beşillik işin nəticələri haqqında məlumat verilməsidir. Hesabat hüquqi sənəd deyil, amma istintaq zamanı bir mənbə kimi hesabatlardan istifadə olunur. Hesabat öz işini hesablayıb, sistem şəklində təqdim etməyə deyilir. Dediyimiz kimi, hesabatı cavabdeh müəssisə və ya şəxs qarşısında məsul olduğu yuxarı idarə və ya şəxsə verir.

Həmçinin bax: “Etibarnamə”ni necə yazmalı??

Hesabatda hesabat verənin bütün gördüyü işlər dolğun şəkildə, ardıcıl olaraq şərh edilməlidir. Yerinə yetirilməyən işin səbəbi göstərilməlidir. Hesabatda bütün faktlar və rəqəmlər dürüst verilməli, cümlələr aydın olmalıdır. Hesabat yalnız yazılı şəkildə tərtib edilir. Şifahi hesabat verilmir.

Hesabatların növü çox olduğu kimi məzmunu da müxtəlif ola bilər. Amma bütün hesabatların forması, demək olar ki, eyni olur.

Əvvəlcə hesabat verən idarənin, müəssisənin, şöbənin, mülki və ya hüquqi şəxsin və ya şəxslərin kimliyi haqqında məlumat, sətrin ortasında isə «Hesabat» sözü yazılır. Əgər hesabatı tək bir adam verirsə, yalnız onun özü, bir neçə şəxs verirsə, onların hamısı imza edir, aşağıda hesabatın tərtib edildiyi tarix göstərilir.

Hesabata verilən tələblər bunlardır:
1. Hesabat inandırıcı olmalıdır.
2. Hesabatdakı faktlar və rəqəmlər dəqiq verilməlidir.
3. Hesabatda təkrarlara, yorucu fikirlərə, yersiz sitatlara yol verilməməlidir.
4. Hesabat ictimai xarakter daşıyırsa, qorunub saxlanılmalıdır.
5. Hesabatın əvvəlində onu yazan şəxsin adı, atasının adı və soyadı göstərilməli,
sonunda isə imza qoyulmalıdır.