RİYAZİYYAT DÜNYASI

Oyun və əyləncə məqsədli riyaziyyat bu elmin bir hissəsi olaraq sagirdlərin bacarıqlarının və məntiqi düsünmə qabiliyyətlərinin inkisafına komək edir.

Birinci Sinif şagirdinə Problemləri Həll Etməyi Necə öyrətmək Olar

Video: Birinci Sinif şagirdinə Problemləri Həll Etməyi Necə öyrətmək Olar

Video: Məsələ həlli 2023, Bilər
2023 Müəllif: Gloria Harrison | [email protected] . Son dəyişdirildi: 2023-05-18 11:42

Sağlam bir altı yaşındakı bir uşağın ümumi riyaziyyat anlayışı var. Az və ya çox olanı kifayət qədər yaxşı başa düşür və bölmə və çıxma əməliyyatlarının nəticələrini təxmin edir. Valideynlərin vəzifəsi birinci sinif şagirdinə riyaziyyatdan qorxmamağa kömək etmək və mümkünsə problemlərə maraq oyatmaqdır. Birinci sinif şagirdinə problemləri həll etməyi necə öyrətmək olar

Təlimat

Addım 1

Uşaq emosional rənglidirsə və şəxsən özünə aiddirsə problemi həll etməkdən məmnun olacaqdır. Birinci sinif şagirinə yaxın simvollardan bəhs edən bir nümunə düşünün: özü və dostları, sevdiyiniz cizgi filmlərinin və ya oyunların qəhrəmanları. Problemin mövzusu bir uşağın hobbi ola bilər: idman, yer, kompüter oyunları. Problem yumorla qurulursa yaxşıdır – Grigory Oster-in Problem Kitabında nümunələr tapa bilərsiniz.

Addım 2

Birinci sinif şagirdinə problemin vəziyyətini anlamaq üçün öyrənin: nə verildi, hansı hərəkətlər edildi və nəyi tapmaq lazımdır. Ondan həlləri addım-addım ayırmasını isteyin. Hərəkətlərin ardıcıllığını görüntüləmək üçün övladınızı kiçik bir illüstrasiya diaqramı çəkməyə dəvət edə bilərsiniz. Bu məqsəd üçün rəngli çiplərdən və ya çubuqlardan istifadə etmək rahatdır.

Addım 3

Uşağı özü ilə problemlər tapmağa və onları tək-tək həll etməyə dəvət edin: bir problem uşaq üçün, biri sizin üçün. Birinci sinif şagirdi şərtlərdə qarışsa və problem səhv çıxsa – məsələn, cavab mənfi rəqəmlə çıxdı, uşağı danlama və təhqir etmə. Əksinə, bu vəziyyətdən istifadə edərək ona riyaziyyatın digər sahələri haqqında fikir verin.

Addım 4

Ona mənfi rəqəmləri və yalnız orta məktəbdə aldıqlarını söyləyin. Praktik mənada –4 alma Vasya’nın anasına qayıtmalı olduğu bir borc olduğunu izah edin və problemin qəhrəmanın meyvəsini alması üçün qurulmasını təklif edin.

Addım 5

Uşaqda stereotip düşüncəni formalaşdırmamaq üçün ona məntiqin inkişafı üçün qeyri-standart tapşırıqları həll etməyi öyrət. Bunlar zarafat tapşırıqları, köhnə tapşırıqlar və s. Ona bir nümunənin fərqli həll yolları ola biləcəyini göstərin. Cavabı iki yolla tapmağı özünüzə təklif edin. Çocuğunuzu problem həllində yaradıcı olmağa təşviq etməyə çalışın.

RİYAZİYYAT DÜNYASI

Yaşadığımız dünya böyük surətlə dəyişir. Bu gün insan həyatını kompyutersiz təsəvvür etmək olmur. Komputerlər tədrisin daha yaxşı, daha səmərəli aparılması üçün yardımçı bir vasitəyə çevrilir.

İnternetin yaranması tədris prosesində gorunməmiş imkanlar açır, yeni tədris formaları yaradır.

Çin filosofu Konfusi 2500 il bundan əvvəl belə bir kəlam söyləmişdi: “Eşidirəm və unuduram. Görürəm və yadda saxlayıram. Yerinə yetirirəm və anlayıram”

Məhz bu kəlam əsas götürülərək, belə bir saytı yaratmaq qərara alınır. Bu sayt 5-10 yaşlı məktəblilər üçün nəzərdə tutulmuşdur. Burada onlar riyaziyyatdan öyrəndiklərini nə dərəcədə qavradıqlarını yoxlaya bilərlər.

Seçilmiş məsələlərin həlli şagirdlərin yaradıcı , intellektual qabiliyyətlərini və məntiqi düşünmə bacarıqlarının inkişafına kömək edəcəkdir.

Məntiqi düşünmə bacarığının inkişaf etdirilməsi kiçik yaşlı şagirdlərin riyazi dünyagörüşünü daha da genişləndirir. Və gündəlik həyatda ətraf mühitin qanunauyğunluqlarını daha inamla dəyərləndirməyə kömək edir.

Yazılmış məsələlər istirahət saatlarında müxtəlif yaşlı insanlarda böyük maraq yaradır.

Vebsaytda əyləncəli məsələlərə də, məntiq məsələlərinə də yer ayrılmışdır.

Bu məsələlər şagirdlərə intellektual səviyyəni artırmağa kömək edir. Onların araşdırma və düşünmə qabiliyyətinin daha da inkişaf etməsinə səbəb olur.

Bu isə, gələcəkdə riyazi müsabiqələrdə iştirak etmək və qalib gəlmək üçün bir təməl yaradır.

Məsələlərin həllinə valideynlərimiz də yardımçı ola bilərlər.

Həll etdiyiniz məsələlərin doğruluğuna əmin olmaq üçün bizə göndərə bilərsiniz.

Oyun və əyləncə məqsədli riyaziyyat bu elmin bir hissəsi olaraq sagirdlərin bacarıqlarının və məntiqi düsünmə qabiliyyətlərinin inkisafına komək edir.

Riyaziyyatin inkisafının bütün mərhələlərində riyazi oyunlarla ( ədədi oyunlar, həndəsi tapmacalar, qəfəs oyunları, kombinatorika məsələləri ) qarşılaşmaq mümkündür.

Hal–hazırda riyazi oyunlardan şagirdlərə riyaziyyatı sevdirmək və tədris məqsədi ilə istifadə edilir.

Riyazi oyunlar haqqında məlum olan ən qədim mətnlərdən biri bizim eradan əvvəl XVII əsrə aid Rhind Papirusudur. Bu mətnin istifadə etdiyi mənbələr isə bizim eradan əvvəl XIX əsrə aiddir.

Bu mətndəki məsələlədən biri aşağıdakı kimidir:

7 evin hər birində 7 pişik var. Hər bir pişik 7 siçan, hər bir siçan isə 7 sünbül topası yeyir. Hər bir sünbül topasından 7 qab məhsul almaq mümkündürsə, siçanlar cəmi neçə qab məhsul yeyər?

VIII əsrdən başlayaraq əyləncəli riyazi məsələlər latın dilində olan mənbələrdə də görünməyə başlayır. Yunan-Roma mədəniyyətinə aid olan və əvvəllər heç qarşılaşmadığımız aşağıdakı kimi bir problemi nümunə olaraq göstərə bilərik:

Bir qayıqçı canavarı , keçini və kələmi çayın o biri sahilinə keçirməlidir və hər gedişdə qayığa yalnız bunlardan birini ala bilər. Qayıqçı onları o biri sahilə sağ- salamat necə keçirə bilər?

XVII əsrdə fransız riyaziyyatçısı və dilçisi Bachet de Meziriac bir əsərində “Josephus oyunu”, çayı keçmə və tərəzi (çəki daşları) problemləri, ədədlərlə əlaqədar oyunlar, sehirli kavadratlar kimi mövzulara da toxunmuşdur.
Əyləncə məqsədli bu cür problemlər zəka problemləri olaraq günümüzə qədər gəlib çıxmışlar. Bu problemlərdən bir çoxu hesab kitablarında hələ də yer alır və onlar yalnız müasir zamana uyğun bir şəkildə dəyişdirilmişlər. Əyləncəli riyazi problemlərin tədqiqi mədəniyyət tarixi anlamında da müxtəlif məlumatlar verir.

Bu çür əyləncəli məsələləri şərti olaraq aşağıdakı kimi qruplara bölürlər :

Çoxluq hesabı:

Burada verilənlərdən istifadə edərək bir dəstədəki insanların sayının, bir insanın yaşının, bir çubuğun və ya ağacın uzunluğunun tapılması tələb edilir.

Hovuz problemləri:

Hindlilərdə, ərəblərdə və daha sonra da Avropada çox rastlanan problem nümunələrindəndir.

Müxtəlif ölçülü boruların hər birinin ayrı – ayrılıqda bir hovuzu (qabı) su ilə doldurma müddətləri verilir və boruların birlikdə bu hovuzu (qabı) doldurma müddətinin hesablanması tələb edilir.

Qutu problemləri :

Bu tip problemlərdən biri “Alma bağının gözətçisi” problemidir. Burada,

gözətçi alma bağından X alma toplamışdır; bağdan çıxarkən topladığı almaların müəyyən bir hissəsini yolda qarşılaşdığı üç (və ya daha çox) adamla bölüşür : birinci adama topladığının yarısını və əlavə bir alma; ikinciyə qalan almaların yarısını və əlavə bir alma; . verir; sonunda gözətçidə tək bir alma qalır. Gözətçinin bağdan necə alma topladığı soruşulur?

Hərəkət problemləri:

Bu tip problemlərin məzmunu adətən aşağıdakı kimi olur:

— bir yolçunun müəyyən məsafəni qət etməsi;
— iki məntəqədən fərqli sürətlərlə bir – birinə doğru hərəkət edən iki yolçunun qarşılaşması;
— bir məntəqədən müxtəlif zamanlarda eyni istiqamətdə iki adam yola çıxır; ikinci hərəkətə başlayan yolçunun sürəti birincinin sürətindən daha böyük olur və ikincinin birinciyə nə zaman çatacağı soruşulur.

Belə məsələlər arasında sabit sürətli hərəkətlər üstünlük təşkil etsə də, yolun müəyyən hissələrində sürətin dəyişdiyi, yolçunun hərəkətində müəyyən fasilələrin olduğu və ya hərəkət istiqamətinin əksinə dəyişdiyi hallarla da qarşılaşmaq mümkündür.

Bu tip nümunələr arasında “ Dovşan və tazı ” , “ Aslan “ və s. adları verilmiş məsələlər vardır və onların məzmunu , adətən , aşağıdakı kimi olur :

Bir quyuya düşən aslan və ya hörümçək gündüz yuxarıya doğru daha çox yol qət edir , axşamlar isə bir qədər aşağı sürüşür ; aslanın neçə gündən sonra quyudan çıxa biləcəyi soruşulur.

Bu məzmunlu məsələlər daha çox XXV və XXVI əsrlərdə Pacioli və Tartaglia tərəfindən tədqiq edilmişdir.Məsələn , Tartaglianın qələmindən çıxan bir mətndə aşağıdakı kimi bir problemlə qarşılaşırıq :

Bir ağacın təpəsində bir sican, aşağıda isə bir pişik var; sican gündüz aşağı və gecə müəyyən qədər yuxarı hərəkət edir, pişik isə gündüz yuxarı dırmanır və gecə bir qədər aşağı düşür, bundan əlavə ağac gündüzlər boy atır və gecələr bir qədər qısalır və s.

Eyni problem (yazılış tərzi bir qədər dəyişdirilmiş olsa da ), demək olar ki, elə həmin zamanlarda Kardano tərəfindən də araşdırılmışdır. Kardanonun diqqətini cəlb edən məsələni günümüzdə aşağıdakı kimi ifadə etmək mümkündür:

iki quş yerin ekvatoru üzrə eyni məntəqədən əks istiqamətlərdə üçüşa başlayırlar ; birinci quşun sürəti ədədi silsilə, ikinci quşın sürəti isə həndəsi silsilə ilə dəyişirsə, bu quşlar harada görüşərlər?

Tərəzi (çəki) problemləri:

Tərəzi (çəki ) problemlərinin tipik ifadələrindən biri aşağıdakı kimidir : 1 kq ilə N kq arasında bütün tam ağırlıkları çəkmək üçün ən az sayda neçə çəki daşına sahib olmaq lazımdır?

O dövrlərdə qarşıya çıxan tərəzi problemlərini şərti olaraq iki qrupa bölmək mümkündür : bu problemlərin bəzilərində çəki daşları yalnız tərəzinin bir gözünə , bəzilərində isə tərəzinin hər iki gözünə qoyula bilər.

— Birinci halda 1,2,4,8. 2 n-1 kq- lık çəki daşları ilə (2 n-1 -1) kq-a qədər olan ağırlıkları çəkmək mümkündür və bu zaman 1+2+2 2 +2 3 +. +2 n-1 =2 n -1 bərabərliyi diqqətə alınır.

— Çəki daşlarının tərəzinin hər iki gözünə qoyula bilməsi halında çəki daşlarının ağırlıqları 3- ün qüvvətləri şəklində olur və
1,3,3 2 ,3 3 . 3 n-1 kq ağırlıqlı n sayda çəki daşından istifadə edərək (3 n -1)/2 kq-a qədər olan bütün tam ağırlıqları çəkmək mümkündür və bu zaman 1+3+3 2 +3 3 +. +3 n-1 =(3 n -1)/2 eyniliyi diqqətə alınır.

Burada min illərlə müxtəlif xalqlar tərəfindən yaradılmış, insanların məntiqlə düşünüb danışmasına xidmət edən maraqlı məlumatlar da toplanmışdır.

Boş vaxtlarını daha səmərəli keçirmək üçün müxtəlif əyləncəli məlumatlar da nəzərdə tutulmuşdur.

Bütün bölmələr üzrə sayta yeni əlavə olunan materiallar:

1.Düzbucaqlı üçbucaqda metrik münasibətlər-III .

2.Düzbucaqlı üçbucaqda metrik münasibətlər-IV.

Birinci sinif şagirdləri – siyahıda nə var?

Bebeğiniz birinci sinifdə ilk dəfə gedirsə, bu həm valideynlər, həm də gələcək məktəblilər üçün çox maraqlı bir hadisədir. 1 sentyabrdan əvvəl hazır olmağınız üçün əvvəlcədən lazımi bir siyahı hazırlamaq və birinci sinif şagirdlərinə daxil olanları tapmaq yaxşıdır. Əlavə olaraq, yalnız vaxtınızı deyil, pulunuzu da xilas edəcəksiniz: yaz sonunda məktəb mallarının qiyməti adətən artır.

Birinci sinif şagirdi üçün zəruri əşyaların siyahısı

Çox vaxt, ana və baba uşaqlarının məktəbi necə qəbul edəcəyi ilə bağlı narahatlıq doğurur, onlar tez-tez yeni tələbə üçün ən vacib şeyləri unuturlar. İlk sinif şagirdi tam olaraq qurulmaq üçün, əsas satınalmaların siyahısını tərtib edəcəyik:

1. Məktəb forması. Oğlanlar, eyni tonlarda, eləcə də yüngül köynəklərdə, klassik qırmızı şalvar, bir sıra yeleklər və gödəkçələr almalıdırlar. Qızlar asanlıqla yüngül bluza və ya kazaklı məktəbə gedə bilər, üstəlik də qara, göy, bəzi təhsil müəssisələrində və tünd qırmızı gödəkçə. Dəyişən orta uzunluqda və ya sundresslarda qaranlıq etəklərdən istifadə olunur.
2. Noutbuklar. Birinci sinif şagirdinin ofisinə daxil olanı əks etdirən, əksər valideynlər ilk növbədə onları geri çağırırlar. Birincisi, oğlunuzun və ya qızınızın yalnız əyri hökmdarı və ya qəfəsdə noutbuka ehtiyacı olacaq. Çox vaxt problemləri həll etmək və ya yazılı tapşırıqların yerinə yetirilməsi prosesində çarşafları çarəsiz saxlayaraq, kifayət qədər miqdarda stoklanmalıdırlar. Müəllimlər hər cür 12 nüsxədə ən azı 10 ədəd noutbuk almağa gəlir.
3. Gündəlik. Uşaqların özünə intizamının inkişafı və akademik nailiyyətlərin idarə olunması üçün çox vacibdir.
4. Dərsliklər üçün noutbuk və örtüklər üçün qovluqlar. Çocuğunuz, ilk şeylərdən təmizlənməyi və tərtəmizliyini qoruya bilməsi üçün öyrənməli və bu maddələr ona kömək edəcəkdir.
5. Qələmlər və qələmlər. Mavi tutacaqlar ən azı 2-3 ədəd alınmalıdır, notebookda əhəmiyyətli bir şey vurğulamaq üçün müdaxilə etməli və rəngli qələmlər edilməməlidir. Sadə bir qələm və kəsici ilə silgi də uşaq tərəfindən məktəbə geyilməlidir.
6. Yaradıcılıq üçün aksessuarlar. Siyahınızdan baxarkən, birinci sinif kətan setində rəngli qələmlər, rəsm albomu, suluboya və ya gouache boyaları, müxtəlif ölçülü fırçalar, cədvəl, rəngli kağız dəstləri və rəngli karton, qayçı, yapışqan, plastik və modellər board daxildir.
7. Çantası. Bir qayda olaraq, ana və atalar birinci sinif şagirdinə daxil olduğunu xatırlatmırlar. Çanta rahat, geniş və ortopedik arxa olmalıdır.