11 Təhsildə İKT-dən istifadə nümunələri

Mobil tətbiqi yükləyib mobil telefonunuza quraşdırdıqdan sonra, mobil tətbiqə daxil olaraq “Asan login” seçiminə daxil olursunuz. Bir çox şəxs yalnış olaraq “İstifadəçi adı və parolu” seçiminə daxil olub, ölkələr arasında Azərbaycan seçiminin olmamasından şikayətlənir. Tətbiqin özündə də bildirildiyi kimi “İstifadəçi adı və parolu” seçimi əcnəbi vətəndaşlar üçün nəzərdə tutulmuşdur.

İcbari tibbi sığorta nədir və vətəndaş ondan necə yararlanacaq?

Respublikanın 4 rayonunda 3 ildir ki, icbari tibbi sığorta pilot layihə kimi icra olunur. İlk olaraq Mingəçevirdə fəaliyyətə başlayan pilot layihənin 1 yanvar 2020-ci ildən bütün ölkə boyu tətbiqinə qərar verilib.

Qaynarinfo icbari tibbi sığortanın tətbiq incəlikləri, yeniliklər, güzəştlər və digər məsələləri araşdırmaq üçün İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyinə göndərdiyi sorğunun cavablarını təqdim edir.

– İcbari tibbi sığorta nədir?

– İcbari tibbi sığorta (İTS) dünya səhiyyəsində geniş yayılmış həmrəyliyə əsaslanan sosial layihədir və əhalinin tibbi yardım almaq hüququnu təmin edən sistemdir. Bu sistem sığorta hadisəsi zamanı sığortaolunanların xidmətlər zərfi çərçivəsində tibbi yardım almasını təmin edir. Xidmətlər zərfi çərçivəsində təminatı nəzərdə tutulmuş tibbi xidmətlərin göstərildiyi hər hansı hadisə və hal sığorta hadisəsi hesab edilir.

– Bu sistemin bütün ölkə üzrə tətbiqi necə tənzimlənəcək?

– 1 yanvar 2020-ci ildən etibarən İTS-nin bütün ölkə üzrə tətbiqinə başlanılacaq. Bu məqsədlə 2018-ci ilin sonlarında İTS-in ölkə üzrə tətbiqinə şərait yaradan “Tibbi sığorta haqqında” Azərbaycan Respublikasının qanunda dəyişiklik edilməsi barədə qanun qəbul edildi, mühüm fərmanlar imzalandı. Belə ki, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev tərəfindən 2018-ci il 20 dekabr tarixli 418 №-li “Azərbaycanda icbari tibbi sığortanın tətbiqinin təmin edilməsi ilə bağlı bir sıra tədbirlər haqqında” Fərman imzalandı. Fərmana əsasən xidmətlər zərfi və tibbi xidmətlərin tarifləri barədə təkliflərin hazırlanması, İTS-in tətbiqi üçün lazım olan normativ hüquqi aktların, tibbi protokolların və digər sənədlərin tətbiqi, dövlət tibb müəssisələrinin elektronlaşdırılması, İTS-in məlumat bazasının yaradılması və xəstəxanaların həmin məlumat bazasına inteqrasiyası, tibb müəssisələrinin tam idarəedilməsini təmin edəcək proqram təminatının hazırlanması və Fərmandan irəli gələn digər məsələlərin həlli İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyinə sözügedən fərmana uyğun olaraq “Tibbi Ərazi Bölmələrini İdarəetmə Birliyi” (TƏBİB) publik hüquqi şəxs yaradıldı və bir çox dövlət tibb müəssisələrinin TƏBİB-in tabeliyinə verilməsi ilə bağlı qərar qəbul edildi. 2020-ci ildən fəaliyyətə başlayacaq olan TƏBİB-in əsas vəzifəsi İTS-in tətbiqi ilə əlaqədar tibb müəssisələrinin idarəedilməsini həyata keçirməkdir. TƏBİB tabeliyində olan tibb müəssisələrində əhalinin sağlamlığının qorunması üçün tibbi xidmətlərin təşkilini təmin edəcək və tibbi xidmətlərin keyfiyyətinin yüksəldilməsi üçün tədbirlər görəcək. TƏBİB əhalinin sağlamlığının qorunması sahəsində əhali üçün əlverişli şərtlər yaradacaq, tibb müəssisələrinin fəaliyyətini İTS sisteminin tələblərinə uyğunlaşdıracaq. Həmçinin tibb müəssisələrində göstəriləcək tibbi xidmətlərin keyfiyyətinin müasir tələblərə uyğunlaşdırılmasına nəzarət edəcək. Bununla yanaşı, qanunun tətbiqini təmin etmək məqsədilə ölkə başçısı 2019-cu il 31 yanvar tarixli 502 nömrəli Fərman imzaladı. Sözügedən fərmanların icrası məqsədilə Agentlik tərəfindən 2019-cu il üzrə görüləcək işlərə dair tədbirlər planı hazırlandı.

– İcbari tibbi sığorta çərçivəsində hansı yeni xidmət növləri əlavə olunacaq?

– Agentlik tərəfindən görülən ilk işlərdən biri “Tibb müəssisələrinin idarəedilməsinin təkmilləşdirilməsi, fəaliyyətinin optimallaşdırılması, habelə daha səmərəli idarəetmə üsullarının tətbiq edilməsinə dair təkliflər” sənədinin hazırlanması oldu. Təkliflərə əsasən, tibbi xidmətlərin keyfiyyətinin artırılması məqsədilə 2020-ci ildən etibarən tibb müəssisələrində 20 keyfiyyət standartının tətbiq edilməsi nəzərdə tutulub. Sonrakı illərdə isə keyfiyyət standartlarının sayı artırılacaq. Bununla yanaşı, səhiyyə göstəricilərinin izlənilməsi və əhalinin sağlamlıq durumunun öyrənilməsi məqsədi ilə ilkin mərhələdə 16 indikatorun tətbiqi planlaşdırılıb. İndikatorlar səhiyyə xərclərinin analizi, maliyyə dayanıqlılığı, doğum və ölüm göstəriciləri və tibbi xidmətlərdən istifadə üzrə statistik məlumatları izləyəcək. Tədbirlər planına uyğun olaraq hazırda tibb müəssisələrində informasiya-kommunikasiya texnologiyaları (İKT) infrastrukturunun qurulması üzrə işlər aparılır. Sözügedən fəaliyyət tibb müəssisələrində İKT-nin imkanlarından istifadə etməklə, İTS-nin məlumat bazasının, habelə müvafiq proqram təminatının yaradılması və geniş tətbiqi məqsədini daşıyır. Bu günədək 120 tibb müəssisəsi 2300 ədədə yaxın kompüter avadanlığı ilə təchiz olunub. İnternetə çıxışın təmin olunması məqsədi ilə tibb müəssisələrinə fiber optik kabel xətti çəkilir, internetin təyin olunmuş məntəqələrə ötürülməsi üçün 72 tibb müəssisəsində kabelləşmə işləri artıq icra olunub. İKT sahəsi üzrə görülən işlər tibb müəssisələrinin personalı üçün müvafiq təlimlərin keçirilməsini də zəruri etdi. Bu məqsədlə iyul ayından etibarən Agentliyin əməkdaşları tərəfindən xəstəxanaların tam idarəedilməsini təmin edəcək proqram təminatından istifadə qaydaları üzrə təlimlərin keçirilməsinə başlanıldı. Bu günədək ölkə üzrə 200-dən çox tibb müəssisəsinin qəbul və qeydiyyat şöbələrinin işçiləri üçün təlimlər keçirilib. Hazırlanmış işçi plana uyğun olaraq, tibb müəssisələrində İKT infrastrukturunun qurulması üzrə işlərin icrası və təlimlərin keçirilməsi cari ilin sonuna kimi davam etdiriləcək.

Ölkədə İTS-nin tətbiqini təmin edəcək vacib tədbirlərdən biri də əhalinin sistem çərçivəsində yararlana biləcəyi xidmətlərin toplusunun (xidmətlər zərfi) hazırlanmasıdır. Sözügedən zərfin hazırlanması, habelə tibbi xidmətlərin tariflərinin müəyyənləşdirilməsi üzərində işlər isə artıq yekunlaşmaq üzrədir. Xidmətlər zərfinə daxil olan tibbi xidmətlərin adları, tarifləri, azadolma məbləği, o cümlədən dərman vasitələri ilə təminat şərtləri təsdiq olunduqdan sonra bu barədə ictimaiyyətə məlumat veriləcək.

Həmçinin, qarşıya qoyulan mühüm vəzifələrdən biri də səhiyyə işçilərinin gəlirlərinin əmək bazarının tələblərinə uyğun tənzimlənməsidir.

– Bu sistemin tətbiqi həkimlərin əməkhaqlarına nəcə təsir edəcək?

– İTS-in ölkədə tətbiqindən sonra tibb işçilərinin əməkhaqları artacaq. Həkimlərin əməkhaqları iki hissədən ibarət olacaq. Birinci hissədə həkimin aldığı aylıq məvacib artacaq və bu, sabit olacaq. İkinci hissədə isə həkimin göstərdiyi xidmətə görə onun əməkhaqqına əlavələr olacaq. Hazırda həkimlərin əməkhaqlarına əlavələrin hesablanması və ödənilməsi qaydaları müvafiq dövlət qurumları ilə razılaşdırılma mərhələsindədir. Tədbirlər planına əsasən, ölkə əhalisini İTS barədə məlumatlandırmaq məqsədilə respublikanın bir sıra regionlarında (Quba, Qusar, Balakən, Qax, Zaqatala, Şəki, Oğuz, Qəbələ) maarifləndirici tədbirlər təşkil olunub. İlin sonuna qədər digər regionlarda və paytaxt Bakının bütün rayonlarında, eləcə də ali təhsil müəssisələrində maarifləndirmə tədbirlərinin keçirilməsi nəzərdə tutulub.

İTS barədə çap materiallarının, videoçarxların hazırlanması, məlumatlandırıcı postların hazırlanaraq Agentliyin sosial şəbəkələrdəki səhifələrində paylaşılması istiqamətində də bir sıra işlər həyata keçirilir.

– Vətəndaş sığorta haqlarını hansı qaydada ödəyəcək?

– Qanuna əsasən xidmətlər zərfi baza və əlavə hissələrdən ibarət olacaq. Baza hissəyə ilkin səhiyyə xidməti, təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım xidməti aiddir. Azərbaycan Respublikasının vətəndaşları, habelə ölkədə daimi və ya müvəqqəti yaşayan əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər üçün bu xidmətlər üzrə illik 29 manat dövlət büdcəsi hesabına ödəniləcək. Əlavə hissəyə aid olan ixtisaslaşdırılmış tibbi yardımdan istifadə etmək üçün isə icbari tibbi sığortahaqqı ödənilməlidir. Xidmətlər zərfinin əlavə hissəsinə həkim müayinəsi, laborator diaqnostik müayinələr, cərrahi əməliyyatlar, xəstənin ehtiyaclarına uyğun qulluq və s. tibbi xidmətlər daxildir.

Milli Məclis, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti tərəfindən təyin olunan şəxslər, seçkili ödənişli vəzifədə işləyən şəxslər, habelə neft-qaz və dövlət sektorlarında çalışanlar aylıq məvaciblərinin 2%-i məbləğində, işəgötürənlər isə hesablanmış əməyin ödənişi fondunun aylıq 2%-i məbləğində icbari tibbi sığorta haqqı ödəyəcəklər.

İki və ya daha çox yerdə əmək müqaviləsi əsasında işləyən şəxslər hər iş yeri üzrə ödənilən aylıq əməkhaqqının 2%-i miqdarında icbari tibbi sığorta haqqı ödəməlidirlər.

Aşağıdakı şəxslər illik 120 manat icbari tibbi sığorta haqqı ödəyəcək:

1. Sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan fiziki şəxslər.

2. Mülki-hüquqi xarakterli müqavilələr əsasında işləri (xidmətləri) yerinə yetirən fiziki

3. Müstəqil ödəyicilər (iqtisadi qeyri-fəal əhali və imtiyazlı əhali qrupuna daxil olmayan bütün şəxslər).

– Tibbi sığortadan istifadə edənlər üçün hansı güzəştlər olacaq və kimlərə veriləcək?

– Ölkə əhalisinin 45 faizini təşkil edən imtiyazlı təbəqə üzrə isə sığortahaqqı dövlət büdcəsi hesabına ödəniləcək. Belə ki, əmək və ya mülki-hüquqi müqavilə əsasında işləmədiyi və sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olmadığı hallarda aşağıda qeyd olunan əhali qrupları icbari tibbi sığorta haqqı ödəməkdən azaddır:

18 yaşınadək şəxslər

23 yaşınadək peşə təhsili, orta ixtisas təhsili və ya ali təhsil müəssisələrində əyani təhsil alan şəxslər

Sosial müavinət almaq hüququna malik olan şəxslər

Ünvanlı dövlət sosial yardımı alan ailələrin üzvləri

Ərazi poliklinikalarında və qadın məsləhətxanalarında qeydiyyatdan keçmiş hamilə qadınlar, habelə doğuşdan sonrakı 42 gün müddətində qadınlar Əmək Məcəlləsinə əsasən qismən ödənişli sosial məzuniyyətdə olan qadınlar.

Bu güzəştlər yalnız Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlarına şamil olunur.

11 Təhsildə İKT-dən istifadə nümunələri

Bəzi İKT istifadə nümunələri təhsildə rəqəmsal lövhə, planşetlər, interaktiv masalar, rəqəmsal kitablar, təhsil tətbiqləri və rəqəmsal tədris platformalarıdır.

Yeni texnologiyaların həyatımıza daxil edilməsi yaşadığımız dünyanı tamamilə dəyişdirdi. Bu dəyişikliklər arasında təhsil sahəsində baş verənləri tapırıq, hal-hazırda tədris-öyrənmə prosesini yaxşılaşdırmaq üçün istifadə olunmadığı bir sinif görmək qəribədir.

Sinifdə şagirdləri həvəsləndirmək və öyrənmələrini yaxşılaşdırmaq üçün istifadə edilə bilən bir çox İKT vasitəsi var. Ancaq hamısını istifadə etdiyimiz üçün deyil, yaxşı mütəxəssis olacağıq və uşaqlar daha çox məzmun öyrənəcəklər.

Hansı vasitələrdən, nə üçün və nə üçün istifadə edəcəyimizi seçməliyik, çünki hamısı şagirdlərimizin müəyyən bir məzmunu anlamaları üçün eyni dərəcədə səmərəli və təsirli olmayacaqdır.

Təhsildə İKT-dən istifadə nümunələri

1- İnteraktiv lövhə

İnteraktiv lövhə bir göstərici ilə idarə edilə bilən bir kompüter, proyektor və ekrandan ibarət bir vasitədir. Fərqli taxta növləri var, ən çox istifadə etdiyimiz burada təqdim etdiyimiz taxta, digəri ortaya çıxır, interaktiv toxunma rəqəmsal lövhə. Əvvəlkindən fərqlənir ki, ekranı barmaqlarımızla idarə etməyə imkan verir.

Rəqəmsal lövhə sinifdə bir çox fəaliyyət həyata keçirməyə imkan verir. Aşağıda ən çox rast gəlinənləri qısaca izah edəcəyik:

• Noutbukdan gələn hər hansı bir məlumatı proyektləşdirə bilərik, çünki yazı taxtası geniş bir şəkildə içindəki məzmunu eşitdiyimiz və görə bildiyimiz böyük bir monitora çevrilir. Bu məzmunlar arasında ən çox yayılmışdır: ümumi və təhsil proqramları, videolar, musiqi, veb səhifələr, təqdimatlar, sənədlər və s. Bundan əlavə, rəqəmsal lövhəsiz kompüterlə etdiyimiz kimi onlarla əlaqə qura bilərsiniz.
• Bundan əlavə, bir kabeldən düzgün bir şəkildə bağladığımız təqdirdə təqdim edəcəyimiz multimedia alətlərindəki məzmunu da proqnozlaşdıra bilərik: CD, DVD, kamera .
• Lövhələrdə hər yaş və sahə üçün nəzərdə tutulmuş öz tədris vasitələri və mənbələri yer alır. Digər tərəfdən, görüntü, səs və musiqi banklarından da istifadə edə bilərik və ya hədəflərimizi yerinə yetirmək üçün mövcud portalları və saytları istifadə etməyi üstün tutsaq.

2. İnteraktiv masalar

İnteraktiv masalar daha az yayılsa da, uşaq mərhələsində uşaq qrupları ilə istifadə edilə bilən başqa bir vasitədir. Üstünlüklərindən biri də 27 düym diametrini nəzərə alaraq rəqəmsal bir lövhə kimi rəqəmsal məzmunda işləyən altı uşağa qədər istifadə edilə bilməsi.

Bu, üzərində işlədikləri rəqəmsal məzmun sayəsində şagirdlərin öz aralarında bir anlıq düşüncə və mübahisə anları olması üçün hazırlanmışdır. Ekrana toxuna bildikləri və daxil etdiyi bütün oyunlar interaktiv olduğu üçün bunu çox bəyənməyə meyllidirlər.

Funksiyaları hər hansı digər rəqəmsal alətin funksiyaları ilə eynidır. Fərq ondan ibarətdir ki, istifadəsini asanlaşdırmaq üçün hündürlüyü ən kiçiyinə uyğunlaşdırılır.

Digər tərəfdən, uşaqların intuitiv əylənərkən və barmaqlarını istifadə edərkən öyrənə biləcəkləri təhsil oyunlarını da özündə birləşdirir. Ancaq yüksək qiyməti və yalnız altı nəfərlik tutumu olduğu üçün o qədər də geniş yayılmayıb.

3. Tablet

Tabletlər noutbukla mobil telefon arasında ara ölçüyə sahib olması ilə xarakterizə olunan kiçik cihazlardır. Bəzi mərkəzlər dizaynı, noutbukdan daha yüngül və daha intuitiv olduğu üçün bəzi mövzularda onunla işləmək üçün onları birləşdirdi.

Digər tərəfdən, noutbukdan fərqli olaraq mərkəzlərə pul qazandıran aksesuar və aksesuarlara ehtiyac duymurlar.

Bu alətin funksiyaları istənilən cihazla eynidir. Fərq, elektromaqnit qələmlə işlədilə bilən ekran üzərindəki interaktivlikdədir.

Görmə qüsuru olan tələbələr üçün bu çox faydalı bir vasitə ola bilər, çünki bunun üzərində işləyə bilirlər, beləliklə cihazın hərflərini və mühitini ehtiyaclarına uyğunlaşdıra bilirlər və tələb etsələr belə, bu tip üçün mövcud olan proqramları istifadə edirlər. əlillik

Erkən Uşaqlıq Təhsilinin son illərində və İbtidai Təhsilin ilk illərində oxuyan tələbələr üçün ekranda yazı funksiyası çox faydalıdır, çünki rəqəmsal dünya kimi motivasiyaedici bir mühitdə yazmağı öyrənmələrinə imkan verir.

4. Rəqəmsal kitablar

Bunlar bir ekranın istifadə edilməsi lazım olan rəqəmsal mətn məzmunu olan vasitələrdir. Normalda sinifdə istifadəsi audiovizual və ya hətta onlayn kimi digər məzmun növləri ilə müşayiət olunur.

Bəzi insanlar sinifdə istifadəsinin kağızı hər şəkildə əvəz edəcəyini və bu səbəbdən uşaqlara öyrənməkdə zərər verəcəyini düşündükləri üçün sinifdə birləşməsi özü ilə birlikdə təhsil mühitində çox mübahisələrə səbəb oldu. Oxuma və yazma.

Bununla birlikdə, digər vasitələr kimi, tədris-öyrənmə prosesində də böyük faydalar verirlər.

5. Noutbuklar / noutbuk

Artıq bildiyimiz kimi topdan, televizordan, videodan sonra sinfə gələn ilk alətlər olduqlarını söyləmək olar . Digər alətlər kimi həm fərdi, həm də qrup işinə imkan verir və şagirdləri əla bir şəkildə motivasiya edir. içərisində apardıqları fəaliyyətlər.

Digər tərəfdən, uşaqlar üçün konkret bir mövzuda öyrəndiklərini mənimsəmələri və ya istəsələr daha da genişləndirmələri yaxşı bir öyrənmə tamamlayıcısıdır.

Oynayan bir alət olduğu üçün uşaqlar kompüterdə oynadıqlarını və ya işlədiklərini necə ayırd etmələrini bilmirlər, amma oynayır və ya işləyirlər, dəqiq olanı ondan istifadə etməyi və yeni biliklər əldə etməyi öyrənmələri, belə ki məktəblərdə hər dəfə mövcuddur daha yüksək keyfiyyətli pedaqoji proqramlar və tətbiqetmələr təqdim etmək.

6. Onlayn tətbiqetmə və ya onlayn fəaliyyət üçün xüsusi proqram

Yeni texnologiyaların gəlişi ilə fərqli bilik sahələrində işləmək üçün istifadə edə biləcəyimiz onlayn fəaliyyətlər, fərqli proqramlar, təhsil platformaları və ya səhifələrdən istifadə etmək də mümkün oldu.

Bu şəkildə daha darıxdırıcı və ya anlaşılması çətin ola biləcək mövzuları öyrənməyi çox əyləncəli hala gətirə bilərik.

Bu fəaliyyət növlərinin əsas məzmunu izah edildikdən sonra istifadəsi hər zaman tövsiyə olunsa da, bəzi müəllimlər şagirdlərin diqqətini cəlb etmək üçün izahatlar zamanı bunları artıq tətbiq edirlər.

Digər tərəfdən, bunlar uşaqlara kağız üzərində göndərilən ev tapşırığını dəstəkləmək üçün də istifadə edilə bilər.

Prosedur daha interaktiv və dinamik olduğu üçün bir çox hallarda tələbələrimiz bu cür fəaliyyətləri həyata keçirmək üçün bir cihaz istifadə etsələr daha yaxşı öyrənəcəklər.

7. Multimedia mənbələri

Multimedia mənbələri tədrisdə daha az monoton olmaq üçün sinifdə hər zaman istifadə olunan alətlərdir. Yəni yuxarıda bəhs etdiyimiz kimi daha müasir olanlardan əvvəl sonsuza qədər istifadə etdiyimiz şeylər gəldi.

Bəzi nümunələr bunlardır: televiziya, video, DVD, top . Hal-hazırda bunlar digər müasir alətlərin tamamlayıcı maddəsi kimi istifadə olunur, lakin bunların hamısının inkişafı üçün əsas olduğu üçün bunları qeyd etməyi əlverişli hesab etdim.

8. Virtual tədris platformaları

Şagirdlərə verdiyi üstünlüklər baxımından təhsil sahəsindəki daha bir tanınmış vasitə, şagirdlərin tədris mərkəzinə səyahət etmədən mövzunu uzaqdan öyrənmələrini təmin edən bir vasitə olaraq başa düşülən virtual tədris platformalardır.

Bu, e-öyrənmə və ya İspan dilində elektron öyrənmə və ya b-öyrənmə və ya qarışıq öyrənmə kimi fərqli təhsil üsullarına imkan verdi.

9. Oyun konsolları

Video oyunlar tədris və öyrənmə vasitəsi kimi çox faydalı ola bilər. Bunlardan istifadə görmə, motor hərəkətləri və düşüncə ilə əlaqəli bacarıqların inkişafına, gücləndirilməsinə və ya inkişafına kömək edir.

Mövzuları müxtəlifdir, bir çoxu elmlə əlaqəli məzmunun tədrisinə yönəldilmişdir. Bununla birlikdə, digərləri idman oyunları kimi hərəkət və görmə yönümlüdür.

Əlavə olaraq, video oyunlar fərdin komanda işini təşviq etməsinə, impulsiv davranışlarına nəzarət etməsinə və narahatlığı azaltmasına kömək edir.

10. Təhsil robotu

Təhsil robotu, xüsusi olaraq tədris və təhsilə yönəldilmiş robot texnikasının bir alt sahəsidir. Məqsəd digər sahələr arasında elektronika, hesablama, mexanika ilə əlaqəli anlayışları öyrətmək olduqda çox faydalıdır.

Təlimi məhdud deyil, ibtidai sinifdən sonrakı təhsilə qədər istənilən təhsil səviyyəsində yetişdirilə bilər. Uşaqlar üçün onları qabaqcıl mövzularla tanış etməklə yanaşı robot və ya bu kimi şeylərə marağının olub olmadığını tanımaq üçün əla bir yoldur.

11. Virtual reallıq

Virtual reallıq, texnologiyanın köməyi ilə virtual bir səhnə yaradan interfeys olduğu başa düşülür. Həqiqətə əsaslanan səs, vizual və toxunma effektlərini simulyasiya edir və istifadəçiyə real mühitdə olduqlarına inanmağa imkan verir.

Virtual reallıq sahəsi yeni olsa da, eyni zamanda tədris üçün bir çox imkanları olan bir vasitədir. Uşaqlarda fərqli bacarıqların inkişafına imkan verən xüsusi vəziyyətləri yenidən yarada bilərsiniz.

Digər tərəfdən, cihazlar hissləri gerçəklikdən ayırmağa və insanların hərəkətlərini tutmağa imkan verir ki, bu da fərdi real həyatda yaşana biləcəyi bir ssenariyə qərq edir.

Təhsildə istifadə nümunələri bunlardır: uzaq bir ölkəyə səyahət etmək, insan bədənini araşdırmaq və ya bəşəriyyət tarixini gəzmək.

Yaxşı və pis tərəfləri

Yuxarıda təqdim etdiyimiz bütün vasitələr, təhsil sahəsində istifadə edərkən öz çatışmazlıqları və üstünlükləri ilə xarakterizə olunur. Ancaq ümumiyyətlə bir çoxunda üst-üstə düşürlər, buna görə aşağıda ən vacib olanlarını təqdim edirik.

Üstünlük

• Sinifdə istifadəsi şagirdlərin motivasiyasını artırır. Həqiqətdir ki, sinifdə istifadə olunmağa başladıqları üçün şagirdlər oxuduqları fərqli sahələrdə daha çox motivasiyaya sahibdirlər.
• Təlim metodlarını və proseslərini yeniləyin. Bu gün bütün təhsil mütəxəssisləri bu vasitələrdən sinifdə istifadə etmək və tədris metodlarını dəyişdirmək üçün yenidən təlim keçməli oldular.
• Yeni təhsil mənbələrindən istifadə etməyə imkan verir. Yeni texnologiyaların davamlı təkamülü sayəsində tədris keyfiyyətini artıran sinif otaqlarına tədricən yeni cihazlar daxil edilir.
• Dərsdəki vaxt daha çox istifadə olunur. Oradakı çox sayda onlayn fəaliyyət sayəsində tələbələr daha az müddət ərzində daha çox məzmun öyrənə bilərlər.
• Tələbəni tapşırıqlara cəlb edin. Şagirdlər oynayaraq və sinifdə işlənən məzmunun fərqinə varmadan öyrənirlər.
• Tələbələr arasında əməkdaşlığı təşviq edirlər. Toxunma masaları kimi bəzi vasitələr şagirdlərə problem həllində əməkdaşlıq etməyə imkan verir.
• Rəqəmsal və audiovizual savadlılıq. Tələbələrin gələcəyi üçün lazım olan rəqəmsal və audiovizual bacarıqlara yiyələnmələrinə imkan verir.
• Digər bir üstünlük bunlardır: Bu, yaradıcılığı stimullaşdırır, şagirdlərin öyrənmə ritminə hörmət edir, maraq və araşdırma ruhu yaradır, onları sınaqdan keçirə və idarə edə bilər.

Dezavantajları

• The qiymət bu alətlərdən bəziləri çox yüksəkdir və ümumiləşdirilməsinin qarşısını alır.
• Bəziləri rəqəmsal lövhədə olduğu kimi yalnız sinif daxilində müəyyən bir şəkildə yerləşdirilə bilər.
• By sinif xüsusiyyətləri Sinifdə işıq varsa və ya proyektor kifayət qədər güclü deyilsə, parlaqlıq çatışmazlığı ola bilər.
• Siz də layihə edə bilərsiniz kölgələr lövhədə şagirdlər və müəllimlər tərəfindən.
• Mövcud ola bilər texniki problemlər məsələn, internet, kompüter və ya rəqəmsal taxta proqramı ilə.
• Bir vaxt sərmayəsi Müəllimlərdə fəaliyyətlərin hazırlanmasında ilkin ali.
• Bu doğrudur bilik dərəcəsi öz fəaliyyətlərinin inkişafı üçün, buna görə müəllimlər təkrar emal edilmirsə və bunlarla necə düzgün davranacaqlarını bilmirlərsə, bu böyük bir problem ola bilər.
• Ola bilər artıq məlumat tələbələr üçün bu cihazların istifadəsi.
• Bəzən edə bilər tələbələrin fikrini yayındırmaq bu tip texnologiyadan istifadə edərkən sinfi necə götürəcəyinizi bilmirsinizsə.

Siz, daha hansı tik nümunələrini bilirsiniz?

İstinadlar

1. Marquès, P. (2008). Rəqəmsal lövhə. Peremarklardan qurtarıldı. xalis
2. Tapscott, D. (1997): Rəqəmsal bir mühitdə böyümək. Boqota Mc Graw-Hill.
3. de Caso, A. M., Blanco, J., & Navas, G. İKİNCİ UŞAQ TƏHSİLİ DÖVRÜNDƏ İKT.
4. Area, M. (coord) (2001): İnformasiya cəmiyyətində təhsil. Bilbao. Desclée.

Cms 2015 obd-dən necə istifadə edə bilərəm

Smart Customs tətbiqində qeydiyyatdan keçmək qaydası

Smart Customs tətbiqində qeydiyyatdan keçmək adlı yazımızı sona qədər oxumaqla Smart Customs mobil tətbiqində və web versiyasiyada ( https://e.customs.gov.az/ ) necə qeydiyyatdan keçəcəyiniz haqqında bütün məlumatları əldə edəcəksiniz.

Smart Customsun web versiyasında qeydiyyatdan keçmək.

İstər mobil tətbiq, istərsə də web versiyada qeydiyyatdan keçmək üçün öz adınıza olan nömrə lazım olacaqdır. Tətbiqdə qeydiyyatdan keçmək üçün gərəkli olan şeylər:

• Şəxsiyyət vəsiqənizin FİN kodu
• Öz adınıza olan aktiv nömrə (təsdiq üçün 6 rəqəmli kod gələcəkdir.)

İlkin olaraq sayta daxil olmalısınız (link: https://e.customs.gov.az/ ).

Açılan pəncərədə Asan login seçminin altında olan Asan Login seçiminə daxil olmalısınız.

Həmin seçilən pəncərə daxil olduqdan sonra aşağıda göstərilən pəncərə açılacaqdır.

Açılan pəncərədə “İndentifikasiya nömrəsi ilə” seçiminə daxil olmalısınız.

Həmin pəncərəyə daxil olduqdan sonra açılan pəncərədə “Qeydiyyat” bölməsinə klikləyirsiniz.

Qeydiyyat bölməsinə daxil olduqdan sonra ilk bölməyə şəxsiyyətinizi təsdiq edən sənədin indentifikasiya nömrəsini (FİN kodunu) yazırsınız. İkinci bölməyə isə öz adınıza olan mobil nömrəni prefiksi ilə birlikdə daxil edirsiniz.

“İrəli” bölməsinə klikləyərək qeydiyyatınızı tamamlayırsınız.
Əgər qeyd etdiyiniz mobil nömrə daxil etdiyiniz FİN koda uyğun şəxsin adına deyilsə sistem XƏTA verəcəkdir.

Smart Customs tətbiqində qeydiyyatdan keçmək.

Əvvəlcə mobil tətbiqi telefonunuza yükləməlisiniz.

Mobil tətbiqi yükləyib mobil telefonunuza quraşdırdıqdan sonra, mobil tətbiqə daxil olaraq “Asan login” seçiminə daxil olursunuz. Bir çox şəxs yalnış olaraq “İstifadəçi adı və parolu” seçiminə daxil olub, ölkələr arasında Azərbaycan seçiminin olmamasından şikayətlənir. Tətbiqin özündə də bildirildiyi kimi “İstifadəçi adı və parolu” seçimi əcnəbi vətəndaşlar üçün nəzərdə tutulmuşdur.

“Asan login” bölməsinə daxil olduqdan sonra açılan bölmədə web versiyada olduğu kimi “İndentifikasiya nömrəsi ilə” bölməsinə daxil olursunuz.

Açılan səhifədə “Qeydiyyat” bölməsinə klikləyirsiniz.

Qeydiyyat bölməsinə kliklədikdən sonra, açılan bölmədə “Mobil nömrə ilə qeydiyyat” seçiminə klikləyirsiniz.

Açılan bölmədə uyğun olaraq İndentifikasiya nömrəsini (Vəsiqənizin FİN kodunu) və öz adınıza olan nömrəni daxil edib qeydiyyatınızı tamamlayırsınız.

QEYD: Daxil edilən indentifikasiya nömrəsi (vəsiqənin FİN kodu) ilə mobil nömrə eyni şəxsə aid olmalıdır. Əks halda sistem XƏTA verəcəkdir.

Smart Customs tətbiqində qeydiyyatdan keçdikdən Eyol.az şəxsi kabinetinizdə sizə daxil edilən tracking kodları istifadə edib öz bağlamalarınızı Gömrük orqanına rahatlıqla bəyan edə bilərsiniz. Eyol.az ilə sifariş etmək həm sərfəlidir, həm də sürətli. 1 USD-dən başlayan qiymətlərimizdən yararlanmaq üçün indi qeydiyyatdan keçin .