Coğrafiya sözünün rus dilinə tərcüməsi
И ещё, как достоверно известно, мы, позаимствовав у них, усвоили легко и без всяких усилий обозначения, принятые в этом искусстве, а также владение им в той или иной мере. — Жизнеописания трубадуров.
COĞRAFİ TERMİNLƏR. K – N
Coğrafiyadan terminlər lüğəti.K, G, Q, H, L, M və N hərfləri ilə başlayan sözlərin izahlı cavabları.
K aynozoy erası – Yerin geoloji tarixində sonuncu, indi də davam edən era
Kampos (port. campos – çöl) – Cənubi Amerikada savanna (ekvatordan cənubda)
Kanyon (ispanca – boru) – dərin və dik yamadı, dar çay dərəsi (Şimali Amerikada Kolorado çayı üzərində Böyük Kanyonun dərinliyi 1800 m-ə çatır)
Karst – suda həll olan süxurların (əhəngdaşı, dolomit, tabaşir, gips) yeraltı sular vasitəsilə həll edilib aparrlması prosesi və bu proses nəticəsində yaranan relyef formaları (karst qıfları, mağaralar və s.)
Kaskad stansiyalar – pilləli və astanalı çay üzərində bir neçə SES-in ardıcıl yerləşməsi.
Koalisiya (lat. ittifaq) – iki və ya bir neçə siyasi partiya, ölkə və s. yaratdığı ittifaq
Kommunikasiya sistemləri (lat. commuicatio əlaqələndirmək) – nəqliyyat, rabitə şəbəkəsi sistemi
Kondensasiya (lat. conderısatio – sıxlaşma) – su buxarının maye hala keçməsi prosesi
Konsentrat – faydalı qazıntıların saflaşdırılması nəticəsində əldə edilən yarımfabrikat qarışığı
Konfederasiya (ittifaq, birlik) – müstəqil dövlətlərin ümumi məqsədlərə (siyasi, iqtisadi, hərbi) nail olmaq üçün yaratdıqları ittifaq
Krik – Avstraliyada daimi axarı olmayan quru çaylar Kserofit – uzun müddət quraqlığa davam gətirən bitkilər qrupu
Konfusiçilik – Çin Xalq Respublikasında milli din Külək – havanın yüksək təzyiq sahəsindən alçaq təzyiq sahəsinə doğru Yer səthi üzrə üfüqi istiqamətdə hərəkəti
G eoid (yun. geo – Yer və eidos – şəkil) – Yerin heç bir həndəsi fiqura uyğun gəlməyən forması
Geoxronologiya – Yerin geoloji inkişaf tarixinin əks olunduğu vaxt bölgü sistemi
Genosid (yun. genos – tayfa və lat. caedo – öldürmək) – əhalinin irqi, etnik, milli və s. əlamətlərinə görə məhv edilməsi
Geosinklinal – litosferin seysmik cəhətcə fəal olan sahələri. Müasir geoloji dövrdə, əsasən, litosfer tavalarının sərhədinə müvafiq gəlir.
Q abarma və çəkilmə – Ayın və qismən də Günəşin cazibə qüvvəsinin təsiri nəticəsində okean (dəniz) səviyyəsinin dövri surətdə qalxması və düşməsi
Qar xətti – Yer səthində il ərzində qarın əriməyə macal tapmadığı, havanın temperaturunun 0° C-dən yüksək olmadığı şərti hündürlük sərhədi. Qar xətti ekvatorial və tropik enliklərdə 4500 – 5000 m yüksəklikdən, qütbətrafı enliklərdə isə okean səviyyəsinə yaxın hündürlükdən keçir.
QIYŞ (Qarşılıqlı İqtisadi Yardım Şurası) – sabiq sosialist ölkələrinin 1949-cu ildə yaratdığı iqtisadi birlik. Sosializm sistemi dağıldıqdan sonra öz fəaliyyətini dayandırdı.
Qeyzer (isi. geysir – fışqırmaq) – dövri surətdə qaynar su və buxar püskürən isti bulaq
Qlobus (lat. globus – kürə) – Yerin çox kiçildilmiş kürə formasında modeli
Qobu – əsasən, müvəqqəti axar suların yaratdığı quru dərələr
Qoruq – elm, mədəniyyət və təsərrüfat üçün müstəsna əhəmiyyəti olan obyektlərin dövlət tərəfindən mühafizə olunduğu ərazi
Qraben (alm. graben – xəndək, çökək) – Yer qabığının sınıb aşağı çökmüş və faylarla əhatə olunmuş hissəsi
Qütb dairələri – 66°33/ şm. və c. enlikləri. Qütb gecə- gündüzlərinin hərəsinin bir dəfə müşahidə olunduğu enliklər (22 iyun və 22 dekabrda)
H idrologiya – coğrafiyanın Yer səthinin su örtüyünü öyrənən bölməsi
Humus – torpağın tərkibində bitki və heyvan qalıqlarından yaranan məhsuldar çürüntü qatı
Humid iqlim (lat. humidus – rütubətli) – rütubət əmsalının vahiddən böyük olduğu, torpağın rütubətlə doyduğu iqlim şəraiti
L aqun – dənizdən qum tirəsi ilə ayrılmış və ya onunla ensiz boğazla birləşmiş su hövzəsi (göl)
Liman (Port) – gəmilərin dayanması, yükvurma- yiikboşaltma işləri üçün avadanlıqla təchiz olunmuş su sahəsi Litosfer (yun. lithos – daş və sfhaircı – təbəqə) – Yerin üst yer qabığını və üst mantiyasını əhatə edən bərk təbəqəsi. Qalınlığı – 200-250 km-dək olur
Lyanos – Cənubi Amerikada ekvatordan şimalda – savanna Magistral – rabitə yollarının başlıca istiqaməti, əsas xətti Meqalopolis (yun. meqos – nəhəng və polis – şəhər) – şəhər aqlomerasiyalarının və ya iri şəhərlərin birləşməsi nəticəsində yaranan nəhəng şəhər sistemi
M eliorasiya (lat. nıelioratio – yaxşılaşdırma) – torpaqların, bitkilərin və s. məhsuldarlığının artırılması istiqamətində aparılan tədbirlər sistemi
Metislər – Latın Amerikasında avropalılarla hinduların nikahından törəyən nəsil
Metropoliya – müstəmləkəsi olan ölkə Mezozoy erası (yun. tnezo – orta və zoo – həyat) – Yerdə həyatın inkişafının paleozoydan sonra və kaynozoydan əvvəlki orta mərhələsi. Uç dövrə bölünür: trias, yura və tabaşir.
Meridian (lat. meridicınis – günorta) – yer səthindən keçməklə şimal və cənub coğrafi qütblərini birləşdirən xəyali yarımçevrə. Günorta vaxtı şaquli dirəyin kölgəsinin düşdüyü xəttə uyğun gəlir
Miqyas – planda və ya xəritədə xəttin uzunluğunun Yer səthində həqiqi xəttin uzunluğuna olan nisbəti
Miqrasiya – əhalinin müxtəlif səbəblər üzündən bir yerdən (məntəqədən, ölkədən) başqa yerə köçməsi
Mərcan rifi – alçaq enliklərin dayaz sahillərində, mərcan poliplərinin qalıqlarından əmələ gələn sualtı tirə və ya ada
Moren relyef – buzlaqların fəaliyyəti nəticəsində yaranan akkumulyativ relyef forması
Morfoskulptur – əmələ gəlməsində ekzogen proseslərin üstün rol oynadığı relyef formaları
Morfostruktur – əməl gəlməsində endogen proseslərin üstün rol oynadığı relyef formaları
Mulatlar – Latın Amerikasında avropalılarla zəncilərin nikahından törəyən nəsil
Musson (ərəbcə “mövsüm” sözündən) – troposferin alt hissəsində ilin isti və soyuq dövründə okean və materikin sərhədində yaranan iqlim şəraiti. Yay mövsümünün bol rütubətli, qış mövsümünün quru olması ilə seçilir.
Mütləq maksimum – müəyyən ərazidə (və ya Yer kürəsində) meteoroloji elementlərin çoxillik dövr ərzində qeydə alınmış ən yüksək kəmiyyəti
Mütləq minimum – müəyyən ərazidə (və ya Yer kürəsində) meteoroloji elementlərin çoxillik dövr ərzində qeydə alınmış ən alçaq kəmiyyəti
Mütləq rütubətlik – 1 m3 havada olan su buxarının qramlarla miqdarına deyilir
Naviqasiya (lat. naviqo -gəmidə üzürəm) – gəminin idarə edilməsi və yolun seçilməsi barədə elm
N ekk (ing. neck – boğaz) – vulkan boğazımn yuxarısmda bərkiyib qalmış və denudasiya nəticəsində üstü açılmış lava.
Neogen dövrü – Yerin geoloji tarixində Kaynozoy erasının ikinci dövrü
Nisbi hündürlük – Yer səthində iki nöqtə arasında şaquli xətt üzrə hündürlük fərqi
Nival qurşaq ( lat. nivalis – qar, soyuq) – dağlarda qar xəttindən yüksəkdə yerləşən qurşaq
Nisbi rütubətlik – 1 m3 havada olan su buxarının miqdarının (mütləq rütubətlik) həmin temperaturda onun saxlaya biləcəyi rütubətin (doyma həddi) miqdarına olan nisbəti
Normal təzyiq – 45° enlikdə, okean səviyyəsində, 0°C temperaturda olan atmosfer təzyiqi. Normal təzyiq 760 mm civə sütununa (bu 1 kq 33 qr çəki daşının 1 sm2 səthə göstərdiyi təsirə bərabərdir) bərabərdir.
Əzizağa Əhmədov
“coğrafiya” sözünün rus dilinə tərcüməsi
география, география “coğrafiya” nun rus dilinə ən yaxşı tərcümələridir. Tərcümə edilmiş cümlə nümunəsi: Braziliyanın Coğrafiya və Statistika İnstitutu. ↔ Бразильский институт географии и статистики.
“coğrafiya” azərbaycan dili – rus lüğətində
география
noun feminine
комплекс наук, изучающих поверхность Земли и ее природные явления
Yaşadığım adada keşiş kənd məktəbində din, riyaziyyat və hərdən coğrafiya fənlərindən dərs deyirdi. На нашем острове в деревенской школе пастор преподавал религию, математику и иногда географию.
Dbnary: Wiktionary as Linguistic Linked Open Data
Alqoritmik şəkildə yaradılan tərcümələri göstərin
coğrafiya sözünün rus dilinə avtomatik tərcüməsi
Glosbe Translate
Google Translate
Alternativ orfoqrafiya ilə tərcümələr
“Coğrafiya” azərbaycan dili – rus lüğətində
география
комплекс наук, изучающих географическую оболочку Земли
Yaşadığım adada keşiş kənd məktəbində din, riyaziyyat və hərdən coğrafiya fənlərindən dərs deyirdi. На нашем острове в деревенской школе пастор преподавал религию, математику и иногда географию.
rus dilinə tərcümələri ilə “coğrafiya” ilə oxşar ifadələr
физическая география
экономическая география
география растений
физическая география
“coğrafiya” sözünün rus dilinə kontekstdə tərcümələri, tərcümə yaddaşı
Braziliyanın Coğrafiya və Statistika İnstitutu.
Бразильский институт географии и статистики.
WikiMatrix
Coğrafiya terminləri lüğəti Azərbaycan toponimiyasının öyrənilməsinə həsr edilmiş elmi konfransın materialları.
Суть хадисов заключается в том, что они раскрывают более подробно предписание, которые содержатся в Коране.
WikiMatrix
Onların fikrincə, Milli Coğrafiya Cəmiyyəti kütləvi informasiya vasitələrinin diqqətini cəlb etmək istədiyinə görə bu qədim mətni dərc etməyə tələsdi.
Они заявили, что погоня Национального географического общества за сенсацией привела к поспешному опубликованию древней рукописи.
Onun digər kitabları Connexion fizika elmi(1834),Fiziki coğrafiya(1848) və Molekulyar və mikroskopik elm(1869) adlanır.
Другие её произведения: «Взаимосвязь физических наук» (1834), «Физическая география» (1848), «Молекулярная и микроскопическая наука» (1869).
WikiMatrix
(Coğrafiya fakültəsinin tələbələri üçün).
Буюк хизматлари учун).
WikiMatrix
Münhen Coğrafiya Cəmiyyəti (alm.
Əce or Әҗе) Рязанской губернии.
WikiMatrix
Coğrafiya terminini ilk dəfə işlədən Eotosfen,həm də yer kurəsinin bizə məlum olan ilk xəritəsinin,ilk coğrafiya kitabının müəllifi olub.
Начало пророческой деятельности Захарии по данным Писания определяется достаточно точно; о конце же её, равно как о времени смерти пророка и месте его погребения, мы не имеем в Писании совершенно никаких указаний.
WikiMatrix
Berndə (İsveçrə) coğrafiya İnstitutu tərəfindən dərc olunmuş bir hesabatda deyilir: “Dünyanın bütün böyük çayları öz başlanğıcını dağlardan götürür.
В отчете, опубликованном Институтом географии в Берне (Швейцария), говорится: «Все крупные реки мира берут свое начало в горах.
İnstitutun iqtisadi və fiziki coğrafiya kafedraları ilk tədqiqat mərkəzlərinə çevrilmişdi.
Появились первые частные и государственные заводы по разведению чистокровных лошадей.
WikiMatrix
Bu adın açılışı isə gürcülərin coğrafiya anlayışına köhnə yunancadan keçmiş Fasiana sözü ilə bağlıdır.
Своё название река берёт от татарского слова Чишмә (Çişmə), означающего «родник».
WikiMatrix
“Aki dənizinin xəritəsi (1 / 25000) / / Yapon Coğrafiya universiteti”.
Карта моря Аки (1 / 25000) / / Институт географии Японии (яп.).
WikiMatrix
Yaşadığım adada keşiş kənd məktəbində din, riyaziyyat və hərdən coğrafiya fənlərindən dərs deyirdi.
На нашем острове в деревенской школе пастор преподавал религию, математику и иногда географию.
Coğrafiya cəmiyyətlərinin siyahısı “History Of The Society”.
Дело по душе: три истории «социального» бизнеса.
WikiMatrix
Coğrafiya təbii landşaftlar arasında təbii sərhədləri müəyyən etməklə onlarıq inkişaf xüsusiyyətlərini və qarşılıqlı təsir nəticəsində formalaşmasını öyrənir.
И ещё, как достоверно известно, мы, позаимствовав у них, усвоили легко и без всяких усилий обозначения, принятые в этом искусстве, а также владение им в той или иной мере. — Жизнеописания трубадуров.
Coğrafiya terminlərinə nümunələr
Coğrafiya yerin, onun fiziki xüsusiyyətlərinin, atmosferinin və ehtiyatlarının öyrənilməsidir. Buraya Yerin bütün quru formaları, okeanlar və ekosistemləri, həmçinin insan cəmiyyətinin ətraf mühitə təsiri daxildir.
Coğrafiya şərtləri
Bu sahəni öyrənərkən biləcəyiniz bir çox coğrafi termin var, aşağıda tərifləri ilə 50 əsas coğrafiya termini və xatırlamağınıza kömək edəcək bir nümunə var.
- Antipodlar – Yerin tam əks tərəflərində olan iki nöqtə, məsələn, Şimal və Cənubi Qütblər.
- Arxipelaq – Bir qrup ada və ya zəncir, məsələn, Malay adaları.
- Atoll – Bir ada düzəldən mərcan üzüyü, məsələn, Beliz yaxınlığındakı Mayak Rifi.
- hövzə – Su ilə aşınan və ətrafdakı torpaqlardan daha aşağı olmasına səbəb olan bir hissə.
- Bəy – Qismən quru ilə əhatə olunmuş kiçik bir su hövzəsi, məsələn, Kanadadakı Hudson Körfəzi.
- Biosfer – Yer üzünün canlıları dəstəkləyə bilən hissəsi.
- Butte – Düz üstü və dik tərəfləri olan bir təpə, məsələn, Arizona’daki Merrick’s Butte.
- Kanal – Suvarma və ya daha asan nəql etmək üçün insan tərəfindən hazırlanan su yolu, məsələn, Süveyş Kanalı.
- Kanyon – Dərin və dik tərəfləri olan bir vadi, məsələn, Böyük Kanyon.
- Cape – Suya atılan bir torpaq sahəsi, məsələn, Cape Cod.
- Mağara – Yerdə və ya dağın və ya təpənin kənarında geniş bir açıq sahə, məsələn, Kentukkidəki Mamont Mağarası.
- Kanal – Daha böyük su hövzələri arasında dar bir su uzanması, məsələn, İngilis Kanalı.
- Uçurum – Okeanın tez-tez tapdığı dik bir qaya üzü, məsələn, Doverin White Cliffs.
- Qitə – Böyük bir quru kütləsi, məsələn, Afrika.
- Cove – Sığınacaqlı və at nalı şəklində olan kiçik bir körfəz, məsələn, Filippinlərdəki Coron Island Koyu.
- Delta – Çöküntülərlə əmələ gələn bir çayın ağzındakı sahə, məsələn Hindistandakı Ganq Deltasını çaya endirdi.
- Səhra – Az yağışlı və seyrək bitki örtüyü olan bir sahə, məsələn, Səhra Səhrası.
- Dune – Qumdan hazırlanmış bir təpə, məsələn, Nyu Meksikodakı Ağ Qumlar.
- Haliç – Bir çaydan gələn şirin suyun okeandan gələn duzlu su ilə qarşılaşdığı sahə, məsələn, Amazon Estuary.
- Fyord – Dik qayalar arasındakı uzun bir dar giriş, məsələn, Norveçdəki Lysefjord.
- Şüşə – Bəzən su və buxar sütunu göndərən isti bir qaynaq, məsələn, Yellowstone Parkdakı Old Faithful.
- Buzlaq – Yavaş-yavaş hərəkət edən böyük bir buz kütləsi, məsələn, Baker dağındakı Easton Buzulu.
- Körfəz – qismən quru ilə əhatə olunmuş okean sahəsi, məsələn, Alyaska Körfəzi.
- Təpə – Məsələn, Filippinlərdəki Chocolate Hills.
- Buz rəfi – Sahil yaxınlığında üzən bir buz platforması, məsələn, Antarktidadakı Ross Buz Şelfi.
- Ada – Tamamilə su ilə əhatə olunmuş bir torpaq sahəsi, məsələn, Yunanıstandakı Girit.
- İstmus – İki daha böyük torpaq kütləsini birləşdirən dar bir zolaq, məsələn, Panama İstmusu.
- Laqoon – Okeandan ayıran bir qum sahili və ya torpaq zolağı ilə çox dərin olmayan bir su hövzəsi, məsələn, İslandiyadakı Mavi Lagün.
- Göl – Tamamilə quru ilə əhatə olunmuş böyük bir su kütləsi, məsələn, And dağlarındakı Titikaka gölü.
- Marsh – Göllər və çaylar yaxınlığındakı sulak bir yer, məsələn, Ontario, Kanada’daki Macoun Marsh.
- Mesa – Üstü düz və dik tərəfləri olan böyük bir relyef forması, məsələn, New Mexico-dəki Tucumcari Dağı.
- Dağ – Çox hündür bir relyef forması, məsələn, Mt. Everest Himalaylarda.
- Oazis – Səhrada suyu və bitki örtüyü olan bir sahə, məsələn, Misirdəki Siwa Oasis.
- Okean – Çox böyük bir duzlu su kütləsi, məsələn, Atlantik Okeanı.
- yarımada – Üç tərəfi su ilə əhatə olunmuş bir ərazi, məsələn, İtaliya.
- Düz – Düz ərazilər, məsələn, Şimali Amerikadakı Böyük Düzənliklər.
- Yayla – Tibet Yaylası, məsələn, kifayət qədər düz olan bir süfrə.
- Gölməçə – Quru ilə əhatə olunmuş kiçik bir su hövzəsi, məsələn, Massachusettsdəki Walden Pond.
- Çöl – Otları və az ağacları olan böyük bir düz sahə, məsələn, ABŞ-dakı Midewin National Tallgrass Prairie.
- Menzil – Bir sıra dağlar, məsələn, Appalachi Dağları.
- Rif – Dənizin altında və səthə yaxın bir mərcan böyüməsi, məsələn, Avstraliyadakı Böyük Bariyer Rifi.
- Çay – Nil çayı kimi axan böyük bir su kütləsi.
- Dəniz – Böyük bir duzlu su kütləsi, məsələn, Avropada Qara dəniz.
- Boğaz – İki böyük su hövzəsini birləşdirən dar bir su hövzəsi, məsələn, Cəbəllütariq Boğazı.
- Bataqlıq – Palçıqlı ərazisi olan şirin su bataqlığı, məsələn, Amazon çayı selidir.
- Qolu – Daha böyük bir çaya tökülən bir çay, məsələn, Missouri çayı Mississippi çayının qoludur.
- Tundra – Torpağın qalıcı bir şəkildə dondurduğu düz, xain bir sahə, məsələn, Qrenlandiya Tundrası.
- Vadi – Dağlar arasındakı alçaq sahə, məsələn, Rio Grande Vadisi.
- Vulkan – Lavanın, buxarın və külün çıxdığı, bəzən şiddətlə, məsələn, Müqəddəs Helen’in çıxdığı bir dəliyi olan bir dağ.
- Şəlalə – Hündürlükdən, ümumiyyətlə bir uçurumdan və ya bir dağın kənarından düşən su, məsələn, Niagara Şəlaləsi.
Bu terminlərin hamısı fərqli coğrafiya nümunələrini göstərir. Ümumi coğrafiya terminləri üçün əsas faktları və tərifləri xatırlamağınız lazım olduqda bu lüğətə müraciət edin. 5 coğrafiya mövzusunu araşdıraraq bu mövzu haqqında öyrənməyə davam edin.
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.