Çoxüzlülər dərslik

2) отмечая что-л., обращать на это чьё-л. внимание. Nöqsanları göstərmək указывать на недостатки, səhvləri göstərmək указывать на ошибки

dərslik

упрямство, упорство; tərslik eləmək (etmək) упрямиться; упорствовать, артачиться; tərsliyi tutmaq заартачиться.

сущ. упрямство, упорство. Bu nə tərslikdir? что за упрямство такое?; tərslik etmək упрямиться, заупрямиться, упрямствовать, артачиться, заартачиться; tərsliyinə salmaq (tərsliyi tutmaq) заупрямиться, заартачиться; tərsliyini yerə qoymamaq продолжать упрямствовать

◊ işin tərsliyindən как назло, как на беду

сущ. учебник. Ədəbiyyat dərsliyi учебник литературы, rus dili dərsliyi учебник русского языка, ibtidai siniflər üçün dərsliklər учебники для начальных классов

сущ. совместная с кем-л. учеба
глаг. понуд. nəyi заставить:

1. купить. Çörək aldırmaq kimə заставить кого купить хлеб, dərslik aldırmaq kimə заставить кого купить учебник

2. брать, взять, получать, получить что-л.
1. показывать, показать:

1) давать смотреть на кого-л., что-л., представлять для рассматривания. Kitabı göstərmək показать книгу, albomu göstərmək показать альбом, fotoşəkli dostuna göstərmək показать фотокарточку другу

2) предъявлять для просмотра, проверки. Sənədlərini göstərmək показать документы, buraxılış vərəqəsini göstərmək показать пропуск, arayışı göstərmək показать справку, şeyləri nəzarətçiyə göstərmək показать вещи контролёру

3) представлять кого-л., что-л. для осмотра, оценки, заключения и т.п. Uşağı həkimə göstərmək показать ребёнка врачу, rəyi müəllifə göstərmək показать рецензию автору, məkələni redaktora göstərmək показать статью редактору

4) демонстрировать, делать что-л. перед зрителями, перед аудиторией. Tamaşaçılara kinofilm göstərmək показать кинофильм зрителям, televiziya ilə tamaşa göstərmək показать спектакль по телевидению, fəndlər göstərmək показывать приёмы

5) знакомить с чем-л., давая пояснения. Qonaqlara muzeyi göstərmək показать гостям музей, şəhəri turistlərə göstərmək показать город туристам

6) движением, жестом и т.п. указывать, обращать внимание на кого-л., что-л. Barmağı ilə dayanacağı göstərmək показывать пальцем остановку, başı ilə elanı göstərmək кивком головы показать на объявление, əli ilə o tərəfi göstərmək рукой показывать в ту сторону

7) проявлять, обнаруживать какое-л. свойство, качество и т.п. Öz xasiyyətini göstərmək показать свой характер, igidlik göstərmək показать (проявить) мужество, dərin bilik göstərmək показать глубокие знания

8) достигать, добиваться каких-л. результатов. Yaxşı nəticə göstərmək показать хороший результат

9) отмечать, фиксировать (время, температуру и т.п. ). Saat gecəyarısını göstərir часы показывают полночь, termometr otuz dərəcə istilik göstərir термометр показывает тридцать градусов тепла

2. указывать, указать:

1) движением, жестом и т.п. обращать чьё-л. внимание на кого-л., что-л. Yolu göstərmək указывать на дорогу, barmaqla göstərmək указывать пальцем, əli ilə göstərmək указывать рукой

2) отмечая что-л., обращать на это чьё-л. внимание. Nöqsanları göstərmək указывать на недостатки, səhvləri göstərmək указывать на ошибки

3) называть, сообщать, делать известным, доводить до чьего-л. сведения. Ünvanı göstərmək указывать адрес, səbəbini göstərmək указывать причину, yaşını göstərmək указывать возраст

3. проявлять, проявить (обнаруживать наличие каких-л. качеств, свойств). Bacarığını göstərmək проявлять умение, etinasızlıq göstərmək проявлять безразличие, nəzakətsizlik göstərmək проявлять бестактность, nəciblik göstərmək проявлять благородство, diqqət göstərmək kimə, nəyə проявлять внимание к кому, к чему, dəyanət göstərmək проявлять стойкость, выдержку, qəhrəmanlıq göstərmək проявлять героизм, insanpərvərlik göstərmək проявлять гуманность, qayğı göstərmək проявлять заботу, təşəbbüs göstərmək проявлять инициативу, maraq göstərmək проявлять интерес, müdriklik göstərmək проявлять мудрость, inadkarlıq göstərmək проявлять настойчивость, prinsipiallıq göstərmək проявлять принципиальность, laqeydlik göstərmək проявлять равнодушие, zəiflik göstərmək проявлять слабость, qorxaqlıq göstərmək проявлять трусость, hörmət göstərmək проявлять уважение, tərslik göstərmək проявлять упрямство, soyuqqanlılıq göstərmək проявлять хладнокровие, səy göstərmək проявлять старание (стараться)

4. оказывать, оказать. Müqavimət göstərmək оказывать сопротивление, təzyiq göstərmək оказывать давление, etimad göstərmək оказывать доверие, kömək göstərmək оказывать поддержку, köməklik göstərmək оказывать содействие

◊ özünü göstərmək: 1. показаться где-л. кому-л.; 2. проявлять себя (в каком-л. отношении, с какой-л. стороны); dişlərini göstərmək скалить зубы; əsl üzünü (simasını) göstərmək показать своё настоящее лицо; yumruq göstərmək показывать кулак; qapını göstərmək kimə показывать, указывать на дверь кому; barmaqla göstərmək kimi показывать пальцем на кого, указывать пальцем; nümunə göstərmək: 1. показывать пример; 2. показывать как пример; dilini göstərmək показывать язык (дразнить); yol göstərmək показывать путь; öz yerini göstərmək kimə указывать на своё место кому

1. изнашиваться, износиться:

1) приходить, прийти в негодность от носки, снашиваться, сноситься, истрепаться. Ayaqqabı köhnəlib обувь износилась, palto köhnəlib пальто износилось

2) приходить, прийти в негодное состояние от продолжительной работы (о механизме, машине, оборудовании), срабатываться, сработаться. Maşınlar köhnəlib машины износились

2. стареть, устаревать, устареть (переставать, перестать соответствовать современным требованиям). Bu dərslik köhnəlmişdir этот учебник устарел, üsul köhnəlmişdir метод устарел

1. глухонемой (лишённый слуха и способности речи). Lal-kar uşaq глухонемой ребёнок
2. перен. безмолвный, молчаливый

в знач. сущ. глухонемой, глухонемая, мн. ч. глухонемые. Lal-karlar məktəbi школа для глухонемых, lal-karlar üçün dərslik учебник для глухонемых

нареч. молча, не издавая звуков. Lal-kar dayanmaq стоять молча, lal-kar oturmaq сидеть молча
◊ lal-kar olmaq перен. не выражать своего отношения к происходящим вокруг событиям
сущ. навигация:
1. судоходство, мореплавание. Müstəqil naviqasiya sistemi автономная система навигации

2. время, в течение которого по местным климатическим условиям возможно судоходство. Navigasiyanın açılması открытие навигации, naviqasiya dövrü период навигации

3. наука о способах проведения корабля точно по намеченному курсу с помощью навигационных приборов. Navigasiyadan dərslik учебник по навигации

прил. навигационный:
1. относящийся к навигации. Navigasiya mövsümü навигационный сезон

2. предназначенный, служащий для навигации. Navigasiya atlası навигационный атлас, naviqasiya ölçüləri навигационные измерения

1. иллюстрированный, с иллюстрациями, с картинками. Rəsmli dərslik иллюстрированный учебник
2. рисунчатый, с рисунками

1. постоянный (не прекращающийся, не меняющийся, непрерывный, неизменный). физ. Sabit cərəyan постоянный ток, sabit sürət постоянная скорость, sabit temperatur постоянная температура, sabit təzyiq постоянное давление, sabit gərginlik постоянное напряжение, sabit həcm постоянный объем, хим. sabit valentlik постоянная валентность, sabit çəki постоянный вес; мат. sabit kəmiyyət постоянная величина, sabit vuruq постоянный множитель; гидро геол. sabit codlug постоянная жесткость; экон. sabit kapital постоянный капитал, sabit gəlirlər постоянные доходы, sabit məsrəflər постоянные затраты

2. устойчивый, стабильный (не поддающийся, не подверженный колебаниям, постоянный, твердый). Sabit inkişaf устойчивое развитие, sabit yüksəliş устойчивый подъем, sabit iqtisadi şərait устойчивые экономические условия, sabit valyuta устойчивая валюта, sabit qiymət стабильная цена, sabit məzənnə устойчивый курс, sabit əmək haqqı стабильная заработная плата, sabit dəyər устойчивая стоимость, sabit maaş устойчивый оклад; пед. sabit dərslik стабильный учебник; лингв. sabit söz birləşmələri устойчивые словосочетания

3. константный (неизменный, постоянный). Sabit model константная модель, sabit formalar константные формы

4. неподвижный (не передвигающийся, остающийся в одном и том же положении). лингв. Sabit vurğu неподвижное ударение; строит. sabit ox неподвижная ось

5. стационарный (постоянный, не передвижной). Sabit avadanlıq стационарное оборудование, sabit qurğu стационарная установка, sabit ticarət şəbəkəsi стационарная торговая сеть, sabit stansiya стационарная станция

предик. твёрд (о том, кто является стойким, твердым, непреклонным, непоколебимым в своих убеждениях, намерениях и т.п. ). O, öz mövqeyində sabitdir он тверд в своей позиции

сущ. физ. постоянная. Böhran sabiti критическая постоянная, vaxt sabiti временная постоянная, qaz sabiti газовая постоянная, dinamik sabit динамическая постоянная, Günəş sabiti солнечная постоянная; sabit qalmaq оставаться, остаться постоянным, устойчивым, твердым; sabit olmaq быть постоянным, устойчивым, стабильным, твердым

прил. стабильный (постоянный, устойчивый, не изменяющийся). Stabil qiymətlər стабильные цены, stabil dərslik стабильный учебник

См. также в других словарях:

• tərslik — is. Tərs adamın xasiyyəti; inadcıllıq, inadçılıq, inadkarlıq, höcətlik. Kolxoz sədri Qara kişinin tərsliyini bilirdisə də, yenə bir şey deməkdən özünü saxlaya bilmədi. Ə. Ə.. Tərslik eləmək (etmək) – inad etmək, inadkarlıq göstərmək. <Lütfəli… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• dərslik — is. Hər hansı bir fənnə dair dərs kitabı. Ədəbiyyat dərsliyi. Əlifba dərsliyi. Sabit dərslik … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• dəlilik — is. 1. Ağlı başından çıxmış adamın halı. Dəlilik əlamətləri. 2. məc. Ağılsız iş və hərəkət, ağılsız söz; tərslik. Dəlilik etmək – ağılsız iş görmək, mənasız hərəkət etmək; tərslik etmək. <Səlim:> Qızım, dəlilik etmə! Ayın beş gün qaranlığı… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• sitallıx — (Qəbələ, Şuşa, Tovuz) 1. tərslik. – Oqtayın sitallıxda tayı yoxdu, nə dedi gərəx’ o ola (Tovuz) 2. nadinclik 3. həyasızlıq, sırtıqlıq. – Əhməd sitallıxnan iş görür (Qəbələ) ◊ Sitallıx eləməx’ (Əli Bayramlı, Şuşa) – 1. tərslik etmək; 2. sırtıqlıq… … Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti
• acıq — is. Hirs, hiddət, qeyz, qəzəb. Acığın cana ziyanı var. (Ata. sözü). <Əziz bəy:> Bir güzgüyə bax, gör gözlərin acığından qan çanağına dönübdür. M. F. A.. İçərimdə zəhərli ilan kimi bir acıq və kin qıvrılırdı. M. İ.. Cəmil . . güləndə… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• ayaq — 1. is. 1. İnsan və heyvanın yeriməsinə xidmət edən bədən üzvü. Balaca ayaq. Qarın üstündə heyvan ayağının izi var. Ayaq barmaqları. – Təkərlərin səsi, atların ayaqlarının tappıltısı meşələrə səs salırdı. N. N.. Fərraşlar Məşədi Həsəni yıxıb… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• inad — 1. sif. Əsassız olaraq dediyini yeritməyə çalışan, heç bir güzəştə getmək istəməyən; tərs, höcət. İnad adam. İnad xasiyyət. – <Qulu> xəsis, tamahkar, heç bir şeyə güzəştə getməyən, tərs və inad bir adam idi. A. Ş.. <Böyükxanım:> Bax,… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• ləclik — is. Tərslik, kəclik, inadkarlıq. Ləclik etmək. Ləclik göstərmək. Ləcliyinə salmaq – inad göstərmək, tərslik eləmək. <Qoca:> Ey pəhləvan, ləcliyinə salma, gəl otur, çörəyini ye. (Nağıl) … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• tərs — is. və sif. 1. Bir şeyin əks tərəfi, arxası, dalı. Nəzarətçi söyüş söydü və sağında dayanmış növbətçinin qırmızı yanağına əlinin tərsi ilə ağır bir şillə vurdu. M. Hüs.. <Veys> . . səliqəsiz qara bığlarını əlinin tərsi ilə silib, borc və… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• gəkgirrix’ — (Hamamlı) tərslik. – Gəkgirrix’ eləmə ə:, yekə oğlansaη … Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti
• inahat — (Salyan) tərslik, inadkarlıq. – Onsuzza Səlim inahatın yeridəcəg, pissig sə: qalacağ … Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti

Çoxüzlülər dərslik

2019-10-25 13:07:41

Elektron dərslik portalında 39 dərslik yenilənib – VİDEO

Dərsliklərin elektron formatda hazırlanaraq www.e-derslik.edu.az portalına yerləşdirilməsi prosesi davam etdirilir. Artıq Azərbaycan və rus bölmələri üzrə portalda mövcud olan 2-ci sinif dərsliklərinin hamısı və hər iki bölmə üzrə 3-cü sinif dərsliklərindən 12-si, 4-cü sinif dərsliklərindən 8-i və 8-ci sinif dərsliklərindən 4-ü olmaqla ümumilikdə 39 dərslik yeniləri ilə əvəzlənib. AzEdu.az xəbər verir ki, Hazırda portalda 233 elektron dərslik, 22 metodik vəsait və 2 sinifdənxaric oxu materialı olmaqla ümumilikdə 257 elektron vəsait mövcuddur. Video, qrafika, səs və digər multimedia vasitələri ilə zənginləşdirilmiş dərsliklərin sayı 27-yə çatdırılıb. Qeyd edək ki, www.e-derslik.edu.az elektron dərslik portalı cari tədris ilinin əvvəlindən bu günədək ölkə üzrə saytların reytinq cədvəlində 85 pillə yüksələrək 46-cı olub. Bu müddət ərzində portala giriş sayı 512 748-ə, səhifələrə ümumi baxış sayı isə 3 790 938-ə çatıb. Ötən ilin müvafiq dövründə isə portala giriş sayı 326 821, səhifələrə ümumi baxış sayı isə 2 254 474 olub. Oktyabr ayı ərzində portala gündəlik ortalama giriş sayı 12 500 olub. Bu dövr ərzində portala ən çox müraciət edən ilk 5 ölkə Azərbaycan, Rusiya, Türkiyə, Gürcüstan və ABŞ-dır. Portalda ən çox müraciət edilən 5 dərslik isə ardıcıl olaraq riyaziyyat (6-cı sinif), ingilis dili (7-ci sinif), ingilis dili (5-ci sinif), riyaziyyat (7-ci sinif) və coğrafiya (6-cı sinif) olub. Xatırladaq ki, cari ilin ilk 9 ayı ərzində e-derslik portalına giriş sayı 1 754 280, səhifələrə ümumi baxış sayı isə 14 625 792 olub. 2018-ci ildə isə bu rəqəmlər müvafiq olaraq 1 037 849 və 8 163 538 təşkil edib. 2014-cü ildən fəaliyyət göstərən www.e-derslik.edu.az portalının hazırlanmasında məqsəd təhsilalanları təhsil prosesində fəallaşdırmaq, onların İKT-dən səmərəli istifadə etməsinə, dərslikləri elektron formatda oxumasına imkan yaratmaqdır. Bu sistem şagirdlərin dərsliklərdən istifadəsində mobilliyi artırır, həmçinin məktəblilər istənilən vaxt və məkanda dərsliklərə müraciət edə bilirlər. İstifadəçilər onlayn formada və ya əvvəlcədən yükləməklə dərslikləri elektron versiyada oxumaq, onlayn rejimdə dərsliyin istənilən səhifəsində müvafiq lazımi elektron qeydlər aparmaq imkanı qazanırlar. Bu da öz növbəsində təhsilalanların öyrənmə prosesinin fərdiləşməsinə şərait yaradır.

Bu bölməyə aid digər xəbərlər

Emin Əmrullayevdən Novruz paylaşımı

2023-03-20 11:47:38

Nazirlik deputatı təkzib etdi

2023-03-17 20:16:02

Daha 10 məktəbin inkişaf planı hazırlanır

2023-03-17 16:41:58

Peşə məktəblərində yeni maliyyələşmə mexanizmi tətbiq ediləcək – FƏRMAN

2023-03-17 15:32:38

Məktəblərin istilik təminatı – nazirliyə 1,7 min müraciət daxil olub

2023-03-17 13:36:01

Beynəlxalq Kimya Olimpiadasına seçmə imtahanı təşkil olunub

2023-03-16 17:54:00

Nazirlik 5 universiteti təltif etdi – SİYAHI

2023-03-16 17:42:58

Pilot məktəblərin direktor müavinlərinə təlim keçilir

2023-03-16 15:41:19

Xaricdə doktorantura təhsilinə sənəd qəbulu davam edir

2023-03-16 14:12:00

Beynəlxalq Riyaziyyat Müsabiqəsinə qeydiyyat başlandı

Dərsliklər niyə qəliz yazılır?

Orta məktəb dərsliklərindəki qüsurlar, onların qəliz dildə yazılması, çətin terminologiyası zaman-zaman müzakirə olunsa da, bu məsələ həllini tapmır. Ekspertlərin fikrincə, dərsliklərin bu cür tərtibi, onlara etinasız yanaşılması savadsızlığı artırır. Ekspertlər dərsliklərin kurrikulumu yüksək səviyyədə bilməyən müəlliflər tərəfindən hazırlandığını iddia edirlər.

“Elm və Təhsil” Nəşriyyatının direktoru, filologiya elmləri doktoru, professor Nadir Məmmədlinin bildirdiyinə görə, orta məktəb dərsliyini orta məktəb müəllimi yazmalıdır: “2-ci müəllif kimi peşəkar, alim qoşula bilər. Bu gün dərsliklərin dili çox qəlizdir. Məsələn, “Azərbaycan dili” orta məktəb dərsliyinin ən böyük bəlası odur ki, müəllifi Rafiq İsmayılov ixtisasca peşəkar ədəbiyyatçıdır, amma “Azərbaycan dili” dərsliyini yazır. Onun baza təhsili Azərbaycan dərsliyi deyil, o bu dərsliyi necə yaza bilir? Və yaxud riyaziyyat üzrə dərsliklərin müəlliflərinin ixtisası fizikadır, amma riyaziyyat dərsliyini yazırlar. Orta dərslik müəlliflərinin baza təhsili fərqli, tamam başqa sahəyə aid olur”.

Məmmədli deyib ki, Təhsil Nazirliyində dərsliklər bölüşdürülərkən tenderlərdə həmişə eyni adamlar udur: “Dərslikləri eyni adamlar yazır. Necə olur ki, 12-15 ildə təfəkkür dəyişmədi? “Azərbaycan dili” dərsliyini, “Fizika”, “Riyaziyyat”, uşaqlar üçün dərslikləri eyni müəlliflər yazır. Kimsə tenderə gəldikdə, onu elə vəziyyətə qoyurlar ki, bir daha gəlmir”.

Onun sözlərinə görə, bu sahədə ən böyük bəlalardan biri də odur ki, alim təfəkkürü ilə şagirdlərə dərslik yazılır: “Dərslikləri uşaqlarla işləyən adam yazmalıdır. Dərsliklərimiz o səviyyədədir ki, onunla ali məktəbə daxil olmaq olmaz. Ancaq repetitorların hesabına şagirdlər dərsliklərdə yazılanları qavraya, öyrənə bilir. Heç bir məktəb öyünməsin ki, mənim filan qədər şagirdim ali təhsil müəssisəsinə qəbul oldu. Şagirdlər repetitorların sayəsində universitetlərə qəbul olur. Müəllim dərsliklərdəki çətin terminologiyanı, dərsliklərin qəliz dilini asan dildə şagirdə başa salmağa məcbur qalır”.

Həmsöhbətimiz tenderlərdə iştirak etdiyini, hər dəfə də dəhşətli mənzərələrin şahidi olduğunu vurğulayır. “Dərslikləri zəbt ediblər. Kurrikulumu yüksək səviyyədə mənimsəyən adamlar kənarda qalıb, naşı insanlar dərslik yazır. Bunu hamı bilsə də, heç kim dilinə gətirmir.

Dərslikləri açıb baxsaq, 90-cı illərin sonundan bu günə qədər eyni adamların dərsliklərin müəllifi olduğunu, tenderləri udduğunu görəcəyik”.

Təhsil eksperti Əjdər Ağayev deyir ki, 50 ilin mütəxəssisi olsa da, ibtidai sinif üçün dərslik yazmaz: “Dərsliklərdən narazılıqlar haqlıdır. İbtidai sinif dərsliklərini yazmaq çox çətindir. Xüsusən, aşağı siniflər üçün kurrikulumla hazırlanan dərsliklərin proqramı mürəkkəb olduğundan dərslikləri hazırlayanlar mütəxəssis olmalıdır. Məktəb dərslikləri yenidən işlənməli, müasir dövrün tələblərinə uyğunlaşdırılmalı və yüksək keyfiyyətlə hazırlanması üçün yeni peşəkar müəlliflər cəlb olunmalıdır”.

Əməkdar müəllim, təhsil sahəsi üzrə ekspert Almaz Həsrətin sözlərinə görə, Təhsil Nazirliyi geniş ictimaiyyətin rəyi üçün müxtəlif müəllif heyəti tərəfindən hazırlanan dərslik komplektlərinin hamısını onlayn yerləşdirməlidir: “3-4 ekspert tərəfindən seçilmiş dərslik müzakirəyə verilməməli, əksinə, digər dərsliklərin hamısı yayımlanmalıdır. Məhz o zaman şəffaf və ədalətli seçim yolu ilə, tam gərəkli dərslik ərsəyə gəlmiş olar”.

Müsahibimiz bildirib ki, Azərbaycanda dərsliklərin hazırlanması və onların siyasəti yönündə işlər görülür: “Bütün dərsliklərin Dövlət İmtahan Mərkəzi və Təhsil Nazirliyi tərəfindən monitorinqinin aparılmasına ehtiyac var. Hər iki qurumun nəzarəti gücləndirməsi və qiymətləndirməni aparması daha dolğun nəticəyə əsaslanan və keyfiyyətli dərsliklərin ərsəyə gəlməsində çox yüksək rol oynaya bilər”.

Onun dediyinə görə, bəzən ekspertlərin bilgisi müəllifdən yüksək olmur: “Ekspertlərin seçiminə xüsusi diqqət ayrılmalıdır. Hər müəllim ekspert ola bilməz. Ancaq tam mükəmməl biliyə sahib, metodiki cəhətdən potensialı güclü olan müəllimlər dərsliklərin qiymətləndirilməsində iştirak edə bilər”.

Ekspert vurğulayıb ki, son zamanlar adi orta fənn müəllimləri dərsliklərin qiymətləndirilməsi ilə məşğul olurlar: “Bu, nöqsanların aradan qalxmasına kömək etmir. Ancaq sevindirici haldır ki, DİM-də yüksək keyfiyyətli ekspertlərlə rastlaşırıq”,-deyən A.Həsrət əlavə edib ki, Azərbaycanda dərsliklərin qiymətləndirilməsinə cəlb olunan müəllimlərin biliklərini, metodiki cəhətdən savadını yoxlayan ölçü meyarları olmalı, bunlara uyğun gələnlər ekspert adına layiq görülməlidir: “Ekspertin bilik səviyyəsi müəllifin bilik səviyyəsindən aşağı olmamalıdır. Bütün dərsliklərin monitorinqi aparılmalıdır. 4-5 ekspertin rəyi ilə bu iş bitməməlidir. Müxtəlif müəllif komandaları tərəfindən yazılan bütün dəsrliklər qiymətləndirilmə üçün ictimaiyyətin geniş müzakirəsinə çıxarılmalıdır”.

Təhsil Nazirliyinin Məktəbəqədər və ümumi təhsil şöbəsinin müdiri Aydın Əhmədov ibtidai siniflərin “Azərbaycan dili” dərsliklərinə məzmun baxımından səlis olmayan şeirlərin, “Musiqi” və “Təsviri incəsənət” dərsliklərinə isə ağır terminlərin daxil edilməsinə münasibət bildirərkən deyib ki, ibtidai sinif dərsliklərindən şagirdlər üçün əhəmiyyətinə görə ikinci dərəcəli hesab olunan, eləcə də onlar üçün ağır sayılan terminlər çıxarılacaq. Onun “Trend”ə dediyinə görə, məzmun baxımından səlis olmayan şeirlərin dərsliklərə daxil edilməsi halları var: “Şəkildə də, poetik və ya nəsr mətndə də belə hal ola bilər. Ümumiyyətlə, dünyada ideal dərslik yoxdur. Dərslik yazmaq və hamının tələbini ödəmək, hamını razı salmaq çox çətindir”.

Dərsliklərə bəzi lazımsız terminlərin daxil edilməsi ilə də razılaşan Əhmədov qeyd edib ki, Təhsil Nazirliyi tərəfindən 3-cü dəfə qəbul olunması məqsədilə hazırlanan “Ümumi təhsil pilləsinin yeni dövlət standartları” layihəsində belə hallar tədricən aradan qaldırılır: “Yeni standartlarda biz onları çıxarmışıq. Çalışmışıq ki, standartları yüngülləşdirək. Proqramlar da yazılanda onlar hamısı nəzərə alınacaq. Ancaq belə başa düşmək lazım deyil ki, “Musiqi” dərsi mahnı oxumaq, “Təsviri incəsənət” dərsi şəkil çəkmək dərsidir. Xeyr, belə deyil. Bu fənlərin məqsədi tamam başqadır”.

Onun bildirdiyinə görə, “Musiqi” və “Təsviri incəsənət” fənlərinin məqsədi şagirdlərin estetik tərbiyəsini formalaşdırmaq, eyni zamanda şagirdlərin Azərbaycan mədəniyyəti, incəsənəti, bu sahənin tanınmış şəxsiyyətləri haqqında məlumat dairəsini genişləndirilməkdir: “Biz həm də şagirdin şəxsiyyət kimi formalaşdırılmasından danışırıq. Şəxsiyyət o demək deyil ki, o, fizikanı, riyaziyyatı bilir. Onun başqa keyfiyyətləri də olmalıdır. Uşaq bilməlidir ki, kvartet, orkestr, trio nədir. Bu, onun ümumi dünyagörüşünə təsir edir”.

Sabirabad rayonu Babək Rəhimov adına Qəzli kənd orta məktəbinin direktor müavini Zəka Cabbarlının sözlərinə görə, bu günün dərslikləri ən böyük problemdir: “Təhsil islahatları yenilik gətirdi, lakin əngəlli tərəflər çoxdur. Fəal təlim metodlarına əsaslanan yeni dərsliklərdə məlumat azlığı nəzərə çarpır”,- deyən Cabbarlıya görə, təkcə “Azərbaycan dili”, “Ədəbiyyat” və “Riyaziyyat” dərsliklərinə baxmaq kifayətdir ki, bu qüsurları görəsən. Onun sözlərinə görə, “Azərbaycan dili” dərsliyində qrammatik qaydalar bəsit şəkildə verilib.

Z.Cabbarlı bildirib ki, dərsliklərin redaktə məsələsi də ciddi problemdir: “Düşünürəm ki, dərsliklərlə bağlı ciddi komissiya yaradılmalı və geniş ictimai müzakirələr aparılmalıdır. Əsas problemlərdən biri də şagirdlərin həddən artıq yüklənməsi ilə nəticələnən ağır dərsliklərin olmasıdır. Ciddi narahatlıqlar əsasən ibtidai təhsil pilləsindəki dərsliklərdədir. Dərslik müəllifləri şagirdlərin yaşını ciddi nəzərə almalıdır. Dərsliklər onların başa düşəcəyi şəkildə yazılmalıdır”.