Ddadilər dövləti

1073-1074-cü illərdə Şəddadi hökmdarı II Fəzlin oğlu Fəzlun atasına qarşı çıxaraq, onu hakimiyyətdən uzaqlaşdırdı və ölkənin idarəsini əlinə aldı. Lakin 1075-ci ildə Səlcuqi sultanı Məlik şahın əmiri Savtəkin böyük bir qoşunla Arrana göndərilir. Göstərilən müqavimətə baxmayaraq, Fəzlun, nəhayət, Arranın idarəsini Savtəkinə təhvil verməli olur. Əmirliyin ərazisi atabəyliyə çevrilir. Məlikşahın oğlu, Səlcuq məliki Məhəmməd atabəyliyin ilk başçısı təyin edilir. O, Gəncədə qərarlaşaraq yerli əmirlərlə sıx əlaqələr yaradır, əhali arasında məşhurlaşır. Azərbaycanın tarixində nəzərə çarpacaq rol oynamış Məhəmməd sonralar böyük sultan taxtına çıxmış (1105-1118), İraq sultanlığının (1118-1194) əsasını qoymuşdu. Hakimiyyətdən kənar olunmuş Fəzlun, az sonra isə atası II Fəzl Səlcuqilər tərəfindən əsir alınırlar. Mənbələrdə Fəzlunun hakimiyyətinin son illəri haqqında çox ziddiyyətli və adda-budda məlumat vardır. XI yüzilin anonim gürcü mənbəyinə görə, Fəzlun 1088-ci ilədək Səlcuqilər əleyhinə mübarizə etmiş, nəhayət həbs olunaraq Bağdada aparılmış və 1091-ci ildə orada ölmüşdür. Fəzlunun Bağdadda əsirlikdə öldüyünü İbn əl-Əsir də təsdiq edir.

III bölmə. Xilafətin süqutu və Azərbaycan dövlətçiliyinin dirçəlişi. İqtisadi və mədəni tərəqqi (IX əsrin ikinci yarısı – XI əsrin ortaları)
IV fəsil. Azərbaycan dövlətçiliyinin dirçəlişi

Şəddadilər və Rəvvadilər dövlətlərinə məxsus oxşar cəhət.

monqolların hücumuna məruz qalmışlar

eyni əsrdə yaranmışlar

XI əsrdə süquta uğramışlar

Hər ikisinə eyni hökmdar başçılıq etmişdir.

CAVAB DÜZDÜR!

Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.

CAVAB SƏHVDİR
Paylaşın – Hamı bilsin

Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə 1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.

Testin cavabını göstər

Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı “Testin izahını yazın” bölməsinə yazın.

Abbasilər xilafətinin dağılması gedişində Azərbaycanda yaranmış müstəqil feodal dövlətlərindən biri idi

Şirvanşahlar

Zəkat vergisi nə üçün toplanırdı?

dövlət üçün
kasıblar üçün
feodallar üçün
xəzinə üçün
şikəstlər və yetimlər üçün

Sasanilər və albanların oxşar cəhəti

ərəblərlə mübarizə
4 sosial təbəqəyə bölünmələri
zərdüştlük dininin yayılması
paytaxtların eyni olması
hər ikisi roma ilə müharibə aparması

Erkən Orta əsrlərdə Atropatenada istifadə edilən yazı növü:

Sasani imperiyasında tətbiq edilən yazı növü
Yerli yazı növü
Pəhləvi yazı növü
Mixi yazı növü

İlk dəfə paytaxtı Bərdə olan əmirlik yaratmışdılar:

Dərbəndilər
Kəsranilər
Məzyədilər

Şirvanşahlar dövləti yarandı:

859 – cu ildə
861 – ci ildə
941 – ci ildə
971 – ci ildə

Qədim Gəncəni bərpa etdirib öz iqamətgahını bura köçürdü:

Məhəmməd ibn Yezid
Heysam ibn Xalid
Yezid ibn Məzyəd

IX – XI əsrlərdə Azərbaycanda kənd təsərrüfatının hansı sahəsi daha çox inkişaf etmişdi:

Balıqçılıq

Slavyanların Azərbaycana 944 – cü il yürüşündə məqsədləri:

Ölkəni talan və qarət edib geri qayıtmaq
Sarı adasının əhalisini qarət etmək və əsir alıb aparmaq
Bərdəni ələ keçirmək və Azərbaycanda həmişəlik möhkəmlənmək
Bakını tutub Azərbaycanda daimi qalmaq

Rəvvadilər dövləti neçənci ildə süqut etmişdir?

Slavyanlar Azərbaycan torpaqlarına hansı su yolu ilə soxulurdular?

Amudərya-Aral-Xəzər
Don-Bolqa-Xəzər
Qara dəniz-kür-Xəzər
Ural çayı-Volqa-Xəzər

Saci hökmdarı Yusifin adına hansı şəhərlərdə pul kəsilirdi?

Bərdə, Marağa, Ərdəbil
Beyləqan, Ərdəbil, Təbriz
Naxçıvan, Ərdəbil, Marağa
Dərbənd, Bərdə, Marağa

Salarilərin cənub sərhədi çatırdı?

Araz çayına
Dəclə və Fərat çaylarının yuxarı axınlarına

Azərbaycana türk mənşəli tayfaların ikinci axınında kimlər iştirak etmişdir?

kimmer. iskit, sak

Neçənci əsrdə Albaniyada əsirlərlə yanaşı, caniləri də qula çevirirdilər?

914-cü ildə slavyanlar Azərbaycan torpaqlarına hansı qüvvə ilə hücuma keçdilər?

Hər birində 50 döyüşçü olan 500 gəmi ilə
Hər birində 10 döyüşçü olan 550 gəmi ilə
Hər birində 100 döyüşçü olan 500 gəmi ilə
Hər birində 150 döyüşçü olan 30 gəmi ilə

Atropatena Sasanilər dövlətinin tərkibinə qatıldı

Romanın süqutu nəticəsində
Parfiyanın süqutu nəticəsində
Bizans dövlətinin süqutu nəticəsində
Ağ Hun dövlətinin süqutu nəticəsində

Yusif ibn Əbu sacın hakimiyyəti dövründə neçənci ildən sonra Ərəb Xilafətinin xəzinəsinə xərac göndərilməsi dayandırıldı?

912-ci ildən
911-ci ildən
904-cü ildən
898-ci ildən
900-cü ildən

Azərbaycanın cənubunda hansı yarımmüstəqil əmirlik yaranmışdır və nə vaxt?

Şirvanşah-VI əsrin 80-cı illəri
Şirvanşah-VII əsrin sonu
Salari-VIII əsrin əvvəli
Rəvvadi-VIII əsrin sonları
Rəvvadi-VII əsrin əvvəlləri

Hansı sasani hökmdarı Zərdüşt dinini zorla yaymaq haqqında əmr vermişdir?

Ərdəşir Babəkan
I Xosrov Ənuşirəvan
I Yezdəgerd

Şirvanşahlar tərəfindən 981-ci ildə tutulmuşdur:

Babək harada doğulub?

Uyğunluq gözlənilib:
1.Əlincə qalası
2.Amaras monastırı
3.Xüdafərin körpüsü
a)Araz çayı üzərində
b)Naxçıvanda
c)Ağoğlan çayı sahilində

I və II Bələncər döyüşlərinin oxşar cəhətləri:

ərəblər qalib gəldilər
sasanilər qalib gəldilər
xəzərlər qalib gəldilər
Azərbaycan işğal olundu
xəzərlərin yürüşünün qarşısı alındı

Xosrovun vergi islahatlarına aiddir:
1.Bütün torpaqlar ölçüldü
2.Vergilər ildə bir dəfə bütöv formada alınırdı
3.Uşaq, qadın və 60yaşına çatmış kişilərdən verginin yarısı alınırdı
4.Can vergisi verməli olan insanların sayı müəyyənləşdi
5.Kahinlər, mirzələr can vergisindən azad edildi

Albaniya süqut etdi:

681 – ci ildə
644- cü ildə
646 – cı ildə
705 – ci ildə
667 – ci ildə

Hansı saci hökmdarı xilafətə gedən vergiləri dayandırdı

Deysəm Ibn Xalid
Rəvvadi Əbulhica
Şəddadi Haşim
Yusif Ibn Məhəmməd

Şirvanşahlar, Salarilər və Rəvvadilər dövləti arasında ən az yaşayan dövlət hansıdır?

Şirvanşahlar
Rəvvadilər

“Kitabi Dədə Qorqud” dastanında ana haqqı tanrı haqqına bərabər tutulur:

“Bəkil oğlu İmran” boyunda
“Uşun Qoca oğlu Seyrək” boyunda
“Duxa Qoca oğlu Dəli Domrul” boyunda
“Qanlı Qoca oğlu Qantutalı” boyunda
“Salur Qazanın evinin yağmalanması” boyunda

Şəddadilər dövlətinin ilk paytaxtı:

Haqqımızda

Bu portalı yaradılmasında məqsədimiz ən tez yenilənən təhsil xəbərlərı məkanı yaratmaq idi. Burada sizlər heç yerdə olmayan testlər, sınaqlar, gündəlik dərslərin yoxlanılması imkanı tapacaqsınız.

Əlaqə

Azərbaycan, Bakı şəhəri
+994 50 686 86 44
sbabanli@yahoo.com

Abunə

Xüsusi kampaniyalar, endirimlər, sınaqlar haqqında ən birinci məlumat almaq üçün abunə olun (PULSUZDUR)

Şəddadilər dövləti

Sülalənin banisi Məhəmməd ibn Şəddad ibn Qurtaq Salarilər hökmdarı Mərzban ibn Məhəmmədin həbs olunmasından sonra yaranmış vəziyyətdən istifadə edərək 951-ci ildə, Mərzbanın tabeçiliyində olan Dvin (Dəbil) şəhərini ələ keçirir. Bu zaman Azərbaycanı idarə edən İbrahim Salari atasının vassalı Vayzur (Vayotsdzor) hakiminin qoşununu Məhəmməd ibn Şəddada qarşı göndərir. Lakin Məhəmməd şəhər əhalisinin köməyilə Salari qoşunlarını darmadağın edə bilir. Çox keçmədən, İbrahimin özünün başçılıq etdiyi qoşun Dvini ələ keçirə bilir və Məhəmməd öz adamları ilə birgə Vaspurakana qaçır; 955/56-cı ildə Vaspurakanda vəfat edir. Dvin əldən çıxdıqdan sonra Məhəmmədin Vayzur hakiminin himayəsinə sığınan iki oğlundan böyüyü – Əbülhəsən Əli Ləşkəri 965-ci ilədək Vayzurda qalır. Kiçik oğlu Fəzl isə nəhayət, Salarilərə xidmət etməyə başlayır və Salari hakimi Əli ət-Tazi tərəfindən idarə olunan Gəncəyə gələrək 969/70-ci ilədək burada yaşayır. Gəncədə olarkən Fəzl şəhər rəisinin məsləhəti ilə böyük qardaşı Ləşkəriyə xəbər göndərərək onu Gəncəyə dəvət edir və Gəncə hakimi olmağa razılıq verməsinə nail ola bilir. Fəzllə razılığa gəlmiş Gəncə şəhərinin rəisi Yusif əl-Quzzaz şəhərin Salari hakimini həbs etdirərək şəhər qapılarını Ləşkərinin üzünə açdırır. Beləliklə, Ləşkəri ibn Məhəmməd 971 -ci ildə Gəncənin idarəsini ələ alaraq sülaləsinin hakimiyyətinin əsasını qoyur. Çox keçmədən Şəddadilər Gəncə ətrafında olan Bərdə, Şəmkir və b. torpaqlarda möhkəmləndilər. Ermənistanın şərq hissəsini ələ keçirdilər.
Dövlətinin ərazisi əsasən Kür-Araz çayları arasındakı torpaqları əhatə edirdi. Şəddadilər şimal tərəfdən Şəki və Kaxetiya çarlığı, cənubdan Rəvvadilər dövləti ilə həmsərhəd idi. Dövlətin cənub-qərbində yerləşən Dəbil şəhəri də Şəddadilərə tabe idi. 1088-ci ildə səlcuqlar bu dövlətin valığına son qoydular.
Paytaxtı Gəncə şəhəri olmuşdur

Hakimiyyətdə olan hökmdarlar:
971-978 Əbülhəsən Ləşkəri
978-985 Mərzban ibn Məhəmməd
985-1030 Fəzl ibn Məhəmməd
1031-1034 Əbülfəth Musa ibn Fəzl
1034-1049 Əbülhəsən Əli Ləşkəri
1049-1067 Əbüləsvər Şavur
1067-1088 II Fəzl

Şəddadilər

Salarilər dövlətində orduda xidmət etmiş Məhəmməd bu sülaləyə qarşı çıxdı və 951-ci ildə Dəbili ələ keçirib müstəqil əmirlik yaratdı. O, 971-ci ildə varisi Əli Ləşkəri Arazdan şimaldakı feodal mülklərini də özünə tabe etdi. Paytaxtı Gəncə olan müstəqil Şəddadilər dövlətinin əsasını qoydu. Az sonra Bərdə, Şəmkir torpaqlarını da ələ keçirdi. [1]

Dövlətin Güclənməsi

978/79-cu ildə Ləşkəri vəfat edir. Özündən sonra Gəncə taxtında kiçik qardaşı Fəzli görmək istəyən Ləşkərinin istəyinə rəğmən hakimiyyət Məhəmməd ibn Şəddadın ortancıl oğlu Mərzbanın əlinə keçdi. Onun bacarıqsız siyasəti əvvəllər Şəddadilərin itaətində olan bir çox vilayətlərin itirilməsinə səbəb oldu. 982/83-cü ildə Şirvanşah Məhəmməd ibn Əhməd Bərdəni ələ keçirərək, Musa ibn Əlini şəhər hakimi təyin edir. Elə həmin dövrdə Naxçıvan əmiri Əbu Düləf də Naxçıvan Dvində hakimiyyətini möhkəmlədə bilmişdi.

985/86-cı ildə Fəzl ov zamanı fürsətdən istifadə edərək qardaşı Mərzbanı öldürür, Mərzbanın oğlu Şirvini isə həbs etdirərək hakimiyyəti ələ keçirir.

Fəzl ibn Məhəmmədin (985-1030) hakimiyyəti dövründə Şəddadilər dövləti qüvvətləndi. O, Gəncə ətrafındakı bütün xırda mülkləri aradan qaldırıb mərkəzi hakimiyyəti gücləndirdi, Şəddadilərin ata-baba mülkləri olan Dəbili də öz dövlətinə birləşdirdi. Erməni hakimi Şəddadilər dövlətinə 3000 dinar məbləğində bac verməyə məcbur oldu. [2] Bundan başqa Fəzl ibn Məhəmməd gürcülər və xəzərlərə qarşı uğurlu savaş apardı. Onun hakimlyyəti illərində hərbi məqsədlə Araz çayı üzərində salınan Xudafərin körpüsü (1027) Azərbaycanın quzey və Güney bölgələri arasında iqtisadi və mədəni əlaqələrin genişlənməsində mühüm rol oynadı. Fəzl ibn Məhəmmədin hakimiyyəti illərində Şəddadilərlə Şirvanşahlar arasında da sıx əlaqə yaranmışdı. Hər iki sülalə arasında qohumluq münasibətləri vardı. Şəddadilər digər Azərbaycan hakimləri ilə Güneydə hökmdarlıq edən Rəvvadilərlə və Tiflis əmiri Əbülfəzl Cəfər ibn Əli ilə də dostluq münasibətləri saxlayırdılar.

XI əsrin 30-cu illərində Arazdan quzeydəki Azərbaycan torpaqlarında yeni-yeni Oğuz boylarının məskən salması Şəddadilərin hərbi qüdrətini daha da artırdı. Dəbili ələ keçirməyə çalışan Bizans-erməni qoşunlarına ağır zərbə vuruldu (1037). Bizans və Gürcüstanın birləşmiş qüvvələrinin Tiflis müsəlman əmirliyini aradan qaldırmaq cəhdi də baş tutmadı (1038). Bütün bu qovğalarda oğuz döyüşçüləri fəal iştirak etdilər.

Şəddadilər dövləti Əbu-I-Əsvar Şavurun (1049-1067) dövründə Gürcüstanla və onun müttəfiqi olan Şirvanşahlar dövləti ilə müharibələr apardı. Şəddadilər dövlətinin qüvvətlənməsindən qorxuya düşən və bu zaman Cəfərilər sülaləsinin idarə etdiyi Tiflis əmirliyini tutmağa çalışan gürcü çarı IV Baqrat alanlarla ittifaq bağladı, 1062-ci ildə alanların Dəryal keçidini aşıb Gürcüstan vasitəsilə Azərbaycana hücum etməsinə şərait yaratdı. Bu zaman Şavur Gəncənin yadellilərə qarşı müdafiəsini möhkəmləndirdi. Bu məqsədlə onun ətrafına hasar və xəndəklər çəkdirdi, şəhərə möhkəm qala qapıları düzəltdirdi (1063). Şəddadilər bu zaman Dəbili əldən verməmək, habelə onlardan asılı olan Ani əmirliyini müdafiə etmək üçün ermənilərə və onlara kömək edən Bizans imperiyasına qarşı da uğurla mübarizə apardılar. Kiçik Asiyanın şərqində Bizansa qarşı vuruşan Şəddadi qoşunlarının vurucu qüvvəsi oğuz türkləri idi. Bu mübarizədə Şəddadilərin daha qüdrətli müttəfiqi sonralar Səlcuq türkləri oldu.

1072-ci ildə II Fəzl xarici siyasət sahəsində yeni bir addım ataraq, Səlcuq hokmdarına hədiyyə şəklində təqdim etdiyi zər naxışlı parçaların müqabilində onlardan şəddadi əmirliyinin daha bir mərkəzinə cevrilən Ani şəhərini aldı. Şavurun kiçik oğlu, II Fəzlin qardaşı Mənuçehr Aniyə göndərildi. Aninin yenidən şəddadilərin tabeliyinə keçməsi vahid sülalənin nümayəndələri tərəfindən idarə olunan şəddadilər dövlətinin sərhədlərini bir qədər də genişləndirdi.

Dövlətin Süqutu

1073-1074-cü illərdə Şəddadi hökmdarı II Fəzlin oğlu Fəzlun atasına qarşı çıxaraq, onu hakimiyyətdən uzaqlaşdırdı və ölkənin idarəsini əlinə aldı. Lakin 1075-ci ildə Səlcuqi sultanı Məlik şahın əmiri Savtəkin böyük bir qoşunla Arrana göndərilir. Göstərilən müqavimətə baxmayaraq, Fəzlun, nəhayət, Arranın idarəsini Savtəkinə təhvil verməli olur. Əmirliyin ərazisi atabəyliyə çevrilir. Məlikşahın oğlu, Səlcuq məliki Məhəmməd atabəyliyin ilk başçısı təyin edilir. O, Gəncədə qərarlaşaraq yerli əmirlərlə sıx əlaqələr yaradır, əhali arasında məşhurlaşır. Azərbaycanın tarixində nəzərə çarpacaq rol oynamış Məhəmməd sonralar böyük sultan taxtına çıxmış (1105-1118), İraq sultanlığının (1118-1194) əsasını qoymuşdu. Hakimiyyətdən kənar olunmuş Fəzlun, az sonra isə atası II Fəzl Səlcuqilər tərəfindən əsir alınırlar. Mənbələrdə Fəzlunun hakimiyyətinin son illəri haqqında çox ziddiyyətli və adda-budda məlumat vardır. XI yüzilin anonim gürcü mənbəyinə görə, Fəzlun 1088-ci ilədək Səlcuqilər əleyhinə mübarizə etmiş, nəhayət həbs olunaraq Bağdada aparılmış və 1091-ci ildə orada ölmüşdür. Fəzlunun Bağdadda əsirlikdə öldüyünü İbn əl-Əsir də təsdiq edir.

Beləliklə, Şəddadilər dövlətinin ən mühüm əmirliyi olan Arran-Naxçıvan-Gəncə əmirliyi süqut edir. Yalnız Ani və Dvində Şəddadilər sülaləsinə mənsub əmirlər Səlcuqilərin vassalı kimi hələ də fəaliyyət göstərirdilər. Mənuçehrdən sonra onun nəsli təqribən hələ 130 il Anidə hakimiyyətdə qalmış və nəhayət, bu şəhər gürcülərin əlinə keçmişdi. Dvin Şəddadiləri isə 1130-cu ildə Səlcuqilərin zərbələri nəticəsində süqut etmişdilər.

↑ Azərbaycan tarixi 7-ci sinif dərslik (https://www.trims.edu.az/site/resource.php?id=227)
↑ Azərbaycan tarixi 2-ci cild

İstinadlar

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

Peacock, Andrew (2011). “Shaddadids”. Encyclopædia Iranica Online . İstifadə tarixi: 18 June 2015 .

Avqust 03, 2021
Ən son məqalələr

Dövlət xadimi

Dövlət çevrilişi

Dövlət İdarəetmə Formaları

Dövlət İmtahan Mərkəzi

Dövlət şurasının təntənəli iclası

Dövlət Əmək Müfəttişliyi Xidməti (Azərbaycan)

Dövlətabad

Dövlətabad (Rəzəvi Xorasan)

Dövlətabad (Əsədabad)

Dövlətlərarası Aviasiya Komitəsi

Ən çox oxunan

Ləmbəran (Kəlbəcər)

Ləmbəran xalçası

Ləmtunlar

Lənbəran

Lənbəran bələdiyyəsi

şəddadilər, 1088paytaxtıgəncədiniislamidarəetmə, formasımütləq, monarxiyatarixi, yaranması971, süqutu1088ərazisisələfi, xələfisalarilər, böyük, səlcuq, imperiyasıindi, tərkibindəazərbaycan, azərbaycan, gürcüstan, gürcüstan, ermənistan, ermənistan, iran, iranmü. Seddadiler971 1088PaytaxtiGenceDiniIslamIdareetme formasiMutleq monarxiyaTarixi Yaranmasi971 Suqutu1088ErazisiSelefi XelefiSalariler Boyuk Selcuq ImperiyasiIndi terkibindeAzerbaycan Azerbaycan Gurcustan Gurcustan Ermenistan Ermenistan Iran IranMundericat 1 Yaranmasi 2 Dovletin Guclenmesi 3 Dovletin Suqutu 4 Menbe 5 Istinadlar 6 Hemcinin bax 7 Xarici kecidlerYaranmasi RedakteSalariler dovletinde orduda xidmet etmis Mehemmed bu sulaleye qarsi cixdi ve 951 ci ilde Debili ele kecirib musteqil emirlik yaratdi O 971 ci ilde varisi Eli Leskeri Arazdan simaldaki feodal mulklerini de ozune tabe etdi Paytaxti Gence olan musteqil Seddadiler dovletinin esasini qoydu Az sonra Berde Semkir torpaqlarini da ele kecirdi 1 Dovletin Guclenmesi Redakte978 79 cu ilde Leskeri vefat edir Ozunden sonra Gence taxtinda kicik qardasi Fezli gormek isteyen Leskerinin isteyine regmen hakimiyyet Mehemmed ibn Seddadin ortancil oglu Merzbanin eline kecdi Onun bacariqsiz siyaseti evveller Seddadilerin itaetinde olan bir cox vilayetlerin itirilmesine sebeb oldu 982 83 cu ilde Sirvansah Mehemmed ibn Ehmed Berdeni ele kecirerek Musa ibn Elini seher hakimi teyin edir Ele hemin dovrde Naxcivan emiri Ebu Dulef de Naxcivan Dvinde hakimiyyetini mohkemlede bilmisdi 985 86 ci ilde Fezl ov zamani fursetden istifade ederek qardasi Merzbani oldurur Merzbanin oglu Sirvini ise hebs etdirerek hakimiyyeti ele kecirir Fezl ibn Mehemmedin 985 1030 hakimiyyeti dovrunde Seddadiler dovleti quvvetlendi O Gence etrafindaki butun xirda mulkleri aradan qaldirib merkezi hakimiyyeti guclendirdi Seddadilerin ata baba mulkleri olan Debili de oz dovletine birlesdirdi Ermeni hakimi Seddadiler dovletine 3000 dinar mebleginde bac vermeye mecbur oldu 2 Bundan basqa Fezl ibn Mehemmed gurculer ve xezerlere qarsi ugurlu savas apardi Onun hakimlyyeti illerinde herbi meqsedle Araz cayi uzerinde salinan Xudaferin korpusu 1027 Azerbaycanin quzey ve Guney bolgeleri arasinda iqtisadi ve medeni elaqelerin genislenmesinde muhum rol oynadi Fezl ibn Mehemmedin hakimiyyeti illerinde Seddadilerle Sirvansahlar arasinda da six elaqe yaranmisdi Her iki sulale arasinda qohumluq munasibetleri vardi Seddadiler diger Azerbaycan hakimleri ile Guneyde hokmdarliq eden Revvadilerle ve Tiflis emiri Ebulfezl Cefer ibn Eli ile de dostluq munasibetleri saxlayirdilar XI esrin 30 cu illerinde Arazdan quzeydeki Azerbaycan torpaqlarinda yeni yeni Oguz boylarinin mesken salmasi Seddadilerin herbi qudretini daha da artirdi Debili ele kecirmeye calisan Bizans ermeni qosunlarina agir zerbe vuruldu 1037 Bizans ve Gurcustanin birlesmis quvvelerinin Tiflis muselman emirliyini aradan qaldirmaq cehdi de bas tutmadi 1038 Butun bu qovgalarda oguz doyusculeri feal istirak etdiler Seddadiler dovleti Ebu I Esvar Savurun 1049 1067 dovrunde Gurcustanla ve onun muttefiqi olan Sirvansahlar dovleti ile muharibeler apardi Seddadiler dovletinin quvvetlenmesinden qorxuya dusen ve bu zaman Ceferiler sulalesinin idare etdiyi Tiflis emirliyini tutmaga calisan gurcu cari IV Baqrat alanlarla ittifaq bagladi 1062 ci ilde alanlarin Deryal kecidini asib Gurcustan vasitesile Azerbaycana hucum etmesine serait yaratdi Bu zaman Savur Gencenin yadellilere qarsi mudafiesini mohkemlendirdi Bu meqsedle onun etrafina hasar ve xendekler cekdirdi sehere mohkem qala qapilari duzeltdirdi 1063 Seddadiler bu zaman Debili elden vermemek habele onlardan asili olan Ani emirliyini mudafie etmek ucun ermenilere ve onlara komek eden Bizans imperiyasina qarsi da ugurla mubarize apardilar Kicik Asiyanin serqinde Bizansa qarsi vurusan Seddadi qosunlarinin vurucu quvvesi oguz turkleri idi Bu mubarizede Seddadilerin daha qudretli muttefiqi sonralar Selcuq turkleri oldu 1072 ci ilde II Fezl xarici siyaset sahesinde yeni bir addim ataraq Selcuq hokmdarina hediyye seklinde teqdim etdiyi zer naxisli parcalarin muqabilinde onlardan seddadi emirliyinin daha bir merkezine cevrilen Ani seherini aldi Savurun kicik oglu II Fezlin qardasi Menucehr Aniye gonderildi Aninin yeniden seddadilerin tabeliyine kecmesi vahid sulalenin numayendeleri terefinden idare olunan seddadiler dovletinin serhedlerini bir qeder de genislendirdi Dovletin Suqutu Redakte1073 1074 cu illerde Seddadi hokmdari II Fezlin oglu Fezlun atasina qarsi cixaraq onu hakimiyyetden uzaqlasdirdi ve olkenin idaresini eline aldi Lakin 1075 ci ilde Selcuqi sultani Melik sahin emiri Savtekin boyuk bir qosunla Arrana gonderilir Gosterilen muqavimete baxmayaraq Fezlun nehayet Arranin idaresini Savtekine tehvil vermeli olur Emirliyin erazisi atabeyliye cevrilir Meliksahin oglu Selcuq meliki Mehemmed atabeyliyin ilk bascisi teyin edilir O Gencede qerarlasaraq yerli emirlerle six elaqeler yaradir ehali arasinda meshurlasir Azerbaycanin tarixinde nezere carpacaq rol oynamis Mehemmed sonralar boyuk sultan taxtina cixmis 1105 1118 Iraq sultanliginin 1118 1194 esasini qoymusdu Hakimiyyetden kenar olunmus Fezlun az sonra ise atasi II Fezl Selcuqiler terefinden esir alinirlar Menbelerde Fezlunun hakimiyyetinin son illeri haqqinda cox ziddiyyetli ve adda budda melumat vardir XI yuzilin anonim gurcu menbeyine gore Fezlun 1088 ci iledek Selcuqiler eleyhine mubarize etmis nehayet hebs olunaraq Bagdada aparilmis ve 1091 ci ilde orada olmusdur Fezlunun Bagdadda esirlikde olduyunu Ibn el Esir de tesdiq edir Belelikle Seddadiler dovletinin en muhum emirliyi olan Arran Naxcivan Gence emirliyi suqut edir Yalniz Ani ve Dvinde Seddadiler sulalesine mensub emirler Selcuqilerin vassali kimi hele de fealiyyet gosterirdiler Menucehrden sonra onun nesli teqriben hele 130 il Anide hakimiyyetde qalmis ve nehayet bu seher gurculerin eline kecmisdi Dvin Seddadileri ise 1130 cu ilde Selcuqilerin zerbeleri neticesinde suqut etmisdiler Menbe Redakte Azerbaycan tarixi 7 ci sinif derslik https www trims edu az site resource php id 227 Azerbaycan tarixi 2 ci cildIstinadlar RedakteHemcinin bax RedakteXarici kecidler RedaktePeacock Andrew 2011 Shaddadids Encyclopaedia Iranica Online Istifade tarixi 18 June 2015 Menbe https az wikipedia org w index php title Seddadiler amp oldid 5929678, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.