Diş xəstəlikləri

10 Dişlərin itirilməsi davam etdikdə ağız boşluğunda çeynəmə funksiyasını öz effektliyini itirir,yəni insan qidanı düzgün parçalaya ,əzə bilmir.Qida düzgün həzm olunmur.Bu da gələcəkdə həzm sistemindəki problemlərə yol açır.Mədədə olan bir çox xəstəliklərin nəticəsi həzmin düzgün getməməsindən düzgün çeynənməməsindən yaranır.

DİŞ XƏSTƏLİKLƏRİ..

. konulu sunumlar: “DİŞ XƏSTƏLİKLƏRİ..”— Sunum transkripti:

2 Yaşadığı ərazidə yayılmış diş xəstəliklərinin mənbəyini araşdırmaq;
Əsas fikir: diş insan sağlamlığına təsir edən əsas amillərdən biridir Yer:məktəb,şəhər poliklinikası,şəhər parkları,şəhər məktəbi Tədris vasitələri: kompüter,proyektor,internet,fotoaparat,videokamera. Məqsəd: Yaşadığı ərazidə yayılmış diş xəstəliklərinin mənbəyini araşdırmaq; Bu xəstəliklərin insan orqanızmınə hansı mənfi təsirlərin göstərdiyini aydınlaşdırmaq; Şəhər parklarında(insanların kütləvi yığıldığı yerlərdə) insanları bilgiləndirmək Şagirdlərə bu araşdırmanın nəticələri ilə məlumatlandırmaq Xəstəliyin qarşısını almaq üçün kiçik layihələr təşkil etmək və həyata keçirmək;

3 Bizim rayonumuz Böyük Qafqaz Sıra dağlarının ətəyində yerləsir
Bizim rayonumuz Böyük Qafqaz Sıra dağlarının ətəyində yerləsir.Suyu dağlarından süzülüb gələn bulaqlardandır.Torpağında qoz və fındıq ağaclarının yetişməsi suyun tərkibinə çox böyük təsir göstərir.Belə ki, bizim zona , endemik ur və diş xəstəliklərinin ən çox rast gəlinən zonalarındandır

4 Bunları nəzərə alaraq biz Rayon Xəstəxanasının stomatoloqu Cavid Kərimova müraciət etdik.Ən çox yayılan diş xəstəlikləri və bunlara qarşı hansı tədbirlər görmək mümkün olduğunu araşdırdıq.

5 Hamı bilir ki,insanın sağlamlığı ağız boşluğundan başlayır
Hamı bilir ki,insanın sağlamlığı ağız boşluğundan başlayır.Əbəs yerə deməyiblər ağız boşluğu insan sağlamlığının güzgüsüdür.Elə bir insan yoxdur ki, diş problemi ilə üzləşməsin.Respublikamızda əhalinin 80%-dən çoxu diş və diş əti xəstəlikləri ilə rastlaşır.

6 Diş xəstəliklərindən ən çox rast gələni kariesdir.
Kraries latın dilindən tərcümədə çürümə deməkdir.Karies dişin dağılmasıdır.Dişin tərkibində olan mineral maddələr əriməyə başlayır,nəticədə dişin bərk toxumaları dağılır,boşluq yaranır.

7 Daimi müalicə aparılmadıqda dişin tamamilə dağılması ilə nəticələnir və insan dişini itirir.Dişlərin itirilməsi isə ardınca ağız boşluğunda başqa problemlər yaradır.

8 Dişin karies mənşəli xəstəliklərilə yanaşı damaq xəstəlikləri də geniş yayılmışdır.Damaq xəstəliklərindən ən çox rast gəlinəni qinqivit xəstəliyidir.

9 Qinqivit xəstəliyi zamanı damaqlar şişkinli,qızartılı,ağrılı olur
Qinqivit xəstəliyi zamanı damaqlar şişkinli,qızartılı,ağrılı olur.Damağın rəngi al qırmızı rəngdə olur.Ağız boşluğundan pis qoxu gəlir.Damaq xəstəlikləri əsasən uşaq və yeniyetmə yaşlarında başlayır.Erkən müalicə aparılmadıqda bu sonrası dövrdə paradontoz və parodintit kimi dişlərinin laxlamasına,itirilməsinə səbəb olur.

10 Dişlərin itirilməsi davam etdikdə ağız boşluğunda çeynəmə funksiyasını öz effektliyini itirir,yəni insan qidanı düzgün parçalaya ,əzə bilmir.Qida düzgün həzm olunmur.Bu da gələcəkdə həzm sistemindəki problemlərə yol açır.Mədədə olan bir çox xəstəliklərin nəticəsi həzmin düzgün getməməsindən düzgün çeynənməməsindən yaranır.

11 Rayonumuzda da diş xəstəlikləri geniş yayılmışdır
Rayonumuzda da diş xəstəlikləri geniş yayılmışdır.Bizim ərazimizə xas olan xəstəliklərdən biri flüoroz xəstəliyidir.Normalda suyun tərkibində olan flüorun miqdarı mol/ml səviyyəsində olmalıdır.Suyun tərkibində olan flüorun miqdarı az olarsa karies,çox olarsa flüoroz xəstəliyi yaranır.Flüoroz xəstəliyi zamanı dişin mina qatı zədələnir.Əvvəlcə dişin mina qatında təbaşirə bənzər ləkələr əmələ gəlir.Sonrakı mərhələdə dişin sərt toxumaları dağılır. Biz ünsiyyət vaxtı qarşımızdakı insanın dişlərinə diqqət yetiririk.Çünki ünsiyyət sözlərdir,sözlər isə ağızdan çıxır.Dişlər də orada yerləşir.Qarşımızdakı adamı güləndə və danışanda onun dişlərinin ağlığı və parlaqlığı insanda ona qarşı müsbət təəssürat yaranır.Ona görə də dişlərin sağlam saxlanması vacibdir.Dişlərimizin sağlamlığına fikir verin.Onların qayğısına qalın.

12 Biz şəhər parkında,uşaq bağçasında görüşlər keçirdik
Biz şəhər parkında,uşaq bağçasında görüşlər keçirdik.İnsanlar əvvəlcə bizə ciddi yanaşmadılar.Bizi dinlədikdən sonra fikirlərimizə hörmətlə yanaşdılar. Öyrəndik ki,onlar protez dişlərdən istifadə edirlər.Belə bir araşdırma apardığımız üçün bizi dəstəklədilər.etiraf etdilər ki,dişlərə vaxtında qulluq etmədikləri üçün bu gün protezlə yaşamaq məcburiyyətindədirlər.Protezilə yeməyin dadını hiss etmədiklərini,yemək qalıqlarının ağızda xoş olmayan qoxu verdiyini qeyd etdilər.

13 Belə problemlərin yaranmaması üçün ilk öncə erkən yaşlardan dişlər fırçalanmalıdır.Uşaq bağçalarında olan görüşlərimizdə də onlara lazım olan tövsiyyələrimizi verdik.Onları inandırdıq ki,əgər hər gün 2 dəfə (səhər ,axşam) dişlərini fırçalasalar ,bu hal onlarda vərdişə çevriləcək .Böyüyəndə sağlam və ağappaq dişlərə sahib olacaqlar.

14 Məktəbimizin 1-ci sinif şagirdləri ilə görüşümüz.

17 SAĞLAM DİŞLƏR GÖZƏL GÜLÜŞLƏR SİZİN OLSUN!

18 Təqdimatı hazırladı: Qax çəhər 2 №-li məktəb liseyin VII-a sinif şagirdləri.
Bizdən öz dəstəyini əsirgəmədiyi üçün informatika müəllimi Nərminə Abdullayevaya ,həkim Cavid Kərimova minnətdarlığımızı bildiririk.

Diş xəstəlikləri

Stomatologiya – ağız boşluğu orqanlarının fizioloji və patoloji vəziyyətlərinin öyrənilməsi, habelə onların xəstəliklərinin müalicə-profilaktikası ilə məşğul olur. Stomatologiyanın maraq dairəsinə nəinki dişlər, həmçinin bütün diş-çənə sistemi və ağız boşluğunun selikli qişası daxildir. Müasir stomatologiya müalicə ilə yanaşı məsələnin estetik tərəfinə də diqqət yetirərək, hər bir pasiyentin “idela gülüşə” sahib olmasına çalışır. Həkim-stomatoloqlar diş xəstəliklərinin effektiv profilaktika üsul kimi ağız boşluğuna düzgün qulluq qaydalarına xüsusi əhəmiyyət verirlər.

Müalicə üsullarına əsaslanaraq, stomatologiyada aşağıdakı bölmələr ayırd edilir:

• terapevtik stomatologiya (mina və diş kanalı xəstəliklərinin müalicəsi);
• cərrahi stomatologiya (ağız boşluğu orqanlarının xəstəliklərinin cərrahi müalicəsi);
• ortopedik stomatologiya (dişlərin protezlənməsi);
• ortodontiya (dişləmin düzəldilməsi);
• paradontologiya (diş əti və diş toxumalarını əhatə edən paradont xəstəliklərinin müalicəsi);
• uşaq stomatologiyası (uşaqların anatomik-fizioloji xüsusiyyətlərini nəzərə almaqla stomatoloji xəstəliklərin müalicə üsullarının hazırlanması).

Son illərdə stomatologiyada yeni istiqamətlər: implantologiya və estetik stomatologiya geniş formada inkişaf etmişdir.

Stomatologiyanın məşğul olduğu xəstəliklər

• ağız boşluğunun selikli qişasının iltihabi prosesləri (stomatit, gingivit, qlossit, xeylit);
• diş xəstəlikləri (karies, parodontit, parodontoz, perikoronarit, pulpit, minanın hipoplaziyası, diş daşı);
• üz-çənə nahiyəsinin patoloji prosesləri (çənə kistaları, çənəətrafı fleqmona və abseslər, diş sıralarının qüsurları);
• üz nahiyəsinin anadangəlmə inkişaf qüsurları (dodaq və damaq yarıqları – dovşandodaqlıq, qurdağızlıq);
• dişlərin, çənə, dil və dodaqların travmatik zədələnmələri (dişin sınması və s.);
• tüpürcək vəzilərinin xəstəlikləri və s.

Ağız boşluğunun infeksiyaları törədicilərin bütün orqanizmə yayılması üçün əlverişli ocaq sayılır. Ağız boşluğunun vəziyyətinə əsasən insanın sağlamlığı barədə fikir yürütmək mümkündür. Statistik məlumatlara əsasən dünya əhalisinin 87%-i ağız boşluğunun sanasiyasına ehtiyac duyur. Bura defektlərin plomblanması, diş ərpi və daşın təmizlənməsi, ortodontik və ortopedik müalicə aiddir.

Dişlərin vəziyyəti ağır boşluğu və bütünlükdə orqanizmin sağlamlıq göstəricisidir. Onların formalaşması hələ bətndaxili inkişaf dövrünə təsadüf edir. Süd dişləri təxminən körpə doğulduqdan 6 ay sonra, daimi dişlər isə 6-8 yaşlarda çıxır. Uşaqlıq dövründə çıxan daimi dişlər insanı ömür boyu müşayiət etdiyindən onlara həyatın bütün mərhələlərində qulluq edilməlidir.

Stomatologiyanın imkanları

Hazırda stomatologiyada ağrısız, təhlükəsiz və effektiv üsullardan, müasir materiallardan istifadə olunur. Dişlər yalnız bərpa və qorunma imkanının olmadığı təqdirdə çəkilir. Belə vəziyyətlərdə möhkəm və estetik materiallarla diş sırasının tamlığı bərpa olunur.

Günümüzdə sağlam dişlər və gözəl təbəssüm insanın sosial mühitdə uğur atributu hesab olunur. Mükəmməl və qüsursuz «Hollivud» gülüşünün yaradılması estetik stomatologiyanın öhdəliklərindəndir. Bu sahənin fəaliyyət dairəsinə dişlərin estetik baxımdan bərpası, onların ağardılması, forma və ölçülərinin yaxşılaşdırılması daxildir.

Hazırda stomatologiya tibbin ən dinamik inkişafa malik olan sahələrindəndir. Lakin ağız boşluğunun sağlamlığının qorunması təkcə həkim-stomatoloqdan deyil, həm də pasiyentin həyat tərzindən asılıdır. Şirniyyat qəbulunu məhdudlaşdırmaq, zərərli vərdişləri uzaqlaşdırmaq, diş və damaqlara düzgün qulluq etmək və mütəmadi şəkildə stomatoloqun müayinəsindən keçmək dişlərin uzun illər boyu sağlam qalmasına imkan verir.

Med-portal.az saytının «Diş xəstəlikləri» bölməsini oxumaqla dişləri qorumağın sirlərini öyrənə bilərsiniz.

Saytda dərc olunan məlumatlar sadəcə maarifləndirici xarakter daşıyır və ixtisaslaşmış tibbi yardımı əvəz etmir. Bu səbəbdən həkimlə məsləhətləşməyiniz vacibdir!

www.wikimedia.az-az.nina.az

Diş — canlılarda ərzağın ilkin mexaniki emalı üçün orqanizmin bir hissəsi, heyvanlarda həmçinin müdafiə və hücum silahı, insanda danışıq instrumentlərindən biri və gülüş atributu kimi də istifadə edilir.

İnsanın dişləri
Dişin quruluşu

Dişlər dentin maddəsindən əmələ gəlmişdir, üç hissədən (tac, boyun, kök) ibarətdir və bir−birindən fərqlənir. Dentin dişin özəyini əhatə edir. Diş tacı üzəri mina qatı ilə örtülmüşdür. Dişin boyunu diş əti ilə örtülmüşdür. Diş kökü çənə sümüyündə yerləşir. Üzəri sement qatla örtülmüşdür. Dişin içərisində sinirlər və qan damarları var. İnsan doğulduqda dişsiz doğulur. Süd dişləri və daimi dişlər var. Əsasən,6−7 aylıqda uşağın süd dişləri çıxır. Süd dişləri cəmi 20 ədəd olur. Hər çənədə 4 kəsici, 2 köpək, 4 kiçik azı dişi yerləşir. Uşaqlarda 6 yaşdan 12 yaşına qədər süd dişləri daimi dişlərlə əvəz olunur və böyük azı dişləridə çıxmağa başlayır. Böyük azı dişlər 12 ədəd olur. Onların axırıncı dördü 16 yaşından sonra çıxır və ağıl dişləri adlanır.

Diş minası canlı toxuma olmadığı üçün daimi dişlər özünü bərpa edə (regenerasiya) bilmir.

Mündəricat

• 1 Dişin funksiyaları
• 2 Dişin inkişafı
• 3 Ağız boşluğunun gigiyenası
• 4 Diş xəstəlikləri
• 5 Maraqlı faktlar
• 6 Ədəbiyyat
• 7 Həmçinin bax

Dişin funksiyaları

Üzərilərinə düşən vəzifələrə görə dişlər 4 növə bölünürlər:

• Kəsici dişlər — qabaq dişlər. Körpə uşaqlarda birinci meydana gəlir, qidanı tutmaq və parçalamaq üçün nəzərdə tutulub ;
• Qaflan ( köpək ) dişləri — konusvari dişlər, yeməyi tutmaq və daha tez parçalamaq üçün nəzərdə tutulub ;
• Azı dişləri ― qidanı doğrayır, əzir və çeynəyir.
• Ağıl dişləri – sonda yerləşən dişlər, yeməyi sürtmək üçün nəzərdə tutulub.

Dişin inkişafı

Papaq mərhələsi
Zınqırov mərhələsi
Sağlam diş
Ağız boşluğunun gigiyenası

Ağız boşluğunun gigiyenası dişlərin kariesinin, ginqvitinin, paradontozunun, ağızda pis iyin və digər stomatoloji xəstəliklərin qarşısını almaq üçün lazımdır. Ona gündəlik dişlərin təmizlənməsi və həkim tərəfindən xüsusi təmizlənmə daxildir.

Həkim tərəfindən diş ətrafında yaranan diş daşının (mineral çöküntü) mexaniki təmizlənir. Diş daşı hətta dişlərin gündəlik təmizlənməsi zamanı da meydana gəlir.

Körpə uşaqların dişlərinin təmizlənməsi üçün xüsusi dental salfetkalardan istifadə edilir.

Diş xəstəlikləri

Maraqlı faktlar

• Ash, Major M. and Stanley J. Nelson, 2003. Wheeler’s Dental Anatomy, Physiology, and Occlusion. 8th edition. ISBN 0-7216-9382-2.
• Cate, A.R. Ten. (1998) Oral Histology: development, structure, and function. 5th ed.
• Neville, B.W., D. Damm, C. Allen, J. Bouquot, 2002. Oral & Maxillofacial Pathology. Second edition. ISBN 0-7216-9003-3.
• Загорский В. А.Частичные съёмные и перекрывающие протезы. Moсква, Медицина, 2007

Həmçinin bax

Avqust 29, 2021
Ən son məqalələr

Anatollu Qəniyev

Anatomiya

Anataz

Anathema

Anavarza

Anax (cins)

Anaxoreta sovkası

Anaxatır

Anaxanım Ağayeva

Anaxanım Xanlarova

Ən çox oxunan

NGC 6895

NGC 6897

NGC 6898

NGC 6902

NGC 6909

diş, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, canlılarda, ərzağın, ilkin, mexaniki, emalı, üçün, orqanizmin, hissəsi, heyvanlarda, həmçinin, müdafiə, hücum, silahı, insanda, danışı. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Dis canlilarda erzagin ilkin mexaniki emali ucun orqanizmin bir hissesi heyvanlarda hemcinin mudafie ve hucum silahi insanda danisiq instrumentlerinden biri ve gulus atributu kimi de istifade edilir Insanin disleri Disin qurulusu Disler dentin maddesinden emele gelmisdir uc hisseden tac boyun kok ibaretdir ve bir birinden ferqlenir Dentin disin ozeyini ehate edir Dis taci uzeri mina qati ile ortulmusdur Disin boyunu dis eti ile ortulmusdur Dis koku cene sumuyunde yerlesir Uzeri sement qatla ortulmusdur Disin icerisinde sinirler ve qan damarlari var Insan dogulduqda dissiz dogulur Sud disleri ve daimi disler var Esasen 6 7 ayliqda usagin sud disleri cixir Sud disleri cemi 20 eded olur Her cenede 4 kesici 2 kopek 4 kicik azi disi yerlesir Usaqlarda 6 yasdan 12 yasina qeder sud disleri daimi dislerle evez olunur ve boyuk azi disleride cixmaga baslayir Boyuk azi disler 12 eded olur Onlarin axirinci dordu 16 yasindan sonra cixir ve agil disleri adlanir Dis minasi canli toxuma olmadigi ucun daimi disler ozunu berpa ede regenerasiya bilmir Mundericat 1 Disin funksiyalari 2 Disin inkisafi 3 Agiz boslugunun gigiyenasi 4 Dis xestelikleri 5 Maraqli faktlar 6 Edebiyyat 7 Hemcinin baxDisin funksiyalari RedakteUzerilerine dusen vezifelere gore disler 4 nove bolunurler Kesici disler qabaq disler Korpe usaqlarda birinci meydana gelir qidani tutmaq ve parcalamaq ucun nezerde tutulub Qaflan kopek disleri konusvari disler yemeyi tutmaq ve daha tez parcalamaq ucun nezerde tutulub Azi disleri qidani dograyir ezir ve ceyneyir Agil disleri sonda yerlesen disler yemeyi surtmek ucun nezerde tutulub Disin inkisafi Redakte Papaq merhelesi Zinqirov merhelesi Saglam disAgiz boslugunun gigiyenasi RedakteAgiz boslugunun gigiyenasi dislerin kariesinin ginqvitinin paradontozunun agizda pis iyin ve diger stomatoloji xesteliklerin qarsisini almaq ucun lazimdir Ona gundelik dislerin temizlenmesi ve hekim terefinden xususi temizlenme daxildir Hekim terefinden dis etrafinda yaranan dis dasinin mineral cokuntu mexaniki temizlenir Dis dasi hetta dislerin gundelik temizlenmesi zamani da meydana gelir Korpe usaqlarin dislerinin temizlenmesi ucun xususi dental salfetkalardan istifade edilir Dis xestelikleri RedakteKaries Pulpit Periodontit Parodantit Dis dasi SementomaMaraqli faktlar RedakteEdebiyyat RedakteAsh Major M and Stanley J Nelson 2003 Wheeler s Dental Anatomy Physiology and Occlusion 8th edition ISBN 0 7216 9382 2 Cate A R Ten 1998 Oral Histology development structure and function 5th ed Neville B W D Damm C Allen J Bouquot 2002 Oral amp Maxillofacial Pathology Second edition ISBN 0 7216 9003 3 Zagorskij V A Chastichnye syomnye i perekryvayushie protezy Moskva Medicina 2007Hemcinin bax RedakteAnatomiya Stomatologiya Gigiyena Tibb ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Dis amp oldid 6083199, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.