Press "Enter" to skip to content

Edebiyyat Nezeriyyesi – Wikipedia

Ədəbiyyat tarixini ilk dəfə ingilis filosofu Frensis Bekon 1605-ci ildə öz traktatlarından birində müstəqil elm adlandırmışdır. Bu elmin Avropa universitetlərində tədrisi isə XIX əsrdən başlanır. İlk ədəbiyyat tarixi kursları yunan-Roma ədəbiyyatları tarixinə aid idi, sonralar konkret Avropa ədəbiyyatlarının tarixləri də müstəqil fənlər kimi tədris olunmağa başlamışdır.

Edebiyyatşunasliq

Edebiyyat heyati,insanin hislerini, dushuncelerini,arzu ve isteklerini obrazli shekilde eks etdiren soz senetidir.Heyati eks etdirmek edebiyyatin esas meqsedidir.Tesadufi deyil ki, qedim yunan filosofu Aristotel edebiyyati teqlidi senet , yeni heyati ve insanlari yamsilama seneti adlandirmishdir.Heyati eks etdirmek edebiyyati elme yaxinlashdirir.Edebiyyat dedikde muxtelif elm sahelerine dair menbelerin cemi nezerde tutulur:siyasi edebiyyat,texniki edebiyyat,tibbe dair edebiyyat ve .s.Amma elmden ferqli olaraq , edebiyyat heyati bedii texeyyul esasinda eks etdirir.Heyati ve insanlari bedii texeyulle, yeni obrazli shekilde eks etdirmek edebiyyati elmden ferqlendirise , incesenetin diger sahelerine yaxinlashdirir.Bu menada edebiyyat bir nov incesenetin novudur. Edebiyyat sozu edeb (merifet) sozunden goturulmushdur.Edebiyyatin vezifelerinden biri insanlara zovq vermekdirse , biri de insanlari terbiye etmek,onlari menevi cehetden zenginleshdirmekdir.Edebiyyati oyrenen elme Edebiyyatshunasliq deyilir.Edebiyyatshunasliq elminin 3 esas sahesi var: 1.Edebiyyat tarixi 2.Edebiyyat nezeriyyesi 3.Edebi tenqid Azerbaycan edebiyyati tarixi bu dovrlere bolunur: 1.Qedim dovr-(13 cu esre qeder) 2.Orta dovr-(13 esr-17 esr) 3.Yeni dovr-(17esr – 20 esr) 4.En yeni dovr-(20 esrden sonraki) Azerbaycan edebiyyatinin umumi ideya-bedii istiqameti ve aparici prinsipleri turkchuluk,islamchiliq,muasirlikle baglidir.Hemin ideya-bedii istiqametler bu ve ya diger derecede edebiyyatimizin tarixi dovrlerinin her biri uchun seciyyevi olmushdur. Bedii edebiyyatin iki qolu var: 1.Shifahi xalq edebiyyati (folklor) 2.Yazili edebiyyat

Gönderen Unknown zaman: 10:31

Edebiyyat Nezeriyyesi – Wikipedia

Ədəbiyyat nəzəriyyəsi — Bədii ədəbiyyatın mahiyyətini, xüsusiyyətlərini, ictimai həyatda onun mövqeyini, rolunu və əhəmiyyətini təhlil etmək və hərtərəfli qiymətləndirmək prinsiplərini müəyyənləşdirən, bədii yaradıcılığın inkişafına istiqamətləndirən qanunları öyrənən elm.

Ədəbiyyat tarixini ilk dəfə ingilis filosofu Frensis Bekon 1605-ci ildə öz traktatlarından birində müstəqil elm adlandırmışdır. Bu elmin Avropa universitetlərində tədrisi isə XIX əsrdən başlanır. İlk ədəbiyyat tarixi kursları yunan-Roma ədəbiyyatları tarixinə aid idi, sonralar konkret Avropa ədəbiyyatlarının tarixləri də müstəqil fənlər kimi tədris olunmağa başlamışdır.

Ədəbiyyat nəzəriyyəsi (kitab)– iki cilddən ibarət “ədəbiyyat nəzəriyyəsi: inkişaf mərhələləri və problemləri” adlı kitab Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Elmin İnkişaf Fondunun qrant layihəsi çərçivəsində çap olunmuşdur. [1]

Ədəbiyyat nəzəriyyəsi: inkişaf mərhələləri və problemləri
Müəlliflər elmi redaktor akademik İsa Həbibbəyli, rəyçilər akademik Nizami Cəfərov (deputat), fil.e.d., professor Məmməd Əliyev (filoloq)
Janr Ədəbiyyyat nəzəriyyəsi
Orijinalın dili Azərbaycan dili
Ölkə Azərbaycan
Nəşriyyat MTM-İnnovation
Cild 2
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Mündəricat

  • 1 I cild– “Ədəbiyyat Nəzəriyyəsi: inkişaf mərhələri və problemləri” kitabının birinci cildində problemə müasir axış, ədəbiyyatın araşdırılmasındakı nəzəri dianmika, ədəbi cərəyanlar və onların Azərbaycan ədəbiyyatında təzahür xüsusiyyətləri, müasir dünyada geniş şəkildə müraciət edilən stereotip-arxetip-prototip nəzəriyyəsi əhatə olunmuşdur.
    • 1.1 I fəsil. Ədəbiyyat nəzəriyyəsi: problemə müasir baxış
    • 1.2 II fəsil. Ədəbiyyat araşdırmaları tarixi və ənənənin dinamikası
    • 1.3 III fəsil. Ədəbi cərəyanlar
    • 1.4 IV fəsil. Sterotip-Arxetip- Prototiplər nəzəriyyəsi
    • 2.1 I Fəsil. Ədəbiyyat Nəzəriyyəsi və müasir meyarlar
    • 2.2 II Fəsil. Ədəbiyyat Nəzəriyyəsi dərslikləri və dəyişən nəzəri aspektlər
    • 2.3 III Fəsil. Azərbaycanda ədəbi-nəzəri məktəblər
    • 2.4 IV Fəsil. Ədəbiyyat və zaman

    I cild– “Ədəbiyyat Nəzəriyyəsi: inkişaf mərhələri və problemləri” kitabının birinci cildində problemə müasir axış, ədəbiyyatın araşdırılmasındakı nəzəri dianmika, ədəbi cərəyanlar və onların Azərbaycan ədəbiyyatında təzahür xüsusiyyətləri, müasir dünyada geniş şəkildə müraciət edilən stereotip-arxetip-prototip nəzəriyyəsi əhatə olunmuşdur.

    I fəsil. Ədəbiyyat nəzəriyyəsi: problemə müasir baxış

    II fəsil. Ədəbiyyat araşdırmaları tarixi və ənənənin dinamikası

    III fəsil. Ədəbi cərəyanlar

    IV fəsil. Sterotip-Arxetip- Prototiplər nəzəriyyəsi

    II cild– ikinci cilddə ədəbiyyat nəzəriyyəsi müasir meyarlarla araşdırılır, beynəlxalq və respublika miqyasında yeni nəzəri baxışların ümumiləşdirilməsi istiqamətində tədqiqat aparılır. Ədəbiyyat nəzəriyyəsinə dair dərsliklər dəyişən tarixi, elmi dəyərlər kontekstində nəzərdən keçirilib dəyərləndirilir. Azərbaycanda ədəbi-nəzəri məktəblər onların təmsilçilərinin yaradıcılığı əsasında sistemləşdirilir. Ədəbiyyatın zaman və məkanla bağlı dinamikasına diqqət yönəldilir.

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.