Yangi boshlanuvchilar uchun elastiklik bo yicha qo llanma: talabning narx elastikligi

Dostları ilə paylaş:

5 Tələb və təklifin elastikliyi və onun təhlili

Tələb və təklifin elastikliyi və onun təhlili

Elastiklik . . .

… tələb və təklifi daha dəqiqliklə təhlil etməyimizə imkan verir.

… alıcı və satıcıların bazar şərtlərindəki dəyişikliklərə hansı səviyyədə reaksiya verdiyini ölçür.

TƏLƏBİN ELASTİKLİYİ

Tələbin qiymət elastikliyi əmtəənin qiymətində baş verən dəyişikliyə əmtəənin tələb həcminin hansı səviyyədə reaksiya verdiyini ölçür.

Tələbin qiymət elastikliyi əmtəənin qiymətindəki faiz dəyişməsi qarşısında həmin əmtəənin tələb həcmindəki faiz dəyişməsidir.

Tələbin Qiymət Elastikliyi və Onun Determinantları

Yaxın əvəzedicilərin taplması;

Lüksə qarşı ehtiyaclar;

Bazarın müəyyən edilməsi;

Zaman aralığı;

Tələbin Qiymət Elastikliyi və Onun Determinantları

Tələb aşağıdakı hallarda daha elastik olur:

Daha çox yaxın əvəzedici əmtəə olarsa;
Əmtəə lüks olarsa;
Bazar daha dar müəyyən edilmişsə;
Zaman aralığı uzun olarsa.

Tələbin Qiymət Elastikliyinin Hesablanması

Tələbin qiymət elastikliyi tələb həcmindəki dəyişmə faizinin qiymətdəki dəyişmə faizinə bölünməsi yolu ilə hesablanır.

Tələbin qiymət elastikliyi = Tələb həcminin dəyişmə faizi

Qiymətin dəyişmə faizi

Tələbin Qiymət Elastikliyinin Hesablanması

Tələbin qiymət elastikliyi = Tələb həcminin dəyişmə faizi

Qiymətin dəyişmə faizi

Misal: Dondurmanın qiyməti 2$-dan 2,20$-a yüksəldikdə, sizin aldığınız dondurma həcmi 10-dan 8-ə düşürsə, sizin tələb elastikliyiniz aşağıdakı kimi hesablanır:

Orta nöqtə Metodu: Faiz Dəyişmələri və Elastikliklərin Hesablanmasının Daha Yaxşı Yolu

Orta nöqtə formuluna tələbin qiymət elastikliyinin hesablanmasında ona görə üstünlük verilə bilər ki, o, dəyişmənin istiqamətindən asılı olmayaraq eyni nəticəni almağa imkan verir.

Orta nöqtə Metodu: Faiz Dəyişmələri və Elastikliklərin Hesablanmasının Daha Yaxşı Yolu

Misal: Dondurmanın qiyməti 2$-dan 2,20$-a yüksəldikdə, sizin aldığınız dondurma həcmi 10-dan 8-ə düşürsə, sizin tələb elastikliyiniz orta nöqtə metodu ilə aşağıdakı kimi hesablana bilər:

Elastiklik Növləri

Qeyri-elastik Tələb

Tələb həcmi qiymət dəyişmələrinə güclü reaksiya vermir.
Tələbin qiymət elastikliyi 1-dən aşağı olur.

Elastik Tələb

Tələb həcmi qiymət dəyişmələrinə güclü reaksiya verir.
Tələbin qiymət elastikliyi 1-dən böyük olur.

Tələbin Qiymət Elastikliyinin Hesablanması

Elastiklik Növləri

Tamamilə Qeyri-elastiklik

Tələb həcmi qiymət dəyişmələrinə reaksiya vermir.

Tam Elastiklik

Tələb həcmi qiymətdəki hər hansı dəyişiklik nəticəsində hədsiz dəyişir.

Vahid Elastiklik

Tələb həcmi və qiymət eyni faizlə dəyişir.

Elastiklik Növləri

Tələbin qiymət elastikliyi tələb həcminin qiymətə olan həssaslığını ölçdüyü üçün tələb əyrisinin mailliliyi ilə yaxından əlaqəlidir.

Qrafik 1: Tələbin Qiymət Elastikliyi

Tələbin Qiymət Elastikliyi və Məcmu Gəlir

Məcmu gəlir bir əmtəənin alıcıları tərəfindən ödənilən və satıcılarının əlinə keçən miqdardır.

Satılan əmtəənin miqdarını onun qiymətinə vurmaqla hesablanır.

TR = P x Q

Qrafik 2: Məcmu Gəlir

Elastiklik və Məcmu Gəlir

Qeyri-elastik bir tələb əyrisində qiymətdə bir artım mütənasib olaraq daha kiçik bir miqdar tələb azalmasına yol açır. Beləliklə, məcmu gəlir artır.

Qrafik 3: Elastiklik və Məcmu Gəlir: Qeyri-elastik Tələb

Elastiklik və Məcmu Gəlir

Elastik bir tələb əyrisində qiymətdəki artım miqdarda mütənasib olaraq daha böyük bir azalmaya yol açır. Beləliklə, məcmu gəlir azalır.

Qrafik 3: Elastiklik və Məcmu Gəlir: Elastik Tələb

Elastiklik hesablaması

Tələbin Gəlir Elastikliyi

Tələbin gəlir elastikliyi bir əmtəədən tələb edilən miqdarın istehlakçının gəlirindəki bir dəyişməyə nə qədər həssas olduğunu ölçür.

Tələb edilən miqdardakı dəyişmə faizinin gəlirdəki dəyişmə faizinə bölünməsi yolu ilə hesablanır.

Gəlir Elastikliyinin Hesablanması

Gəlir Elastikliyi

Əmtəə tipləri

Normal Əmtəələr
Keyfiyyətsiz Əmtəələr

Daha yüksək gəlir normal əmtəələrə olan tələbin həcmini artırır, ancaq keyfiyyətsiz əmtəələrə olan tələbin həcmini isə daha da azaldır.

Gəlir Elastikliyi

İstehlakçıların ehtiyac kimi qəbul etdikləri əmtəələrin gəlir elastikliyi aşağıdır.

Məsələn, ərzaq, yanacaq, geyim, kommunal və tibbi xidmətlər.

İstehlakçıların lüks kimi qəbul etdikləri əmtəələrin gəlir elastikliyi yüksəkdir.

Məsələn, idman maşınları, xəzlər və bahalı qidalar.

TƏKLİFİN ELASTİKLİYİ

Təklifin qiymət elastikliyi əmtəənin qiymətindəki dəyişməyə onun təklif həcminin nə qədər reaksiya verdiyini ölçür.

Təklifin qiymət elastikliyi qiymətdə dəyişmə faizinin doğurduğu təklif həcmindəki dəyişmə faizidir.

Qrafik 6: Təklifin Qiymət Elastikliyi

Təklif Elastikliyinin Determinantları

İstehsalçıların istehsal ettikləri əmtəə miqdarını dəyişdirə bilmə bacarığı.

Çimərlik təklifi qeyri-elastikdir.
Kitablar, maşınlar və ya emal məhsulları elastikdir.

Zaman aralığı.

Təklif uzun zaman aralığında daha elastikdir.

Təklifin Qiymət Elastikliyinin Hesablanması

Təklifin qiymət elastikliyi təklif həcmindəki dəyişmə faizinin qiymətdəki dəyişmə faizinə bölünməsi yolu ilə hesablanır.

TƏLƏB, TƏKLİF VƏ ELASTİKLİKLƏ BAĞLI ÜÇ TƏTBİQİ MƏSƏLƏ

Əkinçilik üçün müsbət xəbərlər fermerlər üçün bəd xəbərlər ola bilərmi?

Universitet aqronomları mövcud olan növlərindən daha məhsuldar buğda hibridi ixtira etdikləri zaman buğda fermerləri arasında və buğda bazarında nə baş verir?

TƏLƏB, TƏKLİF VƏ ELASTİKLİKLƏ BAĞLI ÜÇ TƏTBİQİ MƏSƏLƏ

Tələb və təklif əyrilərinin sürüşüb-sürüşmədiyini izah edin.

Əyridəki sürüşmənin istiqamətini müəyyən edin.

Bazar tarazlığının necə dəyişdiyini görmək üçün tələb və təklif qrafikindən istifadə edin.

Qrafik 8: Buğda Bazarında Təklif Artımı

Təklifin Qiymət Elastikliyinin Hesablanması

Xülasə

Tələbin qiymət elastikliyi qiymətdəki dəyişmələrə tələbin nə qədər dəyişmə ilə cavab verdiyini ölçür.

Tələbin qiymət elastikliyi tələb həcmindəki fazi dəyişməsinin qiymətdəki faiz dəyişməsinə nisbəti formasında hesablanır.

Əgər tələb əyrisi elastikdirsə, qiymət yüksəldiyi zaman məcmu gəlir azalacaqdır.

Əgər elastik deyilsə, qiymət yüksəldiyi zaman məcmu gəlir də yüksələcəkdir.

Xülasə

Tələbin gəlir elastikliyi istehlakçı gəlirindəki dəyişmələrə tələb həcminin nə qədər reaksiya verdiyini ölçür.

Təklifin qiymət elastikliyi qiymətdəki dəyişmələrə təklif həcminin nə qədər reaksiya verdiyini ölçür.

Xülasə

Əksər bazarlarda qısamüddətli dövrə nisbətən uzun müddətdə təklif daha elastikdir.

Təklifin qiymət elastikliyi təklif həcmindəki dəyişmə faizinin qiymətdəki dəyişmə faizinə bölünməsi yolu ilə hesablanır.

Tələb və təklif alətləri çox müxtəlif bazar növlərinə tətbiq edilə bilər.

Dostları ilə paylaş:

Yangi boshlanuvchilar uchun elastiklik bo’yicha qo’llanma: talabning narx elastikligi

Elastiklik – bu iqtisodiyotda bir narsa o’zgargan qiymatga ega bo’lgan boshqa o’zgaruvchiga javoban ma’lum bir muhitda o’zgarishini tavsiflash uchun juda ko’p ishlatiladigan atama. Masalan, ishlab chiqaruvchiga javoban har oyda sotilgan ma’lum bir mahsulot miqdori mahsulot narxini o’zgartiradi.

Buni qo’yishning yanada mavhum usuli, xuddi shu narsani anglatadi elastiklikma’lum bir muhitda bitta o’zgaruvchining ta’sirchanligini (yoki “sezgirlik” deyishingiz mumkin) o’lchaydi – yana, patentlangan farmatsevtikaning oylik sotilishini ko’rib chiqing – boshqa o’zgaruvchining o’zgarishiga, bu holda bu narxning o’zgarishi. Ko’pincha, iqtisodchilar a talab egri chizig’i,bu erda narx va talab o’rtasidagi bog’liqlik ikki o’zgaruvchidan bittasi qancha yoki oz o’zgarganiga qarab o’zgaradi.

Kontseptsiya nima uchun mazmunli

Biz yashayotgan dunyoni emas, balki boshqa dunyoni o’ylab ko’ring, bu erda narx va talab o’rtasidagi munosabatlar har doim qat’iy nisbatda bo’ladi. Bu nisbat har qanday narsa bo’lishi mumkin, ammo bir lahzada sizda X donani har oyda Y narxida sotadigan mahsulot bor deb taxmin qiling. Ushbu muqobil dunyoda (2Y) narxni ikki baravar oshirganingizda, sotuvlar yarmiga (X / 2) kamayadi va har doim narxni ikki baravar kamaytirganda (Y / 2), sotish ikki baravar ko’payadi (2X).

Bunday dunyoda egiluvchanlik tushunchasiga ehtiyoj qolmaydi, chunki narx va miqdor o’rtasidagi bog’liqlik doimiy ravishda belgilangan nisbatdir. Haqiqiy dunyoda iqtisodchilar va boshqalar talab egri chiziqlari bilan shug’ullangan bo’lsa, bu erda siz uni oddiy grafika sifatida ifodalaganingizda, siz 45 graduslik burchak ostida yuqoriga qarab to’g’ri chiziqqa ega bo’lasiz. Narxni, talabning yarmini ikki baravar oshiring; uni chorakga ko’paytiring va talab bir xil darajada kamayadi.

Ammo bilamizki, bu dunyo bizning dunyomiz emas. Keling, buni ko’rsatadigan va egiluvchanlik tushunchasi nega mazmunli va ba’zan hayotiy ahamiyatga ega ekanligini ko’rsatadigan aniq bir misolni ko’rib chiqaylik.

Elastiklik va elastiklikning ayrim namunalari

Ishlab chiqaruvchi mahsulot narxini sezilarli darajada oshirganda, iste’molchilar talabi kamayishi ajablanarli emas. Aspirin kabi ko’plab oddiy narsalar har qanday manbalardan keng tarqalgan. Bunday holatlarda mahsulot ishlab chiqaruvchisi o’z xavfini hisobga olgan holda narxni ko’taradi – agar narx biroz ko’tarilsa, ba’zi xaridorlar o’ziga xos brendga sodiq qolishlari mumkin – bir paytlar Bayer AQSh aspirin bozorida deyarli qulflangan edi – – lekin yana ko’plab iste’molchilar, ehtimol, o’sha mahsulotni boshqa ishlab chiqaruvchidan arzonroq narxda qidirishlari mumkin. Bunday holatlarda mahsulotga talab yuqori darajada elastik bo’ladi va bunday holatlarda iqtisodchilar yuqori ko’rsatkichni qayd etishaditalabning sezgirligi.

Ammo boshqa holatlarda talab umuman elastik emas. Masalan, suv odatda har qanday munitsipalitetda yagona yarim hukumat tashkiloti tomonidan, ko’pincha elektr energiyasi bilan ta’minlanadi. Iste’molchilar har kuni foydalanadigan elektr energiyasi yoki suv kabi yagona manbaga ega bo’lganda, mahsulotga talab narx ko’tarilganda ham davom etishi mumkin – asosan iste’molchida boshqa alternativa yo’q.

21-asrning qiziqarli asoratlari

21-asrda narx / talab egiluvchanligining yana bir g’alati hodisasi Internet bilan bog’liq. Nyu-York Tayms, masalan, Amazon tez-tez narxlarni talabga to’g’ridan-to’g’ri javob bermasdan o’zgartiradi, aksincha iste’molchilar mahsulotga buyurtma berish usullarini o’zgartiradi, deb ta’kidladi – dastlab buyurtma qilinganida X narxiga tushadigan mahsulot X-da to’ldirilishi mumkin. ortiqcha buyurtma berilganda, ko’pincha iste’molchi avtomatik qayta buyurtma berishni boshlaganda. Haqiqiy talab, ehtimol, o’zgarmagan, ammo narx o’zgargan. Aviakompaniyalar va boshqa sayyohlik saytlari odatda mahsulotni narxini o’zgartirganda aslida mavjud bo’lgan talabni emas, balki kelajakdagi ba’zi talablarni algoritmik baholash asosida o’zgartiradi. Ba’zi sayyohlik saytlari, USA Today va boshqalarning ta’kidlashicha, iste’molchi avval mahsulot tannarxi to’g’risida so’raganda, iste’molchining kompyuteriga cookie-fayl qo’yadi; iste’molchi yana bir bor tekshirganda, cookie mahsulotga bo’lgan umumiy talabga javoban emas, balki bitta iste’molchining qiziqishini bildirishiga javoban narxni ko’taradi.

Ushbu holatlar talabning narx egiluvchanligi printsipini umuman bekor qilmaydi. Agar biror narsa bo’lsa, ular buni tasdiqlashadi, lekin qiziqarli va murakkab usullar bilan.

Qisqa bayoni; yakunida:

Umumiy mahsulotlar uchun narx / talab egiluvchanligi odatda yuqori.
Tovar faqat bitta manbaga ega bo’lgan yoki juda cheklangan miqdordagi manbalarga ega bo’lgan narx / talab egiluvchanligi odatda past bo’ladi.
Tashqi holatlar elastiklik darajasi past bo’lgan deyarli har qanday mahsulotga talab narxining egiluvchanligida tez o’zgarishlarni keltirib chiqarishi mumkin.
Internetdagi “talab narxlari” kabi raqamli imkoniyatlar narx / talabga 20-asrda noma’lum bo’lgan ta’sir ko’rsatishi mumkin.

Elastiklikni formulalar sifatida qanday ifodalash mumkin

Elastiklik, iqtisodiy kontseptsiya sifatida, har birining o’ziga xos o’zgaruvchiga ega bo’lgan turli xil vaziyatlarda qo’llanilishi mumkin. Ushbu kirish maqolasida biz narxning talab egiluvchanligi kontseptsiyasini qisqacha o’rganib chiqdik. Mana formula:

Talabning elastikligi (PEoD) = (talab qilingan miqdorning% o’zgarishi / (narxning% o’zgarishi)