Funksiyanın qiymətlər oblastı
Cədvələ əsasən deyə bilərik ki, x = – 3 olduqda, y = 2 olur. x = 1 olduqda, y = 2 olur. Bu cədvəl x-in – 3; – 1; 0; 1; 2; 3 tam qiymətləri üçün hər hansı funksiyanın qiymətlər cədvəlidir.
Funksiyanın qiymətlər oblastı
Toggle navigation MENU
- Baş Səhifə
- Riyaziyyat Tarixi
- Riyaziyyatın Sahələri
- Riyaziyyatın Sirrləri
- Riyaziyyatçılar
- Riyaziyyat Həyatımızda
- Haqqımda
- Əlaqə
- Azərbaycanım
- Azərbaycan haqqında ümumi məlumat
- Dövlət Rəmzləri
- XX əsr Azərbaycan faciələri
- Qarabağ həqiqətləri
- Xocalı Soyqırımı
- Araşdırma Bölməsi
- Qəhramanlıq Tarixi
- Qarabağ
- Qarabağ Bölgələri
- Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti
- Kurikulum .Ümumi məlumat
- Milli Kurikulumu öyrənmək üçün vəsait
- Fəal dərsin mərhələləri
- İnteraktik təlim üsulları
- 7 sinif Perspektiv Planlaşdırma
- 8 sinif Perspektiv Planlaşdırma
- Məşhur Riyaziyyatçılar
- Azərbaycan Riyaziyyatçıları
- Riyaziyyatçı Alimlər
- Evklid
- Arximed
- Pifaqor
- Nəsrəddin Tusi
- İsaak Nyuton
- Evarist Qalua
- Ogüsten Lyi Koşi
- Lütfi Ələsgərzadə
- Hikmətli,Müdrik kəlamlar
- 6 sinif
- 6 класс
- 7 sinif
- 7 класс
- Online Testlər
- Faiz
- Çevrə
- Fırlanma cisimləri
- Müsbət və mənfi ədədlər
- Fəza fiqurlarının səthi və həcmi
- Ədədi və həndəsi Silsilə
21.10.2015
10/21/2015 02:57:00 ÖS Arzu Məlikova Elektron Resurslar Şərh yoxdur
Funksiyanın təyin oblastı və qiymətlər çoxluğunun tapılması
10 sinif.Cəbr və Analizin Başlanğıcı.Teyin oblastı
0 Şərh:
Xahiş edirəm təkcə yazı ilə bağlı öz rəylərinizi qeyd edəsiniz.
Şəxsi suallar,öyrənmək və soruşmaq istədikləriniz varsa,əlaqə formu və ya informasiya formu
Rəy, tövsiyyə və iradlarınız üçün isə Qonaq Dəftəri dən istifadə edin!Funksiyanın qiymətlər oblastı
“Funksiya” riyaziyyatın əsas anlayışlarından biridir. Onun verilməsində sabit və ya dəyişən kəmiyyətlərdən istifadə edilir. Müxtəlif ədədi qiymət ala bilən kəmiyyətə dəyişən kəmiyyət, yalnız eyni qiymət alan kəmiyyətə isə sabit kəmiyyət deyilir. Məsələn, havanın temperaturu, avtomobilin sürəti, dəniz suyunun səviyyəsi və s. dəyişən kəmiyyətlərdir, ilin fəsillərinin sayı, çevrənin uzunluğunun diametrinə olan nisbəti və s. sabit kəmiyyətdir. Çox zaman hər hansı kəmiyyətin bir qiyməti digər kəmiyyətin də müəyyən qayda ilə ona uyğun hər hansı qiymət almasına səbəb olur. Onda ikinci dəyişən kəmiyyət birincidən asılı olur. Birinci dəyişənə sərbəst (asılı olmayan), ikinci dəyişənə isə asılı dəyişən deyilir.
Sərbəst dəyişənə arqument, asılı dəyişənə isə onun funksiyası deyilir.
Tərif: X çoxluğundan hər bir x elementinə Y çoxluğunun yeganə y elementini qarşı qoyan uyğunluğa (qaydaya) funksiya deyilir və y = f (x) kimi yazılır, y-ə x-in obrazı deyilir.
Arqumentin ala biləcəyi mümkün qiymətlər çoxluğuna funksiyanın təyin oblastı, təyin oblastının bütün elementlərinin obrazları çoxluğuna isə funksiyanın qiymətlər çoxluğu deyilir.
Funksiya ümumi şəkildə y = f(x) kimi işarə olunur. Burada x – arqument,f(x) isə funksiyadır. X və Y ədədi çoxluqlar olduqda f funksiyasına ədədi funksiya deyilir.
- Funksiya analitik üsulla (düsturla) verilə bilər.
Məsələn, y(x) = x 2 + 1 və ya y = x 2 + 1
x = 3 olduqda, y(3) = 3 2 + 1= 10 olur. y = 2 olduqda x = 1 və ya x = – 1 olar. - Funksiya cədvəl şəklində verilə bilər. Məsələn:
Cədvələ əsasən deyə bilərik ki, x = – 3 olduqda, y = 2 olur. x = 1 olduqda, y = 2 olur. Bu cədvəl x-in – 3; – 1; 0; 1; 2; 3 tam qiymətləri üçün hər hansı funksiyanın qiymətlər cədvəlidir.
- Funksiya qrafik şəklində verilə bilər. Funksional asılılığı əyani şəkildə təsvir etmək üçün qrafikdən istifadə edilir.
Yuxarıdakı cədvəldə verilmiş koordinatlar cütünü koordinat sistemində qeyd edin və onları ardıcıl olaraq xətlə birləşdirin.
Qrafikə əsasən, məsələn, x = 1 olduqda, y = 2 qiymətini aldığını demək olar (şəkil 2).
X sinif Funksiyanın təyin oblastı və qiymətlər çoxluğunun tapılması. Göygöl rayon Üçtəpə kənd orta məktəbin müəllimi – Nurlan Quliyeva. – презентация
Презентация на тему: ” X sinif Funksiyanın təyin oblastı və qiymətlər çoxluğunun tapılması. Göygöl rayon Üçtəpə kənd orta məktəbin müəllimi – Nurlan Quliyeva.” — Транскрипт:
1 x sinif Funksiyanın təyin oblastı və qiymətlər çoxluğunun tapılması. Göygöl rayon Üçtəpə kənd orta məktəbin müəllimi – Nurlan Quliyeva
2 ı qrup – arqument ıı qrup – funksiya ııı qrup – uyğunluq ıv qrup – çoxluq
3 1) Funksiya sözünün mənasını necə izah edə bilərsiniz? 2) Şagirdin funksiyası hansıdır? 3) Müəllimin funksiyası hansıdır? 4) Ümumiyyətlə funksiyanı necə başa düşürsünüz?
4 Funksiya latın mənşəli sözdür. Yerinə yetirmək mənasını verir. Şagirdin funksiyası oxumaq, öyrənmək, biliklərini tətbiq etmək və cavab verməkdir. Müəllimin funksiyası dərsi qurmaq, bilikləri mənimsətmək, müzakirələr aparmaq, qiymətləndirmək və sairədir. Funsiya ifadə etdiyi dəyişən kəmiyyətlər arasındakı asılılığı göstərir.
5 Qğlan evd ə oğuldur. Oğul üçün mü ə yy ə n iş v ə v ə zif ə l ə r t ə yin olunmuşdur. Onları nec ə yerin ə yetirm ə si oğulun qiym ə tidir. Oğlan m ə kt ə bd ə şagird kimi t ə yin olunub, yaxşı v ə ya pis oxuması qiym ə tidir.
7 Suyun artması yağıntıdan asılıdır. Qaynama temreparurdan asılıdır. Zəlzələlər textonik hərəkətlərdən asılıdır. Quraqlıq havaların isti keçməsindən asılıdır.
8 Funksiya iki dəyişən kəmiyyət arasında asılılıqdır. Kəmiyyətlərdən biri sərbəst, digəri asılı dəyişir. Sərbəst dəyişənin hər bir qiymətinə asılı dəyişənin yeganə qiyməti uygun gəlir
9 1) Funksiya X çoxluğunun hər bir elementinə qarşı Y çoxluğunun bir elementini uyğun qoyan F münasibətinə deyilir. Bu zaman X çoxluğu F funksiyasının təyin oblastı, Y çoxluğu isə qiymətlər oblastı adlanır. y = f(x)çoxluğunun təyin oblastıqiymətlər oblastı 2) Sərbəst dəyişənin-arqumentin aldığı qiymətlər çoxluğu funksiyanın təyin oblastıdır. D(f) kimi işarə olunur. 3) Asılı dəyişənin-funksiyanın tapılmış qiymətləri funksiyanın qiymətlər çoxluğudur. E(f) kimi işarə olunur.
10 Bir neçə funksiya yazın. y = 2x + 5 y = 4 – x f(x) = 7x – ½ f(x) = x-5 y = x 2 f(x) = 5/x-9 Cavablar
11 y = kx + b ( k v ə b ə d ə dl ə rdi) funksiyası haqqında n ə dey ə bil ə rsiniz? Xətti funksiyadır, sərbəst dəyişənin dərəcəsi vahiddir. Qrafiki düz xətdir. Sərbəst dəyişən istənilən qiyməti ala bilər. D(f) = R Asılı dəyişən istənilən qiyməti ala bilər. E(f) = R Cavablar:
12 Tapşırıq:H ə lli: f(x) = (x-5) funksiyanın təyin oblastını və qiymətlər çoxluğunu tapın. x-5 0, x 5 D(f) = [ 5, ), E(f) = R
13 Tapşırıq:H ə lli: f(x) = 5/x-9 funksiyanın t ə yin oblastını v ə qiym ə tl ə r çoxluğunu tapın. Funksiya x – in m ə xr ə ci sıfra cevir ə n qiym ə tind ə t ə yin olunmayıb. 9 m ə xr ə ci sıfra çevirir. D(f) = (-, 9) U (9, ) E(f) = R
14 Kvadrat funksiyalar haqqında nə deyə bilərsiniz? Qrafiki. Cavab: Funksiyanın təyin oblastı bütün həqiqi ədədlər çoxluğudur. D(f) = R Qiymətlər çoxluğu müsbət həqiqi ədədlər çoxluğudur. E(f) = (0,)
15 Funksiyanın qrafiki n ə dir? T ə rs müt ə nasib v ə düz müt ə nasib asılılığı nec ə başa düşürsünüz? Funksiyanın t ə yin oblastı n ə dir? y = x-8 funksiyasının qrafikini qurun y = (3 – 1/x) funksiyanın t ə yin oblastını tapın.
16 İndi testləri həll edək
17 Qiymətləndirək ı qrup – arqument ıı qrup – funksiya ııı qrup – uyğunluq ıv qrup – çoxluq
- Azərbaycan haqqında ümumi məlumat
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.