Fəxri məzunlarımız

Bu silsilədən olan e-nəşrlərimizlə buradan tanış olun:

Фэксреддин Вейселли

Фёксреддин Вейселли (Фахраддин Вейселли; родился 13 мая 1943 года в Кюрджмире , Азербайджанская ССР ) – азербайджанский лингвист, оказавший большое влияние на интонацию и фонологию в Азербайджане.

Жизнь

С 1950 по 1960 годы он провел школьные годы в своем родном городе Йеник Хейматнд в районе Кюрдмир . После окончания школы Вейселли уехал в Баку, где с 1960 по 1965 год изучал немецкий язык в Бакинском языковом университете и получил степень по немецкому языку.

Будучи студентом пятого курса, он начал работать учителем немецкого языка в Бакинском языковом университете. С 1965 по 1966 год проходил военную службу. С 1967 по 1970 год работал над диссертацией «Немецкая интонация конечных предложений» (экспериментально-фонетические исследования) в Ленинградском университете под руководством лингвиста Л.Р. Зиндера, которую защитил в 1971 году в Ленинграде. С 1970 по 1976 год он сначала работал учителем немецкого языка, после чего стал профессором и деканом немецкого факультета.

В 1976 году он поехал в Москву , где обсудил тему своей докторской диссертации с коллегами из Московского языкового университета и остановился на «Вариации немецкого гласного» (экспериментальная информация и теоретические проблемы) . После возвращения из Москвы он возглавлял кафедру общего языкознания в Бакинском языковом университете. В период с 1977 по 1978 год он выиграл исследовательский грант Немецкой службы академических обменов (DAAD) и защитил диссертацию под руководством Г. Линднера и В. Чечнера, которую успешно защитил в 1981 году в Санкт-Петербургском университете.

С 1983 года он является профессором Бакинского языкового университета. С тех пор он много лет был деканом, заведующим кафедрой, ректором и директором Института языкознания им. Нэссими Академии наук Азербайджана. С 2007 года он является редактором основанного им журнала «Иностранные языки в Асярбайдшане».

растение

Созданный ленинградской школой, Вейселли основал функциональное рассмотрение интонации (1971). Кроме того, он написал около двадцати важных работ по интонации и фонологии, семиотике в 1971, 1981, 1989, 2005, 2008, 2011 и т.д., а также по немецкому языку и общей лингвистике. Его известный труд «Проблемы фонетики и фонологии» был переведен на турецкий и английский языки и оказал влияние на целое поколение лингвистов в Азербайджане. Вейселли разработал теорию просодии , концепция сингармонии в тюркских языках, особенно в азербайджанском, введенная им в 1993 году, высоко ценится коллегами. Вейселли является членом Немецкой ассоциации германистов . Читал лекции на всемирных конгрессах фонетических наук (1967, 1995) и на всемирных конференциях немецких учителей (2005, 2009). Он работал переводчиком в Фонде Фридриха Науманна 5 лет (2002–2007).

Публикации

Alman dilinin fonetikası. Баку, 1980 (фонетика немецкого языка);
Учебник немецкой фонетики. (1989);
Fonetika və fonologiya məsələləri. Баку, 1993 (Проблемы фонетики и фонологии);
Dilimiz, qayğılarımız və qeyrətimiz. Баку, 1997 г. (Наш язык, наши заботы и наша честь);
Немецкий dilçiliyinə giriş. Баку, 2011, 3-cü nəşr (Введение в немецкую лингвистику);
Введение в фонологию. Баку, 2004;
Dil, cəmiyyət və siyasət.Baku, 2004 (язык, общество и политика);
Структура dilçiliyin əsasları. Studia Philologica. I, II, III, IV, V. Баку, 2005, 2008, 2009, 2001, 2013 (основы структурной лингвистики);
Dilçilik ensiklopediyası. I, II, Баку, 2006, 2008 (Лингвистическая энциклопедия)
Семиотика. 2010 г.
Dilçiliyin əsasları. Баку, 2013 (Основы языкознания);
Элементы общей и частной лингвистики. .Баку, 2012 (элементы общего и специального языкознания)

Н.С. Трубецкой. Принципы фонологии. Баку, 2012;
Э. Косериу. Введение в общее языкознание. Баку, 2005;
Р. Якобсон. Детский язык, афазия и общие звуковые законы. Баку, 1993.
Нибелунгах . Баку, 2012.
Ф. Ницше. Так говорил Заратустра . Баку, 2013.

веб ссылки

Эта страница последний раз была отредактирована 30 ноября 2020 в 02:50.

Текст доступен по лицензии «Creative Commons Attribution / Share Alike» ; Информацию об авторах и статусе лицензии интегрированных медиафайлов (таких как изображения или видео) обычно можно вызвать, щелкнув по ним. На содержание могут распространяться дополнительные условия. Используя этот сайт, вы соглашаетесь с условиями использования и политикой конфиденциальности .
Wikipedia® – зарегистрированная торговая марка Wikimedia Foundation Inc.

This page is based on the copyrighted Wikipedia article “F%C9%99xr%C9%99ddin_Veys%C9%99lli” (Authors); it is used under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License. You may redistribute it, verbatim or modified, providing that you comply with the terms of the CC-BY-SA.
Cookie-policy
To contact us: mail to admin@qaz.wiki
Change privacy settings

Fəxrəddin Veysəlli

Azərbaycanın görkəmli dilçisi, filologiya elmləri doktoru, professor Fəxrəddin Yadigar oğlu Veysəlli 1943-cü il mayın 11-də Kürdəmir rayonunun Yenikənd kəndində ziyalı ailəsində anadan olub.

1960-cı ildə M.F.Axundov adına APDİ-nin Avropa dilləri fakültəsinin alman dili şöbəsinə qəbul olub.

Sankt Peterburqda aspirantura təhsili alıb. Görkəmli alimlərdən olan akad. V.V.Vinaqradovun, V.M.Jirmunskinin, professorlardan Y.S.Maslovun, V.Q.Admoninin, M.İ.Matuseviçin və digərlərinin seminar və mühazirələrində iştirak edib, onlardan linqvistikanın incəliklərini öyrənib.

1971-ci ildə namizədlik dissertasiyasını uğurla müdafiə edərək germanistika üzrə elmlər namizədi elmi dərəcəsini (f.ü.f.d.) alıb.

1980-ci ildə “Alman dilinin fonetikası” kitabını Azərbaycan dilində çap etdirib. Doktorluq dissertasiyasını Sankt Peterburqda müdafiə edib və respublikamızda germanistika üzrə ilk filologiya elmləri doktoru elmi dərəcəsini alıb.

1983-cü ildə professor elmi adını alıb.

Dilçilikdə seqment və supraseqment vahidlərin variativliyi probleminin öyrənilməsində onun xidmətləri danılmazdır.

Daşkənd, Tbilisi və Bakıda ixtisaslaşmış elmi şuraların üzvü kimi fəaliyyət göstərmiş, onlarla namizədlik və doktorluq dissertasiyalarına opponentlik edib və ya rəy verib.

F.Veysəllinin 1989-cu ildə alman dilində “Lehrbuch der deutschen Phonetik” monoqrafiyası çap olunub.

F.Veysəlli bir sıra bədii əsərlərin dilimizə tərcümə edib. Alman yazıçısı T.Ştormun “İmmen gölü” novellasının dilimizə, Cəlil Məmmədquluzadənin “Poçt qutusu” hekayəsinin isə almancaya tərcümə edib

Fəxrəddin Veysəlli Respublika radiosunun birinci proqramında “Ana dili” verilişinin müəllifi və aparıcısı kimi dilimizlə bağlı problemlərin həllinə öz töhfəsini verib. Üç ildə 50 dəfə efirə çıxan bu veriliş, eləcə də televiziya, radio və mətbuatda dilimizlə bağlı çoxsaylı çıxışları, yazıları dinləyici, tamaşaçı və oxucuların çox böyük marağına səbəb olub.

Görkəmli dilçinin geniş elmi-pedaqoji yaradıcılığını, fonetika və fonologiya sahəsindəki elmi axtarışlarını yüksək qiymətləndirən Beynəlxalq Fonetika Elmləri Cəmiyyəti onu öz sıralarına üzv qəbul edib. Bu cəmiyyət xəttilə o, iki dəfə Beynəlxalq Fonetika Elmləri Konqresində (Tallin, Stokholm) çıxış edib. Amerikanın «Dünyanın seçilən liderləri» nəşriyyatı onu 1998-ci ilin ən məşhur adamı kimi müəyyənləşdirib.

O, 1999-cu ildə Ümumdünya Alman Dili Müəllimləri Cəmiyyətinin Frankfürt (Oder) şəhərində keçirilən X qurultayında Respublika alman dili müəllimlərinin bu cəmiyyətə daxil olmasına nail olub, həmin Cəmiyyətin Lusern (İsveçrə-2002) və Yena (Almaniya-2009) şəhərləində keçirilən XI və XII qurultaylarında məruzə ilə çıxış edib

Onun «German dilçiliyinə giriş» və “Struktur dilçiliyin əsasları” (V cilddə), “Dil” (2008), “Semiotika” və s. əsərlərini müəllifin elmi yaradıcılığının yeni mərhələsi saymaq olar.

Dünya elmi-nəzəri dilçilik ədəbiyyatının Azərbaycan dilinə tərcüməsi. XX əsrin ən böyük dilçilərindən sayılan E.Koseriunun «Ümumi dilçiliyə giriş» əsərini almancadan tərcümə edib, ona «Giriş» məqaləsi yazıb və qeydlərlə çap etdirib (Bakı, 2005). F.Niçe kimi filosofun «Zərdüşt belə söylədi» (Bakı, 2007) əsərini almancadan Azərbaycan dilinə tərcümə edib (Bakı, 2008) və N.Xomskinin «Dil və təfəkkür» əsərini Azərbaycan dilində redaktə edərək qeydlərlə çap olunub.

Görkəmli dilçi F.Veysəlli çoxlu dərslik, dərs vəsaitnin redaktoru, dilçiliyin ümdə problemlərinə həsr olunmuş məqalələrin müəllifidir. 4. Dördüncü istiqamət onun ictimai, pedaqoji fəaliyyətilə bağlıdır. Bu baxımdan, onun “Dilimiz, qeyrətimiz, qayğılarımız” (Bakı, 1993) və “Dil, cəmiyyət və siyasət” (Bakı, 2004), “Ana dili: Azərbaycan dili efirdə” kitabları xüsusi maraq doğurur. Tanınmış dilçinin elmi yaradıcılığına dünyada ciddi maraq göstərirlər. Belə ki, onun K.D.Uşinskinin «Ana dili» əsərini Azərbaycan dilinə çevirməsindən sonra həmin əsər 1999-cu ildə İsveçdə “Tribuna” dərgisində fars qrafikası ilə çap olunub.

Onun 1993-cü ildə Bakıda çap etdirdiyi “Fonetika və fonologiya məsələləri” adlı kitabı Ankarada prof. M.Musaoğlunun tərcüməsində “Azərbaycan türkcəsinin fonetiği” adı altında çap olunub.

Fəxrəddin müəlllim yeddi ildən artıq (1994-2001) Azərbaycan Ali Atestassiya Komissiyasının Rəyasət Heyətinin üzvü olmuşdur. Hazırda o, Azərbaycan Dillər Universitetinin prfessorudur. O, uzun illər Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi nəzdindəki Avropa dilləri və ədəbiyyatı bölməsinin sədri kimi səmərəli fəaliyyət göstərib.

Mir Cəlal Paşayev adına Milli Virtual Kitabxana

“Struktur dilçiliyin əsasları”. Morfemika sintaqramatika (Dərs vəsaitləri). Kitabda morfemika və sintaqmatika bir neçə dilin materialı əsasında tədqiq olunur, ayrı-ayrı dilçilik məktəblərinin əsas nəzəriyyələri açılıb göstərilib.

Elektron təhsil – Virtual İnternet resurs mərkəzi

“Struktur dilçiliyin əsasları”. Morfemika sintaqramatika . Kitabda morfemika və sintaqmatika bir neçə dilin materialı əsasında tədqiq olunur, ayrı-ayrı dilçilik məktəblərinin əsas nəzəriyyələri açılıb göstərilir, morfem və sintaktik konstruksiyalar sahəsində son elmi araşdırmalar çoxsaylı nümunələr əsasında izah olunur. Dünya dilçiliyinə töhfə vermiş V. fon Humboldt və N.Xomskiyə ayrıca fəsillər həsr edilmişdir.

Milli Virtual-Elektron Kitabxananın təqdimatında

www.elmler.net – Virtual İnternet Resurs Mərkəzinin təqdimatında

“Elektron elm” – Elektron kitab N 57 (13 – 2015)

Bu elektron nəşr Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumunun “E lektron elm – Virtual İnternet resurs mərkəzi” innovativ-intellektual layihəsi çərçivəsində rəqəmsal nəşrə hazırlanır və yayımlanır.

Fəxrəddin Veysəlli

“Struktur dilçiliyin əsasları”. Morfemika sintaqramatika

(Ali məktəb tələbələri üçün dərslik)

Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu:

Fəxrəddin Veysəlli. “Struktur dilçiliyin əsasları”. Morfemika sintaqramatika. (Ali məktəb tələbələri üçün dərslik). Bakı. “Mütərcim” nəşriyyatı. 2008.

Kitab YYSQ tərəfindən e-nəşrə hazırlanıb.

YYSQ – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri. Bakı -YYSQ – 2015

Virtual redaktoru və e-nəşrə hazırlayanı: Aydın Xan (Əbilov), yazar-kulturoloq

Bu silsilədən olan e-nəşrlərimizlə buradan tanış olun:

DİQQƏT!

Müəlliflik hüququ Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə və əlaqədar beynəlxalq sənədlərə uyğun qorunur. Müəllifin və resurs yaradıcılarının razılığı olmadan kitabın bütöv halda, yaxud hər hansı bir hissəsinin nəşri, eləcə də elektron informasiya daşıyıcılarında, İnternetdə yayımı yasaqdır. Bu qadağa kitabın elmi mənbə kimi istifadəsinə, araşdırma və tədqiqatlar üçün ədəbiyyat kimi göstərilməsinə şamil olunmur.

Elmi redaktoru: filologiya elmleri doktoru, prof. M.Musaoğlu
Rəyçilər: filologiya elmleri doktoru, prof. F.H.Zeynalov
filologiya elmleri namizədi, dos. F.Aslanov

F.Y.Veysəlli. Struktur dilçiliyin əsasları. Studia philologica. II. – Bakı: Mütərcim, 2008. – 308 s.

Kitabda morfemika və sintaqmatika bir neçə dilin materialı əsasında tədqiq olunur, ayrı-ayrı dilçilik məktəblərinin əsas nəzəriyyələri açılıb göstərilir, morfem və sintaktik konstruksiyalar sahəsində son elmi araşdırmalar çoxsaylı nümunələr əsasında izah olunur. Dünya dilçiliyinə töhfə vermiş V. fon Humboldt və N.Xomskiyə ayrıca fəsillər həsr edilmişdir.