E-poçt vasitəsilə işə necə müraciət etmək olar
– Müayinə əsnasında barmaqla palpasiya zamanı yaranan ağrılar babasil xəstəliyi, paraproktit, düz bağırsağın polipləri və şişləri üçün xarakterikdir.
VERGİLƏR
Əmək müqaviləsinə hansı hallarda xitam verilir və bu zaman işçinin hansı hüquqları əsas götürülür?
Hüquqşünas Şəhriyar Həbilov mövzuya aydınlıq gətirərək bildirib ki, əmək müqaviləsinə xitam verilməsinin bir neçə əsası mövcuddur. Birinci halda müqavilə tərəflərdən birinin təşəbbüsü ilə başa çatdırılır. Bu halda ya işçi, ya da işəgötürən müqaviləyə xitam verə bilər. İşçi tərəfindən əmək müqaviləsinə xitam verilməsi üçün o, bir təqvim ayı əvvəlcədən işəgötürənə yazılı ərizə ilə müraciət etməli və ərizədə müqaviləyə xitam veriləcəyi gün göstərilməlidir. İşçi bir ay ərzində fikrini dəyişdikdə xəbərdarlıq müddəti bitənə kimi yeni ərizə ilə əvvəlki ərizəsindən imtina edə bilər. Əgər işəgötürən işçinin birinci ərizəsi üzrə yeni işçi götürübsə və bu barədə işçiyə yazılı müraciət edibsə, işçinin bir ay ərzində əvvəlki ərizəsindən imtina etmək hüququ yoxdur. Əgər işəgötürən işçiyə belə bir müraciət etməyibsə və işçi ikinci ərizə ilə ilk ərizəsindən imtina edirsə, bu zaman onun əmək müqaviləsi xitam edilməyəcək.
İşçinin istifadə olunmamış məzuniyyətini götürüb və məzuniyyətin son günündən əmək müqaviləsinə xitam verilməsini tələb etmək hüququ da vardır. Bununla yanaşı, işçinin yaş və əlilliklə bağlı pensiyaya çıxması, yeni yaşayış yerinə köçməsi, seksual təzyiqə məruz qalması, müvafiq təhsil müəssisəsinə daxil olması və başqa işəgötürənlə əmək müqaviləsi bağladığı halda ərizəsində hansı günü qeyd edibsə, əmək müqaviləsinin həmin gün xitam olunmasını tələb edə bilər. Müqaviləyə xitam verilməsi barədə işəgötürənin əmri (sərəncam, qərar) olmalıdır və bu əmrin surəti işçiyə sonuncu iş günü son haqq-hesab və əmək kitabçası ilə birlikdə verilməlidir. İşəgötürən tərəfindən işçinin məcbur edilərək əmək müqaviləsinə xitam verilməsi qadağandır.
Əmək müqaviləsinə son verilməsinin digər səbəbi kimi müqavilə müddətinin bitməsi əsas ola bilər. Müqavilə müddəti bitdikdən sonra bir təqvim həftəsi ərzində əgər tərəflərdən biri müqaviləyə xitam verilməsi barədə digər tərəfə xəbərdarlıq etməzsə, müqavilə uzadılmış hesab edilir. Müddətin bitməsi halında müqaviləyə xitam verilməsi işdə saxlamağa üstünlük hüququ olanlar üçün də dəyişməyən hallardandır. Əgər işçi əmək müqaviləsi müddətinin bitdiyi vaxt məzuniyyətdə, ezamiyyətdə, qismən ödənişli sosial məzuniyyətdə, iş yeri və əməkhaqqı saxlandığı hallarda, yaxud xəstəliyi ilə əlaqədar işə çıxmadığı halda işçi işə çıxan gündən bir təqvim həftəsi ərzində işəgötürən müqaviləyə xitam verə bilər. Müddətsiz bağlanmış, yaxud 5 il müddətdən artıq davam etmiş müqavilələrə müddətin bitməsi əsası ilə xitam verilə bilməz.
Əmək müqaviləsinə xitam verilməsinin daha bir səbəbi müəssisənin mülkiyyətçisinin dəyişməsidir. Bu halda müəssisə rəhbəri, onun müavinləri, baş mühasib və idarə etmə funksiyasını həyata keçirən struktur rəhbərləri ilə bağlanmış müqaviləyə xitam verilə bilər. Digər işçilərlə isə bu əsasla müqavilənin xitam edilməsi mümkün deyil. Əgər müqaviləyə bu əsasla xitam verilirsə, bu halda işçiyə orta aylıq əməkhaqqının azı 3 misli məbləğdə müavinət ödənilməlidir.
Əmək şəraitinin şərtlərinin dəyişilməsi də müqavilə xitam edilməsi üçün əsas ola bilər. İstehsalın və əməyin təşkilində dəyişikliklər edilməsi zərurəti yaranarsa, işəgötürən işçinin peşəsi, vəzifəsi və ixtisasını saxlamaqla əmək şəraitinin şərtlərini dəyişdirə bilər. Bu halda işəgötürən işçini azı bir ay əvvəl ya yazılı məlumatlandırmalı, ya da müvafiq əmri (sərəncamı) ilə xəbərdar etməlidir. Əmək şəraitinin şərtlərinin dəyişdirilməsi ilə razı olmadıqda, işəgötürən işçini ya yeni işlə təmin etməli, ya da bağlanmış müqaviləyə xəbərdarlıq müddəti bitdikdən sonra xitam verməlidir. Bu halda əmək müqaviləsinə xitam verilərkən işəgötürən işçiyə orta aylıq əməkhaqqının azı iki misli miqdarında müavinət ödəməlidir.
Attestasiya və ya sınaqdan çıxmayan işçilərlə bağlanan müqavilələr də bu səbəbdən xitam edilə bilər. Hazırki iş yerində bir ildən az olmayaraq çalışan və istisna kateqoriyaya düşməyən işçilər hər üç (elmi işçilər 5 il) ildə bir dəfə peşəkarlıq səviyyəsinin yoxlanması üçün attestasiyadan keçə bilər. Bununla yanaşı, bəzi kateqoriya şəxslər istisna olmaqla, yeni işə başlayan işçilərə üç ayadək müddətə sınaq müddəti müəyyən edilə bilər. Attestasiya zamanı işçiyə vəzifəsi, ixtisası, təhsili, işinin nəticələri, əmək funksiyası üzrə suallar verilir. Attestasiyanın nəticələrində tutduğu vəzifəyə uyğun olmadığı halda işçinin əmək müqaviləsinə xitam verilə bilər. Eyni zamanda qeyd etmək lazımdır ki, əgər attestasiya komissiyası işçinin vəzifəyə uyğun olmadığını, lakin başqa işə keçirməyin mümkünlüyünü qeyd edərsə, işçi başqa işə öz razılığı ilə keçə bilər. Sınaq müddəti ilə bağlı isə qeyd etmək mümkündür ki, sınaq müddəti ərzində tərəflər müqaviləyə üç gün əvvəlcədən xəbərdarlıq etməklə xitam verə bilər.
Qarşılıqlı razılıq əsasında, tərəflərdən asılı olmayan hallarda və kobud pozuntulara yol verildikdə əmək müqaviləsinə xitam verildiyi istisna deyil. Kobud pozuntular dedikdə üzrsüz səbəbdən işçinin bütün iş günü ərzində işə gəlməməsi, alkoqol, narkotik və ya psixotrop maddə qəbulu nəticəsində işə sərxoş vəziyyətdə gəlməsi, mülkiyyətçiyə təqsirli hərəkət(siz)liyi ilə zərər vurulması, əməyin mühafizəsi qaydalarını pozaraq iş yoldaşlarının səhhətinə xəsarət yetirməsi, yaxud onların ölümünə səbəb olması, iş vaxtıda inzibati xətalara və ya cinayət məsuliyyəti yaradan əməllərə yol verməsi və s. hallar nəzərədə tutulur. Tərəflərdən asılı olmayan hallarda əmək müqaviləsinə xitam verilərkən bəzi hallarda işçiyə və ya onun ailəsinə müavinətlər ödənilir.
Fərqanə ALLAHVERDİQIZI
E-poçt vasitəsilə işə necə müraciət etmək olar
İşə müraciət etmək üçün e-poçt istifadə edərkən, bütün rabitə bir CV davamı və əhatə məktubu poçt əgər onlar olacaq kimi professional kimi vacibdir. İş müraciətləriniz işə qəbul meneceri tərəfindən açılmış və açılmışdır.
E-poçt vasitəsilə işə başvurmanız üçün məsləhət və prosesin hər bir addımını özünüzə göndərin və mesajınızı göndərməyə hazırıq.
01 Sənədlərə E-poçta Hazır Ol Necə
02 E-poçt əhatə məktubu yazmaq necədir
03 E-poçt Mesajında mövzu xəttini necə əlavə etmək olar?
- E-poçt mövzusunun necə yazılacağı
- E-mail Mövzu Nümunələri
04 E-poçt mesajına necə bir imza əlavə etmək olar
- E-poçt imza necə qurulur?
- Sample Email İmza
05 E-poçt mesajına bir rezyume və əhatə məktubunu necə əlavə etmək olar
06 İş Tətbiqi Elektron poçtla necə göndərilir
- Qapaq məktubu göndərmək üçün necə
- Bir Resume göndərmək üçün necə
- E-poçt əhatə məktubunu formatlaşdırma
Düz bağırsaq xəstəlikləri
Babasil (hemorroy) – düz bağırsaq xəstəlikləri arasında ən çox rast gəlinən formadır. Hemorroy düz bağırsaq venalarının genişlənməsi nəticəsində düyünlərin əmələ gəlməsi ilə xarakterizə olunur. Onun 2 forması mövcuddur: daxili və xarici. Daxili düyünlər arxa dəlikdən xaricə çıxa və qanaxma verə bilər. Xarici düyünlər isə qanamır, lakin bir çox hallarda tromblaşır. Belə vəziyyətlərdə ağrı və anal nahiyədə qaşınma müşahidə olunur.
Anal çat
Rastgəlmə tezliyinə görə düz bağırsaq xəstəlikləri arasında babasildən sonra 2-ci yerdə dayanır. Düz bağırsaq çatı – anal dəlik divarının 1-2 sm uzunluğunda olan defektidir. İlk öncə kəskin fazada olur, müalicə aparılmadıqda xronikləşir. Kəskin çat zamanı defekasiyadan (nəcis ifrazından) əvvəl ağrı meydana çıxır. Xroniki çatlarda isə ağrı defekasiyadan sonra baş verir. Ağrı hissi bir neçə dəqiqədən bir neçə saata qədər davam edə bilər. Xroniki çat zamanı adətən nəcis ifrazından sonra 1 neçə damcı al qan müşahidə edilir. Ağrı bəzən o qədər şiddətli olur ki, xəstə bilərəkdən defekasiya aktını gecikdirir. Nəticədə qəbizlik yaranır. Bu da öz növbəsində çatın daha da ağırlaşmasına səbəb olur. O üzdən xəstəlik xroniki mərhələyə keçmədən həkimə müraciət etmək lazımdır.
Proktit
Proktit – düz bağırsağın selikli qişasının iltihabıdır. Əksər xəstələr qarnın aşağı hissəsində, arxa dəlikdə ağrılardan şikayət edir. Belə şəxslərdə ishal halları yarana, nəcisdə selik, bəzən qan aşkarlana bilər.
Paraproktit
Paraproktit – mikroorqanizmlərin təsirindən düz bağırsağın ətrafındakı dərialtı toxumanın iltihabıdır. Onun kəskin və xroniki formaları vardır. Kəskin paraproktit qəflətən başlayır. Xəstədə şiddətli ağrılar, temperatur yüksəlməsi müşahidə edilir. Bu formada təcili olaraq cərrahi müdaxilə aparılmalıdır. Xroniki formada fistul formalaşır. Belə xəstələr müalicəni gecikdirməlidir.
Düz bağırsağın polipləri və şişləri
Təəssüflər olsun ki, polip və şiş kimi təhlükəli düz bağırsaq xəstəlikləri xarakterik şikayətlərə malik olmur. Bu törəmələr yalnız iri ölçülərə çatdıqdan sonra düz bağırsaqdan qanaxma, qəbizlik və ağrı meydana çıxır. Əgər xəstə öz sağlamlığının qayğısına qalıb vaxtında həkimə müraciət edərsə, proqnoz qənaətbəxş olur.
Düz bağırsaq sallanması
Sallanma düz bağırsağın anal dəlikdən xaricə çıxması ilə özünü büruzə verir. Xəstəliyin inkişafı 3 mərhələyə bölünür:
I mərhələ – defekasiya zamanı yalnız selikli qişa sallanır. Nəcis ifrazından sonra isə əvvəlki vəziyyətinə qayıdır;
II mərhələ – bağırsaq yalnız defekasiya aktında deyil, fiziki gərginlik zamanı da xaricə çıxır. Öz-özünə yerinə qayıtmadığından xəstə onu barmağı ilə içəri itələməyə məcbur qalır;
III mərhələ – bağırsaq hətta yüngül fiziki hərəkət zamanı sallanır. Yerinə salındıqdan sonra yenidən xaricə çıxır.
Düz bağırsaq xəstəlikləri aşağıdakı əlamətlərə malikdir:
- Arxa dəlik və aralıq nahiyəsində ağrılar
– Heç bir şiş olmadan müşahidə edilən düz bağırsaq ağrıları anal çat , proktit, proktalgiyaya xasdır.
– Müayinə əsnasında barmaqla palpasiya zamanı yaranan ağrılar babasil xəstəliyi, paraproktit, düz bağırsağın polipləri və şişləri üçün xarakterikdir.
- Arxa dəlikdən selik və irin ifrazı, aralıqdakı fistuldan gələn axıntılar paraproktit, Kron xəstəliyi, xoralı kolit, proktit zamanı aşkarlanır.
- Qanlı ifrazat, defekasiyanın (nəcis ifrazının) 48 saatdan çox gecikməsi hemorroy, anal çat, yoğun bağırsağın qıcıqlanma sindromu, düz bağırsağın polip və şişlərində qeydə alınır.
- İshal zamanı nəcisdə çoxlu miqdarda selik, bəzən irin, hətta qan ola bilər. Bu hal düz bağırsaq xəstəlikləri sırasından olan proktit, xoralı kolit, yoğun bağırsaq qıcıqlanması zamanı müəyyən edilir.
- Tenezm – yalançı defekasiya çağırışları. Bu zaman nəcis ifrazının baş verməməsi və ya çox az miqdarda olması, selik, bəzən qan ifrazı proktit, xoralı kolit, düz bağırsaq şişlləri üçün səciyyəvi hal hesab edilir.
- Nəcisi və qazı saxlaya bilməmə düz bağırsaq sallanmasında baş verir.
Düz bağırsaqda ağrılar (proktalgiya)
Əksər düz bağırsaq xəstəlikləri zamanı ağrı hissiyatı müşahidə edilir. Ağrılar çox vaxt defekasiya zamanı, bəzi hallarda isə də nəcis ifrazından sonra əmələ gəlir. Proktalgiya hər hansı xəstəlik olmadan psixoloji səbəblərdən düz bağırsaqda qısa müddətli spazmlar şəklində də yarana bilər.
Proktalgiyaya daha çox orta yaşlı kişilərdə rast gəlinir. Ağrılar əsasən gecə saatlarında müşahidə edilir. Orta hesabla 3-30 dəqiqə davam edir. Bu da yuxunun pozulmasına səbəb olur. Xəstələrdə qanaxma, selikli qişanın eroziyası müşahidə edilə bilər. Proktalgiyanın səbəbini müəyyən etmək və müalicəyə başlamaq üçün mütləq proktoloq müayinəsindən keçmək lazımdır.
Qəbizlik
Qəbizlik defekasiya aktının 48 saatdan çox gecikməsidir. Onun yaranma səbəbləri aşağıdakılardır:
- qeyri-düzgün qidalanma: rasionda lifli qidaların çatışmazlığı, kifayət qədər maye qəbul olunmaması;
- psixoloji səbəblər: stress, gərginlik, yuxusuzluq;
- hipodinamiya (az hərəkətli və ya oturaq həyat tərzi);
- yoğun bağırsaq xəstəlikləri: divertikulyoz, meqakolon, dolixosiqma, babasil, anal çat;
- nəcisin hərəkətinə mane olan mexaniki amillər: yoğun bağırsaq şişləri ;
- bəzi dərman vasitələrinin təsiri: antidepressantlar, atropin, kodein, yuxu dərmanları, bəzi sidik qovucular;
- endokrin xəstəliklər: miksedema, hiperparatireoz, şəkərli diabet, feoxromositoma, hipofiz pozğunluqları.
Anal qaşınma
Anal nahiyədə qaşınma xəstəlik kimi birincili və hər hansı digər düz bağırsaq xəstəlikləri fonunda ikincili ola bilir.
İkincili qaşınmanın səbəbləri:
- Düz bağırsaq xəstəlikləri – babasil, anal çat, itiuclu kondiloma, düz bağısaq şişi, xroniki proktosiqmoidit;
- Ginekoloji xəstəliklər – uşaqlıq yolu pH-nın pozulması, vulvovaginit;
- Cinsi əlaqə ilə yoluxan xəstəliklər– xlamidioz, trixomoniaz, qeyri-spesifik uretrit;
- Dəri xəstəlikləri– psoriaz, kontakt dermatit;
- Daxili orqanların xəstəlikləri– şəkərli diabet, xroniki qaraciyər xəstəliyi;
- Göbələk infeksiyası;
- Antibiotiklərin əlavə təsiri kimi – tetrasiklin, eritromisin, penisillin qəbulundan sonra;
- Bəzi qida növlərinə allergik reaksiya – acılı ədviyyatlar, pomidor, sitrus meyvələri, şokolad;
- Psixogen səbəblər – gərginlik, depressiya.
Sadalanan əlamətlərdən hər hansısa biri Sizdə varsa, həkim-proktoloqa müraciət etməyiniz məsləhətdir.
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.