İlk yardım: Allergiyanı necə tanımaq və allergik reaksiya zamanı nə etmək lazımdır

Bir qayda olaraq, insan su çiçəyini həyatda bir dəfə keçirir. Buna baxmayaraq, immun sistemə virus daxil olur. Bu virus özünü heç cür göstərmir, lakin yaşa dolduqdan sonra yenidən aktivləşərək səpkilər törəyir. Bu cür səpkilər sarıyan herpes adlanır.

Uşağın cinsini belə müəyyən edin – Həkimdən əvvəl özünüz öyrənin!

Dünyada ən xoş və həyəcanlı lotereya doğulacaq körpənin cinsiyyətini tapmağa çalışmaqdır. Müasir tibbi avadanlıqlar nəinki uşağın cinsiyyətini öyrənməyə, hətta onun hərəkətləri izləməyə imkan verir. Lakin həkimlər uşağın cinsiyyətini ancaq 3 və ya 4-cü aydan sonra deyə bilir.

Publika.az bununla bağlıRusiya mətbuatına istinadən xalq arasında yayılmış əlamətlər və onların elmi izahlarını təqdim edib. Nə qədər qəribə olsa da, əlamətlərin bir hissəsi elmdə də öz təsdiqini tapıb.

Əlamət: Şirin – duzlu

Əgər ana şirniyyat istəyirsə, deməli, qız olacaq. Duzlu nə isə istəyirsə, oğlan olacaq.

Elmi izahı

Alimlərin araşdırmalarına görə, bu, qadının təhtəlşüurun səviyyəsində özünü inandırması ilə bağlıdır. Los-Ancelesdə pediatr işləyən Roy Pitkin əmindir ki, əgər qıza uşaqlıqdan bəri hamiləlik zamanı duzlu yeməkləri təlqin edirlərsə, onda duzlu yeməklər onu daha çox cəlb edəcək.

Alimlər bununla da razıdır ki, qadınların hamiləlik zamanı hissləri, xüsusilə iybilmə duyğuları kəskinləşir. Belə ki, burada dad yox, qoxu daha çox önəmlidir. Amma oğlan uşağına hamilə qalan qadınların nə cür qoxuların cəlb etdiyi elmə hələ ki məlum deyil.

Əlamət: Şişman qarnı

Əgər qarnı aşağıda yerləşirsə, oğlan olacaq. Qarın hündürdürsə, qızdır.

Elmi izahı

Hər şey ananın əzələlərindən, onun qarnının möhkəmliyindən asılıdır. Döl zamanı bədəni idmanla yükləmədən əzələləri tonusda saxlamaq çətindir. Yəni, məsələ anada deyil, onun idmanla nə qədər məşğul olmasındadır.

Əlamət: Girdə sifət

Əgər hamilə qadının üzü girdə olubsa, yanaqları qızarıbsa, qızı olacaq.

Elmi izahı

Demək olar ki, bütün qadınlar, o cümlədən yanaqları hamiləlik vaxtı xeyli kökəlir. Bu da özlüyündə uşağın cinsini müəyyən etməyə heç bir əsas vermir. Buna baxmayaraq, fransız diyetoloqlar sübut edib ki, əgər hamiləlik zamanı qadının yanaqlar sızanaqlarla örtülürsə, 90% ehtimal ilə demək olar ki, onun qız olacaq.

Əlamət: Ürək döyüntüsü qızlarda daha güclüdür

Xalq arasında belə hesab edilir ki, qızların nəbzi anasının qarnında bir dəqiqədə 140 dəfə döyüntüdən daha yüksəkdir. Oğlanlarda isə aşağıdır.

Elmi izahı

Əslində, nəbz oğlanlarda qızlardan aşağıdır. Amma hələlik alimlər bu fərqin doğuşdan əvvəl deyil, sonra belə olduğunu sübuta yetirib.

Əlamət: Sinənin ölçüsü

Əgər sağ döş daha ağır olursa, oğlan olacaq. Əgər sol ağır olarsa, qızdır.

Elmi izahı

Hamiləlik zamanı hormonal dəyişikliklər döşlərin həcminə həqiqətən təsir edir. Sinədəki damarlarında qan təzyiqi və yumşaq toxumalar artır. Bu, bəzən qadınlara ağrı verir, hətta xəstəliklərə gətirib çıxarır. Təəssüf ki, bu dəyişikliklərin uşağın cinsi ilə heç bir əlaqəsi yoxdur. Üstəlik, hamiləlikdən əvvəl də, sonra da sinənin həcmində qeyri-bərabərlik müşahidə olunur.

Əlamət: Ürək bulanması

Hamiləliyin böyük hissəsi boyu ürək bulanması və yorğunluq davam edirsə, qız olacaq! Əgər ürək bulanması çox nadir hallarda baş verirsə, zəiflik yoxdursa, demək ki, oğlandır.

Elmi izah

Alimlər bununla tamamilə razıdır. Bu əlamət öz təsdiqini tapıb. Əgər səhər tezdən başlayaraq ana vaxtaşırı olaraq özünü pis hiss edirsə və ürəkbulanması varsa, onda o, qıza hamilədir. İsveçli alimlər bu faktı sübut etmək üçün 8 il vaxt sərf edib. 1987-ci ildən 1995-ci ilədək alimlər hamilə qadınların statistikasını və analizləri təhlilini aparıb. Milyondan artıq anket nəticələri əsasında bu fakt inandırıcı şəkildə sübut edildi. Alimlər güman edirlər ki, ananın bətnində qız olanda bu, hormonal fona xüsusi tərzdə təsir edir və yorğunluğa səbəb olur.

Əlamət: Soyuq ayaqlar

Əgər gələcək ananın ayaqları daim donursa, o oğlan olacaq.

Elmi izahı

Ayaqların donması qan dövranının zəif olmasının əlamətidir. Doğrudan da qadınlar oğlana hamilə qalanda qan dövranı zəifləyir. Statistika göstərir ki, bu əlamət 75% hallarda düzgündür.

Əlamət: Analıq instinkti

Hesab edilir ki, qadınların hamiləlik vaxtı altıncı hissi daha yaxşı inkişaf edir və ana öz körpəsinin cinsiyyətini təxmin edir.

Elmi izahı

Elm burada acizdir, amma statistik araşdırmalar göstərir ki, 71% hallarda gələcək analar həqiqətən öz uşağının cinsiyyətini həqiqətən bilirlər. Qohumların onlara inanmaması isə başqa bir məsələdir.

Çin formulu

Son vaxtlar Çin hesablama sistemi geniş yayılıb. Bunun üçün anasının yaş həddi ilə mayalanma baş verdiyi ay arasında hesablamalar aparılır. Rəqəm cüt olduqda qız, tək olduqda isə oğlan olacağı deyilir.

Elm izahı

Çinli həkimlər iddia edir ki, formul 90% düz çıxır. Qərb alimləri hələ ki, bununla bağlı araşdırma aparmayıb.

Aytən

Əvvəlki xəbər

Azərbaycanlı hakim UEFA-dan təyinat aldı

İlk yardım: Allergiyanı necə tanımaq və allergik reaksiya zamanı nə etmək lazımdır?

Allergiyanı, digər reaksiyalarla səhv salmaq asandır, diaqnoz qoymaq isə çətin. Davamlı burun axması, pollinozdur yoxsa sinusit? Yeməkdən sonra yaranan səpgi, allergiya əlamətidir yoxsa yeməyə qarşı dözümsüzlük? Kəskin bir allergik reaksiyanın qəfil və hər yaşda baş verə biləcəyi faktı ilə allergiya mövzusu bir az da çətinləşir. Allergiya ancaq bir dəfə baş vermiş ola bilər, amma təkrarlana da bilər. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının mütəxəssislərinin proqnozlarına görə, əsrimiz allergik xəstəliklər əsri olacaq: bu gün planetin hər üç sakinindən biri allergiyaya məruz qalmışdır.

Umico tərəfindən Respublika Diaqnostika Mərkəzinin (RDM) mütəxəssisləri ilə birlikdə hazırlanan "İlk yardım lazım olarsa nə etməli" layihəsi çərçivəsində allergiyanın nə olduğu, nələrə səbəb olduğunu və onlarla necə mübarizə aparılacağını danışırıq.

Allergiya nədir?

Allergiya, immunitet sisteminin ətraf mühitdə olan, ən çox yayılmış maddələrə: qida, tük, toz və kimyəvi təmizlik vasitələrinə qarşı spesifik və çox güclü bir qoruyucu reaksiyasıdır. Reaksiya yalnız bir allergen və ya molekulyar tərkibdə ona oxşar maddə ilə təkrar təmasda olduqda baş verir. Allergen bədənə ilə ilk dəfə təmas zamanı, bədən, molekulun qurluşunu öyrənir və yalnız 2-ci təmas zamanı allergik reaksiya yaranır. Bu da allergiyanın çaşdırıcı xüsusiyyətlərindən biridir. Hər kəsin immunoglobulinlərə fərqli dərəcədə həssaslığı var, buna görə də allergik reaksiyalar, səpgi və burun axması kimi sadə və ya Kvinke ödemi kimi həyati təhlükəyə səbəb olacaq dərəcədə təhlükəli ola bilərlər.

Allergiya haqqında bir neçə fakt

• İnsan, nəyəsə allergiyasının olub
• olmamasına heç bir şəkildə müdaxilə bilməz
• Hal hazırda 200 mindən çox allergen varAllergik xəstəliklərlə doğulan uşaqların sayı hər gün daha çox artır. İnkişaf etmiş ölkələrdə olan körpələrin 3-6% -ində qida allergiyası, altı-yeddi yaşındakı uşaqların isə 12% -ində astma, 8% -də isə rinokonyunktivit var
• Elm allergik bir reaksiyanın niyə baş verdiyini dəqiq bilmir. Bir “gigiyena nəzəriyyəsi” mövcuddur: böyük şəhərlərdə həddindən artıq saflıq səbəbiylə insanlar daha çox allergiyadan təsirlənir. Üçüncü dünya ölkələrində isə allergiya olduqca nadirdir
• Müəyyən bir maddə üçün allergiya genetik olaraq nəsildən nəsilə ötürülmür, lakin, allergiyaya meyilli xəstəliklər genetik olaraq nəsildən nəsilə ötürülürUşaqlıqdan itə sahib olan insanlarda allergiyaya daha az rast gəlinir. Ev heyvanının uşağın bədəninə bakteriya müxtəlifliyini əlavə etdiynə dair bir fərziyyə mövcuddur
• Allergiyalar şansa buraxılmamalıdır. Müəyyən tədbirlər görülməzsə, bronxial astmaya qədər inkişaf edə bilər, təəssüf ki, özünüzü bu vəziyyətdən qorumaq üçün universal bir tövsiyə yoxdur

Kəskin simptomlar hansılardır?

Kəskin allergik reaksiyalar birdən başlayır, xəstəliyin gedişatı kəskin olur və ciddi fəsadlar törətmə riski yüksəkdir.

Övrə (urticaria) – aydın kənarları və solğun bir mərkəzi olan yuvarlaq səpgilərin dəridə birdən birə yaranması ilə müşahidə olunur. Səpgi həmişə kəskin və davamlı qaşınma ilə müşayiət olunur, baş ağrısı mümkündür. Bu vəziyyətdə, temperatur 38-39 ºC-ə qədər yüksələ bilər, səpgilər bir neçə saatdan 3-4 günə qədər qala bilər.

Kvinke ödemi – dərinin, dərialtı toxuma və ya selikli qişalarda ödemin yaranmasıdır. Adətən dodaqlar, yanaqlar, aln, baş dərisi, testis torası, əllər, ayaqların dorsal səthində olur. Kvinke ödeminin təhlükəsi odur ki, eyni zamanda oynaqlarda, selikli qişalarda, mədə-bağırsaq traktında və bağırsaqda şişkinlik görünə bilər və bu boğulmağa səbəb ola bilər. Kvinke ödemi bir saatdan bir günə qədər davam edə bilər.

Anafilaktik şok, allergenin yenidən bədənə girməsindən bir neçə saniyə və ya dəqiqə sonra meydana gələn kəskin allergik reaksiyadır. Allergik reaksiya yüngül keçərsə arterial hipotenziya və karlıq yarana bilər. Ağır hallarda isə, qarın ağrısı, səpgilər, hemodinamikanın pozulması, bilinç itkisi, bronxospazm və ya stridor inkişafı ilə laringeal ödem səbəbindən tənəffüs çatışmazlığı (bu hava yollarının daralmış hissəsindən keçərkən turbulent hava axınının yaratdığı kobud səsdir) baş verə bilər.

Kəskin bir allergik reaksiya olarsa nə etmək lazımdır?

Kəskin allergik reaksiyaların hər hansı bir simptomu üçün ən başlıcası allergenlə əlaqəni aradan qaldırmaq və həkimə müraciət etmək lazımdır.

Səpgilər

• Məhsullara allergik reaksiya olduqda – sorbent qəbul edin (aktivləşdirilmiş karbon, smekta, enterodez)
• Laksatif qəbul edə və mədəni yuyub, qlizma edə bilərsiniz
• Böcək dişlədikdə, zəhər mənbəyindən qurtulmaq lazımdır
• Toxunma əlaqəsi ilə yaranan allergiya üçün – dərinin səthindən qıcıqlandırıcıları çıxarıb təmizləmək lazımdır.
• 15-30 ml / kq mineral su qəbul edin (mineral su, 1-2% həll soda əlavə etməklə)

Kvinke ödemi

• Müalicəni gecikdirməyin! Bu vəziyyət anafilaktik şokla müşayiət oluna bilər
• Bədəndə allergen qəbulunu dayandırın
• Xəstə yeməkdən imtina etməlidir
• Antihistamin daxil edin
• Xəstəyə sorbentlər verə bilər və təmizləyici bir qlizma edə bilərsiniz
• 5-30 ml / kq mineral su qəbul edin (mineral su, 1-2% həll soda əlavə etməklə)

Anafilaktik şok

• Allergenin hərəkətini dərhal dayandırın (dərman qəbul etməyi dayandırın və ya həşərat sancmasını çıxarın) və təcili yardım çağırın
• Хəstəni, dilinin qatlanmasının və qusmağın qarşısını alacaq şəkildə qoyun
• Mümkünsə mədəni yuyun, təmizləyici bir klizma edin
• Böcək dişlədiyi yerin üstündə bir turniket tətbiq edin
• Aktivləşdirilmiş karbon verin

Ən çox allergiyaya səbəb olan nədir və bunun qarşısını necə almaq olar?

Qida allergiyası

İmmunitet sisteminin, hüceyrələrdəki bir nasazlıq səbəbiylə, zərərsiz qidanı, zərərli maddə kimi dəyərləndirməsi və ona qarşı mübarizə aparması ilə meydana gəlir. Çox vaxt qida allergiyası eyni məhsulu qəbul etdikdən təxminən iki saat sonra meydana gələn dəri səpgilər ilə özünü göstərir.

Qida allergiyası üçün ən təsirli müalicə yalnız, daxilində allergen məhsul olmadığı bir pəhriz tətbiq etməkdir. Ən azı altı ay bu pəhrizə riayət etməlisiniz. Təəssüf ki, vücudunuzda qadağan olunmuş məhsula qarşı dözümlülük yaratmağa kömək edən dərmanlar yoxdur.

Tükə qarşı allergiya

Tükə qarşı allergiyanız varsa, lakin ev heyvanı olmadan yaşaya bilmirsinizsə, xoşagəlməz nəticələrin zərərsizləşdirilməsi üçün çox vaxt sərf etməli olacaqsınız. Başlamaq üçün, ev heyvanlarının bədənindəki allergenlərin miqdarını azaldan xüsusi bir şampun alın və ən azı həftədə bir dəfə ev heyvanınız üçün “vanna günü” təşkil edin. Heyvanın tualet qabı üçün yüksək keyfiyyətli doldurucu istifadə edin: yaxşı udmalı və parçalanmamalıdır. Fakt budur ki, əgər doldurucu keyfiyyətli deyilsə, tərkibində çoxlu allergen olan sidik, pişiyin pəncərələrində qala bilər və otağa yayıla bilər.

Evdən bütün xalçaları, təmtəraqlı yastıqları və yumşaq pişik evlərini çıxarın – bunlar allergenlər üçün əla “məkan”dir. Evi tez-tez təmizləmək, xüsusən də tozu silmək və döşəməni yumaq üçün tənbəllik etməyin. Ev heyvanınızın sağlamlığına baxın: bağırsaq və cinsiyyat sistemi ilə bağlı problemlər, sərbəst buraxılan allergenlərin miqdarını artırır. Və sizi sevindirməyəcək başqa bir tövsiyə – bütün sevgilərə və istiliyə baxmayaraq, heyvanların yatağınıza girməsinə icazə verməyin.

Çiçək tozu allergiyası

Çox güman ki, “sizin mövsüm”-ün nə vaxt başladığını bilirsiniz, ən azı bir həftə əvvəl antihistamin qəbul etməyə başlayın. Çiçək tozunun yayılması mövsümündə, bədən digər allergen və qıcıqlandırıcıların təsirinə də həssas olur. Çarpazlaşdırıcı allergenlərin olduğunu unutmayın, buna görə də onlarla əlaqə qurmadığınızdan əmin olun. Mümkünsə, istirahətinizi, yayın havadakı çiçək tozu miqdarı minimum olduğu dövrünə salın və ya çiçək az olan yerlərdə istirahət edin. Adətən dağlarda və ya dəniz sahilində çiçək tozu daha az olur.

Bu dövrlərdə evi dibdən təmizləmək çox vacibdir, lakin çiçək tozu konsentrasiyasının ən yüksək olduğu tərəfdən səhərdən axşamadək havalandırmamağa çalışın. Şəxsi gigiyenaya da daha çox diqqət yetirilməlidir: çiçək tozu hissəcikləri saça və paltara yerləşir, buna görə də küçəyə çıxdıqdan sonra saçınızı yuyun və paltarınızı dəyişdirin.

Günəşə qarşı allergiya

Ən vacib qayda – günəş aktiv şüa saçdığı vaxtlarda, səhər 10-dan axşam 4-dək kölgədə olmağa çalışın. Hər gün 30 və daha yuxarı bir SPF dərəcəsi olan günəşdən qoruyucu vasitə istifadə edin. Tərkibində aloe, centella asiatica, azulene və dexpanthenol olan kremlər təsirlənmiş bölgələrə kömək edəcək – bu kremlər nəmləndirir, yanmağı və epidermal maneəni bərpa edir. Sintetik parçalardan hazırlanmış paltarları atın, ultrabənövşəyi radiasiyadan qorunan eynək seçin.

Ağcaqanad dişləməsinə qarşı allergiya

Bu zaman dişləmədən sonra dərhal hərəkət etmək vacibdir. Sərinləşdirici bez və ya buzu yaranın üstünə qoyun. Sonra yaranı antihistamin məlhəmi ilə yağlayın. Əgər əldə antihistamin olmazsa, 15-20 dəqiqə soda məhlulu ilə bir losyon tətbiq edin (bir stəkan suda seyreltilmiş bir çay qaşığı). 3-5 gün ərzində bir antihistamin dərman qəbul etmək pis olmaz.

Bununla birlikdə, bir ağcaqanad dişləməsinə qarşı allergiyanı aradan qaldırmaq üçün ən təsirli yol profilaktik tədbirlərdir. Pəncərələrə torlar qoyun, ultrasəs həşərat qovucuları, fumigatorları quraşdırın, qapalı paltar geyin. Hər dəfə evdən çıxmadan əvvəl geyim üçün lsyonlar, kremlər, losyonlar və spreylərdən istifadə edin. Allergik bir reaksiya olarsa, həmişə antihistaminləri özünüzlə aparın.

Saç boyasına qarşı allergiya

Parafenilenediamin allergiyanın əsas səbəbi hesab olunur, bu birləşmə boyalarda çox yayılmışdır. Saç uclarına və follikullara yaxşı nüfuz edir, dəri zülallarına bağlanır, bu da allergik reaksiya verə biləcək güclü bir əlaqə antigeninə çevrilir. Boya üçün istifadə olunan boyanın bir hissəsi olan kobalt və gliserlthioglycolate də həmçinin allergen hesab olunur.

Boya ilk dəfə istifadə edirsinizsə, çox sadə bir test edin: dirsək buxağına az miqdarda boya tətbiq edin və iki gün ərzində reaksiyanı müşahidə edin. Tanınmış markalardan yalnız yüksək keyfiyyətli boyalar almaq daha yaxşıdır, yaxşı və təhlükəsiz bir kosmetik məhsulun ucuz olacağına ümid edə bilməzsiniz. Brendi tez-tez dəyişdirmək tövsiyə edilmir, əgər bir şirkətin məhsulu sizə uyğun gəlirsə, allergiyanın heç vaxt baş verməməsi ehtimalı var.

Əgər siz allergiyadan əziyyət çəkirsinizsə və övladlarınızı bundan qorumaq istəyirsinizsə, həkimlərin tövsiyələrinə əməl edin

• Hamiləlik dövründə və körpənizlə birlikdə siqaret çəkməyin. Tütün tüstüsü astma riskini artırır
• Xüsusilə ilk 3-4 ayda körpənizi əmizdirin
• Süd verən ana üçün bir pəhriz yalnız özünün müəyyən bir məhsula allergiyası olduqda lazımdır
• əkimlər məsləhət görür ki, yumurta, balıq kimi yüksək allergik məhsulları, həyatın ilk ilində övladınızla tanış edin. Bunlar allergiya riskini artırmır. Yalnız istisnalar, süd və baldır
• Körpənizin dərisini nəmləndirin. Quru dəri atopik dermatitə səbəb ola bilər və allergenlər quru və zədələnmiş dərilər vasitəsilə bədənə daxil ola bilər
• Toz ağartılarını aradan qaldırın. Bunun üçün evdə 35-50% rütubət saxlamaq, hər həftə isti su ilə yataq dəstini yuymaq, xalçaları tamamiylə həyatınızdan çıxarmaq və tez-tez nəmli əski ilə təmizlik etmək lazımdır

Bilin ki, allergiya öz-özünə müalicə edilə bilməz. Bədənin reaksiyasının səbəbini dəqiq müəyyənləşdirməlisiniz, allergenlər üçün xüsusi testlər aparın, bundan sonra həkim sizin üçün müvafiq müalicəni təyin edəcəkdir.

Suçiçəyi: necə müalicə olunmalı?

Su çiçəyi – yoluxucu infeksion xəstəlikdir, uşaq vaxtında yüngül formada keçir; südəmər uşaqlarda, böyüklərdə, həmçinin immuniteti zəyifləmiş insanlarda xəstəlik daha ağır keçə bilər. Su çiçəyi adətən hava-damcı yoluyla yayılır. Xəstə ilə kontaktdan 10-21 gün keçdikdən sonra simptomlar büruzə verməyə başlayır. Yoluxmuş insan xəstəliyindən xəbərsiz olaraq başqalarını da yoluxdura bilər. Yoluxucu dövr xəstəliyin özünəməxsus səpkisinin əmələ gəlməsindən 1-2 gün əvvəl başlayır və yeni səpkilərin əmələ gəlməsi dayanıb, köhnələrin isə üzəri qabıq qoyana qədər davam edir.

Simptomlar

Su çiçəyinin simptomları titrətmə, hərarət, qarın nahiyyəsində ağrı, baş ağrıları və ümumi naxoşluqdan başlayır. Ondan bir neçə gün öncə bədənin üzərində səpki əmələ gələ bilər. Səpkinin (üz, baş, çiyin, sinə və kürək dərisində kiçik, qaşınan, qırmızı rəngdə) ilk günlərində hərarət daha çox arta bilər. Səpki həmçinin ağızda, göz qapaqlarında və cinsi orqanlarda da ola bilər. Bir xəstədə bir-iki səpki ola bilər, başqasının bədəni isə səpkilərlə örtülə bilər. Əvvəlcə bu duru uçuqlu qırmızı nöqtələrdir. Onlar çox tez yox olub qabıqla örtülürlər. Bu qabıq iki həftə ərzində yox olub gedir. İlk 4-5 gündə yeni səpkilərin əmələ gəlməsi davam edir, buna görə də dəri səpkisinin bütün mərhələləri eyni zamanda keçir.

Su çiçəyinin fəsadları

Bir qayda olaraq, insan su çiçəyini həyatda bir dəfə keçirir. Buna baxmayaraq, immun sistemə virus daxil olur. Bu virus özünü heç cür göstərmir, lakin yaşa dolduqdan sonra yenidən aktivləşərək səpkilər törəyir. Bu cür səpkilər sarıyan herpes adlanır.

Su çiçəyi dəridə ömürlük izlər buraxa bilər, əsasən də yeniyetmələrdə. Müvəqqəti izlər 6 aydan 1 ilədək qala bilər.

Əgər hamilə qadın su çiçəyinə doğuşdan bir neçə gün əvvəl yoluxarsa, yenidoğulmuş uşaq xəstəliyin ağır formasını keçirə bilər.

Su çiçəyi ciddi ikinci dərəcəli infeksiyalara yol aça bilər, həmçinin virus sətəlcəminə (ağ ciyərin hərarətlə, öskürək və təngnəfəsliklə müşaiət olunan virus mənşəli infeksiyası); ensefalitə. Ensefalit – beyinn viruslu xəstəliyidir, su çiçəyinin nadir ağırlaşmalarındandır. Buna baxmayaraq, onun simptomlarını bilmək vacibdir: şüurun dolaşıqlığı, yaddaşsızlıq, tez yorulma və əl-ayağa yayılan güclü ağrılar (bel ağrıları).

Oxşar simptomlar aşkar edildikdə xəstəni dərhal xəstəxanaya çatdırmaq gərək.

Siz nə edə bilərsiniz?

Düşünmədən həkimə müraciət etmək lazımdır. Ümumi vəziyyət ağır olduqda və dəri simptomları açıq-aşkar bilinəndə hospitalizasiya lazım ola bilər, əsasən də simptomlar sinir sistemi tərəfindən olanda (güclü baş ağriları, ayaqlara yayılan ağrı) yaxud xəstə nəfəs almaqda çətinlik çəkirsə.

Çoxlu sərin su içmək lazımdır. Parasetamol hərarəti yendirməyə kömək edər. Asetilsalisil turçusundan (aspirin) istifadə etmək olmaz. Ağızda yaralar olduqda yumşaq xörəklər yemək gərək, duzlu məhsullardan, situs meyvələrdən və şirələrdən uzaq olmaq lazımdır.

Cinsi organlarda ağrılı və qaşınan səpkilər olduqda ağrıkəsici effektli dərmanlar sürtmək lazımdır. Seçim etdikdə həkimlə və ya aptek işçisiylə məsləhətləşməniz yaxşı olar.

Səpkilərin yerində yaralar əmələ gəldikdə antibakterial maz sürtmək olar.

Əgər hərarət dörd gündən artıq 38 dərəcədən yüksək qalırsa, təkrarən həkimə müraciət etmək lazımdır.

Uşaqların yataqda qalması vacib deyil, lakin fiziki aktivliklərini durdurmaq lazımdır.

Bədənin hərarəti düşəndə və səpkilər qabıq bağlayanda, uşaq gəzə bilər. Məktəb, uşaq bağçasına getməsi haqqında məsələlər həkim tərəfindən qərar verilir.

Sağalan səpkilərdən qabıqları ayırmaq olmaz, çünki bu təkrar yoluxmayla və daha çox qaşınmayla nıticələnə bilər. Dıqnaqları kəsmək və əlləri tez-tez yumaq tövsiyyə edilir ki, təkakrən yoluxma baş verməsin, yatarkən bilmədən qaşınan qabığı qoparmamaqçün gecələr bambıq əlcəklər geyinmək lazımdır.

Həkim nə edə bilər?

Həkim böyük xəstələrə antivirus preparatlar təyin edəcək (adətən uşaqlara sadəcə istirahət lazımdır). Daha effektiv olsun deyə səpkilər əmələ gəldikdə müalicə mümkün qədər tez başlamalıdır (ən az 24-48 saat ərzində). Təkrar yoluxma zamanı həkim antibiotiklər təyin edərək ağırlaşmaları erkən müəyyən edəcək.

Su çiçəyinin profilaktikası

Əgər Siz su çiçəyinə yoluxa bilərsinizsə, həkimə müraciət edin. Təyin edilmiş preparatlar yaxud peyvənd yoluxmanın qarşısını ala bilər. Yoluxma dövründə başqa insanlarla ünsiyyətdən uzaq durun (səpkilər qabıqlayanadək).

Əgər insanlar Sizinlə kontaktdan sonra yoluxmuş ola bilərlərsə, onlara kontaktdan sonra 2 gəftə ərzində dəridə səpkilərin əmələ gəlməsinə diqqət yetirmələrini məsləhət edin. Bir ailə daxilində xəstəliyin yoluxmasını dayandırmaq, demək olar ki, mümkün deyil. Tədqiqatlar göstərir ki, 10 haldan 9-da xəstələnmiş şəxsin həyat yoldaşı da yoluxur.

Su çiçəyinə qarşı vaksinasiya 1 yaşdan böyük uşaqlara tövsiyə edilir.

Əgər xəstə adamla ünsiyyətdə olursunuzsa və bu xəstəliyi uşaqlıqda keçirməmisinizsə, əsasən də immunitetin zəyiflədiyi halda, mütləq həkimə müraciət etmək lazımdır. Müraciəti həmçinin hamiləlik olarkən və ya ilik nəqli əməliyyatı keçirməmisinizsə etmək lazımdır.

Milli.Az