H.o.ocaqov fovqalade heyat təhlikesizliyi
1. Fövqəladə hallar haqqında anlayış və əsas terminlər———————————————4s
I_oJgoLADo HALLARDA. H.o.ocAQOV. TOHLUKOSiZLiYi. HOYAT FOALIYYOTN.ilN: S1lq3ttr, Respubrikasr Tehsrt. Miilki miidafie. Ali mektebler flcfin derslik
Download I_oJgoLADo HALLARDA. H.o.ocAQOV. TOHLUKOSiZLiYi. HOYAT FOALIYYOTN.ilN: S1lq3ttr, Respubrikasr Tehsrt. Miilki mi.
Description
HALLARDA I_oJgoLADo HOYAT FOALIYYOTN.ilN:
Ali mektebler flcfin derslik itci”gi negr, diizelig ve elavelerle Respubrikasr Tehsrt S1lq3ttr, r\azrfltyrnrn.1.3.0l.2O0O-9i
ilc dorslil’ hrmi tasdiq
c-/7 FHN-nin Bakr Regional Merkezinin rois miiavini, polkovnik trLO-Bafirov azMiU-nun kafedrastmn dosenti, t.e.n. $-D.DanYalov ixtisas redalcorq dosenq Le.n. Q.N. Hacundov
H.O.Ocaqov. Miilki mtrdafie: Ali makteblor iici.in darslik lkingi na5r Bakr, 2010. -400 sah.
KitaMa mritki m[hafzsnin lmumi meseleleri, asasan sElh va herb dtivriindaki f-ovqelada hallann tesnifatr, onlann xarakteristikasr, zedelayigi amillarin insanlara, avadanhqlara tasiri izah edilir. Stlh vo horb $oraitindaki
fiivqalade hallarda ahali va Jrazinin miihafizasi masalosi genig gorh olunur’ Fiivqelade hadiseler zamam obyektlerin it sabitliyinin mahiyyati’ .qiyme! lendirilmesi, ylksaldilnesi yollan ve (bvqelade hallaun aradan qaldtnlmast oroblemlarina ve disar mesalelara xiisusi yer venlir’ ‘ B,l darslikde-n tasorrlfat miessisalerinin’ miilki mfidafie xidmotle nin, dastalerinin rehbarlari va miitaxossislari, hemgiain rayon (paher) ots yeklarinin rahbarleri, MM qarargatunrn rahberlori va miilki m0dafia kurslannrn miiallimleri istifada eda biterlar. Kitabda t9 gadvol va 69 Pekil vardr’
O Ocaqov H.O., 2010.
ciRi$ Diinyada ba9 veren hadiseler, silahh miinaqigeler tohliika_
sinin m6v9ud olmasr bizi herbi igin
t.kGiG;H;;rai”na ,l-ir”i*l”ir. “firll,
ui. o” niive silahrmn ddwii-mtizdeki rotu ve yeri U”-a. Jir”._joi. nkirlegmeye vadar edir. Herbi qti-r”a”o, gti-i”a..l”. i,i””J. r” hrndan isrifade edilmesi ehtimahnrn ” nun miimkiinliiyti meselesi “r’d.-9;l;;Jaii,i””t, u”daha diqq€t yeti,rmeye, silahh miibarizo
=$rIr s:: I iE! Er-! e I
.ts8 oE o’E Eb .= di
So.irl+iyrsi xrnkrerli l6vqCr&
PeF alameti [zrJ
Narkotik madda ticamT-
Di[i olam.t iizra
kiyycl elamati iizrJ
Orazi elameti rizm
DdYlrt bohratrr [zre
Ya; hadai va ttigei eiamiii Icr iizrc
$ekil 1.5. Sosial-siyasi xarakterli Iiivqelade hadisalorin tosnifah.
Nisbi itkitar ohali tasorriifat-oraz i komplekslorinin (OTOK) inkigafina FH-in tesirinin xiisusiyyetini, burada -normal heyat faa-
tiyyetinin berpa edrtmesinin ehtimal olunan miiddatini ve dereqesini B.,ru g6ra do tebii ve diger FH-i onlann netigeleri*arokterire “dit. alrrhfirna gijre xarakterizo etmek daha meqsedauyiiciirr nin OTOK
B”l. afirhq daregelori 1.1 gadvelinde giistaritmigdir’ Notigolari an gegi b:Ir nie gtin erzinde aradan qaldrnlan fiivqalade.badiseiu. (qrt”‘.iiaanti ley-san yaprglanndan tdroyon su basma-lar’ intensiv o*’tuftot, siiriigma notigoiinde yollann bezi saholorininI9 srradan fealiyyetini ve miiassiselonn reJlmli,**.i ,” s.) eha inin ha1’at -heyat te;minah rejiminin ehtiyat variantla;i ;;;q pozur ve adetan nna kecmayi teleb etmir.
FH notigelerinin aradan qaldrnlmasl anqaq daha uzun miiddet, tutaq ti, tril ile qeder ve ya 5 – 7. il, yeni qoyulmug..kapital euez c,*:q”g, miidd€te yaxrn bir vaxt arzinda miimkiiLn;il; heyat tami-natr rejiminin ehtiyat variantlanna kecmek laItiri”,
fiivqeiade hadiselerin (mesolen, zelzelenin’ gugm aasornlann) vurdu*u ziyant anqaq 5-? ilden cox miiddat orzindo ovez “”tol uqra. on,li me.elenin helli ijzre iki variantdan birini elementlerini sa”‘*”t “irr-t* ;;;;k- Iart; gule,tuidir, va oToK-in zadelanmiq ila avaz edemiiasirlori daha t.,pu tt.”t, va da onlan ;;;i;fi aid FH zakateqoriyaya i.i to-rfdki mo,ternlegdirmek. Biihranlt qacrlmazdtr’ qurulmasr yeniden .*i 5r’ax-a” uit i.in istihsahn Miixtefif agrr:hq kateqoriyalanna (deregelerine) aid ltivqolade hallar miixtetif gilr soiial-psixoioji eks-seda dopurur’ Biringi.deregeboziii-.f” fg demak r’lar ki.-xiisusi narahatlrq dofurmur’ onlardan gur leyqrsa rniiddotli axan i”.ii-“*f””, iri gaherlerin kiicslerinden dereqeliikiogi qebul edilir.rr’.rf”” n”n” rmaraqh bir epizod kimi ediimakle .X”t”, “g” fff ahatinin ekseriyyatindo bod hadise hesabUciingii detqi”*Uik ve s. kimi pij ehval-ruhiyye^y.u1^d:l: hadibela felaketdir: “”*tr”tf r”-i.ii-‘fril.u.f* l;H ise siiziin esl manastnda ..i”i- to.i”t-p*i*oloji vaziyyeti xeyli deregade-dayigen kdckiinler ootaii”il deregeli-biihranh FH timumi iimidsiztif “.. “*,n, “utrao,” heyar deyerliri haqqrnda- tosowiirlerin prinsipal suretiit v”i”ii. deragoJ” i”vlE.”.iou, iosial iaxnagmalara sabeb.ola bilor’ Beqingi ya(kdchinlorin) qalruq insanlannitkili FH – salamat iihamige.qalr’ ontann heyatr”rr pozntq hadise olaraq drnda -*:”J”Lr””-iOrq.f”O. hadiselerin bela daregelendirilmosi’ aydrndrr ki’
hom kecmigde, hem de indi ba5 veren vo galegokda ehtimal olunan hadiselar zamanr tabii ve digor risklerin idare erjrlmosina aid biitiin problemlerin hollinde tetbiq edile biler. Yuxanda deyildiyi kimi, elverigsiz tohliik3li hadisenin (OTH) tiirotdiyi ziyan tesir sahalarine gdre sosial ve iqtisadi ziyan niivlerine aynlrr. Oger bu tebii-texnogen tipli fdvqelade hadisadirse, onda bu hadisenin t
H.o.ocaqov fovqalade heyat təhlikesizliyi
Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin Akademiyasına 2012/2013-cü tədris ili üçün əyani təhsil üzrə kursant (müdavim) qəbulu qaydaları açıqlanıb.
Modern.az-ən məlumatına görə, Fövqəladə Hallar Nazirliyinin Akademiyasına “Yanğın təhlükəsizliyi mühəndisliyi” və “Fövqəladə hallar və həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyi mühəndisliyi” ixtisasları üzrə qəbul olmaq istəyən namizədlər boyu azı 160 sm, tam orta təhsilli və ya orta məktəbin buraxılış sinfində oxuyan, 16 yaşından yuxarı (“Fövqəladə hallar və həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyi mühəndisliyi” ixtisası üzrə isə 01.09.2012-ci il tarixinədək 17 yaşı tamam olan), yaxud müddətli həqiqi hərbi xidmət keçmiş və ehtiyatda olan 23 yaşınadək Azərbaycan Respublikasının vətəndaşları sırasından seçilirlər.
Namizədlər Fövqəladə Hallar Nazirliyi tərəfindən müəyyən edilmiş qaydalara müvafiq olaraq nazirliyin xüsusi həkim ekspertiza komissiyasında, həmçinin fiziki hazırlıq və seçmə komissiyalarında sınaq və yoxlamalardan keçməlidirlər.
Sınaq və yoxlamalardan müvəffəqiyyətlə keçən abituriyentlərin ərizələri rəsmiləşdirilir və onlar Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyası tərəfindən müəyyən edilmiş cədvəl üzrə mərkəzləşdirilmiş qaydada keçirilən test imtahanlarında iştirak edirlər.
Qəbul imtahanı I ixtisas qrupuna daxil olan fənlər üzrə Azərbaycan və rus dillərində keçirilir.
Qəbul imtahanlarının keçirilməsi ilə bağlı qaydalarla Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyasının internet saytında və “Abituriyent” jurnalında verilən elanlar vasitəsilə tanış olmaq mümkündür.
Akademiyaya qəbul olan şəxslər təhsil müddətində yemək, xüsusi geyim forması, yataqxana ilə təmin olunur və təqaüd alırlar.
Təhsil müddəti 4 ildir və təhsil Azərbaycan dilində aparılır.
Akademiyanın məzunlarına “Yanğın təhlükəsizliyi mühəndisliyi”, “Fövqəladə hallar və həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyi mühəndisliyi” ixtisasları üzrə bakalavr dərəcəsi, hərbi və ya xüsusi rütbələr verilir, onlar Fövqəladə Hallar Nazirliyi sistemində müvafiq vəzifələrə təyin edilirlər.
Akademiyaya qəbul olmaq istəyənlər aşağıdakı sənədləri şəxsən təqdim etməlidirlər:
– şəxsiyyət vəsiqəsinin və doğum haqqında şəhadətnamənin dövlət notariusu tərəfindən təsdiq olunmuş surəti;
– tam orta təhsil haqqında sənədin əsli və surəti, yaxud orta məktəbin buraxılış sinfində oxuması haqqında arayış;
– orta məktəbdən, iş yerindən və ya hərbi hissədən xasiyyətnamə;
– yaşayış yeri üzrə tibb müəssisəsindən sağlamlıq haqqında arayış;
– hərbi xidmətə çağırış məntəqəsinə təhkim edilmə vəsiqəsinin əsli və surəti;
– 2 ədəd 9×12 sm ölçüdə, 4 ədəd isə 4×6 sm ölçüdə fotoşəkil (başıaçıq, rəngli).
Sənədlər aprelin 1-dən 30-dək (bazar günləri istisna olmaqla) saat 10-dan 17-dək Fövqəladə Hallar Nazirliyinin Akademiyasında (Bakı şəhəri, Hövsan qəsəbəsi, Elman Qasımov küçəsi; əlaqə telefonları: (012) 512-41-61, (012) 512-41-20) qəbul ediləcək.
Modern.az
Fövqəladə hallar və həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyi”
Tədris yükü: mühazirə 60 saat, seminar (məşğələ) 30 saat, Cəmi 90 saat.
Auditoriya: № 1007 Saat: ________
2. Müəllim haqqında məlumat:
Adı, atasının adı, soyadı və elmi dərəcəsi –dos.Ş.D.Danyalov
Kafedranın ünvanı: Bakı,şəh. A.Sultanova küçəsi,5. AzMİU, II korpus,10-cu mərtəbə
Məsləhət saatları. günlər,Saat 10.00-13.00
E-mail ünvanı: danyalov53@mail.ru İş telefonu: 539-07-75
- Ocaqov H.O., Hacıyev A.L. Sabitliyi pozan amillər və onların nəticələrinin xarakteristikası. B.2003. 2.Ocaqov H.O., Fövqəladə hallarda iqtisadiyyat obyektlərinin dayanıqlığı. B.2005. 3.Ocaqov H,O,FH-da həyat fəliyyətinin təhlükəsizliyi B.2010
Giriş
İnsan təbiətin bir funksiyası olub,onunla sıx əlaqədardır. İnsan həyatında və fəaliyyətində təbiətin rolunu qiymətlindirmək çətindir. Hələ XX əsrin başlanğıcında yer kürəsinin əhalisi təmiz hava alır və saf su içirdilər. lakin XX əsrin ikinci yarısından başlayaraq əhalinin sürətlə artımı və elmi-texniki inqilab ekosistemdə ciddi dəyişikliklərə gətirib çıxardı. Belə ki, kimya sənayesi, nüvə energetikası,aviasiya , avtomobil nəqliyyatı və digər sahələr təbiətə zərər vurmaqla yanaşı, təbii (resursların) ehtiyatların azalmasına, tükənməsinə,ekoloji tarazlığın pozulmasına,insanların sağlamlığına və həyatına ciddi təhlükələrə gətirib çıxardı. Buna görə də təhlükəyə düçar olmamaq üçün ehtimal oluna biləcək texnogen və təbii hadisələri, onların xüsusiyyətləri haqqında məlumatlar olmalıdır ki, bu hadisələr zamanı əhalinin düzgün davranması mümkün olsun.
Fənn proqramı kredit sistemi üzrə tədris prosesinin təşkili və tələbələrin biliklərinin test üsulu ilə qiymətləndirilməsi metodikaları əsasında işlənib hazırlanmışdır. Fənn proqramı müəllimlərin və kursantların istifadəsi üçün nəzərdə tutulmuşdur.
1.Ümumi qaydalar
- Fənn tədrisinin məqsədi.
- Fənn tədrisinin əsas vəzifələri.
- Fənn üzrə bilik və bacarıqlara olan tələblər:
2.Fənnin məzmunu
2.1.Fənn üzrə saatların bölüşdürülməsinin qısa təsnifatı
1. Fövqəladə hallar haqqında anlayış və əsas terminlər———————————————4s
2. Fövqəladə hallar,xarakteristikası və onların təsnifatı və zədələyici amilləri—————— 6s
3.Təbii xarakterli fövqəladə hallar,zəlzələlər, xarakteristikası və onların nəticələri————4s
5.Metroloji və aqrometroloji, təhlükəli hadisələr, xarakteristikası və onların nəticələri——–4s
6. Quruda və dənizdə hidroloji təhlükəli hadisələr, xarakteristikası və onların nəticələri——2s
7. Geoloji təhlükəli hadisələr, xarakteristikası və onların nəticələri ——————————-2s
8. Təbii yanğınlar, xarakteristikası və onların nəticələri ——————————————-4s
9. Bioloji xarakterli təhlükəli hadisələr, xarakteristikası və onların nəticələri —————— 4s
10.Texnogen xarakterli təhlükəli hadisələr,onların baş vermə səbəbləri ————————- 2s
11.İstehsalat müəssisələrində qəzalar, xarakteristikası və nəticələri——————————- 2s
12.Yanğınlar,partlayışlar, xarakteristikası və onların nəticələr————————————–6s
13. Hidrodinamik qəzalar,səbəbləri və onların nəticələri———————————————2s
14. Kimyəvi təhlükəli obyektlərdə qəzalar, xarakteristikası,nəticələri——————————4s
15.Radiasiya təhlükəli obyektlərdə qəzalar, xarakteristikası və onların nəticələri ————–4s
16. Nəqliyyat qəzaları, xarakteristikası və nəticələri ————————————————-2s
17. Biosferə təsir edən amillər , xarakteristikası və nəticələri—————————————-4s
18. Atmosferin çirklənməsi və onun qlobal nəticələri————————————————-2s
19. İqlim dəyişməsinin təbii və sosial-iqtisadi nəticələri ——————————————–2s
20. Hidrosferə təsir edən antropogen amillər və nəticələri——————————————–4s
21. Litosferə təsir edən antropogen amillər və onların nəticələri ———————————-4s
22. Azərbaycanda torpaqların erroziyaya uğraması və səhralaşma problermi———————2s
23. Sosial- siyasi təhlükəli hadisələr,onların növləri,baş vermə səbəbləri və xarakteristikası –2s
24. Hərbi xarakterli fövqəladə hallar, baş vermə səbəbləri ——————————————2s
25. Nüvə silahları, onların zədələyici amilləri, nəticələri ——————————————-6s
26. Kütləvi- qırğın silahları, onların zədələyici amilləri və xarakteristikası ———————–2s
27. Kimyəvi və bakteroloji silahlar,onların zədələyici amilləri, xarakteristikası——————4s
2.2.Kursun semestrlərə bölünməsi.
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.