Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalı

Gedirsən, arxana dönmə, dayanma!
Min dəfə yandığın alovda yanma!
Deyirdin: “Sənindir bu ömrüm” amma,
Bilmədim “o ömrün ” harası mənim.

Şeirlər, qəzəllər

Uzun illərdir ki, məmləkətimizdə şeir yazanların sayı günü-gündən çoxalır. Əlbəttə, bu yazarların hamısı şair deyil və illər keçəndən sonra onlardan yalnız 10-15 nəfəri gələcək nəsillər üçün tarixdə şair kimi qalsa, bu da böyük işdir. Bəs onda şeir yazmağa adamlarda bu həvəs hardandır? Məgər şeir yazanların çoxu bunu bilmirlərmi ki, onların yazdığı şeir yox, sadəcə sözü sözə calamaqdır. Əlbəttə, onlardan bir hissəsi bunu bilir. Amma bilə-bilə elə-belə “müşqulat üçün” yazırlar. Bir hissəsi şənbazlıqdan, təki onlara da “şair” desinlər deyə yazırlar. Bir hissəsi də bekarşılıqdan yazırlar.

Amma bu qədər şeir yazanlar arasında istedadlı adamlar və gələcəkdə şair kimi tarixdə qalacaq insanlar doğrudan da çox azdır. Bəs bu çoxluğun içərisində həmin istedadlı adamları axtarıb tapmaq, onlara kömək etmək asandırmı? Əlbəttə, çətindir. Bununla əslində ədəbi tənqidçilər məşğul olmalıdır. Əfsus ki, bu gün yaxşı, peşəkar ədəbi tənqidçiləri də demək olar ki, barmaqla saymaq olar. Amma onların da bir qismi ona görə tənqidi yazılar yazmırlar ki, həmin yazıları çap etdirsələr də həmin yazıya görə qonarar ala bilmirlər. Bir hissəsi isə kiminsə yanında “pis adam” olmaq istəmirlər.

Beləliklə, çoxlu şeir yazanlar da, özlərini “dahi” şairlər adlandırırlar və günü-gündən də göbələk kimi çoxalırlar. Bu, təkcə poeziyada yox, nəsrdə də, dramaturgiyada da belədir. Məhz ona görə də əsl istedadlıları bu gün ortaya çıxarmaq çox çətinləşib.

Yaman çətinləşib. Ən çətini və dəhşətlisi isə odur ki, istedadsız adamlar pulları olduğuna görə cild-cild kitabalarını çap etdirir, amma istedadlı adamların pulu olmadığına görə yazdıqları elə vərəqlərdə qalır. Bax bu da, poeziya və ümumiyyətlə ədəbiyyatımızda gələcəyin böyük probleminə çevriləcək.

Bu yazımda sizə təqdim eləcəyim insanın yaradıcılığını mən artıq dörd ildir ki, izləyirəm. Onun həm şeirlərini, həm qəzəllərini oxuyuram. Özünün həm öz şeirlərini və həm də başqa şairlərin şeirlərini yüksək peşəkarlıqla söyləməsini eşidirəm. Və bu xanımın təkcə maraqlı şairə olduğuna yox, həm də gözəl qiraətçi olduğuna çox inanıram. Çünki onun həzin, çox melodik səslə, aydın diksiya ilə, sözaltı mənaları dəqiq tapmaqla, dediyi şeiri yüksək səviyyədə yaşamaqla, ona qulaq asan hər bir tamaşaçını yüksək peşəkarlıqla öz ardınca aparmağı bacarır.

Təsəvvür eləyin ki, ömrünün 50 ilini yazıçılığa, rejissuraya, aktyorluğa həsr eləyən və bu sahələrdə peşəkar təhsil alan məni də həmin xanım, çox asanlıqla tamaşaçıya çevirə bilir. Bu xanım çox istedadlı şairə və bədii qiraətçi Fatimə Əlihüseyndir. Fatimə xanımın başqa yazarlardan fərqi ondadır ki, o, Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin filologiya fakültəsini yüksək qiymətlərlə bitirib. Deməli, ədəbiyyat sahəsində əsl mütəxəssisdir. Təkcə Azərbaycan poeziyasını yox, həm də dünya poeziyasını, ədəbiyyatını mükəmməl səviyyədə bilir. Lap gənc yaşlarından şeirləri və məqalələri dövrü mətbuatda çap olunmağa başlayıb. O, internet və radio kanallarında aparıcı kimi fəaliyyət göstərib. Müsahibələr aparıb. Klassik şairlərdən tutmuş müasirlərə kimi çoxlu şairlərin şeirlərini bədii qiraətçi kimi yüksək peşəkarlıqla radio dalğalarında səsləndirib. “Söz dəsgahı” adlı klassik musiqi və ədəbiyyat nümunələrindən ibarət konsert proqramının bir müddət layihə rəhbəri olub. Bu layihə də həmişə tamaşaçılar tərəfindən maraqla qarşılanıb. Çünki burada olan musiqilər və şeir nümunələri yüksək peşəkar səviyyədə olub. Onun şeirləri çox axıcı və melodik olduğuna görə bir neçə şeirinə hətta mahnılar da bəstələnib və bu gün də müğənnilər həmin mahnıları həvəslə ifa edirlər.
Bu gün mən də sizə Fatimə Əlihüseynin artıq yaşıl, uca çinar olan poeziya ağacından bir neçə yarpaq təqdim eləyirəm. İnanıram ki, onun bu poeziya nümunələri sizin də xoşunuza gələcək.

Ağalar İDRİSOĞLU,
Əməkdar incəsənət xadimi

FATİMƏ ƏLİHÜSEYN

Sevdiyim, hicrin ilən dərdü məlal eyləmişəm.
Sənin eşqinlə nahaq zənni-xəyal eyləmişəm.

Bəs edər, bir bu qədər qəhrinə tab etdi könül,
İncimə, gör nə qədər zəhrini bal eyləmişəm?!

Mən ki, qəlb əhdini sərvətdə ilantək qorudum,
Gözü kor, nəfsi bütöv, nitqimi lal eyləmişəm.

Dərdim ittək qaparaq könlümü qəltan eləyib,
Gözümün yaşını öz dərdimə yal eyləmişəm!

Nə təsadüf, nə zərurət, “olan olmuş” deyəlim,
Qəmi “kəffarə” verib haqqı həlal eyləmişəm.

İstəməz Fatimə gəlmə, buna vardır səbəbi,
Şəmsə dostum demişəm , yarı hilal eyləmişəm.

***
Əlağa Vahidin qəzəlinə təxmis

Gəlmə sən, üstümə yarım, mən öləndən sonra!
Duya bilməzsən azarım mən öləndən sonra!

Su olub, ovcuna axdıqca itirdim izimi,
Sığınar torpağa arım, mən öləndən sonra!

Xəstəhal oldu qürur, saxta təkəbbürlər ilə,
Nəmə lazım bu vüqarım , mən öləndən sonra ?!

Azuqəm , kirli günahlardır alıb xurcunuma,
Yığmışam, vardı naharım , mən öləndən sonra.

Baş alıb, dəhri unutsam, tapacam ruhə şəfa,
Bəlkə, xoş oldu güzarım mən öləndən sonra ?!

Fatimə qəm eləməz, ömrünü nakəm yaşayıb.
Qalacaqdır qoşa barım, mən öləndən sonra!

Gizlənir künci-bucaq indi əlimdən tərəzi,
Bilmirəm neyləmişəm vardı mənimlə qərəzi.
İştahımla bacara bilmirəm Allah,nə edim?
Tərgidə bilsə idim, görməmiş oğlu, mərəzi!
Sübhü yağ-bal ilə açdımmı, günortayə gərək,
Bol çığırdım toyuğu, üstü yumurta giləzi.
Təzyiqim var(ı) deyə, dəmli çayı, tünd edirəm,
Məcburam indi yeyəm, şirni-noğulla, çərəzi.
Tirnajor da edəcəm, makyajımı qoy bitirim,
Gözlərim yolda qalıb, gəlməlidir indi Məzi.
Razı saldım Məzini, evliliyi qeyd edirik,
Restoran ünvanı da, metromuz Aslanov Həzi.
Şadlığım göz çıxarır, bax, çəkə bilmir nə edim?
Bir əyağ üstünə çıxsam, öləcəkdir tərəzi!
Fatimə hər nə görüb, yazmağa istəkli olub,
Bir də ilhamı deyir: “bax, əruzun yox əvəzi!”.

Heyf olub aqibəti , təhsilimiz zaydı bu gün .
Kəsb edən elm ilə məntiqi, çox az saydı bu gün !

Satılan qiymətin üstündə müəllim şərəfi,
Alınan diplomun əlaçısı, daydaydı bu gün !

Həkimin yanlışını, hakimi ört-basdır edən ,
Kasıbın zümsüməsi ağıdı,lay-laydı bu gün .

Hələ Quran buyurub , “tədris ibadətdən əzəl”,
Ki, təmənnasız edən, cənnət üçün paydı bu gün !

Yetimin qismətini gizli bölənlər ucalır,
Haqqı kim söyləsə, gər caniyə həmtaydı bu gün !

Nə deyim, bilmirəm artıq bu məarif növünə ,
Bu gedişlə görünür, halımıza vaydı bu gün !

Fatimə ,sözsüz aşıq ,burda na-nay-nay oxuyar,
Televizorda da zatən ,”na-na-nay-nay”dı bu gün!

Bayaqdan,baxıram mavi dənizə,
Xəyalımda durulursan, sulartək.
Bu varlıqda mənlə yoxsan, üz-üzə,
Dənizdənmi küsüm,yoxsa ki, səndən?

Sənindi köksümdə döyünən eşqim,
Bir zaman sevginlə öyünən eşqim,
Dənizin suyuyla yuyunan eşqim,
Dənizdənmi küsüm,yoxsa ki, səndən?

Yalan sevgiləri dəniz həzz alır ,
Coşğun dalğalarla alqışlamaqdan .
Daha səbrim daşıb danışmamaqdan,
Həm dənizdən küsdüm, həm də ki səndən .

Bölürəm bu mehrin hesabatını.
Ağı sənin olsun, qarası mənim.
Rahat ol, ziyanı özüm ödərəm,
Ahı sənin olsun, bəlası mənim.

Bir də ayağına qayıtmaz geri.
Qoymam o ümiddən birin də diri!
Canın ağrımasın, qoparsa biri,
Qaysaq sənin olsun, yarası mənim.

Gedirsən, arxana dönmə, dayanma!
Min dəfə yandığın alovda yanma!
Deyirdin: “Sənindir bu ömrüm” amma,
Bilmədim “o ömrün ” harası mənim.

Bütün insanların üzünü gəzib,
Düşürəm anamın dizinə yenə.
Deyirəm: “Bağışla,sən haqlı idin”,
Gəlmişəm, kor-peşman sözünə yenə.
Böcəyəm, qurumlu tora düşmüşəm,
Şərab tiyanına qora düşmüşəm,
Bilmirəm, gözündən hara düşmüşəm,
Yer ve , yuxu olum gözünə yenə.

Əlimin duzunu gölə satmışam,
Sözümün düzünü yelə satmışam,
Yolumun izini çölə satmışam,
İzn ver yol alım, izinə yenə.

Torpaq, yuxu vaxtındı.
Ay bəxtəvər başına.
Bəm-bəyaz yorğan-döşək,
Sarılarsan qışına.
Nə üçdə alacağın,
Beşdə verəcəyin var.
Bircə ağ balıncında,
Röya görəcəyin var.
Mənsə dincə həsrətəm,
Üstüm unlu, qarnım ac,
Yuxu gözümdən incik,
Gözüm yuxuya möhtac.
Elə sənin dərdin də,
Ürəyimə bir yükdü.
Səninsə maşə Allah,
Səbrin necə böyükdü.
Pisləri yedizdirib,
Yaxşıları yeyirsən.
Hər fəsil bir təzə don,
Soyunur, geyinirsən.
Necə qınayım səni ?!
Ölənlə ölünməz ki.
Sinəndən qəlb çalınıb.
Can belə bölünməz ki .
“Soyuqdur!”- demişdilər,
Axı torpağın üzü.
Harayına yetişir,
Bu soyuqluğun düzü.
Sancısını bağrına,
Basıb yatan torpağım!
Arzusu lal dilində,
Susub yatan torpağım!
Şəhid qanın köksünə,
Qısıb yatan torpağım!
Qara yellər aparsın,
Səni bir qara bağa.
Barı yuxunda qovuş,
Ürəyin Qarabağa.

İnsan ləpirləri çox olsun deyə,
Təbiət evinə ləpir gələn var.
Dünya boş olanda, gözəl görünmür,
Yeriyə-yüyürə, qəbir gələn var.

Gündüzlər günəşdən şən gülüşənlər,
Gecələr ay kimi çənə boğulur.
Bətndən taleyi düyün düşənlər,
Atalı-analı yetim doğulur.

Ürək süfrə deyil, nemət düzəsən.
Hər cana yanandan rəhm gəzəsən.
Yazıda nə varsa, çəkib dözəsən,
Təqvimə hər saat , səbr gələn var.

Bütün vədlərinin şəklini çəkib,
Asmışam qəlbimin divarlarından.
Mənə çiçəklərdən göl verəcəkdin.
Göl gözləyirəm.
Yox,gözləmirəm. Tək həvəsimsən.
Ömrünü mənimlə tən böləcəkdin.
Böl, gözləyirəm.
Yox, gözləmirəm. Bütöv bəsimsən.
Mənsiz oralarda bəs öləcəkdin?!
Öl, gözləyirəm.
Yoox, gözləmirəm. Sən nəfəsimsən.
Yenə deyinmə ki, dəcəlləşirəm.
Sənsiz əcəlimlə mən əlləşirəm.
Demişdin “darıxma”, tez gələcəkdin.
Gəl, gözləyirəm.
Çox. Gözləyirəm.

Ömür, külək kimi əs, get!
Yellən, yellənə bildikcə.
Belə, üzü cəhənnəmə,
Çöllən, çöllənə bildikcə!
Alovsuz , əjdaha olmaz!
Yalan sevgi , düha olmaz!
Toyuq ağlı baha olmaz.
Küllən, küllənə bildikcə!
Qazanarsan, itirərsən,
Üç qoyub, bir götürərsən,
Damla-damla gətirərsən,
Göllən, göllənə bildikcə!
Oğul-qızdan mürvət gözlə!
Qocalıqdan urvat gözlə!
Torpaqsansa, sərvət gözlə!
Bellən, bellənə bildikcə!
Fələk, yıxılmasın evin!
Sən, evlər yıxdıqca sevin!
Gizlən şüşəsində divin,
Şellən, şellənə bildikcə!
Qəminə qısılıb küsmə!
Xatiri, hörməti kəsmə!
Fatimə, arada susma.
Dillən, dillənə bildikcə.
———-

Eşqini şabah et, başıma yağdır.
Qoy, ellər toplayıb, yığa bilməsin!
Sinəmin altını təsxiri-kam et,
Qeyrisi oraya sığa bilməsin!

Tanrı məhəbbətə səsləyir bizi,
Zirvəyə aparır bu səsin izi.
Elə ucalaq ki, sevincimizi,
İblis də cəhd etsə boğa bilməsin.

Gəl, qəmi-kədəri, suya ötürək.
Vüsalı şip-şirin, kamə yetirək.
Gəl,elə bir əsər ruhə gətirək,
Analar beləsin doğa bilməsin!

Dərd etmə könül, qoy bu nağıl,
Gerçəyə qalsın.
Dildən qaba düşmüşsə noğul,
Milçəyə qalsın.
Gəl qəm yemə heç, dəhr aparır,
Gül camalından,
Müdrik görünüş, mərd oğul
Ağbirçəyə qalsın.
Rəbbin sənə ət’a eləmiş
Gör nə qədər şövq,
Şövqünlə alış, hər sabahın
Görcəyə qalsın.
Sən Allahı yar tut ki, o da,
təkdir əzəldən,
“Qismət budu!”de, yaz adını,
Bircəyə qalsın !

Yanıb, yelə sovrulmuşam.
Tapa bilsən, külümü tap.
Ruhum çəmənliyə mehman,
Tapa bilsən, gülümü tap.

Təbəssümüm qəmə əsir,
Fitnə taleyimə qəsr.
Əl uzatsam, əlim kəsir.
Tapa bilsən, əlimi tap.

Tanrı ətəyini çəkib,
Döyüb, kötəyini çəkib.
Vücudum dəryaya çöküb,
Tapa bilsən, ölümü tap.

Sadədən sadə.

İnsan, insana dərman.
İnsan insana dərddir.
Artıq olanda zəhər,
Az-az olanda qənddir.
Uyub köhnə tasına*,
Şənliyinə, yasına,
Oyna “zər ” havasına,
Həyatın özü nərddir.
Tüstü bacadan uca,
Cavan qocadan uca,
Alçaq ucadan uca,
Tapmaca dolu fənddir.
Ağlayanda kirimək,
Qəmi-dərdi kürümək,
Asan deyil yerimək.
Hər tərəf bərə-bənddir.
Arayıb yetiyini,
Sayıq tut tətiyini.
Taparsan itiyini,
Dünya balaca kənddir.

Tanrı , çağır yanına.
Bir gəlim. İstəyirəm!
Ağrı-acımı alan ,
Bir zülm istəyirəm!

Əzrailin şişində,
Fələyin tərs işində,
Vəhşi köpək dişində,
Bir ölüm istəyirəm.

Dəyib əhləd daşına,
Ruh qayıdar huşuna.
Kim yığılar başıma ?
Bir bilim istəyirəm.

Himindən laxlayana,
Kinimi saxlayana.
O gizli ağlayana,
Bir gülüm istəyirəm!

Tanrı, çağır yanına.
Bir gəlim. İstəyirəm.

Bu otaq nə soyuqdur.
Sanki, hörülüb buzdan.
Nəyi vardı,soyunub,
Libas geyinib tozdan.
Lampası yetim qalıb.
Çilçırağı sökülü,
Qanı qara adamtək,
Qaş-qabağı tökülü..
Tavanından asılıb,
Xatirələr köndələn,
Ordan intihar edən,
Arzulardı. köhnələn.
Çırpılaraq yerlərə,
Öləziyən diləklər,
Sürüm-sürüm,sürünüb,
Divarlarda iməklər.
Ayın nurunu içir,
Burda solan pərdələr,
Pərdələr də tarixi,
Səhnə-səhnə pərdələr.
Bir-birinə qarışır,
Burda hər gecə səslər,
Səslər xatirələrin ,
Ruhunu bura səslər..
Vağzalının sədası,
Ağ gəlinlik ədası,
Qoşa vuran ürəklər,
Doğulacaq mələklər.
Küləyin uğultusu,
Körpənin qığıltısı,
Sevincin qəhqəhəsi,
Ehtirasın həvəsi.
Onda günəş qədərdi,
Burda sevgi nəfəsi.
Sonra, sonra soyutdu,
Aralığa girənlər.
Pəncərədən, qapıdan,
Xoşbəxtliyə hürənlər.
Hopubdur hər küncünə ,
Ölü vicdan qoxusu
.
Bu otağı ağrıdır,
Gördüyü qan yuxusu .
Bu otaq nə soyuqdur ?
Duaları üşüdər.
Üşüyən duaları,
Görən, Allah eşidər?!
***

Və indi nəfəsimi duyur qələmim,
Toxunur, sevgili barmaqlarına.
Yağdıqca köksünə yaşlar, dəftərin,
Can gəlir, boş qalmış varaqlarına.
Necə də qayğıkeş, rəhmliymişsən.
Sayəndə bir ürək olsa da viran,
Bir qələm, bir dəftər, etdin firavan .
Deyirəm,sağ ol .
Təklik ölüm deyil, qəribsəməsəm.
Hər doğan sabahda,qürubsamasam .
İnan, milyon dəfə yazardım sənə,
Belə yerli-yersiz qürursamasam.
Yadıma həyatın sınağı düşür.
Bir elin, obanın qınağı düşür,
Deyirəm,sağ ol.
Yenə içimdəki qadını gömər,
Çölümdə daş olar, odun olaram .
Mən sahib çıxaram xatirələrə,
Düşünmə,sənintək yadın olaram .
O yollar, o izlər özümə qalsın.
Qovurduğun közlər, özümə qalsın .
Zatən əzəl gündən şeir sevmirdin,
Deyəcəyim sözlər ,özümə qalsın.
Deyirəm, sağ ol.

Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalı

Sayt 2012-ci il fevral ayının 14-də Bakı şəhərində gerçəkləşdirilən “Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının inkişafına dəstək” layihəsi çərçivəsində istifadəyə verilib. E-mail:edebiyyat-az.com@mail.ru Əlaqə telefonu: 051 785 44 33; 070 815 12 96 Ünvan: Azərbaycan Respublikası, Bakı şəhəri

Xalq şairi Hüseyn Arifin arxivindən şeirlər

Xalq şairi, Respublika Dövlət mükafatı laureatı Hüseyn Arifin anadan olmasının 90 illiyinin keçirilməsi barədə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev 2014-ci il mayın 2 – də sərəncam imzalamışdır. Bununla əlaqədar olaraq, Milli Arxiv İdarəsində şairə aid olan sənədləri araşdırmalı olduq. Burada biz H.Arifin oxucularımıza məlum olmayan təxminən bir kitab həcmində şeirlərinə rast gəldik…
Hüseyn Arifin şeirləri özü kimi sadə, sadə olduğu qədər də düşündürücüdür. İlk baxışdan insana elə gəlir ki, hər bir şəxs bu misraları yazmağa qadirdir. Lakin unutmaq olmaz ki, H.Arifin misraları hər hansı söz yığımı ilə yaranmamışdır. Onun misraları ana südü kimi pak, bulaq suyu kimi durudur.
Mən dəfələrlə şairin şeirə necə kökləndiyinin şahidi olmuşam. Belə anlarında o, heç kimi, heç nəyi “görmür”, heç nəyi düşünmək belə istəmirdi.
H.Arif təbiətə vurğun şair idi. Ömrünün böyük bir hissəsini təbiətin qoynunda keçirən şair onun ağrı-acısını hiss edir və bu ağrı-acılarla da yaşayırdı.
Hüseyn Arif, bir tərəfdən, təbiətin yaratdığı gözəlliyi sevinc dolu təsvir edirsə, digər tərəfdən, insanları onu qorumağı çağırır:

Gəlin təbiəti biz də düşünək,
O özü hər şeyi düşünən kimi.

Şairin arxivindəki şeirlərindən kiçik bir qismini “Azərbaycan” jurnalının oxucuları ilə bölüşmək istədik.
Hüseyn Arif yaradıcılığı ilə məşğul olan tədqiqatçılara tövsiyəmiz budur ki, arxivdə onları şairin hələ sirri açılmamış əsərlərinin tədqiqi gözləyir.
Unutmayaq ki, “O elə şairdi bir də, tapılmaz”.

Aslan KƏNAN (QASIMLI)

AĞAC YENƏ AĞACDIR

Çapıb budaqlarını
Qabığını soyma sən.
Çox yemisən barını,
O ağaca qıyma sən.

Çiçəyini qoxlayıb
Çox batmısan ətrinə.
Amandır belə vaxtda
Belə dəymə xətrinə.

Baharda çiçəkləyib
Gülməsi yadındamı?
Zənbil-zənbil dərdiyin
Meyvəsi yadındamı?

Yadındamı balalar
Kölgəsinə qaçardı
Quşlar da səhər-səhər
O tərəfə uçardı?

Dünənki əhdi bu gün
Daşa çalmaq düzdümü?
Qocalıb, qarğıyanı
Gözdən salmaq düzdümü?

Bəlkə nəyəsə möhtac,
Bəlkə su üçün acdır?!
Barlı-barsız həyatda
Ağac yenə ağacdır.
05.X.88 Ağstafa

Şirin söhbətə də, dadlı sözə də,
Həzin rübaba da ehtiyacım var.
Soyuq bulağa da, isti közə də,
Şişdə kababa da ehtiyacım var.

Gah gecə əyilir, gah səhər düşür,
Axıb qulağıma nə səslər düşür.
Fikrimə xudmani məclislər düşür,
Tara, mizraba da ehtiyacım var.

Dostlarla cəmləşib ülfət qılanda,
Yaşdan keçənləri yada salanda,
Əl gülür, əlinə kitab alanda,
Əldə kitaba da ehtiyacım var.

Hüseyn Arifəm, saçlarımda dən,
Başdan zarafata alışmışam mən.
Aqillər içində nədənsə hərdən
Başdan xaraba da ehtiyacım var.

Eniş gözəl, yoxuş gözəl, düz gözəl,
Nə arandan, nə yaylaqdan doymuşam.
Sinə gözəl, söhbət gözəl, söz gözəl,
Nə qələmdən, nə varaqdan doymuşam.

Göz qoyduqca köhlənlərin oynuna,
Qollarımı aparmışam boynuna.
Sığınanda təbiətin qoynuna,
Nə lilpardan, nə bulaqdan doymuşam.

Yaşıl meşə yağışı nə yağışdı,
Əlvan çəmən naxışı, nə naxışdır.
Ürkək maral baxışı nə baxışdı,
Nə obadan, nə oymaqdan doymuşam.

Günəş doğar, hərarəti nə yaxşı,
Gəlin gələr nəzakəti nə yaxşı.
Körpə gülər, məhəbbəti nə yaxşı,
Nə sevincdən, nə maraqdan doymuşam.

Qohum-qardaş bir-birinə dirəkdi,
Bir sinədə bir döyünən ürəkdi.
Təzə mənzil, təzə bayram deməkdi
Nə süfrədən, nə qonaqdan doymuşam.

Hüseyn Arif, nə yanğı var canında,
Yanmaq eşqi damarında, qanında.
Qədir bilməz, dil qanmazlar yanında,
Elə olub yaşamaqdan doymuşam.
31.X.88

Zülmlə üzüldü öz cərgəsindən
Haqsızlıq ucundan bir haqq şairi.
-Hayıf Cavad!,
– deyə andı çoxları
Bu bədbəxt şairi, xoşbəxt şairi.

Köçünü arana, yaylağa sürdü,
Ata dərdi çəkdi, qız dağı gördü,
Şeirdən Göy-gölə bir çələng hördü,
Təbiət vurğunu, torpaq şairi.

Çox sözü-söhbəti yadigar qalıb,
Ondan nəsillərə namus, ar qalıb.
Yurdunda qeyrətli övladlar qalıb,
Başdan uca tutar hər vaxt şairi.

Ala göz, uca boy, nəcib bir insan,
Elini, gününü bağrına basan.
İtirmək kimsəyə gəlməsin asan,
Necə də itirdik beyvaxt şairi.

Aman 37! Gör nələr etdi,
Arzular, əməllər puç olub getdi.
Min ömrün səfəri yarıda bitdi,
Həyatdan ayrıldı həyat şairi.

Ey Hüseyn Arif, indi ha gözdə,
Sevinci də bizdə, qəmi də bizdə.
Yaşar zaman-zaman xatirimizdə,
Xalqa “düşmən” çıxan bir xalq şairi.
3.VI.89 Ağstafa

SÖNDÜ BIR ÇIRAQ

Körpə yanaqların od tutub yanır,
Qızıl şamamasan yaşıl tağ üstə.
Mənim ətrafımda xəzan dolanır,
Sən təzə qönçəsən tər budaq üstə.

Gözlərim önündə söndü bir çıraq,
Necə də çəkildi qara ağ üstə.
Taleyin hökmünə, qərarına bax,
Sən torpaq altdasan, mən torpaq üstə.
22 noyabr 1988 Ağstafa

(Arifin vəfatının 13 ili münasibətilə)

Dərya-dərya adı udub
Gülə-gülə yaşayıram.
Göz yaşımı sıxa-sıxa,
Silə-silə yaşayıram.

Taleyi yol azmış gəmi
Fikrim göydəmi, yerdəmi?
Öz içimdə öz dərdimi
Bölə-bölə yaşayıram.

Keçilməz dağlar keçildi,
Can əridi, boy kiçildi.
Aman Arif, on üç ildi
Ölə-ölə yaşayıram.
25 sentyabr 1988 Ağstafa

Elə istəyərdim əziz günümdə,
Qapımı dəstəylə açanlar olsun.
Oturaq üz-üzə, qabaq-qabağa
Dillənən saz olsun, ötən tar olsun.

Qızışa çal-çağır, qızışa meydan,
Sağlıqlar uzana sökülüncə dan.
Bir könül dostu da çıxmaya yaddan,
Yaxınlar, uzaqlar bərqərar olsun.

Qızıl çıraqlardan şəfəqlər saçaq,
Sevincdən çağlayıb, fərəhdən uçaq.
Dəli Alı kimi süfrələr açaq,
Ələsgər dililə eldə car olsun.

Görüşüb cəmləşək toyda, büsatda,
Ömrə qənimətdir hər xoş saat da.
Ünsiyyət sözü var bir də həyatda,
Bu söz nəsillərə yadigar olsun.

Yüz kənddən, şəhərdən qonağım gələ,
Gül gülə qoşula, bülbül bülbülə.
Ey Hüseyn Arif nə çıxar belə,
Ürək geniş olsun, otaq dar olsun.

“Azərbaycan” jurnalı.Avqust 2014.

Son Yazılar

• Müstəqillik dövrünün ən irimiqyaslı incəsənət layihəsinə böyük maraq var
• Banu MUHARREM.”Türkiyəm O günəş yenə doğacaq!”
• Banu MUHARREM.”Fərqli olanı sevdim hər zaman”
• Xəyalə SEVİL.”Üstümdə”
• Xəyalə SEVİL.”Səhər eyni, axşam eyni”

Arxivlər

Blogroll

Kateqoriyalar

• “Açık Kara” dergisi
• “Alkış” dergisi
• “Ədəbi Körpü” dərgisi
• “Güzlek”
• “Güzlek” dərgisi
• “Hece Taşları” dergisi
• “Kümbet” dergisi
• “Mevsimler” dergisi
• “Türkay” dərgisi
• “Usare” dergisi
• “Yarpuz” dergisi
• “Yeni nəşrlər”
• “Zərif kölgələr”
• “Zərrələr”
• “Kardelen” dergisi
• AJB Sumqayıt şəhər təşkilatı
• Ana səhifə
• Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti
• Azərbaycan ədəbiyyatı
• Azərbaycan Prezidenti
• Dilçilik İnsitutu
• Ədəbiyyatşünaslıq
• Haqqımızda
• Mədəniyyət
• Müsabiqə
• Müsahibə
• Pakistan ədəbiyaytı
• Prezident Mükafatçıları 2022
• Publisistika
• Ruskaya literatura
• SOCAR «Azərikimya» İB
• Sumqayıt RMTİ
• Türk xalqları ədəbiyyatı
• Türkiyə Cümhuriyyəti
• Türkiyə ədəbiyyatı

Təqvim

Mart 2023

BE	ÇA	Ç	CA	C	Ş	B
1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	31

Son Yazılar

• Müstəqillik dövrünün ən irimiqyaslı incəsənət layihəsinə böyük maraq var 17 Mart 2023
• Banu MUHARREM.”Türkiyəm O günəş yenə doğacaq!” 17 Mart 2023
• Banu MUHARREM.”Fərqli olanı sevdim hər zaman” 17 Mart 2023
• Xəyalə SEVİL.”Üstümdə” 17 Mart 2023
• Xəyalə SEVİL.”Səhər eyni, axşam eyni” 17 Mart 2023
• Arzu HÜSEYN.”Ən gözəl çiləm” 17 Mart 2023
• Arzu HÜSEYN.”Hər şey səni xatırladır” 17 Mart 2023
• Nigar ARİF.”GEDƏK ÜZÜ KÜLƏYƏ?” 17 Mart 2023
• Azərbaycanlı gənc xanım yazar Şəfa Vəliyevanın məqaləsi “Kardeş Kalemler” dərgisində işıq üzü görüb 17 Mart 2023
• Azərbaycanlı yazıçı Coşqun Xəliloğlunun şeiri Kardeş Kalemler” dərgisində işıq üzü görüb 17 Mart 2023
• Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunda Xalq yazıçısı Süleyman Rəhimovun oğlu Aqil Rəhimovla görüş keçirilib 16 Mart 2023
• Prezident cənab İlham ƏLİYEVƏ Xalq yazıçısı ANARdan təşəkkür məktubu 16 Mart 2023
• Milli Kitabxanada “Xalq yazıçısı Anar” adlı elektron məlumat bazası hazırlanıb 16 Mart 2023
• Xalq Yazıçısı Anarın 85 illiyi münasibəti ilə hekayə müsabiqəsi elan edilir 16 Mart 2023
• Azərbaycan animasiya filmi Annecy festivalı müsabiqəsində 16 Mart 2023
• İçərişəhərdə “Bayram qalası” günləri keçiriləcək 16 Mart 2023
• A.R.Rzayevin 1-ci dərəcəli “Əmək” ordeni ilə təltif edilməsi haqqında
  Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı 15 Mart 2023
• “Tesdergi” gösteri ve yazı dünyası 1. sayısı yayında 14 Mart 2023
• Xalq yazıçısı ANAR.Yeni şeirlər (2023) 14 Mart 2023
• Pərvindən yeni kitab 14 Mart 2023

Ramiz Rövşənin sevgi şeirləri

Hər yolun öz sonu var,
hər evin öz açarı.
Ayrılığa dözməyi
hərə bir cür bacarır.

Çoxdu hirsi, acığı
yarı yolda sönənlər.
Bir vaxt çırpıb çıxdığı
qapılara dönənlər.
Səhər-səhər, obaşdan
qapıları döyənlər.
Pıçıltıyla yavaşdan:
— Aç, gəlmişəm, — deyənlər.

Sonra açılan qapı
və qapıda dayanan
bir köynəksiz, yad kişi.
Və onun arxasından
qorxa-qorxa boylanan
Bir vaxt hər kirpiyini
sevə-sevə öpdüyün
bir cüt gözün təşvişi.

… Yox, köhnə sevgilərə
qayıtmaq dəlilikdi.
Yatan evi yuxudan
oyatmaq dəlilikdi.

Çoxdandı ki, bu evdə
yoxdu səni gözləyən.
Şəklini tumarlayıb
körpətək əzizləyən.

Şəklin çoxdan cırılıb,
verilibdi yellərə.
Burda hər şey yaddı, yad;
kar qapı, kor pəncərə.

Girsən, səni tanımaz
bu evin bir güzgüsü.
Bu evdə gəzən indi
özgəsidi, özgəsi.

Daha burda
dayanıb-durmağa nə ehtiyac?
Bu qapıdan
başını birdəfəlik götür qaç.

“Hər yolun öz sonu var”, –
axı kim deyib bunu?
Kim nə bilir hardadı,
yolun əvvəli, sonu?

Bütün yollar qarışıb,
əriyib bir-birində.
Əvvəli, sonu yoxdu
bütün sevgilərin də.

Neçə ürəyə düşür
bir sevginin açarı.
Bir qapı bağlanırsa,
başqa qapı açılır.

İndi səni gözləyən
bir qapı var hardasa;
görmədiyin bir evin
sənə həsrət qapısı.
Orda bir qız darıxır, –
səni tanımasa da,
səni sevməkdən ötrü
tanrı seçib o qızı.

Ömründə görmədiyin
o ev sənin evindi.
Get, o evdə yolunu
gözləyəni sevindir.

TOY

Sən getdiyin yolu azıb,
başqa yola çıxmısan.
Hara gedirdin, qadası,
gəlib hara çıxmısan?

Bu nə toydu, atam oğlu?
Bir ölən eşqin yası.
Sən sevən qız başqasıydı,
sən alan qız başqası.

Bu səs-küylü toy axşamı
qardaş-bacın oynayır.
Səndən başqa burda hamı
əl-qol açıb oynayır.

Əllərə bax, bu əllərə;
yellənir qanad kimi.
Müğənni də qalxıb zilə,
şahə qalxan at kimi.

Yox. Bu toyun səndən ötrü
bir damcı sevinci yox.
Oturmağa gücün çatmır,
qaçmağa da gücün yox.

Rəhmin gəlir yanındakı
bu yad qıza, şad qıza.
Ağ gəlinlik donundakı
bu yazıq, xoşbəxt qıza.

Bu qız sənə yadsa əgər,
yüz yol öp, nə xeyri var?
Sənə doğma olacaqmı
o doğduğu balalar.

… Bəlkə tale görüşdürüb,
rast salıb fələk sizi.
İkinizə bəs eləyər
tək bu qızın sevgisi.

O sevgiylə qızınarsan
ən soyuq havalarda.
O sevginin işığında
böyüyər balalar da.

Dur, bu qızla oyna görüm
ömrün bu xoş anında.
Kim bədbəxt olar, kim, –
bu cür xoşbəxt qızın yanında.

SON GÖRÜŞ

Bu vaxtsız sevginin əcəli yetdi,
Buydu qismətimiz –
ya tez, ya da gec.
Hərə öz dərdini apardı-getdi,
Bəs niyə dərdimiz azalmadı heç?

Dünya dağılmadı biz ayrılanda,
Göylər bir az yağış çilədi ancaq.
Mən sənə xoşbəxtlik dilədim onda,
Sən mənə rahatlıq dilədin ancaq.

Rahatlıq dilədin ev-eşiyimə,
körpəmin beşiyinə.
Nəvəsi dizinin üstünə çıxan
atama, anama da.
Bir vaxt səndən qabaq rastıma çıxan,
məni səndən alan qadınıma da.

İstədim son dəfə basım bağrıma,
Dedin:
— Nəyə lazım, yox, yaxşı deyil.
Ağladın.
Dedim ki, kiri, ağlama!
Dedin ki, yağışdı, göz yaşı deyil.

— Bu görüş sonuncu görüşdü daha,
bu gün ayrılırıq, — deyib gəlmişdin.
Bəs niyə mənimlə bu ayrılığa
ən gözəl donunu geyib gəlmişdin?

Bəs niyə o cürə gözəldin onda?
İndi bunu necə yozum –
bilmirəm.
Bəlkə də son dəfə mənim yadımda
Gözəl qalmaq idi arzun –
bilmirəm.

Bir sevgi yarımçıq qırıldı o gün,
Yağış da kəsildi, bulud da getdi.
Bir qızla bir kişi ayrıldı o gün,
Hərəsi bir yana üz tutdu-getdi.

… O qızdan gözəl qız tapılmaz daha,
Daha o kişidən igidi yoxdu.
Amma bu dünyada xoşbəxt olmağa
Daha heç birinin ümidi yoxdu…

MƏN DƏ DƏYİŞKƏNƏM HAVALAR KİMİ

Sən mənim ömrümün həyəcanısan,
bir batan gəmidən gələn SOS kimi.
Yuxusuz gecəmin lap əvvəlində
çəkdiyim sonuncu papiros kimi.

Sən mənim dərdimə dərman deyilsən,
Sən mənim dərdimi ovutduransan.
Sən mənim sevdiyim insan deyilsən,
Mənə sevdiyimi unutduransan.

Sən susuz səhraya çilənən yağış,
qaranlıq gecədə yanan çıraqsan.
Qar basmış bir çöldə yolunu azmış
yolçunun rastına çıxan ocaqsan.

Kor olan deyiləm sənin tüstünə,
yenə öz yolumu mən gedəcəyəm.
Hələlik bir azca tutub üstünə
donmuş əllərimi isidəcəyəm.

Nə yaxşı, rastıma çıxdı bu ocaq,
bu donmuş əllərim qızındı bir az.
Heyif, bu ocağın istisi ancaq
donmuş ürəyimin buzuna çatmaz.

Yox, ocaq neyləsin. Onda günah yox.
Günahkar varsa da, mənəm… ocaq yox.

Öz alov dilini uzadıb necə
üzümü-gözümü yalayır yazıq.
Bu ocaq sonuncu kösövünəcən,
mənimçün yanmağa hazırdı, hazır.

Burda həmişəlik qalsaydım əgər,
Özümə ev-eşik qursaydım əgər,
Sən də bu ocağın keşik çəkəni,
Evimin xanımı olsaydın əgər, –
Lap səni sevsəm də, sevməsəm də mən,
burda yaşamağa nə vardı onda.
Bir az dincələrdim özüm-özümdən,
bir rahat həyatım olardı onda.

Amma “rahat həyat” mənlik deyil ki,
mən də dəyişkənəm havalar kimi.
Odur ki, ayrılaq, sağ-salamat qal.
Yolumdan saxlama –
məni yola sal.
Bəlkə də hardasa bir təzə sevgi
çıxacaq rastıma
CANAVAR kimi.

TƏBƏSSÜM

O məclisdə deyəsən
tək bircə mən yadıydım.
Qarışmırdım heç kəsə,
hamıdan azadıydım.

Təkliyim, tənhalığım
yoxsa dəydi gözünə?
Çiyninin üstən baxıb
gülümsədin üzümə.

O təbəssüm görəsən
nəyin işarəsiydi?
Bəlkə məni gözləyən
dərdlərin çarəsiydi.

Onda mən lap cavandım,
nə görmüşdüm mən axı?
Ömrüm hələ yavandı;
yoxdu dərdim, günahım.

Hələ dərdlər, günahlar
qabaqdaydı, qabaqda.
Üstümə qatar-qatar
gəlirdilər uzaqdan.

… O məclisdə, bəlkə də,
sən ən gözəl xanımdın.
Mən səni tanımırdım,
sən məni tanımırdın.

Heç bilmirəm kimiydin,
nəydi sənin adın da.
Amma o təbəssümün
yadımdadı, yadımda.

O təbəssüm –
Bəlkə də anlasaydım
mən dəli;
Baş tutmayan bir eşqin
əvvəliydi, əvvəli.

O ötəri, gözucu,
xilaskar təbəssümün.
O həm ana, həm bacı,
həm də yar təbəssümü.

O gündən illər keçib; —
biz bu illər uzunu
Nə bir yol rast gəlmişik,
nə görmüşəm üzünü.

Bəlkə o məclisdəki
o tənha, o tək oğlan
Sənin yadından da
lap çoxdan çıxıbdı, çoxdan.

Bəlkə xoşbəxtsən bu gün;
ər də var, ailə də.
Amma o təbəssümün
mənimlədi hələ də.

Gizlicə bağışlanan
çiçək kimi, gül kimi,
Qalıbdı bu vaxtacan
aramızda sirr kimi.