11 İki nəfər arasındakı dialoq nümunələri

Maya: Bəli, getdiyim hər ölkədən bir açar üzük gətirdim.

Dialoq numuneleri

Dialoq iki və ya daha çox insanın söhbətidir. Sözün etimoloji mənşəyi qədim yunancadır. “Dia” və “Loqos” sözlərinin birləşməsindən yaranıb. Sözün yunan mənşəli olması türkcəyə “fikrin ardınca getmək” kimi tərcümə edilə bilən bir məna daşıyır.

Dialoq haqqında danışa bilmək üçün ən azı aşağıdakı elementlər tələb olunur:

• Qəbuledicinin və ötürücünün olması
• Ötürüləcək mesaj

Ünsiyyət edən insanlar vizual və ya eşitmə siqnalları vasitəsilə dialoq qura bilərlər. Dialoqda veriləcək mesaj müəyyən kodlar (dil, jarqon və s.) vasitəsilə ötürülür. Mesajın xüsusi məqsədi olur.

Dialoq ədəbiyyatın hətta özlüyündə də bir janr kimi qəbul edilir. Bu fikir, Yunan filosoflarının bir çox əsərlərini dialoq şəklində yazdığına əsaslanır. Məsələn, Platon müəllimi Sokratın şəklini dialoqlarında bir xarakter kimi istifadə etdi və bunun sayəsində nəzəriyyələrini və fəlsəfi fikirlərini ortaya qoydu.

Dialoqlar bir ünsiyyət formalarıdır və bunlar ünsiyyət kontekstində müəyyən edilir. Yəni ki danışıq tərzi, səs tonu, jestlər, bütün bu ünsiyyət elementləri həmsöhbətlərin harada olduqlarından və kimlərə müraciət etdiklərindən təsirlənir.

Bədii ədəbiyyatda dialoq şəklində nitqin ifadəsi zamanı situasiya rolunu müəllif şərhləri (remarkalar) oynayır. Dialoqun dil və üslubi xüsusiyyətləri yazıçının fərdi üslubuna və janrın normalarına uyğun olur. Dialoqun köməyilə təkcə danışıq nitqi üslublaşdırılmır. Dialoqun zahiri forması (replikaların növbələşməsi), onlarda canlı Dialoq nitqinin tipoloji əlamətlərinin çox hissəsi olmasa da, fəlsəfi-publisistik janr üçün səciyyəvidir (məs., Platonun, Q.Qalileyin dialoqları və “dəyirmi masa” arxasında müasir müzakirələr, müsahibələr, söhbətlər və s.). Ayrı-ayrı danışanların öz fikrini söyləməsinin növbələşməsi prinsipi poliloqda – iki deyil, bir neçə şəxsin danışığında da saxlanılır.

Dialoq nümunələri :

Səmimi dialoq:

-Aydın: Salam Maya, necəsən?

– Maya: Çox yaxşı! Sən Necəsən?

– Aydın: Yaxşı. Mən sizi çoxdandı görmürdüm.

– Maya Düzdür, səyahət etdiyim üçün, bu il Asiyanın bir neçə ölkəsi ilə tanış oldum.

– Aydın: Çox maraqlı səslənir! Xatirələr gətirdin?

Maya: Bəli, getdiyim hər ölkədən bir açar üzük gətirdim.

Nəzakətli dialoq:

– Kitabxanaçı: Günaydın, cavan oğlan.

– İstifadəçi: sabahınız xeyir Mənim kitab tapmaqda köməyə ehtiyacım var.

– Kitabxanaçı: Hansı mövzuda?

– İstifadəçi: Avtomobil, maşınımı düzəltmək istəyirəm.

– Kitabxanaçı: Bunun üçün sizin mexanika kitabına ehtiyacınız var.

– İstifadəçi: Xeyr, bu mexaniki bir problem deyil, döşəmə problemidir.

– Kitabxanaçı: Avtomobil döşəməsi ilə əlaqəli bir şeyimiz olub olmadığını yoxlayaram.

Tanışlar arasında dialoq

Aylanın anası: salam?

– Jalə: Salam, mən Jalə, necəsiz?

– Aylanın anası: Salam, Jalə, yaxşıyam, sən necəsən?

– Jalə: Yaxşıyam çox sağolun. Ayla evdedir? Telefonuna cavab vermir.

– Aylanın anası: Bazara gedib telefonunu burda qalıb Qayıdanda sənə zəng etməyini deyərəm.

Jalə : Çox sağ olun, görüşənə qədər.

Rəsmi dialoq

Tələbə: Müəllim, sizinlə danışmaq istəyirəm.

– Müəllim:buyur de görüm sənə nə lazımdır?

– Tələbə: Axırıncı riyaziyyat dərsində izah edilən alqoritmləri başa düşməkdə çətinlik çəkirəm.

– Müəllim: Bu, yəqin ki, dərsdə diqqətinizin yayındığına görədir. Oturun, sizə bir daha izah edim.

– Tələbə: Çox sağ olun müəllim.

Bu formada bir neçə dialoq numuneleri göstərmək olar.

11 İki nəfər arasındakı dialoq nümunələri

A İki nəfər arasında dialoq şifahi və ya yazılı məlumat mübadiləsidir. Gündəlik həyatda təbii olaraq ortaya çıxan bir ünsiyyət formasıdır. Məsələn, bir satıcı və bir müştəri bir məhsulun xüsusiyyətləri haqqında danışarkən və ya bir kişi və bir qadın ev problemi haqqında danışdıqda.

Ədəbiyyatda hətta özlüyündə bir janr kimi qəbul edilir. Bu fikir, Yunan fəlsəfəsinin bir çox əsərinin dialoq şəklində yazıldığına əsaslanır. Məsələn, Platon müəllimi Sokratın şəklini dialoqlarında bir xarakter kimi istifadə etdi və bunun sayəsində nəzəriyyələrini və fəlsəfi fikirlərini ortaya qoydu.

Dialoqlar ünsiyyət formalarıdır və bunlar ünsiyyət kontekstində müəyyən edilir. Yəni danışıq tərzi, səs tonu, jestlər, bütün bu ünsiyyət elementləri həmsöhbətlərin harada olduqlarından və kimlərə müraciət etdiklərindən təsirlənir.

İki nəfər arasındakı dialoq nümunələri

Garsonla müştəri arasında dialoq

-Garson: günün xeyir, miss, sizə necə kömək edə bilərəm?

-Müştəri: Günaydın, mənə adi hamburgerin olduğunu deyə bilərsənmi?

-Garson: Əlbətdə 200 qram ət, çedar pendiri, donuz əti, pomidor dilimləri və sousları var.

-Müştəri: Əla. Bir soda ilə müşayiət olunan birini istəyirəm.

-Garson: Çox yaxşı. Yeməyinizlə birlikdə bir desert istərdinizmi?

-Müştəri: Hələ bilmirəm. Burger gətirəndə deyəcəm.

-Garson: tamam. Sifarişinizi bir an sonra sizə çatdıracağam.

-Müştəri: Çox sağ olun.

Səmimi dialoq

– Alberto: Salam Marta, necəsən?

– Marta: Çox yaxşı! Necəsən?

– Alberto: Yaxşı. Mən sizi çoxdan görmürdüm.

– Marta: Düzdür, səyahət etdiyim, bu il Asiyanın bir neçə ölkəsi ilə tanış oldum.

– Alberto: Çox maraqlı səslənir! Xatirələr gətirdin?

– Marta: Bəli, getdiyim hər ölkədən bir açar üzük gətirdim.

Nəzakətli dialoq

– Kitabxanaçı: Günaydın, cavan oğlan.

– İstifadəçi: sabahınız xeyir. Kitab tapmaqda köməyə ehtiyacım var.

– Kitabxanaçı: Hansı mövzuda?

– İstifadəçi: Avtomobil, maşınımı düzəltmək istəyirəm.

– Kitabxanaçı: Bunun üçün mexanika kitabına ehtiyacınız var.

– İstifadəçi: Xeyr, bu mexaniki bir problem deyil, döşəmə problemidir.

– Kitabxanaçı: Avtomobil döşəməsi ilə əlaqəli bir şeyimiz olub olmadığını yoxlayacağam.

Dostlar arasında dialoq

– Pedro: Salam, Eduardo, bilirsən bu gün oyun saat neçədə başlayır?

– Eduardo: Salam! beş otuzdan başlayır.

– Pedro: O zaman vaxtında çatmaq üçün bir saat əvvəl yola düşəcəyəm.

– Eduardo: Yaxşı, səni orada görəcəyik.

Tanışlar arasında dialoq

– Ananın anası: salam?

– Juan: Salam, mən Juan, necəsən?

– Ananın anası: Salam, Juan, çox yaxşı, sən də?

– Juan: Çox yaxşı. Ana evdedir? Telefonuna cavab vermir.

– Ananın anası: Bazara gedib telefonunu burda qoyub getdi. Qayıdanda ona deyəcəyəm ki, səni çağırsın.

– Juan: Çox sağ olun, görüşənə qədər.

– Julianın anası: Heç bir problem yoxdu, çox yaxşısın.

Dostlar arasında dialoq

– Felipe: Salam Pedro!

– Pedro: Salam Felipe! necəsən? Sizi burada görmək nə qədər qəribədir?

– Felipe: Bir həftə əvvəl burda işləməyə başladım. Evə gedirəm.

– Pedro: Evindən uzaqsan. harda çalışırsan

– Felipe: Bir klinikada buradan bir neçə blok aralıda.

– Pedro: Yaxşı, mən də burada işləyirəm, indi bir-birimizi daha tez-tez görəcəyik. Gedək bir içki içək və tutaq.

– Felipe: Mükəmməl fikir, bir blok kənarda qiymətləri yaxşı olan bir bar.

– Pedro: Yaxşı, gedək danışmağa davam edək.

Gündəlik dialoq

– Pedro: Bu gün mənə qoşulmaq istərdinmi?

– Maria: Niyə? Hara gedirik?

– Pedro: Sevdiyiniz yerə, ticarət mərkəzinə.

– Maria: Çox yaxşı səslənir! Ad günümdəki hədiyyəni əvvəlcədən alacağıq?

– Pedro: Dəqiq deyil.

– Maria: Milad hədiyyəm?

– Pedro: Düşünürəm ki, tək getsəm yaxşıdır.

Rəsmi dialoq

– Tələbə: Müəllim, sizinlə danışmaq istəyirəm.

– Müəllim: de görüm sənə nə lazımdır?

– Tələbə: Son riyaziyyat dərsində izah edilən alqoritmləri başa düşməkdə çətinlik çəkirəm.

– Müəllim: Bu, yəqin ki, dərsdə diqqətinizi çəkdiyinizə görədir. Oturun, imtahana niyə hazırlaşmalı olduğunuzu birlikdə araşdıracağıq.

– Tələbə: Çox sağ olun müəllim.

Yarı rəsmi dialoq

– Ana: sabahınız xeyir.

– Qəssab: sabahınız xeyir. Sizə necə kömək edə bilərəm?

– Ana: Mənə iki kilo ət lazımdır, xahiş edirəm.

– Qəssab: Budur. Başqa bir şey?

– Ana: Xeyr, sənə nə qədər borcum var?

– Qəssab: Çox sağ olun. Gününüz mübarək.

Yad insanlar arasında dialoq

– Metro stansiyasına necə çatacağımı deyə bilərsənmi?

– Əlbəttə. Üç blok bu istiqamətdə gəzin, sonra sola dönün və stansiyanın qarşısında olacaqsınız.

– Əla çox təşəkkür edirəm !.

– Buyurun. Günləriniz yaxşı keçir.

– Eynilə, görüşənə qədər.

Kahin ilə ölməkdə olan insan arasında dialoq

– Ata, axirətdə nələrin olduğunu bilməkdən qorxuram.

– Oğul, qorxmamalısan. Yaxşı bir insan olsaydınız, cənnət hissələri sizə açıq olacaqdır.

– Anamla orada görüşəcəyimi düşünürsən?

– Əlbəttə. Cənnət səltənəti Tanrının bütün övladlarına sığınacaq verir və ananız mütləq imtiyazlı bir yerə sahib olacaqdır.

– Ata, mən çox yuxuluam.

– Rəbb, mərhəmətini gözləməsi lazım olan yerdə qulunu qəbul et.

İstinadlar

1. Dialoq; tərifi, növləri və nümunələri. (2012) didactalia.net
2. Dialoq. (2017) bibliatodo.com
3. İfadə formaları; dialoq. palıd.pntic.mec.es
4. Dialoq və mübahisələr, elm və texnologiya təhsili üçün əsas elementlər. (2017) uchile.cl
5. Dialoqun xüsusiyyətləri. comboniane.org
6. Dialoq. ecured.cu

Islamda_insansevrlik_anlayisinin_mahiyyti_v_mdniyytlrarasi_dialoq.

Bunu Qaynarinfo-ya açıqlamasında Milli Dirçəliş Hərəkatı Partiyasının sədri Fərəc Quliyev Prezident İlham Əliyevin Milli Məclisin ilk iclasında “indiki genişmiqyaslı islahatlar dövründə siyasi islahatlar mütləq aparılmalıdır” fikirini şərh edərkən deyib.

Sədr Azərbaycanda sabitlik üçün ən əsas reseptin barışa söykəndiyini qeyd edib:

“Bütün siyasi qüvvələrin dialoq aparması, bir masa ətrafında anlaşması şərtdir. İqtidar tərəfindən dialoq təklifi çox normaldır. Siyasi arenada öz ölkəsinə bağlı olan, millil demokratik düşərgəni təmsil edən qüvvələrin mahiyyəti də bundan ibarətdir. Biz milli maraqlar üçün istəlinən fədakarlığa getməyə hazırıq. Yəni, milli maraqlar olan yerdə şəxsi və partiya maraqları ikinci yerə keçir. Ölkəmiz müharibə şəraitindədir. Biz ölkəmizin sabitliyini qorumaq, torpaqlarımızın qaytarılması, ölkəmizin güclü qalması üçün daxili birliyə mütləq nail olmalıyıq. Təbii ki, bütün tənqidlər çatışmamazlıqları sivil yolla ortaya qoymalıdır. Yalnız dünyagörüş savaşı olmalıdır və bütün problemlər masa ətrafında həl edilməlidir. Bu gün siyası arenada əksər qüvvələr bu xətti qəbul edirlər. Növbədənkar parlament seçkisində 19-dan çox partiya iştirak etdi. Prezidentin siyasi partiyalarla bağlı dialoq çağırışı çox normaldır. Hesab edirəm ki, normal düşüncəli siyasi qüvvələr prezidentin çağırışına səs verəcək və bu dialoq davamlı olacaq. Siyasi islahatlar deyəndə söhbət kimlərinsə getməsi, kimlərinsə qalmasından getmir. Söhbət hansı düşüncənin hakim olmasından və yanaşmalardan gedir. Bu günə kimi təcrübədə belə şey olmayıb. Artıq müxalifət parlamentin vitse-spiker postunda təmsil olunur, onların nümayəndələri komitə sədrlərinin müavinləri postuna seçilib. Hesab edirəm bunu icra strukturlarında da icra etmək mümkündür. Bu, təkcə hüquqi deyil, həm də məsuliyyət bölgüsüdür. Proporsional seçki sisteminin tətbiqi çox vacibdir”.

Siyasi İnnovasiya və Texnologiya Mərkəzinin rəhbəri, politoloq Mübariz Əhmədoğlu bildirib ki, ölkə Prezidenti İlham Əliyev bu vaxta kimi həllini tapmayan, ən vacib məsələnin həlli ilə məşğuldur:

“Əminəm ki, hakimiyyətin siyasi partiyalarla apardığı iş Azərbaycan dövləti və cəmiyyəti üçün çox uğurlu olacaq. Prezident son çıxışlarında, xüsusi ilə Nazirlər Kabineti və Bakı Dövlət Universitetindəki çıxışlarında Azərbaycanda müxalifətə ehtiyacın olduğunu gündəmə gətirib. Hesab edirəm ki, Prezidentin çıxışları partiyalaşmaya stimul vermək formasında təzahür edir. Mən partiyalaşmanı iki istiqamətdə çox vacib hesab edirəm. Birincisi, biz sovet dövrü partiyalaşmasını görmüşük. Azadlıq, müstəqillik dövründə sovet dövründə fəaliyyəti olmayan, yaxud da qadağan olunan bir sıra təmayüllər, meyillər, ideoloji cərəyanlar partiyalaşma formasını seçdilər. Mən dini partiyaları nəzərdə tuturam. Azərbaycanın yaxın keçmişinə baxanda görürük ki, Azərbaycanda çoxlu miqdarda dini və etnik partiyalar olub. O cümlədən indinin özündə belə dini partiyalar mövcuddur. İkincisi, cəmiyyətdə dünyəviliyin inkişafı üçün partiyalaşma çox vacibdir. Ölkə Prezidenti ilk növbədə onu nəzərdə tutur. Hesab edirəm ki, Azərbaycanda partiyalaşma Qərb istiqamətində inkişaf edəcək. Ölkə Prezidenti cəmiyyətin dinamikasına təsir edəcək ən ciddi bir prosesi hədəf götürüb. İnşallah uğurla da başa çatdırar”.