Bir gəminin adını necə köçürmək olar

Felin lazım şəkli gələcəkdə icra ediləcək işin lazım oiduğunu bildirir, fellərə -ası2 şəkilçisini artırmaqla düzəlir: yaz+ası+yam, yaz+ası+san, yaz+ası+dır, yaz+ası+yıq, yaz+ası+sınız, yaz+ası+dır+ lar; gəl+əsi+yəm, gəl+əsi+sən, gəl+əsi+dir, gəl+əsi+yik, gəl+əsi+siniz, gəl+əsi+dir+lər və s.
Yuxarıda qeyd olunduğu kimi, felin lazım şəklinin inkarı deyilsözü ilə işlənir: alası deyiləm, gələsi deyilik və s.

Felin sadə şəkilləri

Fellər şəxsə və kəmiyyətə görə dəyişib, dəyişməməsinə görə iki qrupa bölünür:
1. Təsriflənən formalar
2. Təsriflənməyən formalar
Felin şəxsə və kəmiyyətə görə dəyişən formalarına felin təsriflənən formaları deyilir. Felin təsriflənən formalarına felin sadə və mürəkkəb şəkilləri daxildir.

Felin sadə şəkilləri

1. Əmr şəkli
2. Xəbər şəkli
3. Arzu səkli
4. Vacib şəkii
5. Lazım şəkli
6. Şərt şəkli

Əmr səkli

Felin əmr şəkli əmr, xahiş, məsləhət, təklif, nəsihət və s. bildirir. Əmr şəklinin xüsusi şəkilçisi yoxdur. fel kökünə və ya başlanğıc formasına aşağıdakı şəxs şəkilçilərini (II şəxsin təkindən başqa) artırmaqla düzəlir:
I şəxs tək: -ım4 (-yım4), cəm: -aq2 (-yaq2)
II şəxs tək: – , cəm: -ın4 (-yın4)
III şəxs tək: -sın4, cəm -sın4 +lar2
Məsələn:
Mən yaz-ım, gəl-im, oxu-yum, gör-üm və s.
Sən yaz, gəl, oxu, gör və s.
O yaz-sın, gəl-sın, oxu-sun, gor-sun və s.
Biz yaz-aq, gəl-ək, oxu-yaq, gör-ək və s.
Siz yaz~ın, gəl-in, oxu-yun, gör-ün və s.
Onlar yaz-sın-lar, gəl-sin-lər, oxu-sun-lar, gör-sün-lər və s.
Felin əmr şəkli məzmunca indiki, yaxud gələcək zamanı bildirir.

Xəbər şəkli

Felin xəbər şəkli işin nə zaman və kim tərəfindən gorüldüyünü bildirir. Xəbər şəklinin də xüsusi şəkilçisi yoxdur.Zaman və şəxs şəkilçiləri ilə düzəlir: al-dı-m, al-dı-n, al-dı, al-ır-am, al-ır-san, al-ır və s. Fel xəbər şəklində keçmiş, indiki və gələcək zamanlara və şəxsə görə dəyişir.

Keçmiş zaman
İş və hərəkətin danışılan vaxtdan əvvəl baş verdiyini bildirir. Keçmiş zamanın iki növü van şühudi keçmiş zaman və nəqli keçmişzaman.
Şühudi keçmiş zamaniş və hərəkətin keçmişdə icra olunub-olunmadığını qəti şəkildə (şahidlik yolu ilə)bildirir. Fel kökünə və ya başlanğıc formasına -dı4 şəkilçisini və şəxs şəkilçilərini artırmaqla düzəlir: yaz-dı-m, yaz-dı-n, yaz-dı, yaz-dı-q, yaz-dı-nız, yaz-dı-lar və s.
Nəqli keçmiş zamaniş və hərəkətin keçmişdə icra olunub-olunmadığının nəticəsini nəql-nağıl etmə yolu iləbildirir.
Nəqli keçmış zaman -mış şəkilçisi ilə düzəlir: gəl-miş-əm, gəl-rniş-sən, gəl-miş-dir, gəl-miş-ik, gəl-miş-siniz, gəl-miş-lər. Nəqlı keçmiş zaman II və III şəxslərdə -ıb4 şəkilçisi ilə də düzəlir: al-ıb-san, al-ıb-sınız, gəl-ib-sən, gəl-ib-lər və s. II şəxsin təkində və cəmində -mış4 şəkilçisinin son samiti bəzən buraxılır: al-mış-san = al-mı-san, al-mış-sınız = al-mı-sınız və s.

İndiki zaman
İş və hərəkətin danışılan zaman baş verdiyini bildirir. Fel kökünə və ya felin başlanğıc formasına -ır4 (-yır4) şəkilçisıni və şəxs şəkilçilərini artırmaqla düzəlır: yaz-ır-am, yaz-ır-san, yaz-ır. yaz-ır-ıq, yaz-ır-sınız, yaz-ır-lar, oxu-yur-am, oxu-yur-san, oxu-yur, oxu-yur-uq, oxu-yur-sunuz, oxu-yur-lar və s.

Gələcək zaman
lş və hərəkətin danışılan zamandan sonra icra olunacağını bildirir.Gələcək zamanın iki növüvar:qəti gələcək zaman və qeyri-qəti gələcək zaman.
Qəti gələcək zamaniş və hərəkətin gələcəkdə icra olunub-olunmayacağını qəti şəkildə bildirir, -acaq2 şəkilçisi ilə düzəlir: al-acağ-am, al-acaq-san, al-acaq-dır, al-acağ-ıq, al-acaq-sınız, al-acaq-lar; gəl-əcəy-əm, gəl-əcək-sən, gəl-əcək-dir, gəl-əcəy-ik, gəl-əcək-siniz, gəl-əcək-lər və s.
Qeyri-qəti gələcək zamandaiş və hərəkətin gələcəkdə icrası qəti şəkildo bildirilmir. Fellərə -arJ (-yar1) şəkilçisini artırmaqla düzəlir: yaz-ar-am, yaz-ar-san, yaz-ar, yaz-ar-ıq, yaz-ar-sınız, yaz-ar-lar; oxu-yar-am, oxu-yar-san, oxu-yar, oxu-yar-ıq, oxu-yar-sımz, oxu-yar-lar və s.
Qeyd 1: -la2 şəkilçisi ilə bitən fellətin qeyri-qəti gələcək zamanında bəzən -ar1 şəkilçisinin saiti düşür:bas-la-r-am, göz-lə-r-sən, işlə-r-ik və s.
Qeyd 2: Yuxarıda qeyd olunduğu kimi, qeyri-qəti gələcək zaman II və III səxsin təkində və cəmində inkarda işlənərkən -ar3 şəkilçisinin tərkibindəki r samiti z samitınə keçir. Məşələn:alar-almaz. gələr — gəlməz, oxuyarsan — oxumazsan və s.

Arzu şəkli

Felin arzu şəkli işin gələcəkdə icrasının arzu olunduğunu bildirir.
Arzu şəklinin özünəməxsus şəklçisi vardır: -a2. Bu şəkilçi fel köklərinə (və ya fellərin başlanğıc formasına) artınlır: vaz+a+m. yaz+a+san, yaz+a, yaz+a+q, yaz+a+sınız, yaz+a+lar; oxu+ya+m, oxu+ya+san, oxu+ya, işlə+yə+k, işh+yə+lər və s. Oxu, islə kımi saitlə bitən fellərdə bu şəkilçinin əvvəlinə y bitişdirici samiti artırılır. Arzu şəklində çox vaxt gərək, kaş sözləri işlənir: gərək (kaş) bil+ə+m. gərək (kaş) ged+ə+siniz və s.

Vacib şəkil

Felin vacib şəkli gələcəkdə icra ediləcək işin zəruriliyini, vacibliyini bildınr, -malı2 şəkilçisi ilə düzəlir: al+malı+yam, al+malı+san, al+malı+yıq, al+malı+sınız, al+malı+dır+lar; gəl+məli+yəm, gəl+məli+sən, gəl+məli+dir, gəl+məli+yik, gəl+məli+siniz, gəh-məli+dır+lər və s:

Lazım şəkli

Felin lazım şəkli gələcəkdə icra ediləcək işin lazım oiduğunu bildirir, fellərə -ası2 şəkilçisini artırmaqla düzəlir: yaz+ası+yam, yaz+ası+san, yaz+ası+dır, yaz+ası+yıq, yaz+ası+sınız, yaz+ası+dır+ lar; gəl+əsi+yəm, gəl+əsi+sən, gəl+əsi+dir, gəl+əsi+yik, gəl+əsi+siniz, gəl+əsi+dir+lər və s.
Yuxarıda qeyd olunduğu kimi, felin lazım şəklinin inkarı deyilsözü ilə işlənir: alası deyiləm, gələsi deyilik və s.

Şərt şəkli

Felin şərt şəkli gələcəkdə icra olunacaq iş, hərəkətin müəyyən şərtlə bağlılığını bildirir, -sa2 şəkilçisi ilə düzəlir: al+sa+m, al+sa+n, al+sa, al+sa+q, al+sa+mz, al+sa+Iar; gəl+sə+m, gəl+sə+n, gəl+sə, gəl+sə+k, gəl+sə+niz, gəl+sə+lər və s.
Felin bu şəklində bəzən əgər bağlayıcısı da işlənır: əgər oxu+sa+m, əgər gəl+sə+n və s.
Felin təsriflənən sadə şəkillərinə yekun olaraq yadda saxlamaq lazımdır ki, yuxarıdakı fel şəkillərindən yalnız ikisinin: əmr və xəbər şəklinin özunəməxsus şəkilçisi yoxdur. Bunlardan birincisi yalnız şəxs şəkilçilərinin, ikincisi isə (xəbər) zaman və şəxs şəkilçilərinin köməyi ilə düzəlir. Felin qalan dörd şəklinin (arzu, vacib, lazım, şərt) hər birinin özünəməxsus şəkilçiləri vardır. -a1 (arzuşəklinin), -malr (vacibşəklinin), -ası (lazımşəklinin) və -sa (sərt şəklinin).
Fel köklərinə, eləcə də fellərin başlanğıc formalarına artırılan bu şəkilçilər şəxs şəkilçiləri ilə birgə işlənir; Ümumiyyətlə, şəxs şəkilçilərimüəyyən fərqli forrnalarda (bunuyuxarıdakı nümanələrdə görmək olar) felin bütün şəkillərində işlənir. Çünki felin təsriflənməsi onun şəxsə və kəmiyyətə görə dəyişməsi deməkdir.
Qeyd: Fel şəkillərinin əlamətləri (şəkilçiləri) qrammatik şəkilçilərdir.

Mənbə Möhsün Nağısoylunun Azərbaycan dili kitabı.

Bir gəminin adını necə köçürmək olar

Əgər siz ABŞ sularında qayıq idarə etmək istəyirsinizsə, onun adı olmalı və yaşadığınız ştatda qeydiyyatdan keçməlisiniz. Başqa bir şəxsdən qayıq almaq prosesinin bir hissəsi qayıq adının satıcının adından sizin adınıza köçürülməsidir. Proses kifayət qədər sadə olsa da, səhvlər qayığın mülkiyyət hüququ ilə bağlı mübahisələrə səbəb ola bilər.

addım

Metod 1/2: Qayıq satmaq

• Əgər siz gəmini maliyyələşdirmisinizsə və onun üzərində girov varsa, maliyyə şirkətindən bu girovun azad edilməsi üçün sənədləriniz də olmalıdır.

• Dövlətiniz satış fakturası tələb etməsə belə, sonradan suallar və ya problemlər yaranarsa, əməliyyatı qeyd edən yazılı sənədin olması yaxşı təcrübədir.
• Satış fakturasını notariusa aparın ki, satış fakturasında sizin imzanız və alıcının imzası qeyd olunsun. Əgər əməliyyat daha sonra mübahisələndirilsə, sənəd daha çox məhkəmədə saxlanılacaq. 2 nüsxəni notarial qaydada təsdiq edin ki, həm sizdə, həm də alıcıda orijinal olsun.

• Sizdə olan məlumatların düzgünlüyünə əmin olmaq üçün alıcı ilə əlaqə saxlayın. Göy və ya qara mürəkkəblə oxunaqlı şəkildə yazın.

• Başlığın arxa tərəfində notarius möhürü üçün yer varsa, bu, imzanın notarial qaydada təsdiqlənməsinin göstəricisidir. Şübhə varsa, öyrənmək üçün əyalətinizin qayıq lisenziyası ofisinə zəng edin.
• Faktura ilə eyni vaxtda mülkiyyət hüququnun notarial qaydada təsdiqlənməsi vaxta və pula qənaət edə bilər.

• Başlığı təhvil verməzdən əvvəl onun bir nüsxəsini çıxarmaq yaxşı bir fikir ola bilər ki, qeydlərinizdə olsun. Bu, məsələn, faydalı ola bilər. Alıcı titul ofisinə getmək şansı əldə etməzdən əvvəl başlıqdan imtina edir.

• Başlığınızla bağlı suallarınız və ya probleminiz varsa, şəxsən orada olsanız, həmin problemləri dərhal aradan qaldırmaq seçiminiz də var.

2-ci üsul: qayıq almaq

1. Satıcının başlığa imza atmasını istəyin. Yeni aldığınız gəminin adını öz adınıza köçürməzdən əvvəl, satıcı başlığın arxasındakı köçürmə bölməsini doldurmalı və imzalamalıdır.
   • Bəzi dövlətlər notariusun iştirakı ilə başlıqların imzalanmasını tələb edir. Başlığın arxasında notarius möhürü üçün yer varsa, notariusun qarşısında olana qədər satıcıya imza atmasına icazə verməyin. Əks halda, imza etibarsızdır.
2. Səlahiyyətli nümayəndələrdən sənədlər tələb edin. Bəzi satıcıların onlar üçün mülkiyyət təhvilini tamamlamaq üçün vəkil və ya diler kimi səlahiyyətli nümayəndəsi ola bilər.
   • Səlahiyyətli nümayəndənin qayıq hüququ sahibinin qanuni, səlahiyyətli nümayəndəsi olduğunu aydınlaşdıran müqavilə, etibarnamə və ya digər sənəd olmalıdır.
   • Nümayəndə sənədləri təqdim edə bilmirsə, satışı tamamlamayın – bu qanuni olmaya bilər. Mümkünsə, gəminin sahibi ilə əlaqə saxlayın.
3. Satıcı sizi baş ofisə qədər müşayiət etsin. Satıcının yanınızda olması qayığın adı və ya mülkiyyəti ilə bağlı hansısa problemin olduğunu bilsəniz, xoşagəlməz sürprizdən qaçmağa kömək edə bilər.
   • Yanınızda olan satıcı ilə əksər məsələlər dərhal həll edilə bilər. Məsələn, başlıqda girov ola bilər. Satıcı, qayığa pulsuz sahib olduqlarını və onu satdıqda hazır olduqlarını sübut etmək üçün ipotekanın sərbəst buraxılmasını təqdim edə bilər.
4. Başlıq üçün ərizə doldurun. Hər bir ştatda adınız, ünvanınız və yenicə satın aldığınız qayıqla bağlı digər məlumatlarla doldurmalı olduğunuz müraciət forması var. Təqdim etdiyiniz məlumat yeni başlığınızı vermək üçün istifadə olunacaq.
   • Bəzi ştatlar sizdən qayıq üçün yazılı satış fakturası təqdim etməyi tələb edir. Əgər qayığı kimdənsə alırsınızsa, əvvəlcədən dövlət qayıq ofisinizə zəng edib hansı sənədlərə ehtiyacınız olduğunu öyrənə bilərsiniz.
   • Qayıqla bağlı bütün məlumatların orijinal başlıqdakı məlumatlarla tam eyni olduğundan əmin olun. Bu, başlığın təmiz ötürülməsini təmin edir.
5. İstənilən tələb olunan vergi və rüsumları ödəyin. Mülkiyyət ərizənizi mülki hüquq idarəsinə təqdim etdiyiniz zaman, adətən, alışınıza görə vergilər hesablanırsınız. Bu vergilər ştatlar arasında çox dəyişir. Əvvəlcədən zəng edib nə qədər ödəməli olduğunuzu, həmçinin hansı ödəniş üsullarının qəbul edildiyini öyrənmək yaxşı fikirdir.
   • Bəzi ştatlar təsadüfi qayıq satışına (iki şəxs arasında satış) vergini hesablamır. Bununla belə, yeni titulu əldə etmək üçün hələ də ödəniş etməlisiniz, adətən təxminən 15 və ya 20 dollar.
6. Yeni başlığınızı alın. Bəzi ştatlarda ərizənizi təqdim etdikdən və rüsumları ödədikdən dərhal sonra ünvanınızı alacaqsınız. Bununla belə, bir çox ştatlar sizə müvəqqəti sənəd təqdim edəcək və rəsmi ünvanınızı poçtla göndərəcək.
   • Əgər rəsmi ünvanınızı gözləmək məcburiyyətindəsinizsə, qayığınızı hələ də müvəqqəti sənədlə qeydiyyatdan keçirə biləcəyinizi öyrənin. Qayığı qeydiyyata alınana qədər suya çıxara bilməzsiniz.

İcma sualları və cavabları

Mümkün olmayan bir gəmidə başlığı necə əldə edə bilərəm?